Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht...

38
Methodologie en resultaten van de regionale economische vooruitzichten 2018-2023 1

Transcript of Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht...

Page 1: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

Methodologie en resultaten van de regionale economische

vooruitzichten 2018-2023

1

Page 2: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

Top-down modelOverzicht presentatie

1. Databank

2. Model

2.1 Structuur2.2 Kern2.3 Arbeidsmarkt2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023

2

Page 3: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

1. Databank– basis: regionale rekeningen van het Instituut van de Nationale

Rekeningen:

° bruto toegevoegde waarde° werkgelegenheid (werknemers/zelfstandigen)° beloning van de werknemers° bruto-investeringen in vaste activa° ...

– andere bronnen: RSZ, RIZIV, RVA, BTW, industriële stat., EAK, fiscale inkomens, ...

° retropolatie investeringen, beloning, ...° pendel- en grensarbeid° recentere informatie over sociale uitkeringen°...

3

Page 4: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

1. Databank– 13 bedrijfstakken:

4

Page 5: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

1. Databank– ESR 2010: beschikbare periode = 2003 – …

– te kort voor econometrische schattingen

– retropolatie

° voorbeeld: bruto toegevoegde waarde ESR 2010° op basis van:

. regionale rekeningen ESR 95 - NACE rev.1 (1995-2003)

. regionale rekeningen ESR 79 - NACE 70 (1980-1995) ° methode:

. omzettingstabellen tussen NACE nomenclaturen

. groei = indicator voor retropolatie per bedrijfstak

. verdeelsleutels voor lange nationale reeksen

– jaarlijkse update

– cf websites, andere reeksen beschikbaar via aanvraagformulier

5

Page 6: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

Top-down modelOverzicht presentatie

1. Databank

2. Model

2.1 Structuur2.2 Kern2.3 Arbeidsmarkt2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023

6

Page 7: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

2.1. Structuur– top-down model vs bottom-up model

– kern + aanhangende modules

– 3 regio’s & 13 bedrijfstakken

– kern = per gewest en per bedrijfstak:

° bruto toegevoegde waarde° werkgelegenheid (werknemers/zelfstandigen)° beloning van de werknemers° bruto-investeringen in vaste activa

+ arbeidsaanbod

→ werkloosheid, bbp, ...

7

Page 8: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

2.1. Structuur

8

Page 9: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

Top-down modelOverzicht presentatie

1. Databank

2. Model

2.1 Structuur2.2 Kern2.3 Arbeidsmarkt2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023

9

Page 10: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

2.2. Kern– methodologie kernmodule

– regionale groeiverschillen

° cf. REGINA (Koops and Muskens, 2005)

° decompositie regionale groei yij,t (sector i, regio j, jaar t)

in

1) nationale sectoriële groei yinat,t2) differentiële groei: rij,t (= yij,t-yinat,t)

zodat yij,t = yinat,t + rij,t

– raming voor regionaal groeiverschil rij,T+k

+ raming nationale sectoriële groei uit HERMES yinat,T+k

→ (intermediaire) raming regionale groeivoet yij,T+k

10

Page 11: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

2.2. Kern– schatting van vergelijkingen via OLS

– verklarende variabelen: geen onderliggend theoretisch model, maar ‘general-to-specific’

° significantie° R2

° verschillende statistische testen

– bv aantal werknemers per bedrijfstak:° vertraagde afhankelijke variabele° regionale/differentiële groei toegevoegde waarde ° regionale/differentiële groei werkgelegenheid° regionale/differentiële loongroei° werkloosheid° e.a.

