Leren over gezin, relaties en opvoeding Breng gerust je ... · opleiding. de grote meerderheid van...

Sociaal-Agogisch Werk

Bachelor in de Gezinswetenschappen

Leren over gezin, relaties en opvoedingBreng gerust je levenservaring mee

Academiejaar 2014-2015

www.hubrussel.be/gezinwww.hig.be

Studeren aan HUB-KAHO

2

Inhoud

Kansen voor gezinnen, kansen voor volwassenen ........................................3

Geboeid door wat mensen drijft? .................................................................4

op maat van volwassenen ..........................................................................12

Aan de slag met je diploma .........................................................................14

Studenten vertellen .....................................................................................18

Inhoud en aanpak ......................................................................................22

Je studieprogramma ...................................................................................36

Je docenten ...............................................................................................40

Praktisch ....................................................................................................48

Kenniscentrum ...........................................................................................54

Waar? .........................................................................................................62

deze brochure richt zich tot wie al enige levens- of werkervaring heeft. Voor studenten die kort na de secundaire school Gezinswetenschappen willen aanvatten, is er een aparte brochure. Je vindt ze via www.hubrussel.be.

3

Kansen voor gezinnen,kansen voor volwassenen

Ben je geboeid door mensen, door hun drijfveren en door wat hen bindt? Wil je relaties tussen ouders en kinderen, tussen partners, beter begrijpen en ze leren ondersteunen? dan is Gezinswetenschappen iets voor jou. Gezinnen staan vandaag voor vele uitdagingen. dagelijks worden we gecon-fronteerd met nieuwe ideeën voor de ondersteuning van kinderen, ouders en gezinnen. het is belangrijk dat we kritisch blijven nadenken over die ontwikkelin-gen. de opleiding Gezinswetenschappen houdt de vinger aan de pols en wil dat denken stimuleren en verdiepen. Gezinswetenschappen is uniek. Er is slechts één opleiding in Vlaanderen die op een toegankelijke wijze samenbrengt wat er in verschillende disciplines bestaat aan kennis over opvoeding, relaties en samenleving. uniek zijn vooral de studen-ten: volwassenen op zoek naar kennis en inzicht. Allemaal beginnen ze met hun eigen verhaal en hun eigen werken levenservaring aan deze opleiding.We weten dat kiezen voor een driejarige opleiding een grote stap is. Je moet veel wikken en wegen, organiseren... Toch durven we je aanzetten om de keuze voor Gezinswetenschappen te maken. Elk jaar zien we hoe studenten de kans grijpen om hun werk en hun leven een nieuwe wending te geven. hoe ze hun droom waarmaken om met mensen te werken. We zien hen vooral als mens groeien en sterker in hun schoenen staan. Wij wensen dat ook jou van harte toe.

Tanja NuelantDirecteur Studiegebied Sociaal-Agogisch Werk, opleidingen Gezinswetenschappen en Psychosociale gerontologie

Geboeid door wat mensen drijft?


5

Bijleren over gezin, relaties en opvoeding

Wil je meer weten over wat zich tussen mensen afspeelt? Begrijpen hoe relaties tot stand komen, of waarom het fout kan gaan? Zoek je meer inzicht in opvoe-ding, wil je zelf leren hoe het beter kan? Werk je graag met mensen maar mis je hiervoor het gepaste diploma? Gezinswetenschappen studeren biedt je nieuweinzichten en verruimt je kansen.

Waarom Gezinswetenschappen studeren?

• Gezinswetenschappen vergroot je kennis over relaties en opvoeding;

• je krijgt inzicht in de maatschappe-lijke context waarin gezinsrelaties functioneren;

• je verwerft deskundigheid om gezinnen te ondersteunen en te begeleiden.

Echte tweede kans

Je zult veel ervaringen uit je eigen gezinsleven in de opleiding herken-nen én leren duiden. die ervaringen kun je later gebruiken in je werk als gezinsbegeleider. Je professionele bachelordiploma opent zeker deuren naar uiteenlopende jobs in het brede welzijnsveld. Misschien is de opleiding een échte tweede kans: eindelijk dat diploma van hoger onderwijs behalen, je beroepsleven een nieuwe wending geven, aansluiting vinden bij de sociale sector… Maar ook als persoon kom je hier rijker uit: met deze opleiding ga je sterker in je schoenen staan!

6

Sociaal handelen kun je leren

de opleiding Gezinswetenschappen leert je gezinnen begeleiden op een weten-schappelijk onderbouwde manier, maar met veel empathie en respect voor de eigenheid van elk gezin. het doel is om gezinnen te ondersteunen in hun streven naar duurzame, kwaliteitsvolle relaties.

Eigen accenten

Gezinswetenschappen situeert zich in het domein van het ‘sociaal-ago-gisch werk’. In alle sociaal-agogische opleidingen staat werken met mensen voorop, maar ze leggen elk eigen accenten:

• Bachelor in het Sociaal werk: Als maatschappelijk werker benader je de mens als individu, zij het natuurlijk steeds in relatie tot zijn omgeving en de maatschappij. Je helpt je cliënten die steun te krijgen die zij nodig hebben. de nadruk ligt op wegwijs maken in de maatschap-pelijke voorzieningen.

• Bachelor in de Orthopedagogie: opvoeders begeleiden jongeren of volwassenen, al dan niet met een handicap. Ze werken vaak in een

instelling, maar ook steeds meer in de directe leefomgeving van de cliënt. de focus ligt op de onder-steuning van het individu dat je met behulp van diverse, creatieve vaardigheden leert benaderen.

• Bachelor in de Gezinsweten-schappen: Gezinswetenschappers ondersteunen gezinnen als het misloopt in de relaties tussen ouders en kinderen, tussen partners of in de verhouding met de vorige genera-tie(s). Je informeert gezinnen en je zoekt de gepaste hulp waar nodig. Je treedt op als tussenpersoon voor het gezin met andere hulpverleners en diensten. Je benadert mensen uitdrukkelijk in hun gezinscontext, zonder de belangen van het individu of de invloed van de maatschap-pelijke omgeving uit het oog te verliezen.


7

Onze visie

de opleiding Gezinswetenschappen steunt op de visie dat duurzame, diepgaande relaties belangrijk zijn. die visie vormt de basis voor een goede ondersteuning en hulpverlening aan mensen.

Duurzame relaties

Voor ons zijn duurzame, diepgaande relaties belangrijk. daarin kunnen vrou-wen, mannen en kinderen zich goed voelen en zich ontplooien als persoon en als sociaal wezen. duurzame relaties worden bij uitstek nagestreefd in gezin en familie, maar zijn enkel bereikbaar• als die relaties gebaseerd zijn op

eerlijkheid, rechtvaardigheid, ver-antwoordelijkheid, zorg voor elkaar en respect voor de persoonlijke integriteit;

• als mannen en vrouwen in het gezin en in de samenleving een gelijkwaar-dige positie genieten;

• als beide ouders de zorg voor de kinderen als essentiële en te delen verantwoordelijkheid opnemen;

• als het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind richting-gevend is in de relatie met de kinderen en voor hun positie in de samenleving.

de opleiding Gezinswetenschappen ging in 1960 van start op initiatief van de toenmalige ‘Bond van Grote en van Jonge Gezinnen’, nu de Gezinsbond. onder de vleugels van het hoger Instituut voor Gezinswe-tenschappen, toen Centrum voor Volwassenonderwijs, groeide de opleiding uit tot een volwaardige hogeronderwijsopleiding. Vandaag zit de opleiding Gezinswetenschap-pen onder de koepel van de hoge-school-universiteit Brussel (huBrus-sel). de opleiding werkt verder op haar eigen campus in Schaarbeek, waar volwassen studenten gepaste begeleiding krijgen.

8

Wie studeert Gezinsweten-schappen? Herken je jezelf?

de achtergrond van de studenten Gezinswetenschappen is zeer divers. Twee dingen hebben de studenten gemeen: een sterke motivatie om te leren en een warme belangstelling en zorg voor mensen. hoe herken je verder een student Gezinswetenschappen?

• Jong of oud? hoewel de meerderheid van de

studenten tussen 26 en 40 jaar (50%) oud is, tref je ook -26 jarigen (22%) en veertig- (23%) en vijftig-plussers (4%).

• Vrouw of man? Vrouwen vormen zeker de overgrote

meerderheid, net als in de meeste sociaal-agogische richtingen. Toch kiezen stilaan meer mannen (nu ongeveer 10%) voor Gezinsweten-schappen. de sociale sector zal hen zeker met open armen verwelkomen!

• Gezin? de gezinscontext van de studen-

ten Gezinswetenschappen is erg uiteenlopend. de meerderheid van de studenten leeft samen met hun partner, al dan niet gehuwd. 45%

van de studenten profileert zich als alleenstaand. ongeveer 55% van de studenten heeft kinderen, meest-al 2 of 3.


9

• Woonplaats? Vanuit alle hoeken van Vlaanderen,

en daarbuiten, vinden studenten de weg naar de opleiding, die uniek is in Vlaanderen.

• Culturele achtergrond? In verhouding met andere hoger-

onderwijsopleidingen tonen veel studenten uit migratiegezinnen belangstelling voor de opleiding. Vandaag maken ze 13% uit van de studenten Gezinswetenschappen.

• Activiteit? Studenten Gezinswetenschappen

zijn doorgaans zeer actief naast hun opleiding. de grote meerderheid van de studenten (70%) heeft een betaalde job. Velen zijn ook actief als vrijwilliger.

Anders kijken en luisteren naar mensen

Brigitte d’hondt staat al meer dan dertig jaar voor de klas: “Ik zag de samenle-ving en bijgevolg ook gezinnen veranderen. Met de opleiding Gezinswetenschap-pen kreeg ik een bredere kijk. Ik leerde anders luisteren en kijken naar mensen. Zo kan ik gepaster reageren. Ik voel me meer zelfzeker in contacten met ouders en kinderen die in moeilijke omstandigheden leven.”

