ruimtevaart

record Mensen kunnen tegenwoordig lange tijd in de ruimte leven. Een rus heeft het record: hij bracht 438 dagen ( meer dan een jaar) aan boord van het ruimtestation Mir Door

Dirk Frimout

Zijn carrière als astronaut begon toen hij in 1977 zijn kandidatuur voorlegde. Van 1978 tot 1984 was hij coördinator van de bemanning voor Spacelab-1 in het European Space Agency (ESA). Daarna was hij tot 1989 werkzaam in de Microgravity-afdeling van ESTEC experimenten met EURECA en Spacelab-1.

In 1992 werd hij de eerste Belgische astronaut in de ruimte tijdens Spaceshuttlemissie STS-45. Van 24 maart tot 2 april cirkelde hij als een van de zeven astronauten met de Spaceshuttle Atlantis 143 keer om de aarde. Datzelfde jaar werd hij aan de universiteit van Gent met een eredoctoraat onderscheiden.

.

Later ontving hij de graad van Grootofficier in de Leopoldsorde en tevens de titel van burggraaf.

Tussen 1993 en 1998 werkte hij bij Belgacom, een Belgisch telecommunicatiebedrijf. In 1994 werd hij voorzitter van de Euro Space Foundation (opgericht op 16 maart) ter bevordering van wetenschappelijk-technische studies bij de jeugd.

In juli 1998 tekende hij een contract met de Stichting Flanders Language Valley. Hij stond aan het hoofd van FLV Education als verantwoordelijke voor permanente vorming

Frank De Winne Frank burggraaf De Winne (Gent, 25 april 1961) is een

Belgische ruimtevaarder. In 2002 verbleef hij ruim acht dagen aan boord van het internationaal ruimtestation ISS. Met die ruimtevlucht werd hij de tweede Belgische astronaut (Dirk Frimout was de eerste). Hij werd nadien in de adelstand verheven, met de titel burggraaf. Hij heeft tevens de militaire rang van brigadegeneraal.

Op 27 mei 2009 werd hij voor de tweede maal de ruimte in gelanceerd, als boordingenieur, in het gezelschap van de Russische Sojoez-gezagvoerder Roman Romanenko en de Canadees Robert Thirsk voor een verblijf van zes maanden in het Internationaal ruimtestation ISS. Tijdens de laatste twee maanden van de missie was De Winne de eerste gezagvoerder van het ISS die niet uit Rusland of de Verenigde Staten kwam. Op 1 december keerde De Winne terug op aarde.

De eerste astronaut De eerste astronaut was het

Russische hondje Laika. Laika ging op 3 november 1957 de ruimte in aan boord van de Spoetnik 2. De mensen stuurden het hondje de ruimte in omdat ze toen nog bang waren om zelf de ruimte in te gaan. De Spoetnik 2 waar het hondje ook in zat bleef 7 dagen in de ruimte, maar de Spoetnik was echter niet voor terugkeer bestemd daarom besloten ze om Laika vergif in te spuiten. Maar vanaf dat moment durfden de mensen ook zelf de ruimte in te gaan want het was allemaal goed gegaan met de spoetnik 2. Vroeger was het groot nieuws als mensen hoorden als er iemand de ruimte inging, maar tegenwoordig is het allemaal al veel gewoner. Het is altijd nog wel heel bijzonder om astronaut te worden, er is tot nu toe

nog maar één Nederlander de ruimte in geweest dat was Wubbo Ockels. Hij was in november 1983 aan boord van het Europese ruimtelaboratorium Spacelab om een baan rond de aarde gebracht. Wubbo Ockels was toen 37 jaar oud. De eerste mens die de ruimte inging was op 12 april 1961 zijn naam was Joeri Gargain In 89 minuten vloog hij helemaal om de aarde, en landde toen weer veilig.

1895 [Tsiolkovsky] Konstantin Edoeardovitsj

Tsiolkovsky kwam in 1895 met een idee om een raket te bouwen die zou werken op een vloeibare brandstof. De Russische wiskundeleraar van Poolse afkomst wist als eerste een gedetailleerd plan van zijn raket te bouwen en was ook de eerste die de link wist te leggen tussen de raketsnelheid, de massa van de raket en de snelheid van het gas aan het einde van de raketbuis. Dankzij deze theorieën en ideeën werd de bouw van de raket voor de ruimtevaart mogelijk. Tsiolkovsky wordt hierdoor dan ook vaak de vader van de rakettechniek genoemd.

1926 [Robert H. Goddard] De Amerikaanse uitvinder

en onderzoeker Robert H. Goddard lanceerde op 16 maart 1926 de eerste raket met vloeibare brandstof. De raket werd gelanceerd vanuit Auburn, Massachusetts, en bereikte in 2,5 seconden een hoogte van 12,5 meter. Voor zijn eerste testvlucht met zijn raket verkreeg Goddard in 1914 patenten voor de meertrapsraket en de vloeibare brandstofraket waarna hij in 1919 in zijn boek A Method of Reaching Extreme Altitudes al schreef over ruimtevluchten naar de maan. In de jaren na zijn eerste lancering experimenteerde Goddard nog verder met raketten van verschillende afmetingen. Op 31 mei 1935 bereikte een 4,6 meter lange raket van Goddard een hoogte van 2 300 meter. Goddard wordt algemeen beschouwd als één van de grondleggers van de ruimtevaart.

1945

[Arthur C. Clarke] In 1945 bedacht de Britse uitvinder, futuroloog en sciencefictionschrijver Arthur C. Clarke als eerste het principe van de geostationaire communicatiesatelliet. Op dat moment werkte Clarke in Engeland aan een radarnetwerk voor de Engelse luchtverdediging tijdens de Tweede Wereldoorlog. De geostationaire baan wordt soms ook wel de 'Clarke-Belt' genoemd. Een ander denkbeeld van Clarke was de ruimtelift.

