1

enjoy readingKONNECT

Colofon

Dit is een uitgave van KATHO.

Hoofdredactie en verantwoordelijke uitgever: Larissa Deblauwe

Eindredactie: RCA Group, Dirk Sas

Creatie en vormgeving: Matthias Malfrere en Lien Vanden Broecke

Fotografie: Willem Blancke

Jaargang 15 - maart 2012

Nieuw, nieuwer, nieuwst!We nemen afscheid van de winter, de lente is in het land. Tijd voor “nieuw, nieuwer, nieuwst” vandaar

een primeur op de cover van onze Konnect. Zo zal de ingang van onze campus Kortrijk er binnenkort

gaan uitzien. Vele machine- en manuren worden geïnvesteerd om de aantrekkelijkheid van ’t Forum

extra in het groen te zetten. Ondertussen worden de bomen volop aangeplant en hebben we mooie

vooruitzichten op nieuw leven.

Afscheid nemen van een donker seizoen is gemakkelijk, maar afscheid nemen van een gewaardeerde

collega is iets wat niemand wil doen. Jammer genoeg begon er voor Mark geen nieuwe lente bij ons

meer. We missen jou Mark, maar denken met dankbaarheid terug aan wat jij voor ons en voor KATHO

betekende.

Warme lentegroet

Larissa Deblauwe

3

Inhoud Collega – Matthias arChie 4

ProjeCt in de kijker - 3d sCanning 6

FoCus - Paul Crevits 8

assoCiatie:

- ik wil Meer (ik studeer verder – beurs) 10

- PraktijkgeriCht onderzoek in assoCiatie ku leuven 11

- ik wil Meer (bis) PubliCaties vlaaMs Ministerie van onderwijs en vorMing 10

ProjeCten van studenten:

- Citylab 12

- wat als… kinderen dieren zouden zijn 13

- kijk! watt een huis! 13

- het leven zoals het is: het eerste leerjaar 13

- hollywood aan de leie 13

- is het een vogel? is het een vliegtuig? 14

- tussen de exaMens door… 15

- een veradeMing 15

- Freeze your rules, Free your senses 15

FaMilienieuws 16

exPertiseCentruM in de kijker - voeding 18

de wereld van katho

- ndanka, ndanka 20

- vrijdag wordt buitendag! 21

- net werk (CiCe) 22

- entre torhout et liège 22

- Childhgood 22

- een Poolse soaP 23

- above is heaven, below is hangzhou 24

in ’t kort

- volhoubaarheid 28

- kijk eens links van je 28

- niCaragua, here i CoMe 29

- FlashMob! 29

- genoeg gelezen, tijd voor een… koFFiestoP 33

- those were the (ManageMent) days! 33

- katho in de eerste ronde! 34

- leren waarderen - dag van de doCent 34

- we zijn gezien 35

- hoor heM! 35

- de sChool van de toekoMst (volgens MiCrosoFt) 36

- balans PerFeCt in orde! 36

- katho studenten neMen een looPje 37

- oPen CaMPusdagen 37

- vijFtig ProCent te veel dyslexie? 40

- we bouwen een booM 41

en verder…

- iPad in katho 26

- innovatie tweedaagse oostende 30

- sChaken als keuzevak 32

- diChterwedstrijd 38

4

5

Deze libel is een uniek kunstwerk van Thijs van

der Wal. Het staat in het natuurgebied ‘de

Marionetten’, een klein stukje groen aan de

rand van Kortrijk waar je tot rust kan komen.

Ik kom af en toe naar dit natuurgebied want

je hebt er een prachtig vergezicht op

Kortrijk-centrum en op het nieuwe ziekenhuis.

Je kunt zelfs KATHO zien. De combinatie van

mijn job als coördinator van de opleiding

Sociaal werk met mijn job als beleidsmede-

werker binnen Sociaal-agogisch werk, maakt

het behoorlijk druk. En dan is het plezant om

af en toe heel even de rust op te zoeken van

dit onbekende stukje groen.

Waar de libel nu staat, waren er vroeger

kleiputten. Na het ontginnen van de klei

werden ze gebruikt als stortplaats voor

tuinafval. Sinds 1990 heeft men echter het

stort gedempt en kon er een unieke flora én

fauna ontwikkelen. De libel zelf is eigenlijk

een bezoekerspaviljoen, waar je nog nuttige

informatie kunt vinden over het natuurgebied.

Ze staat symbool voor het herstel van het

ecosysteem. Libellen komen immers snel

terug als er zich ‘nieuwe’ natuur ontwikkelt.

Het departement Sociaal-agogisch werk heeft in

de eerste plaats een symbolische waarde voor

mij. Mijn pa en mijn broer hebben hier ook

gestudeerd. Maar het belangrijkste is dat ik er

mijn vrouw heb leren kennen. Tijdens de

studiereis in het derde jaar naar Kopenhagen

is de vonk tussen ons overgeslagen. We zijn

dus een echt KATHO-koppel en halen nu nog

regelmatig anekdotes op over onze studen-

tentijd. Dat ik nu werk op de plaats waar we

elkaar hebben leren kennen, en dat ik zelfs

coördinator ben van de opleiding die we

beiden gestudeerd hebben, maakt het extra

speciaal voor me. Ik ga nu bovendien zelf al

zes jaar mee als begeleider op één van onze

studiereizen. Dit jaar is de bestemming

Marseille. De studenten een internationale

ervaring geven en hen leren hun blik te

verruimen tot buiten de landsgrenzen, vind ik

zelf een heel belangrijk aspect van een

opleiding.

De voorspelling van de docente is uitgekomen,

de cirkel was rond. En eerlijk gezegd: ik heb er nog geen seconde spijt

van gehad.

Ik had er eigenlijk nooit aan gedacht om in het

onderwijs te stappen. In het tweede en derde

jaar kregen we Sociologie van een docente

die ondertussen al op pensioen is. Tijdens die

lessen heb ik de sociologie-microbe te pakken

gekregen en ik heb dan ook na mijn bachelor

Sociaal werk een master in die richting

gevolgd. Voor de docente was het een

verademing dat er eindelijk nog eens een

student geïnteresseerd en gepassioneerd was

door haar vak. Ze was heel opgetogen en ze

zei me - al lachend - dat ze nog zou blijven

werken tot ik afgestudeerd was. En dat ik dan

haar plaats kon innemen. Hoewel ik uit een

uitgebreide onderwijsfamilie kom - mijn

vader en moeder en alle tantes en ooms langs

vaderszijde werk(t)en in het onderwijs - had

ik toen andere carrièrepistes in gedachten.

Toen er na enkele jaren een vacature kwam

voor een socioloog in KATHO, moest ik toch

terugdenken aan wat die docente vijf jaar

ervoor gezegd had. Ik heb uiteindelijk toch

gesolliciteerd. Zelfs met nog steeds een lichte

twijfel ben ik naar het sollicitatiegesprek

gegaan. Het gesprek viel heel goed mee en ik

mocht beginnen. De voorspelling van de

docente is uitgekomen, de cirkel was rond.

En eerlijk gezegd: ik heb er nog geen seconde

spijt van gehad.

Het belang duiden van de maatschappij waarin

we leven. De eerste jaren heb ik mijn passie

voor sociologie proberen over te brengen op

de studenten: de omgeving waarin we

opgroeien en de invloed die dit heeft op ons

dagelijks gedrag. Hoe de organisatie van een

maatschappij ervoor zorgt dat er mensen in

de marge belanden, dat mensen uitgesloten

worden en dat dit meestal niet aan henzelf te

wijten is. We leven in een steeds meer

geïndividualiseerde samenleving waar heel

veel appèl gedaan wordt op de eigen

individuele verantwoordelijkheid. Het was en

is een mooie uitdaging om studenten

proberen te overtuigen dat zeker niet álles

bepaald wordt door onze individuele keuzes,

maar dat we ook heel veel beïnvloed worden

door de structuren waarin we leven.

Ik wil er mee voor zorgen dat we kwaliteitsvol

onderwijs aanbieden. De laatste jaren ben ik

nu meer bezig met het mee helpen ontwikke-

len van het beleid. Ik vind het belangrijk dat

we studenten de juiste competenties

meegeven zodat ze een goede start kunnen

nemen op de veranderende arbeidsmarkt. Het

is nodig hen ook de basis mee te geven om

zich te blijven bijscholen. Binnen Sociaal-ago-

gisch werk blijft het ook zoeken om wat we

kennen en kunnen nog beter te valoriseren.

-Collega-M A T T H I A S A R C H I E

6

We hebben een mooie traditie in maatschap-

pelijke dienstverlening en zetten voorzichtige

eerste stappen in het praktijkgericht onder-

zoek. Maar we kunnen en moeten dit nog

verder ontwikkelen en willen hierbij zeker ook

onze studenten nog meer betrekken. Op dat

vlak ben ik er dan ook van overtuigd dat we

met een bachelorproef in het laatste jaar -

waar een groepje studenten x-aantal weken

fulltime werkt aan een reële probleemstelling

die door het (regionale) werkveld werd

geformuleerd - heel wat kunnen verwezenlij-

ken. Dat zal een meerwaarde betekenen

zowel voor de studenten, de opleiding als het

werkveld. We kunnen op die manier zeker

een belangrijke bijdrage leveren bij de

innovatie in de non-profit sector in onze

regio.

Ik vind het belangrijk dat we studenten de

juiste competenties mee-geven zodat ze een goede start kunnen nemen op

de veranderende arbeidsmarkt.

Ik werk graag op KATHO. Naast het inhoude-

lijke van de job, werk ik hier ook graag

vanwege de randvoorwaarden. KATHO is écht

een ‘warme’ hogeschool, waar je je thuis

voelt. Er is heel veel collegialiteit. Je krijgt er

de nodige vrijheid en tegelijkertijd ook

genoeg ondersteuning. De campus is

bovendien een prachtige omgeving om te

werken. Tenslotte vind ik het heel fijn om dag

in dag uit met jonge mensen te mogen

werken. Het houdt je jong, het doet je

nadenken, het laat je relativeren.

Ik geef de estafettestok graag door aan Sofie

Vanmaercke. Ik heb Sofie een tweetal jaar

geleden leren kennen op een coördinatoren-

dag waarop we beiden voor het eerst

uitgenodigd waren. Sofie was in Roeselare

net coördinator geworden van Verpleegkunde

en ik net van Sociaal werk. Het was duidelijk

dat we toen beiden met dezelfde vragen,

uitdagingen, soms ook twijfels omtrent ons

coördinatorschap zaten. Ondertussen zien we

elkaar af en toe op VTO-dagen en wisselen we

nog steeds ervaringen uit. Ik ben benieuwd

welk voorwerp Sofie zal kiezen …

Lucien, een blad papier inscannen deden we

zelf al eens, maar wie heeft er nood aan

3D-scanning?

Lucien: “3D-scannen is in volle opmars, al en-

kele jaren wordt dit gebruikt voor het

opmeten van data onder andere in de

medische wereld, voor interieurs, in de

mechanische industrie, voor restauratie of in

de kunstwereld. Daarom namen we zelf het

initiatief om die complexe meettechniek

vanuit KATHO onder de knie te krijgen. Het is

zeker al bekend bij grote ondernemingen

bijvoorbeeld in de auto-industrie, maar met

onze kennis kunnen we ook kleinere en

middelgrote ondernemingen helpen.”

Wat is 3D-scannen dan precies?

Lucien: “Ik word even technisch: bij deze

scanning projecteren we een lichtpatroon op

een voorwerp. Door met één of meerdere

camera’s naar deze projectie te kijken, kan

een digitalisering van het meetoppervlak

bekomen worden. Met deze rasterprojectie is

het mogelijk om in enkele seconden

miljoenen punten op te meten. De resolutie

en het meetbereik hangen af van de optische

componenten, de projector en de camera

waarbij het scanbare volume kan variëren van

enkele mm³ tot verscheidene m³.”

Waarom zou een onderneming zo’n scanning

eigenlijk willen?

Lucien: “Door de toenemende complexiteit

van de producten voldoet de klassieke

3D-meting niet meer om ze te evalueren.

Bovendien worden de kwaliteitseisen van

producten en productieprocessen steeds

strikter. Daar waar bij klassiek 3D-meten

slechts een beperkt aantal punten wordt

gemeten, worden bij scannende metingen

zeer veel, vaak miljoenen, punten gemeten.

Dit resulteert dan vaak in een volledige

digitalisering van het meetobject. Deze

metingen bewijzen dus vooral hun nut bij

kwaliteitscontrole en reverse engineering van

complexe oppervlakken zoals bijvoorbeeld

vlakken en cilinders. Wanneer de gemeten

puntenwolk wordt uitgelijnd ten opzichte van

het CAD-model kunnen afwijkingen eenvou-

dig gevisualiseerd worden.”

Euh, ‘reverse engineering’ zei je?

Lucien: “Inderdaad, in reverse engineering

vertrekken we niet van een leeg blad maar

van een bestaand voorwerp dat we ‘terug in

kaart’ brengen. Zo wordt bijvoorbeeld een

auto gescand met een puntenwolk als

resultaat: alle coördinaten van een verzame-

ling punten op het oppervlak van het

voorwerp. Het doel van reverse engineering is

een dergelijke puntenwolk omzetten naar een

wiskundige beschrijving van het gescande

object, een CAD-model. Reverse engineering

7

-Project-I n d E k I j k E R

Hoe zou het zijn met...

het kennisvalorisatieproject rond 3D-scanning?Wat zeggen je volgende woorden: ‘Productevaluatie en reverse engineering met behulp van 3D-geometrisch scannen’? Indien dit je niet al te veel zegt, lees dan vooral verder: collega Lucien Galle van het departement Technologie en informatica, scant voor jou het hele project.

is haast niet meer weg te denken uit de

hedendaagse industrie.”

Kunnen ontwerpers niet gewoon hun plannen

erbij halen?

Lucien: “Er zijn verschillende redenen

waarom bedrijven niet beschikken over het

oorspronkelijke CAD-model. Soms wil de

ontwerper de data niet beschikbaar stellen of

het gaat om een oud product waarvan

helemaal geen modellen zijn of de oorspron-

kelijke maker niet meer te vinden is. En soms

gaat het over een totaal nieuw ontwerp van

een door een creatief ontwerper met de hand

gemaakt prototype waar geen plan van is.”

Nu wordt het herkenbaar!

Lucien: “Het kan ook heel leuk worden: om

tot een 3D-animatie te komen, worden

modellen vaak in een eerste fase in klei

gemaakt. Deze objecten worden dan

ingescand om tot een CAD-model te komen.

Op deze manier kan men de objecten

animeren met behulp van computers.”

Waarom ontwikkelen bedrijven dat niet zelf?

Lucien: “Vandaag is men met dergelijke

innoverende meettechniek niet vertrouwd.

Veel KMO’s uit de kunststofsector zijn totaal

niet op de hoogte van dit principe van meten.

Wanneer de bedrijven producten wensen te

maken voor de autosector moet men de

producten op een ver doorgedreven kwali-

teitsanalyse evalueren. Met de huidige

meetmethodes kan men moeilijk aan deze

eisen voldoen. De scannende meettechniek is

al van toepassing bij de grote autobedrijven

en zal in de nabije toekomst ook vereist

worden bij de toeleveringsbedrijven.

