LICHT EN STABIEL STEVIG GESTAPELD GEZOND GELEGD … · 77e jaargang nr. 6 2014, december,...

77e jaargang nr. 6 2014, december, verschijnt 1x in de twee maanden. Informatie over: a�ouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie.

LICHT EN STABIEL

STEVIG GESTAPELD

GEZOND GELEGD

FRAAIE INVESTERING

EEN UITGAVE VAN HET TECHNISCH BUREAU AFBOUW EN BEDRIJFSCHAP AFBOUW

mb06_cover.indd 1 01-12-14 10:19

STRIKOLITH.COM

+31 (0)162 514 750

MEERINFORMATIE

Creëer een nieuwe wereld.

Je brengt jouw ideeën en die van architecten en eindgebruikers

tot leven. Strikolith helpt je woningen en gebouwen nog beter,

mooier en duurzamer te maken. Wij produceren gevel-, wand-,

en plafondafwerkingen. Ons assortiment bestaat onder

meer uit stucmaterialen voor binnen en buiten (Strikolith),

gevelisolatiesystemen en -afwerkingen (Strikotherm) en

restauratieproducten (Bofimex). Samen laten we zien hoe mooi

duurzaam kan zijn.

JE BENT BEZIG MET VORM, STIJL EN LEEFGENOT.

MEBEST december 2014 3

Vraag me niet hoe het kwam. Iemand gebruikte het woord ‘smaak-beleving’ en ineens gebeurde er van alles in mijn hoofd. Ik bedoel, ik heb wel vaker ‘smaakbeleving’ horen zeggen; en gelezen heb ik het ook wel eens. En toen gebeurde er niets. Maar nu, nu was het alsof ik het woord nuttigde met mijn buitenoor en met mijn binnenoor de klank ervan savoureerde. Alsof mijn hersens het oppakten, het in het licht hielden, ronddraaiden en allerlei vragen stelden. “Smaakbeleving... Wat is dat eigenlijk precies? En waarom gebruikt deze man dat woord en zegt hij het niet gewoon dat dat bier lekker is, of vies? En als het een onprettige smaakbeleving is, wat gaat hij dan doen? Wat drinkt hij eigenlijk?” Ik denk dat ik een woordbeleving had.

Als je er op gaat letten dan merk je dat er ont-zet-tend veel soorten beleving zijn. Geurbeleving, klantbeleving, Amerikabeleving, feestbe-leving, snelheidsbeleving, werkbeleving, natuurbeleving en ga zo maar door. We leven in een echte belevingssamenleving. Dan is het handig om te weten wat beleving eigenlijk is. Op de website Omgevingspsycholoog.nl – psychologie van architectuur en interieur vond ik er een serie blogs over. Boeiende materie, absoluut waar. En leerzaam ook. Blijkt dat je verschillende soorten beleving hebt. Beleving als optimale staat. Dus dat je bijvoorbeeld al bij het zien van de cover van Mebest een ‘hosannah-gevoel’ krijgt dat je niet meer loslaat. Zelfs niet na het lezen van het voorwoord. Beleving als totaal beeld heb je ook. Dat alles aan Mebest – het gevoel van de folie, de geur van het papier, de aanblik van de foto’s, de inhoud van de teksten – voor een heel bijzondere ervaring zorgt. De ‘Mebest-totaalbeleving’ zeg maar.

Ja, ja. U dacht misschien dat Mebest gewoon een blad is. Niet dus, ook Mebest is een beleving. Net als wat u maakt. Het gebouw dat u ont-werpt, het interieur dat u tekent, de vloer die u aanbrengt, de wand die u bouwt, de gevel die u pleistert, het aanrechtblad dat u maakt, het plafond dat u monteert; allemaal belevingen. En daarom is het goed om te weten hoe het nou zit. En dat er nog een ander soort beleving is; de letterlijke beleving, de feitelijke ervaring. En die is van wezenlijk belang. Willen we een ‘wow’-gevoel oproepen, een totaalbeleving teweegbren-gen, dan begint dat met een product dat in orde moet zijn. Eerst de basis dan de toeters en bellen. Een open deur wellicht maar in de jacht op maximale belevingswaarde lijkt hij zachtjes te zijn dichtgevallen.

Door: Jan Willem Kommer

Uw beleving is onze ‘streving’

mb06_voorwoord.indd 3 01-12-14 10:16

4 MEBEST december 2014

Drijvende villa’s in Harnaschpolder

Snelle specie en mechanisch reien in hartje UtrechtEven leek de zandcementdekvloer met uitsterven bedreigd. Het traditionele vloerenleggen is echter de drempel van de 21e eeuw overgestapt. Geïnnoveerd vanuit lijfsbehoud wellicht maar dat maakt de toekomst er niet minder mooi om. Het bewijs wordt geleverd in de grootste bouwput van Nederland van dit moment, Utrecht CS. Geheel volgens de nieuwste werkmethodes legde AKN Afwerkvloeren er zandcement-dekvloeren waar straks jaarlijks ruim 150 miljoen mensen overheen lopen. Pagina 24

Wonen op het water kent een groeiende schare fans. Die dromen dan doorgaans niet van een wiebelende woonboot maar van een echt huis. In de Delftse Harnasch-polder is te zien dat dat geen toekomst-muziek meer is. Met een innovatieve drij�ak en een Veerhuissysteem opbouw zijn daar twee superstabiele waterwonin-gen gebouwd. Pagina 6

Energiezuinig wonen wil iedereen wel. De woning energiezuinig maken is een ander verhaal. “Dat haal je er nooit meer uit”, is een veelgehoorde klacht. Architect Herman

van der Heijden laat zien dat dát een misvatting is. In een recordtijd van zes weken verdiende hij de investering in de revitalisering van zijn woning/kantoor terug.

Pagina 34

Informatie over A�ouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie. 77e jaargang nr. 6 2014, december

In dit nummerGevelisolatie terugverdiend op topsnelheid

mb06_inhoud.indd 4 01-12-14 10:18


42 TBA Totaal gelanceerd

45 Mebest Kort

DAAS ID Wall: het innovatieve Idee in buitengevelisolatiesysteem

Brander introduceert fi llers en fi nishes

en verder...

Kamers stapelen in voormalige tramremiseZo’n jaar of vijftien stonden ze te nietsen, de hal-len van de Amsterdamse tramremise. Inmiddels zijn ze druk druk druk in hun nieuwe bestem-ming. Zeker Hotel De Hallen heeft niet over be-langstelling te klagen. Wie wil er ook niet slapen in zo’n stoer industrieel monument? De kamers zijn prachtig, comfortabel en heerlijk rustig want ontkoppeld gebouwd met prefab elementen.Pagina 16

46 Adverteerdersindex 46 Colofon

mb06_inhoud.indd 5 01-12-14 10:18


Delft, de stad die zoveel bouwkundigen en architecten aflevert, heeft een

absolute bouwprimeur. In de nieuwbouwwijk Harnaschpolder wordt niet

alleen op het land maar ook op het water gewoond. Op zich zijn waterwo-

ningen geen unicum, maar twee van de drijvende woningen in Delft zijn dat

wel degelijk. Het bekende Veerhuis-systeem is gecombineerd met een drij-

vende fundering die vers uit de denkfabriek komt.

EEN KWESTIE VAN AFWEGEN

Drijvende villa’s in Delftse Harnaschpolder

mb06_drijvendevilla.indd 6 01-12-14 10:33


Tekst: Jan Willem KommerFotografie: Henk van der Veen

6 waterkavels gaf de gemeen-

ten Delft uit in nieuwbouwwijk

Harnaschpolder. Vijf ervan zijn

inmiddels ‘bebouwd’, waarvan

twee met het Veerhuissysteem

op de innovatieve drijfconstruc-

tie van Composite Structures .



Waterberging is een mustEigenlijk is het een simpele rekensom. Het kli-maat verandert, regenbuien worden heviger. We merken dat goed in stedelijke gebieden, die heb-ben steeds vaker te kampen met wateroverlast. Dat komt doordat bijna alle grond is bebouwd of bestraat. Daardoor is er steeds minder onverhar-de grond over die al dat hemelwater kan opne-men. Om de risico’s daarvan in te dammen, is het verplicht om bij de ontwikkeling van nieuwbouw-projecten een deel van het grondoppervlak in te zetten als waterberging. Probleem opgelost zou je denken. Maar elke oplossing creëert een nieuw probleem. Zo’n verplichte waterberging bete-kent immers dat er minder grond overblijft voor woningbouw.”

Groei- en leerprocesTenminste, zo werd daar aanvankelijk naar geke-ken. Steeds meer partijen realiseren zich echter dat wonen op het water ook een optie is.

Voor gemeenten en ontwikkelaars wordt het dan ook steeds interessanter om de bouw van drijvende woningen te stimuleren. Daardoor is de waterwoning, die een jaar of tien, vijftien gele-den nog in de kinderschoenen stond, snel volwas-sen aan het worden. Bewijs daarvan is te vinden in de nieuwe Delftse woonwijk Harnaschpolder. Daar drijven in de verplichte waterberging twee indrukwekkende villa’s. Arjan Jurjens & Hilde van Slooten (kavel 17) en Olaf Janssen & Miranda Boekee (kavel 16) zijn de gelukkige bewoners. Trótse bewoners ook, want de prachtige en zeer innovatieve waterwoningen zijn in particulier opdrachtgeverschap gebouwd. Het heeft de twee echtparen wel vijf lange en soms moeizame jaren gekost, met heel veel uitzoekwerk.

Een kwestie van wegstrepenDe zoektocht begon bij het fundament, de drijfconstructie van de woning. Bouwen met een woonarksysteem was van meet af aan geen optie.