1949Na de Tweede Wereldoorlog hadden de

Verenigde Staten de technologie in handen gekregen voor het ontwikkelen van aangepaste V-2 raketten. De 'Bumper' raket was een 18,8 meter lange raket die samengesteld was uit onderdelen van Duitse V-2 en Amerikaanse WAC Corporal raketten. Op 24 februari 1949 werd vanop de militaire White Sands basis een Bumper raket gelanceerd die een recordhoogte bereikte van 393 kilometer. Op 32 kilometer hoogte werd de onderste van de tweede rakettrap met succes afgestoten en de raket haalde een maximum snelheid van 8 288 kilometer per uur. Na acht Bumper-lanceringen werd dit testprogramma in 1950 stopgezet.

1955 De Duitse raketingenieur Wernher von Braun

wordt in 1955 officieel Amerikaans staatsburger. Voor hij Amerikaan werd, werkte von Braun tijdens de Tweede Wereldoorlog intensief mee aan de ontwikkeling van het raketprogramma van nazi-Duitsland waar hij ondermeer medeverantwoordelijk was voor de ontwikkeling van de V-2 raket. Nadat hij zich in 1945 had overgegeven aan de Verenigde Staten werkte Wernher von Braun verder aan Amerikaanse rakettechnologie. Tot de grote prestaties van von Braun behoren de lancering van de eerste Amerikaanse satelliet en de ontwikkeling van de Saturn V Maanraket. Vandaag de dag wordt Wernher von Braun omschreven als pionier en voorvechter van de ruimtevaart.

1957 De Duitse raketingenieur

Wernher von Braun wordt in 1955 officieel Amerikaans staatsburger. Voor hij Amerikaan werd, werkte von Braun tijdens de Tweede Wereldoorlog intensief mee aan de ontwikkeling van het raketprogramma van nazi-Duitsland waar hij ondermeer medeverantwoordelijk was voor de ontwikkeling van de V-2 raket. Nadat hij zich in 1945 had overgegeven aan de Verenigde Staten werkte Wernher von Braun verder aan Amerikaanse rakettechnologie. Tot de grote prestaties van von Braun behoren de lancering van de eerste Amerikaanse satelliet en de ontwikkeling van de Saturn V Maanraket. Vandaag de dag wordt Wernher von Braun omschreven als pionier en voorvechter van de ruimtevaart.

De Sovjet-Unie brengt op 3 november 1957 het hondje Laika in een baan om de Aarde. Laika bevindt zich aan boord van de Sputnik 2 ruimtecapsule en is het eerste levende wezen dat een omwenteling om onze planeet maakt. Al een paar uur na de lancering stierf Laika door oververhitting en stress. Laika zou nooit terug naar de Aarde terug gekeerd zijn aangezien de ruimtecapsule hier niet voor ontworpen werd.

1958 Op 1 februari 1958 brengen

de Verenigde Staten de Explorer 1 kunstmaan in een baan om de Aarde. Dit was de eerste Amerikaanse satelliet die met succes in de ruimte gebracht werd. De 14 kilogram zware kunstmaan bevond zich bovenop een Jupiter-C raket en bleef tot 31 maart 1970 rondom de Aarde cirkelen waarna deze opbrandde. Explorer 1 werd uitgerust met ondermeer een geigerteller waarmee men de Van Allen-gordels ontdekte.

De Amerikaanse president Dwight D. Eisenhower vormt op 1 oktober 1958 de National Advisory Committee for Aeronautics (NACA) om tot National Aeronautics and Space Administration (NASA). Amerika had op dat moment nood aan een nationaal ruimtevaartagentschap doordat de Sovjet-Unie al de eerste satelliet en het eerste levende wezen in de ruimte brachten

1959 Nadat de Sovjet-Unie op 4

oktober 1959 de Luna 3 ruimtesonde in de ruimte brengt, vliegt het 278 kilogram zware ruimtetuig twee dagen later op een afstand van 6 200 kilometer langs het oppervlak van de maan. Iets later ontving de vluchtleiding 29 foto's van de achterkant van de maan. Dit was de eerste maal dat de mens de achterzijde van de maan te zien kreeg.

1961 De Rus Joeri Gagarin

wordt op 12 april 1961 de eerste mens in de ruimte. Gagarin maakt in zijn Vostok ruimtecapsule één omwenteling om de Aarde en de vlucht verliep volledig automatisch. Vlak voor het einde van zijn missie werd Gagarin geheel volgens plan met een schietstoel uit zijn capsule geschoten waarna hij veilig landde op Aarde met zijn parachute. Deze Vostok 1 missie wordt algemeen aanzien als het begin van de bemande ruimtevaart.

Op 5 mei 1961 wordt Alan Shepard de eerste Amerikaan in de ruimte. Shepard maakt aan boord van zijn Mercury ruimtecapsule (Freedom 7) een suborbitale ruimtevlucht en bereikt een maximale hoogte van 187 kilometer. De totale vlucht duurt slechts 15 minuten.

1963 Valentina Teresjkova wordt

op 16 juni 1963 de eerste vrouw in de ruimte. Teresjkova maakte aan boord van haar Vostok 6 ruimtecapsule 48 omwentelingen om de Aarde en tijdens haar missie kwam ze tot op minder dan 5 kilometer van de Vostok 5 ruimtecapsule.

