Maks! 125
60
125 tips om het vanaf nu helemaal zelf te doen. is dood † † † januari 2015
description
MAKS! is een gratis jongerenblad. Het wordt uitgegeven door het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming. MAKS! is familie van Klasse. Deze editie is de laatste MAKS! ooit, wegens besparingen opgelegd door de Vlaamse Minister van Onderwijs.
Transcript of Maks! 125
125tips om het vanaf nu helemaal zelf te doen.
is dood
† † †
januari 2015
©
Jer
oe
n m
ylle
ELINE (19) RIJDT CLICHÉS AAN FLARDEN
“DE EERSTE ROZE NAGELS IN EEN
JONGENSWERELD”
Eline (19) stuurt haar eigen traject. Ze racet tegen de jongens en ook in de opleiding Hout steekt ze af. Meisje in een
jongenswereld. Hoe ze haar plek vond?
OP HET CIRCUIT“Toen mijn vader me meenam naar het kartcircuit, raakte ik
verslaafd aan de snelheid. Met een kart over de grond scheuren
is adrenaline tot in mijn teentoppen. Die kick had ik niet gevoeld
bij turnen en zwemmen, mijn vroegere hobby’s. Daarom hield ik ze
niet lang vol. Racen wel. Dat stelt me telkens voor nieuwe uitdagin-
gen: het kan altijd nog sneller door de bochten, nog constanter in
de rondetijden. Mijn limieten verleggen, daarvoor doe ik het.”
“Dat ik voor het racen altijd de jongenskleedkamer binnen
moet, maakt niet uit. Een meisjescompetitie karten bestaat
immers niet. Maar elke jongen heeft toch al een meisje in bikini
gezien. Op de baan sparen de jongens mij niet. Dat wil ik niet. Ook
ik deel tikken uit. Vroeger konden leeftijdsgenoten het moeilijk
accepteren als ik even snel reed. Slecht voor hun imago, zeker? Nu
gaat dat beter.”
“Mijn klasgenoten vonden karten geen echte sport. Daar word
je toch niet moe van? Voetbal, dát is topsport. Toen ik ze uitdaag-
de voor een ritje, klaagden ze over vermoeidheid en pijntjes in
de rug. Karten is intensief. Mijn concentratie mag geen seconde
verslappen. Na een half uur ben ik blij dat de voet even van het
gaspedaal mag.”
OP SCHOOL“Na het eerste jaar tso stelde ik vast dat ik handi-
ger was met hout dan met kookpotten. De keuze
was simpel. Het stoorde me niet dat de richting
bekend staat als een jongensrichting. Sommige
meisjes laten zich daardoor afschrikken. Mijn moeder
ook. Die stelde nog snel kapster of schoonheidsspe-
cialiste voor. Maar ik zit op mijn plek. Hout is mooie
materie om mee te werken en het ruikt lekker. Plus:
meisjes zijn een verrijking voor de studierichting.
Terwijl jongens sleuren met zware houten kaders
voor ramen, steek ik graag tijd in precisiewerk. Zo
bevestig ik toch een beetje de clichés.”
“Meisje in een mannenwereldje, het blijft nieuw.
Toch krijg ik goede reacties op mijn werk. Ook op
stage. Daar lachen ze dat ik de eerste werknemer
ben met roze gelakte nagels. En natuurlijk volgen
er flauwe moppen. Als ik vertel dat ik ga zagen, dan
krijg ik altijd hetzelfde antwoord. Maar als ik zeg
dat ik later mijn eigen keuken wil maken, tonen die
stoere kerels veel respect.”
119 DRAAI RONDJES
120 DRAAG BESCHERMING
121 TIME PERFECT
123 HAAL ADEM
122 LAK NAGELS
124 LEEF SNEL
PARAM (19): LIEVER DOOD DAN TERUG NAAR AFGHANISTAN
“IN HET ZIEKENHUIS WIST IK DAT IK IETS
STOMS GEDAAN HAD”
Zeven jaar geleden vluchtte Param (19) uit Af-
ghanistan. Hij behoort tot een religieuze min-
derheid die werd gediscrimineerd en gepest.
In België voelde hij wat racisme, uitbuiting en
van-het-kastje-naar-de-muur betekenen. Pa-
ram onderneemt een wanhoopspoging, maar
die mislukt. Hij voelt zich stilaan beter, maar
toch wil hij dat gevoel kwijt. Daarom verfilmt
hij zijn levensverhaal in de kortfilm Paradox of
non-existence.
“Ik wist niet eens dat België bestond. Wij wilden
naar Engeland. Of Duitsland, want daar wonen
ook veel sikhs. Maar een smokkelaar dropte
ons in Brussel. Hij zou ons later oppikken en
meenemen naar Engeland. We hebben hem nooit
teruggezien. Het bleek heel moeilijk om asiel aan
te vragen. Ze geloofden niet dat wij Afghanen
zijn. Uiteindelijk kregen we toch een tijdelijke
verblijfsvergunning omdat mijn ouders zware
astma hebben.”
OPGENAAID (TO CUT OR NOT TO CUT)“Die eerste keer voor de schoolpoort, dat was zalig. Wij hadden
een boekentas gekocht en schriften. Gloednieuw. Ik was twaalf,
maar in Afghanistan was ik nooit naar school geweest. De schuld
van de oorlog. Hier in België zou het anders gaan: ik zou leren
schrijven en lezen. Ik ging een diploma halen, iemand worden.”
“Maar na de onthaalklas, in mijn eerste jaar secundair, veranderde
dat. Klasgenoten lachten mij vaak uit. ‘Waarom draag jij een hoofd-
doek?’, ‘Heb jij lang haar, zoals een meisje?’ of ‘Ben jij kaal?’, riepen
ze terwijl ze aan mijn hoofd trokken. Ik werd daar zo boos en
verdrietig van dat ik mijn haar wilde knippen. Dan zou ik normaal
worden, zoals de rest. Maar dat kan niet volgens mijn geloof. ‘Als je
je haren knipt, vlieg je buiten’, dreigde mijn moeder. Want mannen
met kort haar zijn, volgens ons geloof, op het slechte pad. Die
drinken alcohol en gaan uit met meisjes. Ik zou nooit meer kunnen
trouwen met een goed sikhmeisje.”
“Ik moest dus kiezen tussen mijn familie en mijn klasgenoten. Ik
koos voor mijn gezin. In Afghanistan hebben wij als Sikhs zo veel
doorstaan en in België, in een vrij land, zou ik zomaar mijn
haren knippen omdat anderen daar iets van zeggen?”
084 SLOOPMUREN
083 DENKBEELD
082 WORDREGISSEUR
081 STELVRAGEN
WWW.ALLESOVERSEKS.BE
informatie voor jongeren rond
seks en relatie
WWW.AWEL.BE
anoniem aanspreekpunt
voor jongeren
WWW.CAVARIA.BE
komt op voor holebi’s en
transgenders
WWW.DIVERSITEIT.BE
centrum voor gelijke kansen
WWW.DRUGLIJN.BE
voor vragen over drank, drugs,
pillen of gokken
WWW.ECOPS.BE
meldpunt voor cyberpesten en
misdrijven op het internet
WWW.EETEXPERT.BE
kenniscentrum voor eet- en
gewichtsproblemen
WWW.FARANET.BE
luister- en informatiepunt rond
zwangerschapskeuzes
WWW.GENDERINDEBLENDER.BE
infosite rond genderdiversiteit en
transgender
WWW.HOLEBIFOON.BE
onthaal- en infolijn voor vragen over
holebiseksualiteit
WWW.IKBESLIS.BE
jong en bewust van je privacy
WWW.JAC.BE
jongeren advies centrum
WWW.JONGENVANZIN.BE
informatie- en
participatieorganisatie
WWW.JONGERENGIDS.BE
jeugdinfotheek, de snelste weg
naar informatie voor jongeren
WWW.KIESKLEURTEGENPESTEN.BE
organisaties, verenigingen en
individuen tegen pesten
WWW.KINDERMISHANDELING.BE
vertrouwenscentrum voor
kindermishandeling
WWW.KINDERRECHTEN.BE
informatie over al je rechten
WWW.NUPRAATIKEROVER.BE
vertrouwenscentrum
kindermishandeling
WWW.OCMW.BE
openbaar centrum voor
maatschappelijk welzijn
WWW.OND.VLAANDEREN.BE/CLB/
centra voor leerlingenbegeleiding
WWW.SASAM.BE
begeleidt en ondersteunt
slachtoffers van pesten
WWW.SENSOA.BE
expertisecentrum voor seksuele
gezondheid
WWW.SCHOLIERENKOEPEL.BE
rechten op school
WWW.TABAKSTOP.BE
helpt bij stoppen met roken
WWW.TELEBLOK.BE
info en chat voor studenten tijdens
examenperiodes
WWW.TELE-ONTHAAL.BE
telefonische en online hulpdienst
WWW.TEJO.BE
therapie/begeleiding voor jongeren
met psychische problemen
WWW.TWEEHUIZEN.BE
steunpunt bij scheidingen
WWW.VAD.BE
vereniging voor alcohol- en andere
drugproblemen
WWW.VEILIGONLINE.BE
veilig op internet
WWW.VIGEZ.BE
gezondheidspromotie en
ziektepreventie
WWW.VLAAMSEJEUGDRAAD.BE
adviesraad over jongerenzaken
VLAAMS-NETWERK-ARMOEDE.BE
verenigingen tegen armoede en
sociale uitsluiting
WWW.WIKIFIN.BE
info over geld en financiële
beslissingen
LAURA KIEST LINKS015 VRAAG
RAAD
014 HELPELKAAR
013 ZOEKGELUK
029 SLIJPPOTLODEN
027 GEEFCADEAUTJES
030 VOEDVOLGERS
028 DUMPIDEEËN
031 GAVIRAAL
W!N EEN VEXX SHIRT!Speciaal voor deze laat-ste Maks! drukten we een gelimiteerd aantal van deze @vexx_art leeuwenkop-shirts. You like? Mail naar [email protected] en draag Maks! voor altijd op je lijf.
