NIEUWSBRIEF | februari 2019Medische Microbiologie en Infectiepreventie

Grensoverschrijd

ende activ

iteite

n

Algemene informatie

Onderw

ijs en opleiding

Onderzoek / Research

Patië

nten

zorg en diagnostiek

MedischeMicrobiologie

Algemene informatie

Onderw

ijs en opleiding

Onderzoek / Research

Patië

nten

zorg en diagnostiek

MedischeMicrobiologie

Edwina Doting, Xuewei Zhou, Ananja Middel, Marlous Toren-Wielema, Johanneke Kleinnijenhuis

A-team UMCG van startJet van der Weerd, Klaas de Jonge

Themajaar 2018 VaccinatieChristien Rondaan

Nieuwe sneltest tuberculose in gebruikXuewei Zhou

Nieuw staflid Xuewei ZhouMartijn Geutjes

The need for speed - Identificatie van bacteriën met de nieuwe MALDI Biotyper smart

John Rossen adjunct hoogleraar Medische Microbiologie

Henna Holband Capacity-Building Workshop: Metagenomics in the Diagnostic Laboratory Joanneke Lootsma

Start Informatiepunt MRSA/BRMO Noord-NederlandCorinna Glasner

Optimale patiëntenzorg door samenwerking tussen buurlandenFrancine Dekker-Kok

Signalering: VRE uitbraak zomer 2018

© MMBI Niewsbrief 01.2019 • Medische Microbiologie en Infectiepreventie © MMBI Niewsbrief 01.2019 • Medische Microbiologie en Infectiepreventie

Vanaf 1 januari 2019 is het voltallige Antimicrobieel stewardship-kernteam, kortweg A-team, in het UMCG aangesteld. Het aanstellen van A-teams is verplicht voor ziekenhuizen in Nederland. Het A-team in het UMCG bestaat uit 2,6 FTE, verdeeld over twee artsen-microbioloog, twee internist-infectiologen, waarvan één tevens allergoloog is en een ziekenhuisapotheker. De werkzaam-heden van de individuele A-teamleden zijn ingebed binnen de afdeling van het ‘eigen’ specialisme, te weten Medische Microbiologie en Infectiepreventie, Interne Geneeskunde en Klinische Farmacie en Farmacologie. Het A-team werkt in een netwerkstructuur van, artsen-microbioloog, internist-infectiologen, (ziekenhuis)apothekers en link-docs (dit zijn artsen van klinische afdelingen met als aan-dachtsgebied infectie(preventie)), zodat het antimicrobieel stewardship programma zieken-huisbreed geïntegreerd wordt.

Het A-team valt onder de verantwoordelijkheid van de Commissie Antimicrobiële Middelen (CAM) die samen met de Infectiepreventiecommissie en de Tuberculosecommissie de UMCG-brede Infectiecommissie vormen. De CAM heeft vanuit de Raad van Bestuur de opdracht gekregen een Antimicrobieel Stewardship Programma uit te voeren in het UMCG met als doel de bevordering van de kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid bij de preventie en behandeling van infecties en het beperken van resistentie.

Het A-team is (mede) verantwoordelijk voor:

• Het toezicht houden op en bevorderen van het doelmatig en patiëntveilig gebruik van antimicrobiële middelen

• Optimaliseren van het gebruik van anti-microbiële middelen tijdens opname o.a. door doelmatig gebruik van diagnostiek en bloedspiegelbepalingen van antimicrobiële middelen (zgn. Therapeutic Drug Monitoring)

• Implementeren van een Outpatient Parenteral Antimicrobial Therapy programma (OPAT)

• Bevorderen van resistentiepreventie en sti-muleren van diagnostisch stewardship

• Up-to-date houden van de digitale antimi-crobiële UMCG-richtlijnen (UMCG SWAB-ID)

• Richtlijnen opstellen of herzien o.b.v. lokale/ regionale/landelijke cijfers m.b.t. verbruik van antimicrobiële middelen, resistentie etc.

• Zorgactiviteiten bij uitbraken van resistente micro-organismen

• Opleiding/scholing van studenten, AIOS/fellows, linkdocs/-nurses.