Wanneer de in Vlaanderen wijd verspreide

toeleveringsbedrijven verder willen meespe-

len, zullen ze dergelijke meettechniek moeten

kunnen toepassen. Hierin zien we KATHO als

een meerwaarde voor de bedrijven uit deze

sector. Bijkomend: door gebruik van deze

innoverende meettechniek helpen we hun

productieproces te verbeteren. We kunnen

productiefouten eenvoudiger visualiseren

waardoor men vlugger conclusies kan trekken

om het productieproces te wijzigen.”

Mooi! Maar even terug naar de titel van deze

rubriek: hoe ver staan we met dit project?

Lucien: “Toen we er drie jaar geleden mee

begonnen, hebben we ons eerst de techniek

van 3D-scannen eigen gemaakt. Daarna

hebben we ons gericht op kwaliteitsonder-

zoek en vandaag de dag ontwikkelen we de

zeer complexe techniek van reverse enginee-

ring. Het is niet voldoende om de software

hiervan te kennen, we willen dit volledig

beheersen en blijvend kunnen aanbieden aan

ondernemingen. We merken ook dat veel

werk in de kunststofsector door deze techniek

efficiënter zou kunnen verlopen. Vaak zien we

verbazing als we tonen wat er mogelijk is. De

kennis wordt door ons opgebouwd, het is

straks tijd om ze ook te valoriseren.”

8

-Focus-P A U L C R E V I T S

Elk jaar opnieuw zoeken docenten en studenten naar stageplaatsen en onderzoeksonderwerpen want… de bachelorproef komt er (weer) aan. Een hele onderneming om alle studenten op weg te zetten, te begeleiden én te beoordelen. We doen dit niet zomaar. Paul Crevits, directeur Onderwijs en Onderzoek, legt haarfijn uit hoe deze opdracht kadert in onze strategie en hoe ze ‘onderwijs’ en ‘onderzoek’ perfect complementeert.

Paul, waarom moet elke student, en dus ook

menig docent, doorheen die bachelorproef?

Paul: “Simpel: omdat het de essentie is van

onze opdracht als hogeschool. En het is toch

een schitterende opportuniteit voor de

student? We willen dat onze studenten zo

competent mogelijk worden. Welnu, elke als

bachelor afstuderende student bewijst

hiermee via een specifieke, geïntegreerde

afstudeeropdracht dat hij de essentiële

competenties van een professionele bachelor

in voldoende mate heeft verworven. Boven-

dien is het geen loos onderzoek: het is een

persoonlijke onderzoeks- en ontwikkelings-

opdracht, uitgevoerd in de concrete realiteit

van zijn toekomstig beroep.”

Een bachelorproef is niets nieuws, waarom

leggen we er nu meer klemtoon op?

Paul: “Dat is niet toevallig. Niet voor niets is

‘onderzoek’ ons jaarthema en willen we dat

concreet waarmaken, dan is de bachelorproef

daar het meest verspreide voorbeeld van. Elke

afstuderende KATHO-student gaat, op een

concrete vraag van het werkveld, zelf bewijzen

dat onderzoek een perfect bindmiddel is

tussen zijn vorming en de professionele

omgeving waarin hij gaat functioneren. Het is

trouwens ook niet ‘per ongeluk’ dat we dit

jaar de dienst Onderwijs en Kwaliteit hebben

herdoopt tot de dienst Onderwijs en Onder-

zoek.”

Dit onderzoek gaat, ook voor docenten, verder

dan een opdracht voor een paper?

Paul: “Dat hoop ik wel! De opdracht omvat,

eigen aan de professionele bachelor, 3

hoofdcomponenten: een intensieve participa-

tie aan het beroepsleven, een concreet

onderzoeks- en ontwikkelingsproject en een

verantwoordingsrapport. Het project moet

zeker gaan over een kernvaardigheid van het

beroep, het onderzoek moet een reëel

probleem omvatten. De student krijgt

daarvoor een ruime ervaring op de werkplek.

Hij of zij krijgt inzicht in concreet wetenschap-

pelijk werk: probleemanalyse en ontwikke-

ling. Het mooiste is wanneer de oplossing die

de student aandraagt in zijn rapport ook

effectief gerealiseerd kan worden.”

Leuk, een rapport dat de student dit keer zelf

mag schrijven!

Paul: “Ik denk niet dat ze er zo over denken.

Dit rapport en de beoordeling omvat drie

‘inspecties’: het resultaat-inhoudelijke, het

productieprocesmatige en het zelfreflectieve.

We stellen hierbij vragen zoals: wat heb je ge-

leerd? Zie je andere toepassingen? Wat kan

beter? Welke hulpbronnen hanteer je? Wat

heb je over jezelf geleerd? Wat leerde je over

het beroep ? Hoe zou je opleiding beter

kunnen gefocust worden? Of, indien het gaat

om het schrijven van een handleiding voor de

aanwending van het product: welke zijn de

ingebouwde kwaliteitscontrolemechanismen

of auto-correctie-mechanismen in het

product?”

Bachelorproef(t)

Wat voorafging

in onze eerste, toen nog naamloze, editie van Konnect gaf Eric Halsberghe zijn strategische visie weer

op de rol van KatHo binnen de 3 doelstellingen voor hogescholen: onderwijs, projectmatig weten-

schappelijk onderzoek en maatschappelijke dienstverlening. Zijn klemtonen lagen op de integratie van

praktijkgericht onderwijs, de verbreding van kennisvalorisatie, de versterking van kenniscirculatie en

het praktijkgericht onderwijs.

Joris Hindryckx maakte in ons tweede nummer de connectie nog scherper door met oUtrEaCH de

maatschappelijke verwachting vanuit onderwijs en onderzoek te belichten. De strategische binding met

de samenleving werd aangehaald.

vandaag zoomt Paul Crevits nog verder in op deze KatHo-strategie met een erg belangrijke katalysator

van de doelstellingen: de bachelorproef.

9

Dat klinkt als een combinatie van ‘stage’ en

‘eindwerk’.

Paul: “Dat is het ook. Al komt hier, opnieuw,

het specifieke onderzoeksgedeelte over een

reëel probleem van de organisatie nog bij. We

mogen dat niet onderschatten. En, bovendien

zijn er alle extra vaardigheden zoals de

mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid.

Voor veel studenten betekent dit bovendien

een synthese in het Duits, Engels en Frans. Er

is ook de digitale of vormtechnische aanpak,

de algemene présence, de stress-hantering, …

We verwachten dat onze studenten construc-

tief kunnen omgaan met kritiek en externe

sturing en dat ze intens en productgericht

kunnen samenwerken met ‘collega’s’.”

Dit alles klinkt de docenten wellicht vertrouwd

in de oren. Welke rol hebben zij hierin te

spelen?

Paul: “Deze bachelorproef kan een hefboom

zijn voor een meer veralgemeende ‘optimali-

serende en innovatieve-opwaarderende’

organisatie van de derde jaren. Mijns inziens

moet dit dan wel met enige radicaliteit

worden uitgevoerd. Dit betekent dat het

gehele derde jaar afgestemd wordt op deze

proef.

Andere methodische innovaties kunnen

daarin zeker worden ondergebracht: ik denk

aan coöperatief leren, casusgericht onderwijs,

small business projects, geïntegreerde proef,

enzovoort. De drie decretale opdrachten zijn

ongetwijfeld ook anders te realiseren, maar

met deze proef kan dit op een sterk geïnte-

greerde wijze. Via de onderzoekstaken

worden studenten in de gelegenheid gesteld

om kennis te maken met de actuele, vakeigen

tijdschriften en via de opdrachten worden

studenten geëngageerd als probleemoplosser

voor reële sector-

specifieke, maatschappelijke problemen.

Dat is waar elke docent, in elk vak en op elk

moment, mee moet naar streven.”

Barber wint Bachelor AwardOnze studente Toegepaste psychologie Barber Declerck won op 9 december de Bachelor Award met haar bachelorproef: “Intergenerationeel project dementie: effectiviteitsmeting van een vorming over dementie voor kinderen.” Collega Sylvie Steenhaut begeleidde deze proef.

De Misthoorn is een begeleidingsdienst in

Ingelmunster voor personen met dementie.

Deze dienst wilde de bevolking sensibiliseren

door het geven van vorming over dementie

aan schoolkinderen van het vijfde en zesde

leerjaar basisonderwijs en het eerste jaar

secundair onderwijs. Dit gebeurde onder

andere door D.O.O.S (Dementie Ondersteu-

nings- en OntmoetingsSchouwspel) wat

bestond uit grote gekleurde kubussen die in

de gemeente werden geplaatst en waar

kinderen hun tekeningen konden ophangen.

De proef van Barber beschrijft het evaluatief

onderzoek dat naging of dit lessenpakket rond

dementie ook effectief is. In het literatuurge-

deelte beschrijft ze de werking van de

hersenen, het geheugen en de verschillende

aspecten van dementie. In het praktijkgedeel-

te overloopt ze de ontwikkeling van het

lessenpakket en de enquête. Wat blijkt? De

cijfers tonen aan dat de vorming wel degelijk

effectief is. Dit maakt dat deze vorming ook

bruikbaar is voor wie in andere gemeenten

eenzelfde project opstart. Het is een kant en

klaar vormingspakket voor de hierboven

genoemde doelgroep en vormt een meer-

waarde voor het werkveld.

De bachelorproef: een persoonlijk onderzoeks- en ontwikkelingsgericht totaalproject waarmee de opleiding als professionele bachelor wordt gefinaliseerd.

10

-Associatie-k U L E U V E n

Ik wil meer!Wie zijn studenten met veel enthousiasme heeft kunnen ‘raken’, krijgt misschien wel deze verzuchting te horen. En wat zeggen we dan? Dat kan! Studenten die graag nog een jaartje of meerdere jaartjes aan hun opleiding wilden breien, bezochten eerder deze maand de Verderstudeerbeurs in Leuven of Gent.

Masters, manama’s, banaba’s, schakelprogramma’s, voorbereidingsprogramma’s, verkorte

bachelors: deze Verderstudeerbeurs maakt studenten wegwijs in het aanbod.

Niet alleen enkel onze studenten, maar ook enkele van onze collega’s waren op de beurs aanwe-

zig: Ingrid Depuydt voor de BANABA Schoolontwikkeling, Charlotte Desmet voor de BANABA

Buitengewoon onderwijs en Ron Beirens voor de BANABA Internationaal Management.

Hartelijk dank daarvoor collega’s.

Ik wil meer! (bis)Wie zijn studenten met veel enthousiasme wil ‘raken’, slaakt misschien zelf deze kreet.

Ook daar is een antwoord op te vinden: in de catalogus ‘Publicaties’ van het Vlaams Ministerie van

Onderwijs en Vorming, vind je de meest uiteenlopende onderwerpen die van ver of van dichtbij met je

onderwijsopdracht te maken hebben. Zeker de moeite om even te grasduinen!

Makkelijk ook : je kunt de publicaties online aanvragen via de bestelmodule.

Sommige publicaties zijn gratis. Andere betaal je tegen kostprijs (de verzendingskosten zijn steeds

inbegrepen).

Maar je kunt alle publicaties ook ter plaatse inkijken en/of aankopen.

Dan moet je wel even naar Brussel: je vindt de cel Publicaties Onderwijs in het Consciencegebouw,

Koning Albert II-laan 15 (5 A 02), 1210 Brussel.

Openingsuren? Maandag tot vrijdag 9.30 uur tot 12.30 uur en 13.30 uur tot 16.30 uur.

Nieuwsgierig? Je moest al aan het surfen zijn!

http://www.ond.vlaanderen.be/publicaties/

Sta niet met je mond vol tanden!

Op de website www.verderstudeerbeurs.be

vind je een lijst met de aangeboden

opleidingen onderverdeeld in

studiedomeinen. Altijd handig!

1111

Praktijkgericht onderzoek in Associatie KU LeuvenGelukkig is het praktijkgericht onderzoek niet enkel bij ons in KATHO tot ontwikkeling gekomen: de toekenning van PWO-middelen aan hogescholen met professionele opleidingen heeft sinds 2003 overal een onderzoeksdynamiek op gang gebracht. Eerder al was het HOBU-Fonds (in 2004 hervormd tot TETRA) een belangrijke stimulans geweest tot toegepast onderzoek i.s.m. KMO’s voor de technologisch gerichte opleidingen.

Om een en ander op elkaar af te stemmen werd in 2004 een werkgroep Onderzoek in de professionele BA-opleidingen in het leven geroepen, kortweg de werkgroep OPB. Hierin zijn alle hogescholen met professionele bacheloropleidingen van de asssociatiepartners via hun onderzoekscoördinator vertegenwoordigd.

De doelstellingen van de werkgroep?

In de eerste plaats: een forum creëren voor de

uitwisseling van informatie rond praktijkgericht

onderzoek. We willen ook de samenwerking

bevorderen rond onderzoeksitems waar

departementen van verschillende hogescholen

uit de associatie expertise in bezitten.

Uiteraard is het een ideaal platform voor de

uitwisseling van ‘good practices’ maar de

werkgroep wil binnen en buiten de associatie

de belangen behartigen van het professioneel

hoger onderwijs m.b.t. het praktijkgericht

onderzoek. En dit willen we in het bijzonder

doen naar de Associatieraad Onderzoek (ARO)

toe en de werkgroep Onderzoek van de

VLHORA.

Huidige samenstelling van de werkgroep OPB

Voorzitter: Prof. Hubert Cossey (HIVA)

Dienst Onderzoekscoördinatie KU Leuven: Inge Lerouge

Groep T: Joke Torbeyns

HUB: Dirk Smits

Lessius Mechelen: Eric Goubin / Kurt De Meester

KAHO St-Lieven: Hugo Verbeke

KATHO: Erik Blomme

KHBO: Renaat De Craemer

KHK: Joan De Boeck

KHL: Kristien Dieussaert

KHLim: Greet Fastré

Sint Lucas (WENK): Saskia Wierinck

Concreet

Het mag gezegd worden: de werkgroep OPB is

een bijzonder dynamische groep. Een greep uit

de activiteiten:

•jaarlijkseinventarisatievandeprojecten,

gesubsidieerd met de middelen uit de

PWO-enveloppe: we ontwerpen momenteel

een database die via de website van de

associatie geraadpleegd kan worden

•eenplaatsgevenaanhetpraktijkgericht

onderzoek binnen het Meerjarenplan

Onderzoek van de associatie

•ontwikkelenvanvoorstellenvanvoor

iedereen aanvaardbare outputindicatoren

voor praktijkgebaseerd onderzoek: een eerste

voorstel vormde in 2008 reeds de basis voor

een ontwerptekst door de VLHORA-werk-

groep Onderzoek en wordt momenteel verder

verfijnd op basis van een analyse van de

voorbije jaarverslagen van de hogescholen;

hiermee wordt proactief ingespeeld op de

nieuwe decretale ontwikkelingen rond PWO

•klankbordbijdeontwikkelingvanderecent

verschenen gids voor praktijkgericht

onderzoek (zie hiernaast)

•faciliterenvansamenwerkingtussen

onderzoekers uit professionele opleidingen

binnen de associatie, onder meer door het

steeds beter afstemmen van timing en

procedures; uiteindelijk doel is te komen tot

een uitwisseling van projectideeën en tot

gezamenlijke en complementaire onder-

zoeksprojecten

•opmaakvaneenfunctieprofielvoorpraktijk-

gerichte onderzoekers en projectleiders

•inventarisatievaninternationalesamenwer-

kingen m.b.t. praktijkgericht onderzoek in de

professionele bacheloropleidingen, om zo te

komen tot een inspiratiebundel met goede

voorbeelden en contactpunten

•inventarisatievandrempelsenstimulerende

factoren voor het betrekken van lectoren bij

het praktijkgericht onderzoek in de verschil-

lende hogescholen van de associatie

•oplijstenvandemeestwenselijkeactiesdie

samenwerkingsverbanden binnen de

associatie kunnen faciliteren, …

Onderzoek in de praktijk: een gids voor praktijkgericht onderzoek

AUTEURS: KRISTIEN DIEUSSAERT, DIRK SMITS EN ERIC GOUBIN

UITGEGEVEN IN 2011 BIJ ACCO (ISBN 978-90-334-8560-2)

KATHO-onderzoekers die dit boek nog niet in

hun bezit hebben kunnen dit op eenvoudige

vraag gratis bekomen via een mailtje naar

martine.dherbigny@katho.be.

