MOEILIJKE MENSENAAN DE MEDIATIONTAFEL

VOOR NMV

Makiri Mual (Prisma Praktijk, Utrecht/Amsterdam)

26 november 2013

VERWACHTINGEN MANAGEN?

1. Kennis opdoen

2. Delen ervaringen / intervisie

3. Specifieke interventies

4. PE-punten

5. Collegiaal contact / persoonlijk en

professioneel

INTRODUCTIEPrisma Praktijk, ofwel mediation in een

multidisciplinaire praktijk

Introductie aan de hand van Intakeverslagen –een inkijk in de praktijk

Mediation en psychische problematiek

Toets

AANMELDINGEN - Aanmelding 1. ‘Mevrouw is obsessief compulsief en

borderline.’

- Aanmelding 2. ‘Meneer is narcist en zijn gedrag is de oorzaak van alles!’

- Aanmelding 3. ‘Mijn ex heeft een IQ van 69 (zwakzinnig) en verwaarloost ons kind (12).’

- Aanmelding 4. ´Familiegeschil in terminale fase van

familielid, vermeende paranoïdie of verstoorde

rouw?’

GEDRAG

Karakter / temperament

Opvoeding / gezin van herkomst

Cultuur (verschillen)

Penibele situatie / crisis

OEFENING: BEVRAAG ELKAAR: 15 MINUTEN

Wat ervaar je als moeilijk gedrag?

Wat denk je als je moeilijk gedrag

ervaart?

Wat voel je als je moeilijk gedrag ervaart?

Welke interventies zet je in?

ERVAREN

stem verheffen / schreeuwen / … etc

GEDACHTEN

verwijten / niet meer weten / ik wist dat het zou

gebeuren / leeg ….. Etc.

GEVOELENS

Verwarring / paniek / boosheid ….. Etc.

INTERVENTIES

Later vandaag …

2. persoonlijkheidsproblematiek en mediation

Lees de bijsluiter

Belangrijkste stoornissen in de praktijk

1e Hulp bij Moeilijke Mensen

BIJSLUITER

Oordeelkundigheid

We zijn (meestal) psychodiagnostisch niet

onderlegd

We varen vooral op – belangrijke – eigen

ervaringen

Waarde ol: gestudeerde i tuïtie

verantwoordelijkheid

Cliënten komen gedemoraliseerd binnen

Proces regie

do o harm

Gedragsregels NMI, NIP, ADR, enz.

BIJSLUITER

BEGRIPPEN – VALKUILEN VOOR DE MEDIATOR

attribution bias * confirmation bias * pars pro totohet ela g a de ate aarivlooien én luizen

Het is crisis!

* Lees ook: Zo e ik u ee aal , auteur: W. Van der Does, Spectrum, 2004

BEGRIPPEN - DE CLIËNT / PATIËNT UIT DSM IV

Persoonlijkheidsstoornissen (As-2)

Vandaag vooral:

Cluster B (dramatisch): Antisociaal, Borderline,

Theatraal en Narcistisch

PATHOLOGIE OF TREKKEN VAN

Label pathologie ( borderline, psychopaat etc.) =

uitkomst professionele diagnostiek

Iederee heeft trekke a …

en U dus ook…

OVERDRACHTSGEVOELENS

Overdracht (gevoelens van cliënt naar mediator)

Tegenoverdracht (gevoelens van mediator (daarop) naar

cliënt). Ook bewuste hantering van

overdrachtsgevoelens.

Essentie: onverwerkte conflicten die zich uiten als frictie

e stag atie i het pro es… zo el a lië t aar mediator als andersom.

INDIVIDU EN SYSTEEM

De praktijk

Gedrag is per definitie systemisch

Situatie: risis, pa iek, a hoop … -> Crisis ergroot de o der ou uit! (gehechtheid, ps-organisatie, andere concepten)

Mildere variaties in gedrag zichtbaar

Gezin van herkomst kijkt met u mee

Grofmazige patronen ontdekken

Voorkeur a ziekte-de ke pathologie Stap op de eila djes a gezo dheid

PERSOONLIJKHEIDSPROBLEMATIEK

IN DE MEDIATION

OVERWEGING AAN DE ZAAL:

WIE NIET AAN DE MEDIATIONTAFEL?

