Leerstofborging in vraaggestuurd leren door digitaal mindmappen DYNAMIND Harry Stokhof docent OJW-...
35
Leerstofborging in vraaggestuurd leren door digitaal mindmappen DYNAMIND Harry Stokhof docent OJW- onderzoeker Hogeschool Arnhem Nijmegen Open Universiteit Keynote Pabo Conferentie 2014
-
Upload
irena-wauters -
Category
Documents
-
view
219 -
download
4
Transcript of Leerstofborging in vraaggestuurd leren door digitaal mindmappen DYNAMIND Harry Stokhof docent OJW-...
Leerstofborging in vraaggestuurd leren door digitaal mindmappen
DYNAMIND
Harry Stokhofdocent OJW- onderzoekerHogeschool Arnhem NijmegenOpen Universiteit
Keynote Pabo Conferentie 2014
Introductie
DYNAMIND
Harry Stokhof
leerkracht basisonderwijs docent OJW op PaboonderwijsonderzoekerICT coördinator
promotieonderzoek
Kan mindmapping leerkrachten ondersteunen bij de begeleiding van vraaggestuurd leren?
1995-2007 2007- heden
2012-2016
Wat is vraaggestuurd leren?
DYNAMIND
onderzoekend leren
zelf leervraag formuleren
eigen interesse volgen
thematisch onderwijs
wereldoriëntatie
informatie zoeken / produceren
informatie verwerkenkennis bouwen en delen
aansluiten bij natuurlijke nieuwsgierigheid --> versterkt intrinsieke motivatie
eigen voorkennis als vertrekpunt --> adaptief onderwijsaanbod afgestemd op
leerling
eigen leervragen onderzoeken --> versterkt autonomie en competentie leerlingen
zelf kennis construeren --> ontwikkeling metacognitieve vaardigheden +
nieuwe kennis wordt betekenisvol ingebed
Waarom vraaggestuurd leren?
DYNAMIND
Uitdagingen voor leraren?
DYNAMIND
Ontwerpen van leeromgeving: doelen en onderwijsaanbod
geen/weinig ondersteuning methode
Begeleiden van diversiteit:organisatorisch: klassenmanagement complex
inhoudelijk: vragen optimaliseren voor leerstofborgingVoorkomen fragmentarische kennisopbouw?
Evalueren leeropbrengst:meten individuele leerstofvorderingen?
realiseren van de kerndoelen?
DYNAMIND
Persoonlijke ervaring met vraaggestuurd leren
2002-2004: obs De Trinoom experimenteren in Montessori groepen 7-8
2004-2007: obs De Trinoom implementeren groepen 7-8 + deels in 5-6
2008-2009: obs De Trinoom: onderzoek "Naar meer gestructureerde vrijheid"
2010-2011: 2 basisscholen regio Nijmegen vervolgonderzoek voor Kennisnet
culture
food provision
standard of living
economics
flora and fauna
politics
popular density
climate
geography
Scarcitydistribution
migration
energy
river
location
mountains
reform
rich and poor
developing country
employment
water
rain erosion
natural disasters
employment
crisisworldtrade
import export
rich and poor
rich and poor
clothing
education
healthcare
farming
water
erosionirrigation
beliefs
habits
clothing
trees
animals
birds mammals
plants
Ontwerpgericht promotie onderzoek
DYNAMIND
ontwerpen 2012-2014
2 basisscholen10 groepen
studie 1
studie 2
studie 3
effecten2014-2015
implementatie2015-2016
prototypesco-creatiewerkzaam &bruikbaar
leervraaggedragleerstofborging
Scenario om leervragen te begeleiden?
Wat leren leerlingen van scenario?
Wat is nodig om scenario goed toe te passen?
school- en leerkrachtniveau
Startpunt bij begin van onderzoek
DYNAMIND
de indruk dat “er meer uit valt te halen”
begeleiding van leervragen erg arbeidsintensief
behoefte aan meer kennis over (begeleiding van) leervraaggedrag
nog niet volledig bewust van het doel van vragen stellen
moeten veelal nog vaardigheden ontwikkelen om “goede” vragen te leren stellen
leerlingen
leerkrachten
DYNAMIND
Mindmap als visueel gereedschap
Semantisch web Conceptmap Mindmap
DYNAMIND
DYNAMIND
Waarom digitaal mindmappen in vraaggestuurd leren?
persoonlijke betekenis:leren leren
onderscheiden clusters
Ontwerpen Begeleiden Evaluerenvisueel overzicht
verbinden leervrageninzoomen/uitzoomen
individuele & collectievekennisconstructie
structureren kennis
DYNAMIND
identificeren kernconcepten
Principle based scenario
Fase I: ontwerpen
Fase II: afstemmen op voorkennis
Fase III: leervraag begeleiden +
kennisconstructie
Fase IV: evalueren
DYNAMIND
Fase I: ontwerpenKaders bepalen :Wat gaan de leerlingen leren?- welke kerndoelen?- plaats op leerlijn?- welke kernconcepten?- welke vaardigheden?
DYNAMIND
0: voorbereiden
verrijking
basis
Leerkrachtmindmap
Inhoudelijk voorbereiden en doelen stellen
DYNAMIND Fase I
Fase II: afstemmen op voorkennis
Werkvormen vinden om voorkennis te activeren, uit te wisselen en te structureren
Lanteerne: Vraaggestuurd leren en WO 2013-2014
DYNAMIND
1: introduceren
spetterendstimulerendverrassendmotiverendherkenbaar
beeldvormers:verhalenvoorwerpenafbeeldingenvideodramastellingen
Doel is leerlingen enthousiast te maken voor het onderwerp
DYNAMIND Fase II
2a: inventariseren collectieve voorkennis
introductiemet activiteit/beeldvormers
klassengesprek
sleutelwoordenop digibord
leerlingennoteren associaties
prikkelenenthousiastmaken
Waar denk je aan? (10 min.)