1965 Op 18 maart 1965 maakt de Russische kosmonaut Alexei Leonov 's werelds eerste ruimtewandeling. Leonov werd samen met Pavel Belyayev op 18 maart in de ruimte gebracht vanop Bajkonoer waarna Leolov zich gedurende 12 minuten buiten de Voskhod 2 ruimtecapsule begaf. Eenmaal Leonov zich opnieuw in de ruimtecapsule wou begeven, bleek dat zijn ruimtepak door de luchtdruk te stijf was geworden. Dit probleem zorgde er ook voor dat de camera verloren ging waarmee zijn ruimtewandeling gefilmd werd. Door een hoeveelheid lucht uit zijn ruimtepak te laten, slaagde de kosmonaut er toch in zich opnieuw te begeven tot in de ruimtecapsule.

1965 Tijdens de Amerikaanse Gemini 4

ruimtemissie maakte astronaut Ed White op 3 juni 1965 de eerste Amerikaanse ruimtewandeling. Iets meer dan 4 uur na de lancering werd het luik van de Gemini 4 ruimtecapsule geopend en verbleef White 12 minuten buiten het ruimtetuig. Tijdens deze ruimtewandeling maakte James McDivitt foto's van White. Ed White kon tijdens zijn uitje manoeuvreren door middel van een gaspistool dat fungeerde als klein stuwraketje. Op 7 juni keerde de Gemini 4 ruimtecapsule terug naar de Aarde.

1965 De Amerikaanse Mariner 4

ruimtesonde stuurt op 14 en 15 juli 1965 de eerste close-up beelden naar de Aarde van het oppervlak van de planeet Mars. Mariner 4 werd op 28 november 1964 gelanceerd en vloog op 15 juli 1965 op een afstand van 9 846 kilometer over het oppervlak van Mars. Dit was de eerste maal dat wetenschappers een duidelijk beeld kregen over Mars. Tot voor de Mariner 4 missie waren veel mensen ervan overtuigd dat er op Mars intelligente buitenaardse wezens leefden.

1966 Op 3 februari 1966 maakt de

Russische Luna 9 ruimtesonde voor het eerst in de geschiedenis een zachte landing op het oppervlak van de maan. Luna 9 was de twaalfde Russische poging om een ruimtetuig te landen op het oppervlak van de maan. Het 99 kilogram zware tuigje werd op 31 januari 1966 gelanceerd vanop Bajkonoer en stuurde 9 foto's naar de Aarde vanop het maanoppervlak. Dit was de eerste maal dat de mens beelden te zien kreeg vanop het oppervlak van de maan. Ondanks het feit dat de Sovjet-Unie de beelden niet meteen vrijgaf, slaagde een Britse krant er in om de foto's te onderscheppen waarna deze wereldwijd verspreid werden.

1967 De drie Amerikaanse astronauten Virgil

Grissom, Ed White en Roger B. Shaffee komen op 27 januari 1967 door een hevige brand om het leven tijdens een gesimuleerde ruimtevlucht op lanceercomplex LC 34 op het Kennedy Space Center. Nadat de drie ruimtevaarders zich in de Apollo 1 ruimtecapsule begaven, brak brand uit in het ruimtevaartuig door een vonk ergens in de 50 kilometer lange bedrading. Aangezien de capsule gevuld was met zuivere zuurstof leidde dit tot een snelle en hevige brand waardoor alle hulp voor de drie astronauten te laat kwam. Na dit tragische ongeval werden tal van aanpassingen en wijzigingen doorgevoerd in het Apollo-programma.

1967 1967 is een zwart jaar in de geschiedenis

van de ruimtevaart. Na de tragische ramp met de Amerikaanse Apollo 1 crew komt op 24 april 1967 de Russische kosmonaut Vladimir Komarov om het leven tijdens de terugkeer uit de ruimte van de Sojoez 1 ruimtecapsule. Komarov werd op 23 april 1967 gelanceerd vanop Bajkonoer en maakte 18 omwentelingen om de Aarde. Tijdens de terugkeer ontplooide de hoofdparachute zich niet van de ruimtecapsule waardoor het tuig te pletter sloeg op Aarde. Na dit ongeval werd het Sojoez-programma grondig herzien zodat men de systemen kon verbeteren.

1968 De Russische Zond 5 ruimtecapsule

was in 1968 's werelds eerste ruimtetuig dat een reis maakte rond de Maan en daarna succesvol terugkeerde naar de Aarde. Op 18 september 1968 vliegt Zond 5 op een hoogte van ongeveer 2 000 kilometer boven het Maanoppervlak. Aan boord van het onbemande tuig bevonden zich wormen, vliegjes, insekten, planten en zaden. Na de terugkeer bleek dat alle levende dieren en organismen aan boord de ruimtecapsule het hadden overleeft waardoor een bemande reis naar de Maan mogelijk was

1969 Op 21 juli 1969 zet Neil Armstrong als

eerste mens voet op de maan. Nadat de Apollo 11 ruimtecapsule op 16 juli gelanceerd werd, koppelde de maanlander met daarin Neil Armstrong en Edwin Aldrin zich op 20 juli los in een baan om de maan. Uiteindelijk verblijven de twee Amerikanen 21 uur en 36 minuten op de maan waarvan ze 2 uur en 31 minuten wandelen op het oppervlak van onze trouwe buur. Tijdens de maanlanding bleef Michael Collins heel de tijd alleen achter in de Apollo 11 ruimtecapsule. De drie astronauten keren op 24 juli terug naar de Aarde waarna ze over de hele wereld onthaald worden als helden

1971 Op 19 april 1971 lanceert de Sovjet-

Unie het Saljoet 1 ruimtestation vanop de Bajkonoer lanceerbasis. Saljoet 1 is 's werelds eerste ruimtestation en had een gewicht van 18 ton. Het ruimtestation had een leefbare ruimte van 90 kubieke meter en bestond uit verschillende compartimenten. Op 23 april 1971 werd de eerste bemanning (Sojoez 10) gelanceerd richting Saljoet 1 maar deze slaagde er niet in de ruimtecapsule vast te hechten aan het ruimtestation. De tweede crew (Sojoez 11) slaagde hier wel in en verbleef in juni van datzelfde jaar 22 dagen aan boord van Saljoet 1.

