lezen in alle vakken opdrboek

Inhoudsopgave

Introductieles 5

Hoofdstuk 1 7Titels, afbeeldingen en opvallende woorden

Hoofdstuk 2 19Alinea’s en tussenkopjes

Hoofdstuk 3 27Voorspellend lezen

Hoofdstuk 4 33Leesdoelen en leesmanieren

Hoofdstuk 5 47Wat heb ik geleerd?

Bronvermelding 55

Opmaak Lezen in alle vakken 18-07-2006 21:46 Pagina 3

5

INTRODUCTIELES

Opdracht 1

Je krijgt de eerste opdracht van je docent. Je mag de opdracht pas lezen als dedocent dit zegt. Niet praten als je de opdracht maakt.

Opdracht 2

Lees eerst de vragen. De antwoorden worden in de klas besproken.a. Wat kan je allemaal lezen? b. Waar en wanneer kan je lezen?c. Lees je alles op dezelfde manier?

- Lees je een krant op dezelfde manier als een roman? - Hoe lees je een telefoonboek? - En een kookboek? - En een spoorboekje?

d. Waarom lees je eigenlijk? e. Waarom lees je een verhaal?f. Waarom lees je een aardrijkskunde- of een geschiedenisboek?g. Welke schoolboeken vind jij moeilijk?

Begrijp je nu dat lezen heel belangrijk is? Lezen doe je eigenlijk overal. En lezendoe je niet zomaar. Lezen doe je met een doel.

In de klas hangt een poster van het stappenplan lezen. De poster is eengeheugensteun bij het lezen van teksten: als je even niet meer weet hoe je eenstap moet doen, dan kan je hier opzoeken waar je op moet letten.Het stappenplan lezen vind je ook achter in dit boekje, zodat je thuis(bijvoorbeeld bij het maken van je huiswerk) even kan kijken hoe je de stappenvan het stappenplan lezen ook alweer moet doen.


STAP 1 Titels, afbeeldingen en opvallende woorden

7

Leer TIP !

HOOFDSTUK 1Titels, afbeeldingen en opvallende woorden

In dit hoofdstuk leer je wat de buitenkant van een tekst is. En hoe de buitenkantje kan helpen bij het begrijpen van een tekst.

Opdracht 1

Boven een tekst staat - in grote en vette letters - een titel. Kijk maar naar hetkrantenbericht hieronder.

a. Wat is de titel van dit bericht?b. Waar gaat het bericht over?c. Lees het bericht.

Als je snel wilt weten waar een tekst over gaat, kijk dan boven de tekstnaar de titel.

Roversduo bedwelmttoeristen in Amsterdam

ANP

AMSTERDAM

Twee straatrovers hebben de afgelopenweken vijf toeristen in Amsterdambedwelmd en beroofd van hun geld ensieraden.De politie zei donderdag geschrokkente zijn van deze nooit eerder vertoondevorm van straatroof.De rovers deden zich voor als toeristenen probeerden het vertrouwen van hunslachtoffers te winnen. Na een praatjebood het tweetal hen eten of drinkenmet een bedwelmingsmiddel aan. Nahet nuttigen werden de versufte slacht-offers bestolen.



8

Opdracht 2

Hieronder staan vijf titels van korte berichten. Lees elke titel goed. Wat denk jedat er in de berichten zal staan?

1. 2. 3.

4. 5.

Opdracht 3

Hieronder staan de teksten die bij de titels van opdracht 2 horen. a. Welke titel hoort bij welke tekst?

Titel 1 hoort bij tekst ______Titel 2 hoort bij tekst ______Titel 3 hoort bij tekst ______Titel 4 hoort bij tekst ______Titel 5 hoort bij tekst ______

b.a.

Stripcentrum inHaarlem

Geboortegolfdankzij stroomstoring

Duitser maaktbierjam

Forse daling aantalkoffieshops

‘Amour’ is hetmooiste woord

Een geboortegolf trekt door deAmerikaanse staat Washington.Het aantal geboorten in de regio-nale ziekenhuizen is de laatstedagen met sprongen gestegen invergelijking met vorige jaren. Ookzijn de cursussen voor aanstaandeouders volgeboekt. Wat blijkt?Eind vorig jaar hadden de inwo-ners van Washington te makenmet herhaaldelijke en langdurigestroomstoringen. En dat is, jawel,zo’n negen maanden geleden.