Bij het begin van het academiejaar kun je de adressen van alle studen-ten per provincie inkijken. Zo kun je vlotter afspreken om samen naar de les te komen, met de wagen of met de trein, en informatie uitwisselen met medestudenten uit je streek.

10

Iets voor jou?

Gezinswetenschappen geeft je inzicht in het functioneren van gezinnen en plaatst je kennis in een breed maatschappelijk kader. om verschillende redenen kan de opleiding voor jou bijzonder nuttig zijn.

• Geboeid door de verscheidenheid van menselijke relaties? Gezinswetenschappen geeft je inzicht in gezinsrelaties.

• Werk je graag met mensen? de opleiding geeft je de basis om mensen op een professionele manier bij te staan en te begeleiden vanuit een gezinsgerichte invalshoek.

• Nieuwe horizonten ontdekken en ander werk zoeken? Als je al een hogeronderwijsdiploma op zak hebt, kun je een traject op maat opstellen, gericht op de kennis en vaar-digheden die je extra wil verwerven.

• Stelde je gedurende enkele jaren de zorg voor je gezin voorop? Wil je opnieuw aan de slag? het studieprogramma sluit aan bij je ervaring en kennis en het diploma vergroot je kansen op een passende job aanzienlijk.

• Actief als vrijwilliger? deze algemene vorming over het menselijk functioneren verbreedt je kennis en leert je professioneel handelen, ook als vrijwilliger.

• Meer greep krijgen op je eigen gezinsrelaties? Veel vakken zullen je meer inzicht geven in de dynamiek in je eigen gezin. de opleiding kan je helpen om je eigen gezinsrelaties (met je partner, je kinderen, je eigen ouders) te verbeteren.


11

Emancipatieprijs VOEM

het hoger Instituut voor Gezinswetenschappen kreeg in 2011 de Emancipatie-prijs van VoEM, de Vereniging voor ontwikkeling en Emancipatie van Moslims.

In de prijzen

Gezinswetenschappen kreeg de prijs omwille van de inspanningen die zij levert om de onderwijskansen van studenten uit migratiegezinnen te ver-beteren. de flexibele leerweg van dezeopleiding en de expliciet pluralistischebenadering van gezinsthema’s hebbenertoe bijgedragen dat studenten metdiverse culturele achtergronden hunweg vonden naar Gezinswetenschap-pen.

Samen studeren

Boubker Al Marchohi en Rachida El Morabit studeerden samen: “het technisch secundair onderwijs leidde ons naar administratieve en technische jobs, terwijl we allebei altijd het gevoel hadden dat onze roeping in de hulpverlening lag. Veel van wat we hebben geleerd, passen we ook toe in ons eigen leven. We hebben veel geleerd, maar ook veel gelachen.”

copyrights: Frank Toussaint

Op maat van volwassenen

Op maat van volwassenen

13

Kansen voor volwassenen

Gezinswetenschappen staat voor onderwijs en kansen voor volwassenen. de mogelijkheden en interesses van de volwassen student staan centraal in de onderwijsaanpak.

Eén dag les per week

Gezinswetenschappen is een profes-sionele bacheloropleiding van 180 studiepunten. de opleiding staat in het hogeronderwijsregister op hetzelfde niveau als de opleidingen Maat-schappelijk Werk en orthopedagogie. Studenten met levens- en werkervaring komen gedurende drie studiejaren één dag per week les volgen en vullen dat aan met zelfstudie. Zo is de opleiding goed te combineren met werk en gezin. het diploma geniet maatschappelijke erkenning en biedt reële kansen op een volwaardige tewerkstelling. de gedrevenheid van de docenten en de omkadering van de hogeschool garan-deren de kwaliteit van de opleiding.

Breng gerust je levens-ervaring mee

Je komt niet naar de schoolbanken als een onbeschreven blad, en daar houden we terdege rekening mee. Veel opleidingsonderdelen sluiten direct aan bij de inzichten en vaardigheden die je als volwassene hebt opgebouwd in je eigen leven, je gezin en familie. In deze opleiding verwerf je kennis die niet alleen inzetbaar is in een job, maar ook in je eigen gezin. Voor velen betekent drie jaar Gezinswetenschappen studeren ook persoonlijk een sterke groei.

Aan de slag met je diploma


15

Wat leer je concreet?

Als je afstudeert in Gezinswetenschappen ben je getraind om gezinnen te onder-steunen in hun streven naar goede, duurzame relaties. Je hebt inzicht in de vaak complexe gezinsrelaties én je bent in staat om passende begeleiding te bieden waar het fout gaat.

• Je kunt de noden van een gezin er-kennen. Samen met de gezinsleden bekijk je waar de knelpunten zitten en welke hulpverlening aangewezen is. Waar nodig overleg je met andere hulpverleners.

• Je kunt gezinnen begeleiden met het doel hen te versterken.

• Je bevordert de zelfredzaamheid van de gezinsleden, met respect voor hun specifieke gezinscultuur.

• Je hebt geleerd om in dialoog te treden met gezinnen. Bij conflict kun je een stappenplan opstellen om alle partijen tot hun recht te laten komen, wat de achtergrond of problematiek ook is.

• Je kunt de directe sociale omgeving van een gezin in kaart brengen.

dat netwerk kun je inzetten voor de versterking van het gezin.

• Je hebt geleerd om constructief samen te werken.

• Je doet dat met collega’s die vanuit andere disciplines het gezin of de gezinsleden hulp verlenen. Je stelt de belangen van het gezin voorop.

• Je bent gemotiveerd om te zoeken naar creatieve oplossingen, rekening houdend met de eigenheid van het gezin. Je gaat op zoek naar nieuwe kennis of werkvormen die je bij de begeleiding van gezinnen kunnen helpen.

• Je komt zelf naar buiten met inzich-ten die je in je werk hebt gekregen en die de kwaliteit van het werk van anderen kan bevorderen.

• Je signaleert nieuwe knelpunten in gezinnen en gezinsrelaties. Je brengt ze onder de aandacht van je organi-satie, het publiek en waar nodig ook het beleid.

16

Waar vind je een job?

Bachelors in de Gezinswetenschappen kunnen hun vaardigheden inzetten in uit-eenlopende sectoren, vaak zij aan zij met maatschappelijk werkers, opvoeders en andere professionals in het sociaal-agogisch werk. Werkgevers appreciëren hun brede kijk op gezinnen en de diverse ervaringen, zowel persoonlijke als professio-nele, die ze meebrengen.

• In het algemeen welzijnswerk kun je aan de slag als welzijnswerk(st)er in oCMW’s, CAW’s, het vluchte-lingenwerk, de thuislozenwerking, centra voor levens- en gezinsvragen, slachtofferbegeleiding...

• In de geestelijke gezondheidszorg kun je werken als sociaal werk(st)er in Centra voor Geestelijke Gezond-heidszorg, in initiatieven voor beschut wonen, in de psychiatrische thuiszorg en verzorgingstehuizen, in dagactiviteitencentra en psychia-trische ziekenhuizen…

• In de kinderen gezinszorg werk je als gezinsbegeleid(st)er in kinderdagverblijven, diensten voor opvanggezinnen en buitenschoolse kinderopvang, kraamcentra, Centra voor Integrale Gezinszorg, de pleeg-zorg en bij adoptiediensten.


17

• In het onderwijs vind je heel wat afgestudeerden als zorgcoördinator,

in basiseducatie als educatief perso-neelslid, in CLB’s als intercultureel medewerk(st)er of als psychopeda-gogisch werk(st)er.

• de gehandicaptenzorg zet Gezins-wetenschappers in voor thuisbe-geleidingsdiensten, diensten voor begeleid wonen, beschermd wonen.

• de jeugdzorg stelt vaak een zekere maturiteit op prijs voor functies als opvoed(st)er en begeleid(st)er in begeleidingstehuizen, gezinste-huizen, onthaal-, oriëntatie- en observatiecentra, dagcentra, thuisbegeleidingsdiensten, diensten voor begeleid zelfstandig wonen, diensten voor pleegzorg. Je kunt ook aan de slag als consulent(e) in comités voor bijzondere jeugdzorg of bij de sociale dienst van de jeugd-rechtbank.

• In de sector van tewerkstelling en opleiding kun je terecht in centra voor beroepsopleiding, in arbeids-trajectbegeleiding en in centra voor gespecialiseerde voorlichting bij beroepskeuze.

• Er zijn zeker ook mogelijkheden als (staf)medewerk(st)er in het opbouwwerk en het sociaal- cultureel werk.

• de integratie- en ondersteu-ningscentra voor etnisch-culturele minderheden zoeken eveneens Gezinswetenschappers.

• In de ouderenzorg of de thuiszorg werk je als activiteitenbegeleid(st)er, als centrumleid(st)er, als indica-tiesteller in de zorgverzekering of als zorgregisseur in een lokaal diensten-centrum.

• Bij de politie vind je werk als poli-tie-assistent(e), onder meer bij de dienst slachtofferbejegening.

• Bij de overheid geeft het diploma Gezinswetenschappen toegang tot functies op niveau 2+ (bij de federale overheid) en niveau B (bij de Vlaamse overheid, in gemeenten en oCMW’s).

Studenten vertellen

Studenten vertellen

19

Studenten aan het woord

Studenten Gezinswetenschappen hebben doorgaans een sterke motivatie om te leren en een warme belangstelling en zorg voor mensen. Wat vinden zij over hun opleiding?