1972 Eugene A. Cernan, Ronald E. Evans en

Harrison H. Schmitt vertrekken op 7 december 1972 als laatste astronauten naar de maan tijdens de Apollo 17 ruimtemissie. Op 11 december maken Cernan en Schmitt een zachte landing op het oppervlak van de maan waarna ze drie maanwandelingen uitvoeren. Alles samen verblijven de twee 3 dagen en 2 uur op de maan. Schmitt is als geoloog de eerste en enige niet-militair die voet heeft gezet op de maan. Op 19 december 1972 keert de Apollo 17 bemanning terug naar de Aarde.

1973 Op 14 mei 1973 wordt door middel

van een Saturn V raket het Amerikaanse Skylab ruimtestation in een baan om de Aarde gebracht. Het 75 ton zware ruimtestation raakte tijdens de lancering beschadigd waardoor één zonnepaneel verloren ging, een hitteschild ernstige schade opliep en een ander zonnepaneel bleef vastzitten. Toch slaagde NASA er in om Skylab operationeel te krijgen. Tijdens de eerste bemande ruimtevlucht naar het ruimtestation slaagde de bemanning er in om het ruimtestation grotendeels te herstellen. Skylab was het eerste en enige Amerikaanse ruimtestation.

De Amerikaanse Pioneer 10 ruimtesonde maakt op 3 december 1973 een scheervlucht langs de planeet Jupiter. Dit is de eerste maal in de geschiedenis dat een ruimtetuig foto's van Jupiter van nabij maakt en doorheen de planetoïdengordel vliegt. De 258 kilogram zware Pioneer 10 werd op 3 maart 1972 gelanceerd vanop Cape Canaveral en verliet op 13 juli 1983 als eerste ruimtetuig ons zonnestelsel.

1974 Nadat de Amerikaanse Mariner 10

ruimtesonde in november 1973 gelanceerd werd, maakte het ruimtetuig op 29 maart 1974 een eerste scheervlucht langs de planeet Mercurius. Mariner 10 vloog op een afstand van 703 kilometer langs het oppervlak van de kleine planeet en was de eerste ruimtesonde dat een bezoek bracht aan Mercurius. Op 21 september 1974 maakte Mariner 10 een tweede scheervlucht langs Mercurius. Dankzij Mariner 10 konden wetenschappers ongeveer 45% van het oppervlak van de planeet in kaart brengen en ontdekte men dat Mercurius een zeer dunne atmosfeer, magnetisch veld en een grote kern heeft.

1975 In 1975 wordt in Europa het European

Space Agency (ESA) opgericht uit European Space Research Organization (ESRO) en de European Launcher Development Organisation (ELDO). Bij de oprichting telt de ESA tien leden (België, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Italië, Nederland, Spanje, Zweden, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk). De ESA houdt zich bezig met projecten op vlak van ruimtevaart, onderzoek van de Aarde en de verkenning van het zonnestelsel.

1975 In 1975 wordt in Europa het European

Space Agency (ESA) opgericht uit European Space Research Organization (ESRO) en de European Launcher Development Organisation (ELDO). Bij de oprichting telt de ESA tien leden (België, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Italië, Nederland, Spanje, Zweden, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk). De ESA houdt zich bezig met projecten op vlak van ruimtevaart, onderzoek van de Aarde en de verkenning van het zonnestelsel.

1975 De Sovjet-Unie lanceert op 8 juni 1975 de Venera

9 ruimtesonde. Het 4,9 ton zware ruimtetuig bestond uit een orbiter en lander die de planeet Venus van nabij moesten onderzoeken. Op 22 oktober 1975 landt de Venera 9 lander uiteindelijk op het Venusoppervlak en stuurt als eerste televisiebeelden van het verlaten landschap naar de Aarde. De Venera 9 orbiter voerde tot 25 december 1975 onderzoek uit vanuit een baan om Venus. Tijdens de Venera 9 missie ontdekte men ondermeer dat zich in de Venusatmosfeer een 40 kilometer dik wolkendek bevindt en dat de temperatuur aan het oppervlak 485° C bedroeg.

1976 Nadat NASA op 20 augustus en 9

september 1975 twee identieke Marslanders had gelanceerd, maakten deze op 20 juli 1976 en 3 september 1976 een zachte landing op het oppervlak van de planeet Mars. Beide tuigen bestonden elk uit een lander en ruimtesonde die samen 3 527 kilogram wogen en in de ruimte gebracht werden door twee krachtige Titan draagraketten. Terwijl de Viking 2 lander 3 jaar en 7 maand operationeel bleef op het Marsoppervlak, functioneerde de Viking 1 lander 6 jaar en 3 maanden op Mars. Beide landers stuurden tal van prachtige foto's terug naar de Aarde vanop het Marsoppervlak en verrichtten geologisch en meteorologisch onderzoek.

1979 Op 12 april 1981 wordt het

Amerikaanse ruimteveer Columbia voor de eerste maal gelanceerd vanop het Kennedy Space Center. Deze eerste Space Shuttle missie duurt 2 dagen en 6 uur en is de eerste Amerikaanse bemande ruimtevlucht sinds het Apollo-Soyuz Test Project. Aan boord van de Columbia bevinden zich de twee astronauten John W. Young en Robert Crippen. Het ruimteveer maakte 37 omwentelingen om de Aarde waarna het uiteindelijk landde op Edwards Air Force Base in Californië.

1981 Op 12 april 1981 wordt het

Amerikaanse ruimteveer Columbia voor de eerste maal gelanceerd vanop het Kennedy Space Center. Deze eerste Space Shuttle missie duurt 2 dagen en 6 uur en is de eerste Amerikaanse bemande ruimtevlucht sinds het Apollo-Soyuz Test Project. Aan boord van de Columbia bevinden zich de twee astronauten John W. Young en Robert Crippen. Het ruimteveer maakte 37 omwentelingen om de Aarde waarna het uiteindelijk landde op Edwards Air Force Base in Californië.

1982 De Sovjet-Unie brengen op 19 april 1982

het 19,8 ton zware Saljoet 7 ruimtestation in de ruimte. De eerste bemanning arriveerde op 13 mei 1982 bij het ruimtestation en alles samen brachten twaalf crews een bezoek aan Saljoet 7. Terwijl de kosmonauten naar Saljoet 7 gebracht worden met behulp van Sojoez ruimtetuigen wordt het ruimtestation regelmatig bevoorraad met Progress ruimtetuigen. Het 16 meter lange ruimtestation beschikte over 2 toegangsluiken en had een werk- en leefruimte van 90 kubieke meter. Tijdens de operationele levensduur van Saljoet 7 verbleven zes crews gedurende enkele maanden aan boord van het ruimtestation.

1983 Sally Ride wordt op 18

juni 1983 de eerste Amerikaanse vrouw in de ruimte. Ride maakt deel uit van de STS-7 missie en verblijft 6 dagen en 2 uur aan boord van het ruimteveer Columbia. Tijdens deze ruimtemissie worden twee communicatiesatellieten uitgezet in een baan om de Aarde.

Op 28 november 1983 gaat de Duitse wetenschapper Ulf Merbold als eerste ESA-astronaut de ruimte in. Merbold werd in 1978 door ESA geselecteerd als astronaut waarna hij in 1982 gekozen werd om deel uit te maken van de eerste STS Spacelab ruimtemissie. Ulf Merbold wordt ook de eerste niet-Amerikaan aan boord van een Space Shuttle. Na de STS-9 ruimtemissie gaat Merbold nog tweemaal de ruimre in.

1986 Op 28 januari 1986 wordt vanop

het Kennedy Space Center in Florida het Amerikaanse ruimteveer Challenger gelanceerd. Tijdens deze 25ste Space Shuttle missie moest de Challenger één TDRS communicatiesatelliet en twee defensiesatellieten in de ruimte brengen. De lancering eindigde echter in een ramp toen 73 seconden na de start van de lancering het ruimteveer uit elkaar viel als gevolg van een brandstoflek door een defecte dichtingsring. Alle zeven astronauten aan boord van het ruimteveer kwamen hierbij om het leven. Later onderzoek wees uit dat vrieskou de oorzaak was van de defecte dichtingsring.

De basismodule voor het Russische Mir ruimtestation werd op 20 februari 1986 in de ruimte gebracht door een Proton raket vanop Bajkonoer. Mir is het eerste permanent bewoonde ruimtestation in een baan om de Aarde. De bouw van het modulaire complex duurt tot mei 1996. Het ontwerp van Mir is gebaseerd op dat van de Saljoet ruimtestations. De eerste module dient als woon- en leefmodule en heeft bij de lancering een gewicht van 20,4 ton.

1986 Nadat de Europese ruimtesonde Giotto op 2 juli

1985 met succes in de ruimte gebracht werd, maakte het 580 kilogram zware ruimtetuig op 13 maart 1986 een scheervlucht langs de komeet Halley. Het ruimtetuig passeerde de kern van de komeet op een afstand van slechts 596 kilometer. Wetenschappers kregen hierdoor voor het eerst beelden te zien van de kern van een komeet. Dankzij Giotto kon men ondermeer achterhalen dat de komeet 4,5 miljard jaar geleden gevormd werd uit condenserend ijs dat interstellaire stofkorreltjes vormde. Giotto was ook de eerste ruimtesonde die tijdens zijn missie na een lange 'non-actieve' periode terug geactiveerd werd. Het tuig maakte ook als eerste een scheervlucht langs de Aarde nadat Giotto zich al in de interstellaire ruimte had begeven.

1988 Op 15 november 1988 lanceert de

Sovjet-Unie het Boeran ruimteveer. Tijdens deze eerste en enige ruimtevlucht maakt de onbemande Boeran twee omwentelingen om de Aarde waarna het Russische ruimteveer volautomatisch landt op de Baikonoer lanceerbasis. De ontwikkeling van het Russische ruimteveer begon al in het begin van de jaren '70 en het ontwerp van Boeran lijkt sterk op dat van de Amerikaanse Space Shuttle. Uiteindelijk werd het Russische ruimteveer project door geldgebrek in 1993 door toenmalig president Boris Jeltsin stopgezet.

1989 De Amerikaanse ruimtesonde

Voyager 2 vloog op 25 augustus 1989 langs de planeet Neptunus. Voyager 2 vloog 4 820 kilometer boven het noordpoolgebied van Neptunus en ontdekte hierdoor de 'Great Dark Spot'. Daarnaast onderzocht Voyager 2 ook nog de atmosfeer, de ringen, het magnetisch veld en de manen van Neptunus. Tot op heden is dit nog steeds het enige ruimtetuig dat een scheervlucht maakte langs Neptunus

1990 Op 2 december 1990 werd vanop de

Baikonoer lanceerbasis de Sojoez TM-11 ruimtecapsule gelanceerd. Aan boord bevond zich, naast twee Russische kosmonauten, de eerste Japanse ruimtevaarder. Toyohiro Akiyama was op dat moment journalist en verbleef enkele dagen aan boord van het Russische Mir ruimtestation. Tijdens zijn zevendaagse ruimtemissie brengt de Japanner ondermeer live verslag uit vanuit het ruimtestation. Akayima's werkgever, Tokyo Broadcasting System, zou volgens sommige bronnen ongeveer 14 miljoen dollar betaald hebben aan Rusland. Hierdoor zou dit de eerste commerciële ruimtevlucht zijn in de geschiedenis van de ruimtevaart.