Het A-team werkt volgens een integraal model waarbij zowel Antimicrobieel stewardship, Infectiepreventie stewardship als Diagnostisch stewardship zijn geïntegreerd. Dit model wordt het AID-model genoemd.

De kerntaak van het A-team is het implemen-teren van de dag-2-bundel op (nagenoeg) alle klinische verpleegafdelingen.

De dag-2-bundel bevat o.a.:

- Switch van intraveneuze naar orale middelen op dag 2 en toezicht houden op/monitoren van reservemiddelen. Adviezen worden zowel op de afdeling als telefonisch gegeven.

- Indicatiestelling voor klinisch consult door infectieziekten bij complexe casuïstiek.

- Bijwonen van multidisciplinaire overleggen (MDO’s) door Medische Microbiologie/Infectie-ziekten/Ziekenhuisapotheek.

- Doelmatig gebruik van diagnostiek en Thera-peutic Drug Monitoring (TDM) van antimicro-biële middelen.

In onderstaand schema is de dag-2-bundel schematisch weergegeven.

Door implementatie van de dag-2-bundel wordt er gestreefd naar een betere kwaliteit van zorg, intensievere samenwerking en het verhogen van het kennisniveau rondom antimicrobieel en diagnostisch beleid bij aanvragers.

Alle leden van het A-team zijn betrokken bij het implementeren van de dag-2-bundel UMCG- breed. Daarnaast heeft ieder A-teamlid een persoonlijk aandachtsgebied:

- Antibiotica-allergie (Ananja Middel)- EPIC (Johanneke Kleinnijenhuis)

Figuur 2: A-team UMCG. V.l.n.r. Xuewei Zhou, arts-microbioloog, Marlous Toren-Wielema, ziekenhuisapotheker, Ananja Middel, internist-infectioloog/allergoloog, en Edwina Doting, arts-microbioloog (niet op de foto: Johanneke Kleinnijenhuis, internist-infectioloog)

Figuur 1: Schematische weergave werkwijze dag-2-bundel

Dag 0: Patiënt start met intraveneuze (i.v.) antibiotica

Dag 2: A-team krijgt melding over patiënt met intraveneuze antibiotica

• Adequaat regime op grond van uitslagen en richtlijnen? • staken therapie? • switch i.v. naar oraal mogelijk? • antibiotica versmallen ? • huidige therapie continueren ?• Behandelduur vaststellen• Zo nodig klinisch consult MMB/infectieziekten initiëren

Terugkoppeling aan behandelend arts

•  Consultatie op de betreffende verpleegafdeling•  Daarnaast telefonische terugkoppeling waar nodig

A-team UMCG van start

© MMBI Niewsbrief 01.2019 • Medische Microbiologie en Infectiepreventie © MMBI Niewsbrief 01.2019 • Medische Microbiologie en Infectiepreventie

- Kwaliteit en veiligheid in de patiëntenzorg, infectiepreventie en handhygiëne

(Edwina Doting) - Outpatient Parental Antimicrobial Therapy

(OPAT) (Marlous Toren-Wielema) - Antiviraal stewardship (Xuewei Zhou)

Vragen en suggesties zijn van harte welkom. Het A-team is te bereiken via: ateam@umcg.nl.

Edwina Doting, arts-microbioloog, MSc Kwaliteit en Veiligheid in de Patiëntenzorg, Xuewei Zhou, arts-microbioloog, Ananja Middel, internist-infectioloog /allergoloog , Marlous Toren- Wielema, ziekenhuisapotheker-klinisch farmacoloog, Johanneke Kleinnijenhuis, internist-infectioloog

