Les alcohol en seks

Lesbrief Alcohol en grenzen

Programma

Deze les bestaat uit twee opdrachten:

De eerste opdracht bestaat uit het klassikaal bekijken van een interactieve film waarin alcohol en sociale druk een rol spelen. Door middel van discussievragen of stellingen komen verschillende aspecten van alcohol en sociale druk aan bod. Als er veel discussie is, kan deze opdracht al een lesuur duren.

Als er tijd over is, kan een tweede opdracht worden uitgevoerd, waarin studenten met elkaar oefenen met weigeren van alcohol en weerstand bieden aan groepsdruk

Tips:

In de pretest bleek dat het per klas varieerde hoeveel tijd de eerste opdracht kostte. Voor sommige klassen was het een lesvullende opdracht, anderen hielden tijd over voor een extra opdracht. De focus in deze les ligt op de eerste opdracht, omdat daar veel aspecten van alcohol en grenzen aan de orde komen. Als u een dubbel lesuur kunt besteden aan deze les heeft u meer tijd om uitgebreid in te gaan op reacties, vragen en signalen van studenten en ook opdracht twee uit te voeren.

U kunt deze les combineren met de les Alcohol en seksuele gezondheid. Daarin wordt dieper in gegaan op de invloed van alcohol op de seksuele gezondheid en wensen & grenzen.

Benodigdheden

lesbrief Alcohol en grenzen, inclusief bijlagen

PC met internetverbinding

digibord of beamer

bord of flappen met stiften

afhankelijk van de gekozen werkvorm bij opdracht 2: drie post-its per student

voor elke student een geprint overzicht van organisaties en websites met betrekking tot seksuele gezondheid; dit overzicht kunt u aanvullen met informatie over relevante contactpersonen op school en in uw regio (zie bijlage 3)

Introductie

(5 - 10 min.)

Korte introductie van de les: We gaan het vandaag hebben over de invloed van alcohol op seksueel contact en wensen & grenzen.

Vraag de klas: Waarom denken jullie dat we aandacht aan dit onderwerp besteden?

Licht toe: Jongeren die meer alcohol gebruiken laten vaker over hun grenzen gaan, n gaan vaker over grenzen van anderen.

U kunt het belang van dit onderwerp onderstrepen met cijfers:

In een groot landelijk onderzoek onder jongeren (Seks onder je 25e, 2012) zegt 12% van de jongens achteraf spijt te hebben van iets dat ze op seksueel gebied gedaan hebben omdat ze teveel hadden gedronken. Voor meisjes is dit 15%.

Uit het zelfde onderzoek: een derde van de jongens en een vijfde van de meisjes denken ongewilde seks niet te kunnen weigeren als ze dronken zijn.

Uit onderzoek Laat je nu horen:14.9% van de jongeren gaf aan dat een losse partner of bekende wel eens misbruik had gemaakt van het feit dat zij dronken waren om seks te kunnen hebben. Iets meer dan 6% had zelf wel eens misbruik gemaakt van de dronkenschap van een losse partner of bekende om seks te kunnen hebben met diegene.

Leg uit: Ook als je nu zelf geen alcohol drinkt, is het goed om meer te weten over dit onderwerp. Misschien dat je later nog alcohol gaat drinken. Bovendien speelt dit onderwerp wel voor jongeren in je omgeving, bv. bij school, stage, werk of sportvereniging.

