Konnect DECEMBER 2011

36
1 ENJOY READING

description

personeelsblad

Transcript of Konnect DECEMBER 2011

Page 1: Konnect DECEMBER 2011

1

enjoy reading

Page 2: Konnect DECEMBER 2011

Colofon

Dit is een uitgave van KATHO.

Hoofdredactie en verantwoordelijke uitgever: Larissa Deblauwe

Creatie en vormgeving: Matthias Malfrere en Lien Vanden Broecke

Fotografie: Willem Blancke

Eindedactie: RCA Group, Dirk Sas

Jaargang 15 - december 2011

Warme gloedHet is weer de tijd van het jaar dat de rode kleur en warme gloed van Kerstmis ons overal tegemoet

komt en onze huiskamers verwarmt. Ja, de feestdagen staan opnieuw voor de deur. Een mooie tijd

voor de meesten onder ons, maar ook een tijd die velen vrezen.

We hebben geluk, we staan sterk in het leven, met ons liefdevolle gezin, onze fijne familie, onze

gezondheid die het niet laat afweten en we hebben een mooie job waardoor we ons financieel geen

zorgen hoeven te maken. Wij hebben dus veel om gelukkig over te zijn.

Maar jammer genoeg zal het voor velen onder ons ook een Kerst zijn die we voor de eerste keer vieren

zonder een geliefde. Een moment dus om ook eens te denken aan de mensen die het minder goed

hebben terwijl we volop in goed gezelschap genieten van een rijkelijk gedekte tafel of tijdens het

openen van de mooie pakjes die Santa ons brengt.

Met een gedachte van sterkte voor wie het minder goed heeft, wens ik aan ieder van u een warme

kerst en een gelukkig 2012.

Larissa Deblauwe

Beste collega’s

Eerst en vooral heel erg bedankt voor jullie

gewoonweg prachtige reacties op de nieuwe KATHO-

ketting. Met het team hebben we er hard aan gewerkt

om ons personeelsblad zowel inhoudelijk als vormelijk

in een aantrekkelijk en motiverend nieuw kleedje te

stoppen, en te zien aan jullie mails zijn we daar meer

dan in geslaagd.

Maar er bleef nog één belangrijke vraag: hoe zou onze

baby gaan heten en daar hadden we jullie hulp bij

ingeroepen. Wel, de kogel is door de redactie… het

KATHO-magazine heeft een nieuwe naam. De keuze

viel op de inzending van Sofie Vanmaercke uit

Roeselare. Bij deze ook hartelijk dank aan alle andere

collega’s die voorstellen doorstuurden: er kwamen er

in totaal 151 binnen.

We hadden dus een luxeprobleem: heel veel

mogelijkheden om uit te kiezen. En of er kwaliteit

aanwezig is in KATHO!

En zoals je al zag op de cover is de keuze op “Konnect.

Enjoy reading” gevallen. We kozen voor Konnect

omdat dit woordelijk de verbondenheid tussen de

departementen prachtig omschrijft en dat is natuurlijk

net waar we met ons personeelsblad naar streven. En

nee we hebben geen spelfout gemaakt, we willen

gewoon “onze KATHO” extra in the picture zetten door

de K te gebruiken. Noem het maar dichterlijke vrijheid

en KATHO-voorliefde. Waarom we voor Enjoy reading

als ondertitel gingen…

Page 3: Konnect DECEMBER 2011

3

Inhoud Collega - Magda Verplaetse 4

projeCten Van studenten:

- Katholan 6

- Fundraising 3 eVent 6

- Katho op deVoxx 6

- soCiaal Kot 7

- leVens redden 7

FoCus - joris hindryCKx 8

de Wereld Van Katho:

- We zoeMen in/op Madrid 10

- Katho steeKt de plas oVer (MarK alVast) 10

- reMeMber poland… uit onze Vorige editie 11

- op zoeK naar een beKlijVende reiserVaring? (ny) 12

- enjoy diFFerent Cultures 12

- diVerCities 13

assoCiatie:

- treK in iets sterKs? (uniVersitaire pers) 14

- Ken jij h-ogelijn Kort? 14

expertise Van bij ons:

praKtijKgeriCht onderzoeK en KennisValorisatie: instruMenten 16

projeCt in de KijKer:

brugprojeCt loKel 18

FaMilienieuWs 19

expertiseCentruM in de KijKer:

je Mag op je tWee oren slapen! 22

and the Winner is…

- ingenieur Van het jaar 28

- innoVation aWard 28

in ’t Kort

- de 10 basisCoMpetenties Van de leraar 23

- Waar is da Feestje? 29

- Childhgood: KoMt dat zien! 29

- zoeK de 7 VersChillen: de reünie Van de Klas Van 1961 30

- en dan nu… MuzieK en geluid! 31

- de sint rijdt Met VolVo 31

- parK & ride, baby! 31

- First lego league 32

- Katho bouWt een Mediatoren 32

en Verder

- yes, We Can (isobus) 15

- getrouWtreK tussen departeMenten 20

- de drooM Van een Visionair 24

- de redidaCteur 26

- lap! een nieuWe didaCtieK Voor KaartVaardigheid! 34

Page 4: Konnect DECEMBER 2011

4

Page 5: Konnect DECEMBER 2011

5

“Een uitgebreide collectie koffers heb ik niet,

wel een verzameling aan personeelsdossiers.

Op 1 september dit jaar startte ik mijn 41ste

academiejaar. Voor heel wat mensen zal dit

een eeuwigheid lijken, maar voor mij is deze

periode voorbij gevlogen.”

“Na mijn studies begon ik in het departement

Sociaal-agogisch werk. Personeels- en studen-

tenadministratie, … jarenlang klopten zowel

docenten als studenten aan mijn deur. Wat

ook mijn job binnen het departement inhield,

ik heb het telkens vol enthousiasme gedaan

en er heel wat voldoening uitgehaald.

Studenten een hart onder de riem steken

wanneer het wat moeilijker gaat en achteraf

zien dat ze er opnieuw voor gaan, geeft je

méér dan een goed gevoel. Er zijn ook tal van

kleine, momenten waar je achteraf met veel

plezier aan terugdenkt. De drukte van een

examenperiode even vergeten en, samen met

mijn collega Monique, genieten van een

lekker kopje koffie en een heerlijk stukje

zelfgebakken appelcake … Wat er ook

gebeurt, dit zijn de momenten die je blijvend

bijblijven.”

“Ik heb ontdekt dat mensen met wie je

samenwerkt, heel belangrijk zijn. Toen in 1994

de hervorming van het hogeschoollandschap

meer en meer vorm kreeg, maakte ik deel uit

van de werkgroep Personeel. Op deze manier

belandde ik een paar jaar later op de centrale

diensten, sinds mei 2004 kan je mij dus

terugvinden op de personeelsdienst van

KATHO. Samen met mijn collega’s van de

personeelsdienst probeer ik, dag in dag uit,

mee te werken aan onze ‘warme’ hogeschool.

Sommigen noemen het teamwork, wij

noemen het ‘samen sterk’.

Een administratieve formaliteit, een luisterend

oor waar nodig, … we doen het met veel

plezier.”

“Wat voor mij altijd belangrijk was, en nog

steeds is, is mensen kunnen helpen. Iemand

met een bezorgd gezicht zien binnenkomen

en achteraf opgelucht en tevreden zien

weggaan, bijspringen aan het onthaal, een

handje toesteken waar nodig.”

“Een welgemeende ‘dank je wel’, het zijn maar drie woorden, maar ze geven je zo een goed gevoel.”

“Ik heb er even aan gedacht om voor een job in

de zorgsector te kiezen. Een aantal mensen

hebben dit uit mijn hoofd gepraat omdat ze

er van overtuigd waren dat de job in mijn

kleren zou kruipen. Om te vermijden dat ik

mijn werk mee naar huis zou nemen, koos ik

voor een job in het onderwijs. Het alomge-

kende cliché van de vele vakantiedagen en

mooie uren, ging echter ook voor mij niet op.

De ruimte krijgen om elke dag te doen wat je

graag doet, in een warme omgeving met

warme mensen, zorgt er voor dat je gedreven

werkt en blijft werken. Dat je je ook voor

100% en meer inzet. Bijgevolg is KATHO mijn

tweede thuis geworden, een plaats waar ik bij

momenten soms meer te vinden ben dan

thuis.”

“Een aantal decennia terug had KATHO nog

geen prangend gebrek aan ruimte. Naast het

gebouw waar nu de centrale diensten hun

stek hebben, lag een open, groene vlakte. Op

een morgen stelden we vast dat de omgeving

wat aangepast werd…”

“Een aantal studenten hadden de koeien wat extra persoonlijkheid

gegeven door ze naambordjes van

docenten om te doen.”

“KATHO is volgens mij een plaats waar

iedereen zich goed kan en mag voelen.

Studenten omdat het niet louter over kennis

gaat, personeelsleden omdat ze er meer

vinden dan enkel hun job. Het is leuk om te

zien hoe onze hogeschool meebouwt aan de

toekomst van zo veel jonge mensen. Ik hoop

dat de warme en gemoedelijke sfeer die Eric

creëerde een typisch kenmerk mag blijven van

onze hogeschool.”