Tot zolang de voorraad strekt!

Deel in het geheelHeb je een vraag of voorstel rond

praktijkgericht onderzoek die ook relevant is voor de

associatiepartners? Aarzel niet om contact op te nemen

met Erik Blomme.

KRISTIEN DIEUSSAERTDIRK SMITS

ERIC GOUBIN

Onderzoek in de praktijkeen gids voor praktijkgericht onderzoek

Binnen hogescholen wordt meer en meer onderzoek verricht. Zo ook in de professi-onele bacheloropleidingen. Dit onderzoek heeft een sterk toegepast karakter. Het verloopt in nauwe samenwerking met de opleidingen en met bedrijven en organi-saties uit het werkveld. Daarom noemen we het praktijkgericht onderzoek.

In dit boek doorlopen we het proces van een idee tot de uitwerking ervan in een onderzoeksvoorstel, van het zoeken van partners en financiering tot het opstarten van nieuw onderzoek, en van het ver-richten van onderzoek tot het verspreiden van de resultaten ervan. Het boek is geen handleiding onderzoeksmethoden, maar een praktische gids voor beginnende on-derzoekers. De focus ligt op de efficiënte organisatie van praktijkgericht onderzoek. Gerichte vragen en checklists zorgen er-voor dat je stilstaat bij alle noodzakelijke stappen om een succesvol onderzoek te verrichten.

Als beginnend onderzoeker kan je met dit boek onmiddellijk aan de slag. Het helpt je een onderzoeksvoorstel neer te schrij-ven, een onderzoek uit te voeren en de re-sultaten bij het door jou beoogde publiek te brengen. Het bevat een veelheid aan verwijzingen naar bijkomende informatie. Ook administratieve, juridische en ethische aspecten van onderzoek worden belicht.

KRISTIEN DIEUSSAERT is sinds 2005 verbonden aan de Katholieke Hogeschool Leuven

als stafmedewerker bij de dienst Onderzoek & Innovatie.

DIRK SMITS is sinds 2005 verbonden aan de Hogeschool-

Universiteit Brussel als diensthoofd van het onderzoekscentrum

PRAGODI.

ERIC GOUBIN is sinds begin jaren ‘90 verbonden aan de

hogeschool Lessius Mechelen. In 1997 richtte hij er het

onderzoekscentrum Memori op.

9 7 8 9 0 7 8 7 1 5 4 9 8

KRISTIEN

DIEU

SSAERT | D

IRK SMITS | ERIC G

OU

BIN

Onderzoek in de p

raktijk

Acco_cov_onderzoekidpraktijk_def.indd 1 18/08/11 10:29

12

-Projecten-VA n S T U d E n T E n

Citylab“Hoi, wij zijn de 3 kotstudenten van het Citylab in Kortrijk. Ken je Citylab? Dit moet je zien in het kader van Het Kot van de Toekomst. Wij zelf komen elk uit een andere opleiding, namelijk Orthopedagogie, Sociaal-cultureel werk en Lerarenopleiding lager onderwijs werkplekleren. Maar net door onze verschillen in opleiding, kijken we elk op een verschillende manier naar de buurt en hoe we de ‘sociale cohesie’ in de buurt kunnen verbeteren.Het is onze uitdaging om door onze projecten de sociale cohesie in de buurt te vergroten. Benieuwd? Dit deden we tot nu toe.”

Leesvoer

In de kerstvakantie wilden we starten met een

project waarmee we de kinderen uit de buurt

konden bereiken. We organiseerden 4

voorleesnamiddagen en probeerden zo de

ouders aan te spreken waardoor ze ons wat

leerden kennen.

Een 15-tal kinderen tussen 5 en 12 jaar

kwamen luisteren… én kijken. Want we

maakten van onze verhalen soms een

schimmenspel of een toneel. Of we lazen héél

expressief en met tekeningen. Na het verhaal

was er telkens een knutselactiviteit die bij het

thema paste. De kinderen hadden niet alleen

een leuke tijdsinvulling tijdens de vakantie

maar leerden elkaar ook beter kennen.

Receptie!

Op het einde van de kerstvakantie hielden we

een kleine receptie voor de mensen uit de

buurt. Met de kinderen van de voorleesna-

middagen, zijn we van huis tot huis gegaan

om de mensen uit te nodigen. De bedoeling

van de feestreceptie was dat de buurtbewo-

ners elkaar en ons wat beter leerden kennen

op een informele manier. Het werd een héél

gezellige avond met enkele hapjes, drankjes

en zelfs een Kerstman die voor de kinderen

cadeautjes uitdeelde.

Theater

In de krokusvakantie gingen we nog een stuk

verder en maakten we een toneelstuk met de

kinderen uit de buurt. Een 10-tal kinderen

was erg enthousiast om mee te werken. Ze

bedachten mee het verhaal en maakten mee

de decorstukken. De avond zelf hadden we

een 35-tal toeschouwers. Aan het groot

applaus te merken, was het een geslaagde

voorstelling. Ook na de voorstelling bleven de

mensen nog wat drinken en ze leerden elkaar

(beter) kennen.

En hoe zit het ondertussen met het Campuslab ?

Op 31 januari werden de drie koten onder

grote belangstelling van de pers aan de

sponsorbedrijven voorgesteld.

Wie nog even wat meer info wil, kan de

archieven van VTM, WTV-Focus, De

Standaard, Het Laatste Nieuws, Het Nieuws-

blad, de Krant van West-Vlaanderen,

Klasse,…. induiken.

De plannen voor de volgende fase van het

campuslab, het mobiele kot, worden

afgetoetst bij potentiële sponsors.

Meer hierover in een volgende editie.

13

Wat als…kinderen dieren zouden zijn. Dan zouden ze misschien huppelen als

konijnen, zoemen als muggen, zweven als

zwaluwen, dansen als chimpansees of

wriemelen als mieren.

Op 20 maart bestormden enkele studenten

van onze Lerarenopleiding in Tielt samen met

ruim 60 zesdeklassers van basisschool

’t Nieuwland het podium van het CC Gildhof.

Ze brachten een wervelend muzisch schouw-

spel in het kader van de jeugdboekenweek.

Eerlijk? Een streling voor oog en oor!

Het leven zoals het is: het eerste leerjaar

De studenten van de bacheloropleiding

kleuteronderwijs en lager onderwijs kregen

de opdracht om samen een pakket uit te

werken rond de overgang van het derde

kleuter naar het eerste leerjaar.

Julie Herman, Karlijn Vandermeersch en

Kenneth Waelkens maakten er meteen een

heuse koffer van vol leerrijke spelletjes die de

ontwikkeling van de kleuters wil bevorderen.

In hun stageschool konden ze de verschillen-

de opdrachten testen. Ze betrokken de ouders

in hun verhaal, stelden voor die ouders een

informatiebrochure op en maakten een

informatiefilm.

Hollywood-aan-de-Leie Vijf jaar afgestudeerd in de opleiding

Eventmanagement? Tijd voor een reünie!

Dat vonden alvast de huidige derdejaars en ze

kozen er voor om die te organiseren in hun

allereigenste HANTAL 4. Alumni konden zo

opnieuw even de sfeer opsnuiven van de

ruimte waar ze drie jaar van hun leven

hadden gespendeerd. Onze derdejaars

hadden de hal voor de gelegenheid wel

helemaal aangekleed tot een luxe loungesui-

te, zodat ze de alumni in ware Hollywoodstijl

konden ontvangen.

Oud-student Tommy Gryson, heeft zich als

afgestudeerde eventmanager gespecialiseerd

in entertainment en bracht verschillende

dansacts. Daarnaast kon iedereen genieten

van een heerlijk buffet, een glaasje en wat

bijpraten.

Kijk! Watt een huis!Hoeveel energie verbruikt je koffiezetappa-

raat? Maakt het gebruik van een spaarlamp

nu echt zoveel verschil uit? En als je een tv op

stand-by zet, slorpt hij dan nog veel stroom

op?

Deze en andere vragen vormen het uitgangs-

punt van het educatief pakket ‘Kijk, Wat(t) een

huis!’. Dit pakket werd ontwikkeld door de

departementen Technologie en informatica en

onze Lerarenopleiding in Tielt. Ze maakten het

in samenwerking met Zonnewindt, Eandis,

EnergyIq en Philips. Dit pakket wordt tevens

ondersteund door het actieplan Wetenschaps-

informatie en Innovatie van de Vlaamse

overheid.

Voor kinderen is het belangrijk dat ze niet

alleen horen praten over energiebewuste

opties maar dat ze deze ook echt kunnen

‘ondervinden’. Het pakket ‘Kijk Wat(t) een

huis!’ laat daarom kinderen op een actieve

manier kennismaken met het energieverbruik

in een moderne gezinswoning met al haar

elektrische verbruikers én laat ook zien hoe je

op dit energieverbruik kan besparen ten

voordele van het milieu!

MEER INFO: WWW.ENERGIEHUISJE.BE

14

Is het een vogel? Is het een vliegtuig?Nee, dat is het niet…In het departement Technologie en informatica kan je er niet naast kijken: geregeld wordt melding gemaakt van vreemde, niet-geïdentificeerde vliegende objecten... Geen nood, het zijn alweer ‘die van de opleiding elektronica-ICT’!

Een wat?

Een ‘quadcopter’ of ‘quadrocopter’ is een

soort helikopter met meer dan één ‘dragende

propeller’ en behoort daardoor tot de

categorie van de zogenaamde multirotorheli-

kopters.

Je kan een quadcopter gebruiken voor heel

uiteenlopende doeleinden: het maken van

luchtfoto’s of -video’s, het verkennen van een

terrein dat niet toegankelijk is voor mensen,

puur voor de fun of om te leren.

De meeste quadcopters zijn tussen de 30 en

80 cm groot en wegen rond de 900 gram.

Maar er is in Duitsland al een multicopter

gesignaleerd die een persoon kan vervoeren.

Scratchy II

Lectoren, studenten en oud-studenten bouwen

er samen, los van de lessen en in een open

sfeer, aan quadcopters. De elektrische motoren

worden aangekocht, maar het frame, de

sensoren, het controller bord, de firmware, de

softwar en het idee, worden ‘in huis’ bedacht

en ontworpen.

En met succes: onze Scratchy II vliegt merkbaar

beter dan de vele projecten die online te

vinden zijn. De kwaliteit komt zeker in

aanmerking voor het vliegen met een

accelerometer, een camera, een gps, FPV (First

Person View), ...

Zie ze vliegen!

Onze grote overdekte hal, hét uithangbord van

ons departement, is perfect voor het testvlie-

gen van onze quadcopters. We hebben de

intentie om het basisconcept nu verder te

consolideren en daarna extra modules toe te

voegen: we denken aan een gps voor het

vasthouden van een bepaalde positie, aan

Bluetooth/Wifi om het besturen via een

smartphone mogelijk te maken of het

toevoegen van ultrasone sensoren voor het

automatisch bepalen van de vlieghoogte.

Onze droom? Een onbemande autonome

vlucht van het departement Technologie en

informatica naar het Archè-plein... Watch out!

-Projecten-VA n S T U d E n T E n

HEB JE OOK INTERESSE IN MULTICOPTERS, NEEM DAN CONTACT OP MET RUBEN BUySSCHAERT OF KIJK OP WWW.RUBU.BE

15

your rules Free your sensesNodig als student eens enkele experts uit om te tonen wat je kan!Op 14 en 15 december organiseerden onze studenten van het 3de jaar Eventmanagement een familiarization (FAM) TRIP om ervaren eventmanagers, waaronder twee Nederlanders, kennis te laten maken met de troeven in Zuid-West-Vlaanderen. Ze deden dit in samenwerking met het Kortrijk Conventionbureau die de B2B-regiomarketing van Zuid-West-Vlaanderen trekt. Hun doel? Eventmanagers in contact brengen met mogelijke partners voor hun volgende evenementen.

Wat een trip!

Leuk om even te bedenken wat jij zou laten zien, maar zij bezochten hierbij maar liefst 11 locaties

in Waregem, Kortrijk en Roeselare. Tussendoor kon er tijdens een speedtasting nog kennis

gemaakt worden met 7 verschillende cateraars. De trip begon met een verkenning van de business

seats bij Essevee en deed verder de Expo van Waregem en Xpo Kortrijk, AVC, het Fabriekspand, het

Tabaksmuseum, het Wielermuseum, Het Huis Van Wonterghem, het Sacrament, Café Moustache,

en Brouwerij Rodenbach aan. Elk van deze locaties stelde zijn eventmogelijkheden voor.

Entertainment!

Als entertainment werd de workshop ‘Ijssculpturen maken’ voorgesteld, maar de gasten gingen

ook aan de slag met snuiftabak, na een demonstratie ‘sigaren rollen’. Er was op het einde ook een

stukje huifkartocht voorzien waarbij de studenten de deelnemers een plaid en een likeurtje gaven

om zich te verwarmen. Raad maar wat er best werkte!

Een verademing!In het departement Handelswetenschappen

en bedrijfskunde is er traditiegetrouw een

projectweek na de examens.

Het is een welkome verademing na de

examens en een goede manier om het

tweede semester te starten. De projectweek

wordt vooral gevuld met alles wat niet zo vaak

in de gewone lessen aan bod komt.

Er worden bedrijfsbezoeken georganiseerd, er

worden gastsprekers uitgenodigd of studen-

ten krijgen een uitdaging voorgeschoteld die

ze in die week moeten oplossen. Dat kan een

business game zijn of een teamopdracht.

FreezeTussen de examens door…

Januari is traditioneel examenmaand. Voor de

studenten Automotive management vindt dan

echter ook het belangrijkste event van het jaar

plaats: het Autosalon in Brussel.

Dit jaar konden de studenten er dan ook

tussen de examens in meedraaien als ware

automotive managers en konden ze hun hart

ophalen aan de vele chique wagens die er

vertegenwoordigd waren. Bij Nissan gaven ze

de bezoekers uitleg over de nieuwe modellen.

16

-Familienieuws-U I T k A T H O

Welkom!Raf zoon van Tim Vanmarcke

Ninadochter van Merijn Vanhee

Tuurzoon van Evelien De Pauw

Ewoutzoon van Nele Pinket

Aram zoon van Liesbeth Van Nieuwenhuyse

Kamielzoon van Birgit Vincke

Lisa kleindochter van Chantal Vandekerckhove

Tibe kleinzoon van Ria Wallyn

Liesa dochter van Hendrik Coucke

Lowiezoon van Els Gheldof

Lunekleindochter van Francine Deplae

Finn zoon van Liv Colonne

José zoon van Frederik Vandenberghe

Liodochter van Riet Vanderstichele

Lommezoon van Ellen Remmerie

Siendochter van Wouter Vandekerckhove

Oonadochter van Hendrik Vantomme

Verakleindochter van Eddy Blancke

Floriankleinzoon van Marika Debonne

21 okt.

