Mediageschiedenis - Termen & Namen - Deel B - Lister

8/3/2019 Mediageschiedenis - Termen & Namen - Deel B - Lister

1/6

Termen & Namen - Tentamenstof - Deel B Lister

Onderdeel studie Media & Cultuur aan de UvA Mediageschiedenis 2011/2012

Copyright Dropbox Media&Cultuur @ www.geisha-shop.nl Edit by Asefeh

1

Camera obscura || p. 111 & 124Wat: Filmloze camera, voorloper van de fotocamera. (Latijn voor donkere kamer)

Is een verduisterde ruimte waarbij in een van de wanden een klein gaatje is

aangebracht, later ook wel een lens. Het hierdoor invallende licht werpt een

afbeelding van de buitenwereld op de tegenoverliggende wand. Net zoals bijafbeelding door een lens het geval is, wordt de buitenwereld op zijn kop

afgebeeld. Als de achterwand van de camera obscura doorzichtig wordt

gemaakt (bijvoorbeeld met matglas) is de afbeelding van buitenaf te zien.

Wanneer: Medio 18e eeuw, exacte jaartal onbekend

Waarom: Het is een object dat wordt vergeleken

met virtual reality, omdat het in beide gevallen vragen

oproept over de natuur van realiteit, perceptie,menselijke vormgeving, representatie en simulatie.

Discursive object || p. 105-124 .Wat: De term discursive refereert naar de manier hoe wordt gedacht, gesproken en

geschreven en hoe participanten investeren in de betekenis van de

verschillende communicatiemogelijkheden.

Een discursive object is dus iets dat een discourse (gesprek, redevoering)

mogelijk maakt. Een televisie bijvoorbeeld.

Wanneer: 1971Waarom: Binnen de media-en communicatiewereld is het belangrijk om de betekenis

van de verschillende communicatiemanieren te onderzoeken.

De studie van Foucault (Lordre du discours) heeft hieraan aan bijgedragen.

Head-mounted display || p. 123Wat: Een helmvormig apparaat met binoculaire plaatjes die voor de menselijke

ogen worden geplaatst, ontworpen door Sutherland.

Wanneer: 1965

Waarom: Dit apparaat wordt beschouwd als het eerste op het

hoofd gemonteerde virtual reality systeem in de

geschiedenis.

Human-computer interfaceWat: Is de studie naar de interactie tussen mensen en computers.

Wanneer: eind 20eeeuwWaarom: Speelt een belangrijke rol bijonderzoek naarVirtual Reality


2/6




2

Ideation / invention || p. 107Wat: Ideation refereert naar de idealisatie om met de bestaande technieken een

apparaat te maken die aan de algemene sociale behoeften van de

maatschappij voldoen. Dit kan leiden tot prototypes. .Invention is vervolgens de volgende stap. Gedurende deze fase wordt hetapparaat uitgevonden, gemaakt en getest.

Wanneer: 1999

Waarom: Dit zijn twee belangrijke fases binnen de sociale ontwikkelingen van

technologische media. Om een succesvol communicatiemiddel te worden

moeten ze langs deze fases.

Immersion || p. 111Wat: Refereert naar een ervaring waarin je middenin een geconstrueerde wereld

zit. Het is dus een staat van bewustzijn waarin je de realiteit verloren bent en je

je bevindt in een onnatuurlijke omgeving.Letterlijk; onderdompelen in.Wanneer: 20eeuwse immersion. Maar immersion was er in feite ook al, in een primitieve

vorm weliswaar, gedurende de Oertijd in de vorm van muurschilderingen.

Waarom: Deze staat van bewustzijn is kenmerkend voor virtual reality.

Leon Battista Alberti || p. 116 .Wat: Alberti was een Italiaanse schilder, dichter, taalkundige, filosoof, cryptograaf,

musicusen architectuit de Italiaanse Renaissance. Hij was bekend gewordenom the diagram of Albertis system of ookwel Albertis window. Hiermee gaf hij

aan dat er een verschil was tussen de positie van de aanschouwer en depositie van het schilderij (raam). Het beeld vanaf de positie van de

aanschouwer die naar het schilderij kijkt wijkt dus af van het beeld van het

schilderij zelf.

Wanneer: 15eeeuwWaarom: Het beeld van het schilderij zelf werd traditioneel beschouwd als een

gellustreerde ruimte. Het is Kubovy die dit beeld (raam) als virtueel

beschouwt. Albertis window is dus in een vroeg historisch stadium al een

voorbeeld van virtuality.

