Leaflet het cultuurspel
5
Click here to load reader
-
Upload
rijnconsult -
Category
Business
-
view
568 -
download
0
description
Spelenderwijs werken aan cultuurverandering in een organisatie.
Transcript of Leaflet het cultuurspel
��������������Spelenderwijs werken aan veranderingen van organisatiecultuur
De droom - Zonder verbeelding geen bezieling�
De spiegel -
Zonder confrontatie geen beweging De dood -
Zonder afscheid geen ruimte voor een nieuw begin Het nieuwe begin -
Zonder afspraken geen actie
Het Cultuurspel Het cultuurspel is een praktisch en prikkelend hulpmiddel voor adviseurs, coaches, trainers en managers die een cultuurverandering willen realiseren in hun organisatie, afdeling of team. Het spel is op verschillende manieren te gebruiken in bijeenkomsten in het teken van verandering, kick off meetings, teamdagen en managementdagen. Het spel brengt de deelnemers op een creatieve, speelse manier in gesprek over de essenties van een gewenste cultuurverandering. Het spel gebruikt de Egyptische mythologie als metafoor. De basis voor het cultuurspel vormt het door o.a. Jacky van de Goor ontwikkelde cultuurverandermodel. Dit model kent vier fasen voor cultuurverandering. Aan de hand deze vier stappen worden de spelers door het gehele proces van verandering geleid: 1. De droom: het verbeelden van de gewenste cultuur. 2. De spiegel: confrontatie, feedback en inzicht - wat houdt de huidige situatie in
stand? 3. De dood: afscheid nemen van het oude en daarmee ruimte maken voor het nieuwe 4. Het nieuwe begin: concrete afspraken en acties om de cultuurverandering tot stand
te brengen Het spel bestaat per stap uit opdrachtkaarten, die de spelers op actieve wijze aanzetten tot denken, doen en voelen.
��������������Spelenderwijs werken aan veranderingen van organisatiecultuur
RIJNCONSULT B.V.
HOFSPOOR 9
POSTBUS 233
3990 GA HOUTEN
T 030 29 84 250
F 030 29 84 240
WWW.RIJNCONSULT.NL
STAP 1: De droom Maät is de godin van de orde, regelmaat en harmonie. Zij staat voor rechtvaardigheid en waarheid. Bovenal regelt zij het ritme van zonsopgang en zonsondergang en zij zorgt voor de harmonie in het universum.
Bij de droomkaarten stelt u zich de essentie voor van de verandering en komt u tot een inspirerende visie. Wat moeten we absoluut anders doen om naar een nieuwe balans te komen? U gebruikt uw verbeeldingskracht en stelt uzelf de nieuwe situatie voor. U kijkt op verschillende manieren naar de gewenste organisatiecultuur én de kloof die nog overbrugd dient te worden. Essentieel in de Droom-fase is de bezieling: ‘wie willen we zijn?’. Wat is het wezen van onze organisatie? Een inspirerende visie, waarin zowel management als medewerkers zich herkennen, is wat wordt beoogd in deze fase. Een visie op de organisatie, doorvertaald in een visie op de gewenste cultuur. Deze wordt soms uitgedrukt in kernwaarden of kerncompetenties. De resultaten van de Droom-fase vormen de trekkende kracht van de cultuurverandering: het gedroomde toekomstplaatje. Tevens wordt in deze fase aandacht besteed aan de duwkracht voor cultuurverandering: een heldere beschrijving van de noodzaak, ofwel urgentie voor de verandering.
STAP 2: De spiegel
Seth is de God van de chaos en de storm en is niet bepaald een lieverdje. In veel verhalen is hij de onvoorspelbare onruststoker, de ‘Prince of darkness’. De rebel uit het Egyptische godenrijk laat ons in de spiegel laat kijken en confronteert ons met onze schaduw.
Bij veranderingen in de cultuur van een organisatie is het van belang ook de schaduwzijde van onze nieuwe voornemens te erkennen: Welk voordeel levert ons bestaande gedrag eigenlijk ons op? Welke vooronderstellingen liggen daaraan ten grondslag?