Dat er inmiddels een breed maatschappelijk debat over het thema vaccinatie is losgebarsten zal niemand van ons ontgaan zijn. Zo ook in het UMCG, waar met name de jaarlijks terugkerende griepvaccinatie voor medewerkers ieder jaar opnieuw leidt tot discussie. Een helder UMCG- breed gepersonaliseerd vaccinatiebeleid (inclusief griepvaccinatie) is in het kader van de UMCG-doelstellingen met de klinische focus op hoog-complexe zorg en de UMCG-brede thema’s Healthy Ageing en Patiëntveiligheid van groot belang. In afstemming met de Infectie(preventie)commissie is een projectgroep samengesteld met als opdracht te komen tot een voorstel voor algemeen beleid ten aanzien van vaccinaties – inclusief griepvaccinatie – aan de Raad van Bestuur.Mede hierom heeft de afdeling MMBI Vaccinatie als thema voor het jaar 2018 gekozen. Uitgangspunt hierin is dat wij als zorgprofessionals het gesprek met elkaar aangaan zodat er ruimte ontstaat om de onderliggende vragen en twijfels inzichtelijk en bespreekbaar te maken. Tegelijkertijd willen wij onze professionele verantwoordelijkheid voor de patiënt verder vorm en inhoud geven en is vaccinatie als vierde item in de UMCG toolbox Basishygiëne toegevoegd.

Samen met het Infectiepreventienetwerk (IPN) zijn wij met dit thema aan de slag gegaan; themabijeenkomsten voor het infectiepre-ventienetwerk (linkdocs en linknurses), een speciale uitgave van het Infectiepreventie magazine ‘LINK’, een infectiepreventiefair en een wetenschappelijk symposium waren de belangrijkste onderdelen. Het themajaar werd afgerond met de jaarlijkse griepvaccinatie voor UMCG-medewerkers.

Resultaten griepvaccinatie

In totaal zijn er dit jaar tijdens de vaccinatie-weken 4404 medewerkers gevaccineerd. Dit zijn 947 medewerkers meer dan vorig jaar, een stijging van ruim een kwart. De vaccinatiegraad onder medewerkers die patiëntencontact hebben is gestegen van 36% vorig jaar naar 44% dit jaar (tabel 1). In feite is de vaccinatiegraad zelfs nog hoger, want een deel van de medewerkers laat zich bij de huis-arts vaccineren.Alle functiegroepen laten een stijging zien in de vaccinatiegraad ten opzichte van vorig jaar.

Onder artsen is de vaccinatiegraad het hoogst: 84% dit jaar, ten opzichte van 72% vorig jaar. Ook de groep Verpleging & Verzorging laat een sterke toename zien, van 26% naar 34% (tabel 2). De resultaten van de vaccinatiecampagne 2018 laat zien dat het UMCG goed voorbereid is op het komende griepseizoen.

Infectiepreventie Fair

Met je smartphone reageren op stellingen t.a.v. vaccineren en de griepprik, feit of fabel? Leverde interessante gesprekken op en stof tot nadenken. Voor zowel bezoekers als de organisatie!

Infectiepreventie-symposium: Thema Vaccinatie

Forumdiscussie aan het eind van een succesvol symposium over vaccinatie met dagvoorzitter Rinke van den Brink, redacteur gezondheidszorg bij de NOS.

Griepvaccinatie

Ook de leden van de Raad van Bestuur (RvB) lieten zich vaccineren. Jos Aartsen, voorzitter van de RvB, ging daarna nog even in gesprek met verpleegkundige José Arends van de verpleeg-afdeling chirurgie-oncologie.

Figuur 6: Deskundigen Infectie- preventie Paulien Vierdag en Dirk Borst op weg om op locatie te vaccineren.

Figuur 7: De artsen bij de afdeling Interne Geneeskunde hebben zich massaal laten vaccineren.

Jet van der Weerd, unitmanager infectiepreventie, Klaas de Jonge, deskundige infectiepreventie, afdeling Medische Microbiologie en Infectie-preventie

Infectiepreventieis geen kansspel …

Handhygiëne

Persoonlijkebeschermingsmiddelen

Dresscode

Vaccinatie

% %Medewerkers Vaccinatie Vaccinatie

2017 2018

Metpatiëntencontact 36% 44% (+ 8%-punt)

Zonderpatiëntencontact 21% 26% (+ 5%-punt)

Totaal 28% 34% (+ 6%-punt)