PERSONEN IN CRISIS (psychiatrisch beeld)

schizofrenie (geen ps ,maar psychotische st)

bi-polaire stoornis (stemmingsstoornis)

depressie (stemmingsstoornis)

personen met een belemmerend medicatie of

middelengebruik

laag IQ bijv. zwakbegaafden 70-85,

delinquenten (gewelds- en zedendelicten, psychopathie)

-> compos mentis

BORDERLINE PS

BORDERLINE

Manifesteert zich in:

regisseren en manipuleren

zich tijdelijk intens hechten, of plotseling

terugtrekken

all good – all ad externaliseren

impulsief, altijd drama!!!

ongerijmd gedrag en denken

idealiseren - devalueren

instabiel, destructief, automutilerend

Onderliggend: zwak zelfbeeld

Sterke gerichtheid op:

- vulle a i erlijke leegte- verkrijgen van controle en regie

- autonomie herwinnen

- toename van zelfwaardering

- vermijden van machteloosheid

- afweer van verlatingsgevoelens

- afweer van gevoelens van waardeloosheid

BETEKENIS VOOR DE MEDIATION

Veel heftigheid / rollercoaster

Brede range aan emoties en gevoelens (ook mediator)

Hoge mate van onvoorspelbaarheid (zo lijkt het)

´Uitbesteding van agressie´ en passief agressiviteit

Crisis (= druk) luxeert ´oud gedrag´ en ‘patronen’ Escalatiegevoelig

Zwakke onderhandelingsbereidheid

Sterk appel op regie en vermogens van de mediator

Onafhankelijkheid staat onder druk

Aanhoudende dreiging om de mediation op te breken

BORDERLINE: ONBEGRIJPELIJK HEFTIG

Interventies

• structureren

• grenzen stellen

• consequent zijn en blijven

• condities helder houden

• geregeld bevestigen van de belangrijkheid

van de werkrelatie (betrouwbaarheid,

hulpvaardigheid, eerlijk, liefde,

vriendschap, etc.)

• betrokken maar ´gesepareerd´

DRAMADRIEHOEK(AANVULLING M. MUAL, 2011)

REDDER

SLACHTOFFER

TRANSITIONAL SPACE

AANKLAGER

triomf

depressie woede

regie

SAMENVATTEND

INTERVENTIES EN ATTITUDES

Blijf nieuwsgierig naar cliënten

Stimuleer samenwerking

Versterk de samenwerkingsrelatie (alliantie)

Sluit aan bij het gedrag van de cliënt

Stap-voor-stap

Bespreek de rol van de dynamiek in de mediation(doelen)

Not knowing stance

Realiteitstoetsing

Let op! Hou altijd rekening met eventuele klachten. Dus: vertrouwelijkheid, betrouwbaarheid, administratieve bewijsvoering, kennis en navolging van reglement etc.

SAMENVATTEND

INTERVENTIES EN ATTITUDES

Clië te zij eige aar a zo el hu k estie als hu relationele dynamiek (separeren)

De mediator is en blijft tijdelijke rol vervullen

Benoem je eigen onbehagen (Ik-boodschap)

Schors wanneer je de regie kwijtraakt

Doe dat liefdevol

Onderzoek met cliënten waarom het stagneert

Stel grenzen en voorwaarden

Blijf bewust van je vermogens en beperkingen

Gebruik de tegenoverdrachtsgevoelens (ik merk dat ... )

Let op reddersdriehoek en blijf in de regiepositie

CRITERIA VOOR DOORVERWIJZING OF

STOPPEN

Onhanteerbare dynamiek – interventies werken niet

Committment ontbreekt/blijvend onduidelijk

Aanhoudend ‘ondermijnend gedrag’ zoals manipulatie en bedreiging

Onhoudbare positie als mediator

Als je er geen lol/voldoening meer aan beleefd

‘do no harm’ in het geding

Mogelijkheden:

- Co-mediation

- Supervisie / Intervisie

- Doorverwijzing gespecialiseerde psycholoog/mediator

- Ja! Er bestaan hopeloze gevallen. Trek het je niet aan!

‘MOEILIJKE MENSEN’ IN 2014

wordt in 2014 gegeven in 1-daagse vorm door Simone Kalf (Confluent.nl) en Makiri Mual (Prisma-praktijk.nl)

De training Moeilijke Mensen – gedrag of pathologie bestaat uit een 1-daagse training (16-20 personen).

De training is geaccrediteerd met 6-pe punten NMI.

Daarnaast is er een verdiepingsdag in voorbereiding om verder te trainen in met name situaties met borderline dynamiek, narcisme, vermijding en agressie. Maatwerk is ook mogelijk.

Inlichtingen: makiri,mual@prisma-praktijk.nl

of bel 06-45108400