Het doel van deze les is dat je aan het einde van de les:

weet hoe je kunt voorkomen dat je zelf of anderen over jouw grenzen gaan als je alcohol hebt gedronken

weet hoe je kunt voorkomen dat jij over de grenzen van een ander gaat als je (teveel) alcohol hebt gedronken

weet hoe je onveilige seks onder invloed van alcohol kunt voorkomen

weet dat grenzen per persoon en per situatie kunnen verschillen

voor jezelf beter weet waar je eigen grenzen liggen

weet hoe je alcohol kunt weigeren

weet wat je moet doen om druk van leeftijdsgenoten te weerstaan

weet hoe je anderen kunt vragen om jou te helpen op je grenzen te letten als je gaat drinken/(teveel) hebt gedronken

weet waar je informatie, steun of hulp kunt zoeken als je een vervelende situatie meemaakt of hebt meegemaakt

Deze les is niet bedoeld om je schrik aan te jagen of alcoholgebruik te veroordelen. Het is bedoeld om je te laten nadenken over de invloed van alcohol op relaties, seks en wensen & grenzen. Het is goed als je beseft wat er mis kan gaan bij gebruik van (teveel) alcohol, maar vervolgens is het dan vooral belangrijk om te weten hoe je dit kunt voorkomen. Hoe kun je zorgen dat er geen grenzen van jezelf of een ander worden overschreden? Daarom staat in deze les de vraag centraal: Hoe hou je het leuk voor jezelf n de ander?

Afspraken maken om een veilige sfeer te creren:

U kunt de klas zelf laten bepalen wat zij nodig hebben om veilig over dit onderwerp te kunnen praten. Daardoor voelen ze zich meer betrokken bij de afspraken en zullen ze elkaar er gemakkelijker op aan kunnen spreken. Bovendien kun je als docent ook makkelijker teruggrijpen naar de door henzelf gemaakte afspraken. Het samen maken van de afspraken kunt u door een student laten doen, dit kost waarschijnlijk wel extra tijd.

Mogelijke afspraken:

Behandel elkaar met respect: laat elkaar uitpraten, luister naar elkaar, lach elkaar niet uit, gebruik geen scheldwoorden of straattaal; u kunt samen met de klas bepalen welke woorden wl en net gebruikt worden tijdens deze les.

Ieder heeft recht op zijn eigen mening

De les is niet bedoeld om persoonlijke ervaringen boven tafel te krijgen. Studenten bepalen zelf of ze persoonlijke informatie willen delen, dit hoeft niet. Het is goed als ze hierin hun grenzen aangeven.

Persoonlijke ervaringen en opvattingen worden niet verder verteld.

Mobiel uit

Er kunnen studenten in de klas zitten die ervaring hebben met seksueel grensoverschrijdend gedrag (in combinatie met alcoholgebruik). Leg uit wat de mogelijkheden zijn als een student behoefte heeft om hier later in een persoonlijk gesprek over door te praten (bv. met u zelf, of verwijs door naar mentor, schoolmaatschappelijk werk of zorgcordinator).

Geef een korte uitleg over het programma van de les.

Opdracht 1.

UP2U: Alcohollijn

(ca. 30 min.)

Samenvatting van de opdracht

In deze opdracht bekijkt u klassikaal een interactieve film waarbij alcohol en sociale druk een rol spelen. In de film zitten twee keuzemomenten. U bepaalt met de klas welke keuzes gemaakt worden en welke fragmenten worden bekeken. Bij de verschillende scenes zijn discussievragen opgenomen.

Doelen

Studenten weten wat de invloed van alcoholgebruik kan zijn op wensen en grenzen

Studenten weten wat de invloed van sociale druk kan zijn op wensen en grenzen

Studenten weten hoe ze (de risicos van) alcoholgebruik kunnen beperken

Stappen

1. Leg uit: We gaan nu een film bekijken waarin een paar keuzemomenten zitten. We kunnen zelf kiezen welke fragmenten we te zien krijgen.

2. Kies een werkvorm:

U kunt per scene de discussievragen bespreken en daarna de keuze maken voor de volgende scene.

U kunt eerst alle scenes bekijken en daarna de discussievragen bespreken.

U kunt na het laten zien van alle opties stellingen gebruiken in plaats van de

discussievragen.