1995 Het Amerikaanse ruimteveer Atlantis

koppelt zich op 29 juni 1995 voor de eerste maal aan het Russische ruimtestation Mir. De koppeling maakt deel uit van het Shuttle-Mir programma dat vaak aanzien wordt als de voorbereiding op de bouw van het internationaal ruimtestation ISS. Het Shuttle-Mir programma werd in 1993 bekend gemaakt en uiteindelijk werden hier elf Space Shuttle vluchten in betrokken. Tijdens het Shuttle-Mir programma werd ook de eerste Amerikaanse astronaut met een Russische Sojoez ruimtecapsule in de ruimte gebracht.

1996 Op 15 februari 1996 wordt vanop het

Xichang Satellite Launch Center in China een CZ-3B draagraket gelanceerd met in zijn vrachtruim de Intelsat 708 communicatiesatelliet. Meteen na zijn vertrek raakt de raket uit koers waarna deze neerstort nabij een dorp naast de lanceerbasis. Tot vandaag is het nog steeds onduidelijk hoeveel mensen hierbij om het leven kwamen. Bepaalde bronnen spraken van duizenden doden terwijl Chinese media het over zes doden had.

1997 NASA's Mars Pathfinder maakt op 4 juli

1997 een zachte landing op het oppervlak van de planeet Mars. Aan boord van de Mars Pathfinder bevond zich het 10 kilogram zware Sojourner Marswagentje dat enkele uren na de landing rondreed op het oppervlak van Mars. Dit was de eerste maal in de geschiedenis dat een door de mens gemaakt wagentje rondreed op het oppervlak van een andere planeet. Zowel de Mars Pathfinder alsook de Sojourner bleven nog functioneren tot 27 september 1997 waarna het radiocontact voorgoed wegviel. Na de geslaagde landing van de Mars Pathfinder werd de landingsplaats hernoemd tot 'The Carl Sagan Memorial Station'.

1998 De Russische 19,3 ton zware Zarya

module wordt op 20 november 1998 in de ruimte gebracht door middel van een krachtige Proton draagraket. Zarya is de eerste module van het internationaal ruimtestation ISS. Deze 12,5 meter lange module dient vandaag de dag als opslagruimte voor het grote ruimtestation. Deze lancering wordt algemeen aanzien als de start van de assemblage van het ISS.

2000 Op 31 oktober 2000 wordt vanop

de Baikonoer lanceerbasis de eerste ISS Expedition crew gelanceerd. De Expedition 1 crew bestaat uit William Shepherd, Sergei K. Krikalev en Yuri Gidzenko. De missie start op 2 november 2000 en eindigt uiteindelijk op 18 maart 2001. Deze Expedition 1 missie betekende de start van de permanente aanwezigheid van de mens in de ruimte.

2001 Omwille van te veel technische en

budgettaire problemen besloot Rusland het Mir programma in 2001 stop te zetten. Met behulp van een Progress bevoorradingscapsule wordt het Russische Mir ruimtestation tussen 7 maart en 22 maart 2001 in een lagere baan om de Aarde gebracht. Uiteindelijk dook het ruimtestation op 23 maart 2001 de atmosfeer van de Aarde in met een snelheid van 8 kilometer per seconde. Het ruimtestation brak in stukken en de meeste onderdelen brandden op in de atmosfeer. Over een gebied van 5 000 kilometer lang en 200 kilometer breed ten oosten van Nieuw-Zeeland kwamen enkele brokstukken van het ruimtestation neer in de Stille Oceaan.

De Amerikaan Dennis Tito betaalt in 2001 maar liefst 20 miljoen dollar voor een kort verblijf aan boord van het internationaal ruimtestation ISS. Tito wordt op 28 april 2001 gelanceerd vanop Bajkonoer in Kazachstan en verblijft 7 dagen en 22 uur in de ruimte. Hierdoor wordt hij de eerste 'ruimtetoerist'.

2003 Tijdens de terugkeer naar

de Aarde spat het Amerikaanse ruimteveer Columbia boven Amerikaans grondgebied uit elkaar. Zeven astronauten komen hierbij om het leven. Het ruimteveer Columbia was op 16 januari 2003 vertrokken vanop het Kennedy Space Center voor de wetenschappelijke STS-107 missie. Pas na het tragische ongeval bleek dat een stuk isolatiemateriaal tijdens de lancering één van de vleugels van het ruimteveer had beschadigd waardoor dit onbestuurbaar werd.

Op 10 juni en 28 juni 2003 worden de twee Mars Exploration Rovers vanop Cape Canaveral in de ruimte gebracht. De twee robotwagentjes luisteren naar de namen 'Spirit' en 'Opportunity' en maken op 4 januari en 25 januari 2004 een zachte landing op het oppervlak van de planeet Mars. Beide wagentjes hebben elk een gewicht van 180 kilogram en zijn uitgerust met camera's, spectraalmeters en een microscoop. Deze tuigen analyseren rotsen op het oppervlak van Mars en sturen duizenden prachtige foto's terug naar de Aarde. Spirit ontdekte in de rotsen van de Gusev krater sporen van water en Opportunity ontdekte ondermeer dat de krater waarin hij landde ooit de kust van een zee moet geweest zijn.