��������������Spelenderwijs werken aan veranderingen van organisatiecultuur
RIJNCONSULT B.V.
HOFSPOOR 9
POSTBUS 233
3990 GA HOUTEN
T 030 29 84 250
F 030 29 84 240
WWW.RIJNCONSULT.NL
Als dit gesprek over de keerzijde niet wordt gevoerd lopen we het gevaar dat we elkaar voor de gek houden: de verandering wordt slechts met de mond beleden en zit niet in onze daden. We kijken in de spiegel en zien hoe we ons eigen gedrag in stand houden. Als de droom zo mooi is, waarom wordt deze nog niet geleefd? Blijkbaar is er iets, wat de huidige cultuur in stand houdt – de ongeschreven regels van de organisatie. In de spiegel-fase staan deze ongeschreven regels centraal. Deze – impliciete – regels worden expliciet gemaakt en beoordeeld. Er wordt bekeken in hoeverre de regels bijdragen aan De Droom, dan wel De Droom in de weg staan. Belangrijker nog is het onderzoek naar de voordelen van de ongeschreven regels: welk gedrag vertonen we als gevolg van deze ongeschreven regels en welk voordeel levert dit gedrag ons op? Deze voordelen vormen in feite verleidingen: verleidingen om het oude cultuurgedrag in stand te houden. Het inzicht in deze verleidingen, en de keuze om deze al dan niet los te laten, vormen de essentie van De Spiegel. In het kader van cultuurverandering is deze stap misschien wel de meest wezenlijke om over in gesprek te raken.
STAP 3: De dood
Ook het loslaten van oud cultuurgedrag, voortkomend uit de ongeschreven regels, vraagt om een proces van afscheid nemen. Pas na een goed afscheid ontstaat ruimte voor het nieuwe. In de fase van De Dood wordt letterlijk stilgestaan bij het oude cultuurgedrag dat wordt losgelaten, en de voordelen die dat gedrag heeft gehad. Te vaak wordt er in cultuurverandering de energie gericht op het nieuwe, en onvoldoende stilgestaan bij datgene wat wordt losgelaten. De fase van De Dood is
In het oude Egypte werd uitgebreid aandacht gegeven aan de rituelen rondom de dood: de overgang van het aardse naar het hemelse rijk. In de Egyptische mythologie maakte Anubis de jakhalsgod, de eerste mummie. Anubis is de aankondiger van de dood, bewaker van het dodenrijk, gids van de doden, maar bovenal: de god die het dodenritueel leidt. Ook bij cultuurverandering in een organisatie is het belangrijk om echt afscheid te nemen van een oude ‘cultuur’. Kiezen is verliezen, en ook daarbij is sprake van rouw en rouwverwerking. Afscheid maakt ruimte voor het nieuwe. Afscheidsrituelen ondersteunen in dit proces.
��������������Spelenderwijs werken aan veranderingen van organisatiecultuur
RIJNCONSULT B.V.
HOFSPOOR 9
POSTBUS 233
3990 GA HOUTEN
T 030 29 84 250
F 030 29 84 240
WWW.RIJNCONSULT.NL
daarom wezenlijk als markeringsmoment. Het is voor allen helder wat wordt achtergelaten. Afscheidsrituelen kunnen ondersteunen in dit proces.
STAP 4: Het nieuwe begin
Pas na een goed afscheid is ruimte voor een nieuw begin: de feitelijke implementatie en borging van de nieuwe cultuur. Deze fase is daarom praktisch van aard. Bekeken wordt welke aanpassingen nodig zijn in systemen, structuren, taken en verantwoordelijkheden om daadwerkelijk te gaan leven naar de nieuwe cultuur. Medewerkers worden eventueel getraind op competenties, huisstijl e.d. wordt eventueel aangepast. Het management gaat aan de slag met de nieuwe stijl van leidinggeven, beoordelen en belonen. Een degelijke, planmatige aanpak is in deze fase wezenlijk: het verankeren van het nieuwe gedrag kost tijd, energie en discipline. De verandering gaat niet vanzelf en er is een risico om terug te vallen in oude patronen. Tussentijdse evaluatie en bijsturing zijn daarom essentieel.
