OOK IN DIT NUMMER:

OPLOSSING VOOR VENTURI-EFFECT

DATACENTER IN NOORSE MIJN

VRIJE KOELING KLEINE COMPUTERRUIMTE

109e JAARGANG N

R 6 JUNI 2016

DE TOEKOMST VAN

DATACENTERKOELING

VOOR MEER INFORMATIE KIJK OP

DAIKINAWARD.NL

Ze zijn bekend DE VIJF NOMINATIES VOOR DE DAIKIN AWARD

Weber klimaattechniek

Conscious hotel

Koelvisie Design & Build Brede

School Loevestein

Installatiebedrijf Ranzijn

Villa

VD koudetechniektechniek BV

Holmatro

MUR ConditioningThe Kitchen

RETHINK CLIMATE IMPROVE LIFE

De afgelopen maanden konden installateurs in Nederland een

VRV-project aanmelden waarop zij het meest trots waren. De jury

heeft vijf projecten genomineerd. Deze installateurs gaan in juli

naar New York en zijn in de race voor het winnen van de Daikin

Award: tot € 25.000,- in mindering op het volgende VRV-project.

Tijdens deze trip wordt de winnaar bekend gemaakt, dus houd

daikinaward.nl in de gaten!

Over de Daikin Award

De Daikin Award is ontstaan vanuit de gedachte dat we de

markt willen oproepen om te denken in oplossingen in plaats

van in producten. Wij zijn trots op de oplossingen die met onze

producten gerealiseerd worden. En die trots willen we delen.

We hebben immers dezelfde doelen, samen zetten we ons in

voor een duurzame klimaatoplossing en een aangenaam en

gezond binnenklimaat.

AIR COOLED CHILLER

STULZ Explorer chillersKoelvermogen voor al uw wensen

Wilt u meer informatie of een afspraak? Neem dan contact met ons op.Telefoon +31 (0)20-545 11 11 | Weverij 7-9 | 1185 ZE Amstelveen | www.stulz.nl | info@stulz.nl

Data Centers

Process Cooling

Comfort Cooling

De STULZ Explorer biedt de

meest geavanceerde technologie

in combinatie met betrouwbaar-

heid, flexibiliteit en innovatieve

oplossingen.

5

inhoud

Juni 2016

ADVERTEERDERSINDEX

ADVANSOR 49

AIRVIEW LUCHTBEHANDELING 47

ALFA LAVAL BENELUX 6

CLIMALIFE DEHON 8

COOLENERGY 46

COOLMARK BIJSLUITER

DAIKIN AIRCONDITIONING 2, 3

EASY COOL 45

ENERGIE CONSULT HOLLAND 10

FAIRFIELD TECHNOLOGIES 24

HAIER BENELUX 24

JAEGGI HYBRIDTECHNOLOGIE 18

KUSTERS TECHNISCHE HANDELSONDERNE-

MING 43

LG ELECTRONICS BENELUX 52

LINUM EUROPE 29

MULTI IMPORT 29

PANASONIC BENELUX 11

PRINS TECHNICS 23, 51

STULZ GROEP 4

UNIECHEMIE 48

WESTERN AIRCONDITIONING 10

ZIEHL-ABEGG 37

INNOVATIES OM DATA- CENTERS TE KOELEN

14

DATACENTER IN EEN NOORSE MIJN

19

OPLOSSING VOOR PRO-BLEEM VENTURI-EFFECT

25

VRIJE KOELING IN KLEINECOMPUTERRUIMTES

34

EPEE GEEFT UITLEG OVER BELEID EUROPA

40

VERDER IN DIT NUMMER:

07 REDACTIONEEL

08 NIEUWS

12 VERENIGINGSNIEUWS

30 ADIABATISCHE KOELING

32 NIEUW DATACENTER SWISSCOM

38 INNOVATIES KOELING

44 INTERNATIONAAL NIEUWS

47 PRODUCTNIEUWS

50 COLOFON & VERWACHT

32

Haal de complexiteituit koeling

Laagst mogelijke

energieverbruik - ingebouwd

in iedere oplossing

Zorgeloze

prestaties en

service 24/7/365

Uitgebreid aanbod om te

profiteren van vrije koeling -

zelfs bij hoge temperaturen

Datacenterkoeling en service van Alfa Laval

7

redactioneel

Uko Reinders Hoofdredacteur

Nederland gaat op de Noordzee de grootste windparken van Eu-

ropa en misschien wel van de wereld aanleggen. Minister Henk

Kamp van Economische Zaken bracht dit onlangs met veel bra-

voure de wereld in. “Het gaat om vijf windparken van ieder 700 megawatt. Dat is

heel veel: op dit moment staat het grootste park van Europa in het Verenigd Ko-

ninkrijk, en dat is 630 megawatt. Wij gaan er vijf neerzetten die ieder groter zijn”,

zei Kamp.

Rigoureuze maatregelen in de verduurzaming zijn hard nodig, want ondanks alle

inspanningen voldoet Nederland nog lang niet aan de milieudoelstellingen. In

2020 moet veertien procent van alle energie die we in Nederland gebruiken uit

duurzame bronnen komen; volgens het CBS zaten we eind 2014 nog maar op

5,5 procent. Alleen Malta en Luxemburg presteren slechter in Europa.

Naast het aanboren van duurzame energiebronnen wordt ook hard gewerkt aan

energiebesparing. Dat wordt duidelijk in deze editie van RCC K&L, die als thema

datacenterkoeling heeft. Datacenters zijn ware energievreters, wat mede wordt

veroorzaakt doordat ze fl ink moeten worden gekoeld. Er wordt daarom naarstig

gezocht naar zuinigere alternatieven. Dat is extra nodig omdat de capaciteit van

datacenters naar verwachting in de komende jaren fors zal toenemen, als gevolg

van de opmars van mobiel internet en opslag in de cloud. Er wordt zelfs gevreesd

dat er hierdoor stroomtekorten ontstaan. En met al onze data in de cloud zal een

tijdelijke uitval van een datacenter voor fl inke economische schade zorgen. Dat

betekent een mooie uitdaging voor de koelindustrie.

Dat de sector niet stilzit blijkt uit diverse artikelen in deze editie van RCC K&L.

Energiebesparende oplossingen gaan van adiabatische koeling tot aan het koelen

met sneeuw. Opvallend is dat er veel onorthodoxe oplossingen worden bedacht,

zoals het plaatsen van een datacenter in een oud mijnstelsel. Over dit project in

Noorwegen kunt u alles lezen in het artikel ‘Lefdal Mine Datacenter verzilvert na-

tuurlijke energiebronnen’ op pagina 19. In het artikel ‘Experimenten en innovaties

in datacenterkoeling’ op pagina 14 passeren diverse alternatieve oplossingen de

revue, zoals vloeistofkoeling via minuscule kanaaltjes die precies die deeltjes van

de chip koelen die warm worden. Amerikaanse bedrijven zien ook in oppervlakte-

water een goede bron om te koelen. In de San Francisco Bay Area wordt gewerkt

aan een datacenter op een boot, waarbij zeewater voor de koeling zorgt. Micro-

soft gaat nog een stapje verder, door een cilinder gevuld met servers in de zee

onder te dompelen.

Datacenters in zee? Als we de Noordzee vol windmolens zetten, lijkt het ook mo-

gelijk om daar een aantal datacenters bij te plaatsen. Palen om ze aan vast te

maken zijn er al. Dit lijkt vergezocht, maar als ik over de experimenten van Ame-

rikaanse bedrijven lees, denk ik: waarom niet? Vast staat dat datacenterkoeling

zich goed leent voor onorthodoxe oplossingen. En omdat datacenters substan-

tieel bijdragen aan CO2-uitstoot, zijn die ook nodig om de milieudoelen te halen.