11

Page 12: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

2.2. Kern– ‘som’ (intermediaire) regionale groeivoeten niet noodzakelijk

gelijk aan nationale groeiraming

– intermediaire regionale groeiramingen = endogene verdeelsleutels (vs exogene verdeelsleutels)

– aanhangende modules:– energie & emissie– openbare financiën – inkomensrekeningen van de huishoudens– arbeidsaanbod

– openbare financiën

– energie & emissie: o.m. op basis van bruto toegevoegde waarde per bedrijfstak

12

Page 13: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

Top-down modelOverzicht presentatie

1. Databank

2. Model

2.1 Structuur2.2 Kern2.3 Arbeidsmarkt2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023

13

Page 14: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

2.3. Arbeidsmarkt– arbeidsvraag: cf. kernmodule

– arbeidsaanbod (bottom-up):

° opsplitsing van de beroepsbevolking naar leeftijd, geslacht en gewest (woonplaats)° demografische projectie per categorie° extrapolatie van de evolutie van de activiteitsgraden percategorie

– werkloosheid:arbeidsaanbod (buiten model) – werkzame bevolking (binnen model, nl. binnenlandse werkgelegenheid +pendelsaldo + grensarbeidsaldo)

14

Page 15: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

2.3. Arbeidsmarkt– pendelsaldo:

aantal werknemers wonend in een bepaalde regio die werkzaam zijn in de andere regio’s min het aantal werknemers wonend in de andere regio’s werkzaam in die bepaalde regio

– 6 stromen

– afhankelijk van economische situatie in oorsprong- en bestemmingsregio (push-pull factoren)

– verklarende variabelen:° werkloosheidsgraad° lonen° werkgelegenheid

15

Page 16: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

Top-down modelOverzicht presentatie

1. Databank

2. Model

2.1 Structuur2.2 Kern2.3 Arbeidsmarkt2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023

16

Page 17: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

2.4. Huishoudrekeningen – regionale inkomensrekeningen van de huishoudens (INR)

– primaire en secundaire inkomensrekening, saldo = beschikbaar inkomen

– naar woonplaats (vs. werkplaats)

– bezoldiging werknemers: op basis van werkgelegenheid, pendelstromen en lonen uit kernmodule, met aanpassing voor pendelarbeid (“loonpremie”)

– werkloosheidsuitkering: op basis van werkloosheid uit kernmodule

– personenbelasting: proxy van de belastbare basis op basis van beloning (uit kern), pensioenen, gemengd inkomen, ...

17

Page 18: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

Top-down modelOverzicht presentatie

1. Databank

2. Model

2.1 Structuur2.2 Kern2.3 Arbeidsmarkt2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023

18

Page 19: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023 – jaarlijks in juli (van jaar T) publicatie:

Regionale economische vooruitzichten T – T+5

– regionale rekeningen: reeksen lopen tot en met T-2 of T-3

– op basis van informatie tot begin juni 2018

– coherent met publicatie van het Federaal PlanbureauNationale economische vooruitzichten T – T+5

– middellangetermijnvooruitzichten (vs. KT)

19

Page 20: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023bbp-groei in volume (%)

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

-4,0

-3,0

-2,0

-1,0

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

BEL B V W

20

Page 21: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023bijdrage van de bedrijfstakken, Brussel (in pp, toegevoegde waarde)

-0.2 -0.1 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5

Verwerkende nijverheid

Bouw

Vervoer en communicatie

Handel en horeca

Krediet en verzekeringen

Gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening

Overige marktdiensten

Overheidsdiensten en onderwijs

bijdrage 2018-2023 bijdrage 1990-2017

21

Page 22: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023bijdrage van de bedrijfstakken, Vlaanderen(in pp, toegevoegde waarde)

0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9

Verwerkende nijverheid

Bouw

Vervoer en communicatie

Handel en horeca

Krediet en verzekeringen

Gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening

Overige marktdiensten

Overheidsdiensten en onderwijs

bijdrage 2018-2023 bijdrage 1990-2017

22

Page 23: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023bijdrage van de bedrijfstakken, Wallonië(in pp, toegevoegde waarde)

0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6

Verwerkende nijverheid

Bouw

Vervoer en communicatie

Handel en horeca

Krediet en verzekeringen

Gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening

Overige marktdiensten

Overheidsdiensten en onderwijs

bijdrage 2018-2023 bijdrage 1990-2017

23

Page 24: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023binnenlandse werkgelegenheid

2018-2023 toename(duizendtallen)

gemiddelde groei(%)

België 248,7 0,9

Brussel 24,5 0,6

Vlaanderen 161,4 1,0

Wallonië 62,9 0,8

24

Page 25: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023bijdrage van de bedrijfstakken, Brussel (in pp, binnenlandse werkgelegenheid)

