Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

45
Biotechnologie is de wetenschap die technische processen van organismen toepassen. Oplossingen tegen ziektes, veranderingen in het milieu, planten die bestand zijn tegen ziektes. Een onderdeel van de biotechnologie dat tegenwoordig in de aandacht staat is de genetische manipulatie. Dat is het gericht veranderen van het DNA in de genen van een organisme met als doel veranderingen aan te brengen in het fenotype (uiterlijk van een organisme, los van de genen die overgeërfd zijn van ouders). Onnatuurlijk Biotechnologie is niet natuurlijk. Het is niet goed voor de natuur want je veranderd de echte natuur. Als je alle planten veranderd dan heb je niet meer de originele plant. Processen worden verbeterd. Biotechnologie is wel goed want je besproeid minder met gif. Het kost dus minder geld. Processen worden verbeterd. Duurzaamheid. Als voorbeeld: de aardappel. De aardappel heeft twee stoffen. De ene stof was nodig voor aardappel meel waar ze bijvoorbeeld lijm van maken. De andere stof hebben ze niet nodig, afval. En door de biotechnologie is de stof die niet nodig was afgeplakt in de cel. En maakt nu de aardappel de stof niet meer aan, dus minder afval. Anne Andela en Britt Diepenhorst 3G3.

Transcript of Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Page 1: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie is de wetenschap die technische processen van organismen toepassen. Oplossingen tegen ziektes, veranderingen in het milieu, planten die bestand zijn tegen ziektes. Een onderdeel van de biotechnologie dat tegenwoordig in de aandacht staat is de genetische manipulatie. Dat is het gericht veranderen van het DNA in de genen van een organisme met als doel veranderingen aan te brengen in het fenotype (uiterlijk van een organisme, los van de genen die overgeërfd zijn van ouders). Onnatuurlijk Biotechnologie is niet natuurlijk. Het is niet goed voor de natuur want je veranderd de echte natuur. Als je alle planten veranderd dan heb je niet meer de originele plant. Processen worden verbeterd. Biotechnologie is wel goed want je besproeid minder met gif. Het kost dus minder geld. Processen worden verbeterd. Duurzaamheid. Als voorbeeld: de aardappel. De aardappel heeft twee stoffen. De ene stof was nodig voor aardappel meel waar ze bijvoorbeeld lijm van maken. De andere stof hebben ze niet nodig, afval. En door de biotechnologie is de stof die niet nodig was afgeplakt in de cel. En maakt nu de aardappel de stof niet meer aan, dus minder afval. Anne Andela en Britt Diepenhorst 3G3.

Page 2: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Cynthia & Rosa 3G3 Biotechnologie is de toepassing van organismen, zoals planten, dieren, schimmels en bacteriën voor de ontwikkeling van nieuwe stoffen, voeding en medicijnen. Dit omvat een breed scala aan technieken en processen, varierend van het maken van kaas tot genetische modificatie. Voorbeeld: Voor gebruikt van goederen en voedingsmiddelen te verbeteren. Voordeel: Bij voeding kan het zetmeel eruit worden gehaald en dan kunnen mensen met een allergisch reactie ook gewoon de aardappel te eten. Nadeel: Biotechnologie is erg duur. Het kost veel energie en tijd. Soms kan het product beter worden maar is niet altijd.

Page 3: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie

*Wat is biotechnologie? - Biotechnologie is een verzamelnaam voor technieken waarbij levende organismen worden gebruikt om allerlei producten te maken. Als eentje

wat mankeert. Verspreidt het zich razendsnel en moet snel betreden worden. Makkelijkst is dan bestrijdingsmiddelen. Nu hebben ze iets

nieuws. Waarbij als een plant iets mankeert het bij een goed functioneerde plant word weggehaald.

*Wat is de duurzaamheid daarvan. - minder chemische bestrijdingsmiddelen gemaakt hoeven worden. Dat

ook meteen goed voor het milieu is. En juist nu omdat de wereld er daar nu heel erg mee bezig is. Is dit een vernieuwing voor de toekomst.

* Vind je dit een goed of slecht idee.? - Wij vinden dit een goede vernieuwing. Er zijn meer voordelen dan

nadelen. Alleen het kost wel veel tijd. Als je even voorstelt dat ze uit een chromosoom een stukje gen moet halen. Waarschijn kan dat, maar dan

door profecionals. Volgens ons geeft het niet zo veel verandering voor de consument.

* Geef een voorbeeld waar biotechnologie voor gebruikt word. - het word gebruikt tegen het bestrijden tegen schimmels. Planten moeten

daar resistent tegen worden. Dit gebeurt door biotechnologie. Zoals aardappelen en tomaten en appels noem maar op.

*kies een onderdeel.

- Farmacie betekent geneeskrachtige stof of geneesmiddel. De wetenschap houdt zich bezig met de werking van zowel geneesmiddelen als ziektes in het lichaam van mens planten en dieren ten aanzien van de

ziekte of klachten die behandeld moeten worden. Door de erfelijke eigenschappen te veranderen in de chromosomen, in de genen.

Gemaakt door: Esther de Wit en Debbie Spaan.

Page 4: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie

Voor en nadelen.

Gemaakt door: Esther de Wit en Debbie Spaan. Klas: 3g3

Page 5: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Extra.

Biotechnologie

Mensen proberen al heel lang erfelijke eigenschappen van planten en dieren aan te passen. Dat heet ‘biotechnologie’. Fokken en kruisen zijn bekende voorbeelden. Bijvoorbeeld bij koeien. Een koe hoeft van nature maar zoveel melk te maken als haar kalf drinkt. Toch geven Nederlandse koeien veel meer melk. Dat komt doordat boeren jarenlang hebben gefokt. Ze zorgen ervoor dat de koeien die veel melk geven kalfjes krijgen. Het liefst van een stier die uit een familie komt met koeien die veel melk geven. De kans is groot dat die kalfjes dan ook veel melk geven. Met die kalfjes wordt weer verder gefokt. Na verloop van tijd krijg je zo koeien die heel veel melk geven. Bij planten werkt dat ook zo. Als je steeds de planten met de grootste bloemen kruist, krijg je steeds grotere bloemen.

Moderne biotechnologie Fokken en kruisen zijn voorbeelden van klassieke biotechnologie. Sinds vorige eeuw bestaat er ook moderne biotechnologie. Wetenschappers knippen daarbij stukjes DNA uit een cel. Stukjes met een gen dat ze goed kunnen gebruiken plakken ze in het DNA van een cel van een ander wezen. Ook kunnen ze genen op het DNA ‘aan’ of ‘uit’ zetten. Zo veranderen ze de eigenschappen. ‘Moderne biotechnologie’ is een andere term voor genetische modificatie. ‘Modificatie’ betekent aanpassen of veranderen. Tegenstanders hebben het doorgaans over ‘genetische manipulatie’. Een andere term is gentechnologie. Het verschil met klassieke biotechnologie is dat moderne biotechnologie heel precies en snel is. Je hoeft niet jarenlang dieren te fokken of planten te kruisen voordat de eigenschappen veranderd zijn. Je kunt meteen ingrijpen in de genen. Ook kun je genen van het ene organisme gebruiken voor een ander organisme. Een organisme is alles wat leeft: van een bacterie tot planten, dieren en mensen. Zo kun je een schaap met een geit kruisen, of een gen uit een bacterie in een plant zetten. Bij klassieke biotechnologie kan dat niet.