“Soms gebeurt het dat studenten opnieuw de

weg naar KATHO vinden, niet als student, maar

wel als medewerker. Zo herinner ik mij

Matthias Archie die in het departement

Sociaal-agogisch werk studeerde en er nu

sinds enkele jaren ook werkt. Ik had met

Matthias als student ooit een babbel die me

altijd is bijgebleven en was dan ook blij hem

als collega terug te zien. Benieuwd welk voor-

werp hij zal kiezen …”

-Collega-M A G D A V E R P L A E T S E

Page 6: Konnect DECEMBER 2011

6

-Projecten-V A n S T U D E n T E n

KATHOLAN!“Een LAN-party is een grote of kleine bijeenkomst van computerliefhebbers van alle leeftijden die

in hun vrije tijd bij elkaar komen en hun computers op elkaar aansluiten.

Centraal staat hierbij het Local Area Network (LAN) dat de computers met elkaar verbindt. Iedere

bezoeker van de LAN-party neemt zijn eigen computer met monitor en andere toebehoren mee.”

(bron: Wikipedia)

Wanneer?

We houden elk jaar 2 edities van KATHOlan,

waarvan de ene het eerste weekend van de

herfstvakantie en de tweede het eerste

weekend van de paasvakantie.

Waarom?

Het is heel leuk om te organiseren en het hele

weekend zelf is een enorm leuke ervaring.

Weinig mensen hebben zoiets al gezien.

Daarnaast is het een leuke en open groep

studenten die zorgt voor de organisatie.

Hoe?

We hebben de voorbije 18 edities veel goede

contacten opgebouwd bij bedrijven en iedere

editie gaan we steeds bij dezelfde leveran-

ciers terug. We houden dus vast aan de

formule die in het begin gehanteerd is.

Game set match!

Een leuk weetje is dat Katholan altijd

wedstrijden organiseert rond nieuwe games.

Mensen die komen, spelen dan eens een

nieuw en vernieuwend spel in plaats van de

klassiekers. We proberen de wedstrijden dus

ook vooral leuk te houden.

KATHO op DevoxxOok dit jaar was Devoxx, de internationale

Java beurs in Metropolis Antwerpen, een

boeiende tweedaagse waarbij het duidelijk

was dat alles razendsnel evolueert op

informaticavlak.

En ook dit jaar was onze opleiding Toegepaste

informatica present! Onze studenten krijgen

er de kans om de laatste trends en ontwikke-

lingen in de Java community op te volgen.

Devoxx ging door op maandag 14 en dinsdag

15 november. Net zoals elk jaar bleven een

aantal studenten overnachten om Antwerpen

beter te leren kennen. Zo werd het aangena-

me aan het nuttige gekoppeld.

“Tante Mathilde is vermoord en het is aan jullie om de dader aan te wijzen.” Met deze woorden verwelkomde 3 EVENT de zeven ingeschreven groepen voor hun fundraising.

Op 9 november organiseerden zij namelijk een dropping in het kader van hun non-profitproject.

Groepjes deelnemers legden een vooraf uitgestippeld parcours af en moesten via een aantal

aanwijzingen Cluedo-gewijs een mysterie oplossen. Vandaar de verwelkoming en deze titel.

De inschrijvingen liepen erg vlot binnen en al gauw kwam het woord “volzet” uit de mond van de

organisatoren, met enkele teleurgestelde geïnteresseerden tot gevolg.

Doel van deze zesde editie? De studenten vertrekken zonder budget en moeten er op korte tijd in

slagen genoeg geld binnen te halen om het project te financieren. Alle winst gaat naar een goed

doel. Naast het vastleggen van sponsorcontracten, zorgen ook de jaarlijkse fundraisingprojecten

voor een mooie spaarpot. Aanvullend op de verkoop van warme chocolademelk en klaaskoeken op

dinsdag- en vrijdagvoormiddag, werd ook een echt evenement op poten gezet.

CHECK IT OuT!WWW.KATHOLAN.BE

Page 7: Konnect DECEMBER 2011

7

KATHOLAN!

Red een leven!In samenwerking met de spoedgevallendienst

van AZ Groeninge in Kortrijk, de medische

firma’s Laerdal en Medtronic, het Rode Kruis

van Kuurne en de brandweer van Kortrijk

werden op 17 november 5 workshops

georganiseerd over ‘Basic Life Support’ en

‘Advanced Life Support’.

Met veel enthousiasme namen 40 studenten

van de ‘Banaba-opleiding Intensieve Zorg en

Spoedgevallenzorg’ gedurende een hele dag

deel aan deze waardevolle training.

Onder begeleiding van deskundige instruc-

teurs en in aanwezigheid van een levensechte

simulatiepop (SIM MAN 3G) leerden de

studenten op een adequate manier levens

redden!

Vergeet het Glazen Huis, hier is het Sociaal Kot!In de J. Sabbestraat in Kortrijk kocht KATHO één van de typische rode huisjes om er een ‘citylab’

van te maken. Binnen het groter geheel van ‘kot van de toekomst’ werd dit project het ‘sociaal kot’

gedoopt.

Bij ons was het oktober toen 3 geëngageerde

3de jaarsstudentes hun intrek namen in dit

kot. Geen Siska, Sam of Tomas maar Charlotte

een studente bachelor in Sociaal Werk, Lynn,

een studente bachelor in de Orthopedagogie

en Biene een studente van de lerarenopleiding

Werkplekleren. Zij leren er samenleren en

-leven om dit in een tweede stap uit te breiden

naar de buurtbewoners en ook met hen

samen iets op te bouwen. Het project moet

drempelverlagend werken, zodat buurtbewo-

ners het studentenleven leren kennen en

omgekeerd.

De studentes doen dit in het kader van hun

bachelorproef XL. Gezien deze bachelorproef

een sociaal werkstuk zal zijn dat rechtstreeks

bijdraagt tot het sociaal welzijn en de sociale

verbondenheid van de buurt, doorlopen de

studentes een subtiel groepsdynamisch proces.

In een eerste fase (eerste semester) leren zij

de buurt kennen en zich integreren als

bewoner; in een tweede stap (begin tweede

semester) gaan zij doelgerichter mensen

benaderen in functie van het opzetten van een

project. Tenslotte moet dit uitmonden in het

uitvoeren van het project.

In het eerste semester volgen de studentes nog

het regulier programma zoals alle andere

studenten (voornamelijk stage en lessen). Het

tweede semester wordt volledig lesvrij

gemaakt en wordt ingevuld met dit project.

Daarbij is het essentieel dat de studentes

nauwe contacten onderhouden met de

bestaande initiatieven voor deze buurt en met

stad Kortrijk. Hun project mag immers niet

uitmonden in een initiatief dat reeds bestaat,

maar moet aanvullend of complementair zijn

en kansen bieden aan doelgroepen die in de

reguliere buurtinitiatieven niet aan bod

komen.

Geheel volgens onze filosofie zijn we ervan

overtuigd dat leven leren is, maar dat leren

ook leven is. Daarom willen we in het sociaal

kot het studerende leven integreren in het

dagelijkse leven en omgekeerd. Het kot werd

ingericht met de nieuwste technologische en

logistieke snufjes om het ‘lerende leven’ zo

aangenaam mogelijk te maken.

Page 8: Konnect DECEMBER 2011

8

-Focus-J O R I S H I n D R Y C K X

Waar gaan we toch naartoe? Na de haarscherpe visie van Erik Halsberghe in vorig nummer, is het nu aan Joris Hindrickx, huidig adjunct algemeen directeur en vanaf 1 september 2012 algemeen directeur van KATHO. Hij is dus uitermate goed geplaatst om zijn blik op de toekomst van hogescholen (en van KATHO in het bijzonder) helder toe te lichten. Benieuwd waar onze, en dus ook jouw, uitdagingen liggen? Lees het hier.

Laten we bij het begin beginnen. Wat is onze

belangrijkste taak?

Joris: “Kwaliteitsvol hoger onderwijs

verstrekken. uiteraard! De aanwezige kennis

en ervaring op de hogeschool hiervoor is

enorm: via de expertisecentra, via de

projecten, via de lesvoorbereidingen en

uiteindelijk vooral via de aanwezigheid van

hooggeschoold en vaak gespecialiseerd

personeel. Altijd al geweest. Wie een

willekeurig gesprek volgt onder docenten kan

boeiende verhalen horen vanuit heel veel

invalshoeken en vanuit veel disciplines

benaderd. Alleen is het niet meer vanzelf-

sprekend dat we onze kennis en competenties

uitsluitend aanwenden, en daarvoor ook

gefinancierd worden, voor het hoger

onderwijs ‘an sich’.

De vroegere hogescholen zijn allemaal

ontsproten aan de noden van de streek en van

belangrijke actoren in de streek. Denken we

maar aan de scholen van verpleegkunde die

ontstaan zijn uit de behoefte van plaatselijke

ziekenhuizen aan verplegend personeel. Na

een lang emancipatieproces zijn zij een

onafhankelijk bestaan gaan leiden. Maar

vandaag kijkt de hele samenleving terug naar

het hoger onderwijs als motor van verdere

ontwikkeling en van innovatie. KATHO wil de

maatschappelijke verwachting voluit

realiseren. Dit alles niet ten koste van het

onderwijs, maar juist vanuit een krachtige en

stabiele onderwijsbasis. Tijd voor de grote

OuTREACH…”

Wat betekent dat?

Joris: “Naar buiten komen en ons strategisch

binden met de samenleving. De economische

en sociale slagkracht wordt vandaag meer

dan ooit bepaald door kennis om te zetten tot

bruikbare waarde. Onderzoek is meer dan

ooit de grootste producent van kennis.

