MAgAZINE vOOR hET OpENBAAR ONDERWIjS School! · Redactie: Jaap Adema, Jan Barendse, Dennis Bode,...

MAgAZINE vOOR hET OpENBAAR ONDERWIjSNummer 1, februari 2012 Een gezamenlijke uitgave van vOS/ABB en vereniging Openbaar Onderwijs

Scho

ol!

Nieuwe obs in Maasbree kwestie van volhouden

‘Openbaar onderwijs mag minder bescheiden zijn’

Sociale media op school

EXTRA! Actiekrant over

School!Week

2012

Trainers (m/v) medezeggenschap

Vereniging Openbaar Onderwijs

De Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) is de grootste aanbieder van scholing en dienstverlening bij medezeggenschap en toonaangevend op het gebied van medezeggenschap in het onderwijs. De VOO organiseert cursussen en trainingen met aandacht voor de mensen op school: personeel, ouders en leerlingen, maar ook schoolleiders en bestuurders.

In het VOO-scholingsaanbod medezeggenschap leren MR-leden alles over de theorie en de praktijk van de medezeggenschap.

De VOO wil het aantal cursusleiders medezeggenschap uitbreiden. Daarom zoeken wij

Wij vragen mensen die:- direct betrokken zijn bij het onderwijs,

hetzij als ouder, als leerkracht, als (boven-schools) directeur, onderwijsadviseur of als beleidsmedewerker onderwijs;

- goed zijn ingevoerd in de theorie en praktijk van de medezeggenschap;

- ervaring hebben in het overbrengen van kennis en vaardigheden aan volwas-senen;

- het belang van medezeggenschap goed over het voetlicht kunnen brengen;

www.centrumvoornascholing.nl

Carrière maken binnen de klas?Masteropleiding Professioneel MeesterschapEen masteropleiding voor ambitieuze leraren die de motor willen zijn voor vernieuwing en verbetering in de klas. Didactiek, onderzoek en onderwijsinnovatie worden gecombineerd, praktisch toepasbaar binnen uw eigen school.

Informatiebijeenkomsten in Amsterdam: 15 februari, 7 maart, 18 april en 14 juni van 16.30 tot 18.00 uur

Post-HBO opleiding opbrengstgericht werkenWelke resultaten wilt u in de klas behalen? Hoe meet u de vorderingen die uw leerlingen maken? In deze opleiding krijgt u zicht op de betekenis van opbrengstgericht werken en hoe dit in de praktijk functioneel handen en voeten kan krijgen.

093-057 adv school 185x135-1.indd 1 13-01-12 15:00

- op enthousiaste en inspirerende wijze me-dezeggenschapsscholing kunnen verzorgen.

Wij bieden:- een instructiebijeenkomst ter introductie;- een jaarlijkse bijscholingsbijeenkomst;- werken met een overzichtelijke handleiding

en materialen;- regelmatig overzicht van actuele ontwik-

kelingen op het gebied van medezeggen-schap;

- een vergoeding per uitgevoerde bijeenkomst

Enthousiast geworden? Stuur dan uw brief met motivatie en CV naar Janny Arends, beleidsadviseur medezeggenschap: [email protected] Ook als u meer informatie wenst, kunt u schriftelijk of telefonisch contact opnemen via 036- 533 15 00.

Meer informatie over de medezeggen-schapsscholing kunt u vinden op de website www.voo.nl/medezeggenschap.

Magazine voor het openbaar onderwijs | 3

REDACTIONEEL BEELD: MARTINE SpRANgERS

Michiel JongewaardHoofdredacteur

Hoofdredacteuren Lucy Beker en Michiel Jongewaard schrijven beurtelings een column.

Het onderwijs moet weer worden teruggegeven aan de leraren, maar in de Tweede Kamer heeft nog niet iedereen begrepen hoe dat moet. Ton Elias en Harm Beertema bijvoorbeeld, die zich tot ware antagonisten van het onderwijs ontpoppen. Ze snap-ten er niets meer van. Wat is er tegen op die paar extra lesuren in het voortgezet onderwijs? Niet werkelijk geïnteresseerd in het antwoord kozen ze rücksichtslos de aanval. De stakende leraren met hun lange vakanties zijn luxepaarden en bovendien notoire mopperaars. Waarom staken, terwijl onze kinderen nog steeds niet kunnen rekenen en spellen? Allemaal hun schuld. Dat soort argumentatie. De leraren voel-den zich tekortgedaan door de zoveelste uithaal. Hun roep om erkenning van hun vakmanschap werd niet gehoord. Elias en Beertema doen met hun onbezonnen taal het onderwijs tekort. Een grote vergissing in de zoektocht naar meer waardering voor het docentenvak.

Ook lokale politici weten de onderwijsontwikkelingen soms aardig te frustreren. In Maasbree probeert een groep ouders al enige jaren een nieuwe openbare basisschool te stichten. Zij kiezen bewust voor de openheid en het gastvrije karakter van het openbaar onderwijs. De nieuwe school wordt tot nu toe met succes tegengehouden door de overwegend katholieke gemeentebestuurders, die weinig voelen voor een concurrerende basisschool. Binnenkort kunnen de kansen keren. Naast gemeenten krijgen ook openbare schoolbesturen het recht om een nieuwe openbare school te stichten en ouders krijgen initiatiefrecht om een openbare school te stichten. Een mooi vooruitzicht voor het openbaar onderwijs en voor de ouders in Maasbree. Op pagina 12 kunt u hier meer over lezen.

Om het openbaar onderwijs in de schijnwerpers te zetten, organiseren VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) de School!Week 2012, die plaatsvindt van 19 tot en met 23 maart. Het motto voor deze campagneweek is ‘Ik ben welkom!’. Alle openbare scholen en schoolbesturen kunnen deelnemen, op www.openbaaronder-wijs.nu en in de meegestuurde informatiekrant vindt u meer informatie over alle activiteiten. Het zou een eyeopener en leermoment voor Elias en Beertema kunnen zijn. Wij zijn trots op wat van nature in de openbare school aanwezig is: een open cul-tuur, waarin verschillen tussen mensen bestaan en mogen bestaan. Heb waardering voor een ander, ook als die een andere opvatting heeft. <

School! is hét magazine voor het openbaar onderwijs. Het is een voortzetting van de bladen Inzicht en Over Onderwijs en een gezamenlijke uitgave van de Vereniging Openbaar Onderwijs (voo.nl) en VOS/ABB (vosabb.nl).

Jaargang 3 - nr. 1, februari 2012 ISSN: 2211-0062Verschijnt 7x per jaar - Oplage 14.000

Redactie-adres: Vereniging Openbaar Onderwijs Postbus 60182, 1320 AE Almere E [email protected] | T 036 533 15 00 | F 036 534 04 64

Hoofdredactie: Michiel Jongewaard (VerenigingOpenbaar Onderwijs) en Lucy Beker (VOS/ABB),

Redactie: Jaap Adema, Jan Barendse, Dennis Bode,Martin van den Bogaerdt, Lineke Eerdmans,Fred Kruidenberg en Fred Timmermans.

Aan dit nummer werkten mee: Fotostudio Alkmaar, Paul Bijlsma, Marion Braat, Peter Arno Broer, Martin Droog, Toos Heinen, Sandra Geerdink, José Krijnen, Marla Smith Stevels, Sanders & Rozemeijer, Robert Jan Stokman en Sierag.

Foto omslag: Ton Muller.

Drukwerk: SDA Print + Media

Vormgeving: SDA Print + Media Aryen Bouwmeester

Cartooninst: Maarten Wolterink

Lidmaatschap Vereniging Openbaar Onderwijs: Ledenvan de VOO ontvangen automatisch één gratis abonnementop School!. Dit geldt voor zowel persoonlijke leden, als deMR, ouderraad en schoolbesturen. Voor meer informatie:www.voo.nl/lidmaatschap. Het lidmaatschap loopt van1 januari t/m 31 december. Opzegging dient schriftelijk tegebeuren voor 1 december.

Lidmaatschap VOS/ABB: Leden van VOS/ABBontvangen automatisch één gratis abonnement opSchool!. Dit geldt voor schoolbesturen én hun scholen.Bovenschoolse directies kunnen op aanvraag ook ééngratis abonnement ontvangen. Voor meer informatie:www.vosabb.nl/abonnementen

Abonnementen: Een los abonnement voor niet-leden kost € 24,50 (tarief 2011).

Advertenties: Recent Amsterdam Contactpersoon Ray Aronds E [email protected] | T 020 330 89 98

Nummer 2 van School!verschijnt rond 28 maart 2012.

Vereniging Openbaar Onderwijs

Waardering voor het onderwijs

U kiest voor• Een schoolproject in India, Malawi, Peru, Kenia,

Ethiopië of Oeganda• Een actievorm en bijbehorend materiaal• Actief burgerschap

Edukans biedt u• Drie keer per jaar gratis informatie over uw project• Kant en klaar actiemateriaal• Educatief materiaal en presentatie op uw school

“Ik vond de posters met stickers heel goed. Voor elke meege-brachte opbrengst in de klas mochten leerlingen een letter plakken. Binnen een paar dagen was de hele poster volgeplakt.” Leerkracht Marieke Dongelmans

Naam school Contactpersoon

Adres Postcode en Plaats

Telefoon E-mail

Bon opsturen naar: Edukans | Antwoordnummer 737 | 3800 VB Amersfoort

Opgeven? Ga dan naar www.edukans.nl/scholenvoorscholen. Klik op het tabblad ‘Doe mee’.

■ Wij willen meer info. Stuur ons het Edukansboekje met informatie over jullie projecten en acties.

Scholen voor Scholen

PR12

16

www.edukans.nl/scholenvoorscholen Van de makers van Schoenmaatjes


INhOUD

03 Redactioneel

06 Kort nieuws

09 Column

10 Vijf vragen: Steeds meer mannen op De Hazelmuis

23 Aan het woord

28 Hoezo, Duits een saaie taal?

30 Mondriaan College in Oss terug naar de basis

32 Vraag en antwoord

34 School en excursie Schipbreuk. De noodlottige reis van

de Batavia.

35 School! en recht Aansprakelijkheid bij ongevallen

tijdens de gymles

22Sociale media op schoolRemco Pijpers over de nieuwe masterclasses voor leerkrachten en schoolleiders. ‘Wie de nieuwe media op de juiste wijze inzet, kan zich er uitstekend mee profi -leren.’

16Openbaar onderwijs mag minder bescheiden zijn Ans Weterings van het Overijsselse schoolbestuur Op Kop doet mee aan de School!Week 2012 en geeft een inkijkje in de voorbereidingen.

12Nieuwe openbare basisschool kwestie van volhoudenEen aanstaande wetswijziging schept perspectief voor het Limburgse dorp Maasbree, waar ouders graag een openbare school willen.

Inhoud

16

EXTRA! Alles over

School!Week 2012

Lees meer over de School!Week

in het hart van dit nummer,

op pagina 15 tot 22

15 Voor het openbaar onderwijs

20 Futurist Marcel Bullinga over de toekomst van openbaar onderwijs

22 Sterke school kent wensen van ouders en leerlingen

KORT NIEUWS

06 | SChOOL! 1 - februari 2012

Masterclass Sociale Media in de KlasDe masterclass ‘Sociale Media in de Klas’ van de VOO is bedoeld voor leer-krachten die meer willen weten over de omgang met sociale media en mediawijsheid in hun klas. Tijdens de bijeenkomst komen de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van media en onderwijs aan de orde.

Als leerkracht kunt u na de master-class direct aan de slag, aan de hand van concrete voorbeelden en tips. U wordt geïnspireerd door verschillende voorbeelden van collega’s uit de prak-tijk. De uitwerking neemt u mee naar school, samen met een tas vol prakti-sche ideeën en tips.De masterclasses Sociale Media in de Klas vinden plaats op 28 februari in Amsterdam, 1 maart in Amersfoort, 20 maart in Drachten, 22 maart in Eindhoven, 10 april in Zoetermeer en 12 april in Zwolle. De masterclasses du-ren van 19.30 tot 22.00 uur en zijn be-doeld voor leerkrachten in het primair onderwijs. Deelnemen kost € 95,- p.p.Geïnteresseerd? Meld u aan op www.voo.nl/scholing of bel 036 5331500. De masterclasses kun-nen ook voor uw eigen school of sc hoolbest uu r worden aa nge-vraagd. < Voor meer informatie kunt u contact opnemen met beleidsad-viseur Ancella Evers-de Boer, via 036 5331500 of [email protected].

Het openbare Prakticon in Doetinchem heeft op 18 januari het certifi caat TOP-school van VOS/ABB offi cieel in ontvangst genomen. Burgemeester Herman Kaiser benoemde tijdens een speciale bijeenkomst de school als Doetinchemse Trotsplek.

Het TOP-schoolcertifi caat van VOS/ABBis voor scholen die op meer terreinen presteren dan taal en rekenen alleen. Marleen Lammers van VOS/ABB, die het certifi caat aan een van de leerlin-gen overhandigde, legde tijdens de bijeenkomst uit waarom het Prakticon een TOP-school is. ‘Het onderwijs is ge-richt op het leren in de echte wereld. Er zijn daarvoor veel contacten met het bedrijfsleven. Ook steken jullie energie in projecten om de buurt bij de school te betrekken en leerlingen bij de buurt. We hebben daarom maatschappelijke be-trokkenheid gekozen als thema waarop het Prakticon excelleert.’Burgemeester Herman Kaiser van de gemeente Doetinchem was bij de uit-

reiking van het certifi caat aanwezig. Hij kwam namens de gemeente met een extra certifi caat: Doetinchemse Trotsplek. ‘Doetinchem is een doe-stad. We moeten het samen doen. Jullie willen je energie met anderen delen en je inzetten voor anderen. De samenleving richt zich steeds meer op ‘ik’, maar het Prakticon is duidelijk een ‘wij-school’’, aldus Kaiser. Het Prakti-con is de vierde Doetinchemse Trots-plek. Het vorige nummer van School! besteedde aandacht aan het Prakti-con. < Is uw school ook een TOP-school of kent u een school die dit certifi caat verdient? Ga naar www.vosabb.nl voor meer informatie of mail direct naar [email protected].

TOP-school Prakticon nu ook Trotsplek

Verklaring Omtrent Gedrag elektronisch aanvragenDe rijksoverheid gaat mee in de digitalisering: sinds 1 januari kan een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) elektronisch worden aangevraagd.

Hiermee moet het gebruik van de VOG verder worden gestimuleerd. De elektroni-sche VOG-aanvraag kost 24,55 euro en is ruim 5 euro goedkoper dan de papieren aanvraag (30,05 euro). De mogelijkheid van een papieren aanvraag op het gemeen-tehuis blijft bestaan. < Meer informatie: www.rijksoverheid.nl (zoek op ‘Hoe krijg ik een Verklaring Omtrent het Gedrag’).


KORT NIEUWS

Training voor ouderraden Leden van ouderraden in het pri-mair onderwijs kunnen deelnemen aan de nieuwe Training Ouderraden Basisonderwijs van de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO).

Veel leden van ouderraden zoeken dui-delijkheid over de rol, taak en positie van de ouderraad op school. Daarbij wil de ouderraad graag betere samen-werking met anderen in school (de MR, het team en de directie) en meer contact met de achterban (ouders). Deze training is zowel geschikt voor beginnende leden als ervaren leden, die de bestaande werkwijze willen verbeteren.Aan bod komen in ieder geval:• aansprakelijkheid en verzekeringen;• de rol en taken van de ouderraad;• communicatie met de MR, de directie

en het team;• het versterken van de contacten met

de achterban van de ouderraad (de ouders);

De training duurt van 19.30 tot 22.00 uur en kost 70 euro p.p. Deelnemers van wie de ouderraad lid is van de VOO krijgen 25 procent korting en be-talen € 52,50 per persoon.

Training Ouderraden 6 maart Alkmaar 8 maart Amsterdam 12 maart Almere 13 maart Groningen 13 maart Haarlem 15 maart Zwolle 19 maart Apeldoorn 19 maart Nijmegen 20 maart Utrecht 22 maart Rotterdam 22 maart Hengelo 26 maart Drachten 27 maart Roosendaal 27 maart Sittard 29 maart Tilburg 2 april Eindhoven 3 april Middelburg

Voor meer informatie en aanmelden: www.voo.nl/scholing.

Masterclass Schoolprofilering met Sociale MediaHoe creëer je als school een identiteit op internet en hoe zorg je dat die overeenkomt met waar je echt voor staat? Hoe maak je via internet je kracht zichtbaar?

De Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) organiseert in samenwerking met Mijn Kind Online de masterclasses Schoolprofilering met Sociale Media. De masterclasses worden verzorgd door onder anderen Remco Pijpers en Justine Pardoen, opinieleiders sociale media. In deze masterclass ‘schoolprofilering en sociale media’ leert u de sociale media beter kennen, hoe u reputatiemanage-ment via sociale media kunt inzetten en hoe u uw school via sociale media positief kunt profileren. Op pagina 24 van dit magazine vertelt trainer Remco Pijpers meer over de masterclass.De masterclasses Schoolprofilering met Sociale Media vinden plaats op 7 maart in Arnhem, 14 maart in Amersfoort, 21

maart in Amsterdam, 4 april in Eind-hoven, 11 april in Groningen, 18 april in Utrecht, 9 mei in Rotterdam, 16 mei in Roosendaal en 23 mei in Zwolle. De masterclasses duren van 13.30 tot 17.00u en zijn bedoeld voor schoolleiders in het primair onderwijs. Deelnemen kost € 195,- p.p. < Geïnteresseerd? Meld u aan op w w w.voo.n l/scholing of bel 036 5331500. De masterclasses kunnen ook voor uw eigen school of school-bestuur worden aangevraagd. Voor meer informatie kunt u contact op-nemen met beleidsadviseur Ancella Evers-de Boer, via 036 5331500 of [email protected]. Volgen kan ook via Twit-ter @VOO_mediawijs.

Gratis workshops in School!WeekVOS/ABB biedt in de School!Week 2012 de mogelijkheid om gratis deel te nemen aan een aantal workshops. Het aanbod staat in het teken van de kernwaarden van openbaar onderwijs.

Als u gratis aan een workshop wilt deelnemen, is het raadzaam snel te re-ageren, want op=op! Alle informatie staat op de website www.openbaaron-derwijs.nu, waarmee VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) gezamenlijk de School!Week 2012 onder

de aandacht brengen. In deze week van 19 tot en met 23 maart kunnen scho-len aan hun omgeving laten zien hoe waardenrijk openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs is. < Informa-tie: Marleen Lammers, 06-10946652, [email protected]

School herrijst uit eigen as: obs De FeniksDe in 2010 afgebrande Groningse openbare basisschool De Vlint is uit haar eigen as herrezen en heet daarom voortaan obs De Feniks.

In oktober 2010 werd het gezamenlijke gebouw van openbare basisschool De Vlint en de protestants-christelijke basisschool De Hoeksteen door brand verwoest. Het gebouw was amper drie jaar oud. Sindsdien zitten de leerlingen in noodlocaties. Inmiddels is vlak bij de plaats van het verwoeste school-

gebouw een nieuw pand in aanbouw. Vooruitlopend op de verhuizing, die naar verwachting in de voorjaarsva-kantie plaatsvindt, heeft obs De Vlint een andere naam aangenomen: obs De Feniks. Daarmee verwijst de school naar de mythologische vogel die verbrandt en uit zijn eigen as herrijst.

KORT NIEUWS


VOS/ABB-Helpdesk krijgt een 8De gratis eerstelijns- en tweedelijnsadviezen van de Helpdesk van VOS/ABB wor-den gewaardeerd met een 8. Dat blijkt uit een tevredenheidsonderzoek over de periode 2009-2011.

De korte termijn waarbinnen de Help-desk reageert op adviesaanvragen wordt gewaardeerd met een 8,4. De Helpdesk beantwoordt vragen op werkdagen al-tijd binnen 24 uur. Als de beantwoording meer tijd vergt, laat de Helpdesk dat ook altijd binnen de gestelde termijn weten. De wijze van beantwoording krijgt een 8,1, de inhoud van de antwoorden een 7,7. De respondenten geven aan dat de ant-woorden soms te algemeen zijn. Daarom streeft de Helpdesk ernaar bij vragen die meer uitleg vergen, het antwoord per te-lefoon nog beter te motiveren.Uit het onderzoek komt ook naar voren dat gebruikers van de Helpdesk niet allemaal

goed op de hoogte zijn van het feit dat er via www.vosabb.nl praktische informatie wordt verschaft. Zo publiceert de Helpdesk handige afvinklijstjes, zodat schoolbestu-ren weten welke documenten zij moeten hebben. Voor leden van VOS/ABB zijn eer-stelijns- en tweedelijnsadviezen gratis. Uitgebreide dossierbehandeling is ook mogelijk, maar afhankelijk van het karak-ter en de omvang van de adviesaanvraag kunnen daarvoor na overleg kosten in re-kening worden gebracht.< De Helpdesk van VOS/ABB is elke werkdag tussen 08.30 en 12.30 uur te-lefonisch bereikbaar op 0348-405250. Mailen kan naar [email protected].

Brede vorming in openbaar onderwijsVOS/ABB heeft minister Marja van Bijsterveldt van OCW uitgenodigd voor een werkbezoek in het kader van de brede vormende taak van het openbaar onderwijs.

Aanleiding voor de uitnodiging waren uitspraken van de minister tijdens het congres van de Verenigde Bijzondere Scholen (VBS) op 23 november. Ze zei daar dat de brede vorming van leerlin-gen bij uitstek een taak is van het bij-zonder onderwijs. In september, vlak na de opening van het huidige schooljaar, schreef ze in een ingezonden artikel in de Volkskrant hetzelfde.

VOS/ABB wil de minister tijdens een werk-bezoek aan één of meer scholen duidelijk te maken dat het openbaar onderwijs wat de vorming van leerlingen betreft een minstens zo belangrijke en inspirerende taak heeft als het bijzonder onderwijs. Er zijn bij VOS/ABB veel reacties binnenge-komen van scholen die de minister graag willen ontvangen. Het is nog niet bekend of de minister op de uitnodiging ingaat.

Startbijeenkomsten Ondersteunings-planraad (OPR)Met de startbijeenkomst Ondersteu-ningsplanraad (OPR) van de Ver-eniging Openbaar Onderwijs (VOO) maakt u een gedegen start als verte-genwoordiger van uw school en MR in het samenwerkingsverband pas-send onderwijs.

De nieuw te vormen ondersteu-ningsplanraad (OPR) wordt samen-gesteld uit leden van de medezeg-genschapsraden van de betrokken scholen in het samenwerkingsver-band. In de Startbijeenkomst On-dersteuningsplanraden krijgt u ge-degen informatie over onder meer de procedures, het tijdpad en de in-stemmingsbevoegdheid. Er vinden bijeenkomsten plaats in Almere (26/3), Utrecht (27/3), Amsterdam (29/3), Rotterdam (2/4), Groningen (3/4) en Den Bosch (5/4).

De bijeenkomsten voor (G)MR-le-den duren 1,5 uur. Deelname kost 75 euro p.p. Leden van de VOO (geldt voor MR-lidmaatschap) krijgen 25 procent korting. U kunt ook een Startbijeenkomst OPR voor uw ei-gen school of schoolbestuur aan-vragen. < Meer informatie? Neem contact op met beleidsadviseur Rein van Dijk, via 036 5331500 of mail [email protected].

Kritiek op toelatingscode voortgezet onderwijsDe toelatingscode die is opgesteld door de VO- Raad, de sectororganisatie van het voortgezet onderwijs, brengt geen verbetering voor veel vmbo’ers die naar de havo willen. Dat vindt de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO), die stelt dat met deze code de ambities van een flinke groep vmbo-leerlingen worden tekortgedaan.

De nieuwe toelatingscode moet een antwoord geven op de verscheidenheid aan extra toelatingseisen die veel havo-scholen stellen aan vmbo-tl-leerlingen (theoretische leerweg). De code brengt weliswaar eenduidigheid, maar is volgens de VOO geen verbetering. Terwijl het vmbo-tl-diploma wettelijk toegang hoort te geven tot de havo, stellen veel scholen nog steeds extra eisen, om te veel uitval te voorkomen. Scholen kunnen volgens de code nu maximaal een 6.8 als gemiddeld eindcijfer eisen en kunnen bovendien leerlingen weigeren op grond van onvoldoende motivatie. De VOO vindt dat een code afbreuk doet aan de waarde van het vmbo-tl-diploma, dat voldoende zou moeten zijn om naar de havo te kunnen doorstromen.


COLUMN

Ritske van der VeenDirecteur VOS/ABB

Ritske van der Veen, directeur VOS/ABB, en Bert-Jan Kollmer, directeur Vereniging Openbaar Onderwijs, schrijven beurtelings een column.

Verzelfstandigde besturen voor openbaar primair onderwijs lijken nu eindelijk écht zelfstandig te worden. Er is een wetsvoorstel in de maak, waarin staat dat openbare schoolbesturen de bevoegdheid krijgen zelf een school te stichten. Daarmee wordt de bestuurlijke positie van het openbaar onderwijs gelijkgetrokken met die van het bijzonder onderwijs. Maar we zijn er nog niet, want in de concepttekst staat dat ge-meenten de bevoegdheid behouden om een openbare school op te heffen, zonder het bestuur hierbij te betrekken. De term verzelfstandiging wordt hiermee nog steeds ge-bezigd in een situatie die eigenlijk geen echte verzelfstandiging is. Een ander bezwaar is dat openbare schoolbesturen, in tegenstelling tot die voor bijzonder onderwijs, niet de mogelijkheid krijgen zelf buitenschoolse opvang en kinderopvang aan te bieden. Van een volledige bestuurlijke gelijkstelling is dus nog geen sprake. Wij hebben dit aan de politiek kenbaar gemaakt en gaan ervan uit dat het ministerie van OCW en de Tweede Kamer inzien dat het (nog) beter kan.

Dat de wetswijziging nodig is, bewijst de jarenlange strijd van ouders in het Limburg-se dorp Maasbree voor de komst van een openbare basisschool. Als verzelfstandigde besturen straks zelf het initiatief kunnen nemen tot het stichten van een school, zijn dergelijke initiatieven niet meer afhankelijk van de richting waaruit in het college van B&W de politieke wind waait. In het Limburgse voorbeeld is het bestuur Akkoord! PO bereid om samen met de ouders in het dorp de mogelijkheid van open-baar basisonderwijs te onderzoeken. Op pagina 12 kunt u meer lezen over het wets-voorstel en de recente positieve ontwikkelingen in Maasbree.

Ander goed nieuws komt van het CDA. Die partij lanceerde vorige maand een verras-send visierapport, waarin staat de artikel 23 over de vrijheid van onderwijs een andere invulling moet krijgen. De christendemocraten interpreteren het grondwetsartikel niet meer in het licht van godsdienst alleen, maar ook in het kader van opvoedkun-dige en pedagogische motieven. Opmerkelijk is bovendien dat het CDA het tegengaan van segregatie in het onderwijs weer durft te benoemen. Voor CDA-minister Van Bijsterveldt is segregatie geen issue meer, sinds zij gedoogd door de PVV in het kabinet zit. In het nieuwe visierapport echter staat dat het tegengaan van segregatie bij een gezonde samenleving hoort. Prima!

Er is nog meer goed nieuws, want de School!Week 2012 komt naderbij. VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs werken met elkaar samen om deze week van en voor het openbaar onderwijs tot een succes te maken. Van 19 tot en met 23 maart kunnen scholen in het primair en voortgezet onderwijs laten zien waarom openbaar onder-wijs zo ‘waardenrijk’ is. Bij dit nummer van magazine School! zit een krant boordevol handige informatie en tips om ook uw openbare school positief onder de aandacht te brengen. Dat is goed voor het openbaar onderwijs in het algemeen en de positionering van uw school in het bijzonder! Om reclame te maken voor de School!Week kunt u als lid van VOS/ABB en/of VOO gratis posters bestellen. Alle informatie daarover staat op www.openbaaronderwijs.nu, de gezamenlijke website van VOS/ABB en VOO. <

Goed nieuws!

