1

IndezeMasterclassbehandelenweeerstdevijfelementenvanhetlean-huis(purpose,waarde,waardestroom,=jdigheid&kwaliteit,enhart&ziel),omdaarnadevertalingtemakenhoedezeelementenzichverhoudentoteenprojectomgeving.Wezoomendaarbijinophetgebruikvanpull-borden,diezowel=jdensdeplanning(pull-plannen)alsindeontwerpfasegebruiktworden.

2

3

4

BBP:Hetbrutobinnenlandsproduct(bbp)isdetotalegeldwaardevanalleineenlandgeproduceerdefinalegoederenendienstengedurendeeenbepaaldeperiode(meestaleenjaar).Meestalwordtmetditbegriphetbrutobinnenlandsproducttegenmarktprijzenbedoeld.

5

6

7

8

Een betrouwbaar/voorspelbaar eindresultaat.

What determinesthequalityoftheresult? - The input (‘garbage in = garbage out’), so be also selective on suppliers! Long term quality, in stead of project low cost… -  The process (be able to repeat success, so have the success ‘ingredients’ standardised) -  The feedback loop (especially the directness/fastness. Do not wait until the end of the project, but create mini feedback loops!) -  Direction! (without direction every step is a ‘good one’, thus every step has to lead to somewhere useful).

9

Iron-triangle

10

11

12

Rijksmuseum:vijfjaarlaterdangeplanden100miljoeneuroduurderdanbegroot,entochnog5.000restpunten!

13

Parlementaireenquête:‘Overheidverspiltjaarlijks1tot5miljarddoorICT-projecten’

14

15

Van hard werken word je wel ziek Het ministerie [van Sociale Zaken en Werkgelegenheid] voerde samen met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en TNO een onderzoek uit. Daaruit blijkt dat 31% van de verzuimgevallen die te maken hebben met het werk, wordt veroorzaakt door ‘werkstress’. 12% van de werknemers heeft burn-outklachten. […] 40% van de werknemers heeft behoefte aan maatregelen om stress op tijd te voorkomen. http://nos.nl/artikel/647293-van-hardwerken-word-je-wel-ziek.html

16

17

18

Geschiedenisvanhetefficiëntorganiseren:scheidenvandenkenendoen+versnipperingvantaken=verouderdespelregels!

19

Overdracht(vanwegeversnippering)leidttotafstemmingsverliezen.

Afstemmingsverliezenleidentotfouten.

Presterenopeigendoelenlevertgeenpresta=evoorhetgeheel.

22

23

Gereedschapuit1eWereldoorlogalsstandaardvoorhuidigecomplexiteit?(NB:hetwerktetoenookalnietergefficiënt)

24

Nega=evespiraalvancontrol.

25

=Managenopafstand!Snelreagerenonmogelijk.

26

Waarfocusopomzet/profit(ofgrootstewillenworden)toekanleiden…

27

Waarfocusopomzet/profit(ofgrootstewillenworden)toekanleiden…

28

hhp://zap.psy.utwente.nl/zaps/zaps/zaps/prisonersdilemma.res/frames.html

29

Lateinbrengkennis.

30

31

32

33

Naamleandektladingnietzogoed:wanthetgaatjuistommeer(ennietalleenomminder):meermetminder

34

hhps://www.youtube.com/watch?v=SFQlKe-ezUg

35

• Jidoka(buildinquality)Weavinggotautomated,problemsaswellSakichiToyodadevelopedautoma=cfailuredetec=onThiswayqualitywassecuredintotheprocess

• Standardisa=onEfficientproduc=onadoptedfromFord:standarddesignofmaterialplusassemblylineforrhythm(takt).

• JIT,VisualManagement,KanbanReplenishmaterialsinspiredbysupermarkets:smallamountsandvisible(emptyspot=kanban/pullsignal)

• WWIIJapanacountrylowonresources(bynatureandthroughwar)>contexttobemorecrea=veonusage

• Con=nuousImprovementUsingthePlan-Do-Check-Actcycle(Deming/Shewhart)

Kostenefficiëntbijlagevolumes(enhogevariëteit,ofwelgroteflexibiliteit).