Het ministerie van Economische Zaken zal vast benieuwd zijn naar uw ideeën.

Rigoureuze maatregelen

Datacenters zijn ware energie-vreters, wat vooral wordt veroorzaakt doordat ze fl ink gekoeld moeten worden

8

nieuws

www.climalife.dehon.com

110

105

100

95

R-40

4A

R-40

7A R-40

7F

R-4X

XA

R-44

8A (N

40)

90

Gecombineerde energie-efficiëntie*lage en gemiddelde temperatuur

LT (-30oC) en MT (-10oC)@ 45oC condensatie*33% van het geïnstalleerd vermogen bij LT en 67% bij MT

In %

ten o

pzic

hte

van R

-404A

BestBeter

STOP MET R-404A Wacht niet meer*, kies voor het beste!

Doe het nu

Nieuwe koelmeubels bij Jumbo SupermarktenJumbo Supermarkten gaat na de zomer

op grote schaal Foodmarkt-modules uit-

rollen. Het gaat hierbij om nieuwe koel-

meubels met verse producten. Dat meldt

Distrifood. In de loop van het jaar wor-

den modules met zelfgemaakte pizza’s

geplaatst. Dit moet gebeuren bij meer

dan 400 vestigingen. Ook is het plan om

bij meer dan 200 vestigingen een mo-

dule met verse sushi te plaatsen. Vol-

gens bronnen van Distrifood zal een aan-

tal winkels ook de beschikking krijgen

over een nieuw diepvriesmeubel voor

luxe vleesproducten. Het gaat hierbij om

een kleinere versie van een meubel dat

is te vinden in de Jumbo Foodmarkt in

Veghel. Ook is in de diepvrieskist plaats

voor bijzondere visproducten. Naast su-

shi test Jumbo nog meer verselemen-

ten. Zo hebben verschillende winkels de

beschikking over een verse yoghurttap

en een module met zelfgemaakte verse

smoothies. ‘Jumbo heeft over een grote

uitrol van deze modules nog geen beslis-

sing genomen, aangezien het nog niet

duidelijk is of dit is rond te rekenen’, zegt

een van de ingewijden.

Juni 2016 9

‘NATUURLIJKE KOUDEMIDDELEN ZIJN HET MEEST TOEKOMSTBESTENDIG’Het Klimaat Event van Coolmark, dat op 2 juni in Rotterdam plaatsvond, stond in het teken van natuurlijke koudemid-delen. Volgens deskundigen van het bedrijf zijn ze van alle koudemiddelen het meest toekomstbestendig. Als locatie was gekozen voor het Innovatie Centrum Duurzaam Bouwen, dat zich in het havengebied van Rotterdam bevindt. Met deze keuze wil Coolmark de innovatieve oplossingen voor koeling van het bedrijf onderstrepen. Arnout Filé, technisch adviseur koudetechniek bij Coolmark, schetste het belang van koudemiddelen met een lage GWP-waarde. “De helft van de koudemid-delen die ooit zijn geproduceerd is in

de atmosfeer terechtgekomen. Door toename van koeling in vooral China zal het gebruik van koudemiddelen wereldwijd enorm toenemen. Dat bete-kent ook dat het aandeel van koeling in de totale CO2-emissie zal stijgen.” Die stijging kan volgens Filé worden beperkt door milieuvriendelijkere koudemidde-len te gebruiken. Met wetgeving wordt daar in Europa aan gewerkt, waarbij Filé erop wijst dat in 2018 een grote stap wordt gezet in de quota voor koudemiddelenproductie, op basis van CO2-equivalenten. Volgens Filé geven natuurlijke koudemiddelen de meeste zekerheid voor de toekomst. “Dat komt doordat je onafhankelijk bent van

nieuwe uitfaseringsmaatregelen. Met synthetische middelen die nu nog zijn toegestaan ben je er nooit zeker van of ze in de toekomst nog gebruikt mogen worden.”

Evenementenhal presenteert nieuwe beurstitel: Bouw & Installatie Zuid-NederlandMet de nieuwe beurstitel Bouw & Instal-latie Zuid-Nederland heeft Evenemen-tenhal als doel de Zuid-Nederlandse bouw- en installatiebranche bij elkaar te brengen, om zo samen nog meer uit de woning- en utiliteitsbouw te halen. De beurs vindt plaats op 1, 2 en 3 november in Evenementenhal Venray.

De organisatie kiest bewust voor de combinatie van bouw en installatie. “Duurzaam en energiezuinig bouwen en renoveren gaat hand in hand met slim-me installaties”, zegt Pieter van Bussel van Evenementenhal. “De vraag naar renovatie en nieuwbouw neemt toe, ook in Zuid-Nederland. Dat vraagt van

zowel de bouw- als de installatiebran-che een antwoord op maat, want de consument en het bedrijfsleven willen comfortabel en energiezuinig worden gehuisvest. In de branches moeten de handen daarom ineen worden gesla-gen. Op deze vakbeurs presenteren wij die ketensamenwerking.” Opvallende en innovatieve bouwprojecten uit Zuid-Nederland krijgen op de beursvloer speciale aandacht. Daarnaast is er een Demo & Experience Plein. Voor expo-santen biedt dit de mogelijkheid om hun nieuwste innovaties en toepassingen te presenteren en demonstreren. Er wor-den op de beursvloer ook themazones ingericht: 'Bouw' en 'Installatie'. Onder Installatie valt ook Energie & Besparing. In deze themazones krijgen exposan-ten en bezoekers de kans kennis en deskundigheid te delen over verschil-lende thema’s, zoals modulair bouwen en nul-op-de-meter. Daarnaast biedt Bouw & Installatie Zuid-Nederland een kennisprogramma aan, met deskundige sprekers uit de branche.

Energie Consult Holland B.V.

Hertzstraat 14

6716 BT EDE

NoBo/AKI-nummer 1242

T +31 (0)318 55 11 06

F +31 (0)318 55 13 22

info@energie-consult.nl

www.energie-consult.nl

Wilt u meer informatie aanvragen of een

afspraak maken?

Notifi ed Body voor

Drukapparatuur (PED)

Alle PED modules

Keuring voor ingebruikneming

Periodieke herkeuringen

Soldeer- en laskwalifi caties

Beoordelingen PGS 13

Gespecialiseerd in koudetechniek

Voor meer informatie: 033 - 247 78 00 www.western.nl info@western.nl

‘In Row’ koelingspeciaal voor IT toepassingen

2

‘Effi ciënt & Flexibel’

Juni 2016 11

Panasonic GHP systeem; meest effi ciënte en duurzame oplossing voor VRF systemen

- Hoge effi ciëntie door onder andere het gebruik van de restwarmte - Ideale oplossing beperkte electravoorziening - Aansluitbaar op aardgas en propaan - Grote range aan capaciteiten (van 45 t/m 142 kW) - Bedrijfssituatie tot -20°C met behoud van capaciteit - Geen ontdooicyclus, dus maximaal comfort- Aansluitbaar op alle VRF DX binnendelen - Aansluitbaar op de watermodulen voor gekoeld en verwarmd water- Diverse oplossingen voor de integratie in gebouwbeheer systemen

GASWARMTEPOMP EFFICIËNT EN DUURZAAM

Down to-20°C in

heating modeOUTDOOR

TEMPERATURE

Highsavings

Environmentallyfriendlyrefrigerant

R410A

Easycontrolby BMS

CONNECTIVITY

www.aircon.panasonic.eu

Offi ciële Panasonic distributeurs

B.V.