Page 6: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Wat zijn de voordelen? Genetische modificatie biedt veel mogelijkheden voor het aanpassen van planten, dieren en micro-organismen zoals bacteriën en schimmels.

Planten

Door gewassen genetisch te modificeren, is het mogelijk om gewassen te telen die minder kwetsbaar zijn voor plagen en ziekten. Boeren hoeven dan minder bestrijdingsmiddelen te gebruiken. Zo hebben in de Verenigde Staten wetenschappers de genen van een maïssoort zo veranderd dat de plant uit zichzelf een bestrijdingsmiddel kan maken tegen insecten. Als een plant, bijvoorbeeld maïs, zichzelf kan beschermen tegen schadelijke ziekten, hoeft een boer minder chemische middelen te gebruiken. Ook kunnen er planten worden ontwikkeld die beter bestand zijn tegen droogte of kou. Dan kunnen planten ook worden geteeld op minder goede landbouwgrond. Op die manier kan genetische modificatie honger helpen voorkomen. Verder kan de technologie ervoor zorgen dat een gewas een hogere opbrengst heeft. Het is ook mogelijk gewassen te maken met extra veel vitamines en mineralen. Er bestaat bijvoorbeeld al ‘gouden rijst’. Die rijst bevat extra bètacaroteen (vitamine A). In arme landen krijgen mensen vaak te weinig vitamine A binnen, omdat ze vrijwel alleen rijst eten. Van te weinig vitamine A kun je blind worden. Als deze mensen dan ‘gouden rijst’ eten, kan dat blindheid voorkomen.

Micro-organismen

Bij het maken van eten worden ook micro-organismen gebruikt, zoals bacteriën, schimmels en gisten. Zo is gist een eencellig organisme dat wordt gebruikt om deeg voor brood te laten rijzen. En suiker in vruchtensap verandert door gist in alcohol. Zo wordt van druivensap wijn gemaakt. Genetisch gemodificeerde micro-organismen heten ook wel ‘ggo’s’. Het heeft voordelen om bacteriën, schimmels en gisten genetisch te modificeren. Zo is stremsel nodig om van melk kaas te maken. Stremsel wordt traditioneel gewonnen uit de lebmaag van geslachte kalfjes. Met gentechnologie is het mogelijk om vegetarisch stremsel te maken. Dat gebeurt door het stremsel-gen in de cellen van micro-organismen (zoals een bacterie of schimmel) in te bouwen. Deze micro-organismen kunnen vervolgens stremsel maken. Daar is dan dus geen kalf meer voor nodig.

Dieren

Bij dieren kan genetische modificatie gebruikt worden om ze productiever te laten worden. Denk aan schapen die meer wol leveren en kippen die meer eieren leggen. Ook wordt geprobeerd om runderen en varkens sneller of groter te laten groeien. Daarnaast wordt onderzocht hoe dieren gemakkelijker gehouden kunnen worden. Bijvoorbeeld door ze bestand te maken tegen moeilijke omstandigheden, zoals droogte, kou en stress. Verder wordt gekeken hoe melk en vlees gezonder kunnen worden gemaakt voor mensen. Bijvoorbeeld omdat er minder verzadigd vet in zit dan anders.

Page 7: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Wat zijn de nadelen.

Genetische modificatie bij voedsel is omstreden. Veel mensen vinden genetisch gemodificeerd eten eng. Ze denken dat het niet veilig is. Toch hoef je daar niet bang voor te zijn. Genetisch gemodificeerd voedsel wordt net zo verteerd als gewoon voedsel. Ook in gewoon voedsel zitten genen. Die worden afgebroken in de maag en de darmen. Genen in voedsel hebben dus geen invloed op je eigenschappen. Een genetisch gemodificeerd product kan wel een andere samenstelling hebben of anders worden afgebroken in het lichaam. Genetisch gemodificeerde organismen worden daarom uitgebreid onderzocht. Daarbij wordt zorgvuldig gekeken naar de effecten: zowel bedoelde als onbedoelde. Pas als risico’s zoveel mogelijk uitgesloten zijn, worden ze toegelaten. Genetisch gemodificeerd voedsel is dus net zo veilig als ‘gewoon’ voedsel.

Milieu.

Er zijn ook bezwaren vanwege het milieu. Niet alle veranderingen zijn voorspelbaar. Van veel eigenschappen is nog onbekend welke genen erbij zijn betrokken. Sommige mensen vragen zich daarom af of nieuwe planten het natuurlijke systeem in de war kunnen brengen. Genetisch gemodificeerde gewassen kunnen er ook toe leiden dat bestrijdingsmiddelen niet meer werken. Er zijn genetisch gemodificeerde gewassen die resistent zijn gemaakt tegen een bepaald bestrijdingsmiddel. Daardoor ondervinden ze geen nadelige gevolgen van dit middel. De boer kan dit middel daardoor veel gebruiken. Het is mogelijk dat het onkruid er daardoor ongevoelig voor wordt. Voor dit onkruid zijn dan weer andere bestrijdingsmiddelen nodig. Verder kan een genetisch gemodificeerde plant zich vermengen met de bestaande planten. Dit heet ‘genetische vervuiling’. Dat kan ook bij dieren gebeuren. Stel dat er een genetisch gemodificeerde zalm bestaat die sneller groeit dan normale zalm. Die zalmen worden gekweekt in afgesloten stukken water. Als een paar van deze zalmen ontsnappen, is het niet zeker wat er dan gebeurt. Misschien verdringt deze zalm andere soorten of misschien sterft hij wel heel snel uit. In het toelatingsonderzoek wordt ook naar de gevolgen voor het milieu gekeken.

Nadelen voor boeren

Behalve voordelen heeft genetische modificatie ook nadelen voor boeren. Bij gewone gewassen kunnen ze zelf voor nieuw pootgoed zorgen. Als ze genetisch gemodificeerde gewassen gaan verbouwen, moeten ze steeds gentech-zaad kopen. Daardoor worden ze afhankelijk van gentech-bedrijven. Ook is het speciale genetisch gemodificeerde zaad veel duurder dan gewoon zaad. Kleine boeren uit ontwikkelingslanden kunnen dit vaak niet betalen. Hierdoor wordt het voor deze kleine boeren steeds moeilijker om te concurreren met grote boeren.

