Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga...

14
KRINGLOOPKALENDER Meer winst voor boer en milieu met kringlooplandbouw KRINGLOOP LANDBOUW Met meer dan 50 tips uit projecten binnen de Utrechtse provincie voor de Utrechtse melkveehouderij

Transcript of Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga...

Page 1: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

KRINGLOOPKALENDER

Meer winst voorboer en milieu metkringlooplandbouw

KRINGLOOPLANDBOUW

Met meer dan 50 tips uit projecten binnen de Utrechtse provincie

voor de Utrechtse melkveehouderij

Page 2: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Meer tips voor januari check:

www.kringlooplandbouw.nl/tips

Nieuwjaarsdag

Tip 1Bestrijd mollen

Bestrijd mollen nu ze boven in de

grond zitten, in het voorjaar zult u

hier al plezier van hebben!

Tip 2Neem mestmonster

Neem nu een mestmonster en

vergeet niet spoorelementen

als Koper en Selenium mee te

nemen. Op basis van de gehaltes

kan een beter bemestingsplan

worden gemaakt.

Tip 3

Tip 4

Januari1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 31

Nieuwjaarsdag

Eigen tips:

Maak bemestingsplan

Mest kan net als geld maar één

keer uitgeven worden. Voorkom

dat er eind augustus nog veel

mest in de kelder zit. Maak nu het

bemestingsplan, houd rekening

met weide- en maaipercelen en

met hoog en en laag stikstof-

leverend vermogen.

Onderhouden machines

Zorg dat machines goed zijn

onderhouden, messen geslepen,

zodat alles klaar is voor het

nieuwe seizoen.

Neem een uitgebreid grondmonster van percelen voor 1 februari

Definitieve Kringloop-Wijzer van vorig jaar opstellen

Derogatie aanvragen vóór 1 februari

Page 3: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Meer tips voor februari check:

www.kringlooplandbouw.nl/tips

Nieuwjaarsdag

Tip 1

Tip 2

Februari1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

Eigen tips:

Tip 3

Tip 4

Let op bodemtemperatuur

Wacht met bemesten totdat de

bodemtemperatuur minimaal 8

graden is. Zo spoelen mineralen

niet uit maar worden beter door

het gewas opgenomen.

Bemest in 2 keer

Al vroeg mooi weer om te

bemesten? Overweeg de gift

dan op te delen in twee keer.

Maïs of alternatief?

Is maïs altijd het beste gewas in

uw bouwplan? Overweeg eens

de teelt van voederbieten of

granen.

Bemest met sleepslang

Ga nooit onder natte omstandig-

heden met zware machines het

land in. Overweeg sleepslangen

voor een betere benutting van

stikstof en fosfaat en minder

structuurschade.

Opstellen van het bemestingsplan

KringloopWijzer van vorig jaar in database vóór 1 maart

29

Page 4: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Meer tips voor maart check:

www.kringlooplandbouw.nl/tips

Nieuwjaarsdag

Tip 1Wiedeggen

Wiedeggen in het voorjaar zorgt

voor een betere uitstoeling van

de zode.

Tip 2Kunstmeststrooier afstellen

Het is nu het moment om de

kunstmeststrooier goed af te

stellen voor een beter strooi-

resultaat.

Tip 3

Tip 4

Maart1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 31 Eigen tips:

Controleer kavelpaden

Controleer de kavelpaden en

drinkwatervoorziening voor het

komende weideseizoen.

Kunstmest benutten

Hoeveel ruw eiwit streeft u na in

de voorjaarskuil? Pas de kunst-

mestbemesting hierop aan.

Stel een beweidingsplan op en combineer dit met het bemestingsplan

Page 5: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Meer tips voor april check:

www.kringlooplandbouw.nl/tips

Nieuwjaarsdag

April1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 Eigen tips:30

Gecombineerde opgave opstellen

Koeien naar buiten? pas de instellingen van de voercomputer aan!

Tip 1

Tip 2

Tip 3

Tip 4

Vroeg weiden

Begin vroeg met weiden zodat

u met de koeien al groeitrappen

creëert waardoor de beweiding

gemakkelijker verloopt.

Kies maïsras

Kies voor een vroegrijp maïsras

voor een betere voederwaarde,

meer oogstzekerheid en grotere

kans op een succesvol vang-

gewas in het najaar

Stikstofbemesting

Bij de teelt van maïs op

gescheurd grasland is geen stik-

stofbemesting nodig. Er kan dus

bespaard worden op bemesting

op maïsland en gebruikt worden

op grasland.

Maaier afstellen

Zorg voor een goede afstelling

van de maaier (6-7 cm), voor

een snellere hergroei en meer

grasopbrengst per hectare.

Koningsdag

Page 6: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Meer tips voor mei check:

www.kringlooplandbouw.nl/tips

Nieuwjaarsdag

Tip 1Afstellen schudder

Stel schudder en hark goed af,

dat zorgt voor minder ruw as in

de kuil. Dit zorgt voor smakelijker

voer met een hogere

voederwaarde.