KLIMAAT OPLOSSINGEN

Discussiebijeenkomst KNVvK over ‘Kleine koelaggregaten’ in EIA-lijst 2017

In deze bijeenkomst wordt de omschrijving van ‘Kleine koel-

aggregaten’ in het kader van de EIA-lijst bediscussieerd.

Deze omschrijving is voorbereid door een technisch-inhou-

delijke werkgroep. Ook RVO verleent medewerking aan deze

avond en zal zijn visie en bevindingen met betrekking tot de

EIA-energielijst delen met de aanwezigen. Op basis van de

uitkomst van de discussieavond zal de omschrijving ‘Kleine

Koelaggregaten’ definitief worden gemaakt en worden inge-

diend ten behoeve van de EIA-energielijst 2017.

Meer info en inschrijven via de website www.knvvk.nl

Let op: maximaal 2 deelnemers per bedrijf/

organisatie en maximaal 40 deelnemers

A-WARE BOUTER CHEESE VERDUBBELT RIJPINGS-CAPACITEIT

A-ware Bouter Cheese investeert fors in uitbreiding en au-

tomatisering van de locatie in Culemborg. Het vernieuwde

kaaspakhuis telt 4.400 locaties voor opslag van kaasboxen.

Daarnaast wordt geïnvesteerd in een magazijn dat wordt in-

gericht voor het terugkoelen en bufferen van consumenten-

verpakkingen. Lalesse Europe levert de volledige inrichting

van het pakhuis en het magazijn, inclusief negen magazijnkra-

nen. De vestiging van A-ware Bouter Cheese in Culemborg is

volledig ingericht voor het rijpen, versnijden en verpakken van

kaas voor een toonaangevende Nederlandse supermarkt-

keten. Omdat de capaciteit op middellange termijn ontoerei-

kend is, investeert de kaasleverancier fors in uitbreiding van

deze vestiging. Op het bestaande terrein in Culemborg verrijst

dit jaar een nieuw pakhuis waarmee de rijpingscapaciteit van

A-ware Bouter Cheese wordt verdubbeld. Lalesse levert vier

palletkranen met een hoogte van twaalf meter die de in- en

uitslag van de kaasboxen in het pakhuis verzorgen. Deze kra-

nen kunnen via een speciale wisselgang aan de achterzijde

van het pakhuis van gang wisselen en hebben via een twaalf

meter hoge schuifdeur in de scheidingswand ook toegang tot

de laatste gang, met een ander temperatuurbereik. In februari

2017 moet het hele pakhuis gereed zijn.

12

KNVvK verenigingsnieuws

IN MEMORIAM: KNVVK-ERELID IR. J. VAN MALE

Op 8 mei 2016 overleed Hans van Male, na een ziek-

bed van 11 dagen in een ziekenhuis in Purmerend, op

de leeftijd van 95 jaar.

95 jaar geïnspireerd en inspirerend, actief, betrokken

en geïnteresseerd in de wereld. 95 jaar muziek, boe-

ken, wetenschap en familie. En toch was het niet lang

genoeg, zo kondigden zijn nabestaanden het overlij-

den van Hans aan: Onze Pater Familias, echtgenoot van

Janny van Male-Laurijssens, papa, oom, zwager, opa,

superopa is nu 'overal'. En we missen hem ontzettend.

Met ir. J. van Male – Hans voor zijn vele vrienden – is ie-

mand heengegaan met veel verdiensten voor ons vak-

gebied. Na de lagere school bezocht Van Male (25 ok-

tober 1920) het Gymnasium en de Kweekschool voor

Scheepvaart in Amsterdam, waar hij in 1940 het diplo-

ma stuurmansleerling B behaalde. Hij heeft Werktuig-

bouwkunde gestudeerd aan de TU-Delft van 1945-1950

bij prof. L. H. de Langen. Na zijn studie is hij gaan wer-

ken bij v/h Machinefabriek Backer en Rueb in Breda en

vervolgens bij de Apeldoornsche Machinefabriek en bij

Grasso in ’s-Hertogenbosch. Daarna heeft hij zich vol-

ledig gewijd aan de invoering van het SI-stelsel en we-

kelijks televisielessen gegeven voor Teleac, onder lei-

ding van Chriet Titulaer. Op verzoek van prof. A. Stolk is

hij naar de TU Delft gegaan, waar hij van 1979 tot 1983

werkte als onderzoeker voor de Stichting Ontwikkeling

Koeltechniek (SOK).

Van 1979-1986 was hij ook hoofdredacteur van ons ver-

enigingsorgaan met de toenmalige titel Koeltechniek/

Klimaatregeling. Voor de SOK heeft hij onderzoek ver-

richt naar onder andere de dichtheid van koude ruimten

en het ontdooien van luchtkoelers. In die periode werk-

te hij ook voor Grasso, waarvoor hij de eerste 400 meter

lange ‘Jaap Eden’-ijsbaan ontwierp.

Vanaf 1963 tot 1991 was Van Male docent van de ap-

plicatiecursus koudetechniek aan de HTS in ’s-Herto-

genbosch en heeft hij 29 seizoenen de vakken ‘com-

pressiekoelsystemen’ en later ook ‘de kouderuimte’

gedoceerd. Van Male heeft tot zijn zeventigste jaar deze

colleges gegeven.

In zijn werkzame loopbaan is Van Male ook nog gecom-

mitteerde geweest bij IPC PLANT in Ede. Daar werd in-

dertijd de opleiding installateur koeltechniek gegeven,

die toen onder meer de bevoegdheid inhield tot het

voeren van een eigen onderneming in de koeltechniek.

Ir. van Male heeft verder actief meegewerkt aan de nor-

malisatie van de ‘International Organization for Standar-

dization (ISO)’. In het bijzonder heeft hij als voorzit-

ter van de internationale werkgroep bijgedragen aan de

totstandkoming van de ISO Recommendation R1662

‘Safety Requirements for Refrigerating Plants’. Bij de

behandeling van deze ISO Recommendation heeft Ne-

derland een actieve rol gespeeld. Deze norm is in 1967

afgerond in Parijs en is in 1970 gepubliceerd. Uiteinde-

lijk heeft dit werk ook geleid tot de in 1971 door de Ne-

derlandse normcommissie 340 94 000 uitgegeven Ne-

derlandse norm ‘veiligheid van koelinstallaties’, NEN

3380.

Naast zijn functie als voorzitter van internationale werk-

groepen heeft hij veel werk verzet om het Europe-

se Pneurop gestalte te geven. Dit is een Europese or-

ganisatie die normen ontwikkelt voor de fabricage van

luchtcompressoren, vacuümpompen, pneumatisch ge-

reedschap en dergelijke. Hij werd hiervoor gevraagd

vanwege zijn bekendheid hiermee, opgedaan door het

uitgevoerde internationale normalisatiewerk van de

koeltechnische norm voor ISO. Op basis van zijn vele

verdiensten in de koudetechniek en normalisatie is

ir. J. van Male op 19 april 2007 tijdens de 99e jaarverga-

dering van de NVvK benoemd tot erelid.