-0.3 -0.2 -0.1 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6

Verwerkende nijverheid

Bouw

Vervoer en communicatie

Handel en horeca

Krediet en verzekeringen

Gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening

Overige marktdiensten

Overheidsdiensten en onderwijs

bijdrage 2018-2023 bijdrage 1990-2017

25

Page 26: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023bijdrage van de bedrijfstakken, Vlaanderen (in pp, binnenlandse werkgelegenheid)

26

Page 27: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023bijdrage van de bedrijfstakken, Wallonië(in pp, binnenlandse werkgelegenheid)

-0.3 -0.2 -0.1 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6

Verwerkende nijverheid

Bouw

Vervoer en communicatie

Handel en horeca

Krediet en verzekeringen

Gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening

Overige marktdiensten

Overheidsdiensten en onderwijs

bijdrage 2018-2023 bijdrage 1990-2017

27

Page 28: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023groei arbeidsaanbod(in %, def. FPB)

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

-1

-0,5

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

BHG VG WG

28

Page 29: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023demografische bijdrage aan groei arbeidsaanbod(15-64 jaar, in pp)

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

-0,5

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

BHG VG WG

29

Page 30: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023bijdrage gedragswijzigingen aan groei arbeidsaanbod(15-64 jaar, in pp)

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

-1,5

-1

-0,5

0

0,5

1

1,5

2

BHG VG WG

30

Page 31: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023pendelsaldo(in duizenden)

-264

145

119

-253

133

120

31

Page 32: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023werkgelegenheidsgraad EU2020 (in % van bevolking 20-64 jaar, meting EAK)

73,7

76,9

65,8

64,0

61,3

63,8

32

Page 33: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023werkloosheidsgraad (def. FPB)

1995

1997

1999

2001

2003

2005

2007

2009

2011

2013

2015

2017

2019

2021

2023

0

5

10

15

20

25

B V W

12,4

4,4

10,6

6,5

13,0

16,3

33

Page 34: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023beschikbaar inkomen(totaal, nominale groei in %)

2018-2023 (%) België 3,2Brussel 3,3Vlaanderen 3,3Wallonië 3,0

34

Page 35: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023inkomensrekeningen van de huishoudens: regionale aandelen

1995 2005 2015 2023

Primair inkomen (aandeel in % van het nationale totaal)

Brussel 9.4 9.1 9.3 9.6

Vlaanderen 61.9 62.7 62.7 62.6

Wallonië 28.7 28.2 28.0 27.7

Beschikbaar inkomen (aandeel in % van het nationale totaal)

Brussel 9.5 9.3 9.5 9.5

Vlaanderen 60.3 61.2 61.4 61.8

Wallonië 30.2 29.5 29.1 28.7

35

Page 36: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023beschikbaar inkomen per hoofd(nominale groei in %) 2018-2023 (%)

België 2,7Brussel 2,6Vlaanderen 2,8Wallonië 2,6

36

Page 37: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

3. Vooruitzichten 2018-2023inkomensrekeningen van de huishoudens

1995 2005 2015 2023

primair inkomen per hoofd (index, Rijk = 100)

Brussel 100.4 94.0 88.3 90.4

Vlaanderen 106.8 108.4 109.1 108.8

Wallonië 87.9 86.9 87.4 87.3

beschikbaar inkomen per hoofd (index, Rijk = 100)

Brussel 101.4 96.1 89.9 89.2

Vlaanderen 104.1 105.9 106.9 107.3

Wallonië 92.4 90.7 90.9 90.4

37

Page 38: Methodologie en resultaten van de regionale economische …€¦ · Top-down model Overzicht presentatie 1. Databank 2. Model 2.1 Structuur 2.2 Kern 2.3 Arbeidsmarkt 2.4 Huishoudrekeningen

Top-down model

- databank 1980-…

- jaarlijkse update databank & vooruitzichten

- coherent met regionale rekeningen en nationale vooruitzichten

- middellangetermijnvooruitzichten

- top-down: niet geschikt voor asymmetrische schokken

38