2003 China lanceert op 15

oktober 2003 zijn Shenzhou 5 ruimtecapsule vanop de Jiuquan lanceerbasis. Aan boord van het ruimtetuig bevindt zich de eerste Chinese ruimtevaarder Yang Liwei die 21 uur in een baan om de Aarde verblijft. China wordt hierdoor het derde land in de wereld dat op eigen kracht mensen in de ruimte kan brengen.

2004 Het Amerikaanse particuliere experimentele ruimtetuig

SpaceShipOne slaagt er in 2004 in om als eerste drie, niet door overheid gesteunde, ruimtevluchten uit te voeren. SpaceShipOne werd ontworpen door Burt Rutan en begaf zich op 4 oktober 2004 tot op een hoogte van 112 kilometer. Deze prestatie leverde SpaceShipOne de Ansari X Prize op. Het ruimtetuig biedt plaats aan drie personen en werd op een hoogte gebracht van ongeveer 15 kilometer door middel van een speciaal ontworpen vliegtuig waarna een hybride raketmotor tot ontbranding werd gebracht. De vluchten van SpaceShipOne worden aanzien als de start van de commerciële bemande ruimtevaart.

[Cassini] Op 1 juli 2004 komt de Amerikaanse ruimtesonde Cassini aan bij de planeet Saturnus. Cassini werd op 15 oktober 1997 gelanceerd en passeerde in december 2000 Jupiter. De meer dan 2 ton zware ruimtesonde beschikt over 12 wetenschappelijke instrumenten die Saturnus en zijn manen van nabij bestuderen. Cassini draagt ook de Europese Huygens lander met zich mee die begin 2005 een zachte landing maakt op de Saturnusmaan Titan.

2005 Nadat de Amerikaanse

ruimtesonde Deep Impact op 12 januari 2005 gelanceerd werd vanop Cape Canaveral kwam het tuig op 3 juli 2005 aan bij de komeet Tempel 1. Een dag later werd de 370 kilogram zware Impactor losgekoppeld van de ruimtesonde waarna deze insloeg op het oppervlak van de komeet. Tot drie seconden voor de impact stuurde de Impactor foto's terug naar de Aarde. Uiteindelijk was de inslag zwaarder dan verwacht en was deze goed te zien op foto's.

De Europese Huygens ruimtesonde landt op 14 januari 2005 op het oppervlak van de Saturnusmaan Titan. Dit is de eerste keer in de geschiedenis van de ruimtevaart dat een ruimtetuig een zachte landing maakt op de maan rondom een andere planeet. Huygens werd samen met de Cassini ruimtesonde naar Saturnus gebracht waarna de Europese sonde zich op 25 december 2004 losmaakte van Cassini. Ondanks dat de helft van de foto's die Huygens maakte verloren gegaan zijn, wordt deze missie aanzien als één van de grootste Europese ruimtevaartsuccessen.

2007 Op 24 oktober 2007 lanceert

China zijn eerste Maankenner. De Chang'e 1 ruimtesonde kwam in een baan om de Maan terecht op 5 november 2007 en stuurde enkele weken later de eerste foto's van het Maanoppervlak terug naar de Aarde. In 2008 had Chang'e 1 het volledige Maanoppervlak in kaart gebracht waarna het ruimtetuig op 1 maart 2009 gecontroleerd neerstortte op de Maan.

2008 Het 6,8 meter lange Europese

Columbus ruimtelaboratorium wordt op 11 februari 2008 door middel van een robotarm aan het internationaal ruimtestation ISS bevestigd. De 12,8 ton zware module wordt door middel van het ruimteveer Atlantis in de ruimte gebracht. Columbus is ESA's grootste bijdrage tot het ISS en de structuur van de module is gebaseerd op dat van de Multipurpose Logistics Modules. Binnenin het Columbus ruimtelabo bevinden zich tal van wetenschappelijke experimenten waaronder het Biolab, Fluid Science Laboratory en European Drawer Rack.

Europa lanceert op 9 maart 2008 zijn eerste Automated Transfer Vehicle (ATV). Deze onbemande vrachtmodule heeft een gewicht van meer dan 20 ton en kan tot 7,6 ton aan vracht naar het internationaal ruimtestation ISS brengen. Op 3 april 2008 koppelt de eerste ATV, met als bijnaam 'Jules Verne', zich automatisch aan het Russische gedeelte van het ISS. Uiteindelijk bleef de eerste ATV tot 5 september 2008 gekoppeld aan het ISS waarna de onbemande module opbrandde in de atmosfeer van de Aarde. Dit was de eerste maal in de geschiedenis dat Europa op eigen kracht een ruimtestation voorziet van cargo.

2008 Vanop de Chinese Jiuquan

lanceerbasis wordt op 25 september 2008 de derde bemande Shenzhou ruimtecapsule gelanceerd. Aan boord bevinden zich voor het eerst drie Chinese ruimtevaarders. De missie duurt drie dagen en de Chinees Zhai Zhigang voert de eerste Chinese ruimtewandeling uit. China wordt hierdoor het derde land ter wereld dat met eigen middelen ruimtewandelingen kan uitvoeren.

India lanceerde op 22 oktober 2008 zijn eerste onbemande ruimtesonde. De 'Chandrayaan-1' begaf zich na de geslaagde lancering op 8 november 2008 in een baan om de Maan waarna de ruimtesonde vier dagen later een klein projectiel loskoppelde dat gecontroleerd neerstortte in het zuidpoolgebied van de Maan. De 1,3 ton zware Indiase ruimtesonde functioneerde 312 dagen waarna de missie beeïndigd werd. De belangrijkste ontdekking van deze missie kwam van het Amerikaanse Moon Mineralogy Mapper instrument dat watermoleculen ontdekte in de Maanbodem.