WIN
@VEXX_ART TREKT ZIJN STIFTEN
“MIJN INSTAGRAM ONTPLOFTE DOOR
MIJN TEKENINGEN”
Vince (16) gooit al een paar maanden tekeningen op Instagram. Elke prent boost zijn cijfers. Tweeduizend vijfhonderd volgers wachten op meer werk. Maks! geeft hem voor elke volger een
seconde om zijn verhaal te vertellen. Zijn tijd gaat nu in.
2500“Ik ga al zes jaar naar de tekenschool. Tijdens
de zomervakantie zat ik me te vervelen. Dus
trok ik mijn stiften en sloeg ik mijn schetsboek
open. Mijn ouders en mijn beste vriend waren
enthousiast. De meeste mensen weten niets van
mijn tekenkriebels. Ik praat er niet veel over om
negatieve reacties te vermijden. Ik zette mijn
tekeningen pas recent op het net, om deel te
nemen aan een tekenwedstrijd van Musketon.
Dat kon alleen met een Instagram-profiel (follow
@vexx_art). En omdat een lege pagina niet
cool is, zette ik er wat tekeningen op. Ik won de
wedstrijd niet, maar kreeg tot mijn verbazing
veel positieve reacties. Mijn Instagram ontplofte,
volgers uit de hele wereld vonden me.”
1602“Sommige volgers willen zelfs tekeningen van mij
kopen. Andere strooien met tips of vragen om
samen te tekenen. Zelfs Jasper van Gestel liet
me al weten dat hij enthousiast is over mijn werk.
Hij maakte van tekenen zijn beroep. Hij is een
voorbeeld. Net als Musketon.”
1138“Meestal draai ik dubstep of house als ik teken. De sfeer
van die muziek zorgt ervoor dat mijn figuurtjes vrolijk,
boos of verdrietig kijken. Ik wil mijn tekenstijl graag ver-
der ontwikkelen. Of de strak afgelijnde figuurtjes blijven,
weet ik nog niet. Sterker worden zonder de herkenbaar-
heid van mijn tekeningen op te geven, dat is het doel.
Je moet meteen kunnen zien dat een tekening van mijn
hand is.”
547“Uiteindelijk hoop ik mijn brood te verdienen als illus-
trator. Eerst wou ik architect worden, maar door al de
fijne feedback is illustrator nu plan A. Ik zit gelukkig nog
maar in het vijfde secundair. Over twee jaar beslis ik pas
welke richting ik uitga. Ik zie dan wel hoe ver ik sta in mijn
ontwikkeling als tekenaar.”
292“Ik blijf mijn stiften bovenhalen. Af en toe zet ik mijn
nieuwe werk op Instagram. Laat de reacties maar komen!
Misschien plaats ik ook wel eens een filmpje. Als de
tekenkriebels overgaan, zoek ik gewoon een andere crea-
tieve hobby. Maar voorlopig zet ik alles op het tekenen.”
009 KIJKDIEP
007 TRAKTEERELKAAR
008 CONFRONTEERMATEN
Jonathan Bessemans fotografeerde zijn vrienden
na een nachtje stappen. Doel: het kortetermijneffect
van alcohol in beeld vangen.
KIJK IN GLAZEN, OGEN EN LENZEN
HOE OVERLEEF JE HET SECUNDAIR?
SECUNDAIRSURVIVALPAKKET
Leren is verplicht. Elke dag herinnert je wekker je aan school, leraren en leerstof, Stap je dan met frisse
tegenzin naar school? Bekijk het anders. School gaan biedt ook een hoop voordelen. Haal dat diploma, en
focus intussen ook op inspraak en fun.
105 BENUT BALPENNEN
108 EETPAPIER
107 BLIJFWAKKER
106 VERBERGWEERZIN
104 WAAG GOKJE
101 PRESTEERSOMS
102 MAAK INDRUK
100 ZAAGTERUG
109 VERBERGPUNTEN
• Verstop er je (spiek)brieven in. • Maak - in combinatie met een
lat - een stevige katapult om gommen te lanceren.
• Schrijf ermee. • Gebruik ze als rietje voor drank-
jes onder de bank. • Haal practical jokes uit door het
inktbuisje te vervangen door een andere kleur.
Tipex om je mindere punten te verbergen.
Eetbaar papier om formules op te noteren. Je kan de bewijzen dan snel opeten indien nodig. Of indien honger.
Een kort geslepen potloodje om je ogen open te houden.
Een permanent marker om een on-uitwisbare indruk na te laten op die nieuwe van Frans
Vijf op tien is soms genoeg
Sterke muntjes om alles te verbergen. Look, alcohol, tabak en weerzin.
Drie pokerchips om een gokje te wagen bij moeilijke examen-vragen. Of om in te zetten op de vragen die je goed kan. Bluf je weg door het leven.
Een subtiele hint-zaag. Leraren snappen dat.
103 VERMIJDVERLENGINGEN
Een timer om aan te geven dat een les 50 minuten duurt. Niet langer. Ook als de les veel heeft stilgelegen. De les is geen voetbal-match. Verlengingen zijn uitgesloten.
JE HEBT MEER TE ZEGGEN DAN JE DENKT
Foto
vis
Pat
rick
leef
t g
eluk
kig
in e
en a
qua
rium
erg
ens
in d
e A
ntw
erp
se K
emp
en
118 BESLIS ZELF
044 MAAK POSTERS
070 ZOEKTIPS
“DERDE RIJ, TWEEDE BANK, BUITEN!”
021 DENKANDERS
DIT IS DE LAATSTE MAKS! DOE HET VANAF NU ZELF,
TEL MEE AF VIA DEZE 125 TIPS.
DEZE GEWELDIGE FOTO MAAKTEN WE VOOR MAKS! 124. DIE MAKS! BLEEF HELAAS IN DE SCHUIF LIGGEN. DE FOTO’S NIET. DIE VIND JE VERDEROP IN DEZE MAKS!
115 - DRING AAN109 - VERBERG PUNTEN085 - SPEEL OVERAL072 - VERKOOP PLEZIER035 - VLIEG HOOG025 - TEST JEZELF005 - GROEI BAARD
118 BESLISZELF
084 SLOOPMUREN
031 GAVIRAAL
007 TRAKTEERELKAAR
070 ZOEKTIPS
021 DENK ANDERS
102 MAAKINDRUK
125 BLIJFLIGGEN
013 ZOEKGELUK
124 LEEF SNEL
©
sw
itn
123 HAAL ADEM
122 LAK NAGELS
124 LEEF SNEL
ELINE (19) RIJDT CLICHÉS AAN FLARDEN
“DE EERSTE ROZE NAGELS IN EEN
JONGENSWERELD”
Eline (19) stuurt haar eigen traject. Ze racet tegen de jongens en ook in de opleiding Hout steekt ze af. Meisje in een
jongenswereld. Hoe ze haar plek vond?
OP HET CIRCUIT“Toen mijn vader me meenam naar het kartcircuit, raakte ik
verslaafd aan de snelheid. Met een kart over de grond scheuren
is adrenaline tot in mijn teentoppen. Die kick had ik niet gevoeld bij
turnen en zwemmen, mijn vroegere hobby’s. Daarom hield ik ze niet
lang vol. Racen wel. Dat stelt me telkens voor nieuwe uitdagingen:
het kan altijd nog sneller door de bochten, nog constanter in de
rondetijden. Mijn limieten verleggen, daarvoor doe ik het.”
“Dat ik voor het racen altijd de jongenskleedkamer binnen moet,
maakt niet uit. Een meisjescompetitie karten bestaat immers niet.
Maar elke jongen heeft toch al een meisje in bikini gezien. Op de
baan sparen de jongens mij niet. Dat wil ik niet. Ook ik deel tikken
uit. Vroeger konden leeftijdsgenoten het moeilijk accepteren als ik
even snel reed. Slecht voor hun imago, zeker? Nu gaat dat beter.”
“Mijn klasgenoten vonden karten geen echte sport. Daar
word je toch niet moe van? Voetbal, dát is topsport. Toen ik ze
uitdaagde voor een ritje, klaagden ze over vermoeidheid en pijntjes
in de rug. Karten is intensief. Mijn concentratie mag geen seconde
verslappen. Na een half uur ben ik blij dat de voet even van het
gaspedaal mag.”
OP SCHOOL“Na het eerste jaar tso stelde ik vast dat ik handi-
ger was met hout dan met kookpotten. De keuze
was simpel. Het stoorde me niet dat de richting
bekend staat als een jongensrichting. Sommige
meisjes laten zich daardoor afschrikken. Mijn moeder
ook. Die stelde nog snel kapster of schoonheidsspe-
cialiste voor. Maar ik zit op mijn plek. Hout is mooie
materie om mee te werken en het ruikt lekker. Plus:
meisjes zijn een verrijking voor de studierichting.