Praktijkgericht onderzoek en innovatie zijn

daarbij de grootste ‘transformators’ om

kennis om te zetten in waarde zoals produc-

ten, diensten en processen. Het is evident dat

bij de focus van de ontwikkeling gebaseerd op

kennis en het praktijkgericht en innovatief

valoriseren van deze steeds omvangrijkere

kennis, de bijdragen van de hogescholen

meer en meer in het vizier zullen komen.

uiteraard!”

Zijn we er klaar voor?

Joris: “Wel… we hebben nog onvoldoende

expertise in het rechtstreeks valoriseren van

onze kennis voor de ontwikkeling van de

streek. Wel hebben we ervaring met het

onrechtstreeks invullen van onze grootste

opdracht: het onderwijs naar de student en

dus meteen ook naar de ontwikkeling van de

samenleving. Meer zelfs, de student zal in zijn

leerproces bij ons zelf ook meer en meer

verwacht worden mee te werken aan de

valorisatie van kennis!”

DE AANSLuITING VAN HET HOGER

BEROEPSONDERWIJS

Moet het hoger beroepsonderwijs aansluiten bij

het hoger onderwijs ?

Joris: “Wij, bij KATHO, vinden dat het hoger

beroepsonderwijs (HBO5) best volwaardig

aansluit via verregaande samenwerking met

de CVO’s en scholen voor secundair onderwijs

of via integratie als ‘sub-degree’-opleidingen

in de hogeschool. Dit laatste kan desnoods

beperkt worden tot nieuwe opleidingen.”

Wat is het nut hiervan?

Joris: “We moeten voldoende aandacht

besteden aan de doorstroommogelijkheden

van HBO5, van afgestudeerden naar professi-

onele bachelor opleidingen, de zogenaamde

leerlijnen. Het gaat dus over een fundamen-

tele versterking van het professioneel hoger

onderwijs! Doorheen de vele vertragingen in

de complexe reglementering is nu al duidelijk

dat we een totaalbeleid moeten bepalen

samen met de vrije CVO’s uit de provincie.

Zeker omdat voor ons al gekende begrippen

als kwaliteitszorg, nieuwe opleidingen,

accreditatie,… ook hier ingang vinden. Net

zoals via een associatieverband de universiteit

de hogescholen als ‘satellieten’ verzamelt om

de bama-structuur en de flexibele leerladders

volgens de kwalificatiestructuur mogelijk te

maken, moeten wij de CVO’s als ‘satellieten’

rond ons verzamelen om zo een ideale

OUTREACH: onze strategische binding

met de samenleving

Page 9: Konnect DECEMBER 2011

9

onderwijsruimte in het voordeel van de

studenten te creëren. En dit met de nodige

doorstroommogelijkheden en heroriëntatie-

mogelijkheden.”

HET LEVEND LEREN

Hoger beroepsonderwijs is één, is er nog een

andere ‘verruiming’?

Joris: “Ja. De hogeschool wordt meer en meer

de plaats waar afgestudeerden, ook van

andere hogescholen, terugkomen. Zij komen

dan om op geregelde tijdstippen te blijven

studeren en zelfs ‘zij-instromen’. Dit gaat over

‘gewone’ bijscholingen, studiedagen,

spreekavonden, creditcontracten, flexibele

volwaardige leerroutes die makkelijker te

combineren zijn met werk en gezin, begelei-

ding in de werkomgeving van stage studen-

ten, enz. De mogelijkheden nu al zijn talrijk.

De nabijheid van de hogeschool, de ‘hiërar-

chie’ van steden en vele andere causale

factoren voor de keuze van de hogeschool,

hebben hier een heel andere dimensie dan

voor generatiestudenten.”

“Net zoals via een associatieverband de universiteit de hogescholen als

‘satellieten’ verzamelt, moeten wij de CVO’s als ‘satellieten’ rond ons

verzamelen.”

Page 10: Konnect DECEMBER 2011

10

-De wereld van KATHO-A n Y T I M E , A n Y P L A C E

3635

34

3635

34

We zoemen in/op MadridEen korte vlucht bracht onze toekomstige psychiatrische verpleegkundigen naar de wondere

wereld van… Madrid.

Toegegeven, er bestaan slechtere plaatsen op aarde als bestemming van een studiereis. Onze

studenten werkten projectmatig een buitenlandse studiereis uit voor een drietal dagen, met een

ernstige knipoog naar competenties als coördinatie, samenwerking en coaching.

Na een interessant bezoek aan het neuro-

psychiatrisch centrum ‘Dr. Lopez Ibor’ merken

we op dat er op vlak van zorgorganisatie,

patiëntenbegeleiding en -behandeling heel

wat geleerd kan worden van onze Vlaamse

instellingen.

Daarentegen valt de warmte, betrokkenheid en

echtheid van directie en personeel ons op,

inclusief het Spaanse temperament.

uiteraard konden we zelden weerstaan aan de

talrijke Spaanse cafés en restaurants die de

bijenkorf van Madrid blijven laten zoemen.

Het was goed, we leerden elkaar kennen, en

we waanden ons voor even onsterfelijk in de

Madrileense bijenkorf.

KATHO steekt de plas over

Collega Mark Reybrouck was van 27 tot 30

oktober te gast op de ‘2011 Annual Meeting of

the Semiotic Society of Amerika’ in Pittsburg,

Pennsylvania. Dit internationale congres werd

georganiseerd in samenwerking met de

Duquesne university van Pittsburgh rond het

thema ‘Worldviews’.

De Semiotic Society of America is een

interdisciplinaire professionele organisatie die

onderzoekers samen brengt rond de studie

van de semiotiek of tekenleer. Mark gaf er een

lezing over ‘Music cognition as a window to

the world: an experiential and interactional

approach’.

Voorheen was Mark van 21 tot 26 juni te gast

in de Rockefeller university for Biomedical

Research in New York waar hij een lezing gaf

in het kader van de ‘Eleventh Annual

International Gatherings in Biosemiotics’ dat

georganiseerd werd door de ‘Dactyl Founda-

tion’ en de ‘International Society for Biosemi-

otic Studies’. Deze ‘gatherings’ verwelkomen

meestal een bonte mix van wetenschappers

uit uiteenlopende disciplines. Dit jaar werd er

een expliciete samenwerking nagestreefd met

mensen uit de culturele sector. De bijdrage

van Mark had als titel ‘Musical sense-making

between nature and nurture: an ecosemiotic

and psychobiological approach’. Hij bracht

daarmee een relatief praktische uitwerking

van zijn onderzoeksagenda rond ecologisch

luisteren. Hierbij vertrekt hij van de aangebo-

ren mogelijkheid om zinvolle informatie te

extraheren uit de klinkende omgeving.

Page 11: Konnect DECEMBER 2011

11

Remember Poland… uit onze vorige editie

Herinner je je het artikel over ‘the fact finding

mission in Poland’ uit vorige editie? Indien

niet, geen erg: lees het gewoon even terug.

Want wat hier volgt, is een sterk vervolg op

dit KATHO-verhaal.

Het keuzevak ‘Herinneren voor een toekomst’

in onze lerarenopleiding wordt op de voet

gevolgd door enkele leden van het Bijzonder

Comité voor Herinneringseducatie, verant-

woordelijken voor de externe betrekkingen bij

de provincie West-Vlaanderen en de Vlaamse

regering.

Onlangs kwam hiervoor een delegatie onder

leiding van Koen Haverbeke, de Vlaamse

vertegenwoordiger in Warschau, naar KATHO

voor een gesprek met Erik Halsberghe. Samen

met Ann Dejaeghere, van het Ministerie van

Onderwijs, Peter Van Heesvelde, van het

Ministerie van Buitenlandse Betrekkingen, en

Bram Fauconnier, van de Kazerne Dossin,

werd er van gedachten gewisseld met onze

docenten en studenten over de verdere

uitbouw en verspreiding van het keuzevak.

Ook werd door dit comité aangekondigd dat

er een filmploeg onze aanpak in Torhout in

beeld zou brengen (zie kadertje).

De opnames zouden gebruikt worden bij de

opening van het museum over de Holocaust

en Mensenrechten in Mechelen.

In juni 2012 wordt de film voorgesteld aan een

internationale delegatie van de Task Force for

International Cooperation on Holocaust

Education. Bovendien sprak Koen Haverbeke

de waardering uit voor de constructieve

samenwerking met KATHO en de onderteke-

ning van een Memoradum of understanding

met de Johannes Paulus II universiteit van

Lublin.

Niet te filmen? Wel dus!Eind november streek er een filmploeg van

Lessius neer in KATHO. Het Ministerie van

Onderwijs wil namelijk onze lopende initiatie-

ven verwerken in een film die getoond zal

worden aan de International Task Force

waarvan België momenteel voorzitter van is.

Er komen twee bezoeken van die Task Force

aan België: eerst een voorbereidend bezoek

in de loop van mei of juni, maar de belang-

rijkste in het najaar ter gelegenheid van de

opening van het nieuwe holocaustmuseum in

Mechelen. De film is voor het eerste bezoek

en er is sprake van een sequel voor het

officiële bezoek.