29nov.

04 dec.

04 dec.

13 dec.

19 dec.

25 dec.

28 dec.

29 dec.

09jan.

19 jan.

07 feb.

13 feb.

23 feb.

27 feb.

27 feb.

27 feb.

11 jan.

15jan.

Proficiataan Heidi Garrein en Nico Haemers, zij huwden op 4 februari

Leen Coolsaet en Olivier Sabbe,zij huwden op 10 maart

Wij wensen hen heel veel geluk!

Florian

Vera Oona Sien

17

We leven mee met · Jeanine Ghijs, haar man en onze collega Mark Ghijs is overleden op 6 januari

· Heidi Vierstraete, haar schoonvader Emiel De Pauw is overleden op 27 november

· Annemie Boudrez, haar schoonvader Raoul Provijn is overleden op 2 december

· Hendrik Coucke, zijn oma Maria Vancompernolle is overleden 6 december

· Ludo Timmerman, zijn schoonmoeder Lily Pepels is overleden op 11 december

· Lieve Verraes, haar schoonvader Lucien De Witte is overleden op 14 december

· Ingrid Depuydt, haar schoonmoeder Georgette Lemmens is overleden op 15 december

· Arnold Stael, zijn vader Emiel Stael is overleden op 26 december

· Nele Barbry haar schoonmoeder Denise Puttaert is overleden op 2 januari

· Roderik Valcke, zijn schoonmoeder Agnes Desmet is overleden op 4 januari

· Griet Boone, haar grootmoeder Godelieve Beyaert is overleden op 18 januari

· Ron Beirens, zijn moeder Jenny De Cloed, is overleden op 4 februari

· Lieve Castryck, haar vader René Castryck is overleden op 5 februari

· Johan Theuninck, zijn moeder Maria Decavele is overleden op 19 februari

· Hilde Vanwynsberghe, haar vader Hendrik Vanwynsberghe is overleden op 21 februari

· Heidelinde Buyse, haar grootvader Marc van Tieghem is overleden op 21 februari

“Beste Jeanine, beste familie en vrienden van

Mark.

Zelden valt de stilte na het feestgedruis zo

hard als nu. Wij van de KATHO willen en

kunnen onze collega en vriend Mark niet

loslaten zonder hem nog even ter sprake te

brengen.

En, u neemt het ons niet kwalijk dat we als

technisch departement beginnen bij de

ingenieur Mark. Mark was een competent en

gepassioneerd docent, onafgebroken op zoek

om de bestaande elektronica en informatica

nog beter onder de knie te krijgen en de

nieuwe technologie te ontdekken.

Marks aanwezigheid op congressen en

beurzen en zijn talrijke gastcolleges in

internationale partnerinstellingen waren

gekend. Mark deelde zijn expertise ook

genereus met collega’s en met zijn studen-

ten. Deze laatsten kon hij als geen ander

boeien en warm maken voor de technologie.

Mark stond voor, tussen en naast zijn

studenten. Onze ‘meester-kok’ draaide dan

ook zijn hand er niet voor om, om het ganse

3de jaar Elektronica bij hem thuis te

inviteren voor een barbecue.

Minstens even dankbaar echter zijn we voor

het leren kennen van Mark als mens. De

eeuwige optimist die de kunst verstond om

op een kille maandagmorgen rond 8.10u de

stilte in de docentenkamer te doorbreken

met een kwinkslag, steevast met een broodje

Panos in de hand. Zelfs zijn ziekte was niet

bij machte zijn positivisme te breken.

Mark, je had een groot hart voor en een

grenzeloos vertrouwen in je medemens.

Altijd was je op zoek naar het compromis en

de verzoening met de mildheid die je eigen

was. Ik herinner mij alsof het gisteren was

jouw statement tijdens één van onze

avondlijke filosofische momenten bij de

paters in Congo: “er zijn gewoon geen

slechte mensen”. Je paste perfect in onze

warme hogeschool.

En we mogen niet eindigen zonder iets te

zeggen over de pelgrim Mark. Sinds zijn

eerste tocht naar Santiago de Compostella

met enkele collega’s in 2003 heeft de

‘camino’ hem niet meer losgelaten.

Mark, eeuwige reiziger, je laatste droom, nog

één keer aankomen bij het graf van Sint

Jacob, heb je eind augustus van dit jaar nog

kunnen realiseren. Juist voorbij kilometer-

paal 47, die je bewust nog op foto hebt laten

vastleggen, moeten we je loslaten.

Mark, in ons laatste gesprek kort voor kerst zei

je me : “Noël, je weet, als het over geloven

gaat, ben een ik een eeuwige twijfelaar”.

Vandaag begrijp ik je meer dan ooit. Eén ding

echter weten we zeker: de aanwezigheid van

iemand als jij in ons leven is van het zinvolste

dat ons te beurt kan vallen.

Mark, we gaan je missen. Moge je rust en

harmonie vinden op jouw “camino del Mar”.”

Mark GhijsBegin dit jaar moesten we afscheid nemen van onze

gewaardeerde en geliefde collega Mark Ghijs. Bij deze tekst die Noël Selis op de begrafenis-

plechtigheid bracht, worden we even stil.

18

Onderzoek naar wat je eet? Dagelijkse kost!Voor ons expertisecentrum Voeding, verbonden aan onze opleiding Biotechnologie, afstudeer-richting Voedingsmiddelentechnologie, is onderzoek naar alles wat met eten te maken heeft een dagelijks gebeuren.

Onze collega’s willen immers hoog scoren in innovatie en het geven van advies en opleidingen. Consumenten en belangenorganisaties zijn steeds meer bezorgd over wat mensen eten of drinken. En bedrijven willen en moeten steeds vaker systemen ontwikkelen om de voedselveilig-heid maximaal te beheersen.

En daar komen onze collega’s uit Roeselare in beeld: zij doen aan praktijkgericht onderzoek voor voedingsbedrijven en non-profitorganisaties. Vier expertisedomeinen staan hierbij cen-traal: microbiologische analyse van voedingsproducten en water, innovatieve receptuurontwik-keling, valorisatie van reststromen en textuuranalyse.

-Expertisecentrum-I n d E k I j k E R

19

Altijd preisHeb je je ooit afgevraagd wat je met het taaie,

groene gedeelte van een verse prei aan moet?

Bij het departement Biotechnologie weten ze

het ondertussen wel waar deze reststroom bij

de productie naar toe gaat. In de meeste

gevallen gaan de reststromen richting

diervoedersector of worden ze vergist. Door

hoge transport- en verwerkingskosten zijn

beide opties financieel niet de meest

aantrekkelijke.

Ons expertisecentrum onderzocht, wat er met

die resten kon gebeuren. En dan blijkt dat we

dat loof perfect kunnen stabiliseren door het

te drogen met behulp van microgolven en als

preipoeder in bijvoorbeeld de soepindustrie

kunnen gebruiken.

Coulis CoulisHet onderzoek komt echter vaak ook

rechtstreeks uit de bedrijfswereld. Een

aardbeiteler vroeg zich af of hij de aardbeien

die hij zelf oogst in mei niet kon bewaren tot

de Gentse Feesten in juli voor de productie

van een aardbeiencocktail.

Dan kon hij zijn overschot zeker wegwerken

én de kost van de aankoop van zomeraard-

beien elders besparen. Onderzoek uit ons

expertisecentrum Voeding wees uit dat een

houdbare aardbeibasis zeker mogelijk is.

Trouwens, veel aardbeientelers brengen hun

vruchten naar de veiling en zorgen voor een

verdeling via aardbeiautomaten. Om via deze

afzetkanalen een kwalitatief product aan te

bieden, worden misvormde aardbeien

uitgesorteerd. Tot nu toe worden deze

aardbeien gebruikt voor het bereiden van

aardbeienconfituur of worden ze aan de

veiling geleverd. Wanneer de kostprijs van het

telen en plukken van deze fractie aardbeien

vergeleken werd met de verkoopprijs, werd

duidelijk dat op zoek gegaan moest worden

naar een betere valorisatie van de misvormde

aardbei. In dit project werd als eerste

mogelijkheid een verse aardbeiencoulis

ontwikkeld. De bereidingswijze liet ons toe

om een coulis te produceren waarin je verse

aardbeien proeft, die een mooie kleur heeft,

de vitamines behoudt en voldoende lang

houdbaar is. Maar daar blijft het niet bij:

alternatieve mogelijkheden worden verder

uitgewerkt. Hierbij denken we aan een

aardbeienpasta, aardbeienaperitief, aardbei-

enmousse,…

Hallo kroketAls je als diepvriesproducent van aardappel-

kroketten de vraag krijgt van je klanten om

‘verse’ kroketten te leveren, zou je dan ook

niet heel even overwegen om ze simpelweg

niet in te vriezen? Gelukkig dacht een

ondernemer eerst aan ons expertisecentrum.

Om tot de productie van verse aardappelkro-

ketten te komen identificeerden onze collega’s

de mogelijke belemmeringen bij bestaande

productielijnen en -techniek. Maar: ze

introduceerden ook innoverende technieken

om de houdbaarheid van de verse aardappel-

kroketten te verlengen. Producent én klant (én

wij) content.

SchimmelkaasOok diepgaand onderzoek, zonder meteen

commercieel succes, behoort tot de mogelijk-

heden. Door een DNA-onderzoek bij

ongewenste kaasschimmels kon de juiste

soort schimmel én de remedie voor een

kaasverwerkend bedrijf aangetoond worden.

Zij konden zo, dankzij onze expertise, de

juiste bestrijdingsmiddelen inzetten.

Optimalisatie paardenmelk-likeur Ooit al paardenmelklikeur geproefd? Heerlijk,

alleen… enkele dagen na de bereiding van

een verse paardenmelklikeur treedt er

schifting op. Onderaan vormt zich een niet

doorzichtige neerslag waardoor het product

minder aantrekkelijk wordt. Om deze

scheiding te voorkomen werd door ons exper-

tisecentrum nagegaan of door kleine

wijzigingen in het productieproces of door

toevoeging van een additief dit probleem kon

worden verholpen. Uiteindelijk werd door

toevoeging van een minimale hoeveelheid

van een stabilisator het schiften van de likeur

vermeden.

MEER WETEN OVER DIT EXPERTISECENTRUM? MAIL NAAR yVES.DEBLEECKER@KATHO.BE

Een greep uit de projecten

• LED voeding (EFRO, 2010-2012)

Deze LED heeft sinds maart 2010 als doel de

expertise rond voeding die binnen de

hogeschool aanwezig is, vlot en tegen een

betaalbaar tarief toegankelijk te maken, in het

bijzonder voor kleinere KMO’s en de non-profit

sector.

• Validatie Clean In Place (CIP) (KMO-portefeuille)

Een fabrikant van reiniging- en ontsmettings-

middelen wou zijn kennis op gebied van

CIP-reiniging verruimen. Tijdens het onderzoek

werden de voor– en nadelen van de verschil-

lende methodes vergeleken, procedures voor

staalname opgesteld, toepasbaarheid in de

praktijk bekeken,...

• Thought 4 Food (EFRO, 2010-2012)

Dit project heeft als doel de agro- en voedings-

sector te versterken en te ondersteunen. Het

focust hierbij op de ondersteuning van

innovatie en ondernemerschap in de agro- en

voedingssector.

• Groei.kans! voor rurale ondernemingen

(EFRO, 1/4/2009 -31/3/2012)

GROEI.kans! wil de plattelandseconomie

meetbaar versterken door professionalisering

van het multifunctioneel ondernemerschap. Als

projectpartner is KATHO betrokken bij een

virtueel kennisplatform, de inventarisatie en het

beantwoorden van kennisvragen.

• Studie van contaminatiepatronen en

kiem-gastheer interacties ter beheersing

van MRSA bij varkens en andere nutsdieren

(IWT Landbouw Onderzoek project, 2009-2012)

MRSA, de ziekenhuisbacterie, is resistent tegen

meerdere antibiotica. Uit recent onderzoek

blijkt dat de dierenvariant ervan in bijna 70%

van de onderzochte varkensbedrijven werd

teruggevonden. Dit leidt tot bezorgdheid bij de

veehouders en hun familie. Ons expertisecen-

trum staat, i.s.m. KU Leuven, o.a. in voor de

methodologie van staalname bij varkens en in

de omgeving, voor het in kaart brengen van de

MRSA-contaminatiebron(nen) en –patronen en

de remediëring in MRSA positieve bedrijven.

• Smaakklassen (Interreg, 1-4-2010 tot 31-03-2013)

Hierover las je al een verslag in Konnect nr. 1.

NET GEMIST? Kijk even terug in dat

nummer op pagina 9.

20

-De wereld van KATHO-A n y T I M E , A n y P L A C E

Ndanka, ndanka De vurigste wens van collega’s Martine Carbonez en Lut Vanhaesebrouck? Nog eens terugkeren naar Gambia om hun vrienden terug te zien en te kijken hoe het vordert met The Swallow, een project op het vlak van lees- en rekendidactiek en bewegingsopvoeding.

Allemaal toubabsBij het vertrek vriest het tot -10°C maar in Banjul

verwelkomt de zon onze collega’s met +30°C .

Onmiddellijk komen ze in Afrikaanse sferen

want de Belgische gsm-simkaart wordt

vervangen door een Africell-kaartje. De

studenten verwelkomen hen met open armen

en een dikke zoen. Eens je in een ander

continent bent, ga je als lector toch wel op een

andere manier om met de studenten: allemaal

toubabs (blanken) tussen de zwarte bevolking,

dat schept wel een band.

De lodge waar iedereen verblijft, wordt gerund

door twee Vlaamse coördinatoren van The

Swallow. Onze studenten verblijven hier samen

met nog vijf studenten van de lerarenopleiding

kleuter- en lager onderwijs uit Hogeschool Arte-

velde.

Hou je schoenen aan!De eerste schooldag in The Swallow is een

fantastische ervaring: alle kinderen, leerkrach-

ten en directie zitten buiten onder de mango-

boom. De leerkrachten spelen een toneeltje

waarin ze gebeurtenissen van de week

verwerken: iemand heeft zijn teen bezeerd en

die moet verzorgd worden. Moraal van het

verhaal: hou je schoenen aan, zo zal je je teen

niet verwonden.

Zijn er castagnettes in Gambia?De opdracht van onze studenten is het

aanvankelijk lezen te optimaliseren en verder

uit te werken. Leren lezen is hier een probleem

omdat de Wolof of Mandinka-sprekende

kinderen geconfronteerd worden met het

Engels. Jolly Phonics, de Engelse leesmethode,

bevat verschillende sleutelwoorden waarmee de

kinderen niet vertrouwd zijn zoals bijvoorbeeld

castagnette. Onze studenten zoeken voor deze

woorden nieuwe Engelse sleutelwoorden en

nieuwe verhaaltjes. Een bijkomend probleem is

het gebrek aan syntheseoefeningen: de

kinderen kennen de klanken maar kunnen ze

niet samenvoegen tot een woord. Ook hier is

het de taak van onze studenten om werkvormen

en materialen te ontwikkelen om het ‘blenden’

te stimuleren. De lokale leerkrachten zijn

vragende partij voor dit materiaal. Nu nog

hopen dat dit alles geïmplementeerd kan

worden in de school.