Page 8: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie

binnenkort bij ons in de winkel. Biotechnologiesche tomaten.

Goed voor het milieu en lekkerder als

ooit tevoren. Probeer het nu!

Goed voor het Milieu.

Page 9: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Wat is biotechnologie? Het woord biotechnologie bestaat uit twee delen: het woord bio: dat zegt dat het wat met organismen te maken heeft en het woord: technologie dat zegt dat er menselijke kennis en vaardigheden aan te pas komen. Biotechnologie betekent dus eigenlijk dat je met een organisme (deel of geheel) en moderne technieken een nieuw waardevol product probeert te maken. Biotechnologie is de wetenschap die zich bezighoudt met het toepassen van organismen of onderdelen van organismen in technische processen. Biotechnologie is hierdoor een breder vakgebied dan veel mensen denken. Geef een voorbeeld waar biotechnologie voor gebruikt wordt. Een voorbeeld is dat er bij tomaten planten een stof word toe gevoegd aan het DNA. Die stof is een afweerstof, die de tomaten planten zou moeten helpen tegen infecties. Nog een voorbeeld is dat er bij aardappels een bepaald soort gen word afgeplakt. Een stof die ze dus niet nodig vinden word uit het DNA weg ge haalt. Dat is een bepaald zetmeel. Wij vinden dit wel een goede methode. Zo hoef je minder bestrijdingsmiddelen gebruiken, dus goedkoper. Biotechnologie en duurzaamheid in voedselproductie. Isabella Zwiers en Kelly Liefting 3G3

Page 10: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Wat is biotechnologie? Het woord biotechnologie bestaat uit twee delen: het woord bio: dat zegt dat het wat met organismen te maken heeft en het woord: technologie dat zegt dat er menselijke kennis en vaardigheden aan te pas komen. Biotechnologie betekent dus eigenlijk dat je met een organisme (deel of geheel) en moderne technieken een nieuw waardevol product probeert te maken. Biotechnologie is de wetenschap die zich bezighoudt met het toepassen van organismen of onderdelen van organismen in technische processen. Biotechnologie is hierdoor een breder vakgebied dan veel mensen denken. Geef een voorbeeld waar biotechnologie voor gebruikt wordt. Een voorbeeld is dat er bij tomaten planten een stof word toe gevoegd aan het DNA. Die stof is een afweerstof, die de tomaten planten zou moeten helpen tegen infecties. Nog een voorbeeld is dat er bij aardappels een bepaald soort gen word afgeplakt. Een stof die ze dus niet nodig vinden word uit het DNA weg ge haalt. Dat is een bepaald zetmeel. Wij vinden dit wel een goede methode. Zo hoef je minder bestrijdingsmiddelen gebruiken, dus goedkoper. Biotechnologie en duurzaamheid in voedselproductie. Isabella Zwiers en Kelly Liefting 3G3

Page 11: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

BIOTECHNOLOGIE Biotechnologie is de wetenschap die zich

bezighoudt met het toepassen van organismen of onderdelen van organismen in

technische processen. Biotechnologie is hierdoor een breder vakgebied dan veel mensen

denken. Het strekt zich uit van het bestuderen van processen op cellulair en moleculair niveau, zoals het bestuderen en modificeren van DNA, tot het ontwerpen van fermentoren die wel een volume van 50 m3 kunnen bereiken. Plus alles wat hier tussenin zit. Als biotechnoloog ben je bezig met biologische, maar ook met technische principes.

Het is juist deze breedte die de opleiding zo interessant en veelzijdig maakt. En het is de kunst

om deze vakgebieden met elkaar in contact te laten komen. Bij deze integratie van theoretische

en praktische kennis kunnen alle partijen van elkaar leren. Dat is alleen

maar bevorderlijk voor de wetenschap en de maatschappij. Je kunt na een studie

biotechnologie op tal van terreinen terechtkomen: richting voedsel (levensmiddelenbiotechnologie), gezondheid (medische biotechnologie) en milieu (milieubiotechnologie en bio-based technology).

Jacob blank Kevin Los

Page 12: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Kevin los en Jacob blank Bio technologie is technologie waar organisme aan de pas komen. Bijvoorbeeld het genetisch manipuleren van tomaten dat ze minder fatbaar worden voor ziektes. Hierbij worden stukjes DNA gewijzigd of verwijderd.

Page 13: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Wat is biotechnologie? Biotechnologie is de wetenschap die zich bezighoudt met het veranderen van organismen of onderdelen van organismen in technische processen. Een voorbeeld van biotechnologie is:

- Bij aardappels wordt een stukje gen van een aardappel afgepakt zodat er een bepaalde stof die ze niet in de aardappel nodig hebben worden weg gehaald.

Josephine & Maureen. 3G3.

Page 14: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Naam: Macy & Linda. Klas: 3G3.

Biotechnologie is een verzamelnaam voor technieken waarbij organismen zoals dieren, planten, schimmels en bacteriën die worden gebruikt voor praktische doeleinden zoals het conserveren van kaas of het ontwikkelen van medicijnen. Biotechnologie maakt het mogelijk om het leven van planten en dieren te analyseren en om betere producten en productieprocessen te ontwikkelen. Wij vinden het een goed idee, omdat dan de producten langer houdbaar zijn en er kunnen meer medicijnen ontwikkeld worden.

Page 15: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie is een verzamelnaam voor technieken waarbij organis-men zoals dieren, planten, schimmels en bacteriën die worden gebruikt voor praktische doeleinden zoals het conserveren van kaas of het ont-wikkelen van medicijnen. Biotechnologie maakt het mogelijk om het leven van planten en dieren te analyseren en om betere producten en productieprocessen te ontwikkelen.

Macy & Linda 3G3

Clusius College

Castricum

Biotechnologie

Clusius College

Page 16: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie is een verzamelnaam voor tech-

nieken waarbij organismen zoals dieren, planten,

schimmels en bacteriën die worden gebruikt voor

praktische doeleinden zoals het conserveren van

kaas of het ontwikkelen van medicijnen. Biotech-

nologie maakt het mogelijk om het leven van

planten en dieren te analyseren en om betere pro-

ducten en productieprocessen te ontwikkelen.

Macy, Selena & Linda 3G3

Clusius College

Castricum

Biotechnologie

Clusius College

Page 17: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie is het gebruikt van delen van levende organismes om producten te maken en te verbeteren. Het is een verza-melnaam voor onder andere life sciences, genomics, medische biotechnologie en ge-netische modificatie ook wel genetische-manipulatie.

BIOTECHNOLOGIE

Page 18: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Belang van de biotechnologie voor de landbouw.

