KUNST.ZINNIGE LES(SEN) HANDEN de 2 en 3 graad lagere school€¦ · Doelen Kunst.Zinnig 1. Ik kijk...
12
Kunst.Zinnige Lessen HANDEN 1 [email protected] KUNST.ZINNIGE LES(SEN) HANDEN – 2 de en 3 de graad lagere school https://kunstpuntzinnig.weebly.com/ Doelen Kunst.Zinnig 1. Ik kijk als een kunstenaar naar de wereld: onbevooroordeeld, verwonderd en vanuit mijn verstand, mijn gevoel en mijn verbeelding. Daarbij zet ik al mijn zintuigen intensief in. Dit inspireert mij om te verzinnen, te spelen en te maken[1]. 2. Ik kan praten over wat ik zie, hoor, ruik, proef, voel en denk, maar net zo goed kan ik het op mijn manier spelen en maken. 3. Bij het verzinnen, spelen en maken durf ik experimenteren, zoeken en mislukken, net zoals een kunstenaar dat durft. 4. Net als een kunstenaar ben ik erop gericht om steeds beter te worden in hoe en wat ik verzin, speel en maak, want dan kan ik ook steeds gemakkelijker en duidelijker uitdrukken wat ik zie, hoor, ruik, proef, voel en denk. 5. Ik wil het kunstzinnig werk van ‘andere’ kunstenaars (‘echte’ en kinderen in mijn klas) leren kennen. Daarbij denk ik na over wat die kunstenaar wil ‘vertellen’. Wat ik denk of voel bij het kunstwerk, durf en kan ik vertellen in mijn eigen woorden, maar net zo goed kan ik het op mijn manier uitdrukken door te verzinnen, te spelen en te maken. 6. Door te kijken en te luisteren naar het werk van kunstenaars tracht ik mezelf, de anderen en de wereld beter te leren kennen en begrijpen. Dat kan ik doen door erover te praten, maar net zo goed kan ik het ook uitdrukken door zelf te verzinnen, te spelen en te maken. Strategieën Kunst.Zinnig WAARNEMEN EN ERVAREN: kinderen kijken, luisteren, ruiken en voelen. Ze denken, voelen en beleven. Onderwerp van waarneming en ervaring is de wereld rondom hen (met inbegrip van kunstwerken[1]). VERZINNEN, MAKEN EN SPELEN: kinderen verbeelden[2] hun ideeën, hun gedachten en gevoelens bij de wereld (met inbegrip van kunstwerken) op een kunstzinnige manier. BENOEMEN, WAARDEREN EN DUIDEN: kinderen leren over de wereld en over kunstwerken (ook die van andere kinderen). Ze kunnen hun gedachten, gevoelens en mening daarbij uitdrukken en (met elkaar) bespreken.
Transcript of KUNST.ZINNIGE LES(SEN) HANDEN de 2 en 3 graad lagere school€¦ · Doelen Kunst.Zinnig 1. Ik kijk...
Kunst.Zinnige Lessen HANDEN 1 [email protected]
KUNST.ZINNIGE LES(SEN)
HANDEN – 2de en 3de graad lagere school
https://kunstpuntzinnig.weebly.com/
Doelen Kunst.Zinnig 1. Ik kijk als een kunstenaar naar de wereld: onbevooroordeeld, verwonderd en vanuit mijn
verstand, mijn gevoel en mijn verbeelding. Daarbij zet ik al mijn zintuigen intensief in. Dit
inspireert mij om te verzinnen, te spelen en te maken[1].
2. Ik kan praten over wat ik zie, hoor, ruik, proef, voel en denk, maar net zo goed kan ik het op
mijn manier spelen en maken.
3. Bij het verzinnen, spelen en maken durf ik experimenteren, zoeken en mislukken, net zoals
een kunstenaar dat durft.
4. Net als een kunstenaar ben ik erop gericht om steeds beter te worden in hoe en wat ik
verzin, speel en maak, want dan kan ik ook steeds gemakkelijker en duidelijker uitdrukken
wat ik zie, hoor, ruik, proef, voel en denk.