2009 Een Amerikaanse Iridium satelliet

botst op 10 februari 2009 in de ruimte met de Russische Kosmos 2251 communicatiekunstmaan. Dit was de eerste maal in de geschiedenis dat twee ruimtetuigen ongecontroleerd tegen elkaar botsen. Beide satellieten hadden op dat moment een snelheid van 42 120 kilometer per uur waardoor de botsing ongeveer 1 000 brokstukken veroorzaakte die groter zijn dan tien centimeter. Het incident kreeg wereldwijd veel aandacht en liet de discussie opnieuw aanwakkeren over de toekomst van verouderde satellieten en ruimteafval.

Nadat Japan eind de jaren '90 begon met de ontwikkeling van een eigen onbemand ISS bevoorradingstuig werd op 10 september 2009 vanop de Tanegashima lanceerbasis de eerste HTV vrachtmodule gelanceerd. Deze eerste HTV werd in de ruimte gebracht door een Japanse H-2B draagraket die voor het eerst gelanceerd werd. De Japanse H-II Transfer Vehicles (HTV) hebben bij het lanceren een gewicht van bijna 17 ton en kunnen tot 6 ton aan cargo naar het internationaal ruimtestation ISS brengen. Eenmaal aangekomen bij het ruimtestation worden ze aan het ISS vastgemaakt door middel van een door de astronauten bediende robotarm.

2010 Na een reis van meer dan zeven jaar

keert boven Australië de Japanse Hayabusa asteroïdenverkenner terug naar de Aarde. Alvorens de ruimtesonde opbrandt in de atmosfeer wordt er een kleine terugkeercapsule losgemaakt die op 13 juni 2010 landt in een verlaten Australisch gebied. Aan boord van deze capsule bevinden zich bodemstalen van de asteroïde 25143 Itokawa. Deze asteroïde werd door Hayabusa in 2005 bezocht waarna het ruimtetuig terugkeerde naar de Aarde. In november 2010 maakte het Japanse ruimtevaartagentschap JAXA uiteindelijk bekend dat Hayabusa weldegelijk bodemmonsters van Itokawa naar de Aarde heeft teruggebracht.

Op 8 december 2010 wordt vanop de Cape Canaveral lanceerbasis in Florida de eerste Dragon ruimtecapsule in een baan om de Aarde gebracht. Het Dragon ruimtetuig werd ontwikkeld door het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf SpaceX dat opgericht werd door Elon Musk. De Dragon werd in een lage baan om de Aarde gebracht door een Falcon 9 raket die eveneens ontwikkeld werd door SpaceX. Tijdens deze eerste missie maakte de Dragon twee omwentelingen om de Aarde waarna de capsule terugkeerde in de atmosfeer en landde in de Stille Oceaan.

2011 De Verenigde Staten lanceren op

8 juli 2011 voor de laatste maal een Space Shuttle. Tijdens deze STS-135 missie brengt het ruimteveer Atlantis nog éénmaal een bezoek aan het internationaal ruimtestation ISS. Gedurende het Space Shuttle programma werden er 135 ruimteveren gelanceerd die samen meer dan 21 150 omwentelingen om de Aarde hebben gemaakt. Doordat het Space Shuttle programma te duur en te onveilig werd, besliste men de drie resterende ruimteveren definitief aan de grond te houden.

China brengt in september 2011 zijn eerste ruimtelabo in de ruimte. De 8,5 ton zware ruimtemodule wordt door een aangepaste CZ-2F draagraket in de ruimte gebracht waar het eerste Chinese ruimtelabo uitvoerig wordt getest. Eind 2011 lanceert China vervolgens een onbemande Shenzhou-9 ruimtetuig dat zich met succes tweemaal vasthecht aan het Tiangong-1 ruimtelabo.

2012 Op 16 juni 2012 wordt Liu

Yang de eerste Chinese vrouw in de ruimte. Liu Yang maakt deel uit van de Shenzhou 9 crew en brengt samen met Jing Haipeng en Liu Wang voor het eerst een bezoek aan het Chinese ruimtelabo Tiangong-1. Tijdens deze ruimtevlucht voert China in een baan om de Aarde voor het eerst een bemande docking uit met een ander ruimtetuig.

De Amerikaanse Marsrover Curiosity landt op 6 augustus 2012 probleemloos op het oppervlak van de 'rode planeet'. Het ruimtetuig vertrok op 26 november 2011 vanop de Cape Canaveral lanceerbasis in Florida. De 900 kilogram zware Marsrover werd na een zenuwslopende afdaling tot op het Marsoppervlak gebracht door middel van een 'sky crane' dat het Amerikaanse ruimtevaartagentschap NASA voor het eerst gebruikte.

2012 Noord-Korea brengt op 12

december 2012 voor het eerst een satelliet in een baan om de Aarde. De 100 kilogram zware Kwangmyŏngsŏng-3 Unit 2 aardobservatiesatelliet wordt door middel van een Noord-Koreaanse Unha-3 raket succesvol tot in een polaire baan gebracht op een hoogte van ongeveer 500 kilometer. Noord-Korea werd hierdoor het tiende land in de wereld dat op eigen kracht een vracht in de ruimte kan brengen.

HTTP://www.youtube.com/watch?v=mwu8jO2Lh1E

http://www.youtube.com/watch?v=mVH24LMb2uc

FILMPJES

http://www.youtube.com/watch?v=XKSQmYUaIyE

http://www.youtube.com/watch?v=z0UBGmlZlqw

EINDE