Tips:

Uit de pretest blijkt dat de studenten gelijk door willen gaan met kijken, omdat ze willen weten hoe het verhaal verder gaat. Ze kiezen vaak ook voor de foute optie, de sensatiekeuze, ongeacht wat ze zelf in zon situatie zouden doen, omdat ze het meest benieuwd zijn naar die versie van het verhaal. Dan is het wel belangrijk om te bespreken wat de consequenties zijn van de keuzes die de hoofdrolspelers maken. Dit wordt nog duidelijker als u daarna laat zien wat er was gebeurd als zij andere keuzes hadden gemaakt. Er zijn ook docenten die de studenten eerst laat kiezen wat hun gevoel hen ingeeft. Wat zou jij zlf doen in zon situatie? En dat dan nabespreken. Pas daarna mogen ze de sensatie-keuze zien. Dit wordt dan ook zo genoemd en er wordt benadrukt wat deze foute keuzen voor gevolgen hebben.

Het is belangrijk om het duidelijk te vermelden als u teruggaat naar een eerdere scene: Nu gaan we terug naar het eerste (of tweede) keuzemoment. We gaan nu bekijken wat er gebeurt als hij/zij nu een andere keuze maakt. Zodat het duidelijk is voor de studenten dat het niet hetzelfde verhaal is, maar een nder verhaal omdat er andere keuzes gemaakt worden. De gevolgen zijn dus ook anders.

Probeer alle studenten te betrekken bij de keuzemomenten en de discussievragen. Laat bijvoorbeeld door handopsteken kiezen voor Ja of Nee. Laat studenten hun standpunt toelichten en laat andere studenten die het er niet mee eens zijn daarop reageren.

Als jongens het lastig vinden om zich in te leven in de rol van het meisje, laat hen zich dan voorstellen dat het om een zusje, nichtje of buurmeisje gaat. Hoe zouden ze dan willen dat de hoofdrolspelers reageren in deze situaties?

3. Start de film:

via de PowerPoint presentatie bij de les

via http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=pnaronxzTKc

via de website: http://www.langlevedeliefde.nl/mbo/lespakket/mbo-overzicht-alle-lessen-mbo/les/alcohol-en-grenzen/oefening/up2u-alcohol

Verhaal Alcohol en grenzen

Op aandringen van zijn vrienden stapt de wat onzekere Brian af op de aantrekkelijke, al stevig aangeschoten Soraya. Hij vindt haar leuk, maar wil ook graag zijn imago overeind houden.

Dringt hij haar nog meer alcohol op voor easy seks of niet?

Discussievragen na 1e scene:

(1e scene 5.50 min.)

Brian doet het liever rustig aan met meisjes. Wat vinden jullie daarvan?

Wat vinden jullie van de houding van zijn vrienden ten opzichte van meisjes?

Hoe vinden jullie het dat de vrienden van Brian hem pushen om een meisje dronken te voeren? Herkennen jullie dit? Wat kun je hier tegen doen?

1e keuze: Wat vind jij: nog meer alcohol?

(0.51 min.)

NEE

Discussievragen na 1e keuze nee:

Brian bestelt cola. Zijn vrienden zijn het hier duidelijk niet mee eens. Wat vinden jullie hiervan? Wat doen jullie zelf in zon situatie?

Wat kan Brian anders doen?

2e keuze: Wat vind jij: dringt hij zich verder aan haar op?

NEE/NEEDiscussievragen na 1e keuze nee en 2e keuze nee:

(1.43 min.)

Brian is helemaal verliefd en blij dat hij het op zijn manier heeft gedaan. Wat vinden jullie hiervan? Zouden jullie dit ook hebben gedaan?

Wat vinden jullie van de reactie van zijn vrienden?

NEE/JADiscussievragen na 1e keuze nee en tweede keuze ja:

(1.44 min.)

Brian dringt zich op bij Soraya, maar dat wil zij niet. Had Brian dat kunnen merken? Waaraan?

Brian heeft geluisterd naar de adviezen van zijn vrienden. Wat vind jullie van hun reactie? Waarom luistert Brian naar zijn vrienden, denken jullie?

Wat had Brian anders kunnen doen?