Medewerkers Vaccinatiegraadmet patiëntencontact 2018

Verpleging & Verzorging 44% (+ 8%-punt)

Medisch specialisten, arts-assistenten,co-assistenten 84% (+12%-punt)

Klinisch ondersteunen of(mede)behandelen 30% (+ 8%-punt)

Totaal 44% (+ 8%-punt)

Tabel 2

Tabel 1

Figuur 3: Infectiepreventie Fair

Figuur 4: Forumdiscussie

Figuur 5: RvB-voorzitter Jos Aartsen in gesprek met ver-pleegkundige José Arends

Themajaar 2018 Vaccinatie

© MMBI Niewsbrief 01.2019 • Medische Microbiologie en Infectiepreventie © MMBI Niewsbrief 01.2019 • Medische Microbiologie en Infectiepreventie

Tuberculose is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door de mycobacterie Mycobacterium tuberculosis (MTB). De kweek op MTB duurt weken tot maanden. Voor snelle diagnostiek is een PCR (polymerase chain reaction) assay daarom van belang. Het gelijktijdig bepalen of er sprake is van resistentie voor rifampicine (RIF) geeft een indicatie of er sprake is van multidrug- resistentie, met implicaties voor het therapeutische beleid.

In oktober 2012 werd de Xpert MTB/RIF assay in ons laboratorium in gebruik genomen. Deze assay heeft echter een suboptimale gevoeligheid

Mijn naam is Xuewei Zhou en ik ben sinds 13 augustus 2018 als arts-microbioloog werkzaam op de afdeling Medisch Microbiologie en Infectiepreventie (MMBI). Ik ben opgeleid in het UMCG en deed naast mijn opleiding onderzoek naar enterokokken, in het bijzonder Enterococcus faecium en VRE (vancomycine-resistente enterokok) . Op dit onderwerp ben ik gepromoveerd op 19 december 2018 en het plan is om dit onderzoek ook na mijn promotie voort te zetten.Samen met mijn collega’s Edwina Doting (MMBI), Ananja Middel en Johanneke Kleinnijenhuis (Interne geneeskunde-Infectieziekten) en

In de nieuwsbrief van juni 2018 stond abusievelijk vermeld dat de CAM samen met UMCG-apotheek 'De Sprong' een conceptplan had opgesteld voor antimicrobiële ontslagmedicatie in het kader van het antimicrobiële stewardshipprogramma 'Outpatient Parenteral Antimicrobial Therapy' (OPAT).

wanneer er slechts enkele bacteriën aanwezig zijn in een klinisch monster, waardoor de sensitiviteit van de assay beperkt is bij negatieve microscopie en bij extrapulmonale tuberculose. Daarnaast kan de Xpert MTB/RIF een fout-positief resultaat geven bij de detectie van rifampi-cineresistentie bij bacteriestammen die een fenotypisch stille mutatie hebben en in geval van een kleine hoeveelheid bacteriën. Afgelopen oktober is in ons laboratorium, na een succesvolle validatieprocedure, de ver-nieuwde versie van de oorspronkelijke assay in gebruik genomen; de Xpert MTB/RIF Ultra. In de bovengenoemde gevallen presteert de

Marlous Toren-Wielema (Klinische Farmacie en Farmacologie) ben ik onderdeel van het A-team. Wij zijn verantwoordelijk voor de implementatie van het antimicrobieel stewardshipprogramma in het UMCG. Het A-team is in het kader van kwaliteit en veiligheid verplicht gesteld in ieder ziekenhuis en bewaakt onder andere de kwaliteit van het antibioticabeleid (visiedocument SWAB 2012). Naast dit aandachtsgebied oefen ik het vak Medische Microbiologie in de volle breedte uit, inclusief mijn interesse voor de Klinische Virologie. Met deze aandachtsgebieden streef ik naar een goede samenwerking en verbetering van de klinische zorg.