Terwijl jongens sleuren met zware houten kaders
voor ramen, steek ik graag tijd in precisiewerk. Zo
bevestig ik toch een beetje de clichés.”
“Meisje in een mannenwereldje, het blijft nieuw.
Toch krijg ik goede reacties op mijn werk. Ook op
stage. Daar lachen ze dat ik de eerste werknemer
ben met roze gelakte nagels. En natuurlijk volgen
er flauwe moppen. Als ik vertel dat ik ga zagen, dan
krijg ik altijd hetzelfde antwoord. Maar als ik zeg
dat ik later mijn eigen keuken wil maken, tonen die
stoere kerels veel respect.”
121 DRAAG BESCHERMING
©
sw
itn
120 TIME PERFECT
Met een kart over de grond
scheuren is adrenaline tot in mijn teentoppen
Eline (19) is verslaafd aan snelheid
119 DRAAI RONDJES
JE HEBT MEER TE ZEGGEN DAN JE DENKT
JE HEBT MEER TE ZEGGEN DAN JE DENKT
Foto
vis
Pat
rick
leef
t g
eluk
kig
in e
en a
qua
rium
erg
ens
in d
e A
ntw
erp
se K
emp
en
©
Jen
s m
olle
nv
an
ge
r
118 BESLIS ZELF
©
sw
itn
116 GAMEDAGELIJKS
117 SCHIETRAAK
“Ik speel nog maar een paar jaar hockey en ben
snel gegroeid als speler. Toen de selectie voor
het Wereldkampioenschap gemaakt werd, was
ik nog een nieuwkomer. Een klein jaar daarvoor
had ik mijn debuut gemaakt, maar ik was nog
geen vaste waarde. Voor de laatste plek in de
Belgische ploeg voor het Wereldkampioenschap
waren nog twee kandidaten in de running. Ik viel
af. Daar was ik kapot van. Toch liet ik mijn hoofd
niet hangen en ik bleef op training keihard mijn
best doen. Dat zag de coach. Uiteindelijk mocht
ik toch mee.”
“Ook op het tornooi kende ik mixed emotions. Een
sporter moet daarmee om kunnen. In een van de
poulewedstrijden kreeg ik een rode kaart. Ik ging
te snel en de scheidsrechter stuurde me van het
veld. Maar zelfs met een speler minder haalden
mijn teamgenoten de overwinning binnen. We
waren niet te stoppen en bereikten de finale
tegen hockeyland Nederland. Daarin gingen we
met één doelpunt verschil kopje onder. We waren
zo dicht bij het goud. Het scheelde echt niets.
Mijn ploegmaats verbeten hun ontgoocheling. Ik
HEDWIGE (18) SLAAT EROP LOS
HEDWIGE LEEFT VOOR HOCKEY
Hedwige (18) nam met het Belgische hockeyteam deel aan het Wereldkampioenschap in Duitsland. “Een topervaring en een
rollercoaster aan emoties. Maar na tegenslagen vecht een echte sporter altijd terug.”
was eigenlijk vooral trots. Zo’n geweldige ervaring doet me
dromen van meer internationale competities.”
“Hockey is een echte teamsport vol actie, spanning, snelheid
en wisselende kansen. Je kan een match plots helemaal uit
handen geven of doen kantelen in je voordeel. Een tactisch
plan is heel belangrijk. Door de verschillende posities kan de
trainer iedereen uitspelen op zijn kwaliteiten. Ook de tegen-
stander houdt daarmee rekening. Bovendien overbescher-
men de scheidsrechters ons niet. Dat alles maakt de sport
zo mooi. Mijn functie in het team? Verdedigen, tegenstan-
ders afblokken en ervoor zorgen dat onze aanvallers vrije
baan krijgen naar de goal.”
“De beste verdediger worden van België, dat is mijn doel. En
een vaste waarde in de nationale ploeg. Niet meer de nieuw-
komer, maar een echte basisspeler. Daarvoor train ik, daar-
voor zit ik op internaat, zodat ik geen enkele training hoef
te missen. Ik ben een vechter. Niet slagen bestaat niet. Als
het kon, trainde ik van ’s ochtends tot ’s avonds. Non-stop
op het hockeyveld. Maar doseren is essentieel. Te intensief
trainen is niet goed voor mijn spieren, een overbelasting
moet ik echt vermijden. Te weinig trainen is natuurlijk ook
niet goed. Voor geen enkele sporter.”
114 CHALLENGEJEZELF
115 DRING AAN
111 OPENBLIKKEN
113 SCOORPUNTEN
112 SCHRIJFBRIEVEN
©
sw
itn
“Na de match helpt een begeleider me weer in
mijn gewone kleren. Ik heb bekkengordel, dat is
een spierziekte die me permanent in de rolstoel
houdt. Ik moet leven met de wetenschap dat
mijn spieren verzwakken. Dat is een constant
proces van acceptatie en confrontatie. Hoe snel
mijn spieren achteruitgaan, weet ik niet. Dokters
kunnen geen toekomstprognose voor me maken.
Maar ik weet wel: een hart is ook een spier.”
“In het lager had ik mijn rolstoel niet nodig op
school. Toen kon ik nog meedoen aan de turnles-
sen. Ik liep wel een beetje moeilijk en eindigde
altijd als laatste, maar wilde wel altijd meedoen.
Tot mijn negende was het niet duidelijk wat ik
precies had. Een dokter verweet me zelfs dat ik
niet genoeg aan sport deed. Dan zou het allemaal
goed komen. Ik heb dat niet gedaan omdat ik
toen veel tijd stak in muziek. Gelukkig. Er is niets
slechter voor mijn spieren dan te veel sporten. La-
ter kreeg ik te horen dat bekkengordel een milde
spierziekte is. De spieren verzwakken langzaam.
‘Niet veel van aantrekken, meisje’. Maar mild is het
niet. Elke keer accepteren dat je evidente dingen
niet meer kan, is confronterend.”
HEDWIGE (18) SLAAT EROP LOS
HEDWIGE LEEFT DOOR HOCKEY
Op de foto: Hedwige, hockeymeid in een elektrische rolstoel. Met een sterke oproep aan alle media: “Als je niet focust op mijn beperking, zie je een meisje met dezelfde passies en dromen als
iedere tiener.” Maks! deed de oefening op de vorige pagina’s.
“En toch verhindert de rolstoel me niet om te dromen. Ik doe er
alles aan om een zo normaal mogelijk leven te leiden. Ik leef voor
elektrische rolstoelhockey, zit graag te gamen en wil verhalen
schrijven. Daarom wil ik volgend jaar journalistiek studeren aan de
hogeschool. Daarvoor moet ik wel begeleiding aanvragen en een
kot vinden dat aangepast is aan mijn rolstoel. Niet iedere organisa-
tie heeft dat. Welkom in 2015.”
“Ook de media en de samenleving moeten een mindshift maken.
Als de media mensen met een fysieke beperking in beeld brengen,
ligt de focus altijd op de beperking. Ze willen weten wat die persoon
heeft. Niet wie hij is. Als mensen me zien, bekijken ze me alsof ik een
alien ben. Of ze lopen ergens tegenaan omdat ze naar mij blijven
staren. Dat beeld wil ik graag veranderen. Als mensen door de
beperking heen kijken, zien ze dat ik, net als iedereen, een tiener
ben vol ambities en passies. Het enige verschil is dat ik meer op
praktische grenzen bots. Die zetten me altijd weer met de voeten
op de grond.”
“Iedereen heeft trouwens een beperking. Zwakke ogen, zwak em-
pathisch vermogen of zwakke spieren, wat maakt het uit? Alleen zijn
voor sommige beperkingen meer oplossingen en zijn ze daardoor
sociaal meer geaccepteerd. Vooral door die vooroordelen en de
ontoegankelijkheid van winkels, bedrijven en openbare ruimtes voel
ik me beperkt. Niet door de rolstoel.”
110 VECHTVERBAAL
HOE OVERLEEF JE HET SECUNDAIR?
SECUNDAIRSURVIVALPAKKET
Leren is verplicht. Elke dag herinnert je wekker je aan school, leraren en leerstof. Stap je dan met frisse
tegenzin naar school? Bekijk het anders. School gaan biedt ook een hoop voordelen. Haal dat diploma, en
focus intussen ook op inspraak en fun.
108 EETPAPIER
101 PRESTEERSOMS
100 ZAAGTERUG
109 VERBERGPUNTEN
Tipex om je mindere punten te verbergen.
Eetbaar papier om formules op te noteren. Je kan de bewijzen dan snel opeten indien nodig. Of indien honger.
Vijf op tien is soms genoeg
Een subtiele hint-zaag. Leraren snappen dat.
105 BENUT BALPENNEN
107 BLIJFWAKKER
106 VERBERGWEERZIN
104 WAAG GOKJE
102 MAAK INDRUK
• Verstop er je (spiek)brieven in. • Maak - in combinatie met een
lat - een stevige katapult om gommen te lanceren.
• Schrijf ermee. • Gebruik ze als rietje voor drank-
jes onder de bank. • Haal practical jokes uit door het
inktbuisje te vervangen door een andere kleur.
Een kort geslepen potloodje om je ogen open te houden.