"slow thinking"
Wat weet jij al?
uitwisselen
vastleggen
activeren
opbrengst collectieve voorkennis = woordveld
godsdienst
schildknaap
middeleeuwen
kastelen
zwaard
kloosteradel
jonkvrouw
horige
lijfeigenen
landbouw
paarden
stedenhandel
ambachtslieden
koning
oorlog
kruistocht
bidden
monniken
nonnen
stadsrechten
pacht
herendiensten
bescherming
boeren
kerk
DYNAMIND Fase II
2b: individuele voorkennis inventariseren
individuele voorkennistoets
Leerlingen structureren voorkennis in mindmap
(MB en BB)
DYNAMIND Fase II
2c: structureren voorkennis
Ordenen van concepten
Hiërarchische en dwarsverbanden
Woordveld
middeleeuwen
ridders
kastelen
zwaard
klooster
adel
jonkvrouwhorige
lijfeigenenlandbouw
paarden
steden
handelambachtslieden
koningoorlog
kruistocht
bidden
monniken
nonnengodsdienst
stadsrechten
pacht
herendiensten
bescherming
schildknaap
boeren
kerk
Woordcluster Klassenmindmap
Introduceren van concepten
Klassenmindmap wordt leidraad voor onderwijsthema
herendiensten
middeleeuwen
kastelen
zwaard
kloosteradel
jonkvrouw
horigelijfeigenen
landbouw
paarden
stedenhandel
ambachtslieden
koning
oorlog
kruistocht
bidden
monniken
nonnengodsdienst
stadsrechten
pacht
bescherming schildknaap
boeren
kerk
DYNAMIND Fase II
2d: oriënteren op voorkennis
Klassenmindmap
Begrippen uit de klassenmindmap worden nader verkend
Leerlingen oriënteren zich op de
begrippen uit de klassenmindmap
in diverse bronnen
Wist jij al dat.? Wist jij al dat.?
DYNAMIND Fase II
Fase III: begeleidenleervragen genereren
DYNAMIND
leervragen begeleiden
samen kennis bouwen
3a: leervragen genererencollectief leervragen bedenken
Leerlingen werken in groepjesLeerlingen krijgen prikkelGaan non-stop vragen stellenNoteren zoveel mogelijk vragenSelecteren 5 meest interessante vragen
Vragenbrainstorm in groepjes over het thema
? ?
?????? ?
?? ?
???
DYNAMIND: fase 3DYNAMIND Fase III
3b: leervragen genererencollectief leervragen waarderen
Groepjes wisselen vragenselectie uitGaan elkaars vragen waarderenGeven suggesties om vragen te versterken
Collectief verdiepen in de kwaliteit van de leervragen
Hoe?Waarom?
Wat?
?Relevantie Haalbaarheid
Leerpotentie
DYNAMIND Fase III
3c: leervragen genereren vragen inbrengen?
?
??
?
? ?
? ??
?
??
??
??
?
?
?
?? ?
Inventarisatie van mogelijke interessante vragen.
DYNAMIND Fase III
3d: leervragen genereren vragen selecteren
?
?
? ?
?
??
???
?
? ?? ?
??
?
?
?
??
?
???
?
? ?
Meest interessante vragen worden vastgelegd in klassenmindmap.
DYNAMIND Fase III
3e: leervragen genererenleervraag "adopteren"
?
? ??
?
??
??
?
Leerlingen kiezen een vraag om te gaan onderzoeken.
DYNAMIND Fase III
4a: leervragen begeleiden leervragen uitwerken
?
?
? ?
?
??
?
?
??
Leerlingen werken vraag uit op werkblad.
DYNAMIND Fase III
4b: leervragen begeleidenLeervragen onderzoeken
Leerlingen onderzoeken hun eigen leervragen.
DYNAMIND Fase III
?
?
?
?
? ?
?
??
?
?
4c: leervragen begeleidenLeervragen beantwoorden
Antwoorden op leervragen worden aan mindmap gelinkt.
DYNAMIND Fase III
5a: samen kennis bouwen
klassenmindmap week 1 klassenmindmap week 2 klassenmindmap week 6
Kennisconstructie zichtbaar maken
Ontwikkeling collectieve kennis bijhouden in klassenmindmap
DYNAMIND Fase III
??
?
? ?
?
??
? ??
??
?
??
leervragen leiden tot vervolg- enverdiepingsvragen
gebruik van zowelopzoek- als onderzoeksvragen
5b: Samen kennis bouwenVervolgvragen en diversiteit in vragen
DYNAMIND Fase III
Lanteerne: Vraaggestuurd leren en WO 2013-2014
Fase IV: evalueren
Hoe leeropbrengsten tijdens, en achteraf vaststellen?
DYNAMIND
6a: Evalueren- individuele kennis
vergelijken voorkennis met opgebouwde kennis
voorkennistoets kennistoets
Reflectie op eigen cognitieve ontwikkeling
DYNAMIND Fase IV
6b: Evalueren- collectieve kennis
Beschouwen van ontwikkeling collectieve kennis
leerkracht mindmap klassen-mindmap (nr10)
Reflectie op collectieve cognitieve ontwikkeling
DYNAMIND Fase IV
? ??
? ??? ?
??
6c: Evalueren- metacognitie
Bijdrage van leervragen aan collectieve kennis
leervragen leerlingen klassen-mindmap (nr10)
Reflectie op metacognitieve ontwikkeling
DYNAMIND Fase IV
