©2012 Yael van Assendelft orig 1.1 www.spiegelenensparren.nl / www.facebook.com/wieikwilzijn

Cees Min, auteur van het artikel, omschrijft het helder. Aan de ene kant willen we beheersing. Een solide opererend bedrijf, ingericht op basis van zekerheid, uniformiteit, standaarden, controle, ... En aan de andere kant neemt de noodzaak toe naar het vermogen om transparant en effectiever in het moment te acteren. Immers binnen de huidige dynamiek en grotere onvoorspelbaarheid zijn soepele en vlot wendbare organisaties een must en beheersingsdrang doet dan meer verstarren dan versoepelen.

Vertrouwen is ongrijpbaar. Het is een gevoel van 'zeker weten'. Het kan onder meer opgewekt worden door positieve ervaringen en is tevens gerelateerd aan een bepaalde vorm van gewenning of routine. Helaas geeft het onbekende, dat wat niet vaststaat, wat je niet in de hand hebt, meestal een gevoel van onmacht. Wat we vervolgens automatisch en onbewust proberen te compenseren met het willen van controle en meer grip. Want dat geeft het idee dat we het weer in de hand krijgen.

Moeite met het verlies van controle: kans én bedreiging!

Eerder dit jaar verscheen op de ManagementSite een artikel in het kader van het 'Groot Nationaal Leiderschap Onderzoek'. De noodzaak om organisatie en leiderschapsstijl aan te passen aan nieuwe ontwikkelingen wordt erkend door de geïnterviewden van het onderzoek, maar het is allemaal erg ingewikkeld met de huidige structuren, systemen, procedures en gewoonten. En nu?

Het dwingt organisaties en leidinggevende zichzelf opnieuw uit te vinden. Iets wat evenwel moeilijker lukt dan gedacht, want het lijkt lastig om die zo vertrouwde hang naar controle, zekerheid en vastigheid te veranderen. Raar? Nee! Onmogelijk? Ook niet.

Hoe kun je vertrouwen op het onbekende? Op dat wat je niet in de hand hebt, noch kent?

Hoe kun je zekerheid vinden in de onvoorspelbaarheid? Hoe vind je houvast in losheid? Hoe krijg je vastigheid in vloeibaarheid?

Een schijnbare tegenstrijdigheid, waarbij het in mijn ogen in de kern gaat om 'en' i.p.v. 'of' : zekerheid vinden door onzekerheid te erkennen als een vaststaande factor en controle hebben door daarop te vertrouwen.

Wat de volgende vraag oproept: "Hoe leer je vertrouwen te hebben in dat wat je niet (meer) in de hand kan hebben?" Door je gevoel van onmacht, geen macht meer over jou te laten hebben.

Wie houdt wie dan eigenlijk in de greep?

Op mijn eigen weg van loslaten richting meer vertrouwen was overgave erg belangrijk. Overgave aan 'let it go', overgave aan het uit handen geven, aan het onbekende, aan dat waarvan ik dacht dat ik het in de hand móést hebben, aan ... Vaak een strijd die in mijn hoofd gevoerd werd, niet beseffend dat het 'de hang naar controle' was die mij op deze manier in de ban hield. Maar ben ik niet baas in eigen huis?

Zolang het gevoel van onmacht bepalend is voor jouw doen en laten, heeft het macht. De ham-vraag is wat mij betreft "Laat je dát gebeuren of ga je de overhand nemen?"

©2012 Yael van Assendelft orig 1.1 www.spiegelenensparren.nl / www.facebook.com/wieikwilzijn

Passend vind ik Frank Bruining's verwoording in zijn artikel 'Ontdek de leider in jezelf' : "In ons leven zijn er slechts twee krachten die ons sturen. We vermijden pijn en willen plezier bereiken. De praktijk wijst uit dat we meer moeite doen om pijn te vermijden dan om plezier te bereiken. We willen daarom blijven managen, de pijn onder controle houden. Maar dat gaat niet meer ... "

Tijd dus voor actie en om de overhand te nemen. Oftewel zoals Kasper

Als je de overhand wilt nemen, dan ligt de sleutel in jouw eigen gevoel van onmacht aangezien deze je handelen vooralsnog bepaalt. Zodra je de vinger weet te leggen op waar jouw gevoel van onmacht vandaan komt, kun je daadwerkelijk de omslag gaan maken en je hang naar controle gaandeweg en al doende loslaten. Dit doe je door telkens bewuster afstand te nemen van jouw gevoel net zolang tot het geen issue meer is voor je. Net zolang tot waar je gehecht aan bent geraakt en waar je aan wilt vasthouden niet meer belangrijk voor je is. Op deze manier maak je de behoefte aan grip niet meer tot een automatische reactie en neem je de overhand, waardoor je makkelijker kunt vertrouwen op het onbekende.

Wat helpt is het gesprek aan te gaan met jezelf en met anderen. Door dit te doen krijg je namelijk telkens meer inzicht in waar jij zo'n waarde aan hecht en waardoor jij de hang naar controle toch zo moeilijk kunt loslaten.

En nu?

Klaarenbeek tijdens de sessie van KCA 'waarde creëren met mensen. Kiezen of verliezen!' op de Klantcontact-dagen in april in de Jaarbeurs zei: "Het gaat erom de brug naar het nieuwe te slaan, terwijl je over overheen loopt!"

Gewoon doen dus. Het vraagt om een portie lef en ook intervisie is een belangrijke factor. Intervisie bevordert namelijk het inzicht en werkt katalyserend voor het proces van verandering. Het vraagt verder om doorzettingsvermogen. Om je rug recht te houden en te gaan staan voor de gekozen weg van controle loslaten, ook al wil je omgeving liever nog vasthouden aan de bekende wegen, aan de ingebakken behoefte aan zekerheid, protocol, vastigheid, ... Het houdt immers niet op als jouw manager, team of collega 'nee' zegt of niet meebeweegt.

Zolang bedrijven geen aandacht besteden aan de ontwikkeling van mensen rond eerdergenoemde pad-stelling, blijft controle de boventoon voeren. Hoe meer wij als mens ons bewust zijn van de verantwoordelijkheid bij onszelf om hier aandacht aan te geven, hoe makkelijker de transitie zal worden. Zolang wij, jij en ik geen tijd nemen voor onze eigen persoonlijke groei rond boven-genoemde thematiek, wordt het erg moeilijk ons goed te gaan voelen bij alle veranderingen en innovaties die zich momenteel aandienen en niet meer weg te denken zullen zijn uit ons bestaan.

Van Moet naar Moed!

Wil je een keer sparren, voel je dan vrij contact op te nemen met mij.

De schrijver van dit artikel: Yael van Assendelft, spiegel- en sparringpartner voor meer persoonlijke effectiviteit vanuit authenticiteit. Zij is tevens auteur van boek Wie ik zijn, inspiratieboek voor goed genoeg zijn, dat als hoofdstukken kent: onmacht, keurslijf, onthulling. Het zijn haar eigen ervaringen, inzichten én persoonlijke ontwikkeling die de voedingsbodem vormen voor zowel de serie inspiratieboeken als het sparren en spiegelen. E: yael@ik-identity.com | M: 06 559 636 91