“Die bouw je elders en vaar je naar de woonplek”, legt Olaf Janssen uit. “Deze locatie ligt echter niet aan een aanvaarbare route.” De afmetingen van de woningen maakten transport over land onmogelijk. Er moesten dus ter plekke bakken worden gebouwd, maar met welk materiaal? Staal viel af omdat de looptijd van de hypotheek dan hooguit 20 jaar zou kunnen zijn. Met beton ligt dat anders, maar de gewenste geometrie van de woningen en een aantal specifieke woonwen-sen maakten die keuze onpraktisch. Volkerncom-posiet, zoals dat in de jachtbouw wordt gebruikt, bood veel mogelijkheden, alleen bleek dat al snel veel te duur.

Te nieuw om waar te zijnMet zo’n beetje alle oplossingen doorgestreept restte niet veel meer dan een nieuwe vinding van Jelle Vedder van ingenieursbureau Bartels & Vedder. De specialist op het gebied van drijvend bouwen had een systeem bedacht waarbij de

kunststof is geminimaliseerd tot niet meer dan een waterkerende huid. De benodigde stij�eid en weerstand tegen waterdruk worden door een staalskelet geleverd. Qua vormvrijheid, bouwmo-gelijkheden en prijs leek het dé oplossing, alleen was het systeem zó nieuw dat het nog niet toe-pasbaar was in de praktijk. “Willen mensen een waterwoning kunnen financieren, dan hebben ze een hypotheek met een looptijd van 30 jaar no-dig” legt Jelle Vedder uit. “De bank verstrekt zo’n hypotheek echter alleen maar als de woning ook voor minimaal 30 jaar kan worden verzekerd. Bij een systeem dat zo nieuw is, is dat een probleem. Pas toen aannemer Damsteegt 30 jaar garantie op zijn composiethuid wilde geven, ging de bank akkoord.”

Te licht bevondenBouwen met de nieuwe drij�ak bracht een onverwacht voordeel met zich mee. De construc-tie pakte zo licht uit, dat hij flink moest worden

Geen nieuwbouwwijk meer zonder een waterberging. Met wa-

terkavels (links kavel 16 en rechts 17) voor drijvende woningen

voorkom je als gemeente dat het heel erg dure eendjes worden

die daar in rondzwemmen.

Saai is het nooit want er gebeurt altijd wat op het water



verzwaard om de woning de benodigde diep-gang te geven. “We hebben dat gedaan met een betonvloer van 20 tot 30 cm dik”, zegt ingenieur Jelle Vedder. “Die hebben we op de bodem van de bak gestort. Het zwaartepunt ligt daardoor veel lager dan bij een betonnen bak; die heeft immers nog eens wanden van minimaal 18 cm dik. En hoe lager het zwaartepunt, des te stabieler de woning.”

De ideale keuzeVolgende fase was de opbouw. “Die moet bij een waterwoning zo licht mogelijk zijn, met het oog op de stabiliteit”, aldus Arjan Jurjens. “En van Jelle Vedder hadden we meegekregen dat de stij�eid ook erg belangrijk is, zodat je geen torsie krijgt”, vult Hilde van Slooten aan. Er werden diverse opties bekeken maar uiteindelijk viel de keus op het Veerhuis systeem. Met zijn combi-natie van een stalen skelet met wanden, vloeren en een dak van EPS, voldeed het aan beide eisen. Ook de afwerkingsmogelijkheden sloten naad-loos aan op de wensen van de opdrachtgevers. Baksteen hoefde niet zo, liever hadden ze gepleis-terde gevels. “Wij hebben dat nog gecombineerd met hout”, zegt Hilde van Slooten.

Een waterwoning op

de kant bouwen heeft

zo zijn voordelen.

Bijvoorbeeld dat je

wat gemakkelijker

waterpas en loodrecht

bouwt dan op het

water.



Warm de winter doorEen belangrijke overweging om voor het Veerhuis te kiezen was ook de hoge isolatiewaarde die met het systeem is te realiseren. “De wanden zijn van 30 cm dik EPS”, zegt Olaf Janssen. “We zitten op een RC-waarde van 7,5!” Dat moet als de gemeente Delft als muziek in de oren klinken; die liet in 2009 weten de meest duurzame drijvende woningen van Nederland te willen realiseren. Of ze dat zijn geworden is de vraag. In ieder geval zijn ze zeer energiezuinig. “Energieneutraal had ook wel gekund, maar dat zou heel veel meer zijn gaan kosten terwijl de extra bijdrage aan het woongenot minimaal was geweest”, meent Hilde van Slooten. Haar partner Arjan Jurjens is het daar mee eens. “Tot op heden hebben we de ver-warming nog niet één keer hoeven aan te doen. Ik maak me geen zorgen over de winter.” Een bijkomend voordeel van de Veerhuiswanden is het geluidscomfort dat ze leveren. Luchtgedragen geluid is tamelijk kansloos tegen de combinatie van keihard pleisterwerk en zacht piepschuim, en dat is prettig in een wijk waar nog steeds wordt gebouwd. Met contactgeluid weten de massieve wanden weliswaar minder goed raad, maar daar zullen de vrijliggende woningen ook niet zoveel mee te maken krijgen.

Uitgebalanceerd ontwerpNet als de drij�akken zijn ook de opbouwen met het Veerhuis-systeem op wal gemaakt. Een ver-standige keuze want op het water is het immers aanzienlijk lastiger en tijdrovender om loodrecht en waterpas te bouwen dan op de kant. En hoe licht de opbouw ook mag zijn in vergelijking tot de drij�ak, wanneer hij scheef staat gaat de woning toch hellen. Zelfs met perfect geplaatste opbouwen waren er evengoed nog aanpassingen nodig om de woningen goed recht in het water te laten liggen. Eén van de woningen heeft namelijk aan één kant een dakterras terwijl aan de andere kant de opbouw nog een verdieping hoger door-loopt.

Veerhuissysteem als opbouw: strakke lijnen en wit

stucwerk. Precies wat de bewoners wilden.

Luchtgedragen geluid is tamelijk kansloos

In de andere woning zouden een paar grote aquaria komen en een jacuzzi op het dak. Welis-waar beschikken de woningen over luchtkamers waarmee ze kunnen worden getrimd, de uitda-ging is echter om die niet te hoeven gebruiken door een perfect uitgebalanceerde woning te bouwen. “Je houdt dus bij de engineering al rekening met dergelijke zaken door contrage-wicht in de constructie op te nemen”, zegt Jelle Vedder. “Zo heeft de ene woning in de ‘kelder’ een tussenwand van kalkzandsteen in plaats van gipsplaat. Een andere mogelijkheid is dikkere zandcementdekvloeren aanbrengen.”

Theorie en praktijk zijn zelden gelijk“Niets is echter zo variabel als een bouwproces”, constateert de constructeur. “Hoe goed je het ook tekent en berekent, in de praktijk pakt het altijd anders uit. Hier gaat een centimetertje meer be-ton in, daar gaat een centimetertje meer stuc op.



Staalskelet en EPS; het Veerhuissysteem biedt precies de combinatie van gering gewicht en voldoende

stij�eid die je wilt voor een waterwoning. En de hoge isolatiewaarde is meer dan een welkome bonus.

30 en 40 ton wegen de watervilla’s. Er waren een paar grote kranen

voor nodig om ze in de Delftse wateberging te water te laten



Voor een woning die op het land blijf staan maakt dat niet uit maar bij een waterwoning is dat anders.” De voorbeelden zijn niet denkbeeldig. Bij de woning van Olaf Janssen is er inderdaad een gedeelte waar het gevelstucwerk 2,5 tot 3 cm dik is geworden in plaats van de geplande 2 cm. Dat maakte een wezenlijk verschil, zeker doordat de Veerhuismortel een hoger soortelijk gewicht heeft dan een gewone cementmortel. Een on-overkomelijk probleem leverde dat niet op, beide woningen zijn keurig recht komen te liggen.

Andere aandachtspunten dan andersHet is geen gegeven dat een waterwoning die recht ligt ook recht blijft liggen. Hemelwater kan zomaar roet in het eten gooien. Bij hevige wind kan een drijvende woning wat scheef komen te liggen. Regent het erg hard en zitten de hemel-waterafvoeren net aan de verkeerde kant, dan kan het water niet weg. Door het gewicht van het water zou de woning dan scheef kunnen blijven liggen. Bij de twee drijvende villa’s in Delft zal dat niet snel gebeuren. Op aanraden van Bartels & Vedder heeft Remco Veerbeek van architectenbu-

reau ZVA in zijn ontwerpen de woningen op alle hoeken van hemelwaterafvoeren voorzien. Daar-naast zijn er ook nog waterspuwers geplaatst, voor het geval de afvoeren verstopt raken.

Zeebenen geen vereisteDe Delftenaren zijn uitermate tevreden over hun drijvende villa’s. Vooral de stabiliteit vinden ze een enorm pluspunt. “Als het echt hard waait dan beweegt het misschien iets, maar doorgaans merk je niets”, zegt Arjan Jurjens. “Eigenlijk zie je het alleen als je naar een vast punt op de kant kijkt.” Die stabiliteit schrijven ze zonder meer toe aan het bouwsysteem waarbij het gewicht heel laag zit en de opbouw licht is. “Dat maakt de woning ook fijn voor ‘landrotten’.” Wel is de hoogte van de woning een punt, zelfs met een licht bouwsysteem als het Veerhuis. “Daarom hebben we gaandeweg het proces de gemeente ervan moeten overtuigen dat je echt niet smaller kunt bouwen dan 8 meter”, zegt Olaf Janssen. “Anders moet je de hoogte in en als je naar drie verdiepingen gaat, dan heb je een wiebeldoos en daar wil niet iedereen in wonen.”

Kavel 17 was perfect

geëngineerd. Na de

tewaterlating lag hij

meteen keurig recht.