Panorama || p.121 .Wat: 360 graden afbeelding. In Noord-Amerika en Europa werden gebouwen

geplaatst waar het publiek een andere wereld kon aanschouwen door middel

van een ronde 360 graden lange foto rondom de positie van de toeschouwer.

Deze gebouwen werden Panoramas genoemd.

Wanneer: 19eeeuwWaarom: De Panorama kan als voorloper gezien worden van die immersive virtual

realities. Deze immersive virtual realities uit de 20een 21eeeuw kunnen dan ookeerder gezien worden als een gevolg van een reeks technologische

ontwikkelingen dan als een revolutionaire breuk met de eerdere imaginaire

vormen.


3/6




3

Perspective / perspectival design || p.115-124 .Wat: Perspectief is de manier waarop een object wordt getoond aan het menselijk

oog. Perspectief kan een bepaalde betekenis geven aan het

gerepresenteerde. Het kan daarentegen ook betekenis geven aan de positie

van de toeschouwer.

Waarom: Perspectief was honderden jaren lang een kunsttechniek. Sinds de komst van

de fotocamera is het perspectief gendustrialiseerd.

Stereoscope || p. 123 .Wat: De stereoscoop is een toestel met twee kijkgaten. Ook al zitten er twee fotos

in het apparaat, de kijkerervaart maar n foto en kan ook diepte zien.Wanneer: Begin 19eeeuwWaarom: Deze techniek van zien is nauw verbonden met die van de virtual reality.

VR / virtual reality / the virtual || p. 124 .Wat: Virtual reality (VR = afkorting) beschrijft een omgeving die gesimuleerd is door

een computer. De meeste virtual reality omgevingen zijn voornamelijk visueel;

hetzij via een computer scherm, hetzij via speciale stereoscopische brillen.Sommige vr-omgevingen bevatten ook geluid.

Wanneer: Term bedacht door John Lanier in 1989Waarom: Virtual Reality vormt de leidraad in dit hoofdstuk. Alle andere begrippen

worden gerelateerd met virtual reality.

Automata || p. 344-345(meervoud); automaton (enkelvoud)

Wat: self moving things; uit zichzelf bewegende dingen

Onderscheid tussen levende (natural automata/machines) en levenloze

automata. Aristoteles maakt dit onderscheid niet tussen biologisch en

technologisch, maar op basis van hun mogelijkheid om autonoom tebewegen. Zo zou een mens een slaaf van een machine kunnen zijn omdat hij

beperkt wordt door de mogelijkheden van die machine. Terwijl elke machine

in principe ontworpen is als hulpmiddel/tool.

Twee soorten:

- Self-moving things pure and simple (zoals de tripods van Hephaestus)- Automata die lijken op iets levends (gouden dienstmeid)

Wanneer: Tijd van Aristoteles/Homerus + 18e eeuw door G.W Leibniz


4/6




4

Ada Lovelace || p. 368-369Wat: Brits wiskundige, bekend om haar beschrijving van Babbages analytical

machine/engine. Ze wordt gezien als de ontwerpster van het eerstecomputerprogramma. Ze schreef programmas om symbolen volgens vaste

regels te manipuleren met de analytical engine die Babbage nog moest

maken. Ze zag ook in dat computers in staat waren meer dan alleen zwareberekeningen te doen, terwijl anderen, zelfs Babbage alleen genteresseerd

waren in het rekenwerk van computers.

Wanneer: 1843

Artificial lifewat: Kunstmatig leven; AL; is een vakgebied en een bijbehorende kunstvorm die

systemen met betrekking tot het leven onderzoekt; zijn processen en deevolutie ervan door middel van simulaties met behulp van computermodellen,robotica, en biochemie.

wanneer: De discipline werd genoemd door Christopher Langton, een Amerikaanse

computer wetenschapper, in 1986.

extra: Kunstmatig leven imiteert de traditionele biologie door te proberen om

biologische fenomenen te bootsen. De term "kunstmatig leven" wordt vaak

gebruikt in de virtual reality, aangezien dat een AL !

Simulacra || p. 345Wat: Simulacra zijn machines die iets anders simuleren (mens, eend, etc)

Automata zijn machines die uit zichzelf bewegen

Wanneer: Derek J. de Solla Price maakt in 1964 onderscheid tussen automata ensimulacra

Blaise Pascal || p. 364Wat: Filosoof en rekenkundige, heeft de pascaline ontworpen, rekenmachine om

het brein te ontlasten van saaie berekeningen, pascaline kon foutloos optellen,sommigen noemen het de eerste echte digitale computer. Onderscheid zich

van eerdere rekentoestellen omdat als een getal van 9 voorbij de 0 ging, heteen 1 kon overtillen naar de tientallen.