Zijn hele leven was Hans, zoals tijdens zijn uitvaart

op 12 mei jongstleden door zijn familieleden, kinde-

ren en kleinkinderen werd gememoreerd, niet alleen be-

zig met wetenschap en onderwijs in de koudetechniek,

maar genoot hij ook van klassieke en jazzmuziek, waar

hij veel parate kennis over bezat. Deze culturele baga-

ge bracht hij over aan zijn kinderen en kleinkinderen,

die hem hier nog altijd dankbaar voor zijn. Een sympa-

thiek en deskundig erelid zullen wij in dankbaarheid ge-

denken.

Dick Havenaar

Ir. J. van Male

13

NVKL verenigingsnieuws

Juni 2016

30 JUNI LAATSTE DEADLINE EPBD-AIRCOKEURING

Volgens de EPBD-wetgeving die op 1 december 2013 is

ingegaan, moet een airconditioningsysteem eens in de

vijf jaar gekeurd worden. Deze verplichting geldt voor

airconditioningsystemen met een koelvermogen op ge-

bouwniveau van meer dan 12 kW. Voor alle airconditio-

ningsystemen die voor 1 december 2013 in gebruik zijn

genomen, gold een instroomschema. Voor installaties

ouder dan 1 december 2008 is de deadline reeds ver-

streken en moeten al aircokeuringen uitgevoerd zijn.

Donderdag 30 juni loopt de laatste deadline voor de

EPBD-aircokeuring af. Alle installaties die in gebruik zijn

genomen tussen 1 december 2008 en 1 december 2013

moeten gekeurd zijn voor 30 juni 2016.

KLANTEN INFORMERENOm uw klantenbestand te informeren over de verplichte

aircokeuring zijn er verschillende middelen beschikbaar.

Zo heeft de NVKL samen met de Rijksdienst voor Onder-

nemend Nederland (RVO) een infoblad ontwikkeld met

alle informatie die voor gebouwbeheerders relevant is.

Ook heeft de NVKL een video laten maken die in twee mi-

nuten uitlegt wat de verplichting van een aircokeuring in-

houdt. Dit filmpje is te vinden op het YouTube-kanaal van

de NVKL. Nadat de laatste deadline verstreken is, geldt

dus voor alle airconditioningsystemen met een koelver-

mogen op gebouwniveau van meer dan 12 kW dat zij te-

rugkerend eens in de vijf jaar gekeurd moeten worden.

EPBD-APP IS ONLANGS VERBETERDDe installateurs van de NVKL maken gebruik van de

EPBD-app. Dat is een online tool waarmee aircokeurin-

gen uitgevoerd worden en rapportages worden gemaakt.

Onlangs is de app weer verbeterd qua lay-out en de mo-

gelijkheid om zelf foto’s en teksten in te voegen.

DOCUPED WEB APPLICATIE BINNENKORT BESCHIKBAAR

Binnenkort komt de PED-webapplicatie DOCUPED beschikbaar voor NVKL-leden. In de afgelopen periode is er door

de werkgroep PED hard gewerkt aan een update van het lesmateriaal voor de PED cursus. Hierbij is ook de beken-

de DOCUPED-CD-rom omgezet naar een eigentijdse web app. Deze webapplicatie kan door studenten en exclu-

sief door alle NVKL-leden ter ondersteuning worden gebruikt bij het realiseren van een PED-constructie-dossier. In

de app zijn alle benodigde sterkteberekeningen (aangeleverd door RBK group) opgenomen. Om deze exclusiviteit te

kunnen waarborgen zit de app maar ook de berekeningen achter een login. Binnenkort ontvangt u vanuit de NVKL

de benodigde inlogcodes. Afhankelijk van de laatste test komt de app tussen 10 en 17 juni beschikbaar.

14

datacenterkoel ing

ONDERZOEK MOET PROBLEMEN IN ENERGIEVOORZIENING VOORKOMEN

Tekst: Bas Roestenberg

15Juni 2016

Het nieuwe hoofdkantoor van AliCloud, waarvan het datacenter

wordt gekoeld met water uit het meer aan de voorkant.

Bij het eerste prototype in het Natick-project van Microsoft

wordt de ICT-apparatuur in de behuizing geschoven.

De tewaterlating van het experimentele Natick-datacenter.

16

datacenterkoel ing

De eRadiator – een decentraal datacenteronderdeel dat als ra-

diator fungeert - in een van de vijf Nederlandse proefwoningen.

17Juni 2016

ONDERDOMPELINGIn plaats van complete datacen-

ters onder te dompelen in zeewa-

ter – zoals bij het Natick-project

van Microsoft – wordt er ook ge-

werkt aan systemen waarbij de

racks binnen een datacenter wor-

den onderdompeld in een vloei-

stofbad ('immersion cooling').

Bedrijven als 3M zijn al ver gevor-

derd met onderzoek naar de prak-

tische toepasbaarheid hiervan. In

Nederland is onlangs het bedrijf

Asperitas opgestart, dat zich ook

op deze vorm van datacenterkoe-

ling richt. In een van de komende

edities van RCC K&L zal hier meer

aandacht aan worden besteed.Koeling middels onderdompeling (Foto: PEZY).

°

°

Droog of nat bedrij fDe Hybrid Blue van JAEGGI combineert de eenvoud van een droge koeler met de fl exibele, hogere prestaties van een adiabatische voorkoeling met bevochtigingsmatten – perfect hygiënisch en zonder waterbehandeling. Met een vermogensbereik van 50 kW tot 2 MW en een indrukwekkend klein opstellingsoppervlak; door de intelligente controle van ventilator toerental en bevochtiging kan de koeler vrij wel voor elke toepassing worden gebruikt in industrie, klimaatbeheersing of datacentra.

www.jaeggi-hybrid.ch/adc

Dubbel koelt beterMet adiabatische voorkoeling –

zonder waterbehandeling

Member of Güntner Group

19Juni 2016

datacenterkoel ing

DUURZAME DATACENTERKOELING IN NOORSE STIJL

Tekst: Elbert Raben

Lefdal Mine Datacenter, zes verdiepingen ondergronds.

20

datacenterkoel ing

l

l

l

l

l

l

l

l

l

l

l

l

l

l

l

l

l

l

De hal van het datacenter.

Lefdal Mine-energienetwerk.

21Juni 2016

In het ondergrondse datacenter wordt een RiMatrix S-container in ontvangst genomen.

RiMatrix S-demonstratiecontainer.

22

datacenterkoel ing

Over de auteurElbert Raben is Product Manager IT-Infrastruc-

tuur bij Rittal.

Meer informatieRittal

T: 0316-591660

E: sales@rittal.nl

I: www.rittal.nl

I: www.lefdalmine.com

Lefdal Mine Datacenter, bovengronds.

NEWWIRELESS VACUUM

GAUGE!

INTRODUCING THE MANTOOTH WIRELESS DIGITAL VACUUM GAUGE

THE MANTOOTH WIRELESS DIGITAL VACUUM GAUGE

67020 – The YELLOW JACKET

ManTooth V (Vacuum Only)

67023 - The YELLOW JACKET

ManTooth PTV

Monitor the vacuum process wirelessly with the new ManTooth

wireless vacuum gauge. This new state-of-the-art tool utilizes

the ManTooth RSA app that accurately calculates and displays

a system’s actual readings conveniently on your iPhone, iPad or

Android device. Combine it with the ManTooth pressure/temperature

gauge and you have a full system analysis tool with data logging and

improved connectivity. In other words, HVAC techs everywhere have

a new favorite high-tech tool. VISIT THE APP STORE OR GOOGLE

PLAY TO DOWNLOAD THE YELLOW JACKET® MANTOOTH™ RSA APP.

