Werkboek voor de oprichting van

het Zilte Natuurmuseum Zeeland

te Colijnsplaat

Doelstelling, uitgangspunten en ambitie

Het museum dient een impuls te geven aan de toeristische waarde van- en een stimulans te zijn voor een bezoek aan het dorp Colijnsplaat. Een beeldend educatief en recreatief centrum voor inwoners en scholen in Zeeland en een actief onderzoek-, voorlichtings- en kennis/studiecentrum in al zijn facetten.

Dorpsraad Colijnsplaat 26-8-2009

Zilte Natuurmuseum Zeeland te Colijnsplaat | Versie 2.0 Pagina 2

Oprichting van het Zilte Natuurmuseum Zeeland, bezoekerscentrum Nationaal Park Oosterschelde (NOP) en een actief onderzoek-, voorlichtings- en kennis/studiecentrum te Colijnsplaat.

Het Museum

Inleiding

De Oosterschelde is het grootste Nationaal Park van Nederland met een zeer interessante habitat. De inlagen en karrevelden binnen de dijken van de Oosterschelde hebben een prachtige flora en een rijke fauna. Een zilte natuurmuseum zou hierbij goed passen. In de serie Fauna Zeelandica worden over de natuur van de Zeeuwse wateren, Oosterschelde en de inlagen tenminste vijf fantastische boeken geschreven. Deze boekjes geven een prachtig beeld van de schoonheid die nu slechts door weinigen gezien wordt. Het publiek zal in een goed opgezet zilte natuurmuseum in Colijnsplaat veel beter geïnformeerd kunnen worden over de natuur in het Nationaal Park Oosterschelde (NOP). Door dit Zilte natuurmuseum uit te breiden met een bezoekerscentrum, het zeeaquarium en een onderzoek/kenniscentrum van formaat zal op het haventerrein van Colijnsplaat een prachtige nieuwe ontwikkeling tot stand gebracht kunnen worden die het gehele jaar door bezoekers trekt. Een ontwikkeling die door zijn combinatie zeer vernieuwend is en in Zeeland niet bestaat. Het NOP vraagt erom het publiek hier nauw bij te betrekken. Dat kan niet alleen door het plaatsen van reclamezuilen en onbemande informatiecentra langs de Oosterschelde. Dat moet plaatsvinden via een degelijke educatieve instelling. Zo’n instelling kan evenzeer een recreatieve functie vervullen en moet inspelen op jong en oud-, ervaren en niet ervaren- en deskundig en ondeskundig publiek.

In het Zilte natuurmuseum kan op de eerste verdieping een lounge-restaurant met een terras gevestigd worden dat uitzicht biedt over de gehele Oosterschelde. Een dorp als Colijnsplaat zoekt naar een nieuwe impuls en heeft deze hard nodig om de leefbaarheid en de voorzieningen in het dorp overeind te houden. De middenstand en horeca kunnen nu ternauwernood overleven. Wat is er meer voor de hand liggend

Zilte Natuurmuseum Zeeland te Colijnsplaat | Versie 2.0 Pagina 3

dan in de haven van Colijnsplaat een publiektrekkend bezoekerscentrum van allure te vestigen. Het zet Colijnsplaat nationaal op de kaart en maakt het aantrekkelijk voor recreanten, vakantiegangers, zeilers, natuurliefhebbers en iedereen die een dagje uit wil.

Als we het er over eens zijn dat dit kan plaatsvinden in een Zilte Natuurmuseum moeten we ons afvragen welke strategie we kunnen gebruiken om dit te verwezenlijken en wie we bij de realisatie hiervan betrekken.

Doelstelling

Het in Colijnsplaat tot stand brengen van een Zilte natuurmuseum voor Zeeland dient tevens een aanzienlijk maatschappelijk doel. Het museum dient een impuls te geven aan de toeristische waarde van- en een stimulans voor een bezoek aan het dorp Colijnsplaat en een educatief en recreatief centrum te zijn voor inwoners en scholen van Zeeland. Het museum kan daarmee iets toevoegen aan de reeds bestaande musea in de regio.