Pas tijdens de house-

warming met 50

man op het dakterras

begon de woning wat

te hellen.

Niets is zo variabel als een bouwproces



Drijvende villa’s DelftOpdrachtgever: Van Slooten/ Jurjens en Janssen/Boekee, Delft, Architect: Remco Veerbeek van ZVA Architecten, Den Haag, Engineering: Bartels & Vedder, Bunschoten, Aannemer: Damsteegt, Meerkerk (kavel 16 i.s.m. Balance d’eau, Delft), Drij�ak: Composite Structures, Meerkerk, Opbouw: Veerhuis, Volendam

Olaf Janssen van kavel

16 bouwt met zijn

bedrijf Balance d’eau

nu zelf waterwonin-

gen. Zijn huis doet

regelmatig dienst als

modelwoning voor

geïnteresseerden.

Ik maak me geen zorgen over de winter

Veel geleerd, nu genietenHet is één van de dingen die ze als particuliere opdrachtgevers hebben geleerd over het bouwen van de drijvende woningen. Uiteraard hebben ze in de bijna vijf jaar die het proces– van de 1e informatieavond tot de verhuizing – heeft geduurd, nog veel meer opgestoken. Zoveel zelfs dat Olaf Jansen zijn beroep heeft gemaakt van het bouwen van waterwoningen. “Het zou zonde zijn om al die kennis niet verder te gebruiken”, zegt hij. Er zijn immers zat mensen die aan het-zelfde avontuur willen beginnen en die kunnen

wel een helpende hand gebruiken bij het maken van keuzes en het nemen van hindernissen. Want die zijn er legio. “Het is maar goed dat je niet van te voren weet welke problemen je allemaal gaat tegenkomen”, zegt Hilde van Slooten. “Nu heb-ben we ze hobbel voor hobbel genomen.”Wat echter overheerst is het enthousiasme over het eindresultaat, het drijvend wonen. Olaf Jans-sen: “Je zit vrij en het is rustig, maar saai is het nooit want er gebeurt altijd wat op het water. Het beweegt om je heen, er zijn watervogels, het is altijd anders wat je ziet.”


SUPER PROF©, al jaren hét professionele gereedschapAl meer dan 35 jaar produceert Verhoeven Tools & Safety in eigen beheer en in samenwerking met externe partners gereedschappen onder de naam SUPER PROF©. SUPER PROF© biedt een assortiment professionele handgereedschappen van een hoge kwaliteit voor een grote diversiteit aan doelgroepen. Bij de ontwikkeling van SUPER PROF© producten wordt nauw samengewerkt met vakmensen en producenten. Hierdoor voldoen onze producten aan alle wensen van de eindgebruiker en zijn de gereedschappen optimaal te gebruiken in combinatie met de huidige bouwmaterialen.

SUPER PROF© producten zijn te herkennen aan de traditionele zwarte hou-ten handgreep en de zwart-grijze SUPER SOFT© handgreep. Daarnaast zijn de SUPER PROF© producten vervaardigd uit hoogwaardige materialen welke volledig verlast of verlijmd zijn, hetgeen onder andere zorgt voor een constan-te kwaliteit.

Het SUPER PROF© assortiment bevat ook een economische lijn producten aangeduid met het merk SUPER PROF ECO©. Deze producten worden uitge-voerd met een blauw- grijze SUPER SOFT© handgreep. Door de keuze voor bepaalde materialen en productietechnieken hebben we met SUPER PROF ECO© een assortiment gereedschappen weten te produceren in een lager prijssegment. Ook de kwaliteit van SUPER PROF ECO© producten is markt-conform.

Nieuw en uniek in Nederland, SUPER PROF© PURE !Een volledige range aan pleister- en lijmspanen voorzien van een lederen greep. Deze lederen greep neemt het vocht beter op en zorgt dus voor een groter comfort.

Alle SUPER PROF© PURE pleisterspanen zijn voorzien van kwalitatief hoog-waardig roestvrij chroomstaal.Dit draagt bij aan een langere levensduur van de spaan.

De lijmspanen zijn voorzien van een roestvrij staal blad in 280 en 480 mm lengte. Uiteraard hebben wij een professionele range aan vertandingen be-schikbaar.De smalle aluminium ang is bevestigd aan het blad met een maxi-maal aantal gelaste stiften.

U kunt alle artikelen bekijken op onze website: www.verhoeventoolssafety.nl

(ADVERTORIAL)

VERHOEVEN TOOLS & SAFETY BVKantoren / Magazijnen:de Geerden 16,5334 LE VelddrielCorrespondentie-adres:Postbus 805260 AB VughtTel: 0418-634600Fax: 0418-631101E-mail [email protected]. verhoeventoolssafety.nl

BEDRIJF IN BEELD

Verhoeven.indd 1 26-11-14 14:01


Remise 47, het

restaurant van hotel

de Hallen. Met in de

vloer een tramrail.

mb06_hoteldehallen.indd 16 01-12-14 10:23


Van industrieel naar cultureelDe omgeving ruig en roestig, de koffie stevig gebrand en met tonen van chocola, de wortel-taart biologisch en suikervrij. Loungen anno 2014 is een avontuur. Maar wel met oog voor kwaliteit, en detail en de wereld om je heen. Bij Hotel De Hallen hebben ze dat helemaal door; ‘Urban vintage met een rauw randje’ omschrijven ze zichzelf. En dat is tamelijk accuraat. Het hotel is namelijk gevestigd in één van de hallen van de voormalige tramremise van het Gemeente-lijk Vervoer Bedrijf van Amsterdam. Dat is een behoorlijk stoer complex met veel baksteen

Een van de grootste industriële rijksmonumenten van Amsterdam is aan een

compleet nieuwe levensfase begonnen. In zeven jaar tijd heeft de voorma-

lige tramremise de Hallen de ommezwaai gemaakt naar een centrum voor

ambachten, cultuur, media en mode. Eten en drinken kun je er ook. En sla-

pen; Hotel De Hallen heeft ruim 50 kamers. Het gros ervan bouwde wand-

en plafondmontagebedrijf Banier met prefab elementen van staalframe.

KAMERS STAPELEN IN VOORMALIGE TRAMREMISETekst: Jan Willem KommerFotografie: Henk van der Veen

en beton, tramrails, kappen van hout met een heleboel glas en nog meer stalen dakspanten. En de remise is gebouwd tussen 1901 en 1928 dus de tand des tijds heeft ruimschoots de gelegen-heid gekregen om flink aan al dat industriële lekkers te knagen. Zeker de leegstand sinds eind jaren negentig had zijn tol geëist. Verval moest een halt worden toegeroepen; de remise was namelijk een rijksmonument geworden en dus belangrijk om te behouden. Na een wat hobbelig herontwikkelingstraject dat een jaar of zeven in beslag nam, openden begin april de eerste drie gebruikers voor het eerst hun deuren; de Biblio-



theek, kunstuitleen Beeldend Gesproken en fiet-senwerkplaats Recycle. Inmiddels zijn ook onder meer bioscoop de Filmhallen, de TV-studio’s, de Foodhallen en Hotel De Hallen van start gegaan.

Rijen kamers, als een tramrailsUiteraard waren er nogal wat aanpassingen nodig om het oude industriële complex geschikt te maken voor zijn nieuwe toekomst. En uiter-aard stonden die wensen soms haaks op het uitgangspunt het monument en zijn karakteris-tieke elementen te behouden. Het is een span-ningsveld waarin droge a�ouw doorgaans prima tot zijn recht komt. Het beste voorbeeld daarvan is te vinden in hal 1. Daar is Hotel De Hallen in gebouwd. Architectenbureau J. van Stigt is er

in geslaagd om het hotel te voorzien van een restaurant, een bar, een receptie, een lobby en 55 kamers zonder het karakter van het gebouw aan te tasten. Het blijft een grote open ruimte, een langgerekte industriële hal. De truc zit hem vooral in de kamers. Die zijn in twee lange, los van elkaar staande rijen in de hal geplaatst; als tramrails. De ene rij is tegen de scheidingswand met hal 2 aangebouwd, de andere rij staat hele-maal los van de bevensterde zijgevel. Tussen de twee rijen in bevindt zich de eveneens langge-rekte lobby.

Lichtgewicht maar ijzersterkOm de ruimte in hal 1 toch optimaal te kunnen benutten zijn de kamers gestapeld, twee rijen op

De ruimte tussen de twee rijen

kamers fungeert als hotellobby.

Het plaatsen van de kamers op de verdieping was nog

lastig. Er was maar weinig ruimte tussen de kamers

eronder en de stalen dakspanten.

Met prefab bouw je sneller

Het paste allemaal maar net



elkaar dus. Dat vroeg om een doordachte bouw-methode. Er waren namelijk wel wat dingen om rekening mee te houden. Gewicht bijvoorbeeld. Voor het stapelen zou bouwen met stenen en beton praktisch zijn geweest, maar dat zou de fundering van de hal te zwaar belasten. Licht bouwen dus. Metalstud is daar zeer geschikt voor, maar dat zou niet sterk genoeg zijn om te stapelen. Met staalframebouw konden al die problemen worden omzeild. Dat is vergelijkbaar met metalstud, alleen zijn de profielen van dikker staal gemaakt waardoor ze wel voldoende draag-kracht leveren. Daarnaast kon met staalframe-bouw in combinatie met gipsplaat ook voldoende geluidscomfort en brandveiligheid worden gerealiseerd. Houtskeletbouw was ook een optie, maar staal heeft een aantal voordelen ten

opzichte van hout. Het heeft bijvoorbeeld weinig te duchten van klimaatinvloeden waardoor het krimpvrij en maatvast is, én bestand tegen vocht en schimmels.