Een permanent marker om een on-uitwisbare indruk na te laten op die nieuwe van Frans
Sterke muntjes om alles te verbergen. Look, alcohol, tabak en weerzin.
Drie pokerchips om een gokje te wagen bij moeilijke examen-vragen. Of om in te zetten op de vragen die je goed kan. Bluf je weg door het leven.
103 VERMIJDVERLENGINGEN
Een timer om aan te geven dat een les 50 minuten duurt. Niet langer. Ook als de les veel heeft stilgelegen. De les is geen voetbal-match. Verlengingen zijn uitgesloten.
©
Jas
pe
r v
an
ge
ste
l
097 FACEBOOKECHT
099 EETGOEDKOOP
098 HAAL JEDIPLOMA
096 ZAP JELERAAR
095 SCOORLIEFDE
094 VRAAGKLEREN 092 WISSEL
HUISWERK
091 GRATISSCHOOLWIFI
090 ORGANISEER FUIVEN
093 DOEVAKANTIEWERK
©
Jas
pe
r v
an
ge
ste
l
087 MAAKDRAMA
088 TOONBALLEN
089 BREEKREGELS
©
Jen
s m
olle
nv
an
ge
r
“De directie wilde de regel niet aanpassen.
Daarom rijpte bij klasgenoot Jan (19) en mezelf
het plan om actie te voeren. Met een petitie
polsten we of leraren meegingen in ons verhaal.
Bijna iedereen tekende. De leerlingen bereikten
we via een Facebook-event. We prikten een dag
waarop we met zo veel mogelijk jongens in rok
naar school zouden komen. Het schoolreglement
verbood dat niet.”
“Ik fietste met een rok aan naar school.
Chauffeurs claxonneerden. De meeste an-
dere actievoerders trokken op de hoek van de
school hun broek uit en hun rok aan. Het was
een mooi beeld: allemaal jongens in rok aan de
schoolpoort. De meisjes riepen dat ze jongens-
benen wilden zien. Toen de directie opriep
om naar binnen te gaan, werd de sfeer even
JO (20) WIJZIGDE HET SCHOOLREGLEMENT
“‘WIJ WILLEN JONGENSBENEN ZIEN’, ZONGEN DE MEISJES”
“Meisjes in korte uniformrokken, dat was oké volgens het schoolreglement. Maar jongens in short, dat kon niet.” Klopt niet, vond Jo. Dus verzon hij een actie waar
niemand naast kon kijken: alle jongens in rok tegen een unfaire schoolregel.
grimmig. Ook na het belsignaal bleven leerlingen
protesteren aan de schoolpoort. Ik ben op een
verhoog gesprongen en heb iedereen gevraagd
om naar de les te gaan. We hadden ons punt
gemaakt.”
“De directie reageerde ontgoocheld: ‘Van
jou hadden we dat niet verwacht.’ Dat kan
kloppen. Ik engageerde me voor de pastorale
schoolwerking, las teksten in de misvieringen
en ging nooit in conflict. Maar ik zie de actie niet
als een conflict. We wilden met de zesdejaars
ons afscheid spraakmakend maken en een mooi
cadeau achterlaten voor de jongere leerlingen.
Missie geslaagd.”
“De dag na de actie werden we bij de directie
geroepen. De pers stond op school. De directeur
was bijgedraaid en spoorde ons aan om de rokjes
opnieuw aan te trekken voor een foto. Dat onder-
nemende leerlingen met een creatieve actie de
pers haalden, was ook wel reclame voor de school.
Intussen ben ik gestart aan de lerarenopleiding.
Mijn eerste stage heb ik aangevraagd op mijn ex-
school. Er is niets negatiefs blijven hangen.’
“Nu lopen de jongens op warme dagen in shorts
rond. Volgens de directie bracht onze actie alles
in een stroomversnelling, maar lagen de plannen
voor de shorts al klaar. Anders dan bij de lange
broek, worden ze verplicht aangekocht via school
en zouden ze redelijk duur zijn. Je kan niet op zoek
naar een goedkoper alternatief. Ik ben niet tegen
een uniform, want dat vlakt een aantal financiële
verschillen tussen leerlingen uit. Maar te dure
shorts, dat is ook niet cool.”
086 SCHREEUWLUID
085 SPEELOVERAL
GAME MET JE OGEN TOE
GAME MET JE OGEN TOE
©
Jen
s m
olle
nv
an
ge
r
084 SLOOPMUREN
083 DENKBEELD
©
sw
itn
PARAM (19): LIEVER DOOD DAN TERUG NAAR AFGHANISTAN
“IN HET ZIEKENHUIS WIST IK DAT IK IETS
STOMS GEDAAN HAD”
Zeven jaar geleden vluchtte Param (19) uit Af-
ghanistan. Hij behoort tot een religieuze min-
derheid die werd gediscrimineerd en gepest.
In België voelde hij wat racisme, uitbuiting en
van-het-kastje-naar-de-muur betekenen. Pa-
ram onderneemt een wanhoopspoging, maar
die mislukt. Hij voelt zich stilaan beter, maar
toch wil hij dat gevoel kwijt. Daarom verfilmt
hij zijn levensverhaal in de kortfilm Paradox of
non-existence.
“Ik wist niet eens dat België bestond. Wij wilden
naar Engeland. Of Duitsland, want daar wonen
ook veel sikhs. Maar een smokkelaar dropte
ons in Brussel. Hij zou ons later oppikken en
meenemen naar Engeland. We hebben hem nooit
teruggezien. Het bleek heel moeilijk om asiel aan
te vragen. Ze geloofden niet dat wij Afghanen
zijn. Uiteindelijk kregen we toch een tijdelijke
verblijfsvergunning omdat mijn ouders zware
astma hebben.”
OPGENAAID (TO CUT OR NOT TO CUT)“Die eerste keer voor de schoolpoort, dat was zalig. Wij hadden
een boekentas gekocht en schriften. Gloednieuw. Ik was twaalf,
maar in Afghanistan was ik nooit naar school geweest. De schuld
van de oorlog. Hier in België zou het anders gaan: ik zou leren
schrijven en lezen. Ik ging een diploma halen, iemand worden.”
“Maar na de onthaalklas, in mijn eerste jaar secundair, veranderde
dat. Klasgenoten lachten mij vaak uit. ‘Waarom draag jij een hoofd-
doek?’, ‘Heb jij lang haar, zoals een meisje?’ of ‘Ben jij kaal?’, riepen
ze terwijl ze aan mijn hoofd trokken. Ik werd daar zo boos en
verdrietig van dat ik mijn haar wilde knippen. Dan zou ik normaal
worden, zoals de rest. Maar dat kan niet volgens mijn geloof. ‘Als je
je haren knipt, vlieg je buiten’, dreigde mijn moeder. Want mannen
met kort haar zijn, volgens ons geloof, op het slechte pad. Die
drinken alcohol en gaan uit met meisjes. Ik zou nooit meer kunnen
trouwen met een goed sikhmeisje.”
“Ik moest dus kiezen tussen mijn familie en mijn klasgenoten. Ik
koos voor mijn gezin. In Afghanistan hebben wij als sikhs zo veel
doorstaan en in België, in een vrij land, zou ik zomaar mijn
haren knippen omdat anderen daar iets van zeggen?”
082 WORDREGISSEUR
081 STELVRAGEN
UITGEBUIT(WERKEN VOOR EEN HONGERLOON)“Na enkele maanden werd ik beter aanvaard op
school. In de klas lachte ik vaak met vrienden
en de leraren grijnsden mee. Zij vonden dat
wel oké, zo’n speelvogel in de klas. Maar in het
derde secundair liep het uit de hand: thuis waren
er vaak problemen en ruzies over papieren. En
mijn vader wilde dat ik ging werken. Elke avond
en elk weekend werkte ik in een kledingwinkel.
We kregen amper pauze en ik verdiende een
hongerloon. Dat maakte me kwaad, maar ik kon
niets doen. Zonder dat geld, konden wij geen
huis en eten betalen. Mijn frustratie reageerde ik
af op school, maar daar konden leraren niet meer
mee lachen.”
GESCHORST(WAT DENKT DE OVERHEID?)“Ik moest te veel werken, veegde mijn voeten
aan schoolwerk en was heel brutaal. Daarom
moest ik blijven zitten. Ik herpakte me. Als ik een
toekomst wilde, moest ik beter mijn best doen.
Ik veranderde van richting: van Metaal naar Hotel
en Restaurant. Maar daar maakten mijn prak-
tijkleraren voortdurend opmerkingen. Toen ik
vertelde dat ik, met een uitkering, geen geld had
voor die dure schoolspullen, geloofde een van
hen mij niet. ‘Waarom gaan jullie niet werken?
Jullie willen niet werken en profiteren van ons.’
Maar mijn ouders móchten niet werken omdat
we asiel kregen vanwege hun ziekte.”
“Als ik daar iets op antwoordde, moest ik mijn
agenda afgeven voor een nota. Of ik werd uit
de klas gezet. Dat frustreerde mij, maar ik kon
er met niemand over praten. Thuis hadden ze
al genoeg problemen, zonder de mijne. Maar
toen moest ik opnieuw blijven zitten. Ik heb
de directeur gesmeekt om me nog een kans
te geven, maar hij weigerde. De klassenraad
had dat beslist, zei hij, en hij toonde me alle
handtekeningen van mijn leraren. Leraren die
me hadden gezegd dat zij dat niet beslisten. Ik
voelde mij zo verraden. Ik smeet de tafel weg
en maakte de spiegel stuk. Ik werd geschorst.