We hebben voor ons zelf een scenario

uitgedokterd en met de studenten nagedacht

over wat en hoe kan gefilmd worden: een

stukje les, interviews met studenten, de link

met de excursie naar Polen, …

Naast de film, ook het boek!In het kader van herinneringseducatie namen

collega’s Chris Standaert en Hugo Verkest deel

aan een seminarie bij priester Patrick Desbois,

voorzitter van Yahad in unum in Parijs. Onder

zijn leiding is een jonge onderzoeksploeg van

de Sorbonne bezig om de gruwel van de

Holocaust buiten Polen in kaart te brengen.

Op basis van Russische en Duitse archieven

gaan ze op zoek naar plaatsen waar joodse

gemeenschappen in landen als Oekraïne,

Wit-Rusland, Litouwen werden geëxecuteerd

en niet op transport werden gezet richting

Auschwitz. Zijn methodieken worden nu

toegelicht in het keuzevak en zullen hopelijk

ook binnenkort uitgewerkt worden in een

Europees project met hogescholen uit Polen,

Oekraïne en Letland. Op dit seminarie werd

een naslagwerk overhandigd dat is samenge-

steld door docenten uit het hoger onderwijs

in Nederland, Vlaanderen en Oekraïne.

Collega Hugo Verkest leverde een tweetal

bijdragen alsook Karina Meeuwse, Neder-

landse regisseur en schrijfster van enkele

historische werken (Oosterwind, de Ruslui,…).

Page 12: Konnect DECEMBER 2011

12

-De wereld van KATHO-A n Y T I M E , A n Y P L A C E

Op zoek naar een beklijvende reiservaring? Bezoek The Big Apple samen met de collega’s en studenten van het departement Sociaal-agogisch werk en ontdek deze wereldstad vanuit een sociaal en cultureel perspectief. Elk jaar ondernemen de derdejaarsstudenten van het departement Sociaal-agogisch werk een buitenlandse studiereis. Studenten hebben de keuze tussen verschillende bestemmingen in Europa (Marseille, Berlijn, Londen, Denemarken, Schotland) én… New York.

Voor de studiereis in New York werken we

met een aparte reisformule: wij nodigen

gastdeelnemers uit (zowel mensen uit het

werkveld als andere geïnteresseerden) om

samen met de studenten New York te

verkennen. De groep bestaat doorgaans uit

een zeventigtal deelnemers: studenten,

docenten en gastdeelnemers.

De reis staat in het teken van het psychologi-

sche en ook het bredere sociale werkveld met

aandacht voor de organisatie en de structuur

van welzijnszorg, onderwijs en de geestelijke

gezondheidszorg in New York en de uSA.

Naast de sociale bezoeken (o.a. scholen, uNO,

KBC-New York Branch, een methadonkliniek,

psychiatrische instellingen, Flanders House,

enz.) hebben we ook culturele, historische en

toeristische uitstappen in het programma

opgenomen. Iedereen met een interesse in

psychologie en het bredere sociaal-culturele

domein is welkom op deze reis.

Wil je met ons mee?

Vlug inschrijven is de boodschap.

Naar jaarlijkse gewoonte zijn de plaatsen

immers snel ingenomen.

Dit jaar bezoeken we New York van zaterdag

17 maart tot zaterdag 24 maart 2012.

De deelnameprijs situeert zich tussen de 1495

euro en de 2195 euro, al naargelang het

gekozen logement.

In deze prijs zijn wel inbegrepen: alle

transfer- en verblijfkosten (overnachting en

ontbijt), alle luchthaven en lokale taksen, de

bijdrage voor de annulatieverzekering en

bijstandsverzekering, de bijdrage voor de in

het programma opgenomen studiebezoeken,

gidsbeurten en reisinformatiemateriaal.

De uiterste datum van inschrijven is 9 januari

2012.

Ook geïnteresseerden uit je (werk)omgeving

mag je onze reisplannen warm aanbevelen.

WIL JE MEER WETEN OVER DEZE REIS? MAIL OF BEL DAN GERuST NAAR EVELINE LE ROY, STIJN

MEuLEMAN, PATRICK ALLEGAERT OF SABINE LAMOTE.

ENJOY LEARNING * ENJOY DIFFERENT CuLTuRES * ENJOY COMMuNICATION

Op woensdag 23 november stelden de internationale studenten van onze campus

Tielt hun land van afkomst en hun project of programma voor.

De inkomende studenten stonden stil bij hun eigen land, hun onderwijssysteem en

hun dagelijks leven.

Die professionele verhalen werden verweven met persoonlijke verhalen. En zo kregen

ook de hobbies, families, dromen en verlangens van de studenten een plek. Niet

alleen verhalen waren belangrijk. Ook het ‘finger food’ uit Tanzania, uganda,

Kameroen, Denemarken, Finland, Nederland, Spanje, Griekenland, Cyprus, Letland,

Hongarije en Tjechië werd gesmaakt. Het Finse kerstfingerfood en de gingercookies

with blue cheese, kunnen we alvast als kersttip aanbevelen!

Een vijftigtal ouders, sympathisanten, docenten en tweedejaarsstudenten genoten

met volle teugen van de vele verhalen…

ENJOY SHARING STORIES * ENJOY TASTING FOOD * ENJOY DREAMING

NY

Page 13: Konnect DECEMBER 2011

13

DivercitiesOnze tweedejaarsstudenten Toegepaste Psychologie hebben van 21 tot 25 november een ‘diverse

internationale week’ achter de rug.

Reeds jaren heeft deze opleiding de traditie om met een internationaal weekprogramma in november

wat kleur en diversiteit te toveren in het tweede jaar. Studenten Toegepaste Psychologie uit

verschillende Vlaamse en Nederlandse hogescholen nemen hieraan deel. Zij maken de keuze tussen

verschillende weekprogramma’s waaronder Divercities en de International Study Conference On

Applied Psychology.

Divercities is een weekprogramma rond

diversiteit waarin verschillende steden

bezocht worden. Dit jaar bezochten we

Kortrijk, Brussel en Brugge. Divercities gooide

het dit jaar over een ervaringsgerichte boeg.

De studenten kregen in een groepje van twee

of drie een rol toebedeeld, dit kon zowel een

rol als Bachelor Toegepaste psychologie zijn

of een rol als hulpvragende. Vanuit die bril

gingen ze bij diverse instanties en ervarings-

deskundigen op zoek naar het antwoord op

allerlei vragen: kan ik hier vrijwilligerswerk

doen, waar kan mijn zoontje met autisme

opvang krijgen, wie helpt mij om een

werkvergunning te krijgen,...? Telkens was er

ook één iemand van het groepje journalist(e).

Haar/zijn taak was om op journalistieke wijze

de belevenissen van die dag te verslaan. Dit

mondde uit in een dagkrant. Na een

multiculturele maaltijd en dans, werd de

week afgesloten met een beurs waar

ervaringen en kennis werden uitgewisseld op

een aantrekkelijke en interactieve manier.

Naast het jaarlijkse Divercities, organiseerde

de opleiding Toegepaste psychologie ook een

‘International Study Conference rond het

thema Body and Mind’. Deze studieconferen-

tie ging door in Dworp.

Een greep uit het aanbod?

• Maarten Boutsma vertelde in zijn workshop

‘Stories of the unheard voices’ over zijn

theatergroep die probleemsituaties (zoals

verkrachtingen) met loverboys in Nederland

aankaart en op die manier tracht te voorko-

men.

• Nicole Vandeweghe behandelde voorname-

lijk de oorzaken en gevolgen van stress, hoe

deze wetenschappelijk gemeten kunnen

worden en op welke manier de mens hiermee

kan omgaan.

• Patrik Onsea vertelde hoe hij managers

begeleidt bij het verkrijgen van een heldere

blik op zichzelf, zodat hun werk niet negatief

beïnvloed wordt door de gemoedstoestand

waarin ze verkeren. Aan de hand van het

model van de bèta-golven en alfa-golven legt

hij ons uit hoe managers soms het slachtoffer

kunnen zijn van een self-fulfilling prophecy

en hoe ze dit kunnen voorkomen/aanpakken.

• Sjoerd de Vries gaf ons wat meer uitleg over

hoe het brein zich kan aanpassen aan nieuwe

situaties. Aan de hand van verschillende

kleine experimenten konden we ook beter

begrijpen hoe onze hersenen onze lichaams-

delen ervaren.

Na de workshops kregen de studenten de

kans om deel te nemen aan een Boombal,

een uitstap naar Brussel, een gemaskerd bal

met karaoke en een zoektocht.

NY

Page 14: Konnect DECEMBER 2011

14

-Associatie-K U L E U V E n

Ken jij H-ogelijn Kort? Het is de gratis elektronische nieuwsbrief van het Vlaams Verbond van Katholieke Hogescholen. Dagelijks wordt uit tientallen gespecialiseerde informatiebronnen (websites, mailinglijsten, nieuwsbrieven, publicaties …) die informatie geselecteerd die van belang kan zijn voor jou als beleidsverantwoordelijke, docent of lector.

Reken maar op een ruim aanbod van vacatures, pers- en andere berichten uit hogescholen, keurig

ingedeeld in de vaste rubrieken ‘Onderwijsbeleid - Regelgeving’, ‘Christelijke identiteit’,

‘Lerarenopleiding’, ‘Professionaliseringsaanbod’ (VVKHO en Extern), ‘Nieuws uit de hogescholen en

universiteiten’, en ‘Actualiteit’.

Momenteel bereikt H-ogelijn Kort veertiendaags op donderdag iets meer dan 800 abonnees,

onder wie ook personeelsleden van de autonome hogescholen, ambtenaren, parlementsleden en

organisaties uit het middenveld.