Onbekend terreinA�ouwbedrijf Banier dat de kamers moest bou-wen, had nog niet eerder met staalframebouw gewerkt. Het bedrijf uit Oudkarspel riep de hulp in van Gyproc; fabrikant van gipsproducten en systemen voor de binnena�ouw. Gyproc-advi-seur Ed Degekamp bracht Banier in contact met FeNB2, leverancier van staalframeproducten, en adviseerde bij de keuzebepaling van de elemen-ten die nodig waren voor de bouw van de kamers. “De combinatie van Gyproc gipsplaten met de staalframe-elementen voldoet ruimschoots aan

Behalve kamers zijn de twee rijen gestapelde

units ook een soort kamerschermen. Andere

‘room dividers’ zijn er niet in de hal.

Urban vintage met een rauw randje



de geluidsisolatie-eisen die voor de bouw van dit bijzondere hotel werden gesteld,” aldus Ed Dege-kamp. Ook afwijkend voor Banier was dat er met prefab elementen moest worden gebouwd. “Dat had met de bouwtijd te maken”, zegt uitvoerder Ewout Schouten van Banier. “Die was nogal kort, en met prefab bouw je sneller.”

Contactgeluid vermedenDe onderdelen zijn gebouwd in de werkplaats van FeNB2 in Schagen. De wandelementen bestaan uit een frame van U-bakken met daarin C-profielen. Terwijl dat frame plat op de grond lag werden de Gyproc gipsplaten er op gemonteerd. Daar kwam een laag folie op en vervolgens weer een laag Gyproc gipsplaat. Vervolgens werden de elementen omgedraaid zodat aan de achter-zijde leidingen, achterhout en isolatiemateriaal konden worden aangebracht. Een dampopen folie completeerde het geheel. De 6 meter lange en 2,60 meter hoge elementen werden met de

vrachtwagen naar de voormalige tramremise ge-reden en met de Manitoe op hun plaats gezet in hal 1. De kamerscheidende wanden werden met de open zijde naar elkaar toe geplaatst, met een centimeter tussenruimte. Zo zijn ze van elkaar ontkoppeld, wat voor een uitstekend geluidscom-fort zorgt. Aan de lange zijden en aan de kopse kanten zijn de wanden dichtgezet met een enkele Gyproc gipsplaat.

Deksel eropOm de wandelementen aan de vloer te kunnen bevestigen was daar een C-profiel op gemon-teerd. De U-bak aan de onderzijde van de wand-elementen werd over dat profiel heen geschoven waardoor de elementen stevig op hun plaatst stonden. Voor de zekerheid zijn ze nog tijdelijk met schoren vastgezet aan de buitenwand. Hun uiteindelijke stabiliteit kregen de wanden door ze aan de bovenzijde af te sluiten. Op de ka-mers op de begane grond moest een dragende

Rechts: aan de Ambachtshal wordt nog volop

gewerkt. Naast een enorme voorzetwand komen

ook hier de onvermijdelijke tramrails terug.

Boven: de kamers aan de straatzijde van hal 1

profiteren van daglicht. De andere rij kamers moet

dat missen, die is tegen de scheidingswand met hal 2

gebouwd.



De truc zit hem vooral in de kamers

Hotel De HallenOpdrachtgever: Stichting TROM / Vondel Hotels, AmsterdamArchitect: Architectenbureau J. van Stigt, AmsterdamAannemer: Bouwcombinatie M.J. de Nijs en Zonen B.V., Warmenhuizen / Strukton WorksphereMontage: Banier, OudkarspelLeverancier: Saint-Gobain Gyproc Nederland, Vianen/ FeNB2Staalframebouw BV, Schagen

vloerconstructie komen. Daarvoor zijn prefab vloerelementen gebruikt die Banier eveneens met staalframes maakte. Aan de onderzijde zijn ze dichtgezet met gipsplaat op veerregels, om de trillingen op te vangen wat de geluidsisolatie verbetert. Aan de bovenzijde is om de 40 cm een C-profiel gemonteerd. Daarop zijn canalureplaten bevestigd waarop een anhydrietvloer is gegoten. De kamers op de verdieping zijn op dezelfde manier gebouwd, met dat verschil dat daar geen vloerelementen op hoefden te komen. De kamers zijn afgesloten met een frame dat aan de boven-zijde met een houten plaats is dichtgezet zodat je er op kunt lopen om bij de technische installatie te kunnen.

Efficiënte manier van werkenBanier had nog veel meer werk in de Hallen dan alleen de hotelkamers. Het bedrijf uit Oudkar-spel monteerde nog een heleboel akoestische plafonds, voorzetwanden en scheidingswanden.

“Maar dat was allemaal houtskeletbouw of me-talstud, staalframe hebben we alleen in het hotel gedaan”, zegt Ewout Schouten. Uiteindelijk bleek het werken met staalframe niet zo heel erg an-ders dan metalstudbouw. Het prefabriceren was echter wel een ander verhaal. “Je werkt in een hal, dat is veel rustiger dan op een bouwplaats. Je hebt minder verlies van materiaal en je bespaart tijd doordat je in één keer doorwerkt aan je wanden.” Een maand nadat Banier was gestart met de fabricage konden de eerste wandelemen-ten worden geplaatst. Terwijl dat gebeurde ging de montage in de werkplaats gewoon verder. Banier plaatste de elementen zelf. Bij de bovenste rij kamers was dat nog even spannend. Ewout Schouten: “Het paste allemaal maar net tussen de onderste rij kamers en de staalconstructie van het dak van de hal. Het is maar goed dat we bij die elementen de hijsogen aan de zijkanten had-den gemaakt, dan hadden we tenminste nog een beetje ruimte om te manoeuvreren.”

Het principe doet denken aan de gestapelde units voor studentenhuisvesting, maar de

kamers in hotel de Hallen zien er aanzienlijk luxer uit.


Leem

Kalk

Na-isolatie

Leemverf

Kalkverf

Wandverwarming

Verstand van stucwerk

Voor meer informatie en advies: +31 (0)53 433 03 60

www.technostuc.nl

Tras-Kalk

Technostuc workshops

15 januari 2015 NATURETHERM

19 februari 2015 KALK - zuiverheid opnieuw ontdekt

DIFFUTHERM - bio-based gevelisolatiesysteem

Meldt u nu aan via [email protected].

Let op vol = vol.

2014/2015:

- binnenisolatie in systeem

11 december 2014 LEEM - werken en leven met de natuur

12 maart 2015

Silicaatverf

foto: Monumentaal pand ‘Dat Bolwerck’ te Zutphen; binnenisolatie Naturetherm CALC HKv

Naamloos-5 1 26-11-14 12:10

Naamloos-1 1 01-12-14 09:03


Een deel van Hoog Catharijne heeft al

een nieuwe dekvloeren en tegelvloeren

terwijl andere stukken nog op hun beurt

liggen te wachten.

mb06_utrecht.indd 24 01-12-14 10:25


Onder de noemer CU2030 worden Utrecht Centraal Station, Hoog

Catharijne en ook de omliggende gebieden waar Jaarbeurs, kantoren,

winkels, en uitgaansgelegenheden te vinden zijn, klaargemaakt voor de

toekomst. Een enorm gebied dus. Zo’n 20.000 m2 ervan wordt door

AKN Afwerkvloeren voorzien van zandcementdekvloeren. Gesmeerd,

maar wel volgens de nieuwste traditie.

SNELLE SPECIE EN MECHANISCH REIEN IN HARTJE UTRECHT

Tekst: Jan Willem KommerFotografie: Henk van der Veen

mb06_utrecht.indd 25 01-12-14 10:25


Meegroeien moetUtrecht Centraal Station is één van de drukste stations van Nederland; misschien wel hét drukste. Per jaar doen zo’n 65 miljoen reizigers Utrecht CS aan. Dat is meer dan twee keer zoveel als waar het station voor is gebouwd. En de verwachting is dat dat over een jaar of tien zelfs drie keer zoveel zal zijn. Utrecht CS moet worden aangepast voor de huidige reizigersstroom, en worden voorbereid op die van de toekomst. En dat geldt niet alleen voor het station, maar voor het hele stationsgebied; inclusief het overdekte winkelcentrum Hoog Catharijne. Het moet alle-maal veiliger en lee�aarder worden. Opknappen en uitbreiden dus, kort gezegd.

MeerjarenprojectOm al die mensen bewegingsruimte te geven, is er meer vloeroppervlak nodig. Hoog Catharijne krijgt er 23.000 m² winkelruimte bij, er worden 19.000 m² winkelpassages toegevoegd en 11.000 m² hotel- of kantoorruimte. Daarnaast wordt er nog eens 6.000 m² winkelruimte gerenoveerd. Een groot gedeelte van die bijna 60.000 m² dek-vloeren wordt door AKN Afwerkvloeren gereali-seerd. Het bedrijf uit Bodegraven doet zowel het vernieuwen van dekvloeren als het aanbrengen van dekvloeren in de nieuwe delen. Uiteraard gaat dat niet in één keer, het project is over een jaar of vijf uitgesmeerd. Het meest recente werk deden de vloerenleggers eind oktober; de dek-vloer van een nieuwe verdieping van het Centraal

Tegelen na een dag of twee

Dankzij de afstand-

houders komt de

wapening in het mid-

den van de dekvloer te

liggen.

mb06_utrecht.indd 26 01-12-14 10:26


Station aan de kant van het Beatrix-theater. Het ging om zo’n 1000 m² zwevende zandcementdek-vloer.

Risico’s beperktVrijwel alle dekvloeren die AKN Afwerkvloeren in Hoog Catharijne legt zijn zwevend uitgevoerd. Ron Kastelein van het vloerenbedrijf legt uit waarom. “Het zijn allemaal verdiepingsvloeren. Leg je die hechtend, dan creëer je koudebrugen waardoor je het risico loopt op condensvorming. Dat moet je proberen te voorkomen. De vloeren worden namelijk afgewerkt met tegels en als die van onderaf nat worden dan heb je grote kans op schade.” Als ander voordeel van de zwevende uitvoering met isolatie noemt hij het reduceren

van trillingen en geluid. “Voordat we de dekvloe-ren aanbrachten voelde je gewoon de heftrucks op de verdieping onder je rijden. Dat was daarna echt een stuk minder.”