37

Terwijldehalvewerelddenktdatleanoverproduc=egaat,presenteertToyotaEngineering(2011)naastproduc=enogtweeanderekerncompeten=es:sales&marke=ngenontwikkeling.Ditmodelisweliswaargegroeidvanuithunproduc=esysteem(TPS),maardekrachtvanTPSisjuistdatheteenmanagementsysteemis(Ohno1988).Deonderlingesamenhangtussendedriekerncompeten=esheetzodoendeToyota’sTotalManagementSystem(TMS),ofzoalswehetvanvoormaligToyotaconsultantTakashiTanaka(2011a)ookmogennoemen:LeanManagementSystem.

38

Innova&evermogen“Detransforma=enaareenlean-organisa=evereisteentweedestap:stroomopwaartsrich=ngproces-enproductontwikkeling.”

Klantenselecterenproductennietalleenopbasisvanprijsenkwaliteit,maarook(ensteedsmeer)opbasisvanuiterlijkeneigenschappen.Con=nueinnova=eisdusontzehendbelangrijk(Hamel2002).TerwijleenaantalconcurrentenToyotaheevingehaaldquaproduc=e=jdenperauto,zithetonderscheidnuvooralstroomopwaartsindeproductontwikkelingsfase.Dáárwordendekeuzesgemaaktdievaninvloedzijnopklantwaarde.Omblijvendaanklantwensentevoldoenmoetenfabrikantendusaandeslagomhetproductontwikkelingsprocesteversnellenenzoblijvendtekunnenvernieuwen.Inbijnader=gjaar=jdisdegemiddeldeontwikkel=jd–bijgroteautofabrikantenwereldwijd–vaneenvoertuig(vanstylingfreezetotproduc=e)vanruim36maandenteruggebrachttotzo’n24maanden.Toyotaheevhaarontwikkel=jdenechteralwetenteverkortentot15maanden,ensomszelfstoteenverbazingwekkende10maanden(Morgan&Liker2006).

39

Nietnieuw,maarwordtnogsteedsontdekt:IT(Scrum),Bouw,Zorg,OverheidNietalleenvoorproduc=e,ookvoorprojectenGoedlean≠mean(andersslechtsbezuiniging)Geentechnischehoogstandjes,maarlow-techgedisciplineerdemaniervansamenwerkenplusgestructureerdeaanpakvanverbeterendoordagelijksereflec=eopac=es

40

Leanoveraltegebruikendoorprocesbenadering.

41

Maargaatnietalleenomprocess,ookompeopleenpurpose.

42

Drie-eenheidgeevweinighouvast,lean-huisgeevmeersamenhang.

43

44

HuisalskapstokvoorprincipesHetoverbrengenvandeprincipesvanToyotawerdsteedsmoeilijkernaarmatehetbedrijfgroterwerd.FujioCho–eenpersoonlijkeleerlingvanOhnoenlaterpresidentvanToyota–zochtdaaromeenkapstokvoordeprincipesenontwikkeldein1973eeneersteeenvoudigeweergave,het‘TPS-huis’(Glenday2007,p.12),dattegenwoordigbekendstaatalshet‘lean-huis’.Waaromeenhuis?Omdateenhuiseengestructureerdsysteemis.Elkelementinhethuisisopzichzelfcruciaal,maarbelangrijkerisdemanierwaaropdeelementenelkaarversterken.Eenmetafoordieiedereenbegrijpt.

45

Langetermijnmissie:eenrich=nggevendenbindenddoel

46

Waardoenweheteigenlijkvoor?Driebeeldhouwerswerdgevraagdwatzeaanhetdoenwaren.Deeersteantwoordde:“Ikprobeergeldteverdienen.”Detweedebleefhamerenterwijlhijzei:“Ikmaakdemooistebeeldenvanhetheleland.”Dederdehadeenvisionaireblikinzijnogenenzei:“Ikbeneenkathedraalaanhetbouwen.”

47

QuotebyDennisBakke,founderoftheinterna=onalpowercompanyEAS(asfoundinthebookContemporaryStrategyAnalysisbyRobertM.Grantpage54).

48

hhps://www.youtube.com/watch?v=qp0HIF3SfI4(totca.5min.)

49

Toekomstbeeld(visie)van(klant)tevredenheid

50

Focusoppurpose(bestaansrecht):tevredenklant!

