Leren Ondernemen en Kunstbank: project ‘Anders worden’

Voorstelling van de organisaties

Leren Ondernemen (Moo Laforce) Leren Ondernemen is een vereniging die gezinnen in armoede ondersteunt. We hebben verschillende projecten.

Babybabbel, ouders met baby’s 0-2,5 jaar ism inloopteam De Mobil

Kinderen jongerenwerking. Kinderen van 3-15 jaar (40) IBO

Sociaal restaurant (70)

Sociale kruidenier

ECO-reparatieploeg (Klussenploeg)

Totaal: 150 mensen per dag komen dagelijks langs voor verschillende activiteiten.

Als verantwoordelijke voor cultuurparticipatie houdt Moo Laforce een pleidooi om cultuur doorheen alle projecten, maar ook door de organisatie te laten lopen. Niet alleen wil ze dat alle mensen in de vereniging deelnemen aan cultuur maar ook dat de organisatie “adem” ruimte biedt om de mensen in beweging te zetten. Het gaat dus naast de participatie van de deelnemers ook over de transformatie van de ruimtes, tijd vrijmaken bij de verschillende projecten, mensen te motiveren (begint bij de ondersteuners van de projecten….) om mensen uit te nodigen om deel te nemen aan de kunsteducatie. Leren Ondernemen is dus op zoek gegaan naar een kunsteducatieve partner om deze doelstelling te kunnen realiseren. In de museumsite te Leuven, was de kunstbank actief met what>projecten vanuit het werken met verschillende publieken. Moo is daarheen gegaan met mensen vanuit de vereniging en vond wat ze zocht. Vanuit een esthetische omgeving , werd er gewerkt met verschillende groepen (jongeren, volwassenen, allochtonen…) vanuit hun kennen en kunnen (confortzone). Zo kwam een intensieve en interessante samenwerking tot stand. Beide organisaties werken nu reeds een zestal jaar samen vanuit elke hun eigen invalshoek: Leren Ondernemen vanuit de kennis van het werken met mensen in armoede, de Kunstbank/what> vanuit een zeer sterke professionaliteit rond hedendaagse beeldende kunst met als doel om kunsteducatie te realiseren met groepen maar ook met de organisatie Leren Ondernemen.

De kunstbank/what> (Herman Labro) De kunstbank is een organisatie die zich inzet om visuele cultuur waaronder hedendaagse beeldende kunst, toegankelijk te maken en om mensen te stimuleren er bewust aan deel te nemen. Uitgangspunt is het samen leren met kinderen, jongeren, volwassenen en senioren zowel in schoolse als niet-schoolse contexten. Dit vertaalt zich naar verschillende soorten projecten: de kunstbank creëert tentoonstellingsprojecten die in Vlaanderen en Brussel naar scholen en cultuurcentra reizen. what>, ontmoetingsruimte voor visuele cultuur, is een experimenteel publiekswerkingsproject op de museumsite te Leuven, in samenwerking met de stad Leuven. Dit project functioneert in eerste instantie lokaal, in de vrije tijd en richt zich tot diverse publieken van alle leeftijden. Op internationaal vlak wisselt de kunstbank knowhow rond kunsteducatie, cultuurparticipatie en levenslang en levensbreed leren in school – en/of museale contexten, uit met collega’s in het buitenland door deelname aan colloquia als gastspreker, door lezingen en workshops op uitnodiging van universiteiten en musea en door het initiëren van een internationale werkgroep rond experimentele kunsteducatie en cultuurparticipatie.

De kunstbank als organisatie werd in de jaren ’80 opgericht op vraag van het onderwijs: er bestond weinig aanbod voor kunsteducatie voor jongeren en leerkrachten voelden zich vaak onwennig om met hedendaagse beeldende kunst te werken. Het aanbod evolueerde (zo realiseerden we ook projecten voor kleuters en kinderen op vraag van de scholen maar deze werking stopt vanaf volgend schooljaar) en de focus op hedendaagse beeldende kunst breidde zich uit naar visuele cultuur met onder meer een bijzondere aandacht voor audiovisuele kunsten, design en (inter)- cultureel erfgoed. De tentoonstellingsprojecten, die rondreizen naar de scholen of cultuurcentra, vertrekken vanuit de leefwereld van de doelgroepen. Het samen leren verwoorden van wat men ziet en ervaart, staat centraal. Door de taligheid aan te scherpen, vergroten mensen hun culturele competenties en kunnen ze mondiger en zelfbewuster aan cultuur participeren. Dit stimuleren we via educatie zowel binnen als buiten de schoolcontext.

Voorstelling van het project ‘Anders worden’ aan de hand van foto’s

Kennis van materialen: harde, dure materialen (marmer), maar ook plooibaar (glasvezel) eigen materiaal (stoelen, schragen, stokken), zachte, lichte materialen (kussens, isomo…)

Kennis van begrippen – leren van woorden – symmetrisch, evenwijdig, waterpas, 2D en 3 D, rust, onrust, evenwicht, compositie…..

We onderzoeken ook hoe we van de IK naar de WIJ kunnen (niet de individuele kunstenaar staat centraal, ….) maar SAMEN staat centraal. We onderzoeken ook hoe we de concentratie kunnen bevorderen (wit maken, weinig prikkels…). Ook zelfvertrouwen wordt groter, de gemaakte stappen worden gepresenteerd, eerst in eigen groep dan aan de buitenwereld. De kinderen, jongeren, volwassenen proberen het te verwoorden …..nieuwe woorden……vandaar lang proces.

Hoe we vanuit hun eigen comfortzone (die ze kennen en kunnen) door het onderbreken en onderzoeken naar eigen vormgeving kunnen komen.

Begeleiders krijgen vooraf workshops (samen onderzoeken wat kan en niet kan voor de kinderen, jongeren, volwassenen), soms samen met volwassenen, ouders, kinderen door mekaar, soms alleen. De begeleiders doen ook mee aan de workshop met de kinderen of hun projectgroep. De begeleiders nemen ook de begrippen mee in andere activiteiten en gaan ook verder aan de slag binnen hun eigen werking.

De kunsteducatie komt vanuit een schoolse context naar een sociale context. Van leertijd naar vrije tijd. Dus veel meer verkennen, ervaren en doen.

De artistieke praktijken lopen dus door de projecten heen, duiken op op verschillende plaatsen en ruimtes van de vereniging en integreren zich in de werking.

Onze ambitie is ook om naar buiten te komen – ons te presenteren. Take part+y. Niet enkel de deelnemers maar ook de organisatie in feestelijke momenten. Bovendien mikken we ook op de duurzaamheid, niet enkel een artistieke praktijk die dan weer

uit de organisatie verdwijnt. Het moet de organisatie mee transformeren. De afgelegde weg die

we reeds bereikt hebben is spectaculair, zowel met de mensen als met de organisatie.

Integrale tekst kan bekeken worden op www.lerenondernemenvzw.org.

Titel : de kunst van het onderbreken.