Deze passage had als volgt geformuleerd moeten zijn:

In het kader van antimicrobiële ontslagmedicatie wordt in multidisciplinair verband (Infectieziekten , Medische Microbiologie en Infectiepreventie, Klinische Farmacie en Farmacologie (zieken-

vernieuwde assay beter dan de oorspronkelijke assay, en de vernieuwde assay heeft bovendien een kortere doorlooptijd. Afhankelijk van of de uitslag van de test negatief of positief is bedraagt de doorlooptijd 65-77 minuten, terwijl dit voorheen 110 minuten betrof.

Christien Rondaan, arts-microbioloog in opleiding, UMCG

huisapotheek + De Sprong)) een plan gemaakt ter verbetering van inhoudelijke en organisatorische begeleiding van UMCG-patiënten en zorgverleners in het kader van OPAT.

Figuur 8: Xuewei Zhou, arts-microbioloog, afdeling Medische Microbiologie en Infectie-preventie, UMCG

Nieuwe sneltest tuberculose in gebruik

Nieuw staflid Xuewei Zhou

Rectificatie mededeling Commissie Antimicrobiële Middelen (CAM)

© MMBI Niewsbrief 01.2019 • Medische Microbiologie en Infectiepreventie © MMBI Niewsbrief 01.2019 • Medische Microbiologie en Infectiepreventie

De techniek

In 2011 werd er een revolutionaire nieuwe techniek voor de identificatie van bacteriën geïntroduceerd op het laboratorium van de klinische bacteriologie van het UMCG. In 1987 werd door Kiochi Tanaka van de Shimadzu Corporation een techniek beschreven waarbij eiwitten geïoniseerd worden door een laser en in een magnetisch veld versneld worden richting een detector, waardoor scheiding plaats-vindt op basis van molecuulmassa. De tijd die een molecuul erover doet om de detector te bereiken, time of flight (TOF), levert een uniek pieken-patroon op dat voor analyse gebruikt kan worden.

In 2002 ontving Tanaka de Nobelprijs voor de ontwikkeling van deze techniek. Het heeft onge-veer 20 jaar geduurd om de techniek, apparatuur en databases te ontwikkelen tot een methode

om bacteriën snel en betrouwbaar te kunnen identificeren. Identificatie met traditionele biochemische technieken duurt 16 uur, met de Matrix-Assisted Laser desorption/ ionisation (MALDI)-techniek kan dit in tien minuten.

MALDI op het lab

In 2012 werd de MALDI op het laboratorium van de klinische bacteriologie in het UMCG geïmplementeerd . Intussen heeft de techniek niet stil gestaan en wordt de MALDI voor steeds meer doeleinden gebruikt. De meest recente toepassing is de snelle identificatie van verwekkers van sepsis uit bloedkweekflesjes. Dit levert grote voordelen op voor patiënten, omdat het antibiotische beleid sneller kan worden aangepast.

De MALDI-techniek is inmiddels niet meer weg te denken uit een modern bacteriologisch laboratorium. Databases worden in wereldwijde studies steeds verder uitgebreid. Ook wordt de apparatuur voor veel researchdoeleinden gebruikt. De capaciteit van de aanwezige apparatuur bleek te klein om aan de vraag te voldoen. Om die reden werd besloten een 2e MALDI aan te schaffen.

Nieuwe MALDI Biotyper SMART

Een MALDI is voor laboratoriumbegrippen een grote investering, niet alleen qua snelheid en techniek te vergelijken met een sportauto uit

het topsegment, maar ook qua prijs, omdat de ontwikkelkosten van de apparatuur en databases hoog zijn. Eind 2017 is het aanbestedingstraject gestart. Op 19 oktober 2018 kon de nieuwe machine door ons afdelingshoofd prof. dr. Alex Friedrich officieel in gebruik worden genomen.

Deze investering zorgt ervoor dat de Medische Microbiologie en Infectiepreventie weer jaren vooruit kan en verder kan ontwikkelen op het gebied van patiëntenzorg en toegepaste research.

Martijn Geutjes, sectiemanager laboratorium Klinische Bacteriologie, UMCG

Benoeming adjunct hoogleraar Medische Microbiologie

Per 1 mei 2018 is prof. dr. John W.A. Rossen benoemd tot adjunct hoogleraar Medische Microbiologie, i.h.b. gepersonaliseerde Microbiologie. Zijn fundamentele en translationele onderzoek richt zich op een verdere verdieping van het ontrafelen van moleculaire achtergronden van de diagnose, pathogenese en therapie van (poly)microbiële kolonisaties en infecties en hun interactie met de gastheer.

Figuur 12: prof.dr. John Rossen, adjunct-hoogleraar Medische Microbiologie

INFOBOX

Na drie keer een Whole Genome Sequencing (WGS) workshop in Groningen te hebben georganiseerd , was dit de eerste workshop over “Metagenomics in the diagnostic laboratory”, georganiseerd door prof. dr. John Rossen en zijn team.Het was wederom een zeer internationaal gezelschap met 21 docenten uit zeven landen (Nederland, Duitsland, Israël, Italië, Portugal, Zwitserland en de VS). Er waren 67 deelnemers uit 24 verschillende landen. Deelnemers kwamen niet alleen uit Europese landen, maar er waren ook deelnemers uit Tunesië, Zuid-Korea, Turkije, de VS en Singapore.

Tijdens de eerste dagen werden er presentaties gegeven over de techniek, wat te doen met de data en hoe, en de klinische toepassingen. Daarna werd er een practicum in het labora-torium gegeven en een bioinformatics training verzorgd. Informatie (inclusief presentaties, protocollen en foto’s) is beschikbaar via de website www.personalisedmicrobiology.eu.

Bedankt aan iedereen die deze workshop mogelijk heeft gemaakt!

Henna Holband, Projectmanager, UMCG

Figuur 9: Schematische weergave van de MALDI-techniek

Figuur 10: Sectiemanager Martijn Geutjes en afdelings-hoofd Alex Friedrich bij ingebruikname nieuwe MALDI

Figuur 11: Deelnemers en docenten van de workshop ‘Metagenomics in the diagnostic laboratory’

The need for speed - Identificatie van bacteriën met de nieuwe MALDI Biotyper smart

Capacity-Building Workshop: Metagenomics in the Diagnostic Laboratory

© MMBI Niewsbrief 01.2019 • Medische Microbiologie en Infectiepreventie © MMBI Niewsbrief 01.2019 • Medische Microbiologie en Infectiepreventie

Op 1 november 2018 is het MRSA/BRMO-informatiepunt Noord-Nederland van start gegaan. Burgers en zorgprofessionals die niet in ziekenhuizen werken kunnen het informatiepunt raadplegen voor advisering en ondersteuning bij vragen en onduidelijkheden over Meticilline- resistente Staphylococcus aureus (MRSA) en andere Bijzonder Resistente Micro-Organismen (BRMO).

Het informatiepunt is bereikbaar op telefoon-nummer 088-2299900 en per email info@MRSA-BRMO-informatie.nl.

Via het informatiepunt zullen deskundigen infectiepreventie van de GGD’en voor de afhandeling van de vragen samenwerken met huisartsen, infectiologen van ziekenhuizen, artsen-microbioloog van laboratoria en artsen infectieziekten van de GGD.

Het informatiepunt is een belangrijk initiatief van het ABR (Antibiotica Resistentie) Zorgnetwerk Noord Nederland. In dit netwerk participeren alle disciplines en instellingen in het Noorden die binnen de zorg met antibioticaresistentie te maken hebben. De ABR zorgnetwerken zijn geïnitieerd door het Ministerie van VWS om de regionale aanpak en afstemming te bevorderen om resistentie-ontwikkeling tegen antibiotica tegen te gaan.

Klik op de link voor meer informatie over het ABR Zorgnetwerk Noord Nederland

Joanneke Lootsma, Networkmanager Infectie-commissie UMCG

UMCG Infectiepreventie op Duitse TV

In september is de documentaire 'Die Tricks der Krankenhäuser' tweemaal op de Duitse televisie uitgezonden. In dit programma werd ondermeer aandacht besteed aan het goede infectiepreventie-beleid en -onderwijs in het UMCG.

(UMCG: 17 min. 08 sec. tot 19 min. 27 sec.)