Tip 2Opbrengst eerste snede

Is de opbrengst van de eerste

snede hoger dan verwacht?

Overweeg dan een deel van het

gras in balen te stoppen zodat

de voersnelheid behouden blijft.

Tip 3

Mei1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 31 Eigen tips:

Bepaal maaimoment

Bepaal het ideale maaimoment

voor uw bedrijf. Zijn VEM en RE

belangrijk (vroeg maaien) of

opbrengst en meer structuur

(laat maaien)?

Betalingsrechten en SNL-subsidie aanvragen uiterlijk 15 mei

Bevrijdingsdag

Tip 4Maaien of weiden?

Bedenk of u de tweede snede

wilt gaan maaien of weiden.

Bepaal hoeveel drogestof de

koeien eten en dus hoeveel land

nodig is.

Page 7: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Meer tips voor juni check:

www.kringlooplandbouw.nl/tips

Nieuwjaarsdag

Juni1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 Eigen tips:

Tip 1

Tip 2

Tip 3

Tip 4

Gras onder maïs

Zaai nu gras onder maïs om

uitspoeling van mineralen nog

verder te beperken en het

organische stofgehalte te

verbeteren.

Mest met water

Verdun drijfmest met water, dit

zorgt voor minder emissie van

ammoniak, transport van de

ingrediënten naar de plant en

geeft de plant extra water.

Vroeg weiden

Begin vroeg met het weiden van

jongvee om ze tijdig te leren

grazen.

Grashoogte meten

Maak regelmatig een farmwalk

met een grashoogtemeter en

controleer tevens het grassen-

bestand.

Page 8: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Meer tips voor juli check:

www.kringlooplandbouw.nl/tips

Nieuwjaarsdag

Tip 1Schop in de grond

Steek de schop in de grond en

voer een Bodemconditiescore uit.

Tip 2Gras-klaver zaaien

Overweeg gras-klaver. Klaver

kan stikstof uit de lucht binden

en afgeven aan het gras. Er is

minder kunstmest nodig en het

zorgt voor een hoger

eiwitgehalte.

Tip 3

Tip 4

Juli1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 31 Eigen tips:

Voldoende energie

Wanneer de koeien buiten lopen

is nauwelijks een eiwitaanvulling

nodig. Zorg voor voldoende

energie bij het eiwitrijke gras.

Inschaarmoment

Probeer de melkkoeien in te

scharen bij 1700 tot 2200 kg

drogestof voor het meeste

rendement.

Ga door met mollenvangen!

Zorg dat de kelders leeg zijn

Page 9: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Meer tips voor augustus check:

www.kringlooplandbouw.nl/tips

Nieuwjaarsdag

Augustus1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 31 Eigen tips:

Tip 1

Tip 2

Tip 3

Tip 4

Doorzaaien

Het doorzaaien van percelen

met een te laag aandeel goede

grassen of een te open zode kan

het beste in het najaar.

Ridderzuring bestrijden

Ridderzuring kan het beste na

een maaisnede bestreden

worden als deze in de groei is.

Stop met bemesten

Voorkom te eiwitrijk herfstgras

door tijdig te stoppen met

bemesten.

Energie of eiwit?

Bepaal hoeveel ruwvoer nu op

het bedrijf aanwezig is en schat

in hoeveel nog geoogst gaat

worden. Koop tijdig meer

energie of eiwit aan.

Page 10: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Meer tips voor september check:

www.kringlooplandbouw.nl/tips

Nieuwjaarsdag

Tip 1Mestopslag nodig?

Moet u nu nog mest uitrijden om

voldoende opslag voor de winter-

periode te hebben? Investeer dan

in meer mestopslag.

Tip 2Grasland rollen

Door nu grasland te rollen, zijn

engerlingen en meikevers te

bestrijden.

Tip 3

Tip 4

September1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 Eigen tips:

Najaarsgras drogen

Overweeg een deel van het

najaarsgras te laten drogen om

het eiwit beter te benutten.

Gewenning winterrantsoen

De overgang van zomerrantsoen

naar winterrantsoen vraagt

gewenning van de koe. Geef de

koeien een gewenningsperiode

van 14 dagen voor een optimale

overgang.

Bereken de verwerkingsplicht en grondgebonden groei (deadline 31 december)

Page 11: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Meer tips voor oktober check:

www.kringlooplandbouw.nl/tips

Nieuwjaarsdag

Oktober1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 31 Eigen tips:

Tip 1

Tip 2

Tip 3

Tip 4

Groenbemester zaaien

Trek het land na de maïsoogst

los en zaai zo snel mogelijk een

groenbemester in. Dit zorgt voor

minder uitspoeling, verbetert de

structuur en de organische stof

opbouw van de bodem.

Plan voordeel

Hoeveel voordeel wilt u met de

KringloopWijzer halen?

Maak met de voerleverancier

een plan en neem gezamenlijk

verantwoordelijkheid voor het te

bereiken resultaat.

Teeltplan

Alweer vastgereden bij de

maisoogst? Overweeg andere

teelten of vroegere maisrassen.