1e keuze: Wat vind jij: nog meer alcohol?

(1.51 min.)

JA

Discussievragen na 1e keuze ja:

Brian geeft haar toch meer alcohol. Wat vinden jullie daarvan?

Wat vinden jullie van Soraya, als zij het drankje aanneemt? Waarom doet ze dit, denken jullie? Wat had zij anders kunnen doen?

2e keuze: Wat vind jij: moet hij doorgaan?

JA/JA

Discussievragen na 1e keuze ja en 2e keuze ja:

(1.20 min)

Brian gaat door, maar Soraya kapt hem af. Had hij kunnen merken dat zij dit niet wilde? Waaraan?

Brian heeft niet gescoord. Wat vinden jullie van de manier waarop zijn vrienden reageren? Hoe belangrijk is het voor jullie zelf om te scoren als je uitgaat? Is het scoren als je iemand dronken moet voeren om aan seks te komen?

JA/NEEDiscussievragen na 1e keuze ja en 2e keuze nee:

( 2.05 min)

Soraya gaat naar huis en Brian laat haar gaan. Wat vinden jullie daarvan?

Volgens zijn vriend is Brian te soft geweest. Zijn jullie het daarmee eens? Is precies doen wat je vrienden zeggen wl stoer? Hoe kun je je eigen keuzes maken + vrienden blijven? Zijn vrienden die je zo onder druk zetten, wel goede vrienden voor je?

Stellingen in plaats van discussievragen

Kies een paar van onderstaande stellingen om klassikaal of in groepjes te discussiren.

Drank maakt meer kapot dan je lief is!

Alcohol is gn excuus voor onveilige of ongewenste seks.

Alcohol is geen excuus om over iemands grenzen te gaan

Echte vrienden respecteren elkaars mening.

Echte vrienden zetten elkaar niet onder druk.

Wie misbruik maakt van iemand onder invloed van alcohol is een loser.

Een echte man/vrouw hoeft niemand dronken te voeren om seks te krijgen.

4. Nabespreking:

U kunt de cijfers uit het onderzoek Laat je nu horen van Rutgers WPF en Universiteit Utrecht gebruiken om aan te geven dat deze situatie veel voorkomt: 22.2% van de ondervraagde meisjes en 19% van de jongens gaf aan dat ze ervaring hadden met gebruik maken van dronkenschap om seks te krijgen. Dit komt dus veel voor. Daarom gaan de studenten in de volgende opdracht oefenen hoe ze alcohol kunnen weigeren en weerstand kunnen bieden aan druk van leeftijdsgenoten.

5. Rond deze opdracht af. Zijn er nog vragen?

Opdracht 2.

Rollenspel/carrousel

Samenvatting van de opdracht

Als er tijd over is, kunnen studenten in deze opdracht met elkaar oefenen met het weigeren van alcohol en het weerstand bieden aan de druk van leeftijdsgenoten.

Doelen

Studenten kennen verschillende manieren en argumenten om alcohol te weigeren

Studenten kennen verschillende manieren om met de druk van leeftijdsgenoten om te gaan

Stappen

1. Leg uit: In deze opdracht gaan jullie oefenen hoe je alcohol kunt weigeren en weerstand kunt bieden aan druk van leeftijdsgenoten.

2. Kies een werkvorm:

Rollenspel in tweetallen aan de hand van scenarios: hoe zeg je nee tegen alcohol?

Hoe weersta je de druk van leeftijdsgenoten? De ene student probeert de andere student over te halen om (meer) alcohol te drinken. De andere student weigert. De ene student geeft niet op en blijft proberen. De andere student blijft weigeren. Als er geen argumenten meer komen, dan wisselen de twee studenten van rol. Loop rond en kijk wat er gebeurt, geef zo nodig tips.

Laat studenten die overtuigend weigerden hun gesprek voorspelen aan de klas.

Bespreek de volgende vragen klassikaal:

Hoe was het om zo aan te dringen? Doe je dat in het echt ook?