Badpakkeneditie

Een les bewegingsopvoeding beperkt zich nu

meestal tot een aantal minuten lopen en daarna

voetballen of vrij spelen. De school zou ook graag

starten met zwemlessen en het groot aantal

badpakken van onze collega’s van Torhout waren

erg welkom! Het leerkrachtenteam ziet het al

helemaal zitten: ze zien zich al in hun modern

‘Europees’ badpak. Alleen: zij zullen eerst zelf

moeten leren zwemmen. Studenten BASO L.O

zouden hier beslist heel zinvol werk kunnen

leveren.

Ndanka, ndankaDeze school is meer dan een leerinstituut, het is

een leefgemeenschap waar men belang hecht

aan cognitieve kennis maar ook aan gezondheid,

sociale vorming, respect en verantwoordelijkheid.

Er is ook een nauw contact met de ouders en de

mensen uit de buurt. Dit viel zeker op: onze

westerse manier van werken is erg prestatiege-

richt en alles moet vooruit. In Afrika is alles meer

ndanka, ndanka (slow, easy). Onze collega’s

hadden de indruk dat we, naar Afrikaanse

normen, soms te overhaast werken en daardoor

veel fouten maken tegen de Afrikaanse way of life.

36

35

36

35

KATHO in Gambia

Op 11 februari vertrokken twee collega’s

richting Banjul, Gambia. Vijf van onze

studenten uit de Lerarenopleiding lager

onderwijs in Torhout verblijven daar 6 weken.

Emmely Bouckaert, Kimberly Colle, Marlies

Deraeve, Miet Ryckebosch en Christof Thooft

geven er les in Mandjai, in een lagere school

The Swallow. Hun docenten krijgen de kans

om hen te bezoeken en het project ter plaatse

te leren kennen

21

Wat volgt?Tijdens hun verblijf legden onze collega’s ook

contacten met middelbare scholen om er in de

toekomst onze studenten Lerarenopleiding

secundair onderwijs stage te laten lopen. Deze

contacten zijn nog pril maar de verwachtingen

zijn positief. De middelbare scholen zijn heel

groot: er zijn veel klassen en per klas zitten er

zo’n 60 à 70 leerlingen. Er worden algemene

vakken gegeven: wiskunde, Frans, Engels, SES

(social and environmental science). Maar ook

agricultuur, houtbewerking en huishoudelijke

activiteiten (naaien, koken) staan op het

programma. In één school was er een computer-

lokaal, in een andere school was wel een lokaal

voorzien met internetaansluitingen, maar de

computers ontbraken nog!

In mei 2011 was collega Jan Allegaert, praktijk-

leraar wereldoriëntatie, in Rimforsa (Zweden)

voor zijn tweede internationale week rond

‘Outdoor Environmental Education’. Net zoals

vorig jaar werd hij verder ingewijd in het ‘buiten-

onderwijs’.

Wat is er buiten?In the universiteit van Linköping is een pak

onderzoek gevoerd naar de invloed van het

buitenonderwijs: het welbevinden van

kinderen wordt er positief door beïnvloed

maar het voorkomt ook luchtweginfecties en

het dringt zwaarlijvigheid bij kinderen terug.

Buitenonderwijs haalt bovendien de band van

kinderen met de natuur in die mate aan, dat ze

ook op latere leeftijd op een respectvolle en

duurzame manier met onze planeet en haar

bewoners omgaan.

We moeten toegeven dat de werkelijkheids-

waarde van behoorlijk wat leren in de

kleuterschool vrij laag ligt. Om het voor

kleuters boeiend te houden, heb je echter

nogal wat open ruimte nodig… en die hebben

we hier in Vlaanderen jammer genoeg niet

(meer). Toch zijn er ook bij ons meer mogelijk-

heden om kleuters en de wereld buiten de

schoolmuren met elkaar te verenigen.

Uitzonderlijke uitstapjes naar het museum, de

boerderij of de bibliotheek zijn een begin,

maar leiden heel dikwijls na enige tijd tot

bloedarmoede. Net zoals de Waldkindergarten

(zie kadertje) steunt op stevige regels en

afspraken, pleit Jan voor iets structureels: tutti

frutti op dinsdag, donderdag is veggiedag en

- waarom niet - vrijdag wordt buitendag!

De bus naar DüsseldorfDe vier muren van de klas, de gymzaal, de

refter: er is structuur, het is overzichtelijk en

veilig. Het is wellicht echt leren VOOR het

leven, maar niet altijd leren IN het leven.

‘Mitten im Wald. Mitten im Leben.’ is nu net de

lijfspreuk van Waldkindergarten Düsseldorf.

Karin Sinn, een van de kleuterleidsters daar,

bleek al een aantal maanden in de universiteit

van Linköping een uitgebreide training te

volgen rond het vertalen van leerinhouden

naar buitenonderwijs toe.

14 Jaar geleden wilden een aantal ouders hun

kinderen weer een intensere band met de

natuur laten voelen.

Twee oude werfwagens die als stockage- of

vergaderruimte werden gebruikt en kleuters

die hun evenwicht zoeken op boomstammen,

die vol verwondering kijken naar spinnen of

jonge boompjes, die putten graven en in een

kring genieten van een kopje thee… Dat was

het beeld dat Karin ons voorhield.

Bij de start van de nieuwe bachelorproef rond

duurzame ontwikkeling werd hun werking

onze inspiratie in onze zoektocht naar

methodieken om kleuters te helpen opvoeden

tot verantwoorde, duurzaam levende en

denkende volwassenen. Daarom trokken op 30

januari twee studenten van de BP Duurzame

ontwikkeling en vier studenten van werkplekle-

ren Kortrijk met het campusbusje richting

Düsseldorf.

Hun opvallende indrukken uit Waldkindergarten

kun je op KATHO-net lezen.

Ontdek Afrika door KATHO-ogenWil je meer weten over het Teacher College

(de enige lerarenopleiding in het land), de

scholen en het dagelijks leven in Gambia, lees

dan zeker het volledige reisverslag op

KATHO-net.

JE VINDT MEER INFO OVER THE SWALLOW OP DE SITE VAN DE SCHOOL OF OP DE BLOG VAN ONZE STUDENTEN:

WWW.THESWALLOW.ORGHTTP://GAMBIASTAGE2012.REISMEE.NL/

HTTP://KIMBERLyINGAMBIA.BLOGSPOT.COM/

Vrijdag wordt buitendag!

22

Net werkOpnieuw maakt KATHO deel uit van het

Academisch Netwerk ‘Children’s Identity and

Citizenship in Europe’.

Dit netwerk werd in 1998 opgericht en sinds

die datum ook steeds ondersteund door de

Europese Commissie.

Collega Hugo Verkest werd opnieuw verkozen

tot nationaal coördinator.

Hij werd geselecteerd voor een werkgroep

bestaande uit docenten van de universiteit

van Istanbul en Nicosia. Gedurende drie jaar

zullen ze enkele posters, een Intensive

Programme en guidelines voorbereiden.

Entre Torhout et LiègeHeen…Gepakt en gezakt stonden de immersiestudenten uit 3 BALO op 13 december klaar in het station van Torhout voor een tweedaagse naar Luik toen

Nouredinne Amrani roet in het eten gooide. Door die aanslag konden ze niet vertrekken en ontgoocheld keerden ze terug huiswaarts. Gelukkig werd er

een leuk alternatief bedacht: een dag later al kwamen de Luikse studenten naar Brugge. Collega Buyck had op het laatste nippertje een zaaltje kunnen

reserveren waar de studenten elkaar beter konden leren kennen. Nadien nam elke KATHO-student een collega van de Haute Ecole Charlemagne mee

naar huis. Na de uit- en thuis-excursie de volgende dag, kregen de Luikse studenten een receptie aangeboden in Torhout.

… en weerOp 16 en 17 februari lukte de reis naar Luik wel! De studenten zaten toen al 3 weken in de immersiestage en op de trein konden ze hun ervaringen

uitwisselen. Op het Luikse programma? ‘Verre Chez Willy’. (Sommigen dachten dat dit de directeur van de school was, maar ‘Chez Willy’ is een

studentencafé.) Nadien volgde een bezoek aan de stad. De volgende dag werden lessen Frans en psychologie bijgewoond en… er werd geshopt.

3635

3433

32

3635

3433

32

ChildhgoodHeb je onze uitnodiging hiervoor in de vorige Konnect gezien? Mooi!Voor wie er jammer genoeg niet bij kon zijn, hier een kort verslag.

Op 15 februari lichtten een aantal internationale experten in opvoeding en onderwijs hun ‘field of

expertise’ toe. De studiedag werd voor de tweede keer uitgebreid naar een hele internationale

week waardoor niet enkel docenten en externen, maar ook studenten en internationale studenten

van het aanbod konden genieten.

De studienamiddag naar aanleiding van de

jeugdboekenweek rond het thema dieren werd

voor het eerst geïntegreerd in het internatio-

nale programma.

Joke Linders, de Nederlandse biografe van Max

Velthuijs, vertelde vol enthousiasme over wat

dieren in kinderboeken niet allemaal teweeg

brengen. De illustratoren Greet Bosschaert en

Carll Cneut inspireerden onze studenten met

hun dierenillustraties.

Daarnaast waren er ook workshops met het

accent op het kind en op onderwijs.

De Nederlander Rob Dekker stond stil bij hoe

we kunnen samenleven in een multireligieuze

samenleving en de workshop van Ad

Smitsman focuste op een nieuwe visie op

onderwijs.

Ook zorg en buitengewoon onderwijs kregen

een plek binnen het programma. Op die

manier blijven we onze studenten uitdagen

om verder na te denken over de inclusiege

dachte.

Sinds 2001, de 50ste verjaardag van de

opleiding kleuteronderwijs in Tielt, organiseert

KATHO om de twee à drie jaar een internatio-

nale studiedag ‘Childhood: child good!’.

Meteen wordt hierdoor ook de doelstelling

‘internationalisation at home’ (i@h) voor elke

student van de opleiding lager onderwijs en

kleuteronderwijs bereikt.

Naast de dagstudenten namen ook studenten

van het afstandsonderwijs, werkplekleren en

de banaba buitengewoon onderwijs deel. Ook

de bachelorproeven Interculturele gerichtheid

en Digilab kregen een internationale injectie.

BEN JE ZELF NIEUWSGIERIG? EEN AANTAL SPREKERS LAZEN EEN PODCAST IN DIE JE NU KAN BELUISTEREN. DE VOLLEDIGE SyLLABUS EN HET FOTOVERSLAG

VIND JE ONLINE OP WWW.KATHO.BE/PAGE.ASPX?SMID=3572

23

Poland… the sequel

Even ter herinnering

Recent werd het pilootproject ‘Respect’ bekrachtigd door de ondertekening van het Memoradum of

Understanding door de vicerector van de universiteit van Lublin rev. prof. Sławomir Nowosad en

onze algemeen directeur Eric Halsberghe. Dankzij de bemiddeling van Koen Haverbeke van de

Vlaamse regering, werden twee Poolse docenten uitgenodigd voor een verkennend bezoek en een

gesprek met gedeputeerden Marleen Titeca-Decraene en Gunther Pertry. Deze laatste is verant-

woordelijk voor het hoger onderwijs in onze provincie en sterk geïnteresseerd in de samenwerking

met de hogescholen in Lubelskie en West-Vlaanderen. Daarom was er recent een overleg tussen de

internationale diensten van de diverse West-Vlaamse hogescholen en de provinciale diensten.

KATHO in de film

Dankzij de vertegenwoordigers van Kazerne

Dossin werd aan de Poolse docenten een

primeur getoond: minister Pascal Smet had

een film besteld om de leden van de Internati-

onale Task Force for Holocaust Education een

beeld te geven van wat er leeft op het vlak van

remembrance education in Vlaanderen.

De Task Force bestaat uit 300 internationale

experts, geselecteerden door hun regeringen.

Niet onbelangrijk voor ons: 7 van de 9 minuten

zijn gewijd aan West-Vlaamse initiatieven en

onze KATHO-studenten komen ruimschoots

aan bod in het voorstellen van het keuzevak

Herinneringseducatie.

Informeel

Vele straten en pleinen in West-Vlaanderen

verwijzen naar Polen omdat een Poolse

tankdivisie heel wat gemeenten bevrijdde in

de septemberdagen van 1944. Dirk Verbeke,

stadsecretaris in Tielt, gaf de Poolse collega’s

om die reden een stadsrondleiding. De

collega’s van Herinneringseducatie vergezel-

den de delegatie ook naar Ieper, Zonnebeke en

Langemark en van Ludo Timmerman kreeg het

gezelschap heel wat informatie over de

literaire betekenis van Wereldoorlog I.

Voor onze Poolse collega’s waren de informele

contacten hartverwarmend. De gasten waren

heel sterk geraakt door de betrokkenheid van

groepen en individuen op de Poolse geschie-

denis en samenleving. Hun bezoek zorgde

ervoor dat ze willen verder gaan in de

samenwerking met KATHO en pogingen zullen

ondernemen om te komen tot een bilateraal

contract.

Concrete plannen

Gaandeweg wordt het digitaal platform

bevolkt door Poolse studenten die zich willen

engageren om het archiefmateriaal van de

Kazerne Dossin en het Rijksarchief mee te

helpen ontsluiten. Het verhaal van vier joodse

families uit West-Vlaanderen maar met roots

in Lublin wordt zo gereconstrueerd .

Recent gingen onze collega’s van Herinne-

ringseducatie naar een educatieve studiedag

van de Auschwitz-stichting. Een overwegend

Franstalig publiek van joodse organisaties,

leerkrachten en internationale experts maakte

kennis met de inhoud en de methodieken van

herinneringseducatie. Na de voorstelling bleek

dat dit soort van keuzevak een uniek gegeven

is binnen de Belgische context.

BOVEN: HUBERT ŁASZKIEWICZ (VICE-DECAAN FOR

RESEARCH AND INTERNATIONAL CO-OPERATION FACULTy

OF HUMANITIES KATHOLIEKE UNIVERSITEIT JOH.PAULUS II)

ONDER: BURGERMEESTER LUC VANNIEUWENHUySE

(MIDDEN) EN STADSSECRETARIS DIRK VERBEKE

VERWELKOMEN DE DELEGATIE VAN LUBLIN EN KATHO

SAMEN MET KOEN HAVERBEKE (VLAAMSE

VERTEGENWOORDIGING IN POLEN) EN JONAS LAGROU

(PROVINCIE WEST–VLAANDEREN) IN TIELT.

“Het is hier zo rustig, de mensen zijn zo

vriendelijk, iedereen wil ons helpen”.

“Above is heaven, below is Hangzhou” Op 19 december stelden Yu Yang en Xu YiYong, twee BA-studenten ICT-elektronica van de Zhejiang University of Forestry and Agriculture (ZAFU), hun thuisland China voor. Met ‘Charming China’ beschreven ze hun stad Hangzhou voor ons.

In hun presentatie gingen beide studenten problemen niet uit de weg, maar ze deden dit wel met

subtiele zinswendingen. Restricties rond internet, pers, religieuze vrijheid werden aangehaald en

de één-kind politiek kreeg veel aandacht. De daaraan gekoppelde sterke vergrijzing van de

bevolking, de oneven ontwikkeling tussen stedelijke en rurale gebieden, de tewerkstellingsproble-

men, de nog steeds sterk vervuilende economie, maar ook de prijzen van de appartementjes in de

grootsteden kwamen aan bod.

Maar zoals ook bij alle Erasmus-studenten primeert de liefde en de fierheid voor hun eigen land.

Getuigen: de mooie beelden over de Olympische spelen (2008) en de Wereldtentoonstelling van

Shanghai (2010).