Maïsoogst bepalen

Zorg dat de maïs aansluit bij de

partijen gras die reeds gewonnen

zijn. Is er behoefte aan tragere

energie, oogst dan een rijpere

maïs.

Krachtvoerautomaten kalibreren

Page 12: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Meer tips voor november check:

www.kringlooplandbouw.nl/tips

Nieuwjaarsdag

Tip 1Eigen ruwvoer

Zorg dat uw eigen ruwvoer niet

wordt verdrongen door (duur)

krachtvoer. Voer zo weinig

mogelijk krachtvoer in de melk-

stal en benut deze kilo's bij de

verse koeien via de automaat.

Tip 2Reken met kg meetmelk

Meetmelk, van nature geeft

een koe met korter wordende

dagen minder liters met hogere

gehaltes.

Tip 3

Tip 4

November1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 Eigen tips:

Onderhoudsbekalken

Breng deze maand de pH van de

percelen weer op niveau (tussen

5 en 6) met onderhoudsbekal-

king. Dit bevordert de biolo-

gische activiteit en daarmee

het beschikbaar komen van

mineralen.

Hoe melkt u rantsoen?

Houdt de eiwitgehalten in ver-

houding met de fosforgehalten

van uw grondstoffen goed in

gaten.

Verwerkingsplicht controleren

Page 13: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Meer tips voor december check:

www.kringlooplandbouw.nl/tips

Nieuwjaarsdag

December1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 31 Eigen tips:

Tip 1

Tip 2

Tip 3

Tip 4

Organische mest

Is er nog aanvoer van organische

mest mogelijk? Voer dan compost

aan voor het verbeteren van de

bodemvruchtbaarheid.

Goede ontwatering

Plassen op het land? Zorg voor

een goede ontwatering, graaf

geultjes, maak greppels open

en voorkom zo schade aan uw

percelen.

Maak winterfarmwalk

Maak eens een winterfarmwalk

om te zien hoeveel gras er nog

staat, overweeg wintergrazen

(bijvoorbeeld met schapen of

pinken) bij meer dan 12 cm

gras.

Fosfaatruimte

Door aandacht te besteden aan

het vervangingspercentage,

afkalfleeftijd en het rantsoen

kunnen meer koeien gemolken

worden binnen dezelfde fosfaat-

ruimte.

Check voervoorraden om de KringloopWijzer nauwkeurig in te vullen

1e kerstdag 2e kerstdag

Oudjaarsavond

Page 14: Landbouw en milieu in Utrecht - …de teelt van voederbieten of granen. Bemest met sleepslang Ga nooit onder natte omstandig-heden met zware machines het land in. Overweeg sleepslangen

Nawoord

Colofon

Waarom werken aan kringlooplandbouw?

De aanvoer van (kracht)voer wordt duurder en bemestingsnormen worden aangescherpt. Ook nemen de eisen aan duurzaamheid steeds

verder toe terwijl de opbrengstprijzen niet vanzelf meestijgen. Kringlooplandbouw biedt oplossingen om mineralenkringlopen op het

bedrijf te sluiten. Het is gericht op het optimaliseren van de productie met zo selectief mogelijk gebruikmaken van externe inputs,

realisatie van inkomen over lange termijn en met respect voor natuurlijke systemen.

In de provincie Utrecht werken meer dan 300 van de ruim 1200 melkveehouders samen aan schoon water, gezonde bodem en vitale

bedrijven. We willen dat alle melkveehouders in staat zijn bewezen maatregelen te treffen die de bodemvruchtbaarheid verbetert, de

benutting van eigen mineralen vergroot en de verliezen naar bodem, water en lucht beperkt, maar vooral ook om economisch beter te

presteren. Dit doen we onder andere door kennis te delen.

Gebiedscommisie Utrecht West

Postbus 194

3500 AD Utrecht

030-2583871

[email protected]

Gebiedscoöperatie O-gen

Postbus 125

3925 ZJ Scherpenzeel

033- 2776390

[email protected]

Foto’s: Willem van Leuveren(voorkant, september), Maarten Koch (januari, december), Joël Peek

(maart, november), Marijke van Eijkeren ( , augustus), Vallei Horstee (februari), PPP Agro Advies

(mei), Provincie Utrecht (juni, oktober), Programmabureau Utrecht-West (juli).

Met deze kalender delen we meer dan 50

kringlooptips uit uitgevoerde projecten, op de website

www.kringlooplandbouw.nl vindt u 150+ andere

kringlooptips waar u uw voordeel mee kunt doen!

Op de website www.lami.nl/thema/kringlooplandbouw

vindt u informatie over projecten in de provincie Utrecht.

“Ik heb mijn najaarsgras beter leren benutten, daardoor heb ik op krachtvoer bespaard.”

“In ons open weidevogellandschap is er veel beheersgras, in het project het ik geleerd dit optimaal in te zetten.”

“Door me te focussen op een lager eiwitgehalte in het rantsoen kan ik nu meer organische mest plaatsen op mijn eigen land."

Ervaringen van projectdeelnemers:

Deze kalender is mogelijk gemaakt door een bijdrage van: