Monitoren effecten van

(gebiedsgericht) beleid

Wim van der Zanden (Gemeente Rotterdam)

Paul Oostveen (Oostveen Beleidsonderzoek en Advies)

Inhoud workshop:

• Algemene inleiding

• Vier voorbeelden:

– Wijkatlas (Leidschendam-Voorburg)

– Monitor sociale cohesie (Almere)

– Wijkprofiel (Rotterdam)

– Monitor sociaal domein (Rotterdam)

• Discussie en reflectie

• Doel monitor vaststellen

• Schaalniveau

• Onderwerpkeuze en indicatoren

• Frequentie

• Presentatie en vormgeving

Monitoring gebiedsgericht beleid

• Registratiecijfers

• Bewonersenquête

• Schouw / inspectie / inventarisatie

• Kwalitatief onderzoek

(interviews, groepsdiscussies,

tekstanalyse data, literatuur)

Soorten indicatoren

• Niet te veel

• Relevant

• Gemakkelijk te verzamelen

• Uniform beschikbaar voor hele gebied

• Beschikbaar op gewenste schaalniveau

• Voldoende onderscheidend

Voorwaarden indicatoren

• Veel partijen betrokken

• Referentie: waar vergelijk je mee?

• Effecten van beleid lastig te isoleren

(autonome ontwikkelingen)

• Migratie van bewoners

• Keuze schaalniveau

Extra aandachtspuntenbij monitoring sociaal beleid

• Inzicht in huidige situatie en ontwikkelingen.

• Ontwikkelen wijkgericht beleid/gebiedsagenda,

door gemeente, externen of gezamenlijk.

• Efficiënte inzet middelen: per wijk wat nodig is.

• Gebieden selecteren voor bepaald beleid/budget

verdelen: welke wijk heeft dit het hardst nodig.

• In gesprek gaan met betrokken organisaties en

bewoners over sterke/zwakke punten per wijk.

• Monitoren/evalueren wijkgericht beleid.

Veel gebruikers! (afdelingen, externen)

Voorbeeld: Wijkatlas

• Alle partijen betrekken.

• Deels per buurt, deels

per wijk. Buurtgrenzen.

• Bronnen: registratie en

bewonersenquête.

• Tweejaarlijks.

• Naslagwerk met cijfers

plus wijkanalyses.

• Geen streefcijfers of

normering.

In praktijk

Onbetrouwbaarheidsmarges

Gemeente totaal

9 Fascinatio

8 Schollevaar Noord

7 Schollevaar Zuid

6 Schenkel

5 Oostgaarde Noord

4 Oostgaarde Zuid

3 Middelwatering Oost

2 Middelwatering West

1b 's Gravenland

1a Capelle-West

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

41%

78%

58%

61%

54%

67%

70%

59%

55%

52%

62%

Groenonderhoud voldoende? (200 resp. per wijk)

Onbetrouwbaarheidsmarges

Rapportcijfer groenonderhoud (200 resp. per wijk)

Gemeente totaal

9 Fascinatio

8 Schollevaar Noord

7 Schollevaar Zuid

6 Schenkel

5 Oostgaarde Noord

4 Oostgaarde Zuid

3 Middelwatering Oost

2 Middelwatering West

1b 's Gravenland

1a Capelle-West

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

5,6

6,8

5,9

6,1

5,8

6,4

6,3

5,8

5,9

5,4

6,1

Monitor Sociale Cohesie:Samen leven in Almere

coproductie:coproductie: MathijsMathijs TuynmanTuynman,,O&S Gemeente AlmereO&S Gemeente Almere

&&

Paul Oostveen,Paul Oostveen,Oostveen Beleidsonderzoek en AdviesOostveen Beleidsonderzoek en Advies

• doel van monitor:– momentopname + bijsturen actieprogramma

– maar actieprogramma was “paraplu”: heel divers

• academische definitie: wat is het ?– veel definities (bindingen: wat voor en waarmee?)

– veel gezichtspunten (maakbaar of systeem? probleemof proces? etc)

• beleidsmatige definitie: wat wil je er mee?– visie beleidsmakers

thuisvoelen - deelnemen - initiatieven nemen

Hoe meet je sociale cohesie?

Meten van effecten van beleid

algemene ontwikkelingen

("de sociale cohesie" in Almere)

↓ inventarisatie ↑ algemene uitwerking

specifieke ontwikkeling op

het betreffende terrein

↑ specifiek effect .

resultaat van de

↓ operationalisatie verschillende projecten

↑ uitvoering .

keuze projecten operationalisatie projecten

(actieprogramma) door gemeente & externen

vaststellen

beleidsprioriteiten

→

algemene ontwikkelingen ←("de sociale cohesie" in Almere) invloed algemene

↓ inventarisatie ↑ algemene uitwerkingontwikkelingen

specifieke ontwikkeling op ←het betreffende terrein invloed

↑ specifiek effect .

resultaat van de ←↓ operationalisatie verschillende projecten invloed

↑ uitvoering .

keuze projecten operationalisatie projecten

(actieprogramma) door gemeente & externen

(maatschappelijk,economisch,

demografisch enz.

→

vaststellen

beleidsprioriteiten

Meten van effecten van beleid

• Nulmeting of eenmeting ?

• Resultaat projecten was al zichtbaar.

• Effecten nog nauwelijks zichtbaar.

• Maar: monitor is niet alleen effectmeting,maar ook inventarisatie huidige status

Eerste editie

Toegankelijke publicatie

algemene ontwikkelingen ←("de sociale cohesie" in Almere) invloed algemene

↓ inventarisatie ↑ algemene uitwerkingontwikkelingen

specifieke ontwikkeling op ←het betreffende terrein invloed

↑ specifiek effect .

resultaat van de ←↓ operationalisatie verschillende projecten invloed

↑ uitvoering .

keuze projecten operationalisatie projecten

(actieprogramma) door gemeente & externen

(maatschappelijk,economisch,

demografisch enz.

→

vaststellen

beleidsprioriteiten

Meten van effecten van beleid

Bedankt voor uw aandacht

Wim van der Zanden (010 2671521)whm.vanderzanden@rotterdam.nl

(Gemeente Rotterdam, Onderzoek en Business Intelligence)

Paul Oostveen (053 4305596)paul@oostveen.net

(Oostveen Beleidsonderzoek en Advies)