Op 21 december deden yu yang en Xu yiyong dit nog eens over voor onze studenten van Internati-

onaal Management. Voor deze studenten was het meer een oefening in cross-culturele ontmoetin-

gen… Engels staat wel degelijk op het lesprogramma in China, maar hoe kan je een taal leren

spreken als je les krijgt in groepen van 60-70 studenten? Slagen in het schriftelijk examen is wel

degelijk een haalbare kaart, maar daardoor mis je natuurlijk het snelle en duidelijke communice-

ren met je gesprekspartners.

Xu & Yu in KATHODeze twee studenten kwamen hier dankzij het

door onze provincie gesubsidieerde

programma: “Onderwijs provincie

West-Vlaanderen en provincie Zhejiang”.

Reeds meer dan tien jaar zijn er

uitwisselingen om de economische banden te

ondersteunen met realisaties van Chinafloors,

Bekaert, Picanol, Barco, Vyncke in China.

In 2010 organiseerde onze provincie een

Academic Tour, waarbij elke West-Vlaamse

hogeschool een kleine delegatie docenten kon

sturen naar Hangzhou.

Wij hadden reeds heel wat contacten en begin

2011 konden de eerste studenten, docenten en

onderzoekers van de 3 West-Vlaamse

hogescholen naar universiteiten of bedrijven

in Zhejiang gaan. Daar sloten twee van onze

studenten vriendschap met yu en Xu en

nodigden hen uit om deel te nemen aan de

wederkerige uitwisseling. Na het slagen in het

APS-examen kregen ze hun visum voor

België.

Onder leiding van hun vakdocent Filip

Declercq, hun China-coach, Rik Hostyn en

Krist Deseyne, departementaal

verantwoordelijke Internationalisering,

ontwikkelden ze een computerprogramma in

Visual Studio.NET C#.

24

Studeren als een ChineesZoals praktisch alle Chinese universiteiten heeft ZAFU alle opleidingen die men zich kan indenken, d.w.z. dat ze naast landbouw en voedingswetenschappen, bosbeheer, landschapsarchitectuur ook wetenschappen, informatica en technologie, vreemde talen en literatuur, management, rechten, economie, toerisme, gezondheidszorg, lichamelijke en een militaire training aanbieden. Er zijn twee grote campussen even buiten Hangzhou van 167 hectaren, waarvan 55 hectaren bebouwde oppervlakte. 1.500 Stafmedewerkers, waarvan 900 docenten, begeleiden 18.000 studenten afkomstig uit de verschillende provincies.

In het Chinese onderwijssysteem staan de

examens centraal. Studenten moeten enorme

hoeveelheden informatie instuderen om te

slagen in grote tests, en hun toekomst kan

volledig afhangen van de resultaten.

De belangrijkste factor die bepaalt wie kan

studeren aan elite-universiteiten en wie niet,

is het ‘gaokao’. Meer dan één miljoen jongeren

uit het laatste jaar van het secundair onder-

wijs nemen jaarlijks deel aan dit examen.

Het examen neemt 2 à 3 dagen in beslag,

meestal begin juni.

De punten die moeten behaald worden om

toegang te hebben tot bepaalde universiteiten

verschillen van jaar tot jaar en van provincie

tot provincie. De hoogst behaalde cijfers

bepalen de plaats in de beste universiteiten.

De slaagkansen zijn 50%.

Er zijn examens voor Chinees, wiskunde en een

vreemde taal – veelal Engels, maar het kan ook

Japans, Russisch of Frans zijn. De andere 6

standaardvakken zijn: fysica, scheikunde,

biologie, geschiedenis, aardrijkskunde en

politieke wetenschappen. Studenten die voor

wetenschappen kiezen, doen uiteraard ook de

3 bètawetenschapsexamens.

Het jaarlijkse inschrijvingsgeld aan ZAFU

bedraagt ongeveer 1800 euro voor bachelor-

studies en 2500 euro voor masters. Daarnaast

is er nog de ‘dorm’ die moet betaald worden

en er zijn ook nog de kosten voor elektriciteit

en waterverbruik, eten,...

De studenten verblijven meestal een semester

op de campus en gaan enkel naar huis als ze

het zich kunnen veroorloven (vaak enkel voor

de grote feesten). Zo ook yu en Xu: voor het

Chinese Nieuwjaar hebben ze ons verlaten om

met hun familie het Jaar van de Draak in te

luiden.

Komend van een stad van bijna 9 miljoen

inwoners, is het neerstrijken in Kortrijk, wel

even wennen. Shoppingmalls alom in

Hangzhou, maar de charme van onze

winkelstraten moesten ze leren ontdekken. De

nabijheid van grootsteden zoals Parijs,

Amsterdam, Madrid, Barcelona was dan weer

een wonderlijke openbaring, maar hoe geraak

je er? Hoe ga je om met de West-Vlaamse

horizontale structuur van communiceren en

interfereren wanneer je van kind af hiërar-

chisch denkt en handelt? Xu en yu hebben hier

wel degelijk een all-round ervaring opgedaan.

Global issuesElke maandagnamiddag komen al onze

Erasmus-IN studenten en een groep Paloma-

studenten ofwel Erasmus-UIT bijeen onder

leiding van Eveline Le Roy. Zij horen geduren-

de twee uur een gastdocent spreken over

onder andere de BRICS-landen, religie,

duurzame ontwikkeling, world events, enz…

Deze onderwerpen worden dan via een vorm

van self-directed learning package, door de

studenten in groepjes verder uitgewerkt en

gebundeld in een portfolio, ter waarde van 3

ECTS.

Focus on EuropeFocus on Europe is een aanbod door onze

internationale gaststudenten: zij geven op

maandagnamiddag gedurende 20 à 30

minuten een presentatie over hun land.

Vaak gaat het om de toeristische troeven, maar

meestal geven ze ook een kritisch inzicht in de

economische, politieke en sociale toestand van

hun land. En meestal eindigen ze met een

smakelijk overzicht van de eetgewoonten in

hun heimat, al of niet met empirisch

ondervinden…

25

AANRADERS: BODEN, J., (2008), THE WALL BEHIND CHINA’S OPEN DOOR, TOWARDS EFFICIENT INTERCULTURAL MANAGEMENT IN CHINA, ASP, BRUSSELS.

ZHAO qIZHENG, (2008), ONE WORLD, BRIDGING THE COMMUNICATION GAP, CHINA INTERCONTINENTAL PRESS, BEIJING.

26

-En verder-I P A d

iPad @ KATHO

Je kan er niet meer naast kijken. De hype: het gebruik en de integratie van tablets in onze multimediale maatschappij. Apps, e-books,… een nieuwe wereld die opengaat. Ook bij onze Lerarenopleiding kriebelt het. Verschillende collega’s zagen onmiddellijk de voordelen tot innoverende didactiek binnen de lerarenopleiding. Meer nog, het virus vergroot en verspreidt zich naar de overige collega’s.

27

Doén we!Meerdere onderzoeksprojecten gaven eind vorig

academiejaar een aanzet. Vandaag worden de

iPad’s geïntegreerd in alle opties en binnen

meest uiteenlopende vakken van onze Leraren-

opleiding. Ook de koppeling naar en samenwer-

king met het werkveld vinden nu reeds plaats.

Middelbare scholen in Gistel, Blankenberge en

Roeselare stappen mee in het project en zijn be-

reid om de nieuwe digitale didactiek onmiddel-

lijk toe te passen en de effecten te laten

onderzoeken. Deze laatste denken vooral na hoe

ze de leerautonomie van hun leerlingen kunnen

stimuleren. Zou het met een iPad mogelijk zijn

meteen een antwoord te bieden op vragen als

digitale geletterdheid, heterogeniteit, leren op

maat, enzovoort?

iPad beweegtLouter door observatie motorische vaardigheden

leren (observationeel leren), werd recent toege-

schreven aan het spiegelneuronennetwerk in de

hersenen. Binnen het expertisecentrum Sport-

en Bewegingsopvoeding lopen verschillende on-

derzoeksprojecten rond observationeel leren en

videofeedback. Via School of Education werd

voor alle lerarenopleidingen lichamelijke opvoe-

ding van de Associatie KU Leuven het software-

programma Dartfish aangekocht. Via dit pro-

gramma kunnen verschillende vormen van

videofeedback toegepast worden.

Bovendien zijn er verschillende apps beschikbaar

die de functies van Dartfish kunnen overnemen.

Concreet gaat het om volgende toepassingen:

• Delayed videofeedback: op de iPad kan men

zien, wat 10 seconden geleden werd gefilmd.

Een student kan bijvoorbeeld een sprong uit-

voeren en meteen zijn eigen sprong opnieuw

bekijken. Intussen kan de volgende student al

springen, want de iPad blijft gewoon filmen.

(app: instant replay)

• Video-analyse tijdens de les: de ene student

filmt de andere met de iPad. Daarna kan de

beweging geanalyseerd worden aan de hand

van vertraagde beelden en kunnen aandachts-

punten (vb. hoeken, afstanden,...) getekend

worden op de beelden (app: coach’s eye).

• Evaluatie: bij testmomenten kunnen de stu-

denten gefilmd worden, kan de docent feed-

back noteren en kunnen er punten per vaar-

digheid toegekend worden. Alles kan via

dropbox doorgestuurd worden naar de stu-

denten (app: easy assessment).

Videofeedback via de iPad is erg gebruiks-

vriendelijk en is bovendien goedkoper dan de

klassieke vormen. Kortom een onmisbaar wer-

kinstrument voor de docent lichamelijke op-

voeding en bewegingsrecreatie.

iPad in EnglishBij de start van dit academiejaar werd een pro-

ject ingediend dat de iPad verbond met language

development enerzijds en stagecoaching ander-

zijds. De eerste doelstelling van het project: kan

een iPad gebruikt worden om individuele leerpa-

den voor taal te ontwerpen en krijgen de autono-

mie van de leerder en hete- rogeniteit in de klas

daardoor meer kansen? Tweede doelstelling: op

welke manieren kan de iPad studenten helpen in

het verwerven van een kritische houding t.o.v.

hun functioneren? Kan het gebruik van de tool

hun reflectie op hun les-

geven versterken? En, kan de iPad voor gerichte

remediëring worden ingezet? Teveel vragen?

Enkele voorbeelden uit de lessen Engels:

• De iPad is een schitterende taalontwikke-

lingstool: er zijn vele (gratis) apps die je kan

gebruiken zoals dictionaries, irregular verb

lists. Maar er kan meer: waardevolle taalacti-

viteiten als nieuws beluisteren, klassiekers

gratis lezen én beluisteren (iBooks, audio-

books), gericht aan uitspraak en intonatie wer-

ken (audiobooks),…

• Het ontwikkelen van geïndividualiseerde con-

tent en feedback voor studenten:

•Studentendieeenpresentatiebrengenmet

de apps ExplainEverything of ShowMe ‘zien’

zichzelf, en horen zichzelf bezig. Veel scherper

dan dit in een presentatie voor de klasgroep

het geval is. Ze probeerden ook meermaals

opnieuw en dit op zich vormt een intens oe-

fenmoment én stimuleert zelfreflectie bij be-

ginnende studenten.

•Om collaborative learning tijdens de stage-

voorbereiding te stimuleren is de iPad door

zijn formaat heel erg geschikt. Zo hebben

studenten Engels samen aan een presentatie

gewerkt en daarbij elkaar gecoacht. Via

Dropbox bekijken ze elkaars werk en krijgen

ze ‘samples of good practice’.

•Bij de coaching van tweedejaarsstudenten

tijdens de stage worden ‘fouten’ of net heel

goede lesmomenten met de camera letterlijk

‘in the picture’ gezet en door de vakdidacticus

becommentarieerd. De iPad zo makkelijk te

gebruiken, klein en altijd beschikbaar. Deze

opnames kunnen makkelijk voor iedereen toe-

gankelijk worden gemaakt.

iPad op de kaart Wanneer een leerling aan de leerkracht aard-

rijkskunde de vraag stelt waar Lilongwe ligt, zal

die steevast antwoorden… zoek het op in je atlas.

Zou het niet interessant zijn mocht deze leer-

kracht hetzelfde antwoord kunnen geven op in-

houdelijke vragen zoals: “Wat is sedimentatie

ook al weer?”.

Sinds september 2011 kan dit tijdens de aardrijks-

kundelessen in onze Lerarenopleiding. Naast de

atlas ligt nu ook de iPad. Zo hebben studenten

toegang tot ‘alle’ internetinformatie enerzijds en

tot de veel ontwikkelde geografische apps ander-

zijds. Enkele voorbeelden? Google Earth, weer-

apps, digitale kompassen, stellaria, kaartapplica-

ties en atlastoepassingen, statistieken, …

toepassingen om de geografische kennis en

vaardigheden in te oefenen zodat differentiatie

ook tijdens het lesgebeuren geen utopie meer

hoeft te zijn.

Het is ook interessant om de verschillende didac-

tische leermiddelen tegen elkaar uit te spelen.

Zo ontdekken de studenten dat een willekeurige

plaats sneller opgezocht kan worden met de

Google Earth App, maar dat de verschillende au-

tosnelwegen in België nog steeds sneller worden

gevonden via de eeuwenoude atlaskaart.

iPad ruim bemeten In Ruimtemeetkunde hebben de studenten nu

een syllabus met de opgaven en een andere met

een aantal tips of achtergronden. Met een iPad

zijn opgaven en tips beschikbaar in twee ver-

schillende applicaties zodat snel wisselen tussen

beide bronnen mogelijk is.

Onze ervaringen?

• Spontaner en sneller schetsten

Op papier komen aanvullingen wat het over-

zicht en vooral het eigen inzicht niet verhoogt.

Het werk op iPad vertoont niet alleen de nut-

tige figuur maar ook een meer gestructureerd

en uitgewerkt antwoord.

• De interactie verloopt efficiënter

Door zijn omvang wordt een tablet veel meer

ingezet om elkaar op dingen te wijzen of een

argumentatie op te zetten. De werktafel wordt

enkel in beslag genomen door de tablet en de

eigen notities.

• Het bespreken van ideeën of fouten verloopt

vlotter

Resultaten worden aan elkaar doorgegeven,

bewerkt en vergeleken. Het bespreken ervan

verloopt sneller en komt daarom ook meer

voor.

• Het is een werkmiddel en niet alleen een gad-

get

Uiteraard zijn studenten enthousiast. Een aan-

tal spectaculaire mogelijkheden blijken ook

technische problemen te hebben die kunnen

afleiden van de essentie van de les.

Na een aantal lessen wordt de tablet even ge-

makkelijk aan de kant geschoven als een re-

kenmachine.

MEER WETEN? COLLEGA’S CHRIS STANDAERT, CHRISTINE VyNCKE, JORGE COTTyN, LIESELOT VANDENHOUTE, ILKA GySELEN HOUDEN HUN IPAD IN DE GATEN.

28

dag volHOUbaarheid

VolHOUbaarheid, of duurzaamheid in het

Afrikaans, is een woord dat positiviteit en actie

uitstraalt!

Naar jaarlijkse traditie pakte het departement

Lerarenopleiding campus Torhout uit met een

sprankelende en spetterende dag in het kader

van de vakoverschrijdende eindtermen (VOET).

Op vrijdag 16 maart zat KATHO boordevol

activiteiten, lezingen, uitstappen en workshops

voor studenten en collega’s.

Dit jaar zoomden we in op alles wat de aarde

beter maakt op korte en lange termijn, oftewel

de 3 P’s: Planet, People, Profit.