LEARN MORE AT YELLOWJACKET.COM

ASSEMBLED IN THE U.S.A.

25 Juni 2016

datacenterkoel ing

Tekst: Mats Carselid

Figuur 1: Het Venturi-effect in de natuur: smalle kanalen leiden tot

hogere windsnelheden, wat weer leidt tot een lagere luchtdruk.

Een parapente die door een vernauwing in een dal vliegt krijgt te maken met het Venturi-effect.

26

datacenterkoel ing

Figuur 2: Het Venturi-effect in datacenters.

Figuur 3: Drukverschillen gerelateerd aan hoge luchtsnelheid.

27Juni 2016

Figuur 4: Door het Venturi-effect en de drukverschillen ont-

staat er een onderdruk in het onderste gedeelte van het rack

en wordt lucht van de achterkant naar de voorkant gezogen.

Op hetzelfde moment is er een normale druk in het middelste

gedeelte en overdruk in het bovenste gedeelte. Als gevolg hier-

van komen hot spots voor en is er onvoldoende koeling in de

onderste en bovenste gedeelten van het serverrack.

Figuur 5: Een CFD-simulatie, waarbij een hot spot aanwezig

is aan de onderkant van de koude gang, net voor de server bij

de inlaatzijde. Deze situatie doet zich meestal voor op plekken

vlak bij de luchtuitlaat van CRAC-units. Door de lage druk is

het moeilijk voor de serverventilatoren om koude lucht aan te

zuigen, terwijl hete lucht zich een weg baant naar de voorzijde,

om de leegte op te vullen.

28

■

■

Over de AuteurMats Carselid is bij Alfa Laval verantwoordelijk

voor de ontwikkeling van de activiteiten op het

gebied van datacenterkoeling wereldwijd.

Meer informatie: Alfa Laval Benelux

Contactpersoon: Carry Zinkstok

T: 076-5791472

E: carry.zinkstok@alfalaval.com

I: www.alfalaval.nl, www.alfalaval.com/

datacenter

Figuur 6: Energiegebruik gerelateerd aan de drukval in de serverruimte.

Figuur 7: Beschikbaarheid van stuurlucht.

datacenterkoel ing

16.0

57

LINUM EUROPE BV Oosterparkweg 35H 2985 SX Ridderkerk

T: 0180-46 35 88

F: 0180-46 35 69

info-nl@linum.eu www.linum.eu

Wat wij met de modulaire oplossingen van Big Foot Systems voor deze klanten deden,

kunnen we beslist ook voor u. Bel Linum voor advies en technische ondersteuning.

precies zoals u het nodig heeft

Vraag de

Linum

HVAC Service

gids 2016

Multi Import staat bekend om zijn kwaliteitsproducten, snelle levering door voldoende eigen voorraad, uitstekende service en scherpe prijzen. In Nederland is Multi Import sinds 2011 officieel distributeur van Panasonic Airconditioning.

Maak ook kennis met het alles-in-1 principe van Multi Import:

HET MULTI VOORDEELVAN DE ALLES-IN-1

PARTNER.

2. UITGEBREIDE WEBSHOP

4. SERVICE EN GARANTIE

24 uur - 7 dagen online

Direct bestellen

Order history bekijken

Volledige product informatie

Snelle afhandeling garantie

Garantietermijnen geldig vanaf

factuurdatum

Panasonic 5 jaar garantie

Space-Saver 5 jaar garantie

Condenswaterpompen 2 jaar

Ruime voorraad

Vóór 14.00 uur besteld, volgende dag

geleverd

Tijdslevering tegen meerprijs mogelijk

Afhaal mogelijk aan onze balie

Project- technische ondersteuning

op locatie

MI-Deal app

1. LEVERING EN VOORRAAD

3. EXTRA DIENSTEN

UITGEBREIDE WEBSHOP EXTRA

DIENSTEN

SERVICE EN GARANTIE

LEVERING EN VOORRAAD

VRAAG DE NIEUWE PRIJSCATALOGUS AAN MET ONS COMPLETE LEVERINGSPROGRAMMA INCL. PANASONIC!

HONGKONGSTRAAT 10-14 3047 BS ROTTERDAM T +31 (0)10 437 62 55 E INFO@MULTI-IMPORT.NL

WWW.MULTI-IMPORT.NL

OFFICIEEL DISTRIBUTEURVOOR NEDERLAND

30

datacenterkoel ing

Tekst: Guido Neijmeijer

Adiabatische koelmachine voor een datacenter, op het dak.

31 Juni 2016

Over de auteurGuido Neijmeijer is Country Manager Benelux

bij Emerson Network Power.

Meer informatie T 076-5781620

E sales.benelux@emerson.com

I www.eu.emersonnetworkpower.com

Adiabatische koelmachine (Liebert AFC).

32

datacenterkoel ing

Tekst: Jaeggi Hybridtechnologie

Meer informatie Stefan Medag

E: Stefan.Medag@jaeggi-hybrid.ch

I: www.jaeggi-hybrid.eu

De hybride koelers op het dak van het nieuwe datacenter.

33 Juni 2016

MEEDENKENDE PARTNER VOOR INSTALLATEURS VAN KOEL- EN VRIESCELLEN EN HVAC-SYSTEMENVakhandel Linum is, naast de grootkeuken, gespecialiseerd in de koel- en klimaattechniek en montagemateriaal voor HVAC-projecten. Het sortiment bestaat uit verrassend veel producten waarmee installateurs voordeel kunnen behalen, zoals sneller werken. Samen met de snelle levering uit voorraad, de webshop, online tools en deskundige mensen zorgt dat ervoor dat Linum de ideale partner voor al uw projecten is.

Meer informatieLinum Europe - Nederland

T: 0180-463588

M: info-nl@linum.eu

I: www.linum.eu, www.rackline.eu,

www.gasketline.eu

Fermostock-rekstelling.

Dakdoorvoer met

afneembare kap.

advertor ial

34

datacenterkoel ing

BEREKENINGEN MAKEN DUIDELIJK:

l

l

Tekst: Anton Dijksma

l

l

l

l

Bestaande installatie.

35 Juni 2016

l

l

l

Conventionele computerruimte.

UCW close control-airconditioner.

Enclosure-opstelling.

Koelmachine met vrije koeling.

36

datacenterkoel ing

l

l

l

l

l

l

l

Over de auteur Anton Dijksma is werkzaam bij Western Air-

conditioning in Hoevelaken in de functie van

accountmanager ZO Nederland. De fabrikant

die voor Western de bovengenoemde produc-

ten fabriceert is gecertifi ceerd in het kader van

'EU code of conduct data center energy effi ci-

ency' door de EU commissie.

Meer informatieT: 033 2477800

E: sales@western.nl

I: www.western.nl

Mechanische koeling. Mechanische en vrije koeling. Vrije koeling.

Vrijekoeling-zones in Europa.

38

innovaties

Tekst: Etty de Boer

De melk van veehouders wordt voor 99,9 procent met HFK gekoeld. Met de zogenaamde ‘melkrobotsimulator’ wordt het systeem

van melkwinning nagebootst.

39Juni 2016

l

l

l

l

l

l

l

Over de auteurEtty de Boer is Verenigingsmanager van de

KNVvK. Zij heeft dit artikel geschreven op basis

van de eindrapportage IPC-project ‘Natuurlijk

koelen, ontwikkelen van HFK-vrije installaties’.

Meer informatiewww.gtex.nl

www.ps-koeltechniek.nl

www.remeker.nl

Voor het rijpen van de kazen van Remeker is een compleet

nieuw bewaarconcept ontwikkeld.

De nieuwe installatie bij Remeker op basis van transkritisch CO2.

40

Europese regelgeving

Tekst: ing. Dick Havenaar

Fanny van der Loo (links) en Andrea Voigt.

41Juni 2016

GAPOMETER HELPT OM AAN EU-DOELSTELLINGEN TE VOLDOENRay Gluckman van Gluckman Consulting gaf in een presentatie aan hoe de uitfasering van HFK’s in Europa

met behulp van de EPEE-Gapometer kan plaatsvinden. Met deze meter wordt een traject doorlopen waarbij

rekening wordt gehouden met onvolkomenheden of lacunes tussen vraag en aanbod. Het instrument geeft

aan hoe de uitfaseringsdoelen in de diverse sectoren moeten worden gerealiseerd. Het instrument is geba-

seerd op een driestappenplan dat van toepassing is op nieuwe en bestaande koelinstallaties, en de terug-

winning van koudemiddelen.

De drie belangrijke stappen voor uitfasering zijn:

Voor nieuwe installaties: het gebruik van koudemiddelen met een lagere GWP-waarde, het ontwerpen

van installaties met minder koudemiddelinhoud en het voorkomen van lekkages.

Voor bestaande installaties: het voorkomen van lekkages en retrofit naar alternatieve koudemiddelen met

lagere GWP-waarde.

Voor terugwinning van koudemiddelen:

recovered (gezuiverd) koudemiddel uit installaties die aan het eind van de levensduur zijn, en recovered

(gezuiverd) koudemiddel beschikbaar door retrofit van bestaande installaties.

Op korte termijn is volgens de EPEE-Gapometer de grootste winst te behalen bij het terugdringen van CO2-

equivalenten in de commerciële koeltechniek. De totale basis aan equivalenten is gesteld op 205 MT CO2

(MT CO2 staat voor miljoen ton CO2-equivalenten), die moet worden teruggedrongen naar circa 80 MT CO2

in 2021, in de volgende sectoren:

Commerciële koeltechniek vanaf nu tot 2018 met 47 MT CO2 en in 2021 tot 51 MT CO2.

Industriële koeltechniek: vanaf nu tot 2018 met 12 MT CO2 en in 2021 tot 15 MT CO2.

Stationaire airconditioningsystemen: vanaf 2018 tot 2021 met 14 MT CO2.

Mobiele airconditioningsystemen vanaf nu tot 2018 met 15 MT CO2 en in 2021 tot 20 MT CO2.

Niet aan koeltechniek en airconditioning gerelateerde systemen, zoals gassen voor isolatie(schuimen)

materialen en aerosols, zullen vanaf nu tot 2021 met 15 MT CO2 moeten zijn teruggedrongen. Ook chil-

lers en de koeltransportsector moeten bijdragen aan de terugdringing van CO2-equivalenten.

42

Europese regelgeving

Over EPEEHet Europees Partnerschap voor Energie en

Milieu (EPEE) vertegenwoordigt een deel van

de Europese koel-, airconditioning- en warm-

tepompindustrie. 40 bedrijven, nationale en in-

ternationale verenigingen zijn lid van de organi-

satie. Samen realiseren ze een omzet van ruim

30 miljard euro en hebben ze meer dan 200.000

mensen (in Europa) in dienst.

Meer informatieT: 0032-27327040

E: secretariat@epeeglobal.org

I: www.epeeglobal.org

Congres Eureka 2016: www.eureka-hvacr.eu

Over de auteurIng. Dick Havenaar is redactioneel coördinator

van de KNVvK-beleidsgroep Marcom en tech-

nisch adviseur van de redactie van RCC K&L.

KERNACTIVITEITEN VANAF NU TOT 2021 Om aan de EU-doelstellingen te voldoen is op ba-

sis van berekeningen door de Gapometer een aan-

tal adviezen geformuleerd. Voor nieuwe installaties

geldt het advies om R404A niet meer te gebruiken

en in plaats daarvan nieuwe koudemiddelen met

lage GWP-waarde te gebruiken (zie figuur). Ook

moet meer gebruik worden gemaakt van natuur-

lijke en brandbare koudemiddelen die zijn geclas-

sificeerd volgens de classificaties A3 en A2L. Het

advies voor bestaande installaties is om zo snel

mogelijk over te gaan op retrofitten van installaties

die werken met R404A. Door het nemen van pre-

ventieve maatregelen moet lekkage worden voorko-

men. In 2018 moet het gemiddelde lekpercentage in

de commerciële koeltechnische sector minder dan

tien procent zijn. Voor teruggewonnen koudemid-

delen geldt dat in overeenstemming met verplich-

te terugwinregels moet worden gewerkt, en dat een

goede infrastructuur voor terugwinning en recycling

moet worden gerealiseerd.

GW

P4000

3500

3000

2500

2000

1500

1000

500

0

2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 2030

Gemiddelde GWP-waarde van koudemiddelen wanneer R404A niet meer in nieuwe commerciële installaties wordt toegepast.

Making BETTER Air Conditioners

Gree Airconditioning Tel: 077-3540341 • www.gree.nl

Airconditioning

• Koelen / Verwarmen• Capaciteit 16.5 kW• Tot max. acht binnendelen• Max. drie verdeelboxen

44

internationaal nieuws

Nieuw groot koelnetwerk in Dubai

Bron: Cooling Post

Negenduizend koel- en

vriesvrachtwagens in India

Bron: Birmingham Energy Institute

Daikin gaat voor R32

Bron: Cooling Post

Schaufler Academy wint

prijs voor efficiëntie en

duurzaamheid

Bron: Cooling Post

45mei 2016

Chemours bouwt grootste

HFO-fabriek ter wereld

Bron: Cooling Post

Duitse detailhandel gaat

voor natuurlijke koude-

middelen

Bron: Cooling Post

Luchtgekoelde chillers Verrijdbare airconditioners Luchtbehandeling Luchtgekoelde dakunits

Computerunits Koelcontainers Koeltorens Dieselgeneratoren SuperSilent Brandstoftanks

Aansluitkabel Verdeelkasten Transformatoren Appendages Specials Bel voor al uw koel vragen: 035 - 62 80 377

Fax 035 - 62 80 379 info@easycool.nl www.easycool.nl

VERHUURVANKOELINGENSTROOM

THE TEMPERATURE CONTROL SPECIALISTS.

VERHUUR. VER KOOP. SERV IC E.

Bel voor meer informatie +31 (0)88 - 258 258 0 of stuur een e-mail naar info@icscoolenergy.nl

WWW.ICSCOOLENERGY.NL

Een veel gebruikte unit is onze 7,3kW

Cool Clima. Door zijn kleine afmeting,

robuuste wielen en standaard 230V

aansluiting is een installatie en inbedrijf-

stelling in slechts enkele minuten

gegarandeerd. Daarmee is deze unit

bij uitstek geschikt om datacenters en

serverruimtes, maar ook grote kantoor-

ruimtes en werkruimten te koelen.”

ICS CoolEnergy onderscheidt zich niet

alleen door specialist te zijn op het

gebied van industriële koeltechniek.

Door hun technisch onderlegde mede-

werkers kunnen zij voor iedere situatie

een op maat gemaakt advies geven.

De machines van CoolEnergy zijn altijd

up to date en voorzien van de modern-

ste techniek om aan alle wet- en regel-

geving te voldoen. Hun verhuurvloot

bestaat daarmee altijd uit machines van

slechts een paar jaar oud en worden

standaard voor uitlevering aan uitgebrei-

de testen onderworpen om een goede

werking te garanderen. Door de grote

aanwezige voorraad is levering binnen

24 uur geen probleem. Mocht er een

aanvraag komen voor een specifi eke

machine die niet in Nederland beschik-

baar staat, dan kan uit voorraad van

andere Europese vestigingen uit de

ICS CoolEnergy Group alsnog geleverd

worden.

“We merken dat snelheid en service

steeds belangrijker worden. Het ont-

zorgen van de klant van A tot Z is dan

ook ons motto. Wij zijn 365 dagen

per jaar, 24/7 bereikbaar, hebben

gecertifi ceerd personeel en korte

communicatielijnen. Om de klant een

diversiteit aan mogelijkheden te bieden,

zijn naast verhuur ook koop en full

operational lease mogelijk bij ons.

Kortom, wij hebben voor ieder probleem

een oplossing” aldus Van der Kamp.

Voor meer informatie over de brede

range van energiezuinige units van ICS

CoolEnergy of voor eventuele vragen

en/of opmerkingen kunt u ons bereiken

op + 31 (0)88 258 258 0 of via

info@icscoolenergy.nl

Met de zomer in aantocht stromen de aanvragen voor mobiele koeling weer binnen bij CoolEnergy. “En dat is niet zo gek”, vertelt Eddy van der Kamp, directeur van ICS CoolEnergy B.V. gevestigd in het Brabantse Sint-Michielsgestel.

Eff ectief en

eenvoudig inzetbaar

Diversiteit aan

mogelijkhedenBetrouwbare koeling

is cruciaal

“Binnen datacenters en serverruimtes

draait apparatuur 24/7 en dat geeft

enorm veel warmte af. Tel daar de hitte

van de zomer bij op en de kans op uitval

door oververhitting is aanzienlijk.

En uitval is een risico wat niet acceptabel

is. Immers, bedrijven zijn afh ankelijk

van de bereikbaarheid van hun

gegevens en ook datacenterklanten

betalen aanzienlijk voor een betrouw-

bare back-up en bereikbaarheid van

hun data. Zij moeten zich geen zorgen

hoeven maken over mogelijke uitval

van apparatuur omdat er sprake is van

oververhitting.

Een accurate en nauwkeurige koeling is

dus van cruciaal belang om de betrouw-

baarheid van systemen te garanderen.

Onze grote range aan machines maakt

dat we voor iedere situatie een passende

oplossing kunnen bieden.

47Juni 2016

Intercool introduceert nieuw Toshiba SMMS-e VRF warmte-pomp/airconditioningsysteem

Toshiba‘s nieuwe SMMS-e VRF warmtepomp/airconditioning-

systeem is volgens leverancier Intercool het resultaat van de

evolutie van de drie kerntechnologieën van het Japanse be-

drijf. Dat zijn de compressor, de warmtewisselaar en de ge-

avanceerde besturing. In de SMMS-e resulteert dat volgens

Intercool in een goede ESEER (European Seasonal Energy Ef-

ficiency Rating), met rendementen van meer dan zeven voor

alle buitendelen. Met de SMMS-e, op de markt gebracht als

opvolger van de SMMS-i, wordt de capaciteit van één enkele

buitenunit tot 61,5 kW koelvermogen vergroot door een nieuw

ontwikkelde Twin Rotary DC-compressor met unieke ‘dual

vane’ technologie. De gebruikte speciale, (diamantachtige)

coating zorgt tevens voor een reductie van wrijvingsverlies bij

het vergrote toerentalbereik van maar liefst 15 – 115 RPS. De

acht individuele buitenunits met elk twee compressoren van

22,4 tot 61,5 kW koelvermogen zijn in 27 capaciteitstrappen te

koppelen tot maximaal 168 kW koelvermogen. Het bedrijf ver-

beterde de energieoverdracht in haar speciale vierzijdige con-

densor door de toename van het aantal rijen en toepassing

van een kleinere diameter koperen pijp. De nieuwe 2-circuits

condensor maakt het, met de verder geoptimaliseerde kou-

demiddelbesturing, bovendien mogelijk om het warmtewisse-

lend oppervlak aan te passen op de behoefte uit het systeem.

Om de efficiëntie verder te optimaliseren en de hoeveelheid

koudemiddelvulling te verlagen is er in de SMMS-e een ‘tube

in tube’-warmtewisselaar voor de onderkoeling toegevoegd.

In koelbedrijf wordt hiermee, door een lage vloeistoftempera-

tuur, het benodigde koudemiddeldebiet verlaagd bij gelijkblij-

vende capaciteit. Door de gereduceerde drukverliezen worden

kleinere diameters koelleiding mogelijk, waardoor de installa-

tiekosten verlaagd worden. In verwarmingsbedrijf wordt het,

onder de juiste omstandigheden, mogelijk om de zuigdruk te

verhogen door injectie van ‘lage temperatuur’ koudemiddel in

de zuigleiding van de compressor. De verhoogde zuigdruk re-

duceert de compressortemperatuur en verhoogt daarmee de

efficiëntie en de betrouwbaarheid.

Anders denken in klimaatoplossingen

ADVISERING I ONDERSTEUNING I TOTAALOPLOSSING

Airview Luchtbehandeling BV I 078 - 652 18 00 I www.airview.nl

Airview Luchtbehandeling BV is exclusief importeur van Clivet voor Nederland. De volledige range van Clivet koudwatermachines, luchtbehandelingsunits en commerciële airconditioners en de residentiële warmtepompen van Clivet Home worden door Airview vertegenwoordigd.

Het volledige leveringsprogramma Clivet producten bestaat uit:

KOUDWATERMACHINESLuchtgekoeld & Watergekoeld

ROOFTOPUNITSInverter rooftops & complete dakcentrales

LUCHTBEHANDELINGSUNITS Warmteterugwinning & luchtbehandeling

WARMTEPOMPENLucht/Water & Water/Water

INDUSTRIËLE AIRCONDITIONING Verticale units & kanaalunits

WATERGEKOELDE AIRCONDITIONINGPackaged consoles en kanaalunits

Exclusief importeur Clivet

Naast de levering van de apparatuur vormen advies, ondersteuning en service & aftersales belangrijke ondersteunende onderdelen in de totaaloplossingen van Airview.

Wij laten u graag zelf de toegevoegde waarde van ons concept ervaren en nodigen u uit om contact met ons op te nemen voor het bespreken van de mogelijkheden.

CLIVET HOME Residentiële warmtepompen

PRECISIE AIRCONDITIONINGLuchtgekoeld, watergekoeld & koudwater

De kracht van koud en warm!

UNIECHEMIE

Uniechemie B.V. | Aruba 21 | 7332 BJ ApeldoornTelefoon 055 533 45 29 | Fax 055 533 37 29

www.uniechemie.nl

Koelen is een apart fenomeen. Weinig mensen

hebben er kennis van. Koelen is voor velen een

middel, het geeft hun onderneming een bestaan.

Het lekkerste stukje vlees, de mooiste bloemen

of een heerlijk klimaat worden gerealiseerd

door middel van koelen. Maar koelen kan

ook verwarmen zijn. Ook hier zijn er vele

toepassingen mogelijk. Er zijn steeds meer

situaties waarin verwarmen elektrisch moet, bijvoorbeeld als er zonne-

energie gewonnen wordt, dan brengen koelen en verwarmen uitkomst.