Benieuwd? Zal nog niet zijn!

Alle edities zijn te raadplegen op de website van het VVKHO: http://ond.vsko.be

Inschrijven op H-ogelijn Kort gebeurt eenvoudig via het online inschrijvingsformulier.

Trek in iets stevigs?De universitaire Pers Leuven, opgericht in 1971 onder de vlag van de Katholieke universiteit Leuven,

is een ambitieuze wetenschappelijke uitgeverij met een internationale reputatie. Alle publicaties

worden met zorg en oog voor detail uitgegeven. Een peer review procedure staat garant voor

academische kwaliteit.

Vandaag heeft de universitaire Pers Leuven meer dan 1 000 titels leverbaar op het gebied van

muziek, kunst & theorie, taal & literatuur, geschiedenis & archeologie, filosofie & religie en

samenleving, recht & economie. Er zit dus wellicht iets voor jou tussen.

Even op ontdekking gaan kan:

surf naar http://upers.kuleuven.be/.

Page 15: Konnect DECEMBER 2011

15

-Focus-I S O B U S

We stonden er!Het EFRO 655 ISOBuS-project werd met een

demonstratie en testopstelling bij ons in

KATHO voorgesteld aan de bedrijfswereld op

een kick-off meeting op 28 juni. Constructeurs

van landbouwmachines, invoerders en

verdelers van landbouwmachines en

tractoren, van elektronische en hydraulische

componenten, verdelers en onderhouds- en

diagnosecentra van landbouwmachines,

landbouw praktijk- en onderzoekcentra

kwamen af op de uitnodiging.

Op 22 september stelden we het project voor

op het Academia-to-Business (A2B) Forum,

een organisatie van DSP Valley Leuven.

Op de Open Bedrijven Dag, 2 oktober, maakte

het brede publiek kennis met het project.

Om de twee jaar vindt in Hannover de

internationale landbouwbeurs Agritechnica

plaats. Met 415 000 bezoekers, 2 700

exposanten en een oppervlakte van 388 000

vierkante meter, de belangrijkste landbouw-

beurs ter wereld.

Agricultural Industry Electronics Foundation

(AEF). Op de jaarlijkse General Assembly

namen de projectmedewerkers van ISOBuS

EFRO 655 deel aan deze meeting, waar ook

de allergrootste bedrijven aanwezig waren.

Het expertisecentrum NIV kan dankzij deze

meetings en het AEF-lidmaatschap de snelle

evolutie van ISOBuS opvolgen.

PLANNEN VOOR DE NABIJE TOEKOMST

Dit academiejaar werken we verder aan de

ontwikkeling van een tweede ISOBuS-testop-

stelling met GPS functionaliteiten. Deze wordt

aan ISOBuS compatibele tractoren (John

Deere, Massey Ferguson, Fendt, Claas, New

Holland, … ) gekoppeld om het gedrag van de

ISOBuS-communicatie te analyseren.

Daarnaast ontwikkelen we cursusmateriaal

zodat we in de toekomst ISOBuS-opleidingen

kunnen geven.

Een meeting met bedrijven en andere

onderzoeksinstellingen wordt gepland in het

voorjaar van 2012, om de bevindingen van het

bezoek aan Agritechnica en de deelname aan

de AEF-vergadering mee te delen en een

demonstratie te geven van de testopstelling.

Yes, we CAN!Landbouwmachines zijn tegenwoordig niet alleen heel groot geworden, ze voeren ook complexe geautomatiseerde acties uit. Om de uitwisseling van de grote hoeveelheden data in deze machines te standaardiseren werd een internationale norm ontwikkeld: ISOBUS. Het is een uitgebreide norm waarvan bepaalde delen nog in volle ontwikkelingsfase zitten. Maar KATHO ontwikkelt mee.

ISOBuS is gebaseerd op het CAN-protocol (zie

kadertje), vandaar dat ons expertisecentrum

‘Netwerken In Voertuigen’ (NIV) zich momen-

teel toelegt op deze materie en de evolutie van

ISOBuS op de voet wil volgen.

Dankzij ISOBuS worden machines van

verschillende merken met een groter

bedieningscomfort aan elkaar gekoppeld.

ISOBuS zorgt er voor dat machines zeer

nauwkeurige bewerkingen kunnen uitvoeren

op basis van GPS, indien nodig tot op 2 cm

nauwkeurig. Men kan de voertuigen boven-

dien autonoom laten rijden. De chauffeur blijft

wel in de tractor of machine maar kan zich

beter concentreren op de bewerkingen als hij

zelf niet moet sturen. ISOBuS maakt het ook

mogelijk om een gestandaardiseerde

communicatie tussen de machine en de

bedrijfscomputer tot stand te brengen. Op die

manier kunnen oogstgegevens bijvoorbeeld op

een efficiëntere wijze verwerkt worden. Een

machine kan, bij het verlaten van het bedrijf,

zijn ‘opdracht’ downloaden van de bedrijfs-

computer om, eenmaal op de akker aangeko-

men, de geplande bewerkingen (bemesten,

ploegen, zaaien,….) automatisch uit te voeren.

EFRO project

Onze opleiding Autotechnologie van het departement Technologie en informatica onderzoekt al

sinds 2000 intensief de toepassing van datacommunicatie in personenwagens, trucks, bussen,

off-road voertuigen, landbouwmachines en tractoren. Het expertisecentrum ‘Netwerken In

Voertuigen’ (NIV) is gespecialiseerd in het netwerkprotocol dat momenteel in alle voertuigen

voorkomt: Controller Area Network, afgekort CAN.

Dankzij het EFRO-project ‘Ondernemingsgerichte kennisontwikkeling en -valorisatie in West-Vlaan-

deren’ bouwt NIV zijn expertise van CAN-communicatie in landbouwmachines verder uit.

Het expertisecentrum NIV is tevens een Laagdrempelig Expertise- en Dienstverleningscentrum

(LED).

PROJECTMEDEWERKERS

In mei 2011 werd Jeremy Lebon als onderzoe-

ker aangeworven en sinds september wordt de

onderzoeksopdracht samen met Jurgen Van

Mossevelde uitgevoerd.

Beiden zijn oud-studenten. Jeremy heeft na

zijn bacheloropleiding Elektromechanica een

masterdiploma behaald in HOWEST en heeft

werkervaring in de automatisering. Jurgen is

Bachelor in de Autotechnologie en was tien

jaar actief bij ZF als development engineer. Ze

volgden beiden recent verschillende gespecia-

liseerde opleidingen bij Vector in Stuttgart.

Vector is toonaangevend in apparatuur en

software voor de ontwikkeling van netwerken

in voertuigen. Alle grote constructeurs van

wagens (Mercedes, VW-Audi, Volvo, Ford,

Opel, Peugeot, Citroen… ) zijn klant bij Vector.

STUDENTEN BETROKKENHEID

Het expertisecentrum NIV vindt het belangrijk

dat studenten betrokken worden bij de

onderzoeksactiviteiten. Vorig academiejaar

werkten studenten van de opleidingen

Autotechnologie, Elektromechanica en

Agro-industrie mee aan de bouw van een

eerste ISOBuS-testopstelling in het kader van

het geïntegreerd groepswerk. De twee

studenten Elektromechanica konden de

opgedane kennis uitstekend gebruiken bij de

realisatie van hun eindwerk voor het bedrijf

NV Parrein uit Langemark, de realisatie van

een CAN-gestuurde hydrostatische aandrijving

van een kleine spuitmachine.

Ook dit academiejaar werken onze studenten

van de opleidingen Autotechnologie en

Elektromechanica in één team aan het

ISOBuS-project mee in het kader van het

geïntegreerd groepswerk.

Page 16: Konnect DECEMBER 2011

16

Praktijkgericht onderzoek en kennisvalorisatie: hoe doen we het toch?Niet vanzelfsprekend! Maar gelukkig beschikken we binnen KATHO al over een uitgebreid instrumentarium om praktijkgericht onderzoek en kennisvalorisatie te integreren in onze werking. Vooral de synergie tussen deze verschillende instrumenten onderling en de integratie ervan in het onderwijs vormen in de komende jaren belangrijke uitdagingen voor het beleid. Opnieuw gunnen Erik Blomme en André Desmet ons een blik op hun expertises.

Life on stage!

Erik: “Binnen KATHO onderscheiden we twee

types van stages: zonder of met koppeling aan

een projectwerk of bachelorproef. De eerste

hiervan, zonder koppeling, is eigenlijk bedoeld

om onze studenten vertrouwd te maken met

een concrete setting uit het werkveld en er de

nodige affiniteit mee op te doen. Bijzonder

interessant wordt het echter wanneer het

thema van het projectwerk of een bachelor-

proef rechtstreeks gerelateerd is aan de

stageplaats, of er relevant voor is.”

André: “Het is niet noodzakelijk aan elke stage

een projectwerk of bachelorproef te kunnen

koppelen. Opleidingen kunnen ook thema’s

voor projectwerken of de bachelorproef

voorstellen en de studenten de mogelijkheid

laten rond een van die thema’s te werken.

Ook hier is het belangrijk sterk praktijkgerichte

thema’s af te bakenen die inspelen op een

problematiek uit het werkveld of vanuit het

werkveld zelf aangereikt worden. Een goed

thema werkt trouwens de professionalisering

van onze betrokken begeleiders in de hand.”