En dat betekende bedrijfsbezoeken (windtur-

bine, wereldwinkel ...), een cooking theatre in

Brussel, educatieve groepsspellen en zelfs

tangodansen als eye-opener naar duurzame

relaties. Dit alles maakte de deelnemers bewust

van het belang van duurzaam denken en

handelen in privé- en pedagogische context. Ja,

deze vierde ‘P’ mocht niet ontbreken. We zijn

tenslotte een lerarenopleiding!

Met enthousiasme verwelkomden we Mieke

Vanhecke, de directeur-generaal van het

Vlaams Secretariaat van het Katholiek

Onderwijs (VSKO), voor de inleidende

toespraak.

En we sloten de dag volHOUbaarheid af met

een spetterend optreden van FOLGAZÁN, de

folk-rockgroep van collega en zangeres Ruuth

Oosterlijnck.

-In ‘t kort-M A A R w E L k R A C H T I g

Kijk eens links van jeKijk eens rechts van jeEén van je studenten is wellicht geknipt voor Challenge-Me.

Challenge-Me is een platform waar talentvol-

le studenten kennis maken met vragen van

ondernemingen en waar ze helpen creatief

mee te denken over oplossingen.

Win-win: ondernemingen krijgen frisse

ideeën, realiseren doorbraken en leggen

contacten met toekomstige young professio-

nals. Creatieve studenten van hun kant

profileren zich op de site als enthousiaste

toekomstige medewerkers.

The innovation solver Een ‘innovation solver’ is een student die de

uitdaging aangaat om samen met onderne-

mingen en met collega-studenten oplossin-

gen te formuleren. Elke student van KATHO,

KHBO en HOWEST kan zich registreren om

aan 1 of meerdere challenges deel te nemen.

Waarom zou je student meedoen? Eerst het makkelijkste: meedoen met

Challenge-Me kan gewoon thuis van achter

de computer. Dat kan je student al over de

streep trekken, maar er is meer: namelijk de

kick van het winnen! Jij als docent en je

student(en) hebben er alle belang bij om

actief aan de challenges mee te werken. Voor

elk idee, inzicht en elke reactie, vraag,

oplossing,... die de student via Challenge-Me

post, verdient hij immers punten waarmee

prijzen te winnen vallen.

Yeah!Elke ‘seeker’ (lees: bedrijf) voorziet voor de

beste ‘solver’ (lees: student) een beloning:

cd-bonnen, cinematickets of Bongo-bonnen.

Tegelijkertijd wordt per challenge-termijn

berekend welke student over alle uitdagingen

heen als beste ‘solver’ het meest heeft

bijgedragen aan goede ideeën en oplossin-

gen. Die student wordt door Apple-store Lab9

uit Kortrijk beloond met een iPhone.

Voor wie doen we het?Ondernemingen die challenges posten op

Challenge-Me zijn innovatieve, vooruitstre-

vende, open bedrijven die steeds op zoek zijn

naar talent en naar enthousiaste medewer-

kers. Door mee te doen met Challenge-Me

maak je niet enkel kennis met deze interes-

sante ondernemingen en hun uitdagingen, je

krijgt bovendien de unieke gelegenheid om

KATHO bij hen in de kijker te zetten! Boven-

dien kan de challenge zeker en vast geïnte-

greerd worden in één of ander opleidingson-

derdeel … competenties aanleren en

verwerven is een feit.

Prijsuitreiking met receptieEen nieuwe Challenge-termijn start... NU!

Vanaf vrijdag 23 maart kunnen studenten zich

registreren en starten met nieuwe uitdagende

challenges op te lossen, dit tot eind mei. Zoek

studenten die meedoen, dat is jouw challen-

ge!

MEER INFO BIJ RIK.HOSTyN@KATHO.BE

29

Flashmob! Het zou de laatste keer zijn geweest dat

Music for Life plaatsvond. Voor de laatste

editie van Music for Life pakte het departe-

ment Handelswetenschappen en bedrijfs-

kunde uit met een complete verrassing: een

flashmob in K. Nog niet iedereen wist het,

maar het alter ego van Sylvie Vergote van het

secretariaat kan blijkbaar heel goed dansen

en samen met studente Valerie Deryckere

ontwierp ze de choreografie van de dans die

op 22 december werd opgevoerd in de K.

Ze lokten alvast veel kijklustigen en konden

dan ook een mooie cheque doneren. Alvast

een goede manier om het eerste semester af

te sluiten.

Nicaragua, here I come!

Sinds vorig jaar organiseert Vredeseilanden de ‘classics’: een zesdaagse fietstocht met de mountainbike die loopt van project tot project bij de plaatselijke boeren. Dit jaar worden zo de Benin Classic en de Nicaragua classic gereden. En kijk, collega Wim Vanhove, docent Agro-en biotechnologie, rijdt de Nicaragua Classic.

Een dergelijke humanitaire actie past perfect

in de visie van de warme hogeschool.

Vredeseilanden heeft in Nicaragua projecten

voor rijst-, bonen- en bananenplantages en

de doelstelling van deze race is om via een

sportieve prestatie de lokale boerenfamilies te

ondersteunen.

De onkosten voor de reis betaalt hij met

plezier zelf, maar Wim moet voor zijn

deelname wel via acties en sponsoring van

bedrijven en particulieren 1200 euro

inzamelen.

Help collega Wim

En dat hoeft niet zomaar: binnenkort

organiseert hij kookworkshops in onze

demokeuken in Roeselare. Zijn thema’s?

Koken met pittige kruiden, de Italiaanse

keuken, een barbecue-workshop en het

bakken van taarten.

Deze workshops vinden plaats op een

dinsdag- of donderdagavond en kosten

30 euro, alle ingrediënten inbegrepen.

Nieuwsgierig: wim.vanhove@katho.be

Voor wie liever geeft dan kookt: je kunt ook

rechtstreeks een bedrag storten op de

rekening van Vredeseilanden met vermelding:

‘GIFT Nicaragua classic Wim Vanhove’. Vul

daarvoor een overschrijving in op het

rekeningnummer van Vredeseilanden: BE64

0000 0000 5252 (BIC: BPOTBEB).

Bedrijven en particulieren ontvangen dan,

vanaf 40 euro, een fiscaal attest.

Wim zegt alvast, onafhankelijk van het

bedrag, bedankt!

INFO: WWW.VREDESEILANDEN.BE/DOE-MEE/NICARAGUA-CLASSIC

30

31

-Innovatie-T w E E d A A g S E O O S T E n d E

Naar de ‘thermen’ voor een portie gezonde opleiding… en zo veel meer

De maritieme innovatie-2-daagse is een alom geprezen jaarlijkse traditie

binnen KATHO! Maar liefst 150 collega’s inspireerden, participeerden,(…)

kortom professionaliseerden zich tijdens de 14de innovatietweedaagse op 24

en 25 november in Oostende. Naast de traditionele interdepartementale

uitwisseling van innovatieve ideeën en projecten, kwamen de thema’s

ONDERZOEK en KENNISVALORISATIE vrij sterk aan bod. De plenaire

thematische bijdragen werden gebracht door Eric Halsberghe, Erik Blomme,

André Desmet, Jan Elen en Johan Sevenhuijsen.

32

Het departement Lerarenopleiding campus

Torhout start volgend academiejaar met het

keuzevak schaken. De opleiding is uniek in

Vlaanderen. ‘Schaken stimuleert het analytisch

denken bij leerlingen’, zegt collega docent

Nederlands Piet Decock.

“De tijd is rijp om schaken op school als

keuzevak te introduceren”, verduidelijkt Piet,

die als fervent schaker de opleiding zal geven.

“Wie in klas leert schaken, presteert beter in

wiskunde en grammatica”, zegt hij. “In

Duitsland bieden de basisscholen het schaken

als keuzevak aan en veel kinderen kiezen

ervoor. Ze hebben groot gelijk, want de

voordelen vallen niet op één hand te tellen.”.

“Enjoy Learning is ons motto”, vult departe-

mentshoofd Dirk Devriendt aan. “Toen Piet met

zijn idee voor een schaakopleiding op

de proppen kwam, was ik meteen enthousiast.

Heuristieken of planmatig denken is in alle

opleidingen aan de orde. Het keuzevak zal

gekozen kunnen worden door zowel onze

regenten als onderwijzers. Het is niet de

bedoeling om topschakers te kweken, maar

om de manier van denken en analyseren bij

schaken te leren toepassen op andere

domeinen.”

“Het is ook zinvol om kinderen op school te

leren schaken. De voordelen van het schaken in

klas, zelfs bij jonge kinderen, zijn groot. Maar

daarvoor moet je uiteraard eerst leerkrachten

opleiden die bereid zijn zich de knepen van het

schaken toe te eigenen en de technieken op

hun leerlingen over te brengen”, vult de

departementsdirecteur nog aan.

Voorzitter Tom Piceu van de Vlaamse

Schaakfederatie is laaiend enthousiast

over de nieuwe opleiding. “We zullen dit

met de federatie volledig ondersteunen.

Onrechtstreeks vaart de schaaksport in

Vlaanderen er wel bij, omdat jongelui

het spel zullen herontdekken.”

Meer dan sportGary Kasparov, voormalig wereldkampioen en

een van de meest legendarische schakers,

kwam onlangs in het Europees Parlement in

Straatsburg schaken als schoolvak promoten.

In oktober had hij dit ook al eens gedaan in

Brussel. Zijn stichting Kasparov Chess

Foundation Europe wil leerkrachten uit het

onderwijs gaan opleiden om op school

schaakles te geven. Onze Lerarenopleiding

Torhout wil hier een voortrekkersrol vervullen

en ervoor zorgen dat Vlaanderen zijn

kinderen op school spelenderwijs cognitieve,

metacognitieve (denken over hoe je denkt),

emotionele (omgaan met verlies en tegen-

slag) en sociale vaardigheden laat ontplooien.

Wie schaakt, leert analyseren en in patronen

denken. Niet enkel bij wiskunde, maar ook

bijvoorbeeld bij grammatica komt deze

manier van denken sterk van pas. Door

schaken leer je ook samenwerken, je in

iemands gedachtewereld verplaatsen en

discussiëren. Je leert ook omgaan met succes

en frustraties en dat vormt je karakter. Het is

goed voor het concentratievermogen, het

doorzettingsvermogen en de zelfdiscipline.

-En verder...-M E E R d A n S P O R T

Schaken wordt keuzevak

33

Those were the (Management) Days!Op 14, 15 en 16 februari kwamen iets meer

dan 750 leerlingen uit de derde graad

secundair onderwijs proeven van het hoger

onderwijs. Deze Management Days vonden al

voor de derde keer plaats en zetten dit jaar de

opleiding Eventmanagement in de kijker: een

opleiding die zich dit jaar verfijnde in 3

keuzetrajecten, namelijk Business Events,

Music & Entertainment en Leisure & City-

management. De leerlingen en hun begelei-

ders konden in 12 workshops kennismaken

met eventgerelateerde vakken, maar ook met

enkele algemene managementvakken.

Genoeg gelezen, tijd voor een..Koffiestop!

Op vrijdag 2 maart organiseerde het

departement Handelswetenschappen en

bedrijfskunde naar jaarlijkse traditie de

Koffiestop voor Broederlijk Delen.

In het Westen klagen we wel eens over

besparingen, langer werken, hogere

belastingen, fileproblemen, een springuur,

alweer blokken, enz... maar met de Koffiestop

staan we er ook eens bij stil dat onze

problemen voor veel mensen op onze planeet

ongelooflijke luxeproblemen zijn.

Collega’s haalden hun beste kookkunsten

boven om lekkere cake te bakken en

studenten kregen een kop koffie of een glas

fruitsap.

Elke KATHO-koffiedrinker stopte een vrije

bijdrage in de Koffiestop-collectebus en zo

dragen onze studenten hun steentje bij om

groepen mensen in het Zuiden in hun strijd

tegen armoede en onrecht te helpen. We

haalden een ruime 100 euro op voor

Koffiestop.

-In ‘t kort-M A A R w E L k R A C H T I g

Meer info?

www.katho.be/managementdays

Facebookpagina

www.facebook.com/managementdays

34

Leren waarderen van lerenEen mooie, diepe en volle betekenis van evalueren is

het ‘Waarderen van leren’: dit werd het thema van de

Dag van de Docent 2012. Op 9 februari namen 450

collega’s deel aan dit professionaliseringsevent. In

een plenaire start is professor Martin Valcke

ingegaan op het evalueren in nieuwe contexten,

nieuwe vormen van evalueren, nieuwe aanpak en

visie. Het programma vervolgde met tweemaal een

aanbod van diverse keuzesessies en de dag werd

afgerond met een plenaire bijdrage van auteur Dirk

De Boe met een toelichting van de vernieuwing van

het onderwijs vanuit het boek Edushock.

PB · dag van de docent 2012

DAG VAN DE DOCENT 2012waarderen van leren

dag docent.indd 1

21/12/11 15:06

-In ‘t kort-M A A R w E L k R A C H T I g

K(ath)O in de eerste rondePasseerde je met de auto in Torhout en zou je

zweren dat je op de cartoon langs de weg

‘KATHO’ zag staan? Je hebt het goed gezien!

Filip Cardoen maakte deze schitterende

tekening van onze twee sportieve ex-stu-

denten. Delfine Persoon was ooit studente

aan de Lerarenopleiding maar momenteel

is ze wereldkampioene bij het vrouwenbok-

sen bij WIBF. Sep Vanmarcke is eveneens

een oud-student in die discipline (Leraren-

opleiding), maar je kent hem vooral omdat

hij met de fiets de laatste Omloop het

Nieuwsblad won.

Dus gingen Willy Depoorter van het

stadsbestuur van Torhout, collega Jorge

Cottyn, opleidingscoördinator LO, Delfine

Persoon, Filip Cardoen, Filiep Tampere,

coach-trainer boksen en Dirk Devriendt,

onze departementsdirecteur op tour in ‘Het

dorp van de Ronde’ Torhout.

En omdat wij van Konnect slecht kunnen

tekenen: deze foto.

35

Hoor hem!Docent en onderzoeker Benedict Wydooghe

van ons expertisecentrum ‘E-cultuur en

nieuwe geletterdheid’ werd door studenten

op Radio URGent geïnterviewd over de invloed

en de mogelijkheden van videogames.

In het programma ‘Jus Generations’ had hij

het op woensdagmiddag 1 februari samen

met gamekenner ‘Praga’ van GUNKtv over de

effecten van videogames.

Wat Benedict vertelde is gebaseerd op

resultaten van een onderzoek dat hij een tijd

terug samen met de collega’s Evelien De

Pauw en Stefaan Pleysier van het expertise-

centrum Maatschappelijke veiligheid voerde.

Benieuwd naar wat hij vertelde?

Op http://soundcloud.com/groups/jus kan je

het programma herbeluisteren.

Het complete onderzoeksdossier over

videogames werd gepubliceerd op

www.samenlevingentechnologie.be/ists/nl/

pdf/rapporten/rapport_jongerenengaming.pdf

De synthese vind je hier

www.cjsm.vlaanderen.be/e-cultuur/

downloads/dossier_jongeren_en_gaming_viw-

ta.pdf.

-In ‘t kort-M A A R w E L k R A C H T I g

We zijn gezien!Cameratoezicht is gekend, maar is het ook effectief en efficiënt? Het (voornamelijk Angelsaksisch) onderzoek naar de eigenlijke effecten van cameratoezicht blijkt alleszins weinig consistent en de interpretatie van de resultaten wordt vaak bemoeilijkt door methodologische problemen. Naast het kwalitatief ‘Urban Eyes’, uitgevoerd in 2010, ontbreken Belgische gegevens grotendeels.