In de landbouw is het door biotechnologie mogelijk ge-

wassen eigenschappen te geven die met traditionele

verwerking niet eenvoudig tot stand kunnen worden ge-

bracht. Op deze manier kunnen bijvoorbeeld gewassen

worden gemaakt die bestand zijn tegen insecten. Hier-

door zijn er minder bestrijdingsmiddelen nodig. Ook

wordt biotechnologie ingezet in de strijd tegen planten-

ziektes.

Biotechnologie en voedselkwaliteit.

Bij de controle van de kwaliteit van het Nederlandse

voedsel werkt het ministerie van LNV met Europese re-

gelgeving voor etikettering en oorsprong van genetisch

gemodificeerde levensmiddelen. Controles worden uit-

gevoerd door onder andere de Voedsel en Warenautori-

teit (VWA).

CLUSIUS COLLEGE DOOR: M AX JONKER EN L ARS JONGENS

biotechnologie

Alles goed alles perfect met

Biotechnologie

Page 19: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie.

Wat is Biotechnologie? Het woord biotechnologie bestaat uit twee delen: het woord bio: dat heeft met organismes te maken. En het woord: tech-nologie dat zegt dat er menselijke kennis en vaardigheden aan te pas komen. Biotechnologie betekent dus eigenlijk dat je met een organisme (deel of geheel) en moderne technieken een nieuw waardevol product probeert te maken. Bij biotechnologie wordt geprobeerd het veranderen van genen of toevoegen van genen van andere organismen, waardoor de eigenschappen van het organisme worden veranderd. Onze menig. Wij zijn tegen biotechnologie, omdat de natuur moet groeien. En de mens moet dar niet veranderen. Als je bijvoorbeeld een plant met een vieze geur kan je die weg halen, maar als die geur een fuctie heeft gaat het mis. Dan moet je een nieuwe stof toevoegen om dat te herstellen en dat kost alleen maar meer geld. Wij vinden biotechnologie geen goeie keus.

Melanie Draaijer en Rooa Alhajsaleh, Klas: 3G3.

Page 20: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Wat is biotechnologie ? Het genetische manipuleren verbeteren van planten of dieren. Het zorgt er voor dat de bv planten minder snel schimmels of andere ziektes kunnen krijgen. Hun weerstand is door het veredelen weg gegaan, en door de biotechnologie is hun weerstand weer beter geworden. Waar wordt het bij toegepast. Het wordt met namen gebruikt bij planten. Omdat schimels en ziektes in de kassen snel versprijt worden, als ze de biotechnologie toepassen is de kans op ziektes door het verbeteren van de weerstand minder. Want ze halen uit andere planten goede eigenschappen daardoor krijg je een super plantje. Ben je het er mee eens of oneens? Wij zijn het er mee eens omdat, Er hierdoor minder giffen worden gebruikt in de kassen. Dat gif is zeer slecht voor het mileu. Ook in de aardappel fabriek is het onderscheiden van stoffen gemakkelijker.

Van Romy v. Leeuwen en Bente Wayper

Page 21: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie

Ga voor genetisch gemanipuleerde

tomaten, daardoor help je het milieu

een handje .

Page 22: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie Aardappel & tomaat

Met biotechnologie veranderen men de DNA van de plant zodat het een sterker afweersys-teem tegen schimmels krijgt.

Verschillende soorten biotechnologie.

• Klassieke biotechnologie.

• Moderne biotechnologie.

Naam: Suze & Claudia

Klas: 3G3 landbouwbreed

Page 23: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Wat is biotechnologie? Het woord biotechnologie bestaat uit twee delen: het woord bio: dat zegt dat het wat met organismen te maken heeft en het woord: technologie dat zegt dat er menselijke kennis en vaardigheden aan te pas komen. Biotechnologie betekent dus eigenlijk dat je met een organisme (deel of geheel) en moderne technieken een nieuw waardevol product probeert te maken. We kunnen biotechnologie onder verdelen in drie fasen: ….-1940 klassieke biotechnologie 1940-1970 industriële biotechnologie 1970-nu moderne biotechnologie Klassieke biotechnologie De klassieke biotechnologie zijn eigenlijk de dingen die we al konden zonder dat we door hadden dat we met biotechnologie bezig waren. Dit is bijvoorbeeld het maken van kaas, het brouwen van bier en het zuiveren van water. Hierbij werd het genetische materiaal van een organisme nog niet veranderd. Ook werd in deze periode de microscoop uitgevonden. Biotechnologie en Duurzaamheid. Biotechnologie is het veranderen van de eigenschappen van levende organismen (of delen daarvan) om producten te maken of processen te verbeteren. Dat doen we bijvoorbeeld om voedsel te produceren met minder mest en bestrijdingsmiddelen. In deze publicatie vindt u informatie over het beleid van VROM ten aanzien van biotechnologie en de eisen die VROM stelt aan bedrijven die een genproduct op de markt willen brengen. Deze publicatie behandelt de volgende onderwerpen: wat willen we met biotechnologie bereiken? kansen benutten; risico's beheersen; regels stellen; voorwaarden stellen in vergunningen; markttoelating; een integraal toetsingskader; hoe houden we de regels bij de tijd? geen onaangename verrassingen; trendanalyse; conclusie. Iris de Jong

Page 24: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

De onderzoekers hebben de duurzaamheid van de industriële of witte biotechnologie in Nederland onderzocht. De belangrijkste conclusie uit het rapport is dat industriële biotechnologie een bijdrage kan leveren aan duurzame ontwikkeling. Dit dient echter wel van geval tot geval te worden onderzocht. De onderzoekers zien vooral kansen voor duurzaamheid in de fijnchemie. VROM vindt dit een belangrijk rapport. Door vereenvoudiging van de regelgeving en het positioneren van industriële biotechnologie als route naar een duurzame chemie wil VROM bijdragen aan het benutten van de kansen die de industriële biotechnologie biedt voor duurzame ontwikkeling. -Biotechnologie is de toepassing van organismen, zoals planten, dieren, schimmels en bacteriën voor de ontwikkeling van nieuwe stoffen, voeding en medicijnen. -Biotechnologie word gebruikt bij planten, dieren, schimmels en bacteriën. -Wij vinden het goed want dan word de kwaliteit steeds verbetert en word beter gemaakt. Celine & Narel

Page 25: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie is de toe-passing van organismen, zoals planten, dieren, schimmels en bacteriën voor de ontwikkeling van nieuwe stoffen, voeding en medicijnen. Wij vinden het goed want dan word de kwaliteit steeds verbetert en word beter gemaakt.