De student-consultant

Erik: “Het niet-stagegebonden projectwerk

voor externe opdrachtgevers heeft meestal het

karakter van een in omvang beperkte

consultancy-opdracht waar wij als KATHO ook

deels voor vergoed worden. Het wordt dan ook

vanuit een specifiek vak uit het curriculum

ondersteund, inclusief begeleiding door onze

docenten. Na de experimentele fase die in

sommige opleidingen sinds 2007 loopt, is het

concept inmiddels voldoende succesvol om het

de komende jaren verder uit te breiden naar

andere opleidingen.”

Onderzoek moét

André: “Kennisvalorisatieprojecten zijn dan

weer kleinschalige onderzoeksprojecten. Ze

betrekken docenten en studenten actief bij het

proces van kennisontwikkeling en –versprei-

ding. Deze projecten zijn vaak in tijd en

omvang beperkte technologische of maat-

schappelijke onderzoeken. Of ze sluiten aan als

extra valorisatieluik op een ander lopend

project. Een belangrijk kenmerk van zo’n

project is dat er een link is naar onze onder-

wijsactiviteiten. Welke, dat lees je in het

kadertje. Let wel, Small Business Projects,

zoals je die leest op pagina 20 bijvoorbeeld

zijn als dusdanig geen onderzoeksprojecten

maar betekenen soms een meerwaarde voor

projecten die uitmonden in een verder te

commercialiseren product en bijgevolg dragen

ze toch bij tot de kennisvalorisatie.”

Erik: “De afgelopen jaren waren een aantal van

onze onderzoeksprojecten gerelateerd aan ont-

wikkelingssamenwerking. De komende jaren

wil KATHO dit type van projecten nog verder

versterken. Deze projecten dragen immers bij

tot de mondiale vorming van studenten en

personeel en stimuleren de groei en ontwikke-

ling van internationale en interculturele

competenties bij de betrokken studenten en

docenten. uiteraard zijn deze projecten ook

een meerwaarde voor de betrokken lokale

partner.”

Wie betaalt het allemaal?

Erik: “Met uitzondering van de steun die

KATHO geeft aan internationale projecten i.h.k.

van ontwikkelingssamenwerking komen alle

ingezette middelen van buiten de KATHO-enve-

loppe. Via PWO-middelen en andere externe

“Het is de bedoeling dat vanaf het academiejaar 2010-11

elk jaar in elk van de 7 departementen een aantal

kennisvalorisatieprojecten met een beperkte omkadering

opstarten.”

2006

2007

2008

2009

2010

45

58

62

78

99

0 20 40 60 80 100

aantal betrokken docenten 2006-2010

2006

2007

2008

2009

2010

13,3

25

27,5

28,4

34,5

0 10 20 30 40

aantal VTE PGO+KV 2006-2010

-Expertise-v a n b i j o n s

Page 17: Konnect DECEMBER 2011

Het blijft niet bij woorden

Verder in dit nummer vind je voorbeelden

van Small Business Projects, op pagina 20.

Het expertisecentrum in de kijker is dit keer

het Expertisecentrum Maatschappelijke

Veiligheid. Je leest er alles over op pagina

22. Wil je meer nieuws weten over het

expertisecentrum Netwerken in Voertuigen,

lees dan pagina 15. Over het kennisvalorisa-

tieproject LoKeL, lees je alles op pagina 18.

17

subsidies slagen we erin om jaarlijks een

70-tal kort- of langlopende projecten te

financieren. En sedert enkele jaren zijn er ook

de zogenaamde defiscalisatiemiddelen die

voortaan in een KATHO-fonds voor onderzoek

terecht komen, waarmee dan vooral de

expertisecentra en de kennisvalorisatieprojec-

ten ondersteund worden. Mooi van KATHO,

niet?”

Het geld is er!

Een groeiend aantal projecten wordt volledig

extern gefinancierd:

- de PWO-enveloppe. Die is exclusief

voorbehouden voor de Vlaamse professio-

nele bacheloropleidingen. Dit is er voor

langlopende projecten van 1 tot 3 jaar,

geïnspireerd op een behoefte uit het

werkveld én met een belangrijk multiplica-

toreffect. Veel van deze projecten genereren

immers spin-offprojecten en vervolgonder-

zoek, en geven aanleiding tot contractuele

dienstverleningsactiviteiten voor de Vlaamse

KMO’s en non-profitsector.

- de Vlaamse overheid, inclusief IWT (bijv.

TETRA) en KMO-portefeuille.

- projecten gericht op Wetenschapsinformatie

en -communicatie willen wetenschap,

technologie en technologische innovatie

populariseren voor specifieke doelgroepen.

Sommige van deze projecten worden

ondersteund door het departement EWI van

de Vlaamse overheid.

- de federale overheid, gemeentelijke of

provinciale overheden

- projecten die gefinancierd worden m.b.v.

Europese middelen en waar meestal een

cofinanciering vanuit de hogeschool of

andere instanties moet tegenover staan

(bijv. EFRO en Interregprojecten).

- een combinatie van financieringsbronnen,

zoals bijv. bij de LED’s (Laagdrempelige

Expertise en Dienstverleningscentra).

- contractonderzoek op vraag van

privé-organisaties.

Het is er voor jou!

Ziehier een overzicht van de mogelijkheden die

je als docent ter beschikking hebt om aan

kennisvalorisatie of praktijkgericht onderzoek

te doen.

Het gaat om (hier gaan we): stages, bachelor-

proeven en projectwerken van studenten,

onderzoeksprojecten gefinancierd uit de

PWO-enveloppe, extern gefinancierde

onderzoeksprojecten, contractonderzoek en

maatschappelijke dienstverlening,

wetenschapscommunicatieprojecten, intern

gefinancierde kennisvalorisatieprojecten en

projecten internationale ontwikkelingssamen-

werking, Small Business Projects (SBP).

Maak je keuze. Maak er gebruik van!

Page 18: Konnect DECEMBER 2011

18

-Project-I n D E K I J K E R

Hoe zou het zijn met... … het in januari 2009 opgestarte kennisvalorisatieproject LoKeL? Even vragen aan Johan Theuninck, projectcoördinator van LoKeL en docent in het departement Handelswetenschappen en bedrijfskunde.

Dag Johan, hoe is het met dit project?

Johan: “Erg goed, dank u. We startten op in

januari 2009 met als hoofddoel het stimuleren

van ondernemerschap bij zowel kleuters,

leerlingen van het lager onderwijs als de

bachelor studenten hoger onderwijs. Meer

specifiek wil dit project hun nieuwsgierigheid

voor ondernemen prikkelen, hen laten

kennismaken met logistiek en de hiermee

samenhangende bedrijfsprocessen en dit op

een speelse en interactieve manier.”

Ok, de doelstellingen van het project zijn

duidelijk, maar hoe breng je dat in de praktijk?

Johan: “Met het LoKeL-projectteam kwamen

we op het lumineuze idee om een keuzevak

‘Ontwerpen van informatieve spelen’ op te

starten. Zowel de studenten Logistiek

management als de studenten Lerarenoplei-

ding zouden hieraan kunnen deelnemen.

De ideale partner om ons hierin te begeleiden

vonden we in het Centrum Informatieve Spelen

(CIS) uit Leuven. Het CIS is in Vlaanderen de

specialist ter zake wat betreft het ontwikkelen

en begeleiden van informatieve spelen. Samen

met hen werd een programma voor het

keuzevak opgestart tijdens het academiejaar

2009-2010. Na een positieve evaluatie werd de

samenwerking met het CIS verdergezet tijdens

het academiejaar 2010-2011, met als kers op de

taart het uittesten van de ontwikkelde spelen

in scholen in Ruiselede en Tielt in april 2011.”

Dit project zou moeten eindigen deze maand,

lukt dat?

Johan: “Het eindresultaat van dit project zijn

drie informatieve spelen, namelijk ‘Melksnor-

ren’, ‘Frutti Frisco’ en ‘Houd van hout’,

respectievelijk voor kleuters, leerlingen van de

tweede en leerlingen van de derde graad. Deze

spelen worden inderdaad nu geproduceerd en

zullen tegen eind februari 2012 worden

geleverd.”

Een spel voor in de huiskamer?

Johan: “Nee, niet echt. Het spel voor de

kleuters kan zonder begeleiding worden

gespeeld en zal over alle scholen in Vlaande-

ren worden verdeeld. uit de ervaring van het

CIS blijkt dat de minimum oplage voor een

verspreiding over Vlaanderen 500 stuks

bedraagt. De spelen voor het lager onderwijs

zijn begeleidingsspelen die na het inoefenen

met begeleiding zelf kunnen worden gespeeld.

Voor deze spelen bestelden we telkens 14

spelen: 5 spelen als uitleenexemplaar bij de

provincies, 4 spelen bij onze partner Vlajo die

het LoKeL project meeneemt in hun educatief

aanbod voor het lager onderwijs ‘de Droomfa-

briek’, 4 spelen bij ons in KATHO en 1 spel voor

het CIS die op aanvraag deze spelen kunnen

begeleiden.”

Wie werkt er allemaal mee aan dit project?

Johan: “Dat waaiert uit over heel KATHO! Het

project startte met de unieke interdisciplinaire

samenwerking van onze departementen

Handelswetenschappen en bedrijfskunde en

onze lerarenopleiding in Tielt. De studenten

van de opleiding ‘Bachelor in bedrijfsmanage-

ment – afstudeerrichting Logistiek manage-

ment’ uit Kortrijk werkten samen met de

studenten ‘Bachelor Kleuter- en lager

onderwijs’ uit Tielt. Vanaf 2010 zijn ook de

studenten van de afstudeerrichting ‘Toegepaste

Informatica’ bij het project betrokken via de

opmaak van de website en het uitwerken van

de IT spelen. Het logo van LoKeL werd

ontwikkeld in samenwerking met onze

studenten Marketing in het vak ‘grafische

vormgeving en creativiteitstechnieken’. De

studenten van het tweede jaar Eventmanage-

ment bereiden nu de promotiecampagne voor

die in de tweede helft van het academiejaar

2011-2012 wordt gelanceerd.”

Mooi! Wat staat er nog aan te komen?

Johan: “Eind april en begin 2012 zijn reeds

‘speeldagen’ voor leerkrachten ingepland via

het Eekhoutcentrum. Deze opleidingsdagen

gaan door in Tielt. Ik kijk er alvast naar uit!”

Meer weten over dit project?

Kijk op You Tube en tik ‘LoKeL’ in.

Deze reportage werd gemaakt voor het Agent-

schap Ondernemen en werd in mei 2011 een

week lang vertoond op alle regionale zenders in

Vlaanderen en op Kanaal Z.

-Familienieuws-U I T K A T H O

Page 19: Konnect DECEMBER 2011

19

We leven mee met · Carine Deprez, haar echtgenoot Jan Lesage is overleden op 14 juni

· Veerle Ryckeboer, haar zus, Mieke Ryckeboer, is overleden op 7 oktober

· Pieter Van Haute, zijn vader, Paul Van Haute, overleed op 29 oktober

· Hermina Fortuin, haar broer, Ronald Fortuin, overleed op 1 november

· Rik Van Den Bergh, zijn grootmoeder, Irène Demeyer, overleed op 7 november

· de familie van student David Vandewiele, 2de jaar bachelor in de Accountancy-fiscaliteit,

hij overleed op 8 november

· Nele Ducatteeuw, haar schoonmoeder, Rachel Demeyere, is overleden op 9 november

· Christine Vyncke, haar moeder en Chris Compernolle, zijn schoonmoeder Maria Eggermont,

is overleden op 23 november

· de familie van Henry Lannoy, erelid raad van bestuur KATHO, hij overleed op 20 november

· Sarah Coussement, haar grootvader, Marcel Coussement, overleed op 26 november

· de familie van studente Virginie Petit, 3de jaar bachelor in de Toegepaste psychologie,

zij overleed op 27 november

· Heidi Vierstraete, haar schoonvader, Emiel De Pauw, overleed op 27 november

-Familienieuws-U I T K A T H O

Welkom!Eppo, kleinzoon van Mia Depoorter

Victor,zoontje van Leen Coolsaet

Josephine, dochtertje van Mieke Maerten

Mila,kleindochter van Francine Deplae

Elias en Elise, kleinkinderen van Marijke Vanhauwaert

Ilyo, kleinzoon van Martine Ledoux

10 okt.

11okt.

21 okt.

31 okt.

07 nov.

16 nov.

Page 20: Konnect DECEMBER 2011

20

Gesteund en gedreven door de jaarlijkse voldoening die de Small Business Projects-studenten op het einde van elk project aan ons doorgeven, zijn we ook in het werkjaar 2011-2012 enthousiast gestart.

De leerwegIn de onderwijsvisie van KATHO vind je

specifieke onderwijskundige identiteiten als

openheid, engagement, groepswerk,

innovatie en welbevinden. De SBP-begelei-

dende docenten zijn er van overtuigd dat ze

deze competenties al van bij de start met SBP

in 2003 bij de studenten aanwakkerden, dus

nog voor onze onderwijsvisie werd neerge-

schreven. Het leerproces SBP maakt veel

talenten in de studenten actief, de leerweg

wordt afgelegd met enthousiasme en

daadkracht. Dit gebeurt allemaal zonder het

evenwel altijd te willen formaliseren of op

papier te zetten.

TeambuildingBinnen KATHO staan de studenten centraal,

binnen elk SBP staat het product centraal. In

groep wordt gebrainstormd en gewerkt rond

een nieuw te ontwikkelen product of dienst

waaraan studenten hun eigen toegevoegde

waarde koppelen. Om de groepswerking te

verbeteren en te stimuleren is er jaarlijks in

de Gavers in Harelbeke een teambuildings-

dag. Dit academiejaar vond deze plaats op

dinsdag 4 oktober. Na een inleidend woord

van Isabel Vanslembrouck, departementsdi-

recteur Verpleegkunde en biotechnologie en

zelf jarenlang een stuwende kracht binnen

SBP, kwam een jonge ondernemer aan het

woord. Dit jaar gaf Joost Denolf van Praatpaal.

be de studenten een realistisch voorbeeld van

een innovatieve onderneming. Na deze korte

motiverende sessie werden de studenten het

veld ingestuurd, of beter gezegd het bos of

het water. Gelukkig was het dit jaar een

droge, wel enigszins winderige herfstdag.

Zonen en dochters140 laatstejaarsstudenten uit de departemen-

ten Verpleegkunde en biotechnologie,

Technologie en informatica en Handelsweten-

-Getouwtrek-T U S S E n D E P A R T E M E n T E n

Small Business

ProjectsSBP?

Small Business Projects voor het hoger

onderwijs zijn de verder uitgediepte versie

van de mini-onderneming uit het secundair

onderwijs.

Volgend jaar kunnen wij het 10-jarig

bestaan van SBP binnen KATHO vieren.

We hebben dus samen met de vzw Vlaamse

Jonge Ondernemers al een hele weg

afgelegd.

Page 21: Konnect DECEMBER 2011

21

“Binnen KATHO staan de studenten centraal, binnen elk SBP staat het product centraal.”

schappen en bedrijfskunde, voerden in 24

groepjes ongeveer 20 diverse proeven uit.

Hierbij werd het samen denken-werken op de

proef gesteld. Een 20-tal docenten konden

zich die dag vrij maken om de diverse

proeven te begeleiden en te evalueren. Over

de middag werd de inwendige student

gesterkt door een gesmaakte barbecue,

aangeboden door KATHO. Na het afleggen van

alle proeven werden de drie best scorende

SBP’s uitgenodigd tot de finale strijd. Deze

bestond uit een touwtrekproef, al of niet met

versterking uit het docentenkorps. Toevallig of

niet, maar wellicht niet, waren dit jaar de drie

winnende teams allemaal afkomstig uit het

departement Verpleegkunde en biotechnolo-

gie in Roeselare. Kloeke gezonde landbou-

werszonen en –dochters namen de strijd op

tegen soort- en/of streekgenoten. Eén ding

was zeker, de wisselbeker die vorig jaar bij

Technologie en informatica stond, prijkt nu

aan de receptie in Roeselare. Het winnende

team Agro 3, onder leiding van docente Mieke

Calus, telde volgende studenten: Diede

Martens, Ernest Masschelein, Pieter Pattyn,

Peter Vandaele en Wietse Verdievel. Proficiat!

Nog meer SBP

Ook in het kader van het SBP gingen de

derdejaarsstudenten Toegepaste informatica

en hun docenten de strijd met elkaar aan in

een business game.

Het spel bestaat erin om in een fictieve markt

zoveel mogelijk telefoontoestellen te

verkopen. Elk team start een bedrijf op en

neemt een aantal beslissingen zoals de

prijsbepaling, het reclamebudget, het aantal

winkels, budget voor training en dergelijke

meer. Het team dat na drie ronden het meeste

winst gemaakt heeft, is de winnaar.

Er waren zeven teams studenten en één team

docenten. Het team van Jorne Dumon, Sander

Haeck, Dieter Deman, Yoni Deblieck en

Gregory Messine haalde het nipt van het team

van docenten.

In het SBP-projecten werken de studenten

verder software-oplossingen uit voor vzw’s

zoals de Regenboog-Feniks vzw, De branding,

Huis Ter Leye, Mivaltie, De lovie en vele

andere.

Page 22: Konnect DECEMBER 2011

22

Je mag op je twee oren slapen!Het Expertisecentrum Maatschappelijke Veiligheid (EMV) is een snelgroeiend instituut met een relatief jonge geschiedenis. Het EMV werd in september 2004 gelanceerd door het departement Sociaal-Agogisch werk als spin-off van de opleiding bachelor in de Maatschappelijke Veiligheid en werkt sindsdien mee aan een groot aantal projecten. Dit expertisecentrum richt zich dan ook op twee onderling samenhangende thema’s: lokale veiligheidszorg en integrale veiligheid en het wil een kritische visie geven op het huidige veiligheidsdiscours. Je bent er niet gerust in? Lees hier wat de concrete projecten zijn en sta versteld van de uiteenlopende domeinen waar we bij betrokken zijn.

Nazorg slachtoffers van rampen

Deze opdracht wordt uitgevoerd door onze

collega’s Leen Vandervorst, Nele Cox en Anke

Van Canneyt voor de FOD Binnenlandse

Zaken.

Hun onderzoek? Op een wetenschappelijke

manier een inventaris maken van het

bestaande nazorgaanbod voor slachtoffers

van rampen in België. Via een slachtofferbe-

vraging willen ze komen tot een studie van de

structurele noden en behoeften van slachtof-

fers van rampen en dit over verschillende

tijdstippen: kort na de ramp, 6 maanden na

de ramp en 2 jaar na de feiten. Tot slot willen

ze op basis hiervan nagaan of het bestaande

aanbod voldoet en zullen ze aanbevelingen

doen naar het beleid.