Van bank naar begeleiding

daniel Van den Brande werkte tot voor enkele jaren in een bank. “Een voorzie-ning in de bijzondere jeugdzorg was er klant en zo geraakte ik geïnteresseerd in sociaal werk. Ik waagde de overstap en werd deeltijds administratief mede-werker van het begeleidingstehuis. Ik wilde graag met de kinderen zelf aan de slag, dus zocht ik een opleiding die mij de juiste basis kon geven én die combineerbaar was met mijn job. de opleiding Gezinswetenschappen is dan de perfecte keuze. nu werk ik voltijds in het begeleidingstehuis. Ik heb nog steeds een aantal bestuurstaken in mijn pakket, maar ik sta nu ook mee in voor de begeleiding van de kinderen.”

Gegroeid

Manuella Van Geyt werkte op de sociale dienst van een woonzorgcen-trum. “om dat werk goed te doen, heb je inzichten nodig die verder gaan dan

wat je in verpleegkunde ziet. Ik ging op zoek naar een opleiding die ik kon combineren met een fulltime job en mijn gezin. de opleiding veranderde veel in mijn leven: ik kreeg een andere kijk op de mens, het gezin en de maat-schappij. ook op professioneel vlak ging ik vooruit. Ik ben nu adjunct-di-recteur!”

Opnieuw naar de schoolbanken

Barbara de Ryckere was statutair ambtenaar. “dankzij dit diploma kon ik aan de slag op de sociale dienst van de federale overheidsdienst voor Weten-schapsbeleid. Ik doe het erg graag. het is boeiend, afwisselend en het schenkt veel voldoening. En ik ben terug gaan studeren, deze keer een Master in de Seksuologie aan de Ku Leuven. het diploma Gezinswetenschappen vormde een stevige basis.”

20

Springplank naar een nieuwe start

Kim Bogaert heeft zich nooit goedgevoeld bij de beroepsopleiding waar hij 25 jaar geleden in belandde. “na school las ik alles wat ik te pakken kon krijgen over filosofie, psychologie en andere wetenschappen. na jaren van werk dat me niet lag en zoeken naar een opleiding die echt bij me paste, vond ik Gezinswetenschappen. dit werd de springplank naar een nieuwe start. nu werk ik als leefgroepbegelei-der voor volwassenen met een mentale handicap met bijkomende gedrags- en/of persoonlijkheidsstoornissen. Wat was ik blij toen ik afstudeerde. niet omdat ik nu niet meer naar de les hoef-de te gaan, neen, want dit was voor mij telkens weer het hoogtepunt van de week. Ik was fier omdat ik dat had behaald waarvan men 25 jaar geleden zei dat ‘dat manneken’ dat toch nooit zou aankunnen.”

Leren opvoeden tussen twee culturen

de periode dat ze Gezinswetenschap-pen studeerde zal Benedicte Moussaaltijd bijblijven. “Ik heb fantastisch veel geleerd en heb vooral veel ruimte gekregen om mij persoonlijk te ont-plooien. door deze studies heb ik de werkelijke betekenis leren begrijpen van woorden als ‘respect’, ‘empathie’, ‘relativeren’ en ‘luisteren’. Kennis en vaardigheden die me goed van pas komen als vrijwillig medewerkster bij de Gezinsbond over opvoeden tussen

Gezinswetenschappers aan de slag: the movie!

Gezinswetenschappers kom je over-al tegen. Wat ze gemeen hebben is hun engagement: kwetsbare mensen en gezinnen ondersteunen. docente Magda Lambert ging en-kele gezinswetenschappers op hun werk interviewen, over hun job en hoe ze hun studie inzetten in de be-geleiding van gezinnen. Je kunt hun verhaal bekijken via www.hig.be

Studenten vertellen

21

twee culturen. Ik heb ook een vzw opgericht, Symbiose, met als doel hetharmonieus samenleven in en tussengezinnen van verschillende culturente bevorderen. Voor dit ‘huis’ was Gezinswetenschappen een onmisbare bouwsteen!”

Bewust kiezen waarje voor gaat

Sinds kort heeft Anja Lambrighs eenvast contract als begeleidster bij hetCrisispunt Limburg -18 van CAW Lim-burg. “daarmee heb ik het doel bereikt dat ik beoogde met Gezinswetenschap-pen: een job als hulpverlener die me dagelijks veel voldoening geeft. het

was drie jaren hard werken maar nu ga ik elke dag met plezier werken. Mijn collega’s lachen als ze me weer moeten afremmen. het maakt toch een verschil als je als volwassene op latere leeftijd een bewuste keuze hebt gemaakt: ik wist echt wat ik wou en waar ik zou voor gaan.”

Spijt, of toch niet

Samira Azeroual deed er vijf jaar over om te beslissen om als mama van drie toch Gezinswetenschappen te

gaan studeren: “nu zit ik in het tweede jaar en heb ik spijt. Spijt dat ik niet veel eerder deze stap heb gezet! Gezinswetenschappen is als een achtbaan. Je stapt in zonder te beseffen wat het allemaal met je zal doen.

Tijdens de rit voel je die adrenalinestoot, dat fijne gevoel. Ik ben ervan overtuigd dat aan het einde van de rit het gevoel van voldoening nog intenser zal zijn. Maar daar denk ik nu liever nog niet aan, want als het

gedaan is, weet ik dat ik naar meer zal snakken.”

Inhoud en aanpak

Inhoud en aanpak

23

Inhoud en aanpak

het studieprogramma van Gezinswetenschappen loopt over drie jaar. Studenten met levens- en werkervaring volgen één dag les per week.

Opbouw van het programma

In het eerste jaar ligt de nadruk op de menswetenschappen die gezinnen bestuderen vanuit verschillende invals-hoeken: sociologie, filosofie, psycho-logie, pedagogie, economie. In het tweede jaar komt het gezin zelf meer op de voorgrond. We bestuderen de relatie tussen partners: hoe verloopt de partnerkeuze, hoe communiceren we met elkaar, in welke gezinsverbanden leven we samen? ook de ouder-kind-relatie en de opvoeding komen naar voor: wat is ‘goed opvoeden’, hoe deden onze ouders dat en hoe doen we het nu? In het derde jaar leren we begrijpen waar het mis kan gaan in ge-zinsrelaties. hier ligt de nadruk op het leren begeleiden van partners en kin-deren. In iedere fase van de opleiding is er aandacht voor ethische aspecten bij de begeleiding van partners, ouders en kinderen.

Twee oriëntaties

naast een gemeenschappelijk pakket van opleidingsonderdelen maak je in het derde jaar een keuze tussen twee oriëntaties:• kinderen en jongeren;• volwassenen en ouderen.

Eigen accenten

Beide oriëntaties leggen eigen accenten maar leiden naar hetzelfde einddiploma. Je bekijkt de achtergron-den van specifieke problemen die zich in die levensfasen kunnen voordoen. Je oefent ondersteuningsmethodieken en je maakt kennis met verschillende therapeutische richtingen. We plaatsen gezinnen in hun brede maatschap-pelijke context en we staan stil bij de beleidsmaatregelen die betrekking hebben op gezin en opvoeding.

24

Vaardig worden via projecten

naast de theoretische vakken heeft projectwerking een belangrijke plaats in het programma. Je leert zowel alleen als in groep werken. Bij de beoordeling telt niet alleen het resultaat: ook de wijze waarop je (samen)werkt is van belang.

Projectonderwijs

In het eerste en het tweede jaar werk je in kleine groepen rond thema’s op vlak van kansarmoede, opvoe-ding, gezondheid, ethische kwesties, man-vrouwverhoudingen... Aan de hand van een concrete probleemstel-ling verwerf je verschillende vaardig-heden. de projectbegeleiders hebben een link met het werkveld en zijn specialisten in de thema’s die ze be-handelen. Ze maken expliciet ruimte voor de ervaring en de kennis die de studenten aanbrengen.

Informatie zoeken, verwerken en presenteren

In het eerste jaar ligt de nadruk bij het projectwerk op teksten leren verzamelen en verwerken over een onderwerp dat je zelf kiest binnen het

ruimere thema van je projectgroep. Waar vind je geschikte literatuur? hoe vat je teksten efficiënt samen? hoe vermeld je bronnen correct? Je leert

Inhoud en aanpak

25

kritisch lezen, overleggen met groeps-leden en presenteren. In het tweede jaar ga je zelf op onderzoek. Je maakt kennis met verschillende onderzoeks-methoden, zoals enquêtes, interviews en participerende observatie. Je werkt in kleine groepjes aan de verwerking van de gegevens en de voorstelling van de resultaten.

Communicatie

Professioneel omgaan met anderen vraagt om professionele vorming in communicatie, interactie en conflict-hantering. We besteden een belangrijk deel van de lessen aan deze metho-dieken. In het eerste en het derde jaar ga je op tweedaagse buiten de campus en krijg je een intense training in kleine groepen. Eerstejaars leren er wat professioneel ‘luisteren’ inhoudt. Groepswerk wordt geanalyseerd en via rollenspelen ingeoefend. Tweedejaars werken aan ‘helpende gesprekken’ en andere communicatiemethoden. der-dejaars maken tijdens hun tweedaagse kennis met persoonsgerichte intervisie en andere begeleidingsmethodieken.

Eindproef

Voor de eindproef in het derde jaar werk je zelfstandig een concrete pro-bleemstelling uit. Je schetst de proble-matiek van een gezin of een persoon, zij het steeds in een gezinscontext. Je analyseert en kadert de probleem-stelling en je stelt een passende begeleiding voor. Je toont aan dat je een probleemoplossend voorstel kunt uitwerken aan de hand van een litera-tuurstudie en door gebruik te maken van de cursussen en methodieken uit de opleiding. Je eindproefbegeleider is iemand die zelf met twee voeten in de praktijk staat. hij of zij stuurt en steunt je waar nodig. de opleiding sluit af met een korte presentatie van je eindproef in het bijzijn van een externe deskundige.