Page 26: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Opdracht 4. Wat is biotechnologie en waarvoor is het gebruikt? Biotechnologie is het beter maken van organisme, zodat ze meer geld kunnen verdienen. Ze willen meer waardevolle producten maken. Ze proberen het slechte eruit te halen en het goeie erin te houden en toevoegen. Geef een voorbeeld waar biotechnologie voor word gebruikt. Voor organisme, plant, dier of voedingsmiddelen. Leg uit of je dit goed vindt of juist niet. Wij denken dat ze het beter kunnen laten zoals het is, omdat ze kunnen het ook slechter maken. Ze weten de gevolgen er niet van. Ze halen bijvoorbeeld iets weg wat niet goed is voor de plant. En tasten goede delen aan. Opdracht 5. Landbouw De biotechnologie is goed voor de landbouw, omdat ze meer kunnen verkopen. Er komen weinig zieke planten door de biotechnologie. Een definitie die voor biotechnologie veel wordt gebruikt is: Het gebruik van organismen of onderdelen daarvan om er waardevolle producten van te maken. Het woord biotechnologie bestaat uit twee delen: bio: dat aangeeft dat het met leven te maken heeft en technologie: dat laat zien dat er menselijke vaardigheid en kennis aan te pas komt. Biotechnologie betekent dus eigenlijk dat de mens zijn vaardigheid gebruikt om een handeling uit te voeren met een (deel van een) organisme(plant dier of voedingsmiddel), zodat er een waardevol product ontstaat. Het word gebruikt om sommige organisme (plant dier of voedingsmiddel), beter te maken. Om te voorkomen dat ze ziek worden of schimmels krijgen. Claudia Prummel, Daphne van der Bruggen, Lisanne Duivenvoorde 3g2

Page 27: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Door biotechnologisch onderzoek weten we steeds meer over de genen van planten. Van rijst heeft men onlangs alle genen in kaart gebracht en bij gewassen als aardappel en tomaat wordt daar hard aan gewerkt.

BIO

TEC

HN

OLO

GIE

En

Lan

dbou

w

Claudia Prummel, Daphne van der Bruggen, Lisanne Duivenvoorde 3g2

Page 28: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie

Mandy’s mening:  

Ik ben voor biotechnologie omdat het ten eerste Bet is voor het milieu want je gebruikt minder, 

Bestrijdingsmiddelen. Ook worden de   product ook beter!! 

  

Kelsey’s mening:  

Ik ben voor biotechnologie omdat ik het goed Vind dat alles verder ontwikkeld word en er dus 

Een verdere toekomst is. Er zitten natuurlijk ook nadelen aan. Maar als je naar de voordelen kijk, Is het ook beter voor het mileu. En de producten worden beter!! 

 

Page 29: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

 

  Wat is biotechnologie? De definitie van biotechnologie: Biotechnologie is het gebruik van organismen of onderdelen van organismen met als doel waardevolle producten te maken. Het woord biotechnologie bestaat uit twee delen: bio, dat aangeeft dat het met leven te maken heeft en technologie, dat laat zien dat er menselijke vaardigheid en kennis aan te pas komt. Biotechnologie betekend dus eigenlijk dat de mens een handeling uitvoert met een (deel van een) organisme, zodat er een waardevol product ontstaat.  Biotechnologie is tegenwoordig te onderscheiden in twee fasen: ∙ klassieke biotechnologie waarbij het genetische materiaal van het gebruikte organisme niet is veranderd.  ∙ Moderne biotechnologie, oftewel gentechnologie, waarbij het genetische materiaal van het gebruikte organisme wel is veranderd. Geschiedenis van de biotechnologie De geschiedenis van de biotechnologie is in drie stukken in te delen: ∙ Tot en met 1940: klassieke biotechnologie  ∙ 1940 ‐ 1970: industriële biotechnologie  ∙ Vanaf 1970 en tot heden: moderne biotechnologie  Deze drie delen lopen in elkaar over. Oude vormen van biotechnologie worden nog steeds gebruikt, maar ook nieuwe. Hieronder worden de drie verschillende fasen van de biotechnologie beschreven.  DNA  Veel wetenschappers wilden het geheim van de erfelijkheid weten. Een Oostenrijkse onderzoeker, de monnik Gregor Mendel, zag twee eeuwen geleden dat nakomelingen geen mengsel konden zijn van de eigenschappen van de ouders. Terwijl men altijd gedacht had dat dit wel het geval was. Maar als erfelijke eigenschappen volledig zouden versmelten, dan zou een zwart en een wit dier grijze nakomelingen krijgen. Maar zo gaat dat dus niet. De wetenschappers Watson en Crick ontdekten een structuur van DNA waarmee verklaard kan worden hoe de celkern de erfelijke informatie bewaart en doorgeeft. DNA is de afkorting van de Engelse naam voor het 

Page 30: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

molecuul Desoxyribonucleïne‐ zuur, een stof uit de celkern. Kort gezegd is DNA de stof die in de celkern van een cel zit en de informatie (genetische code) bevat voor het maken van levende organismes. De twee wetenschappers kraakten ook de op DNA opgeslagen code voor de opbouw van alle levensvormen. DNA kun je zien als tekst van vier letters A, T, C en G, waarbij elk woord uit drie letters bestaat. Elk woord van drie letters vormt een code. Veel codes samen vormen een gen. Genen zijn stukjes DNA die de aanmaak van een bepaalde eigenschap van het lichaam regelen.  ∙ T = Thymine  ∙ G = Guanine  ∙ C = Cytosine  ∙ A = Adenine  DNA heeft de structuur van een soort gedraaide touwladder. Als DNA zich gaat delen, gaan de sporten van de touwladder open. Bij elke helft maakt de cel een identieke kopie van de ontbrekende helft. Uit twee halve touwladders ontstaan zo weer twee hele touwladders. Elke afzonderlijke sport bestaat uit 2 basen. De A en de T zitten altijd met elkaar verbonden in een sport, de C en de G ook. Een bepaalde eigenschap van een organisme wordt bepaald door de volgorde van een aantal van deze sporten, dat noemt men een gen. Elk gen bepaald één eigenschap van het organisme. Het DNA bevat informatie voor erfelijke eigenschappen. Het DNA in de chromosomen in één enkele celkern bevat de complete informatie voor alle erfelijke eigenschappen. Het DNA bepaalt ook je genetische eigenschappen, het genotype. Het genotype is hoe je er genetisch uitziet. Bijvoorbeeld je huidskleur of kleur haren. Als je je haar verft verandert het genotype niet. Dan verandert alleen het fenotype, dat is je uiterlijk.  Mandy & Kelsey   