Mijn ouders waren razend. Wat zou de Belgische
overheid nu denken over ons? Wij moesten ons
best doen, ons gedragen. En ik werd buitenge-
smeten.”
UITGEZET(IK BESTA NIET MEER)“Intussen waren de asielvoorwaarden ver-
strengd. Je kon alleen nog een verblijfsvergun-
ning krijgen wanneer je kanker of een andere
levensbedreigende ziekte had. Zware astma was
niet genoeg en onze vergunning werd ingetrok-
ken. Ineens besta je niet meer. Ik kon niet meer
uitgaan, niet meer voetballen. Niets meer. Wij
gingen wel in beroep, maar wij konden elke dag
het land uitgezet worden. Die onzekerheid was
afschuwelijk. Ik was radeloos en ik ondernam een
poging om uit het leven te stappen.”
VERBRAND(IN DE KRANT)“Toen ik in het ziekenhuis lag, besefte ik al hoe
stom ik was geweest. Als ik dood ging, kwam
mijn verhaal misschien in de krant en dat was
het. Na een week zou iedereen mij vergeten
zijn. Ik dacht: ik wil iets groots doen, iets wat
iedereen onthoudt, iets wat vluchtelingen écht
helpt. Nu kan je zeven jaar in België wonen en
teruggestuurd worden. Van de ene op de andere
dag. Dat is voor mij geen optie. Als ik terugkeer
naar Afghanistan, word ik binnen de week levend
verbrand, zoals mijn twee vrienden. Omdat ze
zogezegd landverraders waren. Nee, als ik sterf,
dan zal het in België zijn.”
VERFILMD(EINDELIJK IETS GROOTS)“In Den Tube, een Leuvense jongerenwerking,
geraakte ik aan de praat met Hannelore, een
van de jeugdwerkers. Ze kreeg tranen in haar
ogen toen ik mijn leven vertelde. ‘Dit verhaal
moet je verfilmen’, zei ze. Hannelore hielp me aan
contacten en subsidies. Ik schreef het script en
speelde de hoofdrol. Ik hoop dat veel mensen
mijn film bekijken en in actie komen, zodat vluch-
telingen sneller een antwoord krijgen op hun
asielaanvraag. Als België ons niet wil, moeten ze
het direct zeggen. Dan kunnen we het nog in een
ander land proberen.”
“Eind november draaide Paradox of non-existen-
ce al op het kortfilmfestival. Ik hoop dat Kinepolis
hem ook speelt. Een televisiezender heeft zelfs
4000 euro geboden om mijn kortfilm uit te
zenden. Maar eerst wil ik de film zelf verspreiden,
voor hij op tv komt. Ik wil naar scholen gaan, de
film tonen en mijn verhaal vertellen. Mijn vader
vond het artiestenleven maar niets. En toch is hij
trots en verbaasd wanneer mensen me op straat
de hand schudden en complimenten geven over
mijn film. Ik heb eindelijk iets groots gedaan.”
Met vragen over zelfdoding kan je terecht bij de Zelfmoordlijn (1813 of www.zelfmoordlijn1813.be) of Tele-Onthaal (106 of www.tele-onthaal.be).
079 VRAAGANTWOORDEN
080 VERLEGGRENZEN
077 DENKGROOT078 SCHRAP
WOORDEN
076 ZOEKMEDESTANDERS
©
sw
itn
074 TREKPUBLIEK
073 SPEELBUITEN
075 OVERWINPLEINVREES
©
Jen
s m
olle
nv
an
ge
r
TAKE FIVE (DAVE BRUBECK)“Toen ik in het eerste leerjaar zat, gingen
we op vakantie naar Oostenrijk. Op een
feest zag ik een accordeonspeler aan
het werk en ik was meteen verkocht. Ik
vroeg mijn ouders of ik ook een accordeon
mocht. Niet veel later volgde ik lessen aan
de muziekschool.”
ZOMERDAGEN (BART PEETERS)“Rond mijn zestiende ging ik op aanraden
van mijn ouders de straat op met mijn
instrument. De eerste keer hield mijn vader
een oogje in het zeil. Daarna trok ik alleen
de straat op. Eerst liep ik nog onwennig
met mijn partituren te sukkelen, maar al
snel had ik de smaak te pakken. Ik oefende
tot ik de nummers blind kon spelen en
deelde de straat met een bevriende
saxofonist. Klachten kwamen er alleen van
marktkramers die vonden dat ze te luid
moesten roepen om zich verstaanbaar te
maken.”
JONAS (19) LOKT VOLK OP STRAAT
“MIJN OUDERS STUURDEN ME DE STRAAT OP”Jonas (19) is een straatartiest in hart en nieren. Wekelijks brengt hij op zijn accordeon een sfeervol streepje muziek.
Een leuke hobby en een stevig zakcentje. Tussen de nummers door doet Jonas zijn verhaal.
LA BAMBA (RITCHIE VALENS)“Elke stad heeft zijn eigen regels voor straatmuzikanten. Ik stuurde
gewoon een mailtje naar het stadsbestuur en kreeg mijn vergunning
via mail. Een auditie was niet nodig. Wel grappig dat de stad mijn vader
contacteerde. Of hij het oké vond dat zijn zoon op straat ging spelen?”
AMÉLIE (YANN TIERSEN)“Heel wat mensen stoppen als ze me horen spelen. Ze zijn verbaasd
dat een jonge kerel accordeon speelt. Sommigen zie ik elke week.
En mijn vrienden? Die kunnen natuurlijk niet anders dan even blijven
staan en wat geld in mijn potje gooien. Eigenlijk maakt het me niet uit
wie er voor mijn neus staat. Zolang ze maar genieten van de muziek.”
JIJ BENT DE ZON (BART VAN DEN BOSSCHE)“Dankzij mijn publiek verdien ik een aardig centje bij. Meestal door op
straat te spelen, maar soms word ik ook gevraagd voor feesten. Dat
extra geld komt goed van pas als ik eens iets wil kopen of een mooie
reis wil maken.”
IK HOU VAN U (NOORDKAAP)“Misschien leer ik ook nog klarinet of contrabas spelen, maar voorlopig
gaat heel wat van mijn tijd naar mijn studies Bio-Ingenieur. Ondertus-
sen blijf ik de straat op gaan, muziek zit in mijn lijf en mijn publiek kan
ik niet missen.”
072 VERKOOPPLEZIER
©
Jer
oe
n m
ylle
071 SLARAAK
“Is golf een sport voor rijke heren op leeftijd die alleen maar kunnen dromen van een hole-in-one? No way, een getalenteerde generatie jongeren neemt de baan over. De
topsportschool in Hasselt trekt steeds meer leerlingen aan die zich een weg naar de top proberen te meppen.
Hun goeie raad? “De bal moet zo snel mogelijk in dat gaatje. Daarom blijf je beter weg uit de bunkers en het water. Dan
mag je een goede score vergeten.”
HOLE-IN-ONE
070 ZOEKTIPS
044 MAAK POSTERS
“JA, WE CHECKEN VAAK WIE DE BESTE RANKING HEEFT. DE SPELER DIE ONDERAAN STAAT, MOET DAAROVER AF EN TOE EEN GRAP INCASSEREN. MAAR WE BLIJVEN
WEL EEN BENDE VRIENDEN. SAMEN WORDEN WE BETERE GOLFERS.”
043 WERKSAMEN
©
Jer
oe
n m
ylle
042 VANGWIND
040 DURFVALLEN
041 VERKOOPTOEKOMST
©
Jen
s m
olle
nv
an
ge
r
LERAREN ZIJN EIKELS“Ik kreeg na het vierde secundair het advies om
vanuit Economie-Talen naar een bso-richting te
gaan. Eerlijk, daar had ik het waarschijnlijk niet
gehaald. Ik vond mijn weg niet op school. School
is oké voor 70 procent van de leerlingen. Maar
wie daarbuiten valt, kan het schudden en moet
zijn plan maar trekken. Sommige leraren zijn ei-
kels. Ze luisteren niet naar de 30 procent die niet
mainstream is. Dat signaal kreeg ik ook. Ik wist
te veel wat ik wilde en wat niet. En ik was heel
ondernemend. Dat botste met klassiek onder-
wijs. Dus koos ik voor de middenjury. Ik haalde
mijn derde graad in een jaar binnen en stuurde
mijn diploma naar de klassenraad. Op mijn
zeventiende kon ik naar het hoger onderwijs. De
richting KMO-Management, die leek me op het
lijf geschreven. Daar zouden ze mijn onderne-
mingsdrive wel ondersteunen.”
“Niet dat het daar veel beter liep. Ik was al volop
mijn eigen zaak aan het opbouwen, maar dat
viel moeilijk te combineren. Ik kreeg nauwelijks
faciliteiten om onderwijs en bedrijf te combi-
neren. Vreemd toch, dat er – net zoals voor
topsporters of kunstenaars – voor studenten
JEROEN (20) RUNT UITZENDBUREAU VOOR JOBSTUDENTEN
“LEEFTIJD IS MAAR EEN CIJFER OP JE PASPOORT”
In het secundair jeukten Jeroens vingers al om een eigen zaak te beginnen. Hij klom razendsnel op van afwasser tot bedrijfsleider en volgde zijn neus voor zaken. “Ik leef mijn passie en kies voor wat ik graag doe. Ook al loopt dat niet altijd gemakkelijk.”
geen ondernemersstatuut bestaat. Zelfs niet in marketingopleidin-
gen. Ik koos voor mijn startende onderneming en gaf mijn studies
op. Toch pleit ik ervoor middelbare studies zeker af te werken.