5. Ik wil het kunstzinnig werk van ‘andere’ kunstenaars (‘echte’ en kinderen in mijn klas) leren
kennen. Daarbij denk ik na over wat die kunstenaar wil ‘vertellen’. Wat ik denk of voel bij het
kunstwerk, durf en kan ik vertellen in mijn eigen woorden, maar net zo goed kan ik het op
mijn manier uitdrukken door te verzinnen, te spelen en te maken.
6. Door te kijken en te luisteren naar het werk van kunstenaars tracht ik mezelf, de anderen en
de wereld beter te leren kennen en begrijpen. Dat kan ik doen door erover te praten, maar
net zo goed kan ik het ook uitdrukken door zelf te verzinnen, te spelen en te maken.
Strategieën Kunst.Zinnig WAARNEMEN EN ERVAREN: kinderen kijken, luisteren, ruiken en voelen. Ze denken, voelen en
beleven. Onderwerp van waarneming en ervaring is de wereld rondom hen (met inbegrip van
kunstwerken[1]).
VERZINNEN, MAKEN EN SPELEN: kinderen verbeelden[2] hun ideeën, hun gedachten en gevoelens
bij de wereld (met inbegrip van kunstwerken) op een kunstzinnige manier.
BENOEMEN, WAARDEREN EN DUIDEN: kinderen leren over de wereld en over kunstwerken (ook die
van andere kinderen). Ze kunnen hun gedachten, gevoelens en mening daarbij uitdrukken en (met
elkaar) bespreken.
Kunst.Zinnige Lessen HANDEN 2 [email protected]
LES 1 KLAPPENDE HANDEN
WAARNEMEN en ERVAREN
BENOEMEN, WAARDEREN EN DUIDEN
Kdn kijken naar een detail uit Michelangelo, De schepping van Adam — detail, c.1512, Sixtijnse Kapel,
Vaticaan
Gesprek:
- ‘Wat gebeurt er?’
- ‘Waaraan zie je dat?’
- ‘Wat zie je nog meer?’
https://mediawijs.be/praktijken/visual-thinking-strategies-rondleidingen
- Herken je dit fragment? Uit welk schilderij? Waar? Wanneer gezien?
- Betekenis?
Kunst.Zinnige Lessen HANDEN 3 [email protected]
VERZINNEN, MAKEN EN SPELEN
Opwarming met handen - https://youtu.be/jTBhIFSi-8M
Laat de kinderen in een kring gaan zitten. Ze leggen een hand tussen de handen van hun buren.
Daarna moeten de handen om beurten klappen.
Experimenteren met geluiden handen: kdn staan in een kring – ze experimenteren: welke geluiden
kan je met je handen maken (bv. wrijven, vingers knippen, klappen…)
Experimenteren met ritme: kdn staan in een kring – de lkr klapt een ritme voor – de kdn klappen na
Besteed aandacht aan ritme, tempo… (= BENOEMEN, WAARDEREN EN DUIDEN)
De kdn staan in een kring – duid een kdn aan dat voorklapt – anderen klappen na
WAARNEMEN EN ERVAREN
Toon “Clapping Music for 5 Performers (by Santi Carcasona)”
https://www.youtube.com/watch?v=X2-GP6LV8DM&feature=youtu.be
BENOEMEN, WAARDEREN EN DUIDEN
Bespreek:
Wat zie? (Besteed ook aandacht aan: 5 mannen (dezelfde man!) op een stoel, op een rij – eerst doen
ze ‘iets’ (neus peuteren, das rechttrekken…). Daarna stampen ze een rite met hun voet
Wat hoor je? (Ritme met voeten en geklap)
VERZINNEN, MAKEN EN SPELEN
Opdracht geven voor groepjes van max. 8 kdn.