Wanneer: 1642

Waarom: Belangrijk voor verdere ontwikkeling van rekenmachines, 30 jaar later kwam

Leibniz met een betere.


5/6




5

Charles Babbage || p. 364Wat: Bedenker van de mechanische rekenmachine; Difference and Analytical

Engines. Difference engine was een rekenmachine die kon werken met

formules. Als 2 getallen een formule als verband hadden, kon de machine alle

daaropvolgende getallen berekenen. De formule stond vast in de machine,

was gehardwired en kon niet makkelijk aangepast worden. Kwam na Pascal &Leipzig.

Wanneer: 1832

Clockwork / clockwork principles || p. 348wat: Wetenschappers probeerden alles te verklaren aan de hand van clockwork.

Voor die tijd alles verklaren met final causes (why a thing is what it is), maar

niet (how it became what it is). Na die tijd: (all things must be explained in

terms of motion and the interrelations of parts. Hoe is iets zogeworden/ontstaan?

wanneer: 1600-1750

CyborgWat: Een cyborg (van het Engelse cybernetic organism oftewel cybernetisch

organisme) is de fysieke samensmelting van mens en machine.

De Amerikaanse feministische bioloog, filosoof en socioloog Donna Haraway houdt in

haar essay A Cyborg Manifesto uit 1985, een pleidooi voor de afschaffing van de

rigide grenzen tussen mensen en dieren, organismen en machines, mannen en

vrouwen. Volgens haar opvattingen van het begrip cyborg zijn veel mensen die nu op

aarde rondlopen in feite al cyborgs; iemand die hulpmiddelen als een pacemaker en

een hoorapparaat heeft, voldoet al aan de voorwaarde cyborg.

G. W. Leibniz || p. 365Wat: Filosoof, wetenschapper, rekenkundige, ontwerpt de calculus rationator, een

mechanische rekenmachine die naast optellen en aftrekken ook kon delen en

vermenigvuldigen. Niet ontworpen om het brein te ontlasten, zoals Pascals

pascaline, maar zie onderstaand.

Wanneer: 1673

Waarom: Belangrijk omdat de machine liet zien dat reasoning could be mechanised.

Hij was een belangrijke inspiratiebron voor Norbert Wiener en werd gezien alsde Saint of Cybernetics. Heeft toen al het binaire (11110000) systeem als

language of thought ontwikkeld. Zijn streven was om een manier te vindenom te rekenen met alle vormen van menselijke rede, om zo de menselijke rede

te kunnen mechaniseren. Zo zou de mechanical calculator een mechanical

reasoned worden. DE voorloper van artificial intelligence.


6/6




6

Mechanical calculator || p. 364-366Wat: Mechanische rekenmachines zoals de Pascaline en Leibniz calculus rationator

die met behulp van tandwielen, schuiven en staven konden +, -, X, /

Wanneer: 1600-1700

Waarom: belangrijk voor de ontwikkeling van de veel latere computers.

Physiological automata / simulacral automata / android || p. 349-352Wat: physiological automata: pogingen zoals de Vaucansons duckom biologische

processen, mechanisch te maken. Zo is het hart een pomp, longenblaasbalgen.

Simulacra automata: in plaats van de mechanische werking van organen telaten zien, Simuleren deze apperaten levende dingen in clockwork. Ook wel

androids genoemd. Eerste onderscheid tussen physiological automata ensimulacra automata/androids. Er werden levensgrote androids gemaakt diealleen n bepaald iets konden, voor entertainment purposes, een schrijver

die 40 tekens kan schrijven, muzikant die een paar noten kon spelen, tekenaar

die 4 vooraf bekende tekeningen kon maken, etc.

Eerst androids: Jaquet-Droz AndrodesWanneer: 17e eeuw

Waarom: Hoewel androids er puur voor entertainment waren, zijn ze ook de bron en

oorzaak van het verdere debat over hoe machines en mensen op elkaar

gaan lijken en in welk opzicht ze niet op elkaar lijken.

I am a thing which thinks, since I am thinking, I must exist

Jaquet-Droz schrijvende android schrijft: I am not thinkingdo I not therefore exist?

Vaucansons duck || p. 350Wat: Vaucansons duck is een 'bewegende anatomie', een mechaniek waarin

Vaucanson probeerde de belangrijkste organische functies van een eend tereproduceren.

Wanneer: 1730

Waarom: De eend is een belangrijk onderdeel van het streven om biologischeprocessen machinaal te kunnen nabootsen.

Mediageschiedenis - Termen & Namen - Deel B - Lister

Documents

Transcript of Mediageschiedenis - Termen & Namen - Deel B - Lister