Integratie academiserende opleidingen hogescholen in de universiteiten

Maarten Sileghem

28 april 2010

IWT en integratie

• IWT slechts onrechtstreeks betrokken in het proces van integratie academiserende hogeschoolopleidingen in de universiteiten

• Evenwel: IWT beheert een aantal instrumenten voor ondersteuning onderzoek die zich richten naar zowel hogescholen als universiteiten: mogelijk wederzijdse invloed

• Hiernaast: vanuit valorisatie-oogpunt: zicht op rol onderzoek aan universiteiten en hogescholen in valorisatie en disseminatie

LVDL-IWT financiële steun voor bedrijven 2

basisgegevens over het IWT

3

agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie

• opgericht in 1991 door de Vlaamse regering• vanaf 2010 : extern agentschap van de Vlaamse overheid

• opdrachten zijn decretaal bepaald, aangepast door het “Wetenschaps & Innovatiedecreet” van 30 april 2009

• voogdijminister is Ingrid Lieten, Vlaams minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding

IWT missie (decreet 30 april 2009)

5

ondersteunen van activiteiten die gericht zijn op innovatie in Vlaanderen, waarbij door kennisontwikkeling of verspreiding van nieuw ontwikkelde kennis nieuwe producten, productieprocessen, wijzen van arbeidsorganisatie of diensten tot stand worden gebracht met het oog op valorisatie ter ondersteuning van economische of maatschappelijke behoeften

IWT taken

6

1. Financiële steun verlenen aan projecten

2. Advies en gespecialiseerde dienstverlening aanbieden

5. Bevorderen deelname aan internationale programma’s

4. Stimulering netwerkvorming en samenwerking

3. Coördinatie van innovatie actoren

7. Bijdragen tot beleidsvoorbereiding

6. Beheer specifieke initiatieven Vlaamse Regering

overzicht van het IWT aanbod

7

subsidies advies en begeleiding

O&O-bedrijfs-projecten en kmo-programma

SBO

overheid

VIS en inter-mediairen

onderzoeks-instellingen

bedrijven

TETRA land-bouw

personen onderzoeks-mandaat

Baekeland mandaat

doct.beurs

VIS-haalbaarheidsst., collec-tief onderz., technol. advies

an innovatiestimulering

TBM

PIM

Enterprise Europe

Network

niet specifiek

plat-formen

door-lichting EFRO

studies

evaluatie en beheer ad hoc initiatieven (incl. SOC en CP)

Innovatie-centra

innovatief aanbesteden

Info-loket

VIN

Interna-tionale

program-ma”s

subsidies

advies

beleids-advies

begroting van het IWT: detail*

programma 2006 2007 2008 2009 2010 begrotingslijnO&O-bedrijfsprojecten 94 413 106 908 115 686 117 280 incl.VIS (en universitaire interfaces) 33 631 26 629 42 378 19 605 126 423 EF 101 9999Postdoctorale OZM 1 690 1 543 2 150 1 896 incl.Doctorale Beurzen en Baekeland 21 873 23 616 26 809 28 790 32 092 EF 112 4141Strategisch Basis Onderzoek 38 604 38 604 38 604 38 604 36 674 EE 121 4141TETRA-Fonds 7 000 7 399 8 899 8 899 8 454 EE 120 4141LandbouwOnderzoek 9 602 9 602 9 602 9 594 9 122 EE 123 4141Toegepast. Biomedisch Onderzoek 5 000 5 000 6 000 6 000 5 700 EE 118 4141Subtotaal 211 813 219 301 250 128 230 668 218 465

IBBT 17 278 23 098 - - -Competentiepolen 7 778 15 062 27 903 12 994 35 078Overige initiatieven Vlaamse Reg. 5 831 9 403 14 159 27 093 incl.Mediaprojecten (e-VRT) 10 923 7 828 4 407 9 606 10 319 EF 102 9999Subtotaal 41 810 55 391 46 469 49 693 45 397

Werkingsmiddelen IWT 13 402 13 427 14 241 15 067 13 955

Totaal 267.025 288 119 310 838 295 428 277 817

* Het betreft hier de budgettair vastgelegde steun en voor 2010 beschikbare vastleggingsmiddelen.

EF 100 9999

begroting IWT: algemene evolutie

9

IWT en integratie

• Huidige presentatie:

1. IWT instrumenten integratie

2. Valorisatie en complementaire rol t.o.v. universiteiten

LVDL-IWT financiële steun voor bedrijven 10

Doctoraatsbeurzen

• Voorbereiding doctoraat • Personeelskosten als beurs + werkingskosten• 100% subsidie• Jaarlijks: 200 mandaten voor vier jaar• Ongeveer 500 aanvragen per jaar• 28 miljoen euro op jaarbasis• Evaluatie met interview kandidaat door jury: bespreking

uitvoering en toepassingsmogelijkheden

11

Doctoraatsbeurzen: wijziging 2009

• Wijziging voorjaar 2009 (implementatie 2009):1. Enkel voor strategisch basisonderzoek = vernieuwend en

doctoraatswaardig maar met economisch toepassingspotentieel in geval van succes

2. Geen enkele diplomabeperking3. Opening naar maatschappelijke finaliteit voorzien (nog

niet actief)4. Opening naar deelname inwoners niet EU lidstaat

voorzien (nog niet actief)5. Vereenvoudiging evaluatie tweede mandaat (op basis

advies promotor)

LVDL-IWT financiële steun voor bedrijven 12

Doctoraatsbeurzen & hogescholen

• Ook verleden: open voor kandidaten met diploma van hogeschool mits toegelaten tot doctoraat

• Beperking op basis studiegebieden, gedefinieerd vanuit academische invalshoek: vertaald naar diploma’s voor ontvankelijkheid

• Diplomabeperking: afgeschaft wijziging besluit 2009• Enige beperking: inhoudelijk: moet strategisch

basisonderzoek zijn• 2009: 10 mandaten toegekend aan kandidaten uit hogeschool

T 13

Doctoraatsbeurzen: toekomst

• Nu reeds open• Geen beperking onderwerp• Geen beperking instrument op verdere integratie• Integratie en inbedding in onderzoek zal onvermijdelijk leiden

tot verhoogde vraag voor doctoraatsbeurzen → druk op begroting?

• Momenteel: iets lagere slaagkans kandidaten met hogeschooldiploma: stijgen? → druk op begroting

• Aandacht: slaagkans redelijk houden voor alle studenten

14

Onderzoeksmandaten (OZM)

• Steun voor gevorderde onderzoekers in samenwerking bedrijf • Personeelskosten als beurs + werkingskosten 100% subsidie• Onderzoeksorganisatie eigenaar IPR, bedrijf begeleidende rol• 2009: 30-tal mandaten. 1,9 miljoen euro• Beperking op basis van diploma: academische diploma’s

15

OZM & hogescholen

• Toegang beperkt tot specifieke diploma’s in ‘technologische’ gebieden

• Diploma’s specifiek gedefinieerd in besluit: drempel voor kandidaten vanuit hogescholen, maar ook voor nieuwe diploma’s

• Reorganisatie voorzien in de loop 2010• Momenteel: fase bevraging & effectenmeting: interactie

werkveld voorzien na deze fase• Implementatie: eind 2010

16

OZM: toekomst

• Integratie academiserende opleidingen in onderzoeksomgeving: verhoogde vraag verwacht ↔ geen toegang door diplomabeperking.

• Aanpassing voorzien tegen eind 2010. Opening diplomavereisten deel van aanpassing: implementatie afhankelijk van budgettaire ruimte

• Budget: uit budgetlijn bedrijfsprojecten → door financiële crisis: plafond op budget OZM vanaf 2010. Hiernaast: verhoogde instroom door onzekere economische situatie → additionele introductie kandidaten vanuit geïntegreerde opleidingen: hoge selectiviteit

17

Strategisch basisonderzoek (SBO)

• Projectmatige steun voor onderzoeksprojecten die vernieuwend en risicovol zijn, maar in geval van succes mogelijkheden bieden voor toekomstige toepassingen

• Nauwe interactie bedrijfsleven: begeleidingscommissie → opvolgings-O&O projecten

• Ver van markt: kennisopbouw• 100% subsidie voor onderzoeksorganisaties• 36,7 miljoen euro op jaarbasis

18

SBO & hogescholen

• Geen beperking tot toegang: open voor alle O&O actoren: instellingen hoger onderwijs en kennisinstellingen die voldoen aan Europese definitie onderzoeksorganisatie

• Hoewel toegankelijk voor onderzoeksgroepen uit hogescholen: in realiteit bijdrage vanuit hogescholen verwaarloosbaar.

• Beperkend criterium: inhoudelijke doelstelling in de evaluatie• In portfolio: aanwezigheid SOCs, onderzoeksinstituten,

occasioneel competentiepool

19

SBO: toekomst

• Geen beperking van instrument naar integratie• Impact integratie op instrument: grotere vraag naar

onderzoeksfondsen verwacht → druk op budget? Selectiviteit nu reeds hoog.

• Huidige afwezigheid niet gerelateerd aan beperking in toegang maar aan eigen keuze van instellingen voor type onderzoek en beperkte activiteit hogescholen in strategisch basisonderzoek → complementariteit → zie ook TETRA

20

TEchnologie TRAnsfer fonds (TETRA)

• Projectmatige steun• Uitvoering door kennisinstellingen• Nauwe samenwerking bedrijven: cofinanciering vereist: 92,5%

subsidie, 7,5% vanuit bedrijven • Projecten gericht op disseminatie → dicht bij markt → sterke

collectieve dimensie → ontwikkeling• Martktconforme transfer: reeds betaalde bijdrage in

mindering• 8,9 miljoen euro

21

TETRA & hogescholen

• Opvolger van fonds met focus op hogeschool: HOBU fonds

• Momenteel: zoals SBO: open voor alle O&O actoren

• Universitaire inbreng ong. 20%

22

TETRA: toekomst• Geen beperking naar integratie• Invloed integratie op instrument: beperkt: ook nog

activiteiten gelinkd aan professionele bachelor opleidingen• Complementariteit SBO: illustreert keuze instellingen voor

type onderzoek. TETRA: dicht bij markt sterke bedrijfsinteractie, belangrijk voor disseminatie KMO’s → vandaag: hogescholen sterk in dit segment → aansluiting TETRA projecten bij onderwijs → band professionele Bachelor opleidingen → bedrijfsinteracties bieden meerwaarde in hogescholen, ook voor andere opleidingen niet verliezen door integratie

23

Bedrijfssteun• Rechtstreekse steun aan bedrijven: rechtstreekse staatsteun

toegekend onder de Europese kaderregeling: steun van 15%-75%

• Mogelijk samenwerken met kennisinstelling als ‘onderaannemer’: wordt volledig vergoed door bedrijf: geen beperking

• KMO programma: bedrijfssteun gericht naar KMO’s Sterke aanwezigheid van hogescholen als partner in KMO

programma: 11% alle projecten met hogeschool. Financiering bedrijf: 65% bij ontwikkeling en 40% studies

24

Conclusies

• IWT slechts onrechtstreeks betrokken in het proces van integratie academiserende hogeschoolopleidingen in de universiteiten

• IWT instrumenten: weinig beperking naar verdere integratie: instrumenten zijn klaar voor evoluties toekomst

• Vice versa: invloed beperkt, maar druk op budget: vooral bij doctoraatsbeurzen en SBO programma

• Globaal: positief, maar aandachtspunten

25

Conclusies: aandachtspunten (1)

• Open competitie voor instrumenten gericht naar basisonderzoek:– Verhoogde instroom verwacht: druk op begroting, vooral bij

SBO en doctoraatsbeurzen

• Hogescholen staan momenteel sterk in segment samenwerking met bedrijven dicht tegen markt: belangrijke rol valorisatie en disseminatie– Band met bedrijven niet verliezen: band vooral door

aanwezigheid professionele Bachelor opleidingen, maar ook meerwaarde voor academiserende opleidingen

26

Conclusies: aandachtspunten (2)• Opdeling SBO-TETRA op basis van de keuze voor het type

onderzoek door de instellingen: hogescholen hebben vandaag complementaire rol t.o.v. onderzoek dat klassiek gebeurt in de universiteiten (vaak vanuit band professionele Bachelor opleidingen)– Complementaire positie t.o.v. universiteiten heeft

meerwaarde naar valorisatie: niet verliezen: focus op waar men sterk in staat. Moeten academiserende opleidingen in link naar onderzoek volledig niche universiteit overnemen of deel focus hogescholen behouden?

– Integratie kan door traditionele band met bedrijfsleven positieve impact hebben op samenwerking met industrie in strategisch basisonderzoek

27