Zo bouw je een algemene basiskennis op. Maar onderwijs moet
wel dringend afstappen van het cliché dat een diploma je overal
brengt en goed studeren geld oplevert. Dat strookt niet met de
werkelijkheid. Het stopt absoluut niet na je opleiding. Je stapt on-
gewapend het bedrijfsleven in. Die samenwerking tussen bedrijven
en scholen moet dringend beter.”
HORECA IS BESTE LEERSCHOOL“Op mijn vijftiende startte ik als afwasser in een feestzaal. Daar
groeide ik snel door tot maître d’hôtel die het personeel mocht
regelen, het menu mocht bespreken. Horeca is de beste leerschool
voor een professionele carrière. Ik leerde gezag accepteren,
omgaan met klanten en collega’s, goed communiceren, verant-
woordelijkheid opnemen, rustig blijven op moeilijke momenten.
Toen het iets minder liep met de zaak, groeide het plan om voor
mezelf te beginnen. Met vijf, zes vrienden en nul euro startten we
een soort interimkantoor in de eventsector, met focus op horeca.
We prostitueerden onszelf bijna, boden ons overal aan en werkten
hard.”
BETER DAN CONCURRENTEN“Elk succesverhaal gaat gepaard met een portie geluk. Ooit moet
er iemand opstaan om je een eerste kans te geven. Een Brusselse
039 LEESMENSEN
038 DURFBESLISSEN
037 STARTNU
©
Jen
s m
olle
nv
an
ge
r
035 VLIEGHOOG
034 SPOTVOGELS
036 GEEFRICHTING
traiteur geloofde in ons, tieners zonder sterk cv
of goede referenties. Samen zijn we gegroeid.
Intussen werken we binnen Deltaworx met negen
vaste werknemers en een bestand van ongeveer
vierhonderd interim-studenten in een branche
die eigenlijk redelijk verzadigd is. Alleen: we doen
het beter dan concurrenten met meer ervaring
die het soms lieten afweten. In twee jaar tijd
heeft geen enkele klant van ons afgehaakt. Onze
leeftijd mag dan soms afschrikken, onze pres-
taties zijn af. Dat onthoudt de klant. Dat vertelt
hij door. Zo zijn we organisch gegroeid – zonder
gigantische investeringen of groot salesbudget.
En die leeftijd, dat is slechts een cijfer op je
paspoort. Eigenlijk is het zelfs logisch dat een
interimkantoor voor jongeren geleid wordt door
jongeren. Het is ons handelsmerk: een firma voor
en door jongeren. Ze moeten niet per se werker-
varing hebben om in onze databank te belanden.
Liever een student zonder ervaring die gedreven
is, goed werk wil leveren en graag bijleert.”
SAMEN CV OPBOUWEN“Dat mijn bedrijf Deltaworx zo groot is geworden,
verbaast me elke dag. We verruimden ons werk-
veld van horeca naar evenementen. Bedrijven
bestellen kelners, parkingboys, vestiairedames.
Voorlopig alleen in Antwerpen, maar binnenkort
willen we ook in andere studentensteden aanwe-
zig zijn. En we werken aan een project waarin we
onze interim-studenten ook tijdelijke jobs willen
aanbieden binnen hun studierichtingen. We
hebben veel talent tussen onze jobstudenten en
willen dat benutten.”
“Niche per niche willen we uitbreiden tot een
uitzendkantoor voor jobstudenten. Het zou cool
zijn om een student marketing of talen eerste
jobervaringen te geven binnen zijn expertise
en passie. Zo stimuleren en benoemen we zijn
talent en helpen we hem een goed cv op te
bouwen. Als hij afstudeert, staat er al relevante
werkervaring op zijn cv. Vroeger was het niet zo
heel erg als je solliciteerde zonder werkervaring.
Bedrijven investeerden in je opleiding en je werk-
te een hele loopbaan lang voor dezelfde baas.
Die investering loonde dus. Nu ligt dat lastiger:
iedereen is op zoek naar nieuwe uitdagingen.
Wie wil nog dertig jaar lang dezelfde job doen?”
ELKE DAG VERS ONDERGOED“We werken met mensen en voor mensen. Dat
zorgt voor lange werkdagen. In de evenemen-
tensector is dat logisch. Overdag leg je alles
vast, ’s avonds moet er gepresteerd worden op
het evenement. Tussendoor kan er van alles fout
lopen: een lekke band onderweg, studenten
die te laat komen of niet opdagen. Dan moet ik
oplossingen zoeken. Vroeger stond ik zelf op
alle recepties en feesten. Nu kan dat niet meer.
Maar elke werknemer moet verplicht een keer
per maand op the field staan. Zo doen we aan
controlebewaking. We zien de interim-studenten
aan het werk en spreken met de klant. Ik ben
allergisch voor slordige uitrusting. Goed gekleed
lopen zou een basisreflex moeten zijn, even
logisch als elke dag van ondergoed wisselen.”
PRATEN OVER LOON“Ik investeer ook in mijn vaste werknemers. Zij
mogen flexibele dagen werken – afgestemd op
hun privéleven. Twee werknemers hebben net
een nieuw huis gekocht. Alles moet geregeld
worden: badkamer kopen, keuken bestellen. In
veel bedrijven moet je dan vrijaf nemen om dat
te fiksen. Hier kan je een uur later beginnen en
wat langer doorwerken als dat je beter uitkomt.
Ik heb mijn werknemers ook gevraagd waarmee
ze het liefst bezig zijn en overleg met hen over
loon. Een firma draait beter als mensen doen wat
ze graag doen en waar ze goed in zijn. Werken
met mensen vraagt een flexibele, onorthodoxe
aanpak.”
Klachtenlijn
dat je niet correctdat je niet correct
wordt behandeld?
dat je niet correct
Heb jij het gevoel
De Klachtenlijn van het Kinderrechtencommissariaathelpt je verder
... en kan of wil niemand iets doen?
helpt je verderZit je vast?Contacteer dan de Klachtenlijn
www.kinderrechten.be
0800 20 808Wil je meer weten over je rechten?
Bestel nu: ‘T ZITEMZO! Jouw rechten, jouw leven.
Magazine over jongerenrechten
met getuigenissen, interviews, tips en weetjes.
Gratis te bestellen bij [email protected]
of 070 210 00 71.
Jouw rechten, jouw leven.
‘t zitemzo
jouw rechten jouw leven
advertentie
032 DRUKT-SHIRTS
033 TEKENLEEUWEN
030 VOEDVOLGERS
031 GAVIRAAL
@VEXX_ART TREKT ZIJN STIFTEN
“MIJN INSTAGRAM ONTPLOFTE DOOR
MIJN TEKENINGEN”
Vince (16) gooit al een paar maanden tekeningen op Instagram. Elke prent boost zijn cijfers. Tweeduizend vijfhonderd volgers wachten op meer werk. Maks! geeft hem voor elke volger een
seconde om zijn verhaal te vertellen. Zijn tijd gaat nu in.
2500“Ik ga al zes jaar naar de tekenschool. Tijdens
de zomervakantie zat ik me te vervelen. Dus
trok ik mijn stiften en sloeg ik mijn schetsboek
open. Mijn ouders en mijn beste vriend waren
enthousiast. De meeste mensen weten niets van
mijn tekenkriebels. Ik praat er niet veel over om
negatieve reacties te vermijden. Ik zette mijn
tekeningen pas recent op het net, om deel te
nemen aan een tekenwedstrijd van Musketon.
Dat kon alleen met een Instagram-profiel (follow
@vexx_art). En omdat een lege pagina niet
cool is, zette ik er wat tekeningen op. Ik won de
wedstrijd niet, maar kreeg tot mijn verbazing
veel positieve reacties. Mijn Instagram ontplofte,
volgers uit de hele wereld vonden me.”
1602“Sommige volgers willen zelfs tekeningen van mij
kopen. Andere strooien met tips of vragen om
samen te tekenen. Zelfs Jasper van Gestel liet
me al weten dat hij enthousiast is over mijn werk.
Hij maakte van tekenen zijn beroep. Hij is een
voorbeeld. Net als Musketon.”
1138“Meestal draai ik dubstep of house als ik teken. De sfeer
van die muziek zorgt ervoor dat mijn figuurtjes vrolijk,
boos of verdrietig kijken. Ik wil mijn tekenstijl graag ver-
der ontwikkelen. Of de strak afgelijnde figuurtjes blijven,
weet ik nog niet. Sterker worden zonder de herkenbaar-
heid van mijn tekeningen op te geven, dat is het doel.
Je moet meteen kunnen zien dat een tekening van mijn
hand is.”
547“Uiteindelijk hoop ik mijn brood te verdienen als illus-
trator. Eerst wou ik architect worden, maar door al de
fijne feedback is illustrator nu plan A. Ik zit gelukkig nog
maar in het vijfde secundair. Over twee jaar beslis ik pas
welke richting ik uitga. Ik zie dan wel hoe ver ik sta in mijn
ontwikkeling als tekenaar.”
292“Ik blijf mijn stiften bovenhalen. Af en toe zet ik mijn
nieuwe werk op Instagram. Laat de reacties maar komen!
Misschien plaats ik ook wel eens een filmpje. Als de
tekenkriebels overgaan, zoek ik gewoon een andere crea-
tieve hobby. Maar voorlopig zet ik alles op het tekenen.”
029 SLIJPPOTLODEN
027 GEEFCADEAUTJES
028 DUMPIDEEËN
W!N EEN VEXX SHIRT!Speciaal voor deze laat-ste Maks! drukten we een gelimiteerd aantal van deze @vexx_art leeuwenkop-shirts. You like? Mail naar [email protected] en draag Maks! voor altijd op je lijf.
WIN
©
Jen
s m
olle
nv
an
ge
r
©
Jos
se
bla
ss
e
TEST JEZELF - OP EIGEN RISICO
HOE ROEKELOOS
BEN JIJ? Gewoon doen, achteraf kunnen excuses nog
altijd. Dat is helemaal Maks! Alleen kan je wel beter de risico’s van je acties inschatten. Jezelf
of anderen in gevaar brengen kan niet de bedoeling zijn. Hoe goed ga jij om met risico’s?
Doe de test.
1. NA EEN AVONDJE WEG STELT EEN VRIEND VAN EEN VRIENDIN VOOR OM JE SAMEN MET DIE VRIENDIN NAAR HUIS TE BRENGEN. JE WEET NIET OF HIJ GEDRONKEN HEEFT.
Je overlegt met je vriendin. Is hij nuchter? En rijdt hij veilig? Twee keer ja? You’re in. En anders spring je op je fi ets.
Absoluut niet. Je belt je vader wakker. Die pikt je op en stopt je fi ets wel in de koff er.
Je rijdt mee. Voor de deur afgezet worden is beter dan nog een halfuur door het donker fi etsen.
2. EEN KLASGENOOT KOMT OP EEN FEESTJE PLOTS MET EEN PILLETJE AF. HIJ VERTELT DAT HET EEN ZALIGE WERKING HEEFT.
Je probeert. Een keertje kan geen kwaad, toch? En een klasgenoot kan je toch vertrouwen.
Pilletjes? Je klasgenoot kan de boom in. En de hele school mag weten dat hij verslaafd is.
Je neemt niets. Je vraagt of hij de risico’s van zijn gedrag kan inschatten.
3. TIJDENS EEN SCOUTSKAMP VRAAGT EEN VRIENDIN OF JE ZONDER CONDOOM ZOU VRIJEN ALS EEN JONGEN DAT VRAAGT.
Ja. Als hij dat prettiger vindt en verzekert dat hij geen ziektes heeft.
Misschien. Maar alleen binnen een fi jne relatie, als je de jongen voldoende kent en kan vertrouwen.
Zonder condoom? Geen sprake van.
026 DOEZOT
025 TESTJEZELF
4. JE MAG MEE NAAR DE KUST MET WAT VRIENDEN. DE CHAUFFEUR WIL PAPA’S NIEUWE WAGEN TESTEN.
Je bent benieuwd hoe snel hij gaat en vuurt de chauff eur aan tot meer snelheid. Een nieuw record, daar wil je bij zijn.
Je houdt krampachtig de snelheidsmeter in de gaten. Maar je zwijgt en wacht af hoe de anderen reageren.
Je vraagt om wat trager te rijden. Als de chauff eur niet wil, neem je wel de trein.
5. JE HAD EEN GEWELDIG FEESTJE, MAAR TE VEEL GEDRONKEN.
Toch gooi je een selfi e online “Vet feestje. Veel alcohol. Limieten verlegd. Volgende week weer.” Iedereen mag weten dat het leuk was.
Je schiet wat selfi es. Morgen beslis je met een frissere kop of ze online mogen.
Je denkt er niet aan een foto te maken, trekt je hoodie zo diep mogelijk over je hoofd. Schaamte vreet aan je hele lijf.
6. TOETS FRANS, MAAR JE HEBT TE WEINIG GELEERD.
Je vult in wat je kan en accepteert het slechte punt. Volgende keer beter voorbereiden.
Je armen en benen staan vol Franse woorden en tijdens de test schuif je het blad van je buurman naar jouw kant. Hij durft waarschijnlijk toch niets zeggen.
Je ensceneert een geweldige huilbui en faket een zware migraine. Je hoopt op medelijden en uitstel.
7. TIJDENS EEN OPSTOOTJE ROEPT EEN GAST DAT HIJ JE SLAAG ZAL GEVEN.
Je loopt zo snel mogelijk weg. Een confrontatie vermijden is de beste oplossing.
Je schreeuwt dat hij zelf maar komt. En anders vlieg je op hem af.
Je probeert in dialoog te gaan. Blaff ende honden bijten niet.
8. EINDEJAARSBAL. DE KANS OM JE CRUSH OP DAT MOOIE MEISJE UIT DE VIJFDES BEKEND TE MAKEN.
Je roept door de gangen van het schoolgebouw dat ze de kans van haar leven mist als ze niet met jou op date gaat.
No way. De kans dat ze weigert, is veel te groot.
Je stapt op haar af en vraagt het. Nu of nooit. Stilstaan is erger dan afgaan.
WELK ICOON KWAM HET VAAKST VOOR IN JE ANTWOORDEN?
LEF-LOZERJij laat deze test het liefst eerst door een klasge-
noot invullen. Je weet maar nooit. Risico’s zijn als
de scherpe tanden in een leeuwenmuil. Jij steekt
er je hoofd niet in. Verstandig, maar durf soms
meer Maks! te zijn.
LEF-GOZER Jij bent het type dat Maks!-testen invult onder
de schoolbank. Nice, daarvoor zijn ze gemaakt.
Je treedt vaak uit je comfort zone en verlegt
limieten zonder grote risico’s te nemen.
LEF-VOZERJij vulde deze tekst in op de schoolbank. Het
liefst nog luidop samen met je buur. Gedurfd.
Maar je lef ruikt af en toe naar roekeloosheid.
In je rush naar risico ben je soms een ongeleid
projectiel.
LEF-LOZER
LEF-VOZER
Jij bent het type dat Maks!-testen invult onder
de schoolbank.
9. FEESTJE IN DE STAD. JE LAATSTE TREIN VERTREKT OVER TIEN MINUTEN.
Je zit al een uur op voorhand op het ijskoude perron. Die laatste trein missen is een ramp.
Nog een liedje. Het station is tien minuten wandelen. Maar je rekent op je sprintsnelheid.
Je blijft dansen. Straks lift je wel naar huis, maakt niet uit met wie.
10. DE LAMP SPRINGT IN JE KAMER.
Je stapt op een stoel en draait een nieuw peertje in. De stroom uitschakelen? Niet nodig.
Je roept je ma.
Je legt de elektriciteit af en vernieuwt de lamp.
023 BLIJF MAKS!
022 DURF REMMEN
024 GALOOS
©
Jos
se
bla
ss
e
©
Jen
s m
olle
nv
an
ge
r
“DERDE RIJ, TWEEDE BANK, BUITEN!”
021 DENKANDERS
020 BETAALLEERGELD
019 CHECKREKENINGEN
018 DRAAIOVERUREN
©
Jen
s m
olle
nv
an
ge
r
“Dit jaar investeer ik ongeveer 1000 euro in mijn
eigen opleiding Humane Wetenschappen. Maar
met een aso-diploma krijg je nog geen job te pak-
ken. Ook mijn hogere studies zal ik zelf moeten be-
talen. Het arbeidersloon van mijn moeder volstaat
niet om alle kosten te dekken. Ze staat er alleen
voor; mijn vader vertrok kort na mijn geboorte.
Thuis leg ik soms ook bij als een elektriciteitsreke-
ning in de bus valt op een lastig moment.”
“Dit jaar betaal ik mijn schoolreis en een
deel van de schoolrekeningen zelf. Dat heb ik
afgesproken met mijn moeder. Natuurlijk zou ik
de schoolreis kunnen skippen. Maar dat is een
leerrijk hoogtepunt. De gewone rekeningen doen
meer pijn. Onderwijs is duur. Ik scan alle kosten
omdat ik wil weten waarvoor ik geld stort. Hand-
boeken die we nauwelijks gebruiken, zijn zure
kosten. Leraren zijn zich te weinig bewust van
de financiële draagkracht van hun leerlingen. Ze
denken dat alle ouders met de glimlach betalen.
Als leraren er dan achter komen dat ik daar zelf
moet voor werken, schrikken ze. Dat hadden ze
niet gezien. Logisch toch, ik stop dat liever weg.”
“Met mijn werkervaring is niet moeilijk om
interims te vinden. Ik ben niet kieskeurig. Ik
werkte al in een hotel, op kantoor en tussen de
YOUSSRA (18) BETAALT HAAR STUDIES SECUNDAIR ZELF
“EEN DIPLOMA KOST GELD”
Youssra (18) werkt om haar studies te betalen. Want dat diploma wil ze absoluut. “Leraren gaan ervan uit dat elke leerling ouders heeft die alles makkelijk betalen. Niet dus.”
vrachtwagens. De combinatie school-werk kan
loodzwaar zijn. Ik moet ook altijd opletten dat
ik niet boven het maximumaantal werkdagen
voor studenten kom, anders moet ik belastingen
betalen.”
“Werken voor mijn diploma heeft me zelfstan-
diger gemaakt. Overschrijvingen regelen en re-
keningen interpreteren, dat leer je niet op school.
En ik ben strikt met deadlines. Ook op school.
Als mijn klasgenoten de deadline niet halen, zit ik
achter hun gat. Van uitstel komt afstel. Dat heb
ik thuis gezien. Mijn broer liet betalingen soms
liggen. Toen de betalingsdatum kwam, was het
geld op. Gevolg: nog dieper in de miserie. Ik weet
dus waarom ik investeer in mijn opleiding. Dat
zorgt wel voor druk. Een jaar verliezen, is geld
kwijtspelen. Ik bleef al eens zitten, maar het
C–attest bracht me wel in de goede richting. Nu
ga ik graag naar school.”
“Mijn droomtoekomst? Muziek. Ook niet de
sector waarin ik veel geld zal verdienen, besef ik.
Maar gitaar en zang, dat is waar ik goed in ben.
Ik kan het altijd combineren met een
goed betaalde bij-job die aansluit
op mijn studies. Ik heb geleerd de
dingen voor elkaar te krijgen.”
017 PROBEERALLES
handboeken die we nauwelijks gebruiken, zijn
zure kosten
Youssra (18) betaalt haar studies zelf
016 VERHUISALTIJD
©
Jen
s m
olle
nv
an
ge
r
WWW.ALLESOVERSEKS.BE
informatie voor jongeren rond
seks en relatie
WWW.AWEL.BE
anoniem aanspreekpunt
voor jongeren
WWW.CAVARIA.BE
komt op voor holebi’s en
transgenders
WWW.DIVERSITEIT.BE
centrum voor gelijke kansen
WWW.DRUGLIJN.BE
voor vragen over drank, drugs,
pillen of gokken
WWW.ECOPS.BE
meldpunt voor cyberpesten en
misdrijven op het internet
WWW.EETEXPERT.BE
kenniscentrum voor eet- en
gewichtsproblemen
WWW.FARANET.BE
luister- en informatiepunt rond
zwangerschapskeuzes
WWW.GENDERINDEBLENDER.BE
infosite rond genderdiversiteit en
transgender
WWW.HOLEBIFOON.BE
onthaal- en infolijn voor vragen over
holebiseksualiteit
WWW.IKBESLIS.BE
jong en bewust van je privacy
WWW.JAC.BE
jongeren advies centrum
WWW.JONGENVANZIN.BE
informatie- en
participatieorganisatie
WWW.JONGERENGIDS.BE
jeugdinfotheek, de snelste weg
naar informatie voor jongeren
WWW.KIESKLEURTEGENPESTEN.BE
organisaties, verenigingen en
individuen tegen pesten
WWW.KINDERMISHANDELING.BE
vertrouwenscentrum voor
kindermishandeling
WWW.KINDERRECHTEN.BE
informatie over al je rechten
WWW.NUPRAATIKEROVER.BE
vertrouwenscentrum
kindermishandeling
WWW.OCMW.BE
openbaar centrum voor
maatschappelijk welzijn
WWW.OND.VLAANDEREN.BE/CLB/
centra voor leerlingenbegeleiding
WWW.SASAM.BE
begeleidt en ondersteunt
slachtoffers van pesten
WWW.SENSOA.BE
expertisecentrum voor seksuele
gezondheid
WWW.SCHOLIERENKOEPEL.BE
rechten op school
WWW.TABAKSTOP.BE
helpt bij stoppen met roken
WWW.TELEBLOK.BE
info en chat voor studenten tijdens
examenperiodes
WWW.TELE-ONTHAAL.BE
telefonische en online hulpdienst
WWW.TEJO.BE
therapie/begeleiding voor jongeren
met psychische problemen
WWW.TWEEHUIZEN.BE
steunpunt bij scheidingen
WWW.VAD.BE
vereniging voor alcohol- en andere
drugproblemen
WWW.VEILIGONLINE.BE
veilig op internet
WWW.VIGEZ.BE
gezondheidspromotie en
ziektepreventie
WWW.VLAAMSEJEUGDRAAD.BE
adviesraad over jongerenzaken
VLAAMS-NETWERK-ARMOEDE.BE
verenigingen tegen armoede en
sociale uitsluiting
WWW.WIKIFIN.BE
info over geld en financiële
beslissingen
LAURA KIEST LINKS015 VRAAG
RAAD
014 HELPELKAAR
013 ZOEKGELUK
WWW.AMBRASSADE.BE
bureau voor jonge zaken
WWW.BETA.SAMBAL.BE
media-experiment van en voor
jongeren
WWW.BOOSTNU.BE
jongeren maken media
DINOLAURUS.WORDPRESS.COM
zie hiernaast
WWW.FABLAB.NL
creatieve, open werkplaatsen
voor experiment en ontwerp
WWW.FORMAAT.BE
jeugdhuizen in Vlaanderen
WWW.FUIFPUNT.BE
over fuiven en fuifbeleid
WWW.GEERTDETAEyE.COM
flitst erop los
WWW.GOSTRANGE.BE
infosite voor je
buitenlandplannen
WWW.IMAGINEFESTIVAL.BE
internationale muziekwedstrijd
WWW.JASPERVANGESTEL.BE
tekent zot
WWW.JENSMOLLENVANGER.BE
vangt mensen
WWW.JINT.BE
internationale uitwisseling en
samenwerking
WWW.JOHHTROFEE.BE
beloont vrijwilligerswerk
JOSSE-BLASE.BLOGSPOT.COM
Hollands geweld
WWW.KARUUR.BE
ondersteunt lokale
jeugdparticipatie
WWW.KUNSTBENDE.BE
kunstwedstrijd voor jongeren
WWW.MEDIARAVEN.BE
grijpt de kansen van digitale media
WWW.MNM.BE/SHOWS/
GENERATION-M
jongerenprogramma op MNM
ONDERWIJS.VLAANDEREN.BE/
LEERLINGEN
onderwijsinfo voor leerlingen
uit het secundair
WWW.POPPUNT.BE
infosite voor muzikanten en dj’s
WWW.ROADIES.BE
leidraad voor bewustere studie-
of beroepskeuze
WWW.STAMPMEDIA.BE
persagentschap voor
en door jongeren
WWW.STRESSFACTOR.BE
festivals op school
informatie over studentenarbeid
WWW.STUDIEWIJZER.BE
informatie over alle
studierichtingen
WWW.SWITNPHOTO.COM
geeft karakter
WWW.TEACHMEWHATEVER.COM
sociale mediaproject
WWW.TEDXFLANDERS.BE
deelplatform voor nieuwe ideeën
TONyBRIGADE.WORDPRESS.COM
jongerenbrigade bond
zonder naam
WWW.UNIZO.BE
unie voor zelfstandige
ondernemers, ook starters
WWW.URBANWOORDEN.BE
gratis open podia en workshops
rond taal en slam poetry
INSTAGRAM.COM/VEXX_ART
tekent ook zot
WWW.VDAB.BE
verzamelt info over werk
en opleidingen
WUNDERKIND.ES
deed slechts 1 cover voor ons
WWW.ZUIDDAG.BE
voor een duurzame en
rechtvaardige maatschappij
LAURA KIEST LINKS
011 KRIJGKANSEN
010 ONTDEKHELDEN
012 VINDWERK
009 KIJKDIEP
008 CONFRONTEERMATEN
Jonathan Bessemans fotografeerde zijn vrienden
na een nachtje stappen. Doel: het kortetermijneffect
van alcohol in beeld vangen.
KIJK IN GLAZEN, OGEN EN LENZEN
007 TRAKTEERELKAAR
©
Jon
at
ha
n b
es
se
ma
ns
Dit is de laatste Maks!, een gratis
jongerenblad, uitgegeven door het
Ministerie van Onderwijs en Vorming.
Redactie
✚ hoofdredacteur: Pieter Lesaffer
✚ eindredacteur: Bart De Wilde
✚ redactie: Nele Beerens, Bart De Wilde, Jef
Lemmens, Stijn Govaerts, Peter Mulders,
Wim Vercruysse, Li’s Verheyden
✚ vormgeving: Peter Mulders, Tim Sels
✚ secretariaat: Ann Nevens
Contacteer Maks!
✚ www.maks.be
Maks! blijft bereikbaar tot het einde van het
schooljaar. Het aanbod van de leerlingenkaart
kan je checken op de website. Ook mag je
ons een afscheidscadeautje sturen. Redactie
Maks!, tav Bart De Wilde, Koning Albert II-laan
15, 1210 Brussel. Bye.
Verantwoordelijke uitgever
✚ Micheline Scheys
Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel
COLOFON
006 WORDCOACH
002 LOVEVORMGEVERS
004 BLIJFVERDRIETIG
003 KIESKLEUR
005 GROEIBAARD
advertentie
De regering bespaart. Daarom gaat Maks! dood.
Leef ermee. Zing ermee. Dans ermee. Met deze laatste Maks! Die roept je op om het vanaf nu zelf te doen. 125 tips die
aftellen naar een toekomst. Een toekomst zonder Maks!, maar
met jezelf en je blik naar de wereld.
Maks! gelooft in jou. Doe het vanaf nu zelf.
† † †
leef ermee
† † †
Of begin samen met ons een discotheek op Ibiza.
001 MAAKMAGAZINES