51

52

Whatisimportant(value)tothatcustomer?Goseewhatacustomertriestoachieveandwhydoesitfail?

hhps://www.youtube.com/watch?v=bg0NLFYbfOs(JosBurger–GekopGaten)Eenklantwilgeenproducten(boren),maaroplossingen(gaten).

54

Example:UnileverwithGembaresearch(livedwiththelocalpeople)inusageofdetergentsinMexico:theydonothaveenoughwatertorinse5x,socameupwithdetergentwhichonlyneeded1rinse!

55

Definecustomervalue(whendifficulttodefine)fromtheperspec=veofsomeone’sannoyances…

56

57

Zieverspillingenvooralalssignalen(symptomen)vanflow-brekers(wanthetgaatomflow)!Zevenverspillingen:-  Overproduc=e-  Wachten-  Transport(ofoverdracht)-  Overbewerking(ofincorrectebewerking)-  Overma=gevoorraden-  Onnodigebeweging-  DefectenAchtsteverspilling:ongebruiktekennis

58

59

Dewachtrijtheoriekenteenviertalwehen(Hopp&Spearman2011,pp.675-676):

1.WetvanVariabiliteit(veranderlijkheid):toenemendevariabiliteitverlaagtal=jddepresta=esvaneenproduc=esysteem;2.WetvanLoca=evandeVariabiliteit:variabiliteitvroegineenrou=ngverhoogtdecyclus=jdmeerdanvergelijkbarevariabiliteitverderopinderou=ng;3.WetvanBeze}ngsgraad:wanneerhetgebruikvaneensysteemtoeneemt,zonderdateranderewijzigingenwordengedaan,looptdegemiddeldecyclus=jdexponen=eeltoe;4.WetvanVerplaatsenvanBatches:cyclus=jdenovereenrou=ngzijnruwwegevenredigmetdeverplaatstebatch-groohe(hoeveelheidperkeer)gebruiktinderou=ng.

Zoalsdewachtrijtheorieaangeeviseenhogevariabiliteiteenkillervoordedoorloop=jd.Fluctua=esindewerklastzijndaareenvoorbeeldvanenwerkendriedubbeldoor:•  Teneerstevanwegedevariabiliteit,dieal=jdvertragendwerkt.•  Tentweedeomdateenpiekindewerklastdebeze}ngsgraadopstuwt,enwe

hebbengeleerddatzodradiebovende80%komtdedoorloop=jdexponen=eeloploopt.

•  Tenderdeomdatfluctua=eservoorzorgendatwerkinbulkaankomt(batch-and-queue),watbovenopaldievertragingenookweervertragendwerkt.

60

Visueelmanagementiseencommunica=emiddelindewerkomgevingdatonsinéénoogopslaglaatzienhoehetwerkervoorstaat,hoehetwerkgedaanmoetwordenenofhetafwijktvandestandaard.TaiichiOhnonoemtditzodoendemanagementbysight(1988,p.8).

61

Erbestaangrofwegdriecategorieënvanstandaardisa=ebinneneenleanprojectsysteem:1.Ontwerp-enproductstandaardisa=e:standaardisa=evancomponenteneninterfaces,gebruikvanbewezenstandaardcomponentenvoorverschillendeproducten,modulariteit,enhetontwerpenvoormaakbaarheid(designforassembly);2.Processtandaardisa=e:gestandaardiseerdetaken,werkinstruc=es,volgordevantaken;3.Vaardighedenstandaardisa=e:standaardisa=evanvaardigheden,medevoordeontwikkelingvangroeivanmensendoorbewezencompeten=es.

62

Golf=fluctua=e=mura,Piek=overbelas=ng=muri,Dal=overcapaciteit=verspilling=muda(Narusawa&Shook2009,p.4).

63

64

65

66

Voorkomoverdracht(afstemmingsverliezen):vroeg=jdigafstemmen,schouderaanschouder.

67

68

Stel40personenmoetenin2minutenderuimteuit:-Kandat?(antwoord:wetenweniet,wantnietgeprobeerd)-Hoesnelmoetenwegaan?(denkjedatdatzoulukken?)

69

Steljevoor:jedoetoverelkebouwlaag(vloer,casco,dak)1dagperwoning.Danisinhetlinkerplaatjehieronder(batch-produc=e)pasopdag31deeerstewoningklaar.Bijhetrechterplaatje(one-piece-flow)isdatalopdag4.Maarbijhetbouweninbatcheslevertmenallestegelijkop,datkan–inditvoorbeeld–pasnadag40.Bijone-piece-flowkunnenalle10woningenalna13dagenopgeleverdworden(ookaldoetmendatnatuurlijkookperstuk,dusvanafdag4wordtelkedageenwoningopgeleverd).

70

71

Lerenwordtdusversnelddoorherhaling,vooralbijcomplexeenmoeilijkehandelingen.Maarprojectenzijnbijdemeestebedrijvenvaaklangdurigetrajecten,waarbijengineerszeldendekanskrijgenveleontwerpcyclitedoorlopen.Echter,destesnellerhetprojectverloopt,destemeerleercyclideengineersdoorlopenendestekorterhunleercurvesworden.DaaromneemtmenbijToyotadePDCAcycluszoserieus.Elkprojectdoorlooptdezecyclus,enelkegrotefasedaarbinnendoorlooptweerhaareigenPDCA-cyclus,waarbinnenweerminiPDCA-cyclidoorlopenworden.Ditgeheellevertvelekorteleercycliop,waardoorlerenineenrela=eflangdurigtrajectmogelijkwordt.

Eenvoorbeeldvankort-cyclischlereninlangdurigeprocessenisdoordagelijksaanhetbeginofeindevandedageenstart-en/ofafrondingsbijeenkomsttehouden.Ditgebeurtstaand(dailystand),daarwaarhetwerkplaatsvindt,metallebetrokkenenvandatrelevantedeelvanhetproces–inclusiefexternen.Hierdoorwordengeleerdelessengedeeldenopdrachtenverduidelijkt,wateensnellebijsturingmogelijkmaakt.

72

Nietnieuw,maarwordtnogsteedsontdekt:IT(Scrum),Bouw,Zorg,OverheidNietalleenvoorproduc=e,ookvoorprojectenGoedlean≠mean(andersslechtsbezuiniging)Geentechnischehoogstandjes,maarlow-techgedisciplineerdemaniervansamenwerkenplusgestructureerdeaanpakvanverbeterendoordagelijksereflec=eopac=es

73

hhps://www.youtube.com/watch?v=R8dYLbJiTUE

Ineenproduc=eomgevingwordenviakanbanssignalenafgegevenvoorhetvraaggestuurd(pull)aanvullenvanmateriaal.Bijprojectenzijnhetkenniseninforma=edievereistwordendoorstroomafwaartseac=viteiten.Omtevoorkomendatdeenormehoeveelhedenaandatanietnaariedereenwordengepusht,ishetaandeindividueleprojectdeelnemeromtewetenwaarhijofzijverantwoordelijkvooris,tenemenwatnodigisentewetenwaardittehalenis.Hetonderliggendeprincipeisdatiedereentoegangheevtotallebenodigdedataentotdewaardestroomleiderzelf.Vandaarookdeobeyaalscentraleplekvoorhetbrengenenhalenvaninforma=e.

Derolvandeprojectmanagerverandertvanhetindegatenhoudenvandatums(wanneerwatzoumoetenbeginnen),naarhetmanagenvanoverdrachtentussenac=viteiten.Zozorgthijervoordatwanneereeneerderestapafis,devolgendestapkanbeginnen.

Statusbordenwerkendaarbijalspull-borden,zegevenaanwanneerwelkebelangrijkeinforma=enodigis(Figuur8-12).Wanneervertragingoptreedtinhetleverenvandezeinforma=e,wordtditdirectgesignaleerd.Dusnietnaenkelemaandenofweken,maarbinnenenkeledagenofuren.Hetwerkinkleinepor=esverdelenenmeteencadansverwerkendoormiddelvaneenpull-bord,zienweookteruginhetontwikkelenvansovwareopbasisvandescrummethodiek.

74

75

Ziescrumboekvanafpagina130(user-stories,verhalen)enpagina152(scrum-bord).

76

77

Borgingspiramide:probeerheteerstfool-prooftemaken,alsdatnietluktgadaneenniveaulagerindepiramide.

78

Geefeenhulpsignaalbijafwijkingen,wanthetprincipeis:geefgeenfoutendoor!

79

• Pull-planneniseenkrach=getool,maarkomtslechtsredelijklaatinhetprocesdaarwaaralveelvastligt!• Grootsteinvloedisaanbeginvanhetproces,daaromzsmmetallestakeholders(belanghebbenden)bijelkaarkomen.

• Datvereistechtereenveelvolwassenersamenwerkingmetelkaar:partnerlevel(ipvvoorkeursleverancier/onderaannemer).

80

81

Kijkuitvoorpoint-basedontwikkeling,datkannognetzoineffec=efzijn,maargavoorset-based:hetgrondigonderzoekenvanallemogelijkealterna=even.

82

Destekorteronzelever=jdis,destemeer=jdweoverhoudenvoorhetonderzoekenvanop=es,waardoorwebeslissingenkunnenuitstellen(invloedscurvenaarachteren).

Daarmeebiedenwedeklantmeerflexibiliteit,namelijkmeerop=eséndekansomkeuzeszolaatmogelijktemaken(kostencurveomlaag),tegenlageofzelfsgeenextrakosten(zieookSobekIIetal.1999).

83

84

Deverhoudingtussendeini=ëlekostenvaneengebouwenhettotaalisenorm.Steldatdeini=ëleprijsvanhetontwerp1eenheidisendebouw(A)10eenheden.

Twin=gjaaronderhoud(B)vaneengebouwkost30à50eenheden,endegebruikskosten(C)150à300eenheden.Ditbrengtdetotalekostenop361eenheden.

Totslot,deeconomischevoordelen(D)geleverddoorhendieinhetgebouwwerkenliggentussende300en2000eenheden.

85

CaseontwerpprocesZaansMedischCentrum(ZMC),gebaseerdoplean-leddesignenproduc=on-prepara=on-process(3P).hhps://www.youtube.com/watch?v=oUf3YYayUYY

86

Hethartenzielvanhetlean-huisbestaatuitrespectvoormensenenpermanenteverbetering.Binneneenprojectsysteemzijnhetcross-func=oneleteamsvanexpertsdiesamenlerenencon=nuverbeteren.Hetdoelvancross-func=oneleteamsisdatkennis,verantwoordelijkheid,uitvoeringenfeedbackzorgvuldigwordensamengebracht(Dimancescu1994;Ward2009).Hiermeegaranderenzeteneerstedatdevertalingvanklanteisenonderwegnietverlorengaan.Tentweedezorgenzevoorvroeg=jdigeiden=fica=evanproblemen,waarmeezevoorkomendatfoutenstroomafwaartsdrijven(Hines1994).Tenderdeintegrerenzefunc=onelekennisindeontwikkelingvannieuweproducten(Grant2008).Resultaatvandezebeterecoördina=e,integra=eenverbeterdecommunica=eoverdegrenzenheen,isdathetdeklan�ocusverhoogt,doorloop=jdenverkortentenslohedeproduc=viteitverhoogt.

87

Obeyastructuur1.  Inhetmiddenstaateenvisueleweergavevandeoutput(maqueheofiets

dergelijks)waarhetteamverantwoordelijkvooris.2.  Doelstellingenvanhetprojectwordenweergegevenindelinkerbovenhoekvande

eerstewand.3.  Rechtsvandedoelstellingenhangteenvisueleweergave(bijvoorbeeldeen

tekening)vandeteverwachtenoutputvanhetproject.4.  Hetsta=s=ekenbordernaastopdemuurgeevdehuidigepresta=esenstatusvan

hetprojectweer.Ditbordbevatdespecifieke,gekwan=ficeerdmeetwaarden(KPI’s)waaraanhetprojectwordtafgemeten.

5.  Opde(inditvoorbeeld)achtermuurhangthetac=ebordindevormvaneenpull-planning.Hettoontdeac=viteitenvanalleprojectledenofteams.

6.  Dedetailbordentonensubprojectenvanuitdeteverwachtenoutput,endehotissuesdieaandachtnodighebben.

7.  Hetissuebordopderechtermuurtoontkri=ekeproblemen.Issueswordendoorteamledenmetrodepost-itsgeplaatstindekolom‘Poten=eel’.

