Leefklimaat van de stad Toekomstige stedelijke groei en … · 2019. 9. 16. · kan worden...
1
Locatie Den Haag T 070 328 8700 Locatie Bilthoven T 030 274 274 5 www.pbl.nl De stedelijke groei heeft gevolgen voor de directe leefomgeving in de stad. Een groeiende stad legt niet alleen beslag op de ruimte, maar vraagt ook om nieuwe voorzieningen en transportnetwerken. Ook de klimaatverandering heeft invloed op de stedelijke leefomgeving, bijvoorbeeld door wateroverlast en hogere temperaturen. Een deel van de gevolgen van klimaatverandering kan worden afgewenteld op het nabije landelijk gebied, zoals de berging van water, het bouwen van extra woningen en het realiseren van meer stedelijk groen. De overheid probeert deze afwenteling echter te beperken. Dat betekent dat de stad zijn eigen (klimaat)problemen moet oplossen. Toekomstige stedelijke groei en klimaatverandering beïnvloeden het leefklimaat van de stad Leefklimaat van de stad 2 Contact Willem Ligtvoet • [email protected] • T 030 274 3149 Nico Pieterse • [email protected] • T 070 328 8741 Meer informatie Wegen naar een klimaatbestendig Nederland (PBL, 2009) Plattelandsontwikkeling en de gevolgen voor het landschap (RPB, 2008) Verstedelijking in de stadsrandzone (PBL, 2009) Groei bevolking en verandering levensstijl Voorzieningen en wegen Druk op landschap Afwentelen willen we niet meer Hitte STAD Allergieën ? Wateroverlast Waterveiligheid Droogte Klimaatverandering Stedelijk gebied beïnvloed het landschap De groei van de steden en de toename van de daarvoor benodigde voorzieningen hebben een grote impact op het landschap. De veranderingen in het landschap zijn vooral het gevolg van de toename van de stedelijke bevolking, een veranderende levensstijl en het almaar toenemende aantal kleinere huishoudens. Dit leidt tot een grotere vraag naar ruimte, zowel voor woningen en bedrijven als voor recreatie. Deze veranderingen zijn in het bijzonder zichtbaar in de nabijheid van de grotere steden. De in de figuur aangegeven coldspots geven weer waar de stedelijke invloeden beperkt zijn. In de hotspots daarentegen zijn die invloeden groot, onder andere als gevolg van de vraag naar ruimte van de nabije steden. Verandering stedelijke functies in het buitengebied Stedelijk gebied Coldspot Hotspot Klimaatverandering heeft invloed op de stad Door de klimaatverandering zal in het stedelijk gebied vaker wateroverlast voorkomen, kan het er vaker zeer warm worden, zullen de perioden van droogte langer duren en zullen zich vaker allergieën en infectieziekten voordoen. Ook neemt de dreiging van hoog water toe in de dieper gelegen steden en buurten. Deze veranderingen zijn van invloed op de inrichting van de huidige, of toekomstige stad, maar ook op het voorzieningenniveau, bijvoorbeeld dat van energie: de verwachte toename van warmere zomerdagen kan leiden tot een hogere energievraag door het gebruik van airconditioning. Kwetsbaarheid stad en landschap hangt af van adaptief vermogen Hoe kwetsbaar de stad en het landschap zijn door de geschetste veranderingen, hangt voor een groot deel af van het aanpassingsvermogen van de overheid, bedrijven en bevolking. Zij zouden de geschetste problemen kunnen oplossen, door gedragsaanpassingen (bijvoorbeeld het gebruik van airco’s), sectorale en technologische aanpassingen en sturing op ruimtelijke ontwikkelingen. Denk bijvoorbeeld aan extra regelgeving of juist het verlenen van subsidies aan efficiënte koelingssystemen. Anticiperen en samenhang Klimaatverandering en -adaptatie zijn al verankerd in verscheidene integrale overheidsplannen, onder andere voor stedelijke ontwikkeling, energiezuinig bouwen en het verhogen van de leefomgevingskwaliteit. De adaptatieplannen worden echter nog niet vanzelfsprekend met elkaar gecombineerd. Zo worden in de Randstadvisie klimaatbestendigheid en leefomgevingskwaliteit niet in samenhang beschouwd met de energieopgave. Gevoeligheid Broeikasgasemissies Veranderend klimaat Blootstelling Potentiële effecten Kwetsbaarheid Adaptief vermogen Socio- economisch & institutioneel vermogen (kunnen) Bereidheid voor adaptatie (willen) Politieke en bestuurlijke opgave Decentraal Sectoraal, normerend Integraal, afweging Centraal Nationale visie Klimaatbestendigheid en ruimtelijke ontwikkelingen Sectoraal beleid Nationaal milieubeleid Waterbeleid Natuurbeleid Landbouwbeleid Energiebeleid Volksgezondheid Regionale visie Lokale en regionale visies en uitvoering Praktijk Lokaal beleid en sectorale uitvoeringsprojecten Regie Visie Synergie
Transcript of Leefklimaat van de stad Toekomstige stedelijke groei en … · 2019. 9. 16. · kan worden...