Cameratoezicht

Ook dit is een opdracht van de FOD Binnen-

landse Zaken en loopt in samenwerking met

Wim Hardyns (SvA Gent). Dit onderzoek gaat

na wat het effect is van cameratoezicht in

publieke ruimtes op criminaliteit, overlast en

onveiligheidsgevoelens. In welke mate is er

een verplaatsingseffect of zijn er onvoorziene

effecten door dit cameratoezicht? En heeft het

cameratoezicht een impact op de bestuurlijke

aanpak en het politioneel optreden, met

name op het vroegtijdig signaleren, lokalise-

ren en inspelen op feiten en op de interven-

tie?

Ook willen we een antwoord op de vraag ‘In

welke mate draagt cameratoezicht bij tot het

vatten van daders en de bewijsvoering van

feiten?’.

Project ‘preventieve controles’ De Lijn

Hier werken we samen met WPS en De Lijn

West-Vlaanderen omdat vooral de kusttram

en buslijnen waar veel scholieren mee reizen

als ‘aandachtslijnen’ naar voor werden

geschoven. De meest voorkomende proble-

men zijn overlast door luidruchtige reizigers,

het bevuilen van voertuigen, het drinken en

roken op de bus, maar ook zwartrijden,

verbale agressie en fysiek geweld.

Naast de bestaande maatregelen zoals

camera of noodknop werden een aantal

preventieve controles uitgevoerd. De

studenten van 3 Bachelor Maatschappelijke

veiligheid stonden in voor de evaluatie van

deze maatregelen. Het EMV zal zorgen voor

een verdere verwerking van de gegevens.

Nadien worden de gegevens teruggekoppeld

naar De Lijn en het Provinciaal Veiligheids-

overleg.

PWO Integrale veiligheid: van visie tot plan

Het PWO project ‘Integrale veiligheid: van

visie tot plan’, dat loopt sinds 2010 en tot 2013,

wil de specifieke noden en knelpunten in de

lokale praktijk van steden en gemeenten

inventariseren, analyseren en remediëren.

MEER WETEN OVER DIT EXPERTISECENTRuM?DAT KAN MAKKELIJK: COLLEGA’S EVELIEN DE PAuW, FAMKE DEPRINS EN HANS VERMEERSCH ZIJN VASTE

MEDEWERKERS. ZIJ WORDEN GEHOLPEN DOOR DE TIJDELIJKE KRACHTEN SHARON LOGGIE, JILL MORTELé EN

EVELIEN VAN DEN HERREWEGEN. JE KuNT HEN BEREIKEN VIA HuN KATHO-EMAIL.

Een greep uit eerdere realisaties:

‘Jongeren en geweld’ [2009 - 2010]

‘Samenwerking en regie in de lokale integrale

veiligheidszorg’ [2007 - 2010]

‘Integrale veiligheid in stations: een samen-

werkingsmodel’ [2008 – 2009]

‘Verbetervoorstellen voor de stewardwerking

in België’ [2008 – 2009]

‘Effectiviteit van technopreventief advies’

[2007 - 2008]

‘Diversiteit bij voetbalclubs uit de eerste

klasse en de KBVB’ [2007 - 2008]

‘Ze krijgen er niet genoeg van! Jongeren en

gaming, een overzichtstudie’ [2007 - 2007]

‘Een opleiding voor veiligheid’ [2006 - 2007]

‘Dansen op de vulkaan’ [2005 - 2006]

‘De federale politieprioriteiten gepeild’ [2006

- 2006]

‘Overlast in parken’. Een verkennend

onderzoek naar overlastfenomenen in parken

en groenzones [2005 - 2006]

‘Optimalisering van de samenwerking tussen

het buurtwerk, de gebiedswerking en het

preventieteam van de stad Kortrijk’ [2011 -

2011]

Meer dan projecten

Het Expertisecentrum Maatschappelijke

Veiligheid werkte het afgelopen jaar ook mee

aan: • de postacademische vorming ‘Lokaal

integraal veiligheidsbeleid: van visie tot plan’

van maart tot mei • 4de Netwerkdag

Maatschappelijke Veiligheid, 27 april • ‘Dag

van de excellente politiezorg’, 20 mei in ‘t

Forum

-In ‘t kort-M A A R w E L K R A C H T I G

-Expertisecentrum-I n D E K I J K E R

Page 23: Konnect DECEMBER 2011

23

5 De leraar als innovator en onderzoeker

70

6 De leraar als partner van ouders

78

7 De leraar als lid van een schoolteam

92

8 De leraar als partner van externen

104

1 De leraar als begeleider van leer- en ontwik-kelingsproces-sen

8

2 De leraar als opvoeder

36

3 De leraar als inhoudelijk expert

52

4 De leraar als organisator

60

9 De leraar als lid van de onderwijs- gemeenschap

110

De 10 basiscompetenties van de leraar

10 De leraar als cultuurpartici-pant

116

Woord vooraf

5

Attitudes 120Dankwoord 122Referenties 124De auteur 124

De 10 basiscompetenties van de leraarSiebille Focke heeft vanuit haar jarenlange praktijkervaring als onderwijzeres, als directeur van een basisschool en als gastdocent en assessor aan de lerarenopleiding van KATHO Tielt een concretisering gemaakt van de 10 basiscompetenties van een leraar in het kleuter-, lager of secundair onderwijs.

Het boek ‘De 10 basiscompetenties van de

leraar’ biedt een ondersteunende uitleg over

de verschillende aspecten van het leraarschap.

De aandacht gaat vooral naar het onderwijsge-

drag en naar de zelfreflectie.

De auteur schreef de basiscompetenties uit in

eenvoudige gedragsindicatoren die alle leraren

zullen herkennen in hun dagelijkse praktijk.

Elke deelcompetentie is uitgeschreven in 4

niveaus, wat zeer handig is voor beoordelingen

en reflectie. Bij elke (deel)competentie staan

telkens vragen geformuleerd. Die kunnen

helpen bij de zelfevaluatie zowel voor de

studenten in de lerarenopleiding als voor de

leraren. De vragen kunnen eveneens gehan-

teerd worden door de directies tijdens

sollicitatie– en functioneringsgesprekken.

In de lerarenopleiding is dit boek een prima

handleiding voor een criteriumgericht

interview bij een assessment in de EVC-

procedure.

Het is een zeer kleurrijke en mooie uitgave.

De vele foto’s zijn genomen in verscheidene

Vlaamse scholen en tonen aan dat ons

onderwijs ‘leeft’.

-In ‘t kort-M A A R w E L K R A C H T I G

-Expertisecentrum-I n D E K I J K E R

Page 24: Konnect DECEMBER 2011

24

-een droom-V A n E E n V E R H A A L

Page 25: Konnect DECEMBER 2011

25

-een droom-V A n E E n V E R H A A L

Op 29 november ging in KATHO Kortrijk de

boekvoorstelling van ‘Een droom van een

visionair’ van de hand van Jos Drouillon door.

Het boek vertelt het levensverhaal van E.H.

André Vannecke, stichter van de CATHO. Eric

Halsberghe en Mieke Van Hecke, directeur-

generaal van het VSKO stelden het boek voor.

Jos Drouillon schetste tijdens een tweegesprek

een heel gedetailleerd beeld van de hoofd-

figuur en aan de hand van enkele fragmenten

uit een interview uit 2005 kwam ook de

grondlegger van CATHO zelf aan het woord.

Achteraf bleek niemand moeite te hebben om

te toasten op de verjaardag - hij zou er die

dag 88 geworden zijn - van de kleurrijke

figuur die André Vannecke was.

Page 26: Konnect DECEMBER 2011

26

“Ik blaf niet, ik bijt niet en ik blijf discreet.”KATHO’s eigen redidacteur biedt zich aan

Stel, dat je als docent bij iemand terecht kunt die al je schriftelijk studiemateriaal voor je zou screenen en … optimaliseren. Dat kan! Sinds mei kun je als KATHO-docent bij onze eigen redidacteur terecht. Ignace Geurts is de naam en wij maakten alvast aangenaam kennis met hem.

En Ignace, al ingewerkt als redidacteur?

Ignace: “Ja hoor! Ik ben zelf erg verrast van de

respons die ik sinds mei gekregen heb. Ik ben

gestart met een flyer uit te delen in alle

KATHO-departementen en twee dagen na de

verspreiding ervan had ik al drie vragen om

bijstand gekregen: het ging telkens om het

grondig herwerken of bestuderen van

cursusmateriaal. Ik had me voorgenomen om

bereikbaar te blijven tot half juli en om half

augustus weer in de startblokken te zitten en

zo kwam het ook uit: ik werkte de laatste

vraag af op 16 juli en op 16 augustus kwam de

eerste cursus van dit academiejaar al binnen.”

Wat voor vragen worden je gesteld?

Ignace: “De eerste vraag die ik kreeg was

meteen een vuurdoop. Een docente wou

weten of haar examenvragen wel compatibel

waren met de cursus en met de competenties

die zij als doel had gesteld. Ja hallo! Je kunt je

voorstellen dat het een paar dagen duurt eer

je zo’n vraag kunt beantwoorden, je moet

eigenlijk het vak gaan instuderen eer je doelen

en inhoud kunt matchen. Nu, die docente was

erg tevreden met mijn kritische inbreng. De

volgende vraag was om te helpen om twee