Het FOD Binnenlandse Zaken stelde aan ons

expertisecentrum Maatschappelijke veiligheid

de vraag om een kwantitatief onderzoek uit te

voeren naar de effectiviteit van cameratoezicht

in publieke ruimtes.

Binnen dit onderzoek brengen we de invloed

van camerasystemen zo volledig mogelijk in

kaart, rekening houdend met verschillende

contextafhankelijke en situationele factoren.

Momenteel bevindt ons onderzoek zich in een

verkennende fase: we bekijken de technische

en praktische elementen van de camerasyste-

men en, in samenspraak met de privacycom-

missie en het begeleidingscomité, selecteren

we minimum twee Vlaamse, twee Brusselse

en twee Franstalige steden.

Gebaseerd op specifieke casestudies zal via

een analyse van de politiestatistieken de

invloed van bewakingscamera’s op de

objectieve veiligheid (nl. criminaliteit en

overlast) worden nagegaan. Daarnaast wordt

met een enquête bij de bewoners de invloed

op de subjectieve veiligheid getoetst.

Vanaf maart verwachten we de eerste

objectieve cijfergegevens en in mei analyse-

ren we de teruggestuurde enquêtes. Op deze

manier voorzien we vanaf juli of augustus een

eerste rapportering met resultaten.

Meer info? Jill Mortelé weet er alles over.

36

Balans perfect in orde!Handelswetenschappers staan bekend als

fuifbeesten en als ze afgestudeerd zijn,

verliezen ze geen greintje van hun goesting

om te feesten. Het departement Handelswe-

tenschappen en bedrijfskunde organiseerde

daarom op 1 december in het Huis van

Wonterghem haar eerste After Workparty en

het was een schot in de roos: 500 tickets

vlogen de deur uit! Lekker eten, veel plezier,

leuke muziek en massa’s nostalgie… Wat wil

je nog meer?

De school van de toekomst (volgens Microsoft)

In het School Technology Information Center

(STIC) van Microsoft kunnen scholen kennisma-

ken met goede praktijkvoorbeelden, ICT-innova-

ties, prototypes… en dus trokken eind februari

een aantal studenten kleuteronderwijs in het

kader van hun bachelorproef Digilab naar

Brussel.

Ze konden een kijkje nemen in de toekomst

van het ‘digitaal’ onderwijs. Tijdens de

rondleiding ontdekten ze onder andere hoe

beweging een belangrijke rol zal spelen in

het toegankelijk maken van informatie. Van

het eenvoudig bedienen van een touch screen

met de vingers op de Microsoft Surface (een

mega-iPad) tot het virtualiseren van jezelf als

leerkracht met de Kinect. Met die tool, die je

misschien wel kent uit het gamewereldje,

volgt het scherm jouw bewegingen: je avatar

kan zo ook ingezet worden in de klas. Ook

leuk: je kunt er ook je eigen onvolmaakthe-

den wat mee bijwerken.

Meer weten wat we in KATHO zelf al doen op

dit vlak? Op pagina 26 lees je alles over het

gebruik van een tablet. (volgens Apple)

-In ‘t kort-M A A R w E L k R A C H T I g

37

Open Campus Dagen Wat denk je van ons promoteam? Jong, hip en dynamisch, toch ?En efficiënt voor de volle 100%: ze slaagden

er zelfs in de bezoekers de bereikbaarheids-

problemen van de Kortrijkse campus te doen

vergeten! Hartelijk dank aan onze styliste van

dienst, Lien Vanden Broecke.

KATHO-studenten nemen een loopje

Maar gelukkig niet met de docenten. De

Belgische studententitels op de indoor

atletiek disciplines zijn uitgereikt en onze

studenten delen in de prijzen: samen

bezorgden ze KATHO een gedeelde 14de

plaats in de eindstand (op 35 deelnemende

scholen).

In de Topsporthal Gent namen op vrijdag 10

februari meer dan 300 atleten deel aan het

Open Belgisch Studentenkampioenschap

atletiek indoor en alles samen waren deze

studenten goed voor een 425 inschrijvingen.

Dit zijn er opnieuw meer dan vorig jaar wat

de groei van dit kampioenschap alleen maar

bevestigt. Het was een meeting op hoog

niveau: er werden maar liefst zes Belgische

studentenrecords van de tabellen geveegd.

De KBC-wisselbeker BUSF/FSUB zorgde

opnieuw voor de nodige stimulans. De

atleten zorgden ervoor dat hun school op de

atletiekkaart werd gezet. Door hun deelname

kwamen ze naar buiten als sportieve

studenten, en hun school als sportieve

school. De competitie bleef spannend tot het

einde en kende een bloedstollende afloop.

Uiteindelijk nam de KU Leuven de beker mee

naar huis.

Voor ons won Wout Van Belleghem zijn

wedstrijd op de 1500 meter: met een tijd van

4.16 was hij de sterkste op dit nummer.

Sprinters Helen Bruyneel en Katrien Swalus

kwamen na 60 meter met respectievelijk 8.12

en 8.83 seconden over de streep. Zij liepen

ook de 200 meter: Helen zette een tijd van

26.70 neer, Katrien klokte af op 29.64. Tibo

Rotsaert liep op die afstand een knappe 23.17.

Stijn Raes was iets langer onderweg voor de

400 meter en finishte in 53.74 en Ine Buyse

liep 60.96.

38

Onze eigen KATHO-dichter!Op 27 januari vond de inmiddels vierde editie plaats van Poëziefestival Knettervers. De studenten Nederlands van de Lerarenopleiding in Torhout slaagden er opnieuw in een gevarieerde avond te brengen met muziek van De Verandering en prachtige poëzie van Vrouwkje Tuinman, Miriam Van hee, Anton Korteweg en Joke van Leeuwen.

Mijn geheim van de zee

Af en toe laat ik het woeste land

en de hoge kliffen stiekem achter mij,

dan word ik kapitein van mijn schip

mijn boegbeeld is een griffioen

met een goudgele kop en witte vleugels,rode borst en zwarte poten.

Dan bevaar ik het oneindige water,

het land wordt klein in mijn hart,

mijn warrig hoofd wordt vrij en licht,

ik houd mijn cirkelroer statig vast,

als een wagenmenner zijn riemen

gespand aan zijn vier paarden.

Ik schipper tussen twee werelden,

en in beide moet ik vechten,

maar de lucht boven en in mij,

zorgt voor kracht en leiding.

Ik laveer op het woeste water

en schuw de zeevlam niet.

Wanneer ik afmeer ben ik kalm

en zorg dat niemand mij ziet,

ik ga over de kliffen en begeef me terugtussen de bewoners van het land,

ik spreek hun kleine taal,

maar rep geen woord over de zee.

katho-dichter 2012: david vanheerswynghels

39

Zij !

Ze zijn van een zeldzame soort

Niet makkelijk te duiden

Niet makkelijk te herkennen

Op ’t eerste zicht niet anders

Maar toch, bij nader zien, onmiskenbaar,

van die soort, die zeldzame soort

van hoe zou je zeggen

van die soort waar

wijsheid uit krachtig zaad ontkiemt,

genadeloos groeit

en van binnenin explodeert

om langzaam maar zeker uit te stromen

en hen te bevloeien, zodat ook zij,

ongemerkt

krachtig kunnen groeien.

Hij

Hij was er zo een.

onmiskenbaar.

els demuynck

Waterland

Het Waterland is als een oud kasteel,

het licht valt in lang vergeeld

en eenzaam oud

parket.

Zijn stilte huist in elke kamer,

van lauw bordeaux,

en dor vergane

leegte.

De heren van Ravenna zullen weldra komen,

omdat ik zal verdwalen

en verbranden,

tot niets meer overblijft.

Het Waterland is als een oud kasteel,

het licht valt in lang vergeeld

en eenzaam oude

duisternis.

peter dejonckheere

Ook dit jaar sloten we af met de verkiezing

van de nieuwe KATHO-dichter. Onze collega’s

Elisabeth Vercammen, Ann Vuylsteke, Bart

Lesage, Veerle Vandevoorde en Joris Denoo

beslisten naar jaarlijkse gewoonte om uit een

anonieme lijst drie gedichten te belonen.

In tegenstelling tot vorige jaren slaagden

maar liefst drie lectoren erin om de jury te

overtuigen. Peter Dejonckheere, lector in Tielt

kaapte de derde plaats weg met het gedicht

Waterland. Els Demuynck en David Vanheers-

wynghels bewezen allebei dat ook Verpleeg-

kunde poëtische zielen huisvest.

Proficiat aan David met zijn eerste plaats,

maar ook aan Els, want zij slaagde erin het

mooiste eerbetoon te schrijven aan onze

afscheidsnemende algemeen directeur.

Beide lectoren beloofden al een lyrische

tandem te vormen en KATHO in 2012 een

poëtische uitstraling te geven. We zijn alvast

benieuwd...

40

Het is een vraag die collega Pieter Van Biervliet

zich stelt. Samen met Jan Seys, CLB-directeur in

Veurne, voerde hij een spellingonderzoek uit bij

3 743 leerlingen uit alle Vlaamse provincies en

met dat onderzoek wilden ze weten hoeveel

leerlingen op het einde van de basisschool de

eindtermen voor spelling halen. Eindtermen zijn

immers de officiële minimumdoelen die elke

school bij zoveel mogelijk leerlingen moet

bereiken.

De conclusie is verrassend70% van de leerlingen schrijft minstens 80%

van de woorden correct; voor 75% van de

leerlingen is dat minstens 77% van de

woorden. Het resultaat is behoorlijk te

noemen want het beantwoordt ook aan de

verwachtingen van de Vlaamse Onderwijsraad

(VLOR). Volgens een VLOR-advies dienen

eindtermen immers voor 3/4de van de

leerlingen bereikbaar te zijn. De uitkomst is

wel verrassend omdat ze eerdere berichten

over het slinkende spellingniveau van de

jeugd zou tegenspreken. Voor Pieter en Jan

vormt de conclusie evenwel geen tegen-

spraak: de kwaliteit van het spellingonderwijs

in de basisscholen is goed maar daarna gaat

het met de spelling serieus bergafwaarts. Ze

verwijzen onder andere naar het onderzoek

aan de Karel de Grote Hogeschool in

Antwerpen waar vastgesteld is dat de

studenten op hun achttiende de spelling veel

slechter beheersen dan op hun twaalfde.

Volgende vragen kunnen gesteld worden:

krijgen leerlingen in het secundair onderwijs

nog echte spellinglessen? Is er in het

secundair onderwijs nog voldoende ‘drill and

practice’ in verband met spelling? Wordt in

het secundair onderwijs nog gewerkt aan de

wil om zonder fouten te spellen?

EtiketjeEen andere verrassende vaststelling naar

aanleiding van het onderzoek is dat bijna

50% van de dyslectici mogelijks onterecht het

label ‘dyslexie’ opgeplakt krijgt. Doorgaans

wordt aangenomen dat het resultaat van een

leerling met dyslexie tot de 10% zwakste

behoort. Nu blijkt uit het onderzoek dat dit

voor bijna 50% van de leerlingen met een

dyslexieattest niet zo is. Voor Pieter en Jan is

er duidelijk sprake van een ontspoorde

praktijk van overdiagnosticering. Een van de

belangrijkste oorzaken van de overdiagnosti-

cering is de koppeling van het ‘recht’ op

specifieke hulpmaatregelen op school (en ook

op de hogeschool) aan een diagnostisch label:

ben je niet dyslectisch, dan krijg je geen

speciale hulp. Het gevolg daarvan is

natuurlijk dat ouders proberen om aan dat

‘etiketje’ te geraken. Het dusdanig labelen

discrimineert en bevordert geen gelijke

onderwijskansen. Zo wordt een leerling die

net niet dyslectisch is – het etiket ‘een beetje

dyslectisch’ bestaat niet – minder geholpen;

Of maakt evenzo een leerling uit een kansarm

milieu minder kans om leerhulp te krijgen

want het maken van een diagnose kost veel

tijd en geld.

MEER WETEN? HET ONDERZOEK ‘HET 100-WOORDENDICTEE: OUTPUTMETING EN KWALITEITSBELEID’ WORDT TOEGELICHT

OP DE VAN IN-DAGEN 2012 (ZIE WWW.VANIN.BE/NL/LAGER-ONDERWIJS).

50% te veel dyslectici?

41

Ons expertisecentrum Biotechnologie is actief in de in vitro plantenweefselteelt- en

veredeling. Sinds vorig jaar is er een samenwerking met het Vlaams Interuniversitair

Instituut voor Biotechnologie (VIB), departement Plant Systems Biology (PSB).

Wat kunnen wij doen?Hogescholen doen in eerste instantie niet aan

fundamenteel onderzoek, maar… de

implementatie van kennis naar een toegepas-

te setting is voor ons wél geschikt onderzoek.

De nodige technieken voor genetic enginee-

ring zijn in KATHO aanwezig terwijl er geen

high-tech apparatuur voor nodig is. In dit

type van onderzoek kunnen onze studenten

Biotechnologie worden ingeschakeld en deze

materie komt voor hen aan bod in verschil-

lende opleidingsonderdelen.

In de toekomst wordt ons departement

Biotechnologie een servicelabo waar de

genetische transformatie van populieren

gebeurt. Via stages en eindwerken van

Biotechnologie-studenten worden de

gemodificeerde planten verder gekarakteri-

seerd en opgevolgd.

Transformatie, zei je?Bij het proces van genetische modificatie in

planten brengen we nieuw DNA (genen) in de

plantencellen. Hierbij maakt men gebruik van

de bacterie Agrobacterium tumefaciens. Deze

bacterie beschikt over de eigenschap dat zij

DNA in cellen brengt en dit DNA wordt

geïntegreerd in het plantengenoom.

Vervolgens ontwikkelen er planten uit de

getransformeerde cellen. Het gehele

transformatieproces gebeurt in vitro.

Collega’s van het EC Biotechnologie (v.l.n.r.): Jan Van Doorsselaere, Ine Van Herpe en Angelo Dewitte

-Expertise-I n T R A n S f O R M A T I E S

We bouwen een

boom

Over de zandraket en de populaire populierOnze partner, VIB-PSB, is

een topinstituut voor plantenbio-

technologie: ze doen er aan fundamenteel

onderzoek met publicaties in wetenschappe-

lijke tijdschriften en het werd vorig jaar

uitgeroepen tot beste plantenmoleculair-labo

ter wereld. Zij experimenteren vooral op het

modelsysteem Arabidopsis thaliana, oftewel:

de zandraket. De resultaten hiervan willen ze

toepassen in economisch belangrijke

gewassen zoals de populier. Men spreekt

daarbij over translationeel onderzoek: doel is

de populier te modificeren voor een betere

groei onder stressomstandigheden of de

kwaliteit van het hout modificeren in functie

van papier- of bio-ethanol productie.

42

Wist je dat…KATHO haar eigen you Tube kanaal KATHOtunes heeft ? Je kan er de reportages over onze open campusdagen bekijken.

Kom jij in beeld? Check it out!www.youtube.com/user/KathoTunes

43

2012 2011

HANTAL 69 32

HIVB 56 45

HIVV 64 70

IPSOC 54 87

PHO 43 40

RENO 76 48

VHTI 56 47

KATHO 421 369

Hartelijk dank voor jullie enthousiasme!

Aantal inschrijvingen tijdens de

open campusdagen:

44