26

Er zijn heel wat boeiende thema’s die het onderwerp kunnen vormen voor je eindproef. Enkele voorbeelden.

• Amyay Hayat vroeg jongens en meisjes die opgroeien tussen de westerse en de Maghrebijnse cultuur hoe zij hun adolescentie ervaren. Ze stelt voor om in de hulpverlening te werken aan de communicatie binnen Maghrebijnse gezinnen. daarnaast pleit ze voor cultureel diverse ouder-groepen, want ervaringen uitwisse-len kan alle ouders versterken.

• Els is ‘buitengewone’ moeder van Joren met een handicap en ‘gewone’ moeder van Kaat. Anouk Martens bekeek met Els hoe ze de kinderen positief kan coachen. dat kan je leren in workshops die leentjebuur spelen bij opleidingen voor mana-gers. de communicatievaardigheden die de ouders daar oppikken, zorgen ervoor dat ze ook sterker staan in hun relatie met professionele hulp-verleners.

• de euthanasievraag van mensen met een psychiatrische problematiek is vaak een vraag om levenshulp. Marian Bulckaen schetste de leemten in de huidige hulpverlening en doet originele voorstellen om ze te verbeteren. Zingevingsgesprekken een plek geven in de hulpverlening en het netwerk van de patiënt actief betrekken, kan een verbindende kracht doen ontstaan.

• hulporganisaties krijgen in toene-mende mate te maken met hulpvra-gers zonder wettig verblijf. dit geldt ook voor vrijwilligersorganisatie de Welzijnsschakel in hoboken, waar Pascale D’hont stage liep. de inta-keploeg formuleerde een dringende behoefte aan meer inzicht in de complexe juridische en sociaal-eco-nomische situatie van deze groep. Pascale stelde een opleidingsplan op en ging er ook mee aan de slag.

Je eindproef: enkele voorbeelden

Inhoud en aanpak

27

Voortbouwen op leer- en werkervaringen

de opleiding houdt actief rekening met de ervaring die je in je leven, je werk en je engagement al verworven hebt. We brengen die in kaart via een portfolioprocedure.

Portfolio

Een portfolio is als een map die in de eerste plaats een overzicht geeft van je eerdere studie- en werkervaring. ook vrijwilligerswerk en andere relevante levenservaring krijgen er een plaats in. het portfolio helpt je niet alleenom je opleiding tot een goed einde tebrengen, maar ook om krachtiger encompetenter in het (beroeps)leven testaan.

Zelfreflectie tijdens de opleiding

In de loop van je opleiding vragen we je om een portfolio op te bouwen met documentatie over je levens- en werkervaring. daarnaast maak je, aan de hand van een aantal vragen, een bespreking van je eigen sterktes en zwaktes wat betreft de kennis en vaardigheden die nodig zijn om goed te

kunnen functioneren in het werkveld. dat dossier vul je aan met de uitwer-king van een schriftelijk aangeboden casus uit het algemene welzijnswerk. In sommige gevallen volgt op deze procedure een interview. het resultaat geeft je een genuanceerd zicht op wat je reeds verworven hebt aan kennisen vaardigheden. deze procedure stimuleert je meteen ook heel concreet tot zelfreflectie, vooral over de vraag hoe je je reeds verworven levens- en werkervaring kunt inzetten voor een (nieuw) engagement in het werkveld.

28

Praktijkverdieping nodig?

uit je portfolio blijkt of je al dan niet voldoende professionele ervaring hebt. Jaarlijks blijkt ongeveer de helft tot twee derde van de studenten reeds over de nodige ervaring te beschikken; de andere studenten zien zich verplicht om extra praktijkverdieping op te nemen.

Hoe lang?

de eventuele extra praktijkverdiepingtelt in principe 160 of 280 uren,afhankelijk van de in het portfolioaangetoonde ervaring. Je kunt die uren opnemen vanaf het einde van het tweede jaar of gespreid over het derde jaar. We begeleiden je bij je zoektocht naar een geschikte praktijkverdiepings-plaats die past bij je specifieke levens- en werk omstandigheden. ook tijdens de praktijkverdieping is begeleiding voorzien.

Waar?

Tijdens de praktijkverdieping neem je diverse taken op die aansluiten bij de competenties die je in de opleiding verwerft. Je leert inspelen op heel con-crete hulpvragen. Enkele voorbeelden:

• In asielzoekerscentra leer je omgaan met mensen die een ernstig trauma doormaakten.

• In een Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW) kun je aan de slag in de thuisbegeleiding van een Centrum voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning (CKG), of in de ontmoetingsruimtes voor ouders en kinderen die een echtscheiding doormaken, of in een vluchthuis. ook de begeleiding van thuislozen nemen studenten actief op.

Inhoud en aanpak

29

• In de pleegzorg bezoek je pleeg-gezinnen en leer je werken aan de relatie pleeggezin-pleegzorgdienst.

• Binnen de Bijzondere jeugdzorg nemen studenten taken op in leef-groepen en in thuisbegeleiding. Ze leren o.a. omgaan met agressie van jongeren of met geweld in gezinnen.

• In politiewerk kun je kennisma-ken met slachtofferbejegening of de jeugd- en preventiediensten. Misschien krijg je te maken met campagnes voor de preventie van spijbelen en druggebruik.

• In de gehandicaptenzorg doe je praktijkervaring op in leefgroepen en in dagcentra. Je leert het gezin van herkomst te betrekken bij de begeleiding.

• Bij trajectbegeleiding (bijvoorbeeld VdAB) leren studenten de taken van een consulent of van een loopbaan-begeleider voor specifieke doel-groepen zoals 50+ers of langdurig werklozen.

• In onderwijsinstellingen loop je mee met de zorgcoördinator of zorgleer-kracht. naast leren omgaan met tal van emotionele en gedragsproblemen werken studenten mee aan de bege-leiding van kinderen en jongeren uit migrantengezinnen en aan de relatie tussen school en thuis.

• In de sector van de gezondheidszorg vinden we studenten vooral terug in (psychiatrische) ziekenhuizen, in diensten voor palliatieve zorg, in woonzorgcentra, in expertisecentra over dementie, maar ook bijvoor-beeld in de vormingsdienst van een ziekenfonds.

• op het raakvlak van geestelijke ge-zondheidszorg en onderwijs werken studenten mee in Time-outprojecten voor jongeren die voor een korte tijd bijzondere opvolging vragen.

Je kunt ook buiten Europa ervaring op-doen. In dit verband werken studenten met kwetsbare minderheidsgroepen in India en Afrika, ze zetten zich in voor het onthaal van weeskinderen in Zuid-Afrika of ze werken mee aan projecten van bijzonder onderwijs in Peru of Suriname.

30

Studeren, leven en werken combineren

de concrete organisatie van de opleiding houdt actief rekening met de mogelijk-heden - en beperkingen - van volwassenen die naast hun studie werken, zorgen en... leven!

Lesdagen

In het traject voor studenten met levens- en werkervaring volg je één dag per week les gedurende drie jaar. de lessen starten telkens om 9u en eindigen om 17u. de lesdagen variëren naargelang het studiejaar:• 1ste jaar: maandag, donderdag of

zaterdag;• 2de jaar: dinsdag of zaterdag;• 3de jaar: maandag of zaterdag.

Examens

de examens zijn over het hele jaar ge-spreid en vallen telkens vrij kort nadat het betreffende vak is afgewerkt. Zo is er niet te veel tijd tussen de lessen en de examens en vermijden we te lange examenperiodes. de tweede zittijd

wordt gepland tijdens de laatste week van augustus.

Zelfstudie

In deze opleiding is het aantal con-tacturen beperkt. de inhoud en de kwaliteit van de opleiding en de eisen die ze aan de studenten stelt, zijn echter wel die van een professionele bachelor. dat betekent dat studenten Gezinswetenschappen voldoende tijd moeten maken voor zelfstudie.

Digitaal leerplatform

Je docenten bieden je via het internet extra informatie, presentaties en oefe-ningen aan. Je kunt het platform ook consulteren via de studentencomputers op de campus.

Inhoud en aanpak

31

Toelatingsvoorwaarden en vrijstellingen

Als formele toelatingsvoorwaarde voor de opleiding geldt een diploma van hoger secundair onderwijs of gelijkwaardig. Als je beroepssecundair onderwijs volgde, moet je een zevende jaar hebben gedaan.

Toelatingsproef

heb je geen diploma hoger secundair onderwijs, dan kun je toch de opleiding starten, mits je met succes de toela-tingsproef aflegt. dat is geen schools examen, veeleer een evaluatie van je lees- en taalvaardigheid. Aan de hand van een meerkeuzevragenlijst peilen we naar je leesvaardigheden. Je krijgt ook een stelling over een actueel gezinsthe-ma waarover je je eigen mening beknopt op papier zet. na de schrijftest heb je een gesprek met een van de docenten over je motivatie.

data toelatingsproeven 2014:• dinsdag 1 juli• donderdag 4 september

Vrijstellingen

heb je eerder al een diploma behaald of verwierf je creditbewijzen van een hogeronderwijsopleiding of van een universitaire studie, dan kun je vrij-stelling vragen van een of enkele op-leidingsonderdelen. na je inschrijving kun je hiervoor de nodige formulieren aanvragen.

Verkort traject

Behaalde je al een diploma in een mens-wetenschappelijke of sociaal-agogische richting, minstens op bachelorniveau? dan kun je de opleiding Gezinsweten-schappen in een kortere tijd afwerken. Als je meent hiervoor in aanmerking te komen, dan dien je best je vrijstellings-dossier in vóór 1 september.