Page 31: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Wat is biotechnologie. De moderne biotechnologie bestaat nog maar enkele decennia. Onder moderne biotechnologie worden technieken verstaan als genetische modificatie, mutatie veredeling en celfusie. De grote doorbraak kwam met de mogelijkheid DNA te analyseren en te modificeren. De erfelijke informatie van organismen is met name in deze stof opgeslagen. De biotechnologie heeft sinds ongeveer 1975 een aanzienlijke ontwikkeling doorgemaakt. Deze ontwikkeling speelt zich wereldwijd af en zeker in de geïndustrialiseerde landen, waaronder Nederland, in hoog tempo. Er is een enorme hoeveelheid gegevens verzameld die met behulp van de informatietechnologie steeds sneller kan worden ontsloten. Met behulp van deze kennis is het mogelijk om heel gericht de eigenschappen van cellen te beïnvloeden. Door dit genetisch modificeren kan men productieprocessen winstgevender maken en hoopt men kwalitatief betere producten af te leveren. Er zijn echter potentieel ook negatieve gevolgen voor gezondheid en milieu. Ggo's worden daarom op veel aspecten uitvoerig getest, dit in tegenstelling tot rassen uit de 'normale' plantenveredeling, alvorens ze worden vrijgegeven. Deze moderne biotechnologie kan een sterke invloed hebben op ontwikkelingen in de samenleving en is daardoor een bron van voortdurende maatschappelijke discussie. Enerzijds biedt dit perspectief voor innovatie van de gezondheidszorg, de landbouw, de voeding en het milieu. Anderzijds roepen deze mogelijkheden vragen op. Is alles wat technisch kan, ook gewenst, veilig en maatschappelijk ethisch aanvaardbaar? Kan men de maatregelen van de ingrepen overzien? Bij het beantwoorden van deze vragen moeten soms sterk uiteenlopende belangen en waarden tegen elkaar worden afgewogen. Een volledige uitsluiting van risico's, zogeheten nulrisico's, is onmogelijk. Door behoedzame afwegingen hoopt men de risico's echter wel zo klein mogelijk te houden; of men hier wel of niet in slaagt wordt fel omstreden. Het gaat om een afweging tussen mogelijke risico's en het beoogde maatschappelijk nut van nieuwe biotechnologische ontwikkelingen. De organisatie die in Nederland een belangrijke rol heeft bij de beoordeling van veiligheid, COGEM, is meermalen in opspraak geraakt wegens mogelijke belangenverstrengeling en tekort aan tijd en menskracht bij het maken van beoordelingen. Wij (Laurence, Michiel) Zijn voor het biotechnologie. Want het kan lekkerder worden als ze met elkaar kruisen. Zo denken wij er over.

Page 32: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie en Duurzaamheid

Duurzaamheid is een breed begrip dat ontstaan is uit ecologische bezorgdheid. Later is het verder uitgebreid naar economische en sociale aspecten. Duurzaamheid is dynamisch en evolueert mee met maatschappelijke ontwikkelingen. Vandaar dat het eerder een richting weergeeft van hoe er gewerkt moet worden, dan een einddoel. Na de tweede wereldoorlog wilde men in Europa ervoor zorgen dat er hier geen honger meer zou zijn; de landbouw moest zelfvoorzienend worden. Productiviteit, kwantiteit en kostenbeheersing waren hierbij sleutelbegrippen. De noden zijn ondertussen duidelijk veranderd. In de welvarende samenleving van de eenentwintigste eeuw staan immateriële waarden als kwaliteit, voedselveiligheid, milieu,... centraal. Vandaar dat men meer naar duurzaamheid streeft. Je kunt het als volgt beschrijven: een duurzame landbouw hanteert praktijken die economisch efficiënt, ecologisch en sociaal aanvaardbaar zijn in eerste instantie voor de huidige generatie, maar zonder de kansen van toekomstige generaties te hypothekeren. Biotechnologische landbouw Voor het bereiken van een meer duurzame landbouw zal het noodzakelijk zijn het gebruik van synthethische meststoffen en pesticiden in de landbouw sterk terug te dringen. Met de huidige variëteiten van gewassen is dit vaak niet mogelijk: ze zijn zodanig veredeld met als doel een zo hoog mogelijke opbrengst, en vertonen vaak minder natuurlijke weerstand tegen ziekten en plagen in vergelijking met de wilde varianten waar zij van afgeleid zijn. Om het gebruik van pesticiden terug te kunnen dringen zullen ze een veel betere weerstand moeten krijgen tegen ziekten en plagen. Gentechnologie kan hier een bijdrage leveren door: Transgene planten met een verbeterde weerstand tegen ziekten en plagen te maken Conventionele veredeling gerichter te laten plaatsvinden met behulp van 'marker assisted breeding' Marker assisted breeding maakt gebruik van DNA-merkers of 'genetische vingerafdrukken': het zichtbaar maken van het erfelijk materiaal van een plant. Elke plant heeft zijn eigen unieke vingerafdruk. Er zijn stukken erfelijk materiaal of DNA die verbonden zijn met bepaalde zichtbare eigenschappen. Die kleine stukjes DNA, of merkerDNA, kunnen zichtbaar gemaakt worden met moleculaire technieken. Dit DNA kan gevolgd worden in de genetische vingerafdrukken van gewijzigde planten. Zo kunnen heel specifiek nakomelingen geselecteerd worden die gewenste stukken erfelijk materiaal bezitten.

Page 33: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie voor iedereen het best.

Door producten met andere producten te vermengen. Kunnen we betere en lekkerder producten maken. Als u mee stemt laat het

even weten op onze site.

WWW.BIOTECHNOLOGIE.NET

Page 34: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie: Wat is biotechnologie? De toepassing op organismen waardoor bijvoorbeeld een bepaald soort plant al zijn slechte eigenschappen kwijt raakt en alleen maar goede overhoud, die goeden worden weer verbeterd door middel van een andere plant zijn goede eigenschappen over te brengen en op die manier krijg je eigenlijk een soort perfecte plant die onverslaanbaar is. wat is duurzaamheid? Duurzaamheid zijn de gevolgen op langer termijn. Een aantal van die gevolgen zijn: Je heb minder milieu vervuiling, Minder natuurlijke producten De gevaren zijn: Je maakt genetische planten en als die zo sterk zijn dat ze ten alle tijden kunnen overleven kunnen ze alles overwoekeren. Als de biotechnologie niet werkt dan kunnen er heel veel mensen werkloos worden. Biotechnologie voor of tegen? Waarom biotechnologie voor? Waarschijnlijk heb je in de toekomst minder natuurvervuiling omdat er planten ontwikkeld kunnen worden die geen bestrijdingsmiddelen nodig hebben, en dat is goed voor het milieu. Voor de producent is het makkelijker en het kost minder tijd dus het is goedkoper. Waarom biotechnologie tegen?Het kost heel veel tijd en geld om het onderzoek te doen en er gaat veel energie in zitten. Je kan een plant zo perfect maken dat het eigenlijk onsterfelijk wordt, en dan heb je kans dat de plant alles overwoekerd. Eigen mening Natascha: Ik ben voor biotechnologie omdat het waarschijnlijk in de toekomst beter is voor de natuur. Eigen mening Susanne: Ik ben tegen biotechnologie omdat je beter de natuur zijn eigen gang laten gaan. Nu krijg je dus planten die ten alle tijden en omstandigheden kunnen overleven, Ze kunnen dus alles overwoekeren. Omdat te voorkomen moet je daarvoor weer een bestrijdingsmiddel vinden en dat is dan weer slecht voor de natuur. Het is beter om de natuur zijn eigen gang te laten gaan.