TEKST: LUCy BEKERBEELD: MARTIN DROOg

vIjf vRAgEN

Hoe komt u aan zoveel mannen in het team?‘Daar ben ik niet bewust op uit geweest, het is min of meer toeval. Van de laat-ste zes nieuwe leerkrachten die hier het afgelopen jaar zijn gekomen, is de helft man. Misschien is dat opmerkelijk, maar ik heb er niet bewust op geselecteerd. Ik kijk alleen naar kwaliteit. Toch ben ik wel blij met wat mannen in mijn team. Met alleen vrouwen loop je het risico dat de school wat ‘maternalistisch’ wordt. Die mannen brengen toch een iets andere sfeer en het is ook goed voor de kinderen als er mannelijke rolmodellen zijn. Het zou kunnen dat onze school de laatste jaren wat aantrekkelijker is geworden voor mannen, doordat we hier het ‘bete-kenisvol leren’ hebben ingevoerd. Wel-licht wordt dat bekend en krijgen we daarom meer mannelijke sollicitanten. Dat is leuk.’

Wat is er veranderd sinds uw komst op De Hazelmuis?‘Bijna alles! Toen ik hier kwam, had de inspectie deze school net het predicaat ‘zwak’ gegeven. Voor het bestuur, de Stichting Primair, was dat het signaal om een nieuwe directeur aan te trekken. Ik heb hiervoor altijd in het speciaal on-derwijs gewerkt en zocht een spannende, nieuwe functie. Dat is hier gelukt. Mijn eerste doel was om samen met het team de kwaliteit weer op orde te brengen. Dat vergde wel wat veranderingen en na-

tuurlijk was dat af en toe niet leuk. Een aantal leerkrachten is vertrokken. Maar anderen werden enthousiast. Ook hier merk ik weer dat professionaliteit en col-legialiteit echt samen op kunnen gaan. In één jaar en twee maanden waren álle verbeterpunten doorgevoerd: van het in de school halen van digiborden tot écht adaptief leren. De inspectie is weer po-sitief over onze school. Daarmee hebben we bewezen dat grote veranderingen ook snel kunnen gaan.’

Wat doet uw school aan passend onderwijs?‘Passend onderwijs betekent niets meer dan dat je elk kind het juiste onderwijs biedt. Wij hebben de ambitie om dat op te pakken. Elk kind uit Stolwijk moet hier in het dorp naar school kunnen. Ook als zo’n kind extra zorg en aandacht nodig heeft. Want het alternatief is dat zo’n kind elke dag met een busje naar de stad moet. Dat proberen we zoveel mogelijk te voorkomen. We hebben inmiddels diver-se zorgleerlingen en zolang zij zich hier prettig voelen én zich blijven ontwik-kelen, zijn ze welkom. Een gehandicapte jongen in een rolstoel, met een hoog IQ, komt hier één keer per week als gastleer-ling. Hij zit in Rotterdam op school, maar komt hier voor zijn sociale contacten en extra cognitieve uitdaging. Zijn moeder is dan in de buurt voor zijn lichamelijke verzorging, dat hoeven leerkrachten niet te doen. Als je het zo kunt regelen, is er

veel mogelijk. Hij vindt het heerlijk en de andere leerlingen kunnen zo ontdekken dat anders ook goed is.’

Wat betekent openbaar onderwijs voor u?‘Ik ben trots op het openbaar onderwijs, vooral vanwege het principe dat iedereen hier echt welkom is. Eerlijk gezegd ben ik die verzuiling in het onderwijs meer dan zat, het is niet meer van deze tijd dat er scholen zijn die kinderen mogen uitsluiten van onderwijs. We willen onze kinderen tolerantie bijbrengen en zetten ze vervolgens in aparte scholen. Laten we stoppen met geld uitgeven aan het in stand houden van achterhaalde heilige huisjes.’

Waar wilt u gefotografeerd worden?‘Ik ga graag op de foto met een van onze groepen 8, de groep van meester Adri-aan. Hier is te zien wat het betekenisvol leren op De Hazelmuis inhoudt. We ge-ven thematisch les, zodat kinderen ver-banden gaan zien tussen rekenen en taal en geschiedenis, aardrijkskunde en biolo-gie. Zo benutten we meer talenten, want elk kind heeft eigen favoriete ‘ingangen’ tot leren, meerdere intelligenties. Vroe-ger werd alles vooral talig aangeboden, maar er zijn ook kinderen die makkelijker leren door te horen, te zien of te doen. Dat wordt geïllustreerd met de bouwwerken in en om het lokaal.’ <

steeds meer mannen op De HazelmuisTot haar eigen verrassing is er gebak: gerda Olivier is 25 jaar in het onderwijs. Ze had het zelf niet in de gaten, zo druk is ze met ‘haar school’ De hazelmuis in Stolwijk, waar ze sinds drie jaar directeur is. Een openbare school met 290 leerlingen in een landelijk gelegen dorpje in de Krimpenerwaard, met steeds meer mannelijke leerkrachten.


Magazine voor het openbaar onderwijs | 11Magazine voor het openbaar onderwijs | 11

WETSWIjZIgINg


TEKST EN BEELD MARTIN vAN DEN BOgAERDT

verzelfstandigde besturen van openbare basisscholen krijgen het recht een school te stichten. Daarmee wordt de wettelijke positie van het openbaar onderwijs versterkt. De komende wetswijziging schept perspectief voor het Limburgse dorp Maasbree, waar ouders graag een openbare school willen.

Nieuwe openbare basisschool kwestie van volhouden

een openbare basisschool. In het Noord-Limburgse dorp in de fusiegemeente Peel en Maas, vlak bij Venlo, strijdt een ouderinitiatiefgroep daar al zeven jaar voor. Een behoeftepeiling, op basis van een directe meting, wijst uit dat er met 31 procent ruim voldoende belangstelling is om in Maasbree een dislocatie te recht-vaardigen van openbare basisschool De Omnibus in het dorp Baarlo.Margreet Schouren, moeder van een meisje van 9, is sinds zes jaar actief bij het ouderinitiatief betrokken. Zij en haar man hebben voor hun dochter be-wust gekozen voor de openbare school in Baarlo, 6 kilometer van Maasbree. ‘Het openbaar onderwijs heeft de filosofie dat iedereen welkom is en dat er aandacht is voor alle culturen. Ik vind het belangrijk dat mijn kind leert dat er mensen zijn die anders leven dan wij. Wat mij ook aan-spreekt in het openbaar onderwijs, is dat het volledig, ook financieel, verantwoor-ding aflegt aan de samenleving. Open-heid en transparantie, dat vind ik hier bij het katholieke onderwijs onvoldoende. Ik zie ook dat er in het openbaar onderwijs

VOS/ABB en de Vereniging Open-baar Onderwijs (VOO) zijn nauw betrokken bij de voorbe-reiding van het wetsvoorstel.

Daar komt onder meer in te staan dat een verzelfstandigd bestuur voor open-baar onderwijs, net als het college van burgemeester en wethouders, de mo-gelijkheid krijgt een openbare school te stichten. Het bestuur kan straks ook zelf besluiten een school op te heffen, maar dat kan volgens het conceptwetsvoorstel pas als de gemeenteraad de kans heeft gekregen de betreffende school over te nemen. In een brief aan minister Marja van Bijsterveldt van OCW pleit VOS/ABB ervoor om ook de verantwoordelijkheid van het opheffen van een openbare ba-sisschool volledig bij het schoolbestuur neer te leggen, omdat anders nog steeds geen sprake zou zijn van bestuurlijke zelfstandigheid.

Openheid en transparantieOver het opheffen van een school hoeven ze in Maasbree niet na te denken, daar gaat het al jaren over het realiseren van

Margreet Schouren: ‘Openheid en transparantie, dat vind

ik hier bij het katholieke onderwijs onvoldoende.’


WETSWIjZIgINg

Maasbree in VPRO’s ArgosHet VPRO-radioprogramma Argos heeft al in 2009 aandacht besteed aan de positie van het openbaar onderwijs in Noord-Limburg, waarbij de directeuren van VOO en VOS/ABB aan het woord kwamen. Aanleiding om dit onderwerp te belichten, was de klacht dat het openbaar onderwijs stelselmatig door lokale politici werd tegengewerkt. Argos gebruikte de situatie in Maasbree als voorbeeld. U kunt de uitzending terugluisteren via weblogs.vpro.nl/argos (zoek op ‘0penbaar onderwijs’).

heel efficiënt met onderwijsgeld wordt omgegaan. Het bovenschools bureau is zo klein mogelijk, dus bijna al het geld gaat naar het onderwijs. En er is interesse en bereidheid om in de kinderen te inves-teren’, aldus Schouren.

Beren op de wegDat er na zeven jaar nog steeds geen openbare basisschool in Maasbree is, komt volgens Schouren doordat het ge-meentebestuur zich tot nu toe bezighield met mogelijke beren op de weg. ‘Ik kan wel stellen dat we als ouderinitiatief-groep steeds van het kastje naar de muur werden gestuurd. Het college hield zich bezig met de onmogelijkheden in plaats van met kansen en had geen zin in een scholenstrijd. Kortom: het kon allemaal niet. Er zit hier in het dorp een katholieke basisschool met 650 leerlingen. Die mo-nopoliepositie geven ze natuurlijk niet zomaar weg. De gemeenteraad heeft zich in tegenstelling tot het college altijd wél uitgesproken voor openbaar onderwijs. Onlangs heeft de raad een stevig geluid laten horen door de wethouder de op-dracht te geven serieus te zoeken naar mogelijkheden om openbaar onderwijs te realiseren.’Over het wetsvoorstel dat nu in de maak is, oordeelt Schouren positief. ‘Als wij hadden kunnen starten met wat er nu in het wetsvoorstel staat, dan waren we als oudergroep niet afhankelijk geweest van de richting waaruit in het college de po-litieke wind waait. Dan hadden we zelf de stichting Akkoord! PO kunnen vragen om een openbare school in ons dorp te starten.’

Eigenzinnig, jong en frisAlgemeen directeur van de zelfstandige stichting Akkoord! PO voor openbaar primair onderwijs is Peter Adriaans. Het stafbureau is gevestigd in Venlo. Akkoord! PO heeft niet alleen daar, maar ook in de gemeenten Beesel, Horst aan de Maas en Peel en Maas in totaal negen openbare basisscholen. ‘Als je ons verge-lijkt met het katholieke onderwijs, zijn wij vrij klein. Maar in tegenstelling tot de andere besturen in deze krimpregio hebben wij nog te maken met groei. Dat heeft denk ik te maken met een zekere eigenzinnigheid. Openbaar onderwijs is hier vanuit een tegengeluid geboren. Wij kozen ook heel bewust voor een onder-scheidend concept, omdat we een eigen positie moesten veroveren. We hebben bijvoorbeeld vijf jenaplanscholen, die waren er nog niet. Dat was voor de keus van sommige ouders misschien nog wel belangrijker dan het feit dat onze scho-len openbaar zijn. Wat ook meespeelt, is dat wij een vrij jonge organisatie zijn. De meeste openbare scholen in dit gebied zijn jonger dan 25 jaar. Het personeel is ook jong. We zijn fris en hebben een an-der imago dan het katholieke onderwijs. Dat spreekt een bepaalde doelgroep aan.’

BevorderenOver het ouderinitiatief in Maasbree is hij positief. ‘Ik moet daar wel bij aanteke-nen dat ik nu nog geen actieve rol hierin kan spelen. In onze statuten is een aan-tal jaren geleden, onder politieke druk, de passage geschrapt dat het onze taak is om het openbaar onderwijs te bevor-deren. Als straks de wetswijziging is

doorgevoerd, moeten we daar nog maar eens naar kijken. Want als verzelfstan-digde besturen voor openbaar onderwijs het recht krijgen het initiatief te nemen tot het stichten van een school, dan geldt dat ook voor ons. En zelf initiatief nemen lijkt erg op bevorderen. Maar goed, dat is van later zorg. Waar het nu om gaat, is dat er in Maasbree gunstige ontwikkelingen zijn. De strategie is niet meer om de ge-wenste dislocatie juridisch af te dwingen, maar om positieve politieke wil te creë-ren. Daarvan mogen we constateren dat het gelukt is. Officieel speelt Akkoord! PO dus nog geen rol, maar nu het initi-atief van de ouders is opgepikt door de gemeenteraad, gaat het de goede kant op. Als de ouders ons vragen om steun, dan sta ik daarvoor open. Het zou mij heel wat waard zijn als wij een dislocatie in Maasbree mogen realiseren!’ <

Peter Adriaans: ‘Als de ouders ons vragen om steun, dan sta ik daarvoor open.’

Kom naar een van de infolunches in uw regio.Meld u aan op www.overblijven.nl/lunch of bel 030 - 244 48 99.

Binnen 90 minuten weet u alles over professionele vso, tso, nso bij u op school: > opvang vanuit het kind > dagarrangementen > scholing > administratieve ondersteuning

Hebt u ons magazine gemist? Bel ons vooreen gratis exemplaar of bekijk het magazine op:

www.overblijven.nl

Is uw overblijf al geregeld voor volgend schooljaar?Is uw

De complete hulp bij arbobeleid in het primair onderwijs

Hét erkende

branche-instrument

voor de uitvoering van

een RI&E in het

primair onderwijs.

www.arbomeester.nl

70

93

/AR

C

Hét erkende

branche-in

voor de ui

een RI&

prppppppppppppppppppppp imai

www.

70

93

/AR

CCCCC

Haal meer uit jezelf met de opleidingen van Magistrum

Magistrum Leiderschapsontwikkeling

› Oriëntatie op Leiderschap

› Opleiding Leidinggeven I

(Middenmanager PO/VO/MBO)

› Opleiding Leidinggeven II (Directeur PO)

› Opleiding Directeur van Buiten (DVB)

› Opleiding Leidinggevende Integraal Kindcentrum

› Master Educational Leadership (MEL)

(voor PO, VO en MBO)

Meer informatie Download de brochure of bezoek

een voorlichtingsbijeenkomst.