32

Studeren voor een diploma of voor enkele ‘credits’

Misschien mik je niet op een diploma en kies je ervoor om gericht slechts enkele opleidingsonderdelen te volgen, aansluitend bij je nood aan bijscholing voor je werk, of uit persoonlijke interesse? dan schrijf je in met een ‘creditcontract’.

Op maat

Als je voldoet aan de algemene toela-tingsvoorwaarden (minimaal diploma So), dan kun je deelnemen aan de examens van de door jou gekozen opleidingsonderdelen. Voor de oplei-dingsonderdelen waarvoor je slaagt, ontvang je een creditbewijs.

Wil je je kennis over één thema, bijvoorbeeld psychologie in een gezinscontext, bijspijkeren, dan kun je uit het programma van de drie studiejaren een eigen pakket samenstellen met louter de psycho-logische opleidingsonderdelen. ook voor de pedagogische vakken zou je zo’n leerlijn kunnen uitzetten.

Inhoud en aanpak

33

Leren kun je leren

Voor veel studenten Gezinswetenschappen is het lang geleden dat ze nog op de schoolbanken zaten. Weinig ervaring met studeren? dan geven we je graag een duwtje in de rug.

Efficiënte studiemethode

Een tekst samenvatten, hoe pak je dat aan? Een cursus ‘blokken’, hoe begin je daaraan? Waar moet je rekening mee houden bij het opstellen van een planning? Kortom, hoe bouw je een efficiënte studiemethode op? Bij het begin van het academiejaar richten we een reeks extra lessen in die een opstap zijn naar het echte studeerwerk. • de les ‘Leren leren’ biedt inzicht

in efficiënte studiemethoden en planning. Bij de oefeningen in kleine groepjes gebruiken we het cursus-materiaal van de vakken die op dat moment op het programma staan.

• Een belangrijk middel om te weten of je een cursus voldoende beheerst, is vragen beantwoorden. het is belangrijk om jezelf al tijdens het studeren vragen te stellen over de cursus. hier besteden we aandacht aan tijdens de les ‘Lezen, begrijpen en beantwoorden van vragen’.

In de namiddag gaan we dieper in op het thema ‘Omgaan met faal-angst’.

• In de les ‘Redactie van een tekst, samenvatten en taalhantering’ gaat de taalcoach in op verschillende aspecten van taal. hoe schrijf je een goede tekst? hoe maak je een goede, leesvervangende samenvatting? We schenken ook aandacht aan correcte zinsbouw en taalgebruik.

• Studenten die nood hebben aan extra taalondersteuning, kunnen bijkomende begeleiding vragen bij de taalcoach.

de extra lessen vallen buiten de gewone lesdagen. Een eerste sessie ‘Leren leren’ kan je al volgen voor de lessen van start gaan: op dinsdag 26 augustus 2014 van 10 tot 12u.

34

Sterke begeleiding

Studeren pakt iedereen op zijn eigen manier aan. Wij helpen je graag een handje.

Herhalen helpt

Als voorbereiding op de examens bie-den we voor verschillende hoofdvakken een herhalingsles aan. dat gebeurt tijdens de middagpauze van een ge-wone lesdag, een of twee weken vóór het examen over dat vak. Je kunt dan concrete vragen stellen aan de docent.

Contactmomenten

de studiebegeleiders voorzien geduren-de het hele academiejaar permanentie om studenten met individuele vragen te helpen. Vragen over de combinatie op-leiding-werk-gezin, over het opmakenvan een planning, over uw studiemetho-de… kunnen daar aan bod komen.

Studiecoaching

In de tweede en derde opleidingsfase is er tevens een aanbod van ‘leerge-sprekken studiecoaching’. op basis van de portfoliomethodologie krijgen studenten ondersteuning in het maken van keuzes tijdens hun opleiding en bij de overgang naar het werkveld.

Inhoud en aanpak

35

Een traject voor jongeren

Meer en meer jongeren voelen zich aangesproken tot een opleiding die gezin, op-voeding en relaties centraal stelt, ook als ze nog maar pas het secundair onderwijs hebben verlaten. Voor hen hebben we een ander traject uitgestippeld.

Meteen de praktijk

het eerste jaar volgen deze studenten drie dagen per week les. Ze krijgen hetzelfde pakket algemene vakken als de studenten die één dag per week de lessen volgen, maar voor hen voorzien we extra ondersteuning en uitdieping. Ze besteden ook meer tijd aan projectwerk. Via werkbezoeken en ontmoetingen met professionals leren ze het werkveld kennen. Ze gaan ook zelf aan de slag, door als vrijwilliger mee te draaien in een sector die aansluit bij hun interesses.

Werkplekleren

Vanaf het tweede jaar zullen zij studie en praktijk nog intenser combineren. In een unieke formule van ‘werkplekleren’ werken ze minstens halftijds in een rele-vante werkomgeving. daarnaast komen ze regelmatig naar de hogeschool voor lessen en andere studieactiviteiten.

Vraag de aparte brochure over het traject voor jongeren aan via www.hubrussel.be

Je studieprogramma

Je studieprogramma

37

Je studieprogramma

Opleidingsonderdelen in het eerste jaar

Opleidingsonderdelen studiepunten

1. SOciOLOGiSche, pedAGOGiSche en pSychOLOGiSche OpLeidinGSOnderdeLen

Inleiding in de psychologie 3

ontwikkelingspsychologie 6

Fundamentele pedagogiek 6

Sociologie en samenleving 6

2. ALGemene OnderSteunende OpLeidinGSOnderdeLen

Filosofie I 3

Argumentatieleer 3

Economie 3

demografie 3

Inleiding tot het recht 3

Socio-politieke analyse van België 3

Ethiek 3

Gezin en gezondheid I 3

3. methOden, technieken, prOjectwerk

Projectonderwijs I 9

Methodieken I 6

totaal aantal studiepunten 60

38

Opleidingsonderdelen in het tweede jaar


1. SOciOLOGiSche, pedAGOGiSche en pSychOLOGiSche OpLeidinGSOnderdeLen

Persoonlijkheidspsychologie 3

Psychologie van de partnerrelatie 3

Gezinspedagogiek 6

ouderschapsbegeleiding en ouderbegeleiding 3

Begeleiding van gezinnen in crisissituaties 3

Gezinssociologie 6

2. ALGemene OnderSteunende OpLeidinGSOnderdeLen

Filosofie II 3

Ecologie 3

Familierecht 3

Ethiek van partnerrelaties en seksualiteit 3

Gezin en gezondheid II 3

3. methOden, technieken, prOjectwerk & prAktijkverdiepinG

Registreren & rapporteren 3

Methodieken II 6

Projectonderwijs II 6

Praktijkverdieping I 6


Je studieprogramma

39

Opleidingsonderdelen in het derde jaar


1. ALGemeen GedeeLte

Ethiek en deontologie van zorg voor gezinnen 3

Gezinsbeleid en participatie van gezinnen 3

overheidsbeleid ten aanzien van gezinnen 3

Gezin, zorg en welzijn 5

Kwaliteitszorg 3

onderhandelen 3

2. methOden, technieken, prAktijkverdiepinG & eindprOef

Methodieken III 5

Praktijkverdieping II 8

Eindproef 9

3. OriëntAtie: kinderen en jOnGeren*

Kinderrechten 3

Bijzondere jeugdzorg en integrale jeugdhulp 3

Actuele onderwijsthema's en ouderparticipatie 3

Ethische vraagstukken bij kinderen en jongeren 3

ontwikkelingspsychopathologie en ouderbegeleiding 3

ondersteuning van kinderen en jongeren met een handicap 3

4. OriëntAtie: vOLwASSenen en Ouderen*

Sociaal-cultureel werk 3

Psychogerontologie 3

Ethische vraagstukken bij volwassenen en ouderen 3

Psychopathologie van volwassenen en ouderen 3

ondersteuning van volwassenen en ouderen met een handicap 3

Relatie-ondersteuning en bemiddeling 3


*Je kiest één van de twee oriëntaties.

Je docenten

Je docenten

41

Je docenten

We kunnen rekenen op gedreven lesgevers die niet alleen beslagen zijn in hun vak, maar dikwijls ook met twee voeten in de praktijk staan. de meeste docen-ten combineren hun lesopdracht met een functie in het welzijnsveld, doceren in andere opleidingen of doen aan wetenschappelijk onderzoek.

Je docenten voor de psychologische opleidings-onderdelen

• Bob Cools - Master in de Klinische Psychologie, directeur CGG de Pont

• Koen Baeten - doctor in de Wijsbe-geerte en Moraalwetenschappen en Master in de Familiale en Seksuolo-gische Wetenschappen, zelfstandig psychotherapeut

• Marleen decruyenaere - doctor in de Psychologie, bijzonder gast-docent bij de onderzoeksgroep Gezondheidspsychologie, KuLeuven

• Manu Keirse - Master in de Klinische Psychologie, doctor in de Medische Wetenschappen, prof. em. aan de Faculteit Geneeskunde KuLeuven

• Bart Leroy - doctor in de Psychiatrie, Psychiater aan het universitair Psychiatrisch Centrum, KuLeuven

• Patrick Meurs - doctor in de Psychologische Wetenschappen, Master in de Familiale en Seksuo-logische Wetenschappen, professor aan de afdeling Klinische Psycholo-gie van de KuLeuven

• Adelheid Rigo - doctor in de Wijs-begeerte en Master in de Klinische Psychologie

• Luc Van de Ven - Master in de Klinische Psychologie, Geronto-psycholoog u.Z.Leuven

• nancy Van Ranst - doctor in de Psychologische Wetenschappen, docente aan de Arteveldehogeschool in Gent

42

Je docenten voor de pedagogische opleidings-onderdelen

• Eric Janssens - Master in de Peda-gogische Wetenschappen, directeur Katrinahof vzw–Antwerpen