Locatie Den Haag T 070 328 8700 Locatie Bilthoven T 030 274 274 5 www.pbl.nl
De stedelijke groei heeft gevolgen voor de directe leefomgeving in de stad. Een groeiende stad legt niet alleen beslag op de ruimte, maar vraagt ook om nieuwe voorzieningen en transportnetwerken.
Ook de klimaatverandering heeft invloed op de stedelijke leefomgeving, bijvoorbeeld door wateroverlast en hogere temperaturen. Een deel van de gevolgen van klimaatverandering kan worden afgewenteld op het nabije landelijk gebied, zoals de berging van water, het bouwen van extra woningen en het realiseren van meer stedelijk groen.
De overheid probeert deze afwenteling echter te beperken. Dat betekent dat de stad zijn eigen (klimaat)problemen moet oplossen.
Toekomstige stedelijke groei en klimaatverandering beïnvloeden het leefklimaat van de stad
Leefklimaat van de stad2
ContactWillem Ligtvoet • [email protected] • T 030 274 3149Nico Pieterse • [email protected] • T 070 328 8741
Meer informatieWegen naar een klimaatbestendig Nederland (PBL, 2009)Plattelandsontwikkeling en de gevolgen voor het landschap (RPB, 2008) Verstedelijking in de stadsrandzone (PBL, 2009)
Groei bevolking en verandering levensstijl
Voorzieningen en wegen
Druk op landschap
Afwentelen willen we niet meer
Hitte
STAD
Allergieën ?
Wateroverlast
Waterveiligheid
Droogte
Klimaatverandering
Stedelijk gebied beïnvloed het landschap
De groei van de steden en de toename van de
daarvoor benodigde voorzieningen hebben een
grote impact op het landschap. De veranderingen
in het landschap zijn vooral het gevolg van
de toename van de stedelijke bevolking,
een veranderende levensstijl en het almaar
toenemende aantal kleinere huishoudens.
Dit leidt tot een grotere vraag naar ruimte, zowel
voor woningen en bedrijven als voor recreatie.
Deze veranderingen zijn in het bijzonder zichtbaar
in de nabijheid van de grotere steden. De in de
figuur aangegeven coldspots geven weer waar de
stedelijke invloeden beperkt zijn. In de hotspots
daarentegen zijn die invloeden groot, onder
andere als gevolg van de vraag naar ruimte van de
nabije steden.
Verandering stedelijke functies in het buitengebied
Stedelijk gebied
Coldspot Hotspot
Klimaatverandering heeft invloed op de stad
Door de klimaatverandering zal in het stedelijk
gebied vaker wateroverlast voorkomen, kan
het er vaker zeer warm worden, zullen de
perioden van droogte langer duren en zullen zich
vaker allergieën en infectieziekten voordoen.
Ook neemt de dreiging van hoog water toe in
de dieper gelegen steden en buurten. Deze
veranderingen zijn van invloed op de inrichting
van de huidige, of toekomstige stad, maar
ook op het voorzieningenniveau, bijvoorbeeld
dat van energie: de verwachte toename van
warmere zomerdagen kan leiden tot een
hogere energievraag door het gebruik van
airconditioning.
Kwetsbaarheid stad en landschap hangt af van adaptief vermogen
Hoe kwetsbaar de stad en het landschap zijn door
de geschetste veranderingen, hangt voor een
groot deel af van het aanpassingsvermogen van
de overheid, bedrijven en bevolking. Zij zouden
de geschetste problemen kunnen oplossen,
door gedragsaanpassingen (bijvoorbeeld het
gebruik van airco’s), sectorale en technologische
aanpassingen en sturing op ruimtelijke
ontwikkelingen. Denk bijvoorbeeld aan extra
regelgeving of juist het verlenen van subsidies aan
efficiënte koelingssystemen.
Anticiperen en samenhang
Klimaatverandering en -adaptatie zijn al verankerd
in verscheidene integrale overheidsplannen,
onder andere voor stedelijke ontwikkeling,
energiezuinig bouwen en het verhogen van de
leefomgevingskwaliteit. De adaptatieplannen
worden echter nog niet vanzelfsprekend
met elkaar gecombineerd. Zo worden in
de Randstadvisie klimaatbestendigheid en
leefomgevingskwaliteit niet in samenhang
beschouwd met de energieopgave.
Gevoeligheid
Broeikasgasemissies
Veranderendklimaat
Blootstelling
Potentiële effecten
Kwetsbaarheid
Adaptief vermogen
Socio-economisch
&institutioneel
vermogen (kunnen)
Bereidheidvoor
adaptatie(willen)
Politieke en bestuurlijke opgave
Decentraal
Sectoraal,normerend
Integraal,afweging
Centraal
Nationale visie Klimaatbestendigheid en ruimtelijke ontwikkelingen
Sectoraal beleid Nationaal milieubeleid Waterbeleid Natuurbeleid Landbouwbeleid Energiebeleid Volksgezondheid
Regionale visie Lokale en regionale visies en uitvoering
Praktijk Lokaal beleid en sectorale uitvoeringsprojecten
Regie
VisieSynergie