Zie voor data: www.magistrum.nl

Opleidingen

MAGISTRUM_90x130mm_4jan2012.indd 1 04-01-12 11:24


19 - 23 MAART 2012 SChOOL!WEEK

De vereniging Openbaar Onderwijs (vOO) en vOS/ABB hebben gezamenlijk het initiatief genomen voor de campagne ‘Ik ben welkom’. Doel is aan de buitenwereld te laten zien hoe waardevol openbaar onderwijs is. vOS/ABB en de vOO behartigen de belangen van het openbaar onderwijs in de breedste zin van het woord. Bij vOS/ABB zijn de besturen van openbare scholen aangesloten. De vOO verenigt van oudsher alle betrokkenen bij het openbaar onderwijs, waaronder medezeggenschapsraden, ouderraden, besturen en individuele ouders en leerkrachten. voorzitter van vOS/ABB is peter Snijders, voorzitter van de vOO is Marijke van hees. Beiden ondersteunen de School!Week van harte. ‘graag willen wij scholen hiermee inspireren om de meerwaarde van openbaar onderwijs op allerlei manieren uit te dragen’, aldus de voorzitters.

Voor het openbaar onderwijs

Gratis actiekrantSamen met dit februarinummer van School! ontvangt u de gratis actiekrant voor de School!Week 2012. In de krant leest u meer over wat er allemaal staat te gebeuren in de actieweek en vertelt project-leider Hans Teegelbeckers over het motto van de campagne.

Gratis posters voor de School!Week 2012Leden van VOS/ABB en de Vereni-ging Openbaar Onderwijs (VOO) kunnen gratis posters (A3-formaat) bestellen om de School!Week 2012 onder de aandacht te brengen. Een voorbeeldposter vindt u in het mid-den van dit katern. U betaalt als lid slechts de verzendkosten. De poster bestaat uit het logo van de School!Week 2012. > De poster kan worden besteld op

www.openbaaronderwijs.nu.

Meer weten over de identiteit van het openbaar onderwijs?De Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) en VOS/ABB helpen openbare scholen om vorm te geven aan het karakter van het openbaar onderwijs op school. Het is voor schoolteams leerzaam en versterkend om zich te verdiepen in de kernwaarden; dat wat het openbaar onderwijs zo bijzonder maakt.

VOO - trainingen en scholing• Identiteit Compact;• Personeelsdag openbaar onderwijs;• Het verhaal van uw school;• Identiteit, kwaliteit en profi lering;• Diploma Openbaar Onderwijs;• Communicatie MR / OR / Team;• Training Communiceren met ouders;> Uitgebreide informatie

vindt u op www.voo.nl/scholing

VOS/ABB - trainingen en scholing• ZelfEvaluatieKader (ZEK) identiteit• Kernwaarden: zichtbaar, merkbaar,

voelbaar• Workshop Verbindende waarden voor

het oplossen van pestsituaties• Diversiteit verrijkt!• Diploma Openbaar Onderwijs;> Kijk voor meer informatie

op www.vosabb.nl

School!Week 2012, doet u mee?Om aan iedereen te laten zien hoe waardevol het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs is, wordt van 19 tot en met 23 maart de School!Week ge-organiseerd. Het motto voor deze cam-pagneweek is “Ik ben welkom!”. Doel is

om samen met zoveel mogelijk scholen en besturen in week 12 te laten zien dat we trots zijn op het openbaar en alge-meen toegankelijk onderwijs.< Interesse? Kijk op

www.openbaaronderwijs.nu.

SChOOL!WEEK 19 - 23 MAART 2012


TEKST MARION BRAATBEELD TOOS hEINEN

Openbaar onderwijs mag minder bescheiden zijn

Ook schoolbestuur Op Kop uit Overijssel doet mee aan de School!Week 2012. Ans Weterings, algemeen directeur, hoefde daar niet lang over na te denken: ‘Natuurlijk doen we mee. De kans om bij zo’n mooie campagne aan te sluiten moet je absoluut grijpen.’

je moet eens kijken wat er allemaal aan tips en instrumenten op de website van de campagneweek staan, geweldig!’

Open-huisweekDe stichting Op Kop heeft naar aanlei-ding van de School!Week de jaarlijkse

open dag van alle scholen, die later in het schooljaar was gepland, spontaan naar de actieweek verplaatst. Sterker nog, de stichting maakt er een complete open-huisweek van, met tal van activiteiten om het openbaar onderwijs op een po-sitieve manier in het nieuws te brengen. Zo zijn de scholen en de medewerkers op het stafbureau inmiddels druk be-zig met de voorbereidingen. De contou-

ren van het programma worden steeds duidelijker. De aftrap vindt plaats op 19 maart, met een presentatie voor alle personeelsleden over de identiteit van het openbaar onderwijs. Spreker is Ton Gelmers, beleidsadviseur van de VOO en daarnaast verbonden aan de pabo in Meppel. Weterings: ‘We zijn heel blij dat we Ton hebben kunnen strikken om de start van onze week te verzorgen. Hij is er goed in om identiteit en imago van het openbaar onderwijs te belichten vanuit het perspectief leerkrachten, ouders en leerlingen. En hij is natuurlijk een ge-dreven spreker. Ik verwacht van hem een gloedvol en inspirerend betoog, dat maakt dat onze mensen zich weer reali-seren hoe krachtig hun openbaar onder-wijs eigenlijk is.’

Iedereen doet meeIn de open-huisweek van Op Kop wordt niemand vergeten. Er zijn activiteiten voor leerlingen, voor de huidige én voor toekomstige ouders, voor de medezeg-genschapsraden en voor het bestuur. Ideeën doen de organisatoren vooral op door de website www.openbaaronder-

‘Ontmoeting is zó belangrijk.’

Onder het motto ‘Ik ben wel-kom’ wordt het(openbaar) en algemeen toegankelijk (on-derwijs) een week lang, van 19

tot en met 23 maart, op een positieve ma-nier in de schijnwerpers gezet. Initiatief-nemers Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) en VOS/ABB nodigen schoolbestu-ren van harte uit om deel te nemen.

Weterings staat aan het hoofd van een stichting voor openbaar onderwijs met zo’n 2250 leerlingen, verdeeld over 22 scholen in de gemeenten Steenwijker-land en Zwartewaterland. Een gebied waar het openbaar onderwijs lang niet altijd een vanzelfsprekende keuze is voor ouders. Weterings: ‘Het is hard werken om de waarde van het openbaar onder-wijs steeds weer duidelijk te maken. De concurrentie met het bijzonder onder-wijs is groot. We moeten echt ons best doen om te laten zien waar we voor staan en hoeveel we kinderen te bieden heb-ben.’ Juist daarom aarzelde Weterings geen moment om gebruik te maken van de School!Week: ‘Je krijgt ondersteu-ning bij de profi lering van je scholen en


wijs.nu, speciaal ontwikkeld voor de actieweek, te raadplegen. Het is zeker dat serieuzere onderwerpen, zoals het leren herkennen en verwoorden van de kernwaarden van het openbaar onder-wijs, afgewisseld zullen worden met wat meer ludieke en informelere activiteiten. De gedachten gaan uit naar presentaties, discussie en debat, maar evengoed naar een identiteitsspel of een theaterstuk. Voor de afsluiting van de week denkt Weterings aan een lunch met nog een andere belangrijke doelgroep, namelijk de ‘stakeholders’ van de scholen: ‘Scholen maken altijd deel uit van hun omgeving. De relatie met het voortgezet onderwijs, met peuterspeelzalen en kinderopvang en met bedrijven en instellingen rondom de school is wezenlijk. Een school is geen eiland. We staan midden in de maat-schappij. We willen daarom dat ook onze omgeving ons goed kent.’

OntmoetingWeterings is ervan overtuigd dat het nodig is om de waarde van het open-baar onderwijs extra onder de aandacht te brengen: ‘Hoe jammer het ook is, er

bestaan nog steeds veel misverstan-den als het gaat over het onderwijs op onze scholen. Mensen denken bijvoor-beeld dat we niet aan kerst doen of dat we de kinderen minder normen zou-den bijbrengen dan onze confessionele collega’s.’ Ze wijst ouders die twijfelen over een openbare school er altijd op dat er wel degelijk aandacht is voor de reli-gieuze feesten, maar dat dat niet gebeurt vanuit één bepaalde religieuze stroming.Steeds wordt de leerlingen meegegeven dat bijvoorbeeld de bijbelverhalen voor sommige mensen waar gebeurd zijn en dat het voor anderen gewoon mooie ver-halen zijn. En Weterings benadrukt dat er op haar scholen bovendien aandacht is voor religieuze feesten van andere godsdiensten: ‘Dat is juist het mooie, op de openbare school komen de kinderen met verschillende religieuze vieringen in aanraking. We geven onze leerlingen de boodschap mee dat je ervan mag den-ken wat je wilt, maar dat iedereen res-pect verdient voor zijn opvattingen.’ Voor Weterings geeft de term ‘ontmoeting’ het beste aan waarvoor een openbare school staat: ‘Van jongs af aan in contact komen

met andere culturen, religies en gewoon-ten, elkaar leren kennen, respecteren en vervolgens ook waarderen. Ontmoeting is zó belangrijk, de wereld is veranderd en daarop moeten onze kinderen goed worden voorbereid.’

Iets te bescheidenOm de School!Week in Steenwijkerland en Zwartewaterland tot een succes te maken is het zaak ook aan de publiciteit te werken. De regionale pers zal worden uitgenodigd en er is alvast een Twitter-account aange-maakt. Dat laatste is nog wat onwennig, maar de stichting realiseert zich dat een modern schoolbestuur ook daar niet om-heen kan. Weterings heeft gemerkt dat het binnen het openbaar onderwijs nog geen gemeengoed is om naar buiten te brengen waarom juist deze scholen zo goed zijn. Ze is van mening dat het openbaar onderwijs wel wat zelfverzekerder mag worden: ‘We zijn in het openbaar onderwijs wel eens iets té bescheiden. Zo’n School!Week is per-fect om het bewustzijn weer eens even op te schudden. Laat iedereen maar weten dat het openbaar onderwijs volgens ons ‘Op Kop’ loopt!’ <


Ans Weterings: ‘Het is hard werken om de waarde van het openbaar onderwijs steeds weer duidelijk te maken.’

19 - 23 MAART 2012



TEKST LUCy BEKERBEELD fOTOSTUDIO ALKMAAR

‘ Verzuiling verdwijnt: kwaliteit is het enige wat telt’Een futurist staat met zijn hoofd in de wolken van de toekomst. hij kijkt met de ogen van een buitenstaander naar een sector en naar het heden. School! magazine vroeg futurist Marcel Bullinga om vanuit 2025 terug te kijken naar 2012. Wat ziet hij? ‘Als ik kijk naar het onderwijs, is dat met grote ogen van verbazing.’ In de toekomst sneuvelen nogal wat heilige huisjes.

niet zeggen dat je die rankings ook alle-maal serieus moet nemen; daar moet je een keuze in maken, anders word je gek.’

‘Als je naar de toekomst kijkt, moet je al-tijd eerst even terug naar de basis. Waar is onderwijs ook alweer voor bedoeld? Nou, niet voor de gezelligheid. Het is be-doeld om kinderen te leren functioneren op de toekomstige arbeidsmarkt. En die zit prop- en propvol met concurrentie van over de hele wereld. Sociale robots, slimme software en een leger van goed opgeleide arbeidskrachten aan de andere kant van de wereld.

Nederlandse kinderen zijn zoals bekend de gelukkigste ter wereld, en dat mag misschien wel een onsje minder. Het ge-vaar is dat je verwende prinsjes kweekt. In opvoeding bestaan twee extremen: de suikerpapa die alles toestaat en nooit nee zegt, en de tijgermoeder die haar kroost bijna communistisch opvoedt. Het gaat natuurlijk om de balans, maar de toe-komst gaat meer richting tijgermoeder dan richting suikerpapa. Het Nieuwe

Werken gekoppeld aan Het Nieuwe Leren gekoppeld aan Het Nieuwe Opvoeden.’

Hoe kunnen scholen inspelen op deze trends? Meedoen aan digitalisering en extra’s bieden als tweetalig onderwijs? Of juist ‘geen fratsen’ bieden?‘Fratsen. Dat is een leuk woord om een trend te beschrijven die het onderwijs op zijn grondvesten doet schudden. Als onderwijsprofessional moet je bedenken dat je in de toekomst niet één, maar twee scholen runt: een school van steen en een virtuele school. Die virtuele school zit bij de leerlingen thuis. Leren en werken ver-anderen in een game. Je leert Engels en wiskunde tijdens het koken in de inter-actieve keuken, met een beeldscherm als kookboek.

De school van de toekomst is een sterk online merk. Als je niet meedoet aan sociale media en aan ranking, kun je jezelf net zo goed meteen opheffen. Dat wil niet zeggen dat je zomaar in alles moet meegaan. Wees streng en selec-

Houdt de verzuiling van het onderwijs stand in de toekomst?‘Nee, dat denk ik niet. Verzuiling is een ‘creature of the past’ met te veel bagage. Het is net als met de hypotheekrente-aftrek. Wie ervan profi teert, wil het na-tuurlijk heel graag houden, maar het is fi nancieel onhaalbaar, en al helemaal in krimpgebieden. Religieus onderwijs heeft zijn langste tijd gehad. We ontker-kelijken als razenden. Breng die verker-kelijking niet terug door vast te houden aan verzuiling. Als je als ouder een reli-gieuze school wilt stichten, prima, maar dan op eigen kosten. In een toekomst met open grenzen, enorme kansen, maar ook met hevige concurrentie, is artikel 23een hindernis. Neem er snel afscheid van. Het hele onderscheid openbaar - bijzon-der vervaagt, en er komt een nieuwe scheidslijn: wel of geen kwaliteit. Kwali-teit gemeten naar de uitgangspositie die de school jouw kind biedt. Transparant natuurlijk. Het is onvermijdelijk dat je als school gaat fungeren in allerlei rankings. Van Likes op Facebook tot het inspectie-appje en de Times global listing. Dat wil

Futurist Marcel Bullinga over de toekomst van openbaar onderwijs


tief. Mobieltje in de klas? Nee natuurlijk niet, tenzij het ding educatief gebruikt wordt. De school van de toekomst leert haar leerlingen wat focus en stilte waard zijn in een in wereld vol pings en kliks en pieps.’

Hoe kunnen scholen in dit toekomstbeeld van hun openbare denominatie een sterk merk maken? ‘Schaf dat woord denominatie alsjeblieft af! Het is jargon dat niemand snapt. ‘Les-sen levensbeschouwing’ of ‘openbare de-nominatie’ vormen geen unique selling point. Je enige unique selling point zit in kwaliteit en niets anders dan kwaliteit. Als openbare school moet je naar jezelf kijken en je afvragen: hoe breng ik de kwaliteit omhoog? En: hoe zorg ik dat de schoolcultuur een open cultuur wordt waarin, inderdaad, iedereen zich thuis voelt?‘Een randvoorwaarde voor kwaliteit zijn normen en waarden. Iedereen is welkom, zeker, mits je je inzet en je fatsoenlijk ge-draagt. De school van de toekomst maakt een duidelijke keuze in normen en waar-

den en is daarin niet vaag. De school van de toekomst zegt vaker nee. Ik weet dat dat moeilijk is, want we zijn in Neder-land het nee-zeggen verleerd. We willen altijd ja zeggen om de gezelligheid en de leuke band met de kids maar niet te ver-storen. Het heeft van Nederland een ide-aal reservaat voor drukke en onbeleefde kinderen gemaakt. Neem daar stelling tegen. Nee, geen New Kids Nitro of alco-hol op het schoolfeest. Nee, geen straat-taal in de schoolraps. Nee, geen junkfood in de kantine. Nee, geen dreig-tweets. Ja, iedereen die zich in wil zetten is welkom. Ja, wij leiden je op voor de toekomst. Ja, wij zorgen dat jij later goed genoeg bent voor die nog niet bestaande baan van de toekomst. Jezelf zo affi cheren is toch een veel betere manier om kernwaarden over het voetlicht te brengen? Affi cheer je als goed en streng, en je marketingprofi el schiet als een komeet omhoog.’

Nog een laatste advies?‘Elke school moet in de aula een lijstje met beroepen van de toekomst hebben hangen. Materiële beroepen als #zon-

neboer, #stadsboer, #3Darchitect, #ener-gieoogster. Maar ook virtuele beroepen als #guldenbankier, #talentversneller, #mediacoach en #personalbrandma-nager. Met daaronder in enorme letters de tekst: Kids, hier doen jullie het voor! Steengoede marketing.’‘Voor de game generation zijn leren en werken een game, dus richt die school dan ook in als een gaming zone. Ga maar eens neuzen in het interactieve Scheep-vaartmuseum in Amsterdam. Of in het Science Museum in Londen - daar zie je de school van de toekomst. Dat is het merk dat je wilt zijn.’ <


Futurist Marcel Bullinga is spreker en talk-show host. Hij is auteur van Welcome to the Future Cloud - 2025 in 100 Predictions. Marcel is te volgen op Twitter via @futurecheck. Lees zijn 10 Voorspellingen over onderwijs in 2025 op http://bit.ly/v3NXvc of vul de Personal Future Quiz in: www.futurecheck.com/introquiz

Marcel Bullinga: ‘Wees streng en selectief’.



TEKST MARTIN vAN DEN BOgAERDT

Sterke school kent wensen van ouders en leerlingen

Waar baseren ouders en leerlingen van groep 8 hun schoolkeuze op? Dat is de centrale vraag van het Schoolkeuzeonderzoek voortgezet Onderwijs, een online enquête van de Onderwijs Communicatie groep.

ken. ‘Hoe worden onderwijskwaliteit, sfeer en reputatie door de verschillende groepen die we in Nederland kennen ge-kenmerkt? De lager opgeleide in de stad geeft er misschien een andere lading aan dan iemand die bij een aardappelbedrijf in het oosten van het land werkt. Hebben hoogopgeleide ouders andere schoolkeu-zemotieven dan lager opgeleide ouders? Het is mogelijk dat die laatste groep ri-sico’s wil mijden en kiest voor de school waar vriendjes heen gaan of waar de ouders vroeger zelf op hebben gezeten.’

De uitkomst van de enquête kan voor de scholen een belangrijk instrument zijn om hun positionering te bepalen. ‘Pas als je weet wat ouders en leerlingen in jouw omgeving belangrijk vinden, kun je als school verantwoorde keuzes maken. Onderscheidende kenmerken worden in een krimpende markt, met dalende leerlingenaantallen, steeds belangrijker. Maar kiezen kan ook ver-liezen betekenen. Toch is het is niet erg om met een duidelijk profi el 100 leerlin-gen te verliezen, als je maar weet dat je voor die 600 andere leerlingen de juiste inhoud geeft aan kwaliteit, sfeer en re-putatie. Dan is het een investering in de toekomst.’

De enquête SKOVO zal naar verwach-ting op 1 maart online gaan. De OC-Groep verwacht in juni met een eerste tussenrapportage te komen. De defi ni-tieve resultaten volgen waarschijnlijk na de zomervakantie. Berichtgeving hierover komt op www.vosabb.nl en in de e-mailnieuwsbrieven van VOS/ABB. Meer informatie over de OCGroep en de enquête staat op www.leerlingenwer-ven.nl (>SKOVO). <

De Onderwijs Communicatie Groep (OCGroep) geeft de VO-Gids uit. Deze uitgave met regionale edities informeert

leerlingen van groep 8 en hun ouders over alle aspecten van het voortgezet on-derwijs en de verschillende vo-scholen in hun omgeving. Directeur-uitgever Axel van ’t Hoen en marketingspecialist Lindy van Munster van de OCGroep willen met het School-keuzeonderzoek Voortgezet Onderwijs (SKOVO) aan de klanten van de VO-Gids een helder beeld geven van wat ouders en leerlingen belangrijk vinden als het gaat om onderwijskwaliteit en de sfeer en reputatie van scholen. ‘Alle scholen zeggen dat ze goed onderwijs belangrijk vinden, maar ze weten vaak niet wat ou-ders en leerlingen daaronder verstaan. Wat zijn de doorslaggevende redenen om voor een school te kiezen? De leerop-brengsten, de kwaliteit van de leraren of dat de school er netjes en verzorgd uit-ziet? Of kiezen leerlingen en ouders voor een bepaalde school, omdat ze daar de-zelfde mensen zien als op de sportclub?’

Instrument voor positioneringDe enquête is ook bedoeld om sociale verschillen in keuzemotieven te ontdek-

VO-GidsDe regionale edities van de VO-Gids wor-den op 4300 basisscholen gratis verspreid onder leerlingen van groep 8. De oplage bedraagt 127.000 stuks. VOS/ABB heeft in elke regio-editie twee pagina’s over het specifi eke karakter van het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs. Het is voor vo-scholen mogelijk om zich met ei-gen pagina’s in de VO-Gids te presenteren. VOS/ABB-leden kunnen korting krijgen. Scholen kunnen hierover contact opne-men met Axel van ’t Hoen: 06-49280415, [email protected]. Meer infor-matie staat op www.devogids.nl.

Magazine voor het openbaar onderwijs | 23Magazine voor het openbaar onderwijs | 23

Ook u kunt met een column in School! staan. Mail naar [email protected]. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen aan te passen of te weigeren.

Onlangs ontmoette ik een oud-collega. Hij was als zovelen in het onderwijs voor zichzelf begonnen, als gecertifi ceerd Cito-trainer. In een beletterde hybride Japanner reed hij door het land. Op beide portieren stond Coets Cito-training/mensenwerk. Het cursieve mensenwerk hield mij bezig. ‘Dat is een lokkertje’, zei Coets, ‘want anders verkoopt het niet in het onderwijs. Er moet altijd iets inzitten van empowerment of van human dynamics. Daar zijn ze gek op in het onderwijs.’

Eerst had hij gekozen voor Trust, maar dat vond hij achteraf gezien te Covey-achtig. ‘Ik geef trainingen aan teams, en voor vermogende ouders zijn individuele trajecten mogelijk. Onlangs gaf ik in Amsterdam-Zuid een training aan ambi-tieuze ouders. Deze Cito-zuid Group, zoals zij zich noemen, organiseert met een aantal scholen Cito-trainingen. Daar is overdag met dat overladen pakket op de basisschool geen tijd meer voor, maar tussen de hockeytraining en de pianoles door hebben de meeste leerlingen nog wel even tijd’, zei Coets. Een unieke vorm van ouderparticipatie!

‘De meeste ouders daar in Zuid’, vervolgde hij, ‘halen de eerste keer met gemak 548, dus bijna de maximale score. Ik laat ze meedoen, zodat zij kunnen ervaren wat hun kinderen door-maken. Daarna ga ik met de kinderen aan de gang en zo wordt het een gezamenlijk project. De eerste paar keer kijk ik na en als ze gewend zijn, doen de ouders dat zelf. Zo’n coproductie noemen wij een onderwijskundig arrangement. Het streven is een verbetering van 20 procent. Niet goed geld terug, maar iedereen haalt het.’ ‘En daarnaast’, raasde Coets verder, ‘is het ook nog een vorm van buitenschoolse opvang. De inspectie komt niet meer langs op die scholen, maar de minister komt er zo n beetje elke week op werkbezoek. Excellent noemt ze ons.’

Maar ook in minder welgestelde buurten is Coets aanwezig. ‘De vraag naar ondersteuning in de voormalige achterstands-wijken is groot. In zo’n beetje alle Vogelaarbuurten heb ik wel klanten, 28 nationaliteiten is mijn bereik. Neem Youssef, drie jaar geleden nog woonde hij ten zuiden van Tanger en nu scoort hij, 11 jaar oud, 534. Met een beetje gemak leid ik hem op tot 545, het gymnasium is binnen handbereik!’

Op mijn vraag hoeveel van die leerlingen na drie jaar nog op het gymnasium zitten, antwoordde Coets: ‘Geen idee.’

Veni vidi foetsie, naar ik veronderstel. <

De Cito-trainer

AAN hET WOORD

DENNIS BODE, vOORZITTER COLLEgE vAN BESTUUR STIChTINg CONSENT IN ENSChEDE

Sociale media: kinderen zijn er dol op. Ook gebruiken

steeds meer leraren en scholen deze digitale

ontmoetingsplekken in de les, voor projecten of om hun school te profileren.

Sociale media bieden kansen, maar tegelijkertijd liggen er risico’s op de loer.

‘Wie de nieuwe media op de juiste wijze inzet,

kan zich er goed mee profileren.’

Op online platforms zoals Twitter, Facebook, Hyves en YouTube wisselen onvoor-stelbaar veel kinderen, tie-

ners en volwassenen online berichten, informatie, muziek, filmpjes en foto’s uit. Een behoorlijk aantal van hen leidt daarnaast een tweede leven in een virtuele wereld, zoals Habbo, Panfu of goSupermodel.

Kansen‘Alleen een papieren schoolkrant is niet meer van deze tijd’, stelt Remco Pijpers. ‘Scholen komen er steeds meer achter dat je sociale media juist heel goed kunt gebruiken voor het bepalen en commu-niceren van je identiteit. Als je er hele-maal niets aan doet, loop je het risico dat anderen, ouders of leerlingen, via sociale media het imago van je school bepalen.’ Pijpers is directeur van Stichting Mijn

Kind Online en een van de trainers van de nieuwe masterclasses ‘Sociale media voor schoolleiders’ van de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO). Zijn stich-ting helpt ouders en andere opvoeders hun kinderen te begeleiden op internet. Hij zit achter de ‘kinderbrowser’ MyBee, is auteur van verschillende boeken over kinderen en internet, adviseert de over-heid en grote bedrijven en is bovendien zelf actief Twitteraar via @Remcopijpers.

MediavaardigRemco Pijpers ziet grote verschillen in mediavaardigheid tussen kinderen. ‘Veel hangt af van de ouders. Besteden zij bijvoorbeeld zelf aandacht aan sociale media? En in hoeverre is de school actief met ICT-onderwijs? Het is onze ambitie dat alle kinderen de media kunnen inzet-ten voor de eigen ontwikkeling, het eigen welzijn en dat van anderen.’


Sociale media op school


MEDIAWIjShEID TEKST WIETSKE IDEMA

BEELD SANDERS & ROZEMEIjER

Sociale media, zoals Twitter, kunnen een grote invloed hebben, ook op scholen. Een leerling in Maastricht die een drei-gend bericht op zijn eigen Twitter-pagina plaatste, schaadde daarmee ook het imago van zijn school. Maar ook het Twitter- of Facebook gedrag van een leraar kan ver-keerd uitpakken. Foto’s van een docent in dronken toestand op een Spaanse Costa of privéberichten over ‘die vermoeiende leer-lingen uit mijn klas’, komen binnen enkele muisklikken onder de ogen van een leer-ling of ouder. En dan zijn er nog de risico’s van pesten via sociale media.

Volgens Pijpers is de eerste reactie van scholen op het gebruik van sociale media vaak defensief. Volgens hem proberen scholen zichzelf in te dekken, door proto-collen op te stellen en te vertellen wat niet mag. ‘Ik raad echter aan: stel regels, maar richt je sociale mediabeleid positief in en

vertel hoe je ze op de juiste manier kunt benutten. Verhoog de ouderbetrokken-heid via sociale media, moedig leerkrach-ten aan via LinkedIn te discussiëren over hun vak of laat leerlingen een spreekbeurt geven over Hyves. Mooie kansen om ook in gesprek te komen over de minder leuke dingen, zoals cyberpesten.’

Digitaal burgerschapPijpers pleit voor lessen ‘digitaal burger-schap’ op de scholen. ‘Wanneer je sociale media gebruikt, leer je ook iets over jezelf. Als je online aardig bent voor anderen, creatief bent of met mensen meedenkt, krijg je daar iets voor terug.’ In de online wereld betekent dat: iemand re-tweet je bericht of steunt je actie op Facebook door je event naar al zijn vrienden door te stu-ren. Op deze manier (via sociale media dus) haalden kinderen van de openbare Voorwegschool in Heemstede geld op voor een goed doel in Kenia en verkocht de elfjarige Jip duizenden chocoladelet-ters voor het goede doel.

Juf- of meesteraccountWat nu als je als leraar geen ervaring hebt met sociale media? Pijpers denkt dat een leraar daar niet bang voor hoeft te zijn. ‘Je hoeft het zelf niet allemaal te snappen: wanneer je je kunt verplaatsen in de leerling kom je al een heel eind’, legt hij uit. ‘Stel het onderwerp aan de orde, laat leerlingen erover praten, treed op als coach en wees inventief. Ik denk dat elke leraar dit met wat gezond verstand kan.’ Maar waar ligt de grens? Wat doe je bijvoorbeeld als een leerling vrienden met je wil worden op Facebook? Pijpers: ‘Dat kan, alleen dan wel met een speci-aal ‘juf- of meesteraccount’ dat offi cieel via de school is afgesproken. Nooit met je privépersoon; leerlingen en hun ouders kunnen jouw uitlatingen al snel verkeerd interpreteren.’

Schoolprofi leringSteeds meer scholen nemen het gebruik van sociale media op in hun communi-catieplan. ‘Veel schoolleiders willen er aandacht aan besteden en het gebruiken voor hun schoolprofi lering’, zegt Pijpers. ‘We moeten ons echter wel realiseren dat sociale media een middel zijn en geen doel. Het belangrijkste blijft natuurlijk de leraar zelf, met goede pedagogische en didacti-sche vaardigheden én een goed verhaal.’ <

Masterclasses sociale media voor leerkrachten en schoolleidersDe Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) organiseert in samenwerking met Mijn Kind Online de masterclas Schoolprofi lering met Sociale Media voor schoolleiders. De masterclasses worden verzorgd door onder anderen Remco Pij-pers en Justine Pardoen, opinieleiders sociale media. Voor leerkrachten in het primair onderwijs is er de masterclass Sociale Media in de Klas. In de masterclass ‘Schoolprofi lering en Sociale Media’ maakt u als schoolleider kennis met de sociale media en verdiept u zich in de mogelijkheden om uw school positief te profi leren. Als leerkracht heeft u na de masterclass Sociale Media in de Klas meer praktische informatie en con-crete tips om kinderen beter om te laten gaan met sociale media. De uitwerking neemt u mee naar school, met een tas vol praktische ideeën en tips.Geïnteresseerd? Kijk op www.voo.nl/scholing of bel met het cursussecretari-aat via 036 5331500. De VOO kan de mas-terclasses ook op uw eigen school of voor schoolbesturen verzorgen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met beleidsadviseur Ancella Evers-de Boer, via 036 5331500 of [email protected]. Volg ook VOO_mediawijs op Twitter.

TOpSChOOLTEKST: LUCy BEKERfOTO: ROBERT jAN STOKMAN

Directeur Wendy van Beurden is trots op de goede band die zij en haar teamleden hebben opgebouwd met de ouders van

haar leerlingen. Die ouders helpen met van alles: bij het lezen, overblijven, klus-sen, rijden voor excursies, samenstellen van de schoolkrant, organiseren van fes-tiviteiten. Hoewel deze cultuur op haar school min of meer vanzelf is ontstaan, heeft Van Beurden er inmiddels een of-ficiële missie van gemaakt, en een visie geformuleerd die is gebaseerd op de pi-ramide van Maslow, de hiërarchische or-dening van behoeften. Aan de basis van de piramide van De Achtbaan staan de woorden gezin en vertrouwen: ken het gezin en vertrouw erop dat elke ouder be-trokken is bij zijn kind. Daarnaast wordt een aantal voorwaarden onderscheiden om te komen tot educatief partnerschap met ouders: een open houding, een lage drempel en een goede communicatie.Het document van De Achtbaan kan an-dere scholen en zelfs andere instellingen, zoals verpleeghuizen, helpen bij het tot stand brengen van (educatief) partner-schap. Daarom heeft Van Beurden een e-mail gestuurd naar onderwijsminis-ter Van Bijsterveldt, die begin december veel aandacht trok met een oproep aan

Op de openbare daltonschool De Achtbaan in Amersfoort zijn elke dag ouders actief. Er is sprake van echte samenwerking met het team. Deze school heeft duidelijk een E-factor: excellent op het gebied van partnerschap met ouders. het geheim? ‘heel bewust veel tijd investeren in de communicatie met ouders.’

ouders om zich meer te bemoeien met hun kinderen en de school.

‘Ik vond het een gekke oproep, want ou-ders zijn volgens mij per definitie betrok-ken bij hun kinderen’, zegt Van Beurden. Deze gedachte ligt ook aan de basis van haar visie op ouderparticipatie. ‘Ik ga er-van uit dat íedere ouder geïnteresseerd is in de school van zijn of haar kind. Wij verplichten niemand tot iets, want hulp op school moet wel haalbaar zijn. Een alleenstaande werkende moeder heeft geen tijd om leesmoeder te zijn. Maar het aardige is dat zij dan vaak een klusje vraagt om thuis of ’s avonds te doen. Het blijkt steeds weer dat alle ouders graag iets willen doen voor de school van hun kind.’

AanstekelijkDat laatste beamen de ouders die we deze middag tegenkomen in De Achtbaan, een van de scholen van het bestuur De Meerkring. Monique Kouwenberg en Adri Langenberg regelen al jaren de overblijf. ‘We zijn dat blijven doen toen onze eigen kinderen van school gingen’, vertelt Langenberg. ‘Waarom? Het is leuk werk en we vormen een hecht team met de leerkrachten en de directie. We rege-

‘ partnerschap met ouders is bewuste keuze’

TOP- scholen met de E-factorDit is de derde aflevering van een reeks artikelen over het project TOP-scholen. TOP-staat voor Talentvol Openbaar Prak-tijkvoorbeeld. TOP-scholen zijn Excellent in een bepaald domein: zij hebben de E-factor!

VOS/ABB wil hiermee laten zien dat het openbaar en alge-meen toegankelijk onderwijs álle kinderen kansen biedt en dat goed onderwijs om méér gaat dan alleen prestaties op het gebied van taal en rekenen. Hoewel TOP-scholen het op dat gebied uiteraard óók goed doen. Werkt u op een TOP-school of kent u zo’n school? Meld dat dan aan VOS/ABB via [email protected]. Op de website www.vosabb.nl vindt u de criteria waar TOP-scholen aan voldoen.TOP-scholen tot nu toe:1. Mytylschool Amsterdam.

E-factor: diversiteit. (School! nr. 6, 2011).

2. Prakticon, praktijkschool in Doetinchem. E-factor: maatschappelijke betrok-kenheid. (School! nr. 7, 2011).

ods De Achtbaan in Amersfoort



len nu ook de hele coördinatie van het overblijven.’Nick Smeenk, een vader die zorgt voor een fraai gedrukte schoolkrant en ver-der handen spandiensten verricht, geeft aan dat de drempel laag is. ‘Ouders zijn hier altijd welkom, kunnen altijd binnenlopen. Er zijn altijd wel ouders ergens mee bezig in de school. Dat werkt gewoon aanstekelijk’, vertelt hij.En Diana Kole, die in de MR en in de ou-dervereniging zit, zegt: ‘Het bijzondere is dat al deze ouders het doen omdat ze het zelf willen. Volgens mij komt dat omdat ze serieus worden genomen. Het heeft te maken met de cultuur op school. Ouders doen leuk én nuttig werk en dat realiseert iedereen zich. Zo is een gewel-dig netwerk ontstaan. Er staat altijd wel iemand klaar als het nodig is.’

SuccesfactorenNaast de lage drempel en de vrijwillige basis, zijn een open houding en heldere communicatie succesfactoren, weet de directie. Van Beurden en adjunct-direc-teur Silva Hofland: ‘Het begint ermee dat je de gezinnen kent en rekening houdt met wat ze willen en kunnen. Kijk goed naar de ouderpopulatie en sluit daarbij aan. Zijn er bijvoorbeeld kinderen uit

vluchtelingengezinnen, dan kun je die ouders niet vragen om te helpen als leesouder. Ze spreken immers vaak de taal nog niet. Maar álle ouders koken. Organiseer dan iets waarbij gekookt moet worden: dan zullen ook die ouders komen, en van daaruit kun je de contac-ten verder uitbouwen.’De Achtbaan heeft verder veel aandacht voor communicatie. ‘Wij hebben een dikke schoolkrant, een actuele website en we twitteren. Maar bovendien zijn alle leerkrachten en ikzelf makkelijk

aanspreekbaar’, zegt Van Beurden.’Dat is belangrijk: je echt openstellen’. De leerkrachten van De Achtbaan zijn daarin getraind. ‘Soms communiceren ouders vanuit hun emotie. Wij houden

dan altijd in ons achterhoofd dat die emotie voortkomt uit betrokkenheid bij het kind. Daardoor kunnen we er pro-fessioneel mee omgaan. We laten altijd merken dat we zelf ook betrokken zijn bij dat kind. En dan kun je zo’n uitbarsting opvatten als kritiek, maar je kunt er ook positief naar kijken. Dan ontdek je soms dat dingen die voor ons heel normaal zijn, voor ouders niet altijd duidelijk zijn. Puntje om te verbeteren.’

BurgerschapVan Beurden kiest er bewust voor om op deze manier te investeren in ouderparti-cipatie. ‘Het past bij ons daltononderwijs en bij onze ideeën van burgerschap: leer-lingen opvoeden tot betrokken burgers. Hier krijgen ze dagelijks het goede voor-beeld: werkende ouders die ook nog vrij-willig helpen op school. Daarnaast leren kinderen omgaan met veel verschillende mensen en ook daarmee bereiden we ze voor op de maatschappij. Ze leren hier al dat ze niet met iedereen vrienden hoeven te zijn, maar wel met iedereen moeten kunnen samenwerken.’‘Ja, de intensieve communicatie kost ons extra tijd. Maar we krijgen er zoveel voor terug, het is het dubbel en dwars waard en ik kan het iedereen aanraden.’ <

‘Het uit-gangspunt: iedere ouder is betrokken’

Silva Hofland (links) en Wendy van Beurden (rechts) staan achter de ouders. Aan tafel zitten Nick Smeenk, Monique Kouwenberg, Adri Langenberg en uiterst rechts Diana Kole.

TAALSChOOLTEKST EN BEELD SANNE vAN DER MOST

Hoezo, Duits een

saaie taal?Alle kleuren van de regenboog, een verhaal over pinokkio,

meedansen met een grappig liedje op youTube. En dat allemaal in het Duits. De leerlingen van openbare basisschool Roombeek

in Enschede draaien hun hand er niet voor om.

voren en zijn getallen worden door juf Leoni gecontroleerd. Het klopt inderdaad helemaal. Joelend rent de trotse winnaar het lokaal uit, gevolgd door zijn klasge-noten. Zo vindt iedereen Duitse les wel leuk. Geen vervelend gedoe met rijtjes en naamvallen, maar gewoon samen met je klasgenoten leuke dingen doen en spelenderwijs de taal leren. ‘Dat komt later wel’, zegt Martin van der Vecht, leer-kracht en coördinator Duits. ‘Wij laten ze op een leuke manier snuffelen aan de taal. Zo krijgen ze er een gevoel bij en blijft het beter hangen. En zo kun je ook al heel jong beginnen, zelfs al in de kleu-tergroepen.’

Op eigen krachtMaar waarom nu juist Duits? ‘Het is ver-uit de meest gesproken taal in de Euro-pese Unie’, legt Van der Vecht uit. ‘Meer dan honderd miljoen mensen spreken Duits. De Nederlandse economie raakt steeds meer verweven met die van Duitsland. Als je daar de open grenzen, de groeiende Duitse economie en de lig-ging van ons woongebied -vlak aan de grens- bij optelt, is het eigenlijk heel lo-gisch dat onze leerlingen Duitse les krij-gen. Het vergroot hun kansen.’ Maar ook

‘Einundsechzig, dreizehn, vie-rundachtzig.‘ De leerlingen van groep 7 zitten op het punt-je van hun stoel. De spanning

is om te snijden. Af en toe klinkt er luid

gejuich en maakt iemand een vreugde-sprong. ‘Bijna’, roept een meisje achter in de klas. ‘Nog maar drie getallen.’ En dan ineens in de laatste tien seconden van de les: ‘Bingo!’ De winnaar komt naar


Juf Hannie.


de school zelf heeft er baat bij. ‘Hier in de wijk liggen veel scholen dicht bij elkaar’, vervolgt Van der Vecht. ‘Er is dus veel concurrentie. Om het onderwijsniveau hoog te houden, willen wij ons graag op de kaart zetten als ‘taalschool’. En dat is inmiddels goed gelukt. De Duitse les is dus een extra middel om voor leerlingen aantrekkelijk te zijn.’ Met een startsubsi-die van vijftienduizend euro van het Eu-ropees Platform voor het onderwijs kon de Roombeekschool haar idee vijf jaar geleden vormgeven. Na een succesvol implementatietraject van twee jaar doet de school het inmiddels op eigen kracht.

ActualiteitIedere klas krijgt wekelijks een half uur Duits. Gewoon van de eigen leerkracht. ‘Hier in de regio spreekt iedereen wel een beetje Duits’, zegt Van der Vecht.’ De een heeft misschien een iets betere uitspraak dan de ander, maar dat geeft helemaal niet. Dat maakt voor de kinderen niet uit. Wie extra ondersteuning wil, kan dat uiteraard krijgen. Wat wij doen, is heel basaal. Wij laten kinderen op een leuke en laagdrempelige manier kennismaken met de Duitse taal. Zo raken ze ermee vertrouwd en zullen ze het later op de

middelbare school wellicht sneller als vak kiezen.’ Om de lessen te ondersteu-nen, heeft de school Duits lesmateriaal aangeschaft. Spelletjes voor de lagere groepen, oefenboeken voor de wat ou-dere kinderen en een hele reeks sprookjes om voor te lezen en zelf te lezen. Van der Vecht: ‘Verder bepalen de leerkrachten eigenlijk grotendeels zelf hoe ze dat half uur inrichten. Ze kunnen aanhaken bij dingen waar de klas op dat moment mee bezig is, zaken die bij de kinderen spelen of onderwerpen uit de actualiteit.’

Familie in DuitslandTerug naar de klas. Naar groep 2 om pre-cies te zijn, waar juf Hannie, weliswaar gepensioneerd maar nog regelmatig ac-tief op school, net bezig is met een ver-haaltje over een olifant die zijn verjaar-dag was vergeten. Of beter gezegd ‘Ein Elefant der seinen Geburtstag vergessen hat’. In wisselend Duits en Nederlands vertelt juf Hannie over een rare knoop die de olifant in zijn slurf had gelegd. En dat hij zich maar niet kon herinneren waarom die knoop er zat en hoe hij er ooit gekomen was. Helemaal aan het eind van het verhaaltje weet hij het in-eens weer: ‘Ach ja, ich habe Geburtstag!’ Daarom zat die knoop daar. Om het niet te vergeten. Daar kunnen de kinderen zich natuurlijk helemaal niks bij voor-stellen. Wie vergeet nou zijn verjaardag? Juf Hannie is erg enthousiast over het Duitse lesproject. ‘Veel kinderen hebben familie in Duitsland wonen, dan is het natuurlijk hartstikke leuk als je het ook een beetje spreekt.’

Lekker winkelenEmma uit groep 6 kan daarover meepra-ten. ‘Mijn moeder komt uit Duitsland. Thuis spreekt zij het af en toe ook nog wel, dus ze vindt het heel erg leuk dat ik het nu ook leer. Kunnen we samen Duits praten.’ Ook Milaiza uit groep 7 weet al precies wat ze met haar nieuwe taalkennis gaat doen. ‘Lekker winkelen in Duitsland. Soms beginnen ze zomaar in het Duits tegen je te praten. Vroeger begreep ik daar niks van, maar nu geluk-kig wel.’ Uit het lokaal van groep 4, de klas van meester Martin van der Vecht, klinkt vrolijke muziek. Alle gezichten zijn gedraaid in de richting van het digitale schoolbord, waarop een maffe Duitse muis op YouTube een dansje doet. Alle-maal dringen ze om vooraan te staan en synchroon gaan alle armen de lucht in. Iedereen swingt mee, schijnbaar verge-ten dat ze midden in de Duitse les zitten. Hoezo, Duits een saaie taal? ‘Welnee, het is zo leuk als je het zelf maakt’, zegt Van der Vecht. ‘Nog een keer, nog een keer’, joelt de klas. ‘Vooruit dan’, zegt Van der Vecht. ‘Doen we nog één liedje.’ <

TAALSChOOL

‘Ze zullen het op de

middelbare school

wellicht sneller als

vak kiezen.’

pROfILERINgTEKST: KARIN vAN BREUgEL EN MARTIN vAN DEN BOgAERDTBEELD: MARLA SMITh STEvELS

Mondriaan College in oss terug naar de basis

Het aanbieden van extra programma’s voor grote

groepen leerlingen, zoals science, informatica of

versterkt Engels: het Mondriaan College gelooft

er niet meer in. Dit jaar wijzigde de school haar

strategische koers. De onderwijsbehoeften van de

individuele leerling staan voortaan voorop. Een leerling die méér wil en aankan, krijgt

daarvoor alle ruimte. Maar pas als de kernvakken goed

op orde zijn.


Veel scholen zoeken naar manie-ren om zich te profileren, bij-voorbeeld door het aanbieden van Spaans, Chinees of twee-

talig onderwijs. Ook in deze regio zien we scholen die bijvoorbeeld research of expeditie aanbieden. In het verleden de-den wij daar zelf ook aan mee. Zo hadden we een vwo-plusklas, waar de leerlingen filosofie en informatica kregen’, vertelt Theo Bekker, rector van het openbare Mondriaan College in Oss.

Aandacht voor kernvakkenEr zijn verschillende redenen waarom de school besloot tot een andere koers. Ton

van den Hoogen, directeur van de afdeling havo-vwo, noemt om te beginnen de ver-zwaarde exameneisen. ‘De leerlingen wor-den straks sterker afgerekend op hun Ne-derlands, Engels en wiskunde. Daar gaan we in het programma dus hoe dan ook ex-

tra aandacht aan besteden.’ Het gaat Van den Hoogen overigens niet alleen om het eindexamen. Een goede beheersing van deze kernvakken is tenslotte ook nood-zakelijk in het hbo en wetenschappelijk onderwijs. ‘In de praktijk zie je dat stu-


denten in de loop van hun vervolgstudie vastlopen als de basis onvoldoende is. Dat moeten we zien te voorkomen.’Een andere, misschien minder voor de hand liggende, reden is het feit dat er uiteindelijk niet zoveel belangstelling bleek voor het vwo-plus en het extra programma dat leerlingen kregen aan-geboden. Van den Hoogen refereert aan de inschrijvingen van vorig jaar. Er meldde zich toen een aanzienlijke groep kinderen, die de mogelijkheden had om vwo-plus te kiezen, maar dat niet deed. ‘Daar hadden ze gewoon helemaal geen zin in. Deze kinderen willen goed onder-wijs, waarmee ze later naar de univer-siteit kunnen, maar hebben geen zin in bijvoorbeeld het wekelijkse Cambridge Engels, waar ze vervolgens drie jaar aan vastzitten. Het zijn vaak kinderen met een brede belangstelling, die al allerlei dingen naast school doen, zoals sport of muziek. Dat vinden ze wel genoeg. Ze willen hun eigen keuzes kunnen maken en zich niet binden aan een vastomlijnd programma dat de school bedacht heeft.’

Oog voor individuDe nieuwe koers van de school steunt kort gezegd op twee pijlers: meer aan-dacht voor de onderwijsbehoeften van de individuele leerling en prioriteit voor de kernvakken. Van den Hoogen legt uit hoe de school dit wil realiseren. ‘We gaan werken met een nieuwe lessenta-bel, waarin meer uren zijn ingeroosterd voor Nederlands, Engels en wiskunde. Op dit moment volgen alle docenten een professionaliseringsprogramma om hun pedagogisch-didactische kwaliteiten te

verbeteren, zodat zij beter kunnen aan-sluiten bij de leerstijl, motivatie, onder-steuningsbehoeften en interesses van individuele leerlingen.’ Deze focus op het individu zal volgens Van den Hoogen leiden tot meer differentiatie in de nor-male lessen. Sommige kinderen hebben herhaling nodig of extra instructie, an-dere zijn juist geholpen bij verdiepende of extra stof. In aanvulling op het normale lespro-gramma is de school gestart met een zo-genoemd maatwerkprogramma. Rector Bekker legt uit wat dit is: ‘Dit maatwerk-programma is een vergaande vorm van individueel onderwijs, waarin we elke leerling kunnen bieden wat hij of zij no-dig heeft. Een leerling die ons normale basisprogramma vrij simpel kan volgen, bieden wij in dat maatwerkprogramma bijvoorbeeld verdiepende of verrijkende stof aan. Voor de ene leerling kan dat een cultuurvak zijn, maar een ander heeft misschien meer belangstelling voor na-tuurkunde, filosofie, yoga of Cambridge Engels. Er is echter ook een flinke groep leerlingen die moeite heeft met bepaalde onderdelen van de lesstof. Zij krijgen tij-dens de maatwerkuren gerichte onder-steuning, bijvoorbeeld in de vorm van herhaling van de stof of extra instructie.’Van den Hoogen benadrukt dat de aan-sturing bij de school ligt. ‘Een leerling kan wel aangeven dat hij filosofie wil volgen, maar als hij wiskunde of Engels onvoldoende onder de knie heeft, kan hij tijdens de maatwerkuren geen filo-sofie volgen. De eerste nadruk ligt op de kernvakken. Pas als die op orde zijn, is er ruimte voor verdieping en verrijking.’

VerviervoudigingHet Mondriaan College voert het maat-werkprogramma gefaseerd in. Tom van den Brink, directeur van de afdeling mavo: ‘Vorig jaar zijn we gestart met één maatwerkuur voor de onderbouw van havo/vwo, dit jaar doet ook de mavo mee. Voor leerlingen van mavo 4 is het extra interessant om de maatwerkuren te vullen met Nederlands, Engels of wis-kunde. Dat geeft hun namelijk de moge-lijkheid om drempelloos door te stromen naar havo 4.’Zowel docenten, ouders als leerlingen zijn positief over de maatwerkuren. Daarom worden deze uren volgend jaar schoolbreed ingevoerd. Dan komen er minimaal vier (en maximaal zes) maat-werkuren op het rooster van alle afdelin-gen en alle leerjaren. ‘Ik ben ervan over-tuigd dat we door onze koerswijziging alle leerlingen zo ver mogelijk vooruit kunnen helpen en dat we hen optimaal voorbereiden op hun examen en het ver-volgonderwijs’, besluit Bekker. <

pROfILERINg

No-nonsenseschoolDe Haarlemse schooldirecteuren Reinier Bos en Frank Voskuilen haalden in 2010 het nieuws met hun manifest voor de ‘no-nonsenseschool’.

Ze erkenden het manifest expres kort door de bocht te hebben opgesteld, ‘met een glimlach op het gezicht’, om discussie los te maken. De twee zeiden dat scholen alle taken moesten afstoten die niet direct met onderwijs te ma-ken hadden. Als voorbeelden noemden ze voorlichting over homoseksualiteit, drugs en verantwoord omgaan met geld. Maar ook de intocht van Sinterklaas, schoolreisjes, juf-fen- en meesterdagen, moederdagcadeautjes, schoolzwemmen en schooltuintjes konden wat hen betreft verdwijnen. Voor zover be-kend heeft het manifest er nergens toe geleid dat de Sint niet meer welkom is, moeders zon-der cadeautjes zijn komen te zitten of dat leer-lingen niet meer op stap gaan.

vRAAg EN ANTWOORD

32 | SChOOL! 5 - septeMber 2011

Verplichte pleindienstIk kan mijn pleindienst niet doen, omdat mijn kinderen ziek zijn. Wij zijn als ouders verplicht om pleindienst te vervullen. Ben ik verplicht om vervanging te zoeken of moet de overblijfcoördinator daarvoor te zorgen?Nee, u bent niet verplicht om voor vervanging te zorgen. Ouders kun-nen niet worden verplicht om een activiteit voor de school uit te voe-ren. Het is fi jn voor school dat u zich wilt inzetten voor de pleindienst, maar dit is een vrijwillige keuze. In

uw situatie is sprake van overmacht, waardoor uw inzet niet kan worden verlangd. De school is eindverant-woordelijk voor het overblijven en als de coördinator geen oplossing vindt, kan hij dit bij de directeur neerleggen. <

Aanwezigheid bij vergadering medezeggenschapsraadEen lid van de personeelsgeleding van de medezeggenschapsraad (MR) is alleen maar aanwezig als er gestemd moet worden. Wat kunnen wij als oudergeleding hieraan doen?Het is begrijpelijk dat u als oudergele-ding hierover niet tevreden bent. Een MR functioneert niet naar behoren als niet alle leden van de MR hun aandeel leveren. Toch is hier weinig tegen te doen, want het u kunt dit MR-lid niet verplichten om op te stappen. In het

kader van het taakbeleid wordt per per-soneelslid 60 uur toegekend voor het MR-lidmaatschap. U kunt de directeur vragen naar mogelijkheden binnen het taakbeleid om een volledige bezetting van de personeelsgeleding van de MR mogelijk te maken. <

Toetsen thuis besprekenWij vroegen om een kopie van een proefwerk, zodat wij thuis met ons kind konden doornemen wat er fout is gegaan en waarom. Dat werd geweigerd. Mag een basisschool proefwerken en toetsen op school houden en alleen op school ter inzage voor de ouders beschikbaar stellen? Ja. Het wel of niet verstrekken van de proefwerken of toetsen, voor zo-ver die geen deel uitmaken van het leerlingvolgsysteem, is een beleids-keuze van de school. De school wil hier waarschijnlijk mee voorkomen dat deze toetsen breed worden verspreid, waardoor in de toekomst van som-mige opgaven niet opnieuw gebruik

gemaakt kan worden. Het inzien van toetsen en dergelijke zal daarom be-perkt blijven tot een gesprek hierover met de leerkracht, waarbij deze in al-gemene zin de resultaten bespreekt en aangeeft tot welke onderwijskundige interventies dit zal leiden. Toetsen van het leerlingvolgsysteem worden nooit mee naar huis gegeven. <

0800-5010 openbaar onderwijsOuders en MR-leden in het openbaar onderwijs kunnen voor informatie en advies gratis terecht bij de Vereniging Openbaar Onderwijs. De telefonische infolijn 0800-5010 is iedere schooldag geopend, tussen tien en drie uur. Bel 0800-5010, kies 1 voor onderwijs en 4 voor openbaar, of stel uw vraag op www.voo.nl/5010.

Telefoon 0800-5010 www.voo.nl/5010


vRAAg EN ANTWOORD

Het tweede ziektejaarHeeft iemand, die in het tweede ziektejaar wenselijk geachte arbeid verricht, recht op doorbetaling van 100 procent van het loon?In de eerste 12 maanden van ziekte ontvangt een werknemer 100 procent van zijn oorspronkelijke salaris. Het is daarbij niet van belang of de werkne-mer geheel of gedeeltelijk ziek is. Als de zieke werknemer na 12 maanden, in het belang van zijn re-integratie, op advies van de bedrijfsarts, de ar-bodienst of het re-integratiebedrijf wenselijk geachte arbeid gaat ver-richten, ontvangt de werknemer over de gewerkte uren het salaris uit de oorspronkelijke functie. Over de ver-lofuren wegens ziekte ontvangt de werknemer 70 procent van het salaris uit de oorspronkelijke functie. Een voorbeeld: een zieke leraar ver-richt als administrateur in het tweede ziektejaar 50 procent van zijn betrek-kingsomvang wenselijk geachte ar-beid. Over de werkzaamheden van de administrateur ontvangt de werkne-mer 100 procent van zijn salaris die

hij als leraar ontvangt (derhalve 100 procent over 50 procent is 50 procent van zijn bezoldiging die hij als leraar ontvangt). Over de verlofuren wegens ziekte ontvangt hij 70 procent van zijn oorspronkelijke salaris (derhalve 70 procent over 50 procent is 35 procent van de bezoldiging die hij als leraar ontvangt). De zieke leraar ontvangt hiermee in het tweede ziektejaar 50 procent plus 35 procent is 85 procent van zijn oorspronkelijke salaris. Om in het tweede ziektejaar aan-spraak te maken op 100 procent doorbetaling van het salaris, moet de verrichte arbeid reële loonwaarde hebben. Onder arbeid met reële loon-waarde wordt niet verstaan het wer-ken op arbeidstherapeutische basis. Daarbij blijft sprake van ziekteverlof en wordt over de gewerkte uren niet 100 procent maar 70 procent van het oorspronkelijke salaris uitbetaald. <

Lid van twee MR’enKan iemand die op twee of meer scholen werkt, tegelijkertijd lid zijn van twee medezeggenschapsraden (MR) en de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR)?De Wet medezeggenschap op scholen (WMS) sluit niet uit dat een werkne-mer, die op meer dan één school van het bevoegd gezag werkt, verkies-baar kan worden gesteld voor de MR van elke school waar hij werkzaam is. Deze mogelijkheid kan alleen worden beperkt door het medezeg-genschapsreglement dat geldt voor de MR. Een vakleerkracht bewe-gingsonderwijs, die bijvoorbeeld op vijf scholen van hetzelfde bestuur gymlessen verzorgt, kan dus lid zijn van de MR’en van deze scholen.