INFOBOX

Op donderdag 13 september 2018 kwamen circa 100 deelnemers naar het symposium “Nederland - Duitsland: grensoverschrijdende gezondheids-zorg” dat georganiseerd was door de Ems Dollart Regio (EDR) en het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) met financiering van het INTERREG V A programma Duitsland-Nederland.

Prof. dr. Ate van de Zee, vice-voorzitter van de Raad van Bestuur verwelkomde de deelnemers en benadrukte het belang van samenwerking voor het UMCG met externe partners. "De blik over de grens biedt veel kansen. We moeten de onzekerheid van mensen wegnemen zodat ze ook gebruik kunnen maken van de mogelijkheden van zorg in het buurland. Patiënten in de grensregio moeten daarom ook de kans krijgen 360 graden om zich heen te kunnen kijken voor optimale zorg", begon prof. dr. Alex W. Friedrich zijn visie op een succesvolle samenwerking tussen Duitsland en Nederland. Ook Landrat Matthias Groote, tevens voorzitter van de Ems-Dollart Regio (EDR) uit Leer was

Bij het overnemen van patiënten uit het buitenland is het belangrijk om alert te zijn op aanwezigheid van bijzonder resistente micro-organismen. Afgelopen zomer werd het belang hiervan wederom aangetoond toen een patiënt in het UMCG werd opgenomen die eerder in een Duits ziekenhuis had gelegen.

Deze patiënt bleek VRE (Vancomycine Resistente Enterokok) bij zich te dragen. Dit is een bacterie die niet gevoelig is voor behandeling met het antibioticum vancomycine. Dat is niet heel uitzonderlijk, maar in dit geval bleek het een bacteriestam te zijn die zich ontzettend snel ver-spreidde en erg snel vermenigvuldigde binnen

aanwezig en gaf een inspirerende presentatie over hoe belangrijk de grensoverstijgende samenwerking in onze regio is. De bereidheid om samen te werken is aanwezig bij de partners in onze regio, maar er zijn wel vaak obstakels bij grensoverstijgende samenwerking, zei dr. Jochen Mierau, docent van de Rijksuniversiteit en wetenschappelijk directeur van de Aletta Jacobs School of Public Health tijdens zijn voor-dracht.

Vervolgens werden in korte presentaties ver-schillende projecten gepresenteerd, die al een brug vormen in de gezondheids - en zorgsector. De projecten worden ondersteund door EU-middelen uit het INTRERREG-financierings-programma in het Nederlands-Duitse grens-gebied; de projecten “EurHealth-1Health”, “Health-i-care”, “CommonCare”, “DAME” en “Sorgen für Sorgen dass”. Deze projecten, maar ook de samenwerking tussen het UMCG en Duitse ziekenhuizen op het gebied van microbiologische consulten laten duidelijk zien hoeveel er al

onze patiëntenpopulatie. Gelukkig werd de VRE bij de bronpatiënt een dag na opname al aangetoond, waardoor er snel contactisolatie ingesteld kon worden. Maar was contactisolatie wel voldoende?

Direct nadat de VRE werd aangetoond, werd door de afdeling Infectiepreventie besloten de stam nader te onderzoeken middels ‘whole ge-nome sequencing’. Met deze techniek wordt de complete DNA-sequentie van de bacterie in kaart gebracht. Zo wordt er een beter beeld gevormd over het type VRE waarmee we te maken hebben. Deze leek nauw gerelateerd (maar dus niet identiek) te zijn aan de stam van de

gebeurt op het gebied van Nederlands -Duitse coöperatie. Aan het eind van het symposium gingen de deelnemers in dialoog in een "World Café" over het onderwerp "Grensoverschrijdende gezondheidszorg : uitdagingen, kansen en oplossingen " In kleine ronde tafeldiscussies werden verschillende facetten van dit onder-werp besproken.Het was een succesvolle dag in het UMCG waar wederom helder werd hoe belangrijk , maar ook hoe inspirerend en uitdagend grensoverschrijdende samenwerking is. Vooral de uitwisseling en het netwerken van deelnemers uit verschillende disciplines en sectoren van de zorg (waaronder zorgprofessionals, bestuurders van ziekenhuizen, zorgverzekeraars, docenten, onderzoekers en vertegenwoordigers van (lokale) overheden) was zeer interessant.