1. Doe na wat de mannen deden in het eerste deel van het filmpje**: op een stoel op een rij
zitten – een handeling stellen die je wel zelf kiest* (**tot 0:26 in het filmpje)
* Hier kan je ook een ‘gevoel’ geven (nerveus, rustig, slappe lach…) dat ze moeten omzetten
in een handeling
2. Verzin nu een vervolg: je klapt een ritme met je handen, je beweegt met je handen, je
gebruikt je voeten of niet… (max. 1 minuut)
Kdn bereiden voor
WAARNEMEN EN ERVAREN
Kdn tonen aan de klas
BENOEMEN, WAARDEREN EN DUIDEN
Bespreek:
Suggesties
Wat vond je van hun start? Welke handelingen heb je gezien tijdens dat eerste deel? Welk gevoel
herkende je? Waaraan zag je dat?
Wat vond je van hun optreden? ‘Speelden’ ze samen? Klopte het ritme? …
Kunst.Zinnige Lessen HANDEN 4 [email protected]
BENOEMEN, WAARDEREN EN DUIDEN
Toon Clapping Music van Steve Reich
https://youtu.be/FcFyl8amoEE
https://youtu.be/QNZQzpWCTlA
Voor de durvers:
https://youtu.be/eu-tRXgOrdg
of Light/ Dark- Marina Abramovic & Ulay- performance art - https://youtu.be/t-j0Ey2O4HU
(en een wat speciale versie: https://youtu.be/BY4bL_bO8sA)
Voor een andere aanpak – met dans: https://youtu.be/HBWWF3ArW-w
INFO STEVE REICH: https://www.stevereich.com/
Andere mogelijk fragment: Stomp - https://youtu.be/l0XdDKwFe3k
INFO STOMP: https://stomponline.com/
Kunst.Zinnige Lessen HANDEN 5 [email protected]
ANDERE IDEEËN THEMA HANDEN:
Sprekende handen
WAARNEMEN EN ERVAREN
Vooropdrachten:
1. kdn observeren de handen van hun zusje, broer, mama, papa, opa of oma… - daarna
vertellen ze in de klas wat ze zagen, wat hen opviel. Geef mee dat ze al hun zintuigen moeten
gebruiken (Koud of warm? Zacht of ruw? Groot of klein? Stevig of slap? Schoon of vuil? …)
2. kdn maken de contour van hun vaders hand.
BENOEMEN, WAARDEREN EN DUIDEN
Kdn vertellen wat ze hebben waargenomen en ervaren (zie 1)
Vraag naar hun gevoelens (en gedachten) bij de geobserveerde handen (zie 1)
WAARNEMEN EN ERVAREN
Lees het volgende gedicht voor:
De hand van mijn vader
Aan de buitenkant
is de hand van mijn vader
een polderland
met riet en pluimgras
blauw gezwollen beken
en hier en daar, verstrooid,
wat zonnebloemen.
Aan de binnenkant
is de hand van mijn vader
een stafkaart
met snelwegen
en wandelpaden.
Ik vind er altijd
de weg op
naar huis.
Armand Van Assche
uit 'De zee is een orkest' 1978
uitg. Altiora. Averbode
Kunst.Zinnige Lessen HANDEN 6 [email protected]
BENOEMEN, WAARDEREN EN DUIDEN
Bespreek, met aandacht voor de beeldrijke taal.
VERZINNEN, MAKEN EN SPELEN
Of nog beter, gebruik bij een tweede lezing het gedicht als tekendictee. Hier vullen de kinderen op de
contour van hun vaders hand aan wat er in het gedicht staat.
Je kan streng zijn… of eerder kunstzinnig. Moeten ze het gedicht en de beelden begrijpen of mogen
ze de beelden uit het gedicht interpreteren?