Hoe vond je het dat de ander aan bleef dringen? Gebeurt dat in het echt ook?

Hoe was het om te moeten weigeren en dat vol te houden? Lukte dat? Lukt dat in het echt ook? Zo nee: Waarom niet?

Welke argumenten werkten het best?

Kwam de ander overtuigend over in zijn weigering? Waarom wel of waarom niet?

Klopte de lichaamstaal met wat werd gezegd?

Welke manier spreekt jou het meest aan?

Carrousel: de studenten zitten in een kring in twee rijen met hun gezichten naar elkaar toe. Eerst krijgen studenten uit de binnenring de opdracht de studenten tegenover hen in de buitenring over te halen (nog meer) alcohol te drinken. De studenten in de buitenring moeten dit weigeren. De student in de binnenring geeft niet op en blijft proberen. De student in de buitenring blijft weigeren. Als er geen argumenten meer komen, dan wisselen de twee studenten van rol. Laat daarna de studenten in de binnenring doorschuiven en herhaal de opdracht. Afhankelijk van de tijd kunt u de binnenring nog een keer laten doorschuiven. Loop rond en kijk wat er gebeurt, geef zo nodig tips.

Laat studenten die overtuigend weigerden hun gesprek voorspelen aan de klas.

Bespreek de volgende vragen klassikaal:

Hoe was het om zo aan te dringen? Doe je dat in het echt ook?

Hoe vond je het dat de ander aan bleef dringen?

Hoe was het om te moeten weigeren en dat vol te houden? Lukte dat? Lukt dat in het echt ook?

Welke argumenten werkten het best?

Kwam de ander overtuigend over in zijn weigering? Waarom wel of waarom niet?

Klopte de lichaamstaal met wat werd gezegd?

Welke manier spreekt jou het meest aan?

Als de klas zich niet leent voor rollenspellen, kunt u post-its gebruiken. Geef elke student 3 post-its. Laat de studenten op elke post-it een manier of argument opschrijven om alcohol te weigeren. Haal de post-its op en plak ze op het bord of op een flap. Bespreek n voor n de post-its en groepeer ze. Vraag zo nodig toelichting. Laat de klas bij elke post-it reageren: denken ze dat dit een goede manier is? Waarom wel of waarom niet? Als u alle post-its behandeld heeft, laat dan de studenten een top 5 samenstellen van manieren die volgens hen het beste werken.

Tip: U kunt een student vragen om de post-its te bespreken en te groeperen. Wissel zo nodig om de paar post-its.

3. Nabespreking:

Kies een manier die bij je past. Per situatie kan een andere manier beter werken.

Zorg dat je lichaamstaal klopt met wat je zegt, dan kom je overtuigender over.

Zorg dat je zelf achter je besluit staat, dan is het makkelijker om ook anderen te overtuigen.

Bedenk van te voren wat je zult doen of zeggen als de situatie zich voordoet; bereid je voor, dan lukt het beter om goed te reageren op het moment zelf.

Je kunt van tevoren al afspreken met degene(n) met wie je uitgaat dat je niet of niet teveel wilt drinken. Dat scheelt mogelijk gezeur later op de avond. Je kunt elkaar helpen om je hieraan te houden.

Je kunt discussie vermijden door humor te gebruiken.

Mogelijke argumenten/reacties:

Mag niet van mijn geloof.

Ik heb mijn hersenen nog langer nodig dan vandaag.

Ik hou niet van alcohol.

Ik ben de BOB.

Ik heb al genoeg op, dank je.

Ik heb geen drank nodig om gezellig te zijn (

Ik wil dit atletisch lijf in topconditie houden (voor als ik de ware tegenkom). (

Ik wil nog dansen.

Ik ben blut/heb geen geld om drank te kopen.

Ik moet morgen leren/werken/sporten.

Ik wil niet over mijn vriend/vriendin heen braken vannacht.

Ik voel me niet zo lekker.

Ik word agressief als ik teveel gedronken heb, dat wil je niet mee maken.

Ik zie je nu al dubbel, dat vind ik meer dan genoeg (

Dan krijg ik ruzie met mijn ouders.

Als ik dronken thuis kom, krijg ik een maand huisarrest.

Vind je het toch moeilijk om te weigeren, dan zijn er andere mogelijkheden om je alcoholgebruik te beperken: bijvoorbeeld: neem af en toe een klein slokje van je drinken of zet als je niet meer wil, je glas of flesje op de bar, en "vergeet" het dan.

Als u nog tijd over heeft, kunt u de klas vragen wat de rol van vrienden/vriendinnen kan zijn hierin. Hoe kun je elkaar helpen om niet teveel te drinken? Wat kun je doen als iemand de ander onder druk zet of lastig valt?

4. Rond deze opdracht af. Zijn er nog vragen?

Afsluiting van de les

Bespreek de les kort na. Wat vinden de studenten van de verschillende werkvormen? Hebben ze nog vragen? Probeer die vragen door henzelf te laten beantwoorden.

Tip: U kunt de studenten in groepjes van twee, websites laten zoeken aan de hand van deze vragen of andere door hen zelf bedachte vragen. (Dit kan ook als huiswerkopdracht.) Elk groepje vertelt vervolgens (in een volgende les) aan de klas waar ze welke informatie konden vinden en welke sites ze goed vonden. Vul zo nodig zelf aan:

www.sense.info (ook bellen, e-mailen, chatten en spreekuren)

www.soaaids.nl (ook bellen, e-mailen n chatten)

www.alcoholinfo.nl

www.trimbos.nl

www.jellinek.nl

huisarts

f: laat studenten klassikaal organisaties of websites noemen waar ze betrouwbare informatie kunnen vinden over alcohol en grenzen en waar ze met vragen terecht kunnen. Vul zo nodig zelf aan.

Herhaal nog een keer wat de mogelijkheden zijn als een student behoefte heeft om hier in een persoonlijk gesprek over door te praten (bv. met u zelf, of met de mentor, schoolmaatschappelijk werk of zorgcordinator). U kunt de drempel verlagen door de namen en contactgegevens van deze collegas te noemen.

Geef elke student het overzicht met relevante organisaties en websites mee (zie bijlage 1).

U kunt dit overzicht aanvullen met informatie over contactpersonen binnen uw school en binnen uw regio.

Suggesties voor portfolio-opdracht

Laat de student beschrijven wat hij/zij geleerd heeft deze les. Zie voor een voorbeeld van zon reflectieverslag bijlage 2.

Laat de studenten individueel scenarios met vragen beantwoorden. Zie bijlage 3 voor een voorbeeld van een scenario voor meisjes en bijlage 4 voor een voorbeeld van een scenario voor jongens.

Bijlage 1. Overzicht organisaties en websites

voor betrouwbare informatie over seksuele gezondheid

School

Contactgegevens vertrouwenspersoon: ...

....

... (zelf in te vullen)

Voor alle onderwerpen met betrekking tot seksuele gezondheid kun je terecht bij:

www.sense.info; ook bellen, e-mailen, chatten en spreekuren bij jou in de buurt

je huisarts

Anticonceptie

ga voor een persoonlijk advies naar: www.anticonceptievoorjou.nl

Informatie over gezonde zwangerschap:

www.klaarvooreenkind.nl

www.strakszwangerworden.nl

www.zwangerwijzer.nl

www.fiom.nl

Informatie over onbedoelde zwangerschap:

www.fiom.nl: voor informatie, hulp en ondersteuning per e-mail en chat. De Fiom-hulpverlening is neutraal. Dat betekent dat ze een open houding hebben over het besluit dat je wilt nemen.

Hier kun je opzoeken waar je in jouw buurt terecht kan voor hulp, steun en informatie:

http://www.fiom.nl/Jong_ouderschap/a113900c/1/Sociale_kaart_en_stroomdiagram_jongouderschap.aspx:

www.casa.nl: de website van CASA Nederland:Centra voor Anticonceptie, Seksualiteit en Abortus. CASA heeft klinieken in Leiden, Den Haag, Rotterdam, Maastricht, Goes en Amsterdam.

Kies je voor het uitdragen van de zwangerschap? Dan kan je contact opnemen met Siriz (www.siriz.nl) en Fiom. Zij hebben veel ervaring in het begeleiden van jonge moeders en vaders. Ook als je kiest voor het uitdragen van de zwangerschap, maar adoptie of (tijdelijke) pleegplaatsing overweegt, begeleiden ze je daarbij.

Voor informatie, e-mail, chat, forum en verhalen, zie: www.tienermoeders.nl/

Voor tienervadersfilmpjes, informatie, nieuws en forum, zie: http://www.tienermoeders.nl/de_website_voor_jonge_vaders/52f42ce3/1/jonge_vaders.aspx

Praktische informatie voor vaders:

http://www.tienermoeders.nl/praktische_informatie/e89c9b2d/1/als_je_vader_wordt.aspx

Veilig vrijen en soa

www.soaaids.nl; ook bellen, e-mailen n chatten

www.sense.info

Kijk waar jij je kunt laten testen bij jou in de buurt:

www.sense.info/vragen-en-advies/afspraak-soa

GGD, huisarts, soa-poli, CASA, Rutgers/Stimezo

Seksueel grensoverschrijdend gedrag of seksueel geweld

Bezoek de website Loveralert voor informatie en tips over grensoverschrijdend gedrag en geweld binnen een relatie: http://www.loveralert.nl/

Kijk hier voor een advies- of steunpunt in jouw buurt:

http://www.loveralert.nl/nl-nl/contact/adviespunten_door_heel_nederland/index.php

Voor hulp en advies bij huiselijk geweld kun je bellen met Steunpunt Huiselijk Geweld 0900 126 26 26 (5 cent per minuut). Je wordt dan doorverbonden met een steunpunt bij jou in de regio. Bellen is veilig. Het 0900-nummer is afgeschermd en daarom niet terug te vinden op je telefoonrekening.

Als je slachtoffer bent van relatiegeweld of bang bent dit te worden, kun je dit melden bij de politie. In een noodsituatie kun je bellen met de politie op 112 en voor minder ernstige situaties met 0900 8844 (lokaal tarief).

Slachtofferhulp: www.slachtofferhulp.nl

Stichting Korrelatie: www.korrelatie.nl

Loverboys

www.bewareofloverboys.nl

http://www.stoploverboys.nu

www.vraaghetdepolitie.nl.

Fijne seks

Beter in Bed-app te downloaden via Play Store en App Store

www.hoehetmoet.nl

Internet en seks

www.internetsoa.nl

Alcoholgebruik

http://www.alcoholinfo.nl/

www.trimbos.nl

www.jellinek.nl

Partnerkeuze en huwelijksdwang

Op de websites www.hallokezban.nl en www.yourright2choose.nl vind je informatie en praktische tips. Daarnaast vind je er verhalen: wat hebben anderen meegemaakt, en hoe hebben zij het opgelost. Je kunt je eigen verhaal kwijt op het forum, en vragen stellen aan de vrijwilligers.

Je kunt ook advies vragen (veilig en anoniem) bij het Steunpunt Huiselijk Geweld in jouw regio: www.huiselijkgeweld.nl.

Meisjesbesnijdenis

Hier kun je meer informatie over besnijdenis vinden en folders downloaden (ook voor ouders): www.meisjesbesnijdenis.nl.

Je kunt meisjesbesnijdenis anoniem melden bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling: http://www.amk-nederland.nl

Homoseksualiteit

www.jongenout.nl: voor homojongeren t/m 18 jaar

www.allesovergay.nl: geeft antwoord op de meest gestelde vragen over homoseksualiteit

www.expreszo.nl: voor homojongeren t/m 25 jaar

www.gaystraightalliance.nl: studenten en docenten voor veilige sfeer op school

www.switchboard.nl: landelijk informatie- en adviespunt voor alle vragen over

homoseksualiteit, biseksualiteit en transgender leefstijl. Anoniem en vertrouwelijk.

Mail: helpdesk@switchboard.nl

www.dekringen.nl: op een laagdrempelige manier andere homoseksuelen ontmoeten

Bijlage 2. Voorbeeld reflectieverslag

Naam student:___________________________________________________

Klas:_______________

Datum:___________________

1. Wat is volgens jou de bedoeling van deze les?

_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

2. Is dit gelukt? Licht je antwoord toe.

_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

3. Wat heb je deze les geleerd?

_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

4. Denk je dat je dit in het echt ook kunt toepassen? Licht je antwoord toe.

_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

5. Noem 2 betrouwbare organisaties of websites voor informatie over alcohol

en wensen & grenzen:

_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

Bijlage 3. Scenario voor meisjes

Naam:

Klas:

Datum:

Stel je voor:

a.Je bent uit met je vriendinnen. Je hebt wat staan flirten met een jongen. Hij komt jou en je vriendinnen gratis drankjes brengen.

Hoe zou je je voelen?

Wat zou je tegen hem zeggen?

Wat zou je tegen je vriendinnen zeggen?

Wat zou je doen?

Zou dit je in het echt kunnen gebeuren? Waarom wel/waarom niet?

b.Hij begint opdringerige opmerkingen te maken en je vindt het niet meer zo leuk. Hij blijft maar rondjes geven aan jullie. Je vriendinnen vinden dat wel leuk, lekker gratis drinken.

Hoe zou je je voelen?

Wat zou je tegen hem zeggen?

Wat zou je doen?

Wat zou je tegen je vriendinnen zeggen?

Zou dit je in het echt kunnen gebeuren? Waarom wel/waarom niet?

Zie ook opdracht 1c. aan de andere kant

c.Jij bent het zat dat hij steeds aan je wil zitten en je probeert hem dat duidelijk te maken. Hij zegt dat je nu niet meer kunt stoppen na al die gratis drankjes. Dat kun je hem niet aandoen. Je vriendinnen vinden dat je niet moet zeuren. Hij is toch best een leuke jongen om te zien en gul met drankjes? Dan kun je toch wel met hem zoenen en zo?

Hoe zou je je voelen?

Wat zou je tegen hem zeggen?

Wat zou je tegen je vriendinnen zeggen?

Wat zou je doen?

Zou dit je in het echt kunnen gebeuren? Waarom wel/waarom niet?

Bijlage 4. Scenario voor jongens

Naam:

Klas:

Datum:

Stel:

2a.Je bent uit met je vrienden. Een meisje staat wat met je flirten. Je brengt haar en haar vriendinnen gratis drankjes. Je hebt de indruk dat ze je wel leuk vindt, dus je begint een beetje aan haar te zitten. Ze reageert niet echt enthousiast en je twijfelt of ze dit wel wil.

Hoe zou je je dan voelen op zon moment?

Wat zou je tegen haar zeggen?

Wat zou je doen?

2b.Nu is ze het ineens zat dat jij aan haar zit en dat laat ze je duidelijk merken. Je vindt dat ze nu niet meer kan stoppen na al dat geflirt en die gratis drankjes. Dat kan ze je niet aandoen. Haar vriendinnen vinden ook dat ze niet moet zeuren. Zie je wel, hij is toch een leuke jongen om te zien en gul met drankjes? Dan kan ze toch best wel met hem zoenen en zo?

Hoe zou je je voelen als dit zou gebeuren?

Wat zou je tegen haar zeggen?

Wat zou je tegen haar vriendinnen zeggen?

Wat zou je doen?

Zou dit je in het echt kunnen gebeuren? Waarom wel/waarom niet?

PAGE

13