mei 2013

GOED VERKORT? over (ver)korte opleidingen in het HBO

1. Aanleiding onderzoek

1. Toezichtervaringen

2. Meldingen door derden

3. Websites, brochures, reclames op tv & radio

2. Vraagstelling

“Hoe waarborgen instellingen dat in (ver)korte, versnelde of geïntensiveerde opleidingstrajecten de eindkwalificaties in volle omvang worden gerealiseerd en dat de opleiding studeerbaar is?”

3. Werkwijze

1. Steekproef 50% instellingen (hbo & wo)

2. Risicogerichte aanvulling

3. Bureauonderzoek

fase I: 174 opleidingen

fase II: 30 opleidingen

4. Selectie (risicoindicatoren)

5. Onderzoek op locatie

6. Uitgebreide hoor en wederhoor

6

4. Overzicht bevindingen

5. Bevindingen studielast I, algemeen

Studielast onvoldoende onderbouwd en geëvalueerd

Veel EC onterecht toegekend:• ongefundeerde/onterechte vrijstellingen• geen/onvoldoende studie-inspanningen• geen leerdoelen of programma• normatieve en generieke toekenning:

- ‘omdat student werkt’ - ‘omdat sprake is van afstandsonderwijs’

6. Bevindingen studielast II, knelpunten

7

5

3

2

2

2

1

Te ruim bemeten programmaonderdelen

Generieke/normatieve toerekening werktijd als studietijd

Onterechte/onvoldoende verantwoorde vrijstellingen

Toepassing van generieke efficiencyfactor afstandsleren

Dubbel honoreren van dezelfde inspanningen

Programma telt niet op tot 240 EC

Herdefiniëren van EC

7. Bevindingen studielast III, verantwoorde EC

10

8. Bevindingen studielast IV, casuïstiek

• Iedereen krijgt 1 jaar vrijgesteld

• Programma omvat geen 240 EC (maar bijv 180)

• ‘Zonder college efficiënter’ - ‘met college niet minder efficiënt’

• DT naast werk in 4 of 3 jaar; 20, 15 of minder uur per week

• Onze studenten studeren 52 weken per jaar

• Omdat je werkt: 100 EC

• Omdat je geen colleges volgt: 50 EC

9. Voorbeeld 1: rol van de werkplek

10. Voorbeeld 2: vrijstellingen

11. Voorbeeld 3: studie-inspanningen

12. Presentatie opleidingenaanbod

Tekortkomingen in communicatie over (status van) opleidingen op websites, folders, tv-reclames

Onze wensen: • Maak duidelijk wat wel en niet is geaccrediteerd• Bij samenwerking: maak duidelijk wie welke rechten en

bevoegdheden heeft • Geef geaccrediteerde en niet-geaccrediteerde (delen van)

opleidingen niet dezelfde naam• Meld duidelijk als een opleiding nog niet is geaccrediteerd• Pas op met gebruik van termen als ‘hbo’, ‘bachelor’, ‘master’,

‘promotie’, ‘getuigschrift’, ‘erkend’ en ‘accreditatie’

13. Conclusies

Onvoldoende naleving WHW en onvoldoende waarborg dateindkwalificaties volledig worden gerealiseerd

• 45% niet verantwoorde / ontbrekende studielast• Gebrek aan evaluatiegegevens• Examencommissies nog onvoldoende ‘in charge’• OER en studiegids ontoereikend• Communicatie over aanbod blijft aandachtspunt• WHW biedt voldoende ruimte; u ervaart dat anders• 3 x voldoende niveau; 2 x onvoldoende; 8 volgen nog• Risico: soms sprake van instellingsbreed beleid• Geen stelselbrede conclusies mogelijk

14. Aanbeveling

“Het is van belang dat de minister met (vertegenwoordigers van) instellingen in het ho spreekt over de wijze waarop opleidingen - in het bijzonder deeltijd- en duale trajecten en maatwerktrajecten - het best kunnen worden vormgegeven om de problematiek het hoofd te bieden.

Uitgangspunt is daarbij de wettelijke opdracht aan instellingen om de met het diploma verbonden studielast goed te onderbouwen en te evalueren.”

15. Stappen na publicatie / vervolg

• Onderzochte instellingen:a. problemen bij andere opleidingen?b. per 1-12-2013 verbeteringen realiserenc. verificatie van verbeteringen 1e helft 2014

• Alle 140 instellingen aangeschreven en uitgenodigd• Onderzoek OCW naar studielastmeting • Vervolgonderzoek 2e helft 2014, in beginsel stelselbreed