• Kristien nys - doctor in de Pedagogi-sche Wetenschappen

• hans Van Crombrugge - doctor in de Pedagogische Wetenschappen, voor-zitter van het kenniscentrum hoger Instituut voor Gezinswetenschappen

• Peter Van Petegem - doctor in de Pedagogische Wetenschappen, professor aan het Instituut voor onderwijs- en Informatieweten-schappen van de uA

• Joris Van Puyenbroeck - doctor in de orthopedagogie, onderzoeker en coördinator onderzoek SAW aan de huBrussel

• nicole Vettenburg - doctor in de Criminologie, professor aan de Vak-groep Sociale Agogiek van de uGent

• Jo Voets - Master in de Pedago-gische Wetenschappen, orthope-dagoog, Pedagogisch directeur Centrum Bethanië Genk

Je docenten voor de filosofisch-ethische opleidingsonderdelen

• Erik Claes - doctor in de Rechtsge-leerdheid, onderzoeker en docent in de opleiding Sociaal werk van de huBrussel, deeltijds docent aan het Leuvens Instituut voor Criminologie van de KuLeuven

• Gily Coene - doctor in de Moraal-wetenschappen, gastprofessor aan de VuB in het kader van de leerstoel humanistiek en docent Gender & Politics

• Ilse Cornu - Master in de Gods-dienstwetenschappen en in de Theologische Ethiek, docente aan het hoger Instituut voor Godsdienst-wetenschappen

• hans Forceville - Master in de Wijs-begeerte, docent in het studiegebied Gezondheidszorg aan de huBrussel

Je docenten

43

Je docenten voor de sociaal-maatschappelijke opleidingsonderdelen

• Stefan Bogaerts - doctor in de Cri-minologie en Master in de Familiale en Seksuologische Wetenschappen, houder van de leerstoel Forensische Psychologie en hoogleraar aan de universiteit van Tilburg, professor aan het Leuvens Instituut voor Criminologie van de KuLeuven

• Ruud Bourmanne - Master in de handelswetenschappen, organisatie-ontwikkeling bij de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten

• Luc Bral - Master in de Sociologie, coördinator monitoring aan de Stu-diedienst van de Vlaamse Regering, diensten Algemeen Regeringsbeleid

• Jan degadt - doctor in de Economi-sche Wetenschappen, professor aan de Faculteit Economie en Manage-ment van de huBrussel

• dominique dewilde - arts, M.d., Ph.d., staflid Academisch Centrum huisarts Geneeskunde KuLeuven

• Mieja Engelen - Master in de Politie-ke en Sociale Wetenschappen, be-stuurssecretaris Provincie Limburg, directie Welzijn

• dirk Geldof - doctor in de Politieke en Sociale Wetenschappen, Bachelor in de Wijsbegeerte, lector aan de opleiding Sociaal werk van de Karel de Grote-hogeschool in Antwerpen

• Luc hens - doctor in de Weten-schappen, professor aan de Vakgroep Menselijke Ecologie van de VuB

Twijfelen mag

Paul duquesnoy maakte een belangrijke keuze: “Ik ben technisch geschoold en na een paar jaar begon het toch te knagen: de behoefte om meer te leren over menselijk gedrag en relaties. opnieuw gaan studeren was geen gemakkelijke beslissing. nu - drie jaar later - kan ik met volle overtuiging beamen dat het zeker de moeite waard was! Je verwerft heldere inzichten in gezins- en partnerrelaties wat ervoor zorgt dat je een bewustere ouder en partner wordt. Mooi toch?”

44

• nadine Libens - Master in de Ge-schiedenis, directeur KA Sint-Truiden

• dirk Luyten - doctor in de Sociale Wetenschappen en Master in de Stedenbouw en de Ruimtelijke or-dening, zelfstandig beleidsadviseur lokale besturen

• Anouk Moors - Master in de Crimi-nologische Wetenschappen, erkend bemiddelaar en trainer

• Inge Pasteels - Master in de Sociologie, senior onderzoeker aan het departement Sociologie van de universiteit Antwerpen, coördinator van de onderzoekscel ‘Echtscheiding in Vlaanderen’

• Mark Suykens - Master in de Rech-ten, directeur van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten

• Lieve Van der Straeten - Bachelor in Maatschappelijk Werk, Master in de Criminologie

• Peter Warson - Master in de Gods-dienstwetenschappen, directeur Centrum voor Arbeidersvorming en Cultuurbeleid

• Ben Wuyts - Master in de Geschie-denis, gewezen schooldirecteur BuSo Ten dries, Landegem

Je docenten voor de juridische opleidings onderdelen

• Sven Eggermont - Master in de Rechten, advocaat en navorser aan de faculteit Rechten van de univer-siteit Antwerpen

• Guido Laurensse - Master in de Rechten, advocaat

• Ivo Mechels - Master in de Rechten, directeur Lobby & Pers van de groep Test-Aankoop

• didier Reynaert - doctor in de Pe-dagogische Wetenschappen, lector sociaal werk aan de hogeschool Gent

• Frederik Swennen – doctor in de Rechten, hoogleraar personen- en familierecht en kunst & recht aan de universiteit Antwerpen, advocaat aan de balie van Brussel

• Sabine Thielemans - Master in de Rechten, advocaat en bemiddelaar

• Josse Van Steenberge - doctor in de Rechtsgeleerdheid, prof. em. aan de Rechtsfaculteit van de universiteit Antwerpen

Je docenten

45

Je docenten voor de metho-dische opleidingsonderdelen, projectwerking en praktijk-begeleiding

• Younasse Assarrakh - Master in de Criminologische Wetenschappen, parketcriminoloog Brussel

• Marianne de Boodt - Master in de Rechten, juridisch medewerker Similes, scheidingsbemiddelaar

• Gerd de Clerck - Master in de Moraal-wetenschappen

• Ann de Martelaer - Bachelor in Maatschappelijk Werk, postgraduaat diversiteitsmanagement, directeur be-schutte werkplaats Ijsedal te overijse

• hilde depoorter - Master in de Klinische Psychologie, zelfstandig psychotherapeute, psychologe in IBSo Woudlucht heverlee

• Liesbeth devriendt - Master in de Rechten, familiebemiddelaar

• Jurgen de Swert - Master in de Sociologie, consultant bij Probis nv

• Lieve Goethals - Bachelor in Maat-schappelijk Werk en in de Gezins-wetenschappen, maatschappelijk werkster bij oikonde

• Bernadette Gysels - Bachelor in de Gezinswetenschappen, opvoedster en vormingbegeleidster

• Joris dewispelaere - doctor in de Psychologische Wetenschappen, psychotherapeut, ZKMconsultant en counselor in existentieel welzijn

Eindproef gaf doorslag

Evelyn Catteceur is trots op haar diploma: “onlangs solliciteerde ik voor een job als sociaal werker in een vereniging waar armen het woord nemen. na een constructief sollicitatiegesprek wilde men mijn eindproef (Kinderen in kansarme gezinnen en hun schoolloopbaan) doornemen om te zien hoe ik kijk naar de problematiek. dat gaf blijkbaar de doorslag, want ik kreeg kort daarna het bericht dat ik de job had!”

46

• Wim Embrechts - Master in de Medische-Sociale Wetenschappen, coördinator Gerontopsychiatrie in de Psychiatrische Kliniek Sint-Alexius, Grimbergen

• Melina Gorrebeeck - Master in de Sociologie, CLB-medewerkster Brasschaat

• naïma Lafrarchi - Master in de onderwijskunde en in de Rechten, islamleerkracht

• Magda Lambert - Master in de Sociologie, arbeidsconsulente

• Koen Ponnet - doctor in de Psycho-logie, Master in Industrieel onderne-mingsbeleid, senior onderzoeker aan de universiteit Antwerpen

• Wilfried Meulenbergs - Bachelor in Maatschappelijk Werk, stafmedewer-ker ‘open Thuis’

• Lydwine Meyhi - Bachelor in de Gezinswetenschappen, coördinator van het geboortecentrum binnen het expertisecentrum ‘de Kraamvogel’

• Anne neyskens - Master in de Psychologische Wetenschappen, gedragstherapeut en teamcoördina-tor CGG Zuid-Limburg

• André Raemdonck - Bachelor in Maatschappelijk Werk, coördinator Sociaal Economische Raad regio Gent

• Alexandre Reynders - Master in de Sociologie

• Leen Sannen - Master in de So-ciologie van Gezin, bevolking en gezondheidszorg, loopbaancoach en counselor in existentieel welzijn

• Veerle Soyez - doctor in de Peda-gogische Wetenschappen, professor aan de VuB, klinisch coördinator bij de Sleutel

• Miet Timmers - Master in de Geschiedenis, familiebemiddelaar

• Benedikte Van den Bruel - Master in de Pedagogische Wetenschappen, beleidsmedewerkster bij Kind en Gezin en bij het departement Wel-zijn, Volksgezondheid en Gezin

• Mieke Van den Eynde - Master in de Pedagogische Wetenschappen, docent in de lerarenopleiding en de permanente vorming van de huBrussel

Je docenten

47

• Ann Van dyck - Master in de Peda-gogische Wetenschappen, docent aan de Karel de Grote-hogeschool

• Marleen Van Laere - Bachelor in de Gezinswetenschappen, coördinator opvanghuis voor vrouwen, welzijnszorg

• herman Vanarwegen - Master in de Pedagogische Wetenschappen, orthopedagoog MPI Zevenber-gen-Ranst

• Ann Vande Kerckhove - Master in de Pedagogische Wetenschappen, schoolbegeleider bij VCLB Leuven

• Simonne Vandewaerde - Master in de Politieke en Sociale Weten-schappen, coördinator Landelijke Thuiszorg, Kraamzorg Kempen

• Mia Vanelstraete - Master in de Psychologie, hulpverlener in het CAW te Aalst

• Bie Vanseveren - Bachelor in de orthopedagogie, herstelbemiddelaar bij Bemiddelingsburo Alba vzw

• Stien Vierendeels - Master in de Criminologie en Bachelor in de Pedagogie, justitieassistente in het Justitiehuis in Brussel

• Claire Wiewauters - Master in de orthopedagogie, psychotherapeute

• Lieve Wens - doctor in de Psycho-logische Wetenschappen, Master in de Familiale & Seksuologische wetenschappen

• Sophie Withaeckx - Master in de Afrikaanse Talen & Culturen en in Internationale Politiek, doctoraal onderzoekster aan de VuB

• danny Wyffels - Master in de Peda go-gische Wetenschappen, pedagogisch medewerker in het Pho-Torhout

Voetbalmatch

Younes Amiri heeft ervaring in jeugdwerk en legt de link met voetbal: “Ik miste een diploma, en vooral ook een ruimer denken handelingskader dat me in mijn werk met gezinnen en jongeren kon ondersteunen. dat vond ik bij Gezinswe-tenschappen. natuurlijk had ik het vaak moeilijk, er bleef niet veel vrije tijd over. Maar zoals in een voetbalmatch moest ik ook voor de opleiding het volledige spel spelen, en dat deed ik ook. Papers, examens, groepswerken... het was zwaar, maar ik had gelukkig veel supporters.”

Praktisch

Praktisch

49

Hoeveel kost je opleiding?

Gezinswetenschappen is een opleiding in het hoger onderwijs waarvoor de gang-bare tarieven voor inschrijving gelden.

Inschrijvingsgeld

In 2013-2014 bedroeg het inschrij-vingsgeld per studiejaar 610,60 euro(voor een programma van minstens55 studiepunten). Studenten die een studietoelage genieten, betalen 100 euro per jaar. Wie een persoonlijk traject van minder dan 54 studiepunten opneemt, betaalt ook minder: een vast basisbedrag vermeerderd met een vast bedrag per studiepunt. Beursstudenten betalen in dit geval 55 euro.

Cursusgeld

Cursussen en boeken koop je op de campus en betaal je in pakket bij de start van het academiejaar en verder per stuk in de loop van het jaar. We streven ernaar om de totale kost van het cursusgeld zo laag mogelijk te hou-den. dit bedrag schommelt tussen 120 en 150 euro, naargelang het studiejaar. Voor de tweedaagse methodieken-training (in het 1ste en het 3de jaar) betaal je apart (70 euro).

50

Een financieel duwtje in de rug

Is de opleiding financieel moeilijk haalbaar? op verschillende manieren kun je financiële steun krijgen.

Studietoelagen

ook als volwassene kun je, mits je be-antwoordt aan een aantal voorwaarden, aanspraak maken op een studietoelage. Ben je niet zeker of je in aanmerking komt voor een studietoelage? de Soci-ale dienst van de huB weet raad.

Opleidingscheques

Je werkt? dan kun je via de VdAB opleidingscheques bestellen voor maximum 250 euro per kalenderjaar. Je betaalt slechts de helft; de andere helft wordt bijgepast door de Vlaamse over-heid. We vragen dat je de opleidings-cheques bij de start van de opleiding indient. Studenten die eerder nog geen diploma hoger onderwijs behaalden en die met opleidingscheques betalen, kunnen in de loop van het jaar nog een bijkomende tegemoetkoming krijgen. Wie hiervoor in aanmerking komt, krijgt

in de loop van het academiejaar de nodige informatie.

Aanmoedigingspremie

Als je tijdskrediet of loopbaanonder-breking neemt, krijg je van de RVA een onderbrekingsuitkering voor de volledi-ge duur van de loopbaanonderbreking. die uitkering kan aangevuld worden met een extra aanmoedigingspremie van de Vlaamse overheid voor werkne-mers die een opleiding volgen.

Praktisch

51

Andere tegemoetkomingen

Je werkt deeltijds of je bent werkloos? ook dan zijn er heel wat manieren om je opleiding draaglijk te maken.

Educatief verlof

Studenten die voltijds of deeltijds tewerkgesteld zijn, kunnen gedurende 100 uren per jaar (voor een voltijdse baan) educatief verlof opnemen. Voor-waarde is dat de lessen niet samen-vallen met je werktijd. Indien je tijdens de week werkt, dien je dus op zaterdag de lessen te volgen om in aanmerking te komen voor educatief verlof. Indien je (soms ook) op zaterdag werkt, of in een variabel uurrooster, dan kun je een lesdag tijdens de week kiezen. Meer informatie vind je op www.werk.belgie.be.

Werklozen

Studenten die vóór de aanvang van de opleiding gedurende minstens één jaar uitkeringsgerechtigd werkloos waren, kunnen voor het volgen van de lessen vrijstelling aanvragen van ‘bepaalde verplichtingen van werklozen’. Voor-waarde is ondermeer dat je tijdens de

week de lessen volgt. Meer informatie: www.centenvoorstudenten.be

Extra steuntje in de rug

Studenten die het moeilijk hebben om extra studiekosten te betalen, zoals bijvoorbeeld de kosten voor kinderop-vang of het openbaar vervoer, kunnen een beroep doen op de Sociale dienst van de huBrussel. ook spreiding van betaling van het inschrijvingsgeld kan daar worden aangevraagd. de contact-persoon voor Gezinswetenschappen, hannah Adriaens, is regelmatig op de campus aanwezig. Je kunt haar ook tijdens een infodag vragen stellen.

52

Hoe inschrijven?

Inschrijven kan je op verschillende manieren doen: zowel online als op de campus.

Online

Vanaf mei kun je inschrijven via www.hubrussel.be. na het invullen maak je een print van het inschrijvings-formulier, je ondertekent het en je bezorgt het ons, samen met:• een kopie van je diploma secundair

onderwijs (enkel nodig indien je vóór 2001 of via een CVo dit diploma behaalde);

• een recente pasfoto;• een kopie van je identiteitskaart

(beide zijden).

Op de campus

Tijdens de infodagen heb je volop gelegenheid om je op de campus in te schrijven. Je kunt ook gerust op een ander moment langskomen, bij voorkeur op een lesdag (ma-di-do-za), of op een werkdag tijdens de schoolvakanties

tussen 9 en 16u. Zorg er dan voor dat je de nodige documenten bij je hebt.

Geen diploma secundair onderwijs?

dan kun je je niet meteen inschrij-ven. Je meldt je dan eerst aan voor de toelatingsproef, via een mail naar [email protected]

Praktisch

53

Infodagen

op onze infodagen is iedereen welkom! Zowel volwassenen, voor wie het stude-ren lang geleden is, als jongeren kunnen er terecht voor informatie.

Vraag maar raak!

Je krijgt volop de gelegenheid om cursussen in te kijken, te snuisteren in projectwerken, eindwerken en on-derzoeksrapporten, vooruit te blikken naar tewerkstellingsmogelijkheden, en natuurlijk ook om je in te schrijven.Medewerkers en docenten, studenten en afgestudeerden staan klaar om al je vragen over onze opleidingen te beantwoorden.

Voorsmaakje op de lessen

Er is telkens een gemeenschappelijk, kort inleidend programma waarin we algemene uitleg geven. Vaste stek op het programma is een korte smaakma-ker van de lessen psychologie of peda-gogie door een van onze docenten. Zo krijg je meteen de smaak te pakken!

Jonger dan 23? Pik een paar lessen mee

Studenten die geïnteresseerd zijn in het jongerentraject, kunnen op woensdag-namiddag 5 maart 2014 de lessen meevolgen. Inschrijven kan online: www.hubrussel.be/openlesdagen.

INFODAGEN IN 2014

Zaterdag 26 april 2014 van 9 tot 13u Vrijdag 20 juni 2014 van 13 tot 18u Zaterdag 30 augustus 2014 van 9 tot 13u

Kennis -centrum

Kenniscentrum

55

Kenniscentrum van en voor gezinnen

het hoger Instituut voor Gezinswetenschappen doet als kenniscentrum onder-zoek naar de leefsituatie van gezinnen en gaat na hoe gezinnen beter kunnen worden ondersteund. het ondersteunt de opleiding Gezinswetenschappen en werkt samen met de andere opleidingen van de huBrussel aan de kennisop-bouw over en voor gezinnen. Studiedagen, publicaties en bijscholingen makende onderzoeksresultaten toegankelijk voor een breed publiek.

het kenniscentrum doet onderzoek over uiteenlopende thema’s:• ‘ouders en jeugdsport: geen kinder-

spel’: hoe kunnen jeugdsportclubs en ouders samen de talenten van jonge spelers ontwikkelen en hun spelplezier vergroten? op www.sportouder.be bieden we een vormingspakket en praktische tips aan.

• ‘Prenatale testen: vrije keuze of een plicht voor de ouders?’: We kunnen steeds meer achterhalen over de gezondheid van een kind nog voor het geboren is. Maar wat doen we met die kennis? hoe ga je als gezin om met de ethische vragen die zich hierbij stellen? We ontwikkelden hiervoor een ‘gezinswetenschappe-lijk’ kader.

• ‘Gastopvang als inclusieve woon-zorgvorm voor ouderen’: hoe kun-nen we gastheren of -vrouwen die overdag, in het eigen ‘gasthuis’, de zorg opnemen voor ouderen, beter ondersteunen?

• Gezinsgericht werkplekleren in de soci-ale economie: checklist met specifieke aandacht voor de gezinsdimensie van de werknemers. Veel van de jongere studenten Gezinswetenschappen doen ervaring op in deze sector.

• Stedelijk sociaal werk met (trans)migranten-gezinnen: In onze diverse maatschappij zijn steeds meer gezinnen wereldfamilies. Wat zijn hun specifieke noden? hoe zetten zij hun transnationale netwerken in? Welke uitdagingen stellen zij aan het sociaal-agogisch werk in de steden?

56

het Kenniscentrum volgt het gezinsbeleid op de voet.

• dag van het Gezin: Elk jaar maken we rond de Internationale dag van het Gezin (15 mei) een analyse van het beleid zoals dat het vorige jaar ten aanzien van gezinnen in Vlaan-deren werd gevoerd. Telkens diepen we een onderwerp verder uit.

• Gezinsvriendelijke woonwijken. Jaar-lijks sturen we tweedejaarsstudenten Gezinswetenschappen op pad om ouders van uiteenlopende types van woonwijken overal in Vlaanderen te vragen naar de mate waarin zij hun woonomgeving als gezinsvriendelijk ervaren. nu zijn de bevindingen van vijf jaar onderzoek gebundeld.

• Relatieondersteuning: wat en hoe? de relationele ondersteuning van gezinnen krijgt vooral aandacht wanneer het niet meer goed gaat. Wij pleiten voor meer preventieve partnerondersteuning en we maakten een stand van zaken op van het aanbod voor relatieondersteuning in Vlaanderen.

• Thuiscompagnie: op vraag van de Vlaamse regering evalueerden we het Limburgse project Thuiscom-pagnie, dat gezinnen in armoede wil versterken.

de rapporten zijn ter beschikking op www.hig.be

Kenniscentrum en gezinsbeleid

Kenniscentrum

57

Verder bijleren over gezin en relaties

Permanent bijleren over gezin, relaties en opvoeding is geen overbodige luxe. het hoger Instituut voor Gezinswetenschappen organiseert bijscholingen over metho-dieken en theorieën die nuttig kunnen zijn bij de ondersteuning van gezinnen en gezinsrelaties. het zijn doorgaans praktische trainingen in kleine groepen.

Nieuw in 2014

• ‘Gezinnen onder druk. hoe omgaan met emoties van kinderen (en jonge-ren) bij scheiding?’ Claire Wiewau-ters werkt verder op de analyses die ze maakte in haar lezingen ‘Mag ik triest zijn?’.

• ‘Islamitische visies op zorg voor ouderen en mensen met een beperking’, een aanvulling bij de driedaagse ‘Islamitische visies op relaties en opvoeding’.

• ‘Van moetivatie naar motivatie? Train de trainer… én de ouders!’, aansluitend bij het onderzoek over opvoedingsondersteuning voor ouders in jeugdsportclubs.

op zoek naar een passende bijscho-ling? Raadpleeg www.hig.be.

‘Opvoeden met de koran’

Kan een islamitische gezinspe-dagogie jongeren opvoeden tot zelfverantwoordelijke wereldburgers die een constructieve bijdrage leveren aan de samenleving? over deze vraag voerde docent hans Van Crombrugge onderzoek in samen-werking met studenten Gezins-wetenschappen. dit thema wordt aangekaart tijdens onze driedaagse bijscholing ‘Islamitische visies op relaties en opvoeding’ die we elk jaar aanbieden. Vandaag werken we aan een boek met opvoedingstips voor islamitische gezinnen die in westerse landen leven.

58

Publicaties

het hoger Instituut voor Gezinswetenschappen vierde in 2011 haar 50-jarig bestaan. het kenniscentrum en de opleidingen evolueerden, maar behielden steeds een stevige stem in het debat over gezinnen en relaties.

Sterke titels

• Kiezen of delen? Pistes voor gezins-beleid. (2013)

• Gezinsbeleid in 2012. de rol van het gezin, de buurt en de burger in de huizen van het Kind (2013)

• Vaders, zonen en islam: migreren tussen oedipus & Abraham. (2013)

• Actief ouder worden in Vlaamse steden en gemeenten? (2012)

• Gezinnen in soorten. (2012)• Gezinsbeleid in 2006-2011: Van het

gezin naar ouderschap als hoeksteen van de samenleving? (2012)

• Mijn gezin en ik. Gesprekken over gelukkig samenleven. (2011)

• Gezinswetenschappen: 50 jaar thuis in opvoeding, relaties en samenle-ving. (2011)

Kenniscentrum

59

• Van gewoon samen tot samen-gewoond, en opnieuw samen: samenwonen in het gezinsbeleid. Gezinsbeleid in 2010. (2011)

• Zin in gezin. Kan levensbeschouwing de duurzaamheid van gezinsrelaties bevorderen? (2008)

• GPS van het nieuwe huishouden. (2008)

• Gedeelde pedagogische verantwoor-delijkheid? de opvoedingsbelofte in het licht van de rechten van de mens en de rechten van het kind. (2007)

• denken over opvoeden. Inleiding in de pedagogiek. (2006)

• Vaders in soorten. (2002)

Al deze publicaties kun je verkrijgen aan het onthaal van de campus, of bestellen via www.hig.be

‘Mijn gezin en ik. Gesprekken over gelukkig samenleven’(Witsand uitgevers)

Bij de 50ste verjaardag van het hoger Instituut voor Gezinsweten-schappen interviewde journaliste en studente Annemie Willemse afge-studeerden in Gezinswetenschap-pen. Wat stimuleert en inspireert hen in hun leven, in hun werk? hun verhalen geven weer hoe divers de wegen zijn die je met dit diploma kunt bewandelen.

60

Voortrekkers in het werken met ouderen

Spreekt werken met ouderen je aan? heb je al enige ervaring? Wil je ouderen (nog) competenter leren begeleiden om succesvol ouder te worden? In de ba-chelor-na-bachelor Psychosociale gerontologie verruim je je kennis over ouderen.

Wat leer je?

• ouderen ondersteunen in hun ont-wikkelingstaken, met respect voor hun autonomie;

• begrijpen hoe veroudering ingrijpt op de gezondheid, de persoonlijk-heid, de relaties en de zingevings-processen van ouderen;

• wetenschappelijke inzichten over ouderen vertalen naar de praktijk;

• zorg op maat van ouderen optimali-seren;

• ouderen empowerend adviseren om hun bijdrage aan de samenleving te versterken;

• actief samenwerken met andere beroepsgroepen;

• bruggen bouwen tussen ouderen, hun familie en dienstverleners.

Voor wie?

de bachelor-na-bachelor Psychoso-ciale gerontologie is bedoeld voor bachelors die werken met ouderen en hen nog beter willen ondersteunen. de opleiding richt zich in eerste instantie tot professionele bachelors Sociaal

Kenniscentrum

61

werk, Gezinswetenschappen, orthope-dagogie, Ergotherapie, Verpleegkunde en Toegepaste Psychologie die al min-stens één jaar werken en hun ervaring met ouderen kunnen aantonen. Voor andere geïnteresseerden met minimaal een bachelordiploma is er eerst een toelatingsassessment.

Interdisciplinair denken, multiprofessioneel werken

Professionelen uit verschillende rich-tingen ontmoeten elkaar in deze inter-disciplinaire opleiding. het programma reikt je vanuit verschillende disciplines

inzichten aan en biedt een holistische visie op ouderen. In de practica leer je om, in dialoog met ouderen, actief samen te werken met andere professio-nelen. doel is dat je het interdisciplinair denken en multiprofessioneel werken, eigen aan deze opleiding, toepast en stimuleert in je eigen werkpraktijk.

Praktisch

het volledige programma omvat 60 studiepunten en wordt gespreid over minimum twee jaar. Je volgt een dag per week les. ook intekenen per modu-le of opleidingsonderdeel is mogelijk.

Meer informatie op www.hubrussel.be/ psychosocialegerontologie

63

Waar?

63

Campus in stedelijk groen

Van overal in Vlaanderen vinden studenten de weg naar het hoger Instituut voor Gezinswetenschappen. onze campus is gehuisvest in een stijlvol gerenoveer-de fabriek, gelegen aan de groene huart hamoirlaan, in een mooie en rustige omgeving.

Vlot bereikbaar

de campus is vlot bereikbaar, zowel met de auto als met het openbaar vervoer. We beschikken over een eigen (beperk-te) parking en zitten op wandelafstand van het station van Schaarbeek. de openbare bibliotheek van Schaarbeek is vlakbij en heeft haar collectie en haar openingsuren afgestemd op de behoef-ten van onze studenten.

ons adres:

Campus hoger Instituut voor Gezinswetenschappenhogeschool-universiteit Brusselhuart hamoirlaan 136 – 1030 Brusseltel: 02-240.68.40e-mail: [email protected]/gezin - www.hig.be

Meer weten?

Je kunt voor vragen terecht bij het onthaal, elke werkdag (en tijdens het academiejaar ook op zaterdag) tussen 8u30 en 17u, per telefoon op het nummer 02/240.68.40. Tijdens de va-kantieperiodes zijn we bereikbaar tussen 9u en 16u.

KASTEELLAKEN

kanaal

STATIONSCHAARBEEK

GEMEENTEHUISSCHAARBEEK

Van Praetbrug

JOSAPHATPARK

Meiserplein

Leopold III-laan

Campus Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen

RING

N.A.T.O.

V.R.T.

Lamberm

ontlaan

Pr. Elisabethlaan

Sleeckxlaan

Eugene Demolderlaan

Kerk H. Familie(HELMET)

E19

E40

A12

Huart Hamoirlaan

www.hubrussel.be/gezin

www.hig.be

V.u. Mia Sas, huart hamoirlaan 136, 1030 Brussel © 2014

Campus Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen

hogeschool-universiteit Brusselhuart hamoirlaan 136 – 1030 Brussel

Tel: 02-240 68 40

Leren over gezin, relaties en opvoeding Breng gerust je ... · opleiding. de grote meerderheid van...

Documents

Transcript of Leren over gezin, relaties en opvoeding Breng gerust je ... · opleiding. de grote meerderheid van...