Page 35: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie

Ben jij voor of

tegen?

Voor omdat:

Het de beter is voor het milieu

Tegen omdat:

Je niet kan garanderen hoe dit loopt.

susanne van Meurs en Natascha Reijers

Page 36: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

houdt zich bezig met de technieken om biologie te gebruiken voor praktische doeleinden en is een heel breed terrein dat zich uitstrekt van kaasmaken tot hightech laboratoriumwerk. Een onderdeel van de biotechnologie dat tegenwoordig in de aandacht staat is de genetische manipulatie. Dat is het gericht veranderen van het DNA in de genen van een organisme met als doel veranderingen aan te brengen in het fenotype (uiterlijk van een organisme, los van de genen die overgeërfd zijn van ouders ), zonder uitsluitend gebruik te maken van het normale voortplantingsproces van het organisme; de organismen die zo ontstaan worden ggo (genetisch gemodificeerd organisme) of gmo (genetically modified organism) genoemd. Biotechnologie voor of tegen. Rick: Ik ben voor biotechnologie omdat de producten die daar door worden gekweekt beter worden waardoor je meer producten krijgt en beter voor je word. Maar het kost veel geld en het duurt lang voor dat ze weten of het goed voor je is. Thed:Ik ben voor biotechnologie omdat de producten er wel beter van worden want ze worden precies zoals men wilt, het kost minder geld doordat je de bestrijdingsmiddelen niet meer nodig hebt. Ik denk dat het de consumenten niet veel uitmaakt want het smaakt toch het zelfde.

Biotechnologische landbouw Voor het bereiken van een meer duurzame landbouw zal het noodzakelijk zijn het gebruik van synthethische meststoffen en pesticiden in de landbouw sterk terug te dringen. Met de huidige variëteiten van gewassen is dit vaak niet mogelijk: ze zijn zodanig veredeld met als doel een zo hoog mogelijke opbrengst, en vertonen vaak minder natuurlijke weerstand tegen ziekten en plagen in vergelijking met de wilde varianten waar zij van afgeleid zijn. Om het gebruik van pesticiden terug te kunnen dringen zullen ze een veel betere weerstand moeten krijgen tegen ziekten en plagen. Gentechnologie kan hier een bijdrage leveren door:

1. Transgene planten met een verbeterde weerstand tegen ziekten en plagen te maken

2. Conventionele veredeling gerichter te laten plaatsvinden met behulp van 'marker assisted breeding'

Page 37: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Marker assisted breeding maakt gebruik van DNA-merkers of 'genetische vingerafdrukken': het zichtbaar maken van het erfelijk materiaal van een plant. Elke plant heeft zijn eigen unieke vingerafdruk. Er zijn stukken erfelijk materiaal of DNA die verbonden zijn met bepaalde zichtbare eigenschappen. Die kleine stukjes DNA, of merkerDNA, kunnen zichtbaar gemaakt worden mbv moleculaire technieken. Dit DNA kan gevolgd worden in de genetische vingerafdrukken van gewijzigde planten. Zo kunnen heel specifiek nakomelingen geselecteerd worden die gewenste stukken erfelijk materiaal bezitten. Enkele voorbeelden van ziekteresistente transgene gewassen zijn:

o Insectresistente planten en planten die resistent zijn gemaakt tegen virusziekten:

o Planten die resistent zijn tegen nematoden

Transgene planten kunnen ook nog op andere manieren bijdragen aan duurzaamheid, bijvoorbeeld door bioplastics (biologisch afbreekbaar) te produceren, of door de planten te gebruiken bij het opruimen van milieuvervuilingen (bijvoorbeeld transgene planten die bepaalde zware metalen uit de bodem opnemen). Ook wordt gewerkt aan planten die een verbeterde stikstofopname hebben, waardoor de hoeveelheid synthetische gemaakte stikstof naar beneden zou kunnen worden gebracht.

Een ander aspect waarbij biotechnologie een steentje kan bijdragen aan de duurzaamheid van de landbouwer is het in kaart brengen van de biodiversiteit.

In het bovenstaande werden enkel voorbeelden aangehaald wat betreft ecologische duurzaamheid, het spreekt voor zich dat ook aan het economisch aspect van de duurzaamheid iets gedaan kan worden door biotechnologie. Minder pesticide- of herbicidegebruik, leidt tot een lagere aankoopkost voor de landbouwer, al kosten de genetisch gewijzigde zaaizaden meer. Aan het sociaal aspect van duurzame landbouw moet uiteraard ook aandacht besteed worden. Dit kan door de keten tussen productie en consumptie minder groot te maken en zo het contact tussen landbouwer en consument te bevorderen.

Rick & Thed

Page 38: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie Biotechnologie voor of tegen. Rick: Ik ben voor biotechnologie omdat de producten die daar door worden gekweekt beter worden waardoor je meer producten krijgt en beter voor je word. Maar het kost veel geld en het duurt lang voor dat ze weten of het goed voor je is. Thed:Ik ben voor biotechnologie omdat de producten er wel beter van worden want ze worden precies zoals men wilt, het kost minder geld doordat je de bestrijdingsmiddelen niet meer nodig hebt. Ik denk dat het de consumenten niet veel uitmaakt want het smaakt toch het zelfde. Gemaakt door: Thed Beentjes en Rick Jongejans.

Page 39: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Opdracht biotechnologie, internet.

Naam:Thorgeir & Richard

Klas:3G2

De moderne biotechnologie bestaat nog maar enkele decennia. Onder moderne biotechnologie worden technieken verstaan als genetische modificatie, mutatie veredeling en celfusie. De grote doorbraak kwam met de mogelijkheid DNA te analyseren en te modificeren. De erfelijke informatie van organismen is met name in deze stof opgeslagen. De biotechnologie heeft sinds ongeveer 1975 een aanzienlijke ontwikkeling doorgemaakt. Deze ontwikkeling speelt zich wereldwijd af en zeker in de geïndustrialiseerde landen, waaronder Nederland, in hoog tempo. Er is een enorme hoeveelheid gegevens verzameld die met behulp van de informatietechnologie steeds sneller kan worden ontsloten. Met behulp van deze kennis is het mogelijk om heel gericht de eigenschappen van cellen te beïnvloeden. Door dit genetisch modificeren kan men productieprocessen winstgevender maken en hoopt men kwalitatief betere producten af te leveren. Er zijn echter potentieel ook negatieve gevolgen voor gezondheid en milieu. Ggo's worden daarom op veel aspecten uitvoerig getest, dit in tegenstelling tot rassen uit de 'normale' plantenveredeling, alvorens ze worden vrijgegeven.