In de GMR zijn de MR’en van alle be-trokken scholen vertegenwoordigd. De leden van de GMR worden geko-

zen door de leden van de betrokken MR’en. Op grond van de WMS is het mogelijk dat een lid van de MR van een school tevens lid is van de GMR. Het is dus mogelijk dat een werkne-mer die op twee of meerderde scho-len werkt, tegelijkertijd lid is van twee MR’en en de GMR. De vraag is wel of dit wenselijk is, omdat de ei-genlijke taken van de functie waarin een werknemer is aangesteld, onder druk komen te staan door de vele uren die hij krijgt toegekend voor de uitoefening van de medezeggen-schapstaken. De uren die worden toegekend voor die taken zijn im-mers niet gekoppeld aan de werk-tijdfactor van werknemers. <

Helpdesk van VOS/ABB De Helpdesk van VOS/ABB geeft dagelijks advies en informatie aan leden. Mail uw vraag naar [email protected] of bel op de ochtenden van werkdagen naar 0348-405250.

Telefoon 0348-405250 [email protected]

34 | SChOOL! 5 - septeMber 2011

SChOOL! EN OUDERS SChOOL! EN EXCURSIE

TEKST MIChIEL jONgEWAARDBEELD DE BATAvIAWERf, NIEUW LAND EN RIjKSMUSEUM vAN OUDhEDEN LEIDEN

Schipbreuk. De noodlottige reis van de BataviaAan de Lelystadse kust kunnen schoolklassen zich verdiepen in de schipbreuk van het VOC-schip De Batavia, dat in 1629 verging voor de westkust van Australië. In de nieuwe ten-toonstelling Schipbreuk, een samenwerking tussen Nieuw Land, Bataviawerf en de Rijksdienst voor het Cultureel Erf-goed (RCE), zijn twee educatieve programma’s ontwikkeld, voor het basisonderwijs en voor de onderbouw van het voort-gezet onderwijs.

De replica van het schip De Batavia en de nieuwe tentoonstel-ling schetsen een beeld van de ontwikkeling van de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC). De compagnie was in de 17e en 18e eeuw het grootste handelsbedrijf ter wereld en wordt gezien als de eerste multinational. Op 4 juni 1629 liep het gloednieuwe

Mythologie tijdens ‘Week van de Klassieken 2012’Allard Pierson Museum, Museum Het Valkhof, het Rijksmuseum van Oudheden en Tresoar. 17 t/m 26 april 2012

Griekse en Romeinse goden, godinnen en mythen staan centraal tijdens de vijfde ‘Week van de Klassieken, die plaatsvindt van dinsdag 17 april t/m donderdag 26 april. Lezingen, rondleidingen, theaterworkshops, toneel, ‘de Grote Ken-je-Klassieken-Quiz en twee ten-toonstellingen staan op het programma om jong en oud kennis te laten maken met de klassieke oudheid. De Week wordt georganiseerd door het Allard Pierson Museum (Am-sterdam), Museum Het Valkhof (Nijmegen), het Rijksmuseum van Oudheden (Leiden) en Tresoar (Leeuwarden). < Meer weten? www.weekvandeklassieken.nl en Twitter @WeekKlassieken.

VOC-retourschip De Batavia op één van de riffen voor de west-kust van Australië. De meeste opvarenden kunnen zich redden en vinden een toevluchtsoord op een naburig koraaleilandje. Daar voltrekt zich een drama, waarbij 120 bemanningsleden worden vermoord door het schrikbewind van onderkoopman Jeronimus Corneliszoon. In de tentoonstelling zijn originele objecten te zien uit het wrak van de Batavia, zoals het skelet van een opvarende, de scheepsbel en fragmenten van wapens.Schipbreuk voor scholen‘Voor de tentoonstelling Schipbreuk zijn twee educatieve pro-gramma’s ontwikkeld voor het onderwijs’, vertelt Karin Dib-bits-Lips, communicatiemedewerker van Nieuw Land, muse-um, archief en studiecentrum in Lelystad. ‘De lesprogramma’s vormen een perfecte verdieping van de reguliere lesstof. Het verhaal sluit namelijk aan op het Tijdvak van Regenten en Vor-sten van de Canon van Nederland.’‘Voor de bovenbouw van het basisonderwijs is het Paspoort Ba-tavia ontwikkeld. Dit bestaat uit een zakformaat speurboekje dat de leerlingen meeneemt langs de leukste en meest bijzonde-re plekjes van de tentoonstelling. Aan de hand van kijk-, denk-, zoeken tekenopdrachtjes maken ze spelenderwijs kennis met dit bijzondere schip, haar beruchte reis en de VOC-tijd,’ aldus Dibbits-Lips. CSI Batavia is het programma voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Leerlingen doen hierbij in groepjes zelf onderzoek naar het VOC-schip Batavia en haar geschiedenis. De leidraad bij dit onderzoek zijn zogenaamde QR-codes. < Meer weten? Kijk op www.schipbreukbatavia.nl.

De replica van VOC-schip De Batavia in actie op het Markermeer.

Poster van de tentoonstelling Schipbreuk.


SChOOL! EN REChT TEKST SANDRA gEERDINK

BEELD: SIERAg

De casusIn een recente uitspraak van de recht-bank Assen werd een school aansprake-lijk gesteld voor schade die was ontstaan tijdens een gymles, na een ongeval met een mini-trampoline. Het feit dat de docent kort afwezig was toen zich het ongeval voordeed was daarbij doorslag-gevend. Bij de oefening was een brug-klasleerlinge ongelukkig op de landings-mat terecht gekomen. De leerlinge stelde dat zij ten gevolge van die val letsel had opgelopen (aanhoudende hoofdpijn) en daardoor schade leed. Zij stelde de school daarvoor aansprakelijk.

De uitspraakDe rechter bepaalde in deze zaak dat de school de schade van de leerlinge moest vergoeden, omdat de school niet in vol-doende mate aan haar zorgplicht had voldaan. De rechter redeneerde daarbij als volgt;

• Een oefening met een mini-trampoline kan als risicovol worden beschouwd en vraagt daarom om een grote alertheid van de docent.

• Zowel voorafgaand als tijdens de oefe-ning dient de docent duidelijke instruc-ties te geven. De (getuigen)verklarin-gen van de leerlingen over de manier waarop de oefening moest worden uit-gevoerd, waren niet eenduidig. Daaruit maakt de rechter op dat niet is komen vast te staan dat de instructie van de docent duidelijk genoeg is geweest.

• Omdat een risicovol toestel werd ge-

Aansprakelijkheid bij ongevallen tijdens de gymlesOp grond van hun zorgplicht moeten scholen alert zijn op veiligheid tijdens de gymles. De opstelling, het gebruik en het opruimen van de gymtoestellen moet veilig gebeuren. Bij ongevallen in de gymzaal wordt de school nogal eens aansprakelijk gesteld. Uit recente uitspraken blijkt dat de rechtbank in dergelijke zaken de zogenoemde ‘Kelderluik-criteria’ hanteert. het is goed om daar rekening mee te houden.

Meer informatieVoor meer informatie kunnen schoolbe sturen bellen met Sandra Geerdink, De onderwijs-juristen en -advocaten VOS/ABB, tel. 0348-404800.

1 Rechtbank Assen, 31 augustus 2011, HA ZA 10-600 2 Rechtbank Almelo, 20 april 2011, HA ZA 10-52

bruikt, had de docent de leerlinge niet zonder zijn toezicht mogen laten oefe-nen. Ook niet nadat zij de oefening al driemaal geheel volgens zijn instructie, en goed, had uitgevoerd.

• De docent had erop bedacht moeten zijn dat leerlingen op deze leeftijd graag ex-perimenteren, zodat de kans niet ondenk-baar was dat de leerlinge na de oefening driemaal op de voorgeschreven wijze uitgevoerd te hebben, voor de vierde keer zonder toezicht een andere wijze van uit-voeren zou willen uitproberen. Met an-dere woorden, de gymdocent heeft door de oefening uiteindelijk zonder toezicht te laten uitvoeren, het risico op letsel la-ten ontstaan en is daarom aansprakelijk voor de schade van het ongeval.

Kelderluik-criteria Rechters hanteren bij de beoordeling van aansprakelijkheidsvraagstukken de zo-genaamde Kelderluik-criteria. Deze cri-teria zijn opgesteld in een zaak die ging over een ongeval in een café door een openstaand kelderluik. In een uitspraak van de rechtbank Almelo, eveneens over een gymongeval met een trampoline, somt de rechter deze criteria nog eens op. In dit geval ging het om een leerlin-ge die tijdens een trampoline-oefening ongelukkig was neergekomen op de landingsmat en vervolgens naast die mat was terechtgekomen. Ze had letsel opgelopen aan haar arm. De rechter be-paalde dat er door een deskundige moet worden getoetst of er sprake is van een

onveilige of onjuiste opstelling van de trampoline en somde op welke vragen daarbij moeten worden beantwoord. 1. Was de opstelling van de oefening

conform de verkeers- en veiligheids-normen die horen bij die oefening?

2. Hoe groot is de waarschijnlijkheid van een ongeval bij deze oefening?

3. In welke mate heeft de onvoorzichtig-heid van de leerlinge een rol gespeeld?

4. Hoe ernstig en omvangrijk is mogelijk de schade als het risico van vallen op een landingsmat zich voordoet?

5. Welke eisen moeten in het algemeen en in dit bijzondere geval worden ge-steld aan de zorgplicht, bestaande uit het houden van toezicht en/of het ge-ven van instructies van de docent?

6. Hoe bezwaarlijk is het om maatregelen te treffen om een ongeval te voorkomen?

Deze zes vragen komen overeen met de zogenaamde Kelderluik-criteria. Het is nuttig om deze criteria te kennen en daarmee bij de inrichting van het gym-onderwijs, van voorbereiding tot aan het opruimen van toestellen, rekening te houden. <

Met ballen voor de klasIn België is het onderwijs net als in Ne-derland sterk vervrouwelijkt. Daarom heeft het Vlaamse onderwijsmagazine Klasse 2012 uitgeroepen tot het jaar van de man.

‘Mannen zijn een bedreigd ras in de klas’, zo meldt Klasse. In het Vlaamse basison-derwijs is het aandeel mannen in zeven jaar tijd met een kwart gedaald tot één op zeven. In het secundair (voortgezet) onderwijs in Vlaanderen zijn vier op de tien leraren man. Volgens Klasse is ie-dereen het erover eens dat een gezond evenwicht tussen mannen en vrouwen op school het beste is. Het Vlaamse magazine roept zijn lezers daarom op met ideeën te komen om meer jongens warm te maken voor het lerarenberoep.

Youp een beetje laat…Brug open, wekker doet het niet, lekke band. Daar is nu een smoes bijgeko-men: telefoon op hotelkamer kapot.

Youp van ’t Hek zou in het kader van de Nationale Voorleesdagen op woensdag 18 januari stipt om negen uur ’s och-tends op de openbare Prins Johan Friso Mytylschool in het Groningse Haren zijn. De kinderen waren keurig op tijd, maar de cabaretier lag op dat moment nog lekker te ronken in zijn luxe hotel-bed. Hij kwam nog wel, maar een uur te laat. Youp in Shownieuws van SBS6: ‘Ik kon er niks aan doen. In het hotel had-den ze me niet gewekt, omdat de tele-foon op mijn kamer kapot was. Het ho-tel kon er ook niets aan doen, niemand kon er iets aan doen!’

Elias stelde Kamervragen over de openbare onderwijsgroep Sevenwolden in Friesland, omdat die busvervoer zou hebben betaald voor leerlingen die in Amsterdam gingen protesteren tegen de 1040 urennorm. Hij had daarover een bericht gelezen en wees erop dat onderwijsgeld niet bedoeld is voor het huren van bussen. De minister liet het checken bij de school. Daar bleek dat de leerlingenraad het vervoer had geregeld en dat wie naar Amsterdam wilde, 12 euro per persoon moest betalen. Elias heeft met zijn nutteloze vraag 1800 euro overheidsgeld verprutst, want dat kost het stellen en laten beantwoorden van een Kamervraag.

Katholieken moeten niet zeurenEr zijn al genoeg christelijke feestdagen, dus op Goede Vrijdag moet je gewoon naar school.

De Commissie Gelijke Behandeling (CGB) boog zich over het bezwaar van een rooms-katholieke moeder die voor haar twee dochters vrij had gevraagd op Goede Vrijdag. Op die dag is het een goede gewoonte om in katholieke kerken bij de kruiswegstaties te bidden. Het openbare Staring College in Lochem, waar de meis-jes op school zitten, wees het verzoek af.

De school geeft islamitische, joodse en hindoeïstische leerlingen maximaal twee extra vrije dagen om hun religie te beleven, maar christelijke leerlingen heb-ben dat recht niet. Uit het oordeel van de CGB blijkt dat katholieken niet moeten zeuren: er zijn al zeven vrije christelijke feestdagen per jaar. Extra vrij op Goede Vrijdag is dus niet nodig.

Een bezuinigingstip voor VVD-Kamerlid Ton Elias: check je bronnen!

Ook iets opmerkelijks gehoord? Mail naar: [email protected]

Opmerkelijk

MAgAZINE vOOR hET OpENBAAR ONDERWIjS School! · Redactie: Jaap Adema, Jan Barendse, Dennis Bode,...

Documents

Transcript of MAgAZINE vOOR hET OpENBAAR ONDERWIjS School! · Redactie: Jaap Adema, Jan Barendse, Dennis Bode,...