Cultuurverandering in praktijk: ‘hoe we de dingen hier nu eenmaal doen’ Organisaties en teams hebben elk hun eigen geschiedenis, hun eigen verhalen. Verhalen over successen, helden, hoogte- en dieptepunten. Over rituelen, symbolen en taboes. Centraal in deze verhalen staan de collectieve waarden, veronderstellingen en de ongeschreven regels van de organisatie. Deze zaken samen vormen de kern van de organisatie, ofwel de organisatiecultuur. Organisatiecultuur is diepgeworteld en kan kracht geven, maar ook een gewenste verandering in de weg staan. De cultuur blokkeert mensen dan in het vrij denken, doen en voelen over de toekomst. Cultuur is een belangrijke succesfactor voor organisatieveranderingen, die in de praktijk vaak te weinig aandacht krijgt.
Amon was voor de Egyptenaren een scheppende god. Hij was de koning der goden en de heerser op aarde. Amon is een creator die verantwoordelijk is voor de voortdurende vernieuwing van de wereld. Nieuw gedrag moet verankerd worden en dat kost tijd, energie en discipline. Verandering gaat niet vanzelf en er is een risico om terug te vallen in oude patronen. In deze stap maakt u concrete spraken met elkaar over de toekomst. U denkt na en benoemt acties en hulpmiddelen die u helpen om de nieuwe cultuur tot stand te brengen en vast te houden.
��������������Spelenderwijs werken aan veranderingen van organisatiecultuur
RIJNCONSULT B.V.
HOFSPOOR 9
POSTBUS 233
3990 GA HOUTEN
T 030 29 84 250
F 030 29 84 240
WWW.RIJNCONSULT.NL
De stappen in het cultuurspel vormen de basis voor een cultuurverandering in de praktijk.
Over Rijnconsult in samenwerking met auteur van cultuurspel Rijnconsult en Jacky van de Goor, auteur van spel, werken al ruim 2 jaar samen in diverse opdrachten en trajecten op het gebied van cultuur- en mensontwikkeling. Zowel in de profit als non profit sector. Rijnconsult is een zelfstandig bureau, gespecialiseerd in strategierealisatie. Wij hebben circa 40 professionals in dienst en een ruim netwerk aan geassocieerden, interim professionals en freelancers. Per jaar zijn ruim 100 professionals actief voor Rijnconsult. Organisatieadvies, Tijdelijk management en Mensontwikkeling (training, assessments, MD, etc.) zijn de terreinen waarop wij actief zijn. Actuele thema’s waar wij ons mee bezig houden zijn onder andere Lean Dienstverlening (efficiënt, zinvol en effectief klanten bedienen), Netwerkorganiseren (waarom fuseren als het ook anders kan?) en het Vinden, Boeien en doen Groeien van menselijk talent binnen organisaties (zingeving in verbinding met zinvolle bedrijfsvoering). Wij werken voor alle grotere Nederlandse organisaties in het bedrijfsleven en de (semi-) overheid. Onze klanten kennen ons als pragmatisch, werkend vanuit een doorleefde ervaring, mensgericht en betrokken op het realiseren van het vraagstuk. Jacky van de Goor adviseert, traint en coacht bij veranderprocessen in organisaties. Dit doet zij vanuit haar bedrijf Legende organisatieadvies, training & coaching. Het in beweging brengen van mensen staat daarbij centraal. Legende is gespecialiseerd in cultuurverandering, missie- en visieontwikkeling en samenwerking. Niet alleen in diagnose, maar vooral in implementatie: het creëren van beweging richting een gedeelde visie - de eigen legende van de organisatie. Dat betekent: durven dromen, in je kracht gaan staan en verantwoordelijkheid nemen. Als mens, team en organisatie.
Voor meer informatie • Jacky van de Goor ([email protected]) • Niels van Dongen ([email protected])
Telefoon +31 (0)30-29 84 250