Dikte a�ankelijk van hoogteEnkele dekvloeren konden niet zwevend wor-den gelegd. “Je moet de isolatie op een vlakke ondergrond aanbrengen”, licht Ron Kastelein toe. “Op sommige stukken waar de oude dekvloer was gesloopt, was de betonvloer zo slecht dat er na het uitvlakken onvoldoende hoogte overbleef voor het hele vloersysteem.” Het vloersysteem bestaat uit 4 tot 6 cm dikke isolerende PIR-platen. De dikte van het isolatiemateriaal is a�ankelijk van de beschikbare hoogte. De PIR-platen zijn afgedekt

Het is gewoon beter voor je

PIR isolatieplaten zorgen ervoor dat er geen schade-

lijke koudebruggen ontstaan.

mb06_utrecht.indd 27 01-12-14 10:26


met dampwerende folie. Op sommige plekken is met een ander isolatiemateriaal gewerkt, met de 8 mm dikke Isolgomma. Het nieuwe product van Imbema zorgt voor de opvang van trillingen. Daarnaast heeft het een ingebouwd vochtscherm dat beschermt tegen condensering van onderaf zodat afdekken met folie niet nodig was. Op het isolatiemateriaal zijn afstandhouders geplaatst. Die zorgen ervoor dat de wapening die vervolgens overlappend wordt neergelegd, in het midden van de dekvloer komt te zitten. De wa-pening is overlappend neergelegd, zodat er geen zwakke plekken in de vloer ontstaan. De dekvloer zelf is zo’n 6 tot 8 cm dik, wederom a�ankelijk van de beschikbare hoogte. Hij is in twee lagen gelegd. Eerst een laag van 3 à 4 cm die is vlakge-

maakt en verdicht. Vervolgens is het bovenste laagje losgeharkt waarna meteen de tweede laag is aangebracht en afgewerkt.

Keihard en supersnelVoor de dekvloer heeft AKN Afwerkvloeren met een speciale specie van SCHÖNOX gewerkt, de SEB. “Dat is een behoorlijk vette specie, 1 op 3,5 tot 4”, zegt Ron Kastelein. “We hadden die specie nodig om de vereiste sterkte te halen. Nou, dat lukt wel want dit materiaal wordt snoeihard!” Het moest een Cw 18 vloer worden, vergelijkbaar met de vroegere D30. Dergelijke vloeren hebben een behoorlijke druksterkte. Een overbodige luxe is dat niet, gezien de hoeveelheid mensen die er binnenkort overheen gaat.

De vrachtwagen met de mengsinstalllatie werd zo dicht mo-

geljk bij de werkplek gezet. Dan nog waren er soms slangen van

ruim 100 meter nodig om de specie op de juiste plek te krijgen.

Dit materiaal wordt snoeihard!

mb06_utrecht.indd 28 01-12-14 10:26


Andere reden om voor de Schönox SEB te kiezen is dat wanneer hij begint te binden, hij snel op zijn eindresultaat zit. Unimar tegelwerken – het bedrijf waarvan AKN Afwerkvloeren het werk heeft aangenomen – kon daardoor al na een dag of twee met het verlijmen van de tegels begin-nen. De truc zit hem in het snelestrichbindmid-del, waardoor er water chemisch word gebonden. Voordeel daarvan is ook dat de vloer minder sterk krimpt en er dus ook minder kans is op krimp-scheuren en -schade.

Thermometer in de gaten houdenVoor het beste resultaat heeft de specie wel zijn temperatuur nodig. “Het liefst boven de 14 graden”, aldus Ron Kastelein. “Is het kouder dan duurt het langer voor hij begint uit te harden. We hebben dat hier een jaar of twee geleden meegemaakt. Het vroor toen en omdat het gebouw open was, was het binnen ook rond het vriespunt. We hebben toen wel een tent om de vloer heen gebouwd maar een dag later was de

specie nog nat. Maar toen hij eenmaal ‘pakte’ was hij wel binnen een dag hard en konden we er alles mee doen.”

Indianenverhalen ontkrachtAKN Afwerkvloeren werkte met een wagen met menginstallatie die de specie verpompte naar de werkplek. Zo konden de vloerenleggers zo’n 250 m2 per dag realiseren. Zou er semigeauto-matiseerd of zelfs helemaal traditioneel worden gewerkt, dan was zo’n oppervlak absoluut niet denkbaar. Al was het maar omdat de regels van de Inspectie SZW (de voormalige Arbeidsinspec-tie) dat niet toestaan. Dat heeft alles te maken met de arbeidsomstandigheden bij het leggen van zandcementdekvloeren. Vijf jaar geleden ontstond daar een hoop commotie over. “Het was zelfs zo erg dat er aannemers en architecten waren die dachten dat dit type vloer helemaal verboden was!”, zegt Ron Kastelein. “Niets is ech-ter minder waar! Ze zijn voor de gek gehouden!

De specie wordt verdicht door lopen waarna de

mechanische rei ook nog een duit in het zakje doet.

We mochten en mogen nog altijd zandcementdekvloeren leggen

mb06_utrecht.indd 29 01-12-14 10:26


Kantstroken helpen

om de zwevende dek-

vloeren vrij te houden

van de constructie en

alles wat daar mee in

contact staat.

Ook bij grote vloerop-

pervlakken als in

Hoog Catharijne bleek

de kleine mechani-

sche trilrei zijn man-

netje te staan.

mb06_utrecht.indd 30 01-12-14 10:27


We mochten en mogen nog altijd zandcement-dekvloeren leggen. Er zijn wel regels voor geko-men. Zo moeten vloerenbedrijven bijvoorbeeld vanaf januari 2015 met een mechanische rei werken.”

Mechanische rei in de praktijkAKN Afwerkvloeren heeft niet tot het laatst gewacht. Het bedrijf uit Bodegraven werkt al minstens een jaar met de Lomar-rei. “Natuurlijk is het wennen geweest voor de jongens maar zodra ze de slag te pakken hadden zagen ze ook de voordelen in. Ze zijn een stuk minder op hun knieën aan het werk. Specie verspreiden en vlak-lopen en de rei verplaatsen, dat is het ongeveer.” Naast de grote mechanische rei, waarmee banen van zo’n 3 m breed kunnen worden gemaakt, is in Utrecht ook de veel kleinere mechanische

Natuurlijk is het wennen geweest

trilrei Airone NL van leverancier Omtzigt Bouw-materialen BV gebruikt. “Dat is echt een handig apparaat”, zegt Ron Kastelein. “Niet alleen voor kleine ruimtes waar je met die grote rei niet uit de voeten kunt, maar ook bij grote projecten als hier in Utrecht. Je bedient hem in je eentje. Je maakt er de vloer mee vlak en je verdicht hem te-gelijkertijd. Je verdicht de specie zelfs vele malen meer dan je met de hand doet.”De vloerenlegger uit Bodegraven is niet ongeluk-kig met de verplichte innovaties in zijn branche. Hij ziet het als een broodnodige stap voorwaarts voor de zandcementdekvloerenbranche. “Het is gewoon beter voor je. En als je de slag te pakken hebt gaat het ook nog sneller. Hoe dan ook, zon-der dit soort ontwikkelingen zouden we projec-ten als hier in Utrecht niet meer kunnen maken.”

Nog een stap vooruit;

AKN Afwerkvloeren

werkte in Utrecht met

de nieuwe vlinderma-

chine Colibri NL van

Omtzigt Bouwmate-

rialen BV die slechts

de helft weegt van

de gebruikelijke ap-

paraten.

mb06_utrecht.indd 31 01-12-14 10:27


Vloeren Hoog Catharijne/Utrecht CSOpdrachtgever: Pro RailArchitect: Benthem Crouwel Architekten, AmsterdamAannemer: Besix, Brussel (België)Aannemer vloeren: Unimar tegelwerken, BodegravenZandcementdekvloeren : AKN Afwerkvloeren, Bodegraven

Zandcementdekvloe-

ren leggen in de 21ste

eeuw, de machine

doet het zware werk.

Nog altijd mogen er zandcementdekvloeren worden gelegd. Om het werk van vloerenleggers lichamelijk minder belas-tend te maken zijn er wel regels opgesteld. Zo is taakroulatie verplicht wanneer de ploeg uit meer dan één persoon bestaat. Daarnaast mogen zandcementdekvloeren vanaf 1 januari 2015 in principe alleen nog met behulp van een mechanische rei of robot worden gemaakt, tenzij dat technisch niet mogelijk.

De volledige regels zijn te vinden in de brochure ‘Gezonde toe-komst voor zandcementdekvloer’. De brochure is onder meer te downloaden van de website www.tba�ouw.nl/publicaties Een aantal regels uit de brochure staan hieronder.

Als de specie volautomatisch wordt gemengd en getranspor-teerd is er:• in combinatie met een mechanische rei of robot geen beper-

king aan het aantal vierkante meters dat per persoon en per locatie gelegd mag worden.

• een maximum van 60 m2 per persoon per dag dat handmatig mag worden gemaakt als het technisch niet mogelijk is een mechanische rei of robot te gebruiken. Er is geen beperking aan het aantal meters dat gelegd mag worden per locatie.

Als de specie semimachinaal wordt gemengd en getranspor-teerd, dan is er: • in combinatie met een mechanische rei of robot een maxi-

mum van 80 m2 per persoon per dag om aan vloeren te maken. Er is geen beperking aan het aantal meters dat gelegd mag worden per locatie.