8.  Hetlaatsteelementop(inditvoorbeeld)derechterwandgeevruimtevoorprojec=evandigitaalmateriaaltenbehoevevandedesignreviews(gebaseerdopFMEA),ofomcommunica=eovergrotereafstandenmogelijktemaken.

88

Erwordtzeldenzomaaringekocht!Degedachtehierachterisdatjeexternepar=jenmetrespectmoetbehandelen,zoalsdateenpartnerbetaamd.Wanneerleveranciersonderdeelwordenvanhetleveranciersnetwerk,wordenzebovendieneenverlengstukvanjebedrijf.Vertrouwenenopenheidzijndaarbijcrucialesuccesfactoren.

Heteenvoudiglijkende=er-systeemlijkteigenlijkmeeropeennetwerksysteem,vandaardatPeterHinesditnetworksourcingnoemt.Ditnetwerkmodelisontstaandoordeevolu=evanhetleverancierssysteemvanbewustonbedreigdezwakkerela=esineenhub,naarsterkeenvertrouwderela=esineennetwerkstructuurwaarbijmenzichwerkelijkonderdeelvoeltvandegroep.Ditvereistondersteuning,zowelfinancieel–voorbijvoorbeeldhetorganiserenvandemee=ngs–alsmetwaardevollekennis.Endeleverancierslerengraaghoezezelfmoetenleren,omdatzeondertussenwetendatditdeenigemanierisomhunconcurrentenvoorteblijven.

89

Deveranderingenindebouwsectorzijnhierendaarwaarneembaar,maaraangeziendeomvormingeencultuuromslagbetrevisheteenlas=getransforma=ediejarenkanduren.De=jdomdebasisprincipesvanleanineenorganisa=eopz’nplektekrijgenblijktminimaaldriejaartezijn,plusnogeenstweejaaromallemedewerkersallerendvoldoendetetrainenzodathetsysteemzelfvoorzienendwordt(Womack&Jones2003).Hetduurtdusevenvoordateengrootaantalmensen,inclusiefhethogermanagement,hetverschiltussenlean-entradi=oneeldenkenisbijgebracht.Veelvande=jdgaatziheninexperimenteren,voordathetlean-denkeneenautoma=smewordt.

Ofhiereenvastomlijndplanvooris?Helaasbestaatergeenroutekaartdiehetzelfdeisvoorallebedrijven,wantelkbedrijfisandersenzitopeenandervolwassenheidsniveau(ziehetleanmaturitymodelhiernaast).Het=jdspadismedea�ankelijkvandeafwijkingtotde‘lean-koers’.Welhebbensuccesvolletransforma=esovereenkomsten,zoalsdestappenenini=a=evendiezijnondernomen.Dekunstisalshetwareeeneigentraptelerenbouwenomhogeroptekomen.Belangrijkhierbijishetbetrekkenvandemensenomwiehetgaatenzezekerheidtegeven.

hhps://www.linkedin.com/pulse/stop-met-lean-implementeren-rudy-gort

90

91

Beter:0opleverpuntenSneller:>80%Goedkoper:>40%Innova=ever:>300%Klanhevredenheid:±9Medewerkertevredenheid:>8

92

- Zeleertvooralhoezemoetleren.Hetlerenvannieuwevaardigheden,kennisenmogelijkheden.- Decapaciteitomtelerenneemtdaarmeecon=nutoe,waardoorhetzichzelfinstaatzichaantepassenaandewisselendeomstandighedenwaarinhetverkeerd.- Deleercycliwaarinzeditdoetzijnzokleindaterineenkorte=jdveelleermomentenzijn,waaropvoortgebouwdwordt.DitzijndeexperimentengekoppeldaandePDCAcyclus.

93

94

Nieteenmalig,maarelkedagbijsturenenkleineergernissen(flow-brekers)weghalen.

95

hhps://www.managementboek.nl/boek/9789082365207/lean-vertaald-naar-projecten-rudy-gort?affiliate=5307hhp://www.leanins=tuut.nl/webshop-1/nieuwe-boeken/lean-vertaald-naar-projecten-samen-leren-bouwen-aan-innova=evermogen.html

96

Vragen?Neemgerustcontactop!

hhps://www.linkedin.com/today/author/rudygort

97