De koeltechnische branche ziet deze uitdaging en weet dat Uniechemie

hierin haar toeleverancier is. Uniechemie biedt het productenpakket

dat compleet beantwoordt aan de behoefte van installatiebedrijven die

F-gassen gecertificeerd zijn. Ook voor wat betreft de koudemiddelen HFK’s,

HFO’s en de natuurlijke koudemiddelen. Naast componenten beschikt

Uniechemie over een eigen koudemiddelafvulstation en unitbouw voor

koelinstallaties en warmtepompen.

Lijncomponenten van Uniechemie bieden veeltoegevoegde waarde voor de koel installateur.Te denken valt aan eerste klas leveranciersZoals REFRIGERA,SPORLAN,HENRY, DANFOSSVoor olieafscheiders, afsluiters, kijkglazen enveel meer. Zo ook SANHUA, ’s werelds grootsteproducent voor warmtepomp en koeltechniek.4-weg omkeerventielen, magneetafsluiters,kijkglazen, terugslagkleppen, thermostatischeen elektronische expansieventielen.Geschikt voor HFK en HFO koudemiddelen.

UN 0

04

49Juni 2016

WOLF ENERGIESYSTEMEN CRL HR-WTW-SERIE UITGEBREID

CARRIER BRENGT NIEUWE PRIJSLIJST UIT

De CRL HR-WTW-serie van Wolf

Energiesystemen is nu verkrijg-

baar in meer varianten, zowel voor

de buiten-, als binnenopstelling. De

binnenopstelling is verkrijgbaar met

verschillende posities voor de lucht-

kanalen in de varianten CRL-iH,

CRL-iD en CRL-iDH. De positie van

de toe- en afvoer, de bedieningszij-

de en de locatie van de kleppenre-

gisters kan naar wens worden ge-

selecteerd. Het warmtewiel van de

CRL heeft een rendement tot 90 pro-

cent en is verkrijgbaar als condensa-

tie-, enthalpie-, of sorptierotor. Uniek

aan de CRL is de warmtewielafdich-

ting met labyrint waardoor lucht-

lekkage over het warmtewiel wordt

gereduceerd tot minder dan twee

procent. De CRL kan voldoen aan

de ErP 2016 en ErP 2018 eisen. De

serie is Eurovent gecertificeerd en

komt dankzij het A-energielabel in

aanmerking voor de EIA-subsidiere-

geling. De CRL is voorzien van een

stekkerklare regeling en kan uitge-

breid worden met een communica-

tiemodule (BACnet, ModBus,

Lonworks, KNX of Ethernet).

De nieuwe prijslijst van Carrier Air-

conditioning is beschikbaar. Hierin

staan alle actuele prijzen van koel-

machines/warmtepompen, ven-

tilatorconvectoren, regelingen en

stoomluchtbevochtigers. De prijs-

lijst sluit aan bij de catalogus 2016.

Nieuw in deze prijslijst zijn de Aqua-

snap 30RBV-30RQV 017-021 vloei-

stof koelmachine/warmtepomp, de

Aquasnap 61AF 014-035 warmte-

pomp, de IdroFan 42N console ven-

tilatorconvector en de 42NL-42NH

satelliet ventilatorconvector. De prij-

zen gaan in per 1 juni 2016. De ge-

prijsde apparatuur wordt in Ne-

derland bij 2BA en Artikelbeheer

aangemeld. Via deze organisaties

kunt u de prijzen eenvoudig opne-

men in uw eigen apparatuur-data-

bestanden. Promotionele en tech-

nische documentatie staat ook op

www.carrier.nl/producten.

50

RCC K&L IS EEN UITGAVE VAN VAKMEDIANET

Offi cieel Orgaan van:

KNVVK, KONINKLIJKE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR KOUDE

Internet: www.knvvk.nl E-mail: info@knvvk.nl

Naast de KNVvK leveren deze verenigingen op het gebied van koude, koeling,

luchtbehandeling en ventilatie vanuit hun expertiseveld bijdragen aan RCC K&L:

NVKL, NEDERLANDSE VERENIGING VAN ONDERNEMINGEN OP HET

GEBIED VAN DE KOUDETECHNIEK EN LUCHTBEHANDELING

Internet: www.nvkl.nl E-mail: info@nvkl.nl

STEK, STICHTING EMISSIEPREVENTIE KOUDETECHNIEK

Internet: www.stek.nl E-mail: info@stek.nl

NEKOVRI, VERENIGING VAN NEDERLANDSE KOEL- EN VRIESHUIZEN

Internet: www.nekovri.nl E-mail: info@nekovri.nl

VERAC, VERENIGING VAN LEVERANCIERS VAN

AIRCONDITIONING-APPARATUUR

Internet: www.verac.nl E-mail: info@verac.nl

LUKA, NEDERLANDSE VERENIGING VAN LUCHTKANALENFABRIKANTEN

Internet: www.luka.nl E-mail: info@luka.nl

VLA, VERENIGING VAN LEVERANCIERS VAN LUCHTTECHNISCHE

APPARATEN

Internet: www.gezondeluchtingebouwen.nl E-mail: vla@fme.nl

NEDERLANDSE KOELTECHNISCHE INDUSTRIE (NKI)

Internet: www.koelindustrie.nl E-mail: nki@fme.nl

RCC K&L komt tot stand in samenwerking met de KNVvK-beleidsgroep Marcom.

Het bestuur hiervan bestaat uit: ing. M. Bouwman en H. Blok (secretaris).

Hoofdredacteur

Uko Reinders, ukoreinders@vakmedianet.nl, tel. 06-46652579

Eindredacteur

Christine Linneweever

Technisch adviseur

Ing. Dick Havenaar

Uitgever

Frederique Zeemans

Accountmanager

Gejo Flierman, gejofl ierman@vakmedianet.nl, tel. 06-53227316

Vormgeving & opmaak

colorscan, www.colorscan.nl

Druk

Ten Brink, Meppel

Adres

Vakmedianet, Postbus 448, 2400 AK Alphen aan den Rijn

Website RCC K&L

www.koudeenluchtbehandeling.nl

Abonnementenadministratie

klantenservice@vakmedianet.nl, tel. 088-5840888

Abonnementen

RCC K&L verschijnt maandelijks. Jaarabonnement € 135,00. Verzendkosten

buitenland per jaar € 29,50 (EU) en € 41,50 (niet-EU-landen). Prijzen zijn exclusief btw.

Op alle uitgaven van Vakmedianet zijn de Algemene Voorwaarden van toepassing. Die

zijn te vinden op www.vakmedianet.nl.

Oplage

Door onafhankelijk accountant gecontroleerde oplage. Zie voor accountantsverklaring

van Grant Thornton www.vakmedianet.nl

Copyright

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,

opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige

vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of

op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

© Vakmedianet 2016

Publicatievoorwaarden

Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn de standaardpublicatie-

voorwaarden van Vakmedianet van toepassing. Deze staan op www.vakmedianet.nl.

Disclaimer

Alle in deze uitgave opgenomen informatie is met de grootste zorgvuldigheid

samengesteld. De juistheid en volledigheid kunnen echter niet worden gegarandeerd.

Vakmedianet en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden

dan ook geen aansprakelijkheid voor schade die het directe of indirecte gevolg is van

het gebruik van de opgenomen informatie.

ISSN 0925-630X

in nummer 7+8 van RCC K&L onder andere:

van diverse kanten belicht

Vers Koelen in Beweging

van een broodje hamburger

bij opslag levensmiddelen