Bierliefhebbers in Duitsland kun-nen vanaf nu genieten van bierjamop hun boterham. Een brouwer inhet Duitse Koblenz heeft het pro-duct ontwikkeld. De jam bevattussen de twee en drie procentalcohol en is verkrijgbaar in desmaken pils, bruin en export.Behalve als broodbeleg kan debiergelei ook dienen als ingrediëntvoor sauzen. De bierjam is alleenverkrijgbaar in de Duitse dranken-handels en gaat ongeveer vijf gul-den per potje kosten.



9

c. d.

e.

b. Klopte jouw voorspelling van de titels bijopdracht 2?

Het aantal koffieshops is de afge-lopen twee jaar flink gedaald. Inde vier grote steden verdweenruim vijftien procent, in middel-grote gemeenten een kwart. InAmsterdam, Rotterdam, Den Haagen Utrecht liep het aantal terugvan 749 naar 635. In de vijftienmiddelgrote gemeenten waren ereerst 306, nu nog 221.Volgens onderzoekers wordt dedaling vooral veroorzaakt door hetverbod op de gecombineerde ver-koop van alcohol en softdrugs.Bovendien mag er geen reclameworden gemaakt en is de vestigingvan een koffieshop vaak in strijdmet plannen van de gemeente.

Amour (liefde) is volgens Fransekinderen het mooiste woord inhun taal. Dat blijkt uit een onder-zoek waarbij een commissie meerdan 6.000 kinderen heeft gevraagdnaar de mooiste vijf woorden.Amour wordt op ruime afstandgevolgd door respectievelijkliberté (vrijheid), amité (vriend-schap), paix (vrede) en egalité(gelijkheid). Verder lijken Fransemoeders geliefder dan vaders:maman doet het met een elfdeplaats royaal beter dan papa (25e).

Het Nederlands Centrum voor hetBeeldverhaal komt in Haarlem.Het moet een nationaal instituutworden op het gebied van strips.In het centrum komen een biblio-theek en een aula. De gehoorzaalwordt gebruikt voor lezingen,workshops en veilingen. Ook deStichting Beeldverhaal Nederlanden de organisatoren van deHaarlemse Stripdagen krijgen ereen plaatsje. Dat alles moet er toebijdragen dat de kwaliteit van deNederlandse strips verbetert.



10

Opdracht 4

De volgende drie teksten missen een titel. Jij moet voor deze teksten een titelverzinnen. Om een goede titel te kunnen bedenken, moet je weten waar deteksten over gaan. Lees de teksten vlug door.a. Bedenk waar de teksten over gaan en schrijf dan de titel op.

Weet je nog: een goede titel vertelt al een beetje waar de tekst over gaat.

Tekst 1 bij opdracht 4


Afb. 14Verbrandingsoven

Afb. 24

Hergebruik

Kringloopwinkel 1

Schillenboer 2



11

Leer TIP !


Je krijgt nu van je docent de titels die echt bij de tekst horen. b. Welke titel hoort bij welke tekst? Schrijf de goede titel in je schrift.

Tekst 1: _________________________________________________________

Tekst 2: _________________________________________________________

Tekst 3: _________________________________________________________

c. Hoe ben je achter de juiste titel gekomen?

Naast de titel kunnen ook afbeeldingen en opvallende woorden veel zeggenover het onderwerp van de tekst. Afbeeldingen zijn tekeningen, foto’s en plaatjes bij een tekst. Een moeilijk woordvoor afbeelding is illustratie.Opvallende woorden zijn woorden die schuin- of vetgedrukt zijn, of onderstreept.

Als je goed kijkt naar de afbeeldingen die bij een tekst staan en als jede opvallende woorden in een tekst leest, weet je nog beter waar eentekst over gaat.

Opdracht 5

Geef antwoord op de volgende vragen ZONDER de hele tekst te lezen.a. Wat is de titel van deze tekst?b. Weet je nu al een beetje waar de tekst over gaat?c. Wat zie je op de afbeelding die bij de tekst staat?d. Als je alleen naar de afbeelding kijkt, weet je dan waar de tekst over gaat?

Zo ja, waarover?e. Bij welk vak hoort deze tekst, denk je?



12

Tekst bij opdracht 5


lezen in alle vakken opdrboek

Documents

Transcript of lezen in alle vakken opdrboek