Het museum dient gebruik te maken van de landelijk aanwezige deskundigheid. Hierdoor kan de museumorganisatie efficiënt werken en wordt voorkomen dat de organisatie onnodig groot wordt. Onderzocht kan worden hoe een intensieve samenwerking met b.v. het Oceanium van Diergaarde Blijdorp in Rotterdam, Stichting het Zeeuwse Landschap en andere musea en instellingen gestalte kan krijgen.

Visie

Een museum is een permanente instelling ten dienste van de gemeenschap en haar ontwikkeling, toegankelijk voor het publiek, niet gericht op het maken van winst, die de materiële getuigenissen van de mens en zijn omgeving verwerft, behoudt, wetenschappelijk onderzoekt, presenteert en hierover informeert voor doeleinden van studie, educatie en genoegen.” (International Council of Museums, onderdeel van Unesco, 1974)

Zilte Natuurmuseum Zeeland te Colijnsplaat | Versie 2.0 Pagina 4

Voor het nieuw op te richten museum zal een duidelijke visie op “de zilte natuur” gemaakt moeten worden. Bezoekers willen iets beleven, zij willen verrast en geraakt worden.

Beleidsplan

Het te maken plan moet ambitie en ondernemingszin uitstralen. Een duidelijke visie hebben op het nieuw te stichten museum en prikkelende projecten bieden waardoor het museum een vernieuwend beeld geeft van de maatschappelijke, ecologische en technische ontwikkelingen. Een aanbod voor het onderwijs en de ontwikkeling van activiteiten gericht op diverse doelgroepen.

Kleine musea moeten in hun expositie plaats inruimen voor doorkijkjes naar de andere musea in de omgeving. Hierdoor wordt bij de bezoekers belangstelling gewekt ook daar eens te gaan kijken. Er ontstaat een museumnetwerk of anders gezegd een museumroute die het publiek met vanzelfsprekendheid naar de andere musea leidt en hiervoor de belangstelling wekt. Het versterkt de band tussen de musea onderling en de musea en het publiek. Ook gaan hierdoor de afzonderlijk in de musea

getoonde collecties elkaar versterken. De andere Zeeuwse musea zouden dit idee moeten overnemen. Een open instelling verbindt organisaties met elkaar.

Het museum kan ingericht worden rond een vaste expositie met daarnaast een wisselende collectie, exposities rond thema’s en presentaties van foto’s.

Professionaliteit en kwaliteitsbewaking

Het museum, de exposities en verdere activiteiten dienen een professionele uitstraling te hebben en de kwaliteit dient goed te worden bewaakt. Voorgestaan wordt een bijzondere en levendige inrichting die de bezoeker vermaakt, uitnodigt, verdiept en verrast.

Wisselende thema’s zullen er voor moeten zorgen dat het museum

Zilte Natuurmuseum Zeeland te Colijnsplaat | Versie 2.0 Pagina 5

aantrekkelijk is en blijft. Op deze wijze kan een klein museum de interesse van het publiek vasthouden.

Voor de opleiding van museummedewerkers en gidsen kan gebruik worden gemaakt van de binnen de provincie aanwezige mogelijkheden.

Certificaat Geregistreerd Museum

Deze vindt plaats door de Stichting Nederlands museumregister. Voornemen moet zijn om hier stapsgewijs naar toe te groeien. Dit is noodzakelijk om aan de programma’s waarbij objecten worden uitgewisseld tussen de andere Zeeuwse musea deel te kunnen nemen. Leden van de Nederlandse Museumvereniging (NMV) zijn gecertificeerd. www.museumvereniging.nl

Digitaal

Door de website snel in de lucht te brengen, kan deze gaan dienen als virtuele proeftuin voor het te stichten museum en kan de communicatie met geïnteresseerden en sympathisanten gestalte krijgen.

Publicaties

Nationale Parken in Nederland, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Beleef de Oosterschelde, Nationaal Park Oosterschelde

Inlagen Noord-Beveland, Stichting het Zeeuwse Landschap

Fauna Zeelandica, Stichting het Zeeuwse Landschap