Corinna Glasner, Scientific Project Manager, UMCG

VRE-uitbraak van 2017. Omdat we weten dat dit type VRE-stam zich snel kan verspreiden (leert ook de ervaring), is besloten de patiënten die opgenomen lagen op de verpleegafdeling waar ook de bronpatiënt lag, te controleren op VRE. Bij het eerste kweekrondje kwamen al meerdere VRE-positieve patiënten naar voren, en bleek er inderdaad sprake te zijn van een VRE-uitbraak. Er is een crisisbeleidsteam ingesteld om de over-koepelende beleidsbeslissingen tijdens deze uitbraak te maken. Een maand later was de uitbraak onder controle. Dit dankzij vele kweekrondes op VRE op verschillende verpleegafdelingen (door over-

Start Informatiepunt MRSA/BRMO Noord-Nederland

Optimale patiëntenzorg door samenwerking tussen buurlanden

Signalering: VRE uitbraak zomer 2018

© MMBI Niewsbrief 01.2019 • Medische Microbiologie en Infectiepreventie © MMBI Niewsbrief 01.2019 • Medische Microbiologie en Infectiepreventie

Interessante link

INFOBOX

Tijd: 17.30-20.00 uurLokatie: zie www.remis-plus.net

De REMIS+ avonden en andere activiteiten worden ook aangekondigd op www.remis-plus.net in de sectie 'Programma'.

Data REMIS+ 2019:

11 maart, 8 april, 6 mei (Certe), 17 juni, 9 september, 7 oktober, 11 november (LabMicTA) en 9 december.

plaatsingen van patiënten wordt de VRE mee verplaatst), vele schoonmaakbeurten (zelfs een volledige waterstofverdamping van één van de verpleegafdelingen) en omgevingskweken (de VRE was op vele plekken in de omgeving terug te vinden). Opvallend aan deze VRE-stam is dat, ondanks contactisolatie, de bacterie zich heeft kunnen verspreiden. En helaas bleef dat niet bij één keer. Uiteindelijk kwam de teller op 20 VRE-positieve patiënten uit. Deze uit-braak laat wederom zien dat je bij resistente

micro-organismen altijd alert moet blijven op mogelijke verspreiding, zelfs als er isolatie toe-gepast wordt!

Francine Dekker-Kok, deskundige infectie-preventie, UMCG

Datum: 09.04.2019Locatie: Blauwe zaal, UMCGTijd: 19.30 - 21.30 uur

Voor inschrijven en meer informatie zie: "/NL/UMCG/medische_publieksacademie/Paginas/Hersenvliesontsteking-bij-kinderen.aspx"

Alex W. FriedrichAfdelingshoofd Medische Microbiologie en InfectiepreventieUniversitair Medisch Centrum Groningen

Tel: +31.(0)50.361 3480

nieuwsbrief.mmb@umcg.nl

Website: www.mmb-umcg.nl

Deze nieuwsbrief wordt uitgegeven door de afdeling Medische Microbiologie en Infectiepreventie van het Universitair Medisch Centrum Groningen.

De redactie bestaat uit Alex W. Friedrich, Edwina Doting en Christien Rondaan.

alex.friedrich@umcg.nlm.h.e.doting@umcg.nlc.rondaan@umcg.nl

© 2019 Realisation & Design by IDEART-Agentur.de

Impressum

Datum: 12.11.2019Locatie: Rode Zaal, UMCGTijd: 8.30 - 17.00 uurInformatie: j.oldengarm@umcg.nl

Wat kan het UMCG leren van de gezondheid van zeehonden?

Regionaal Microbiologisch Infectiologisch Symposium (REMIS+)

09.04.2019 | Medische publieksacademie 'Hersenvliesontsteking bij kinderen'

12.11.2019 | Sixth Microbes in Health & Disease (MHD) Science day 2019