Aan de buitenkant
is de hand van mijn vader
een polderland
met riet en pluimgras
blauw gezwollen beken
en hier en daar, verstrooid,
wat zonnebloemen.
buitenkant van de hand met haartjes, aders en moedervlekjes
Aan de binnenkant
is de hand van mijn vader
een stafkaart
met snelwegen
en wandelpaden.
binnenkant van de hand met de lijnen en groeven
Besteed ook aandacht aan de laatste verzen:
Ik vind er altijd
de weg op
naar huis.
veiligheid bij vader aan zijn hand…
Kunst.Zinnige Lessen HANDEN 7 [email protected]
WAARNEMEN EN ERVAREN
Bekijk met de kdn allerlei kunstwerken met handen.
http://www.thewestologist.com/arts/hands-in-art
of
Michael Borremans
Alex Katz
Kunst.Zinnige Lessen HANDEN 10 [email protected]
BENOEMEN, WAARDEREN EN DUIDEN
Bespreek de kunstwerken
Gesprek:
- ‘Wat gebeurt er?’
- ‘Waaraan zie je dat?’
- ‘Wat zie je nog meer?’
https://mediawijs.be/praktijken/visual-thinking-strategies-rondleidingen
Besteed aandacht aan ‘techniek’, kleurgebruik, welk werk spreekt jou het meest aan en waarom?
VERZINNEN, MAKEN EN SPELEN
BENOEMEN, WAARDEREN EN DUIDEN
Toon nu een van de volgende werken… als inspiratiebron voor de eindopdracht voor deze les.
Zelfde bespreking als hierboven.
Magnus Plessen
Kunst.Zinnige Lessen HANDEN 11 [email protected]
David Almejd
Louise Bourgeois
Hoe kiezen?
Het werk van Magnus Plessen biedt mogelijkheden om een collage te maken. Kinderen knippen
vormen uit en maken daar een hand mee. Besteed dan zeker aandacht aan de zwarte cirkel en de
gele strook. Betekenis? Wat willen de kdn toevoegen als accent.
Hier kan je ook weer terug naar het gedicht over de hand van mijn vader… (tip: vaderdag!) Laat hen
de hand van hun vader bestuderen, of er een foto van nemen in zwart-wit. Op deze foto kunnen ze
dan elementen kleven die verbeelden wat hun opviel aan hun vaders hand. Er kan ook een
geschreven tekst bij vergelijkbaar met de laatste strofe: Ik vind er altijd de weg op naar huis.
Kunst.Zinnige Lessen HANDEN 12 [email protected]
Het werk van Almejd biedt mogelijkheden om terug te grijpen naar het detail uit Michelangelo. Hier
zouden kinderen foto’s van hun handen met de handen van iemand die voor hen belangrijk is (of
iemand van wie ze kunnen zeggen: Ik vind er altijd de weg op naar huis) te combineren. Belangrijk
hier is dat ze de houding van de handen ofwel kopiëren van het fragment uit Michelangelo (wat hen
help waarnemen) ofwel een eigen betekenis geven. Ook hier kan er naast de foto’s een tekst komen.
(Ook weer een kunstzinnig cadeau voor vaderdag?)
Het werk van Bourgeois biedt veel mogelijkheden: eigen hand (links of rechts?) verbeelden op
verschillende manieren (gevoelens aan koppelen? Kleuren laten kiezen – hier kan je terug naar het
werk van Borremans) of een hand van iemand die voor hen belangrijk is (of iemand van wie ze
kunnen zeggen: Ik vind er altijd de weg op naar huis)
WAARNEMEN EN ERVAREN
BENOEMEN, WAARDEREN EN DUIDEN
Bespreek nadien ook elkaars werken. (zie visual thinking strategies).
Als het een vaderdagcadeau werd: zeker de reactie van de papa’s bespreken!
WAARNEMEN EN ERVAREN
Mogelijk slot…
Toon het werk van Almejd (als je het niet gekozen hebt voor de opdracht) en laat hen de link leggen
met het werk van Michelangelo.
Een laatste ideetje…
Dansende handen
Handen laten dansen… in een filmpje (MEDIA). Met linken naar gebarentaal of instructies van
politieagenten.
Dancing hands - https://youtu.be/WYLbnOrXKMM
Gebarentaal - https://youtu.be/oZMyER7fWJY
Politieagenten - https://youtu.be/J8uIFwNVB2g
Thaise dans - https://youtu.be/yto_cjEp3OI