Als de vloerenpomp handmatig wordt gevuld en de specie mechanisch wordt getransporteerd, dan is er:• in combinatie met een mechanische rei of robot een maxi-

mum van 50 m2 per persoon per dag om aan vloeren te maken. Er is geen beperking aan het aantal meters dat gelegd mag worden per locatie.


• een maximum van 10 liter water per emmer wanneer water handmatig wordt toegevoegd.

Als de cementmolen handmatig wordt gevuld en de specie per kruiwagen of emmer wordt getransporteerd, dan is er:• Een maximum van 20m2 per persoon per dag om aan vloeren

te maken, met een maximum van 40m2 per locatie.

LET OP! Dit is slechts een deel van de regels die gelden bij het leggen van zandcementdekvloeren. Download de brochure ‘Gezonde toekomst voor zandcementdekvloer’ van www.tbafabouw.nl/publicaties voor het complete overzicht.

Zandcementdekvloeren leggen, de spelregels

mb06_utrecht.indd 32 01-12-14 10:28

www.knauf.nl/dealeradressen

PFT G4 neXt generation Investeer in kwaliteit!

Een mooi moment om te investeren

We naderen het eind van het jaar, een ideaal moment om de investering in een top gipsspuitmachine te overwegen. De PFT G4 X is de vervanger van de bekende G-serie gipsspuitmachines G4, G5 en G54. Hij is vernieuwd en verbeterd op meer dan 100 punten. Daarmee is hij gebruiks-vriendelijker dan ooit. De G4 X is verkrijgbaar in vier uitvoeringen. Een van de grootste innovaties is de G4 X 230/400V. Deze omschakelbare machine is geschikt voor zowel kleine als grote bouw. Vraag er naar bij uw Knauf Machinetechniek Service Dealer.

19851 A4 NOA advertentie.indd 1 04-11-14 13:20


Oog voor detail; een overstekende afdekking

op de gepleisterde muurtjes, zodat ook dat

stucwerk goed en mooi blijft.

mb06_gevelisolatie.indd 34 01-12-14 10:35


Vrijstaande woningen zijn niet zelden energieslurpers. Zeker als ze wat ou-

der zijn moet er vaak flink worden gestookt om het behaaglijk te maken in

huis. Gelukkig zijn zulke huizen ook heel goed te isoleren; met buitengevel-

isolatie. Naast een aanzienlijke kostenreductie levert zo’n ingreep ook nog

eens een metamorfose én een waardevermeerdering van het pand op. Archi-

tect Herman van der Heijden deed het met zijn eigen woning annex kantoor.

GEVELISOLATIE TERUGVERDIEND OP TOPSNELHEIDTekst: Jan Willem KommerFotografie: Henk van der Veen, De Witte - Van der Heijden Architecten

‘Practice what you preach’Zijn vader ontwierp en bouwde hem in de jaren vijftig, het huis waar architect Herman van der Heijden anno 2014 woont en werkt. Een woning dus met emotionele waarde. Evengoed had de architect uit Groenlo er bijna afscheid van geno-men. “Als architectenbureau is De Witte - Van der Heijden Architecten veel bezig met energiezui-nigheid. Op een gegeven moment ga je dan ook naar je eigen huisvesting kijken. Het kantoorge-deelte hadden we al eens onderhanden genomen met onder meer isolatie, energiezuinige verlich-ting en PV-panelen op het dak.

Van de woning was ooit de spouwmuur geïso-leerd maar op een esthetische opknapbeurt van het interieur na was er verder nooit iets aan gedaan. Dat wilden we ook eigenlijk niet doen, we waren van plan om een nieuw woon-/werk-pand te bouwen. Je kunt immers veel makkelijker een nieuwe woning energieneutraal bouwen dan bestaande bouw energieneutraal maken; daar worden de laatste procenten altijd erg duur.”

Nú of nooitHet ontwerp voor het nieuwe woon-/werkpand was klaar en de locatie waar het moest wor-



Gerevitaliseerd voor

per saldo nul euro.

Sterker nog, de waar-

devermeerdering van

de woning is groter

dan de investering

van de verbouwing

was.

Investering in zes weken terugverdiend!



den gebouwd was ook bekend, maar toen ging het knagen. “We zitten op een prachtige plek, heerlijk vrij, mooi groen om ons heen. Eigenlijk wilden we hier helemaal niet weg. Toen zijn we toch maar eens gaan denken over verbouwen.” Energieneutraal hoefde niet persé, energiezuinig kon ook al veel schelen. En met een ingreep aan de gevel kon en passant ook het uiterlijk van de gedateerde woning worden verbeterd. Die bleek namelijk toch wat minder waard dan gedacht. “En dan was er nog het gegeven dat de markt voor architecten behoorlijk in elkaar is geklapt”, zegt Herman van der Heijden. “Dus toen dacht ik: als ik dit als bewoner wil én me als architect op een ander marktsegment wil richten, dan is dit hét moment om het te doen. De prijs kwaliteits-verhouding voor dit soort ingrepen is goed, het levert direct rendement op qua energieverbruik en ik kan me er als architect mee profileren.”

Controle met de warmtecameraDe ingreep komt er kort gezegd op neer dat het vrijstaande pand compleet is ingepakt met isolatiemateriaal; gevels én dak. En dat was geen overbodige luxe want er zaten nogal wat koudebruggen in. Herman van der Heijden is begonnen met die in kaart te brengen. “We zijn het hele huis doorgegaan met een warm-tecamera. Dat hebben we in de winter gedaan, dan konden we goed zien waar de problemen zaten.” Eén daarvan was het dak. De dakrand is een betonnen balk die naar binnen doorloopt en aansluit op plafonds en binnenwanden. Een enorme koudebrug dus. En het dak zelf bestond uit niet meer dan 5 cm dik stroplaat met een dakbedekking. Daar is 180 mm isolatiemateriaal op aangebracht; PIR, met een lambdawaarde van 0,032. De hardschuim isolatieplaten zijn afgedekt met PVC. “Ik heb daarvoor gekozen in plaats van bitumen omdat PVC iets dampopener is. Mocht er in de winter condensvocht onder komen, dan kan het er in de zomer uit.”

Dik pakket isolatiemateriaalDe betonnen dakrand is verhoogd door er een houten rekje op te plaatsen. Dat is aan de dakzijde ingepakt met PIR isolatiemateriaal en bovenop is een aluminium dakkap geplaatst. Aan de gevelzijde is er een Sto Verotec glasgranulaat-plaat tegen aangebracht. Doordat de houten ver-hoging iets terugligt, lijnt de Verotecplaat precies uit met de betonnen balk. Zo is er een stabiele ondergrond gemaakt voor het gevelisolatiesys-teem dat tegen de dakrand is gemonteerd. Ook de bakstenen gevels zijn ingepakt met dat gevelisolatiesysteem, de Sto Therm Classic. Lurvink A�ouw monteerde het. Het bedrijf uit Lichtenvoorde bracht het isolatiemateriaal in verschillende diktes aan. Op de dakrand en op het grootste deel van de gevels is met 140 mm dikke EPS platen gewerkt. Bij de neggen zijn ze wat dunner gehouden, 100 mm. In het midden van de voorgevel is het dikste pakket gebruikt, daar moest een terugliggend gevelvlak worden opgevuld. “Dat was op een houten ondergrond”, zegt directeur Ruud Lurvink. “Daar hebben we eerst Verotecplaten op gemonteerd en vervol-gens 28 cm EPS aangebracht zodat het één lijn werd met de rest van de gevel.” De isolatieplaten zijn voorzien van een weefsellaag en afgewerkt met een minerale filzputz van Sto.

Compleet geïsoleerd, van dak tot en met gevel én driedubbel

glas. Het leverde een RC-waarde op van 8 en een vermindering

van de energiekosten met ruim 80%.



Secuur waterdicht gemaaktHet Sto Therm Classic systeem loopt tot zo’n 10 cm boven het maaiveld. Vanaf daar is, iets te-rugliggend, een systeem aangebracht dat tot 30 cm onder het maaiveld doorloopt. In plaats van de gewone EPS-platen zijn daar de veel hardere perimeterplaten voor gebruikt. Net als boven het maaiveld is het isolatiemateriaal voorzien van een mortelweefsellaag en een raaplaag. In plaats van de Filtzputz heeft Lurvink A�ouw een bitumenemulsie aangebracht, die dicht het systeem af. Bij een deel van de gevel zijn grind-koffers gemaakt terwijl op andere plaatsen het straatwerk doorloopt tot de gevel. Waterdichte noppenfolie die op de bitumenemulsie is aange-bracht voorkomt dat grind en straatstenen het systeem kunnen indrukken.

Kritisch toezichthouderOmdat de renovatie van zijn woning annex kantoor voor Herman van der Heijden ook een referentieproject was, heeft hij heel erg veel aan-dacht besteed aan details en aan de kwaliteit van de uitvoering. Zo is hij heel kritisch geweest op de afwerking van het gevelisolatiesysteem.

Daar is immers de tamelijk fijne Filzputz voor gebruikt, om een zo strak mogelijk uiterlijk te krijgen. Fraai uiteraard maar bij zo’n afwerking straft strijklicht elke oneffenheid genadeloos af. De dakrand was ook zo’n kritisch onderdeel. “Als die er niet strak op zit, zowel horizontaal als ver-ticaal, dan gaat hij golven en dat is geen gezicht”, aldus de architect. “Omdat ik aan huis werk, kon ik er vrijwel continu op toezien dat alles goed werd uitgevoerd. Daarnaast waren het gewoon goede vaklui die prima werk hebben geleverd.”

Beschermende maatregelenBelangrijk is uiteraard ook dat de fraaie, lichte ge-pleisterde gevels mooi blijven. Het helpt aanzien-lijk dat zowel dakbedekking als dakkap 15 mm afschot per meter hebben. Het merendeel van het regenwater wordt op die manier afgevoerd naar de afwatering die midden in de woning zit. Omdat er toch ook altijd water van de dakrand over de gevel zal lopen, heeft die trim een over-stek van 30 mm. Speciale profielen zorgen ervoor dat de trimmen goed op elkaar aansluiten zodat er nergens openingen zijn die voor lekstrepen kunnen zorgen.

Gevelisolatie en pleisterwerk op de hoogte van het

maaiveld vragen extra aandacht. In BA-richtlijn 1.9

staat uitvoerig beschreven en getekend hoe het moet.

De richtlijn is te downloaden via www.tba�ouw.nl

Goede vak-lui die prima werk hebben geleverd



De gepleisterde gevel

is behandeld met

StoColor Lotusan,

een zelfreinigende

gevelverf die zorgt dat

vuil niet hecht en met

regenwater van de

gevel afspoelt.



Ook al is er een zelfreinigende

gevelverf gebruikt, detaillering

als voldoende overstek, goed

aansluitende daktrimmen en

afwaterende raamdorpels met

kopschotjes blijven van essenti-

eel belang voor het behoud van

het pleisterwerk.

Dit is hét moment om het te doen



Uiteraard zijn de afwaterende vensterbanken voorzien van kopschotjes. En ten slotte heeft Lur-vink de pleisterlaag nog voorzien van twee lagen StoColor Lotusan. De gevelverf zorgt ervoor dat algen en schimmels maar moeilijk kunnen hech-ten aan het geveloppervlak, en dat afparelend regenwater eventuele vuildeeltjes meeneemt.

Praktisch en fraaiNaast de dakisolatie en de buitengevelisolatie heeft Herman van der Heijden ook alle ramen aangepakt. De oude vurenhouten kozijnen zijn deels verwijderd. Daar zijn houten stelkozijnen op geplaatst waarop vervolgens inventieve kunst-stof kozijnen met een aluminium schaal zijn gemonteerd. Het gevelisolatiesysteem is over het hout en een deel van het aluminium heen gezet. Zo blijft er maar een heel smal kozijn over. In het kozijn is driedubbel glas geplaatst. Een speciaal profiel, foamband en kit zorgen ervoor dat het isolerende effect van dat glas niet teniet wordt gedaan door kieren. “Het grote voordeel van deze methode is dat de oude kozijnen er niet helemaal uit moesten”, aldus Herman van der Heijden. “Zo voorkom je een heleboel rommel in huis en schade aan het stucwerk van de binnenwanden.” Beperken van overlast is volgens de architect een belangrijk onderdeel van dit soort renovaties. “Vanwege de overlast en de rotzooi zien veel mensen op tegen verbouwing. Dat geldt zeker voor degenen die de hele dag thuis zijn.

Woning annex kantoor GroenloOpdrachtgever: Herman van der Heijden, Groenlo, Architect: De Witte - van Der Heijden Architecten, Groenlo, Aannemer: JWK Bouw, Winterswijk, Gevelisolatie: Lurvink A�ouw, Lichtenvoorde, Leverancier gevelisolatiesysteem: Sto Isoned, Tiel, Dakdekker: Leemrijse, Winterswijk, Kozijnen: Finstral, Apeldoorn

Overlast beperken neemt een enorme drempel weg

Als je vooral voor die personen de overlast weet te beperken, dan neem je een enorme drempel weg.” Hetzelfde geldt voor bouwtijd. Niemand wil lang in de rommel zitten. Uit eigen ervaring kan Herman van der Heijden mensen uitleggen dat, met een goede voorbereiding, zo’n com-plete renovatie in slechts zes weken kan worden gedaan.

Snel terugverdiendOok uit eigen ervaring weet de architect dat de ingreep meer dan de moeite waard is. “Bij elkaar hebben alle isolerende maatregelen voor een RC-waarde van 8 gezorgd. De revitalisering is in het najaar van 2013 uitgevoerd. We zijn nu dus een jaar verder en hebben gemerkt dat de energiekosten van zo’n € 300,- per maand zijn te-ruggebracht tot € 50,-.” Dat is een groot verschil maar evengoed duurt het even voor je daar de investering van zo’n € 75.000,- mee hebt goedge-maakt. Volgens Herman van der Heijden ziet het terugverdienmodel er echter veel rooskleuriger uit. Doordat de woning nu erg energiezuinig is – het energielabel is van E naar A+ gebracht – maar ook doordat hij er veel fraaier uitziet dan voor de ingreep, is hij veel meer waard geworden. De architect weet precies hoeveel want hij heeft de woning laten taxeren vóór de renovatie en erna. “De waardevermeerdering van de woning is meer dan gelijk aan de kosten van de verbouwing”, zegt hij. “Ik heb de investering dus in zes weken terugverdiend!”



Volgens onderzoek van USP Marketing Consul-tancy bedragen faalkosten in de a� ouw gemid-deld 11,3% van de omzet. Michiel van Dijk kan er over meepraten. Hij is hoofd Toepassingstechniek Benelux van Fermacell, producent van onder meer gipsvezelplaten en vloerelementen. “Met de grote werkdruk in de bouw starten a� ouwwerk-zaamheden nog wel eens terwijl de bouwplaats eigenlijk nog te nat of koud is. Dat leidt dan tot problemen en discussie wie er verantwoordelijk is. Meestal gaat het ook écht ergens over, omdat de herstelkosten vaak hoog zijn.”

Discussies“In de praktijk zien we dat er bijvoorbeeld voor een ‘gelijkwaardig’ maar goedkoper product wordt gekozen”, aldus Van Dijk. “Dat merk je toch. Of dat de aansluitingen van het gips op de kitranden niet goed worden gemaakt, waardoor er problemen ontstaan met de geluidsprestaties. Om discussies hierover voor te zijn, schakelen wij nu de mensen van TBA Totaal in.” Seegers: “Deze dienst is speciaal gericht op grotere bouwprojecten en behelst kwaliteitscontroles en technisch advies bij alle fasen van de a� ouw. Onze technische adviseurs bezoeken meerdere keren de bouwlocatie en beoordelen daar of het vereiste niveau wordt behaald. Het gaat dan om stukadoorswerk, gepleisterde gevelisolatiesys-temen, dekvloeren, vloerafwerkingen, terrazzo, systeemwanden en –plafonds en het bouwen met gipsplaten en gipsblokken.”

Faalkosten in de a� ouw zijn nog altijd een fors en vooral prijzig probleem.

“Zonde”, aldus Laura Seegers, operationeel directeur bij het Technisch

Bureau A� ouw. “Daarom zijn we met TBA Totaal gestart. Een nieuwe dienst

die zekerheid van kwaliteit biedt.”

TBA TOTAAL GELANCEERDMinder faalkosten door controles, schadediagnoses en metingen

Scheurvorming en onthechting“Uitvoeringsfouten, zoals foute montage en het gebruik van verkeerde producten bedreigen de kwaliteit”, vervolgt Seegers van het Technisch Bu-reau A� ouw uit Den Haag. “Ze kunnen schades als scheurvorming en onthechting veroorzaken. Omdat oppervlakten vaak al zijn afgewerkt als de schade ontstaat, zijn de herstelkosten meestal hoog. Deze faalkosten worden gereduceerd door tijdens de bouw kwaliteitscontroles uit te voeren.

Faalkosten worden gereduceerd

Wij monitoren de omstandigheden op de bouw-plaats en kunnen aangeven wanneer de risico’s te groot worden voor de uitvoering van de werk-zaamheden. Daarbij controleren we of de werk-zaamheden op de juiste wijze worden uitgevoerd en bewaken we de kwaliteit. Tenslotte kan TBA Totaal ook worden ingeschakeld voor schadedi-agnoses en vlakheids- en geluidsmetingen. Alles bij elkaar zorgen we ervoor dat de opdrachtgever grip houdt op het gewenste eindresultaat.”

Meer info: www.tbatotaal.nl

mb06_tbatotaal.indd 42 01-12-14 10:25

Voorkom faalkostenen kies voor onze kwaliteitsbewaking.

Technisch Bureau A�ouwwww.tba�ouw.nl

Wij voeren tussentijdse controles uit die de kwaliteit van het eindresultaat garanderen. Onze kwaliteitsbewaking geeft zekerheid over een opgeleverd werk in een bouwproces. De kans op schade en oplopende faalkosten wordt hiermee verkleind. Wij vertellen graag wat we voor u kunnen betekenen.

Bel 070 33 66 500 of kijk op www.tbatotaal.nl

658.14281_MeeBest_210x297.indd 1 24-11-14 15:46

Spachtelputz Silicon BasedUitstekend hechtende en soepel verwerkbaregesiliconiseerde Spachtelputz. Door de S.R.E.P.technologie heeft deze sierpleister een lage wateropname, een hoge waterdampdoor-latendheid en is optimaal weerbestendig.Uitermate geschikt als duurzame afwerking voor buitengevels en projecten met gevel-isolatie. Verkrijgbaar in wit en lichte kleuren van het SPS Color Service mengsysteem.

WAANZINNIGWEERBESTENDIG

www.spsbv.com

Spachtelputz Silicon BasedUitstekend hechtende en soepel verwerkbaregesiliconiseerde Spachtelputz. Door de S.R.E.P.technologie heeft deze sierpleister een lage wateropname, een hoge waterdampdoor-latendheid en is optimaal weerbestendig.Uitermate geschikt als duurzame afwerking voor buitengevels en projecten met gevel-isolatie. Verkrijgbaar in wit en lichte kleuren van het SPS Color Service mengsysteem.

WAANZINNIGWEERBESTENDIG

www.spsbv.com

Benieuwd naar de communicatiemogelijkheden?

Bel met:Shahin HabbahT 0314 - 35 58 34E [email protected] www.pshmediasales.nl

Adverteren in het

afbouwvakblad van

Nederland?

Bereik 23.000 afbouwbedrijven en georganiseerde uitvoerders in de afbouwbranche.

Verwijderen Schuren Frezen Opruwen Polijsten

Overmat Industries b.v. | Scharlo 11 | 5165 NG Waspik | The Netherlands

Tel: +31 (0) 416 31 77 88 | E-Mail: [email protected] | Internet: www.overmat.nl

Meer informatie? Vraag vrijblijvend een demo aan!

Adv_Mebest_90-135mm.indd 1 10-09-13 14:11

Naamloos-3 1 27-11-14 09:55


De redactie behoudt zich het recht voor de ingezonden berichten in te korten. De inhoud

van de pers- en nieuwsberichten valt niet onder de verantwoordelijkheid van de Mebest-

redactie. Met plaatsing van een bericht spreekt de redactie van Mebest dan ook geen

waardeoordeel uit over de genoemde kwaliteit en/of prestaties van diensten en producten.

Wordt samengesteld aan de hand van pers- en

nieuwsberichten van, voor en over de a� ouwsector.

Berichten voor deze rubriek kunt u sturen naar:

mebest@tba� ouw.nl

Brander introduceert fi llers en fi nishesNaast afwerkingsproducten zoals Crystal, Tango en Brava Matt heeft Brander nu ook producten voor de opbouw. Deze Brander Fillers en Finishes vormen samen met de afwerkingsproducten een hecht op elkaar afgestemd systeem waarop iedereen die met Brander werkt kan vertrouwen. De producten zijn voor elkaar gemaakt.

Het assortiment Brander Fillers en Finishes bestaat uit vier voegenvullers die mét of zonder wapeningsband bruikbaar zijn, een korte of langere verwerkingstijd hebben, geschikt zijn voor grotere of kleinere gaten en scheuren. Verder zijn er twee direct verwerkbare lichtgewicht voegenvullers waarvan er één direct een glad resultaat oplevert. Tot slot is er een verspuitbare egalisatiepleister voor gipswanden en -plafonds.

Brander Fillers en Finishes zijn er niet zo-maar gekomen. Uit onderzoek van Brander werd overduidelijk dat stukadoors graag werken met één systeem. Van opbouw tot afwerking kiezen ze het liefste voor pro-ducten van één A-merk. Zo weten ze zeker dat alle producten perfect op elkaar zijn af-gestemd en dat ze kunnen vertrouwen op een goed eindresultaat. En mocht er een keer iets niet goed gaan, dan kunnen ze bij één partij terecht voor raad en daad.

Op www.brander.nl vindt u meer informa-tie over Brander Fillers en Finishes.

DAAS ID Wall: het innovatieve Idee in buitengevelisolatiesysteemDaas ID Wall is een thermisch buitengevel isolatiesysteem, speciaal ontwikkeld voor baksteenstrips. De geëngineerde Grafi et-EPS plaat wordt in de fabriek al voorzien van een wapeningsnet afgewerkt met een cement cacheerlaag waardoor een ademende maar eveneens waterkerende laag ontstaat. Deze laag verhindert het indringen van vocht in de constructie, een veelal gehoorde klacht bij vergelijkbare systemen. Eveneens zorgt de cacheringslaag voor de maximale hech-ting van de baksteenstrips in een minder weersa� ankelijke omge-ving.

Het systeem wordt eerst tegen een achterconstructie verlijmd en vervolgens mechanisch bevestigd. De aansluitingsnaden zijn verjongd en worden met dezelfde mortel waarmee de steenstrips worden ge-plaatst, volledig vlak afgestreken. Aansluitend worden de steenstrips geplaatst. Nadat de steenstrips zijn verlijmd, wordt de gevel gevoegd. Het resul-taat is een duurzame geïsoleerde bakstenen gevel, licht in gewicht, toepasbaar op de bestaande fundatie en passend in ieder straatbeeld. ID Wall geeft u volledige vrijheid van metselverbanden en steen for-maten en laat in bestaande situaties een natuurlijke maatverdeling toe waarbij borstweringen, kozijnaansluitingen en lagenverdelingen zich optisch gelijk verhouden aan traditioneel metselwerk.ID Wall is in iedere gewenste RC waarde te leveren. ID Wall is niet alleen kwalitatief onderscheidend maar ook het meest fl exibele isolatie gevelsysteem, met de mogelijkheid deze te verzeke-ren via het Gevel-Garantieplan. Dit houdt in, controle op uitvoering en op navolging van het advies, waarna het project in de verzekerde garantie wordt opgenomen.

Daas ID Wall is een samenwerking tussen Isomo en Daas Baksteen.

mb06_kort.indd 45 01-12-14 10:19


Redactieadres: Technisch Bureau A�ouw, MebestJan Willem Kommer, hoofdredacteur Mauritskade 27, 2514 HD Den HaagTelefoon: 070 - 33 66 544E-mail: mebest@tba�ouw.nl

Fotografie: Henk van der Veen, Maassluis,

Vormgeving: Sylvia Oxenham, X-Media Solutions, Doetinchem

Druk: Senefelder Misset B.V., Doetinchem

Abonnementen: Adreswijzigingen uitsluitend naar Mebest abonnementenadministratie Mauritskade 27, 2514 HD Den Haag Telefoon: 070 - 33 66 500Fax: 070 - 33 66 533E-mail: info@tba�ouw.nl

Advertenties: Tarieven en inlichtingen uitsluitend bij PSH Media SalesMercuriusstraat 35, 7006 RK DoetinchemPostbus 68, 7000 AB DoetinchemTelefoon: 0314 - 355 800Fax: 0314 - 355 643E-mail: [email protected] Website: www.pshmediasales.nl

Mebest verschijnt zes maal per jaar. Verspreiding vindt deels plaats volgens het controlled-circulation system.

Cosmar

Baustoff + Metall

Knauf

Overmat

PSH Media Sales

Saint Gobain Beamix Weber

SPS

Strikolith

Technisch Bureau A�ouw

Technostuc Systemen/Pavatex

Verhoeven Tools & Safety

Eerstvolgende uitgave: Mebest nr. 1-2015 Verschijningsdatum: 19 februari 2015Aanlevering advertentiemateriaal: 3 februari 2015

Adverteerdersindex

23

47

33

44

44

48

44

2

43

22

15

mb06_colofon.indd 46 01-12-14 10:18

B+M Baustoff + Metall Nederland B.V. opent tweede vestiging in Roelofarendsveen

Naast de vestiging in ’s-Hertogenbosch opent Baustoff + Metall vanaf half december een tweede vestiging. Deze ligt naast de A4, op industrieterrein De Lasso in Roelofarendsveen. Baustoff + Metall levert een compleet assorti-ment aan droge afbouwmaterialen voor de professionele verwerker. Vanuit twee locaties wordt het assortiment dat bestaat uit systeemwanden, systeemplafonds, vloersystemen, isolatiemateriaal en systemen voor bouwkun-dige brandpreventie door heel Nederland verspreid.

Baustoff + Metall geeft met de opening van een nieuwe vestiging invulling aan haar eigen groeistrategie binnen Nederland. De locatie is gekozen door de toename van het klantenbestand in het Westen van Nederland en de verwachte groei in de Randstad als het gaat om toekomstige bouwen renovatieprojecten. Leveringen in de Randstad zijn vanaf deze nieuwe vestiging sneller bij de klant. Net als de vestiging in ’s-Hertogenbosch ligt ook deze vestiging direct aan de snelweg en beschikt over een shop en een Load & Go afhaalcentrum, een extra snelle servicedienst voor ondernemers die de voorkeur geven aan zelf afhalen.

Het adres:B+M Baustoff + Metall NederlandIndustrieterrein De LassoCilinderweg 302371 DZ RoelofarendsveenTel: 071 7517751roelofarendsveen@baustoff-metall.comwww.baustoff-metall.nl

Baustoff + Metall Nederland is onderdeel van een snel groeiende groothandel in afbouwmaterialen binnen Europa, vertegenwoordigd in maar liefst 15 landen met meer dan 85 vestigingen. Met 7 eigen fabrieken zijn zij innovatief en spelen continu in op de nieuwste Europese weten regelgeving.

In oktober is de zoektocht naar een nieuw commercieel team al van start gegaan. Inmid-dels is het team compleet en wordt bij deze voorgesteld: Van links naar rechts zijn dit Martijn Mackenzie en Marco van Beek, beide rayonmanager, Dennis van Dijk is de vestigingsmanager, Johan Haag en Arend-Jan te Loo zijn verkoper binnendienst.

B+M Baustoff + Metall Nederland B.V. www.baustoff -metall.nl

Docterskampstraat 4-85222 AM ’s-Hertogenboschdenbosch@baustoff -metall.com+31.73.62 70 560

Cilinderweg 302371 DZ Roelofarendsveenroelofarendsveen@baustoff -metall.com+31.71.75 17 751

Naamloos-1 1 01-12-14 09:05Naamloos-1 1 01-12-14 09:06

weber floor VZC®•

www.weberbeamix.nl • www.bouwbroeders.nl

Echte mannen weten hoe ze een vloer moeten aanpakken!

1

2

4

Licht mengen

Uitgieten enafwerken

Klaar!

Minimaal 30% tijdwinst!

30%

+Punten scoren met je BouwBroeders

Hét nieuwe spaarprogramma van Weber Beamix!

Kopen Scannen Scoren

3

Naamloos-1 1 01-12-14 09:15

LICHT EN STABIEL STEVIG GESTAPELD GEZOND GELEGD … · 77e jaargang nr. 6 2014, december,...

Documents

Transcript of LICHT EN STABIEL STEVIG GESTAPELD GEZOND GELEGD … · 77e jaargang nr. 6 2014, december,...