Deze moderne biotechnologie kan een sterke invloed hebben op ontwikkelingen in de samenleving en is daardoor een bron van voortdurende maatschappelijke discussie. Enerzijds biedt dit perspectief voor innovatie van de gezondheidszorg, de landbouw, de voeding en het milieu. Anderzijds roepen deze mogelijkheden vragen op. Is alles wat technisch kan, ook gewenst, veilig en maatschappelijk ethisch aanvaardbaar? Kan men de consequenties van de ingrepen overzien? Bij het beantwoorden van deze vragen moeten soms sterk uiteenlopende belangen en waarden tegen elkaar worden afgewogen.

Een volledige uitsluiting van risico's, zogeheten nulrisico's, is onmogelijk. Door behoedzame afwegingen hoopt men de risico's echter wel zo klein mogelijk te houden; of men hier wel of niet in slaagt wordt fel omstreden. Het gaat om een afweging tussen mogelijke risico's en het beoogde maatschappelijk nut van nieuwe biotechnologische ontwikkelingen. De organisatie die in Nederland een belangrijke rol heeft bij de beoordeling van veiligheid, COGEM, is meermalen in opspraak geraakt wegens mogelijke belangenverstrengeling en tekort aan tijd en menskracht bij het maken van beoordelingen.

Witte Biotechnologie biedt een reeks voordelen:

1.Schone productie onder milde omstandigheden, met een reductie van wel 50 procent of soms meer in het gebruik van proceswater, energie en oplosmiddelen; dit resulteert in lagere afvalwater- en CO2-emissies.

Page 40: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

2.Gebruik van hernieuwbare grondstoffen, resulterend in een lagere CO2-uitstoot over de gehele levenscyclus.

3.Lagere bedrijfskosten, in sommige gevallen tot wel 50 procent van de variabele kosten.

4.Nieuwe producten die te ingewikkeld zijn om langs chemische weg te synthetiseren.

Biotechnologische landbouw Voor het bereiken van een meer duurzame landbouw zal het noodzakelijk zijn het gebruik van synthethische meststoffen en pesticiden in de landbouw sterk terug te dringen. Met de huidige variëteiten van gewassen is dit vaak niet mogelijk: ze zijn zodanig veredeld met als doel een zo hoog mogelijke opbrengst, en vertonen vaak minder natuurlijke weerstand tegen ziekten en plagen in vergelijking met de wilde varianten waar zij van afgeleid zijn. Om het gebruik van pesticiden terug te kunnen dringen zullen ze een veel betere weerstand moeten krijgen tegen ziekten en plagen. Gentechnologie kan hier een bijdrage leveren door:

1.Transgene planten met een verbeterde weerstand tegen ziekten en plagen te maken

2.Conventionele veredeling gerichter te laten plaatsvinden met behulp van 'marker assisted breeding'

Marker assisted breeding maakt gebruik van DNA-merkers of 'genetische vingerafdrukken': het zichtbaar maken van het erfelijk materiaal van een plant. Elke plant heeft zijn eigen unieke vingerafdruk. Er zijn stukken erfelijk materiaal of DNA die verbonden zijn met bepaalde zichtbare eigenschappen. Die kleine stukjes DNA, of merker DNA, kunnen zichtbaar gemaakt worden mbv moleculaire technieken. Dit DNA kan gevolgd worden in de genetische vingerafdrukken van gewijzigde planten. Zo kunnen heel specifiek nakomelingen geselecteerd worden die gewenste stukken erfelijk materiaal bezitten. Enkele voorbeelden van ziekteresistente transgene gewassen zijn:

1.Insectresistente planten en planten die resistent zijn gemaakt tegen

virusziekten:

Planten die resistent zijn tegen nematoden

Transgene planten kunnen ook nog op andere manieren bijdragen aan duurzaamheid, bijvoorbeeld door bioplastics (biologisch afbreekbaar) te produceren, of door de planten te gebruiken bij het opruimen van milieuvervuilingen (bijvoorbeeld transgene planten die bepaalde zware metalen uit de bodem opnemen). Ook wordt gewerkt aan planten die een verbeterde stikstofopname hebben, waardoor de hoeveelheid synthetische gemaakte stikstof naar beneden zou kunnen worden gebracht.

Page 41: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Een ander aspect waarbij biotechnologie een steentje kan bijdragen aan de duurzaamheid van de landbouwer is het in kaart brengen van de biodiversiteit.

In het bovenstaande werden enkel voorbeelden aangehaald wat betreft ecologische duurzaamheid, het spreekt voor zich dat ook aan het economisch aspect van de duurzaamheid iets gedaan kan worden door biotechnologie. Minder pesticide- of herbicidengebruik, leidt tot een lagere aankoopkost voor de landbouwer, al kosten de genetisch gewijzigde zaaizaden meer. Aan het sociaal aspect van duurzame landbouw moet uiteraard ook aandacht besteed worden. Dit kan door de keten tussen productie en consumptie minder groot te maken en zo het contact tussen landbouwer en consument te bevorderen.

Page 42: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

. Thor`s mening:het is veel beter voor het milieu ,lagere co2 uitstoot en lagere bedrijfskosten Richard`s mening: ik voor biotechnologie, want het is beter voor het milieu,er is een lagere co2 uitstoot en de bedrijfskosten kunnen veel minder zijn dan dat ze nu zijn.

Page 43: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Namen: Tzefan Chen en Martijn Cabri Klas: 3G2

Biotechnologie

Page 44: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Wat is Biotechnologie? Dat ze goeie eigenschappen van een plant in andere plant zetten waardoor die plant beter word. Een voorbeeld van biotechnologie is maïs zo vervormen dat er geen wormen meer in de plant kunnen komen of dat de immuunsysteem verbeterd word zodat de plant niet ziek word. Voordelen: De planten worden krijgen een beter immuunsysteem. Kan er meer winst uitgehaald worden. Minder bestrijdingsmiddelen nodig. Nadelen: Het is niet natuurlijk. Kunnen verkeerde planten komen. Ze weten sommige bijwerkingen niet. Mening van ons Martijn: Ik ben voor omdat de kosten van bestrijdingsmiddelen omlaag haalt. Tzefan: Ik ben ook voor omdat, de planten minder snel doodgaan en meer winst uit kan halen. Energie productie We hebben minder water nodig voor de bestrijdingsmiddelen. Bestrijdingsmiddelen hebben we niet meer nodig na onderzoek. We hebben minder stroom nodig voor de warmte omdat, ze beter systeem hebben voor dat.

Page 45: Leerlingwerk Biotechnologie en Duurzaamheid

Biotechnologie word

gebruikt om planten te Verbeteren

VOORDELEN BETER IMMUUMSYSTEEM

MINDER BESTRIJDINGSMIDDELEN KUNNEN MEER WINST UITHALEN

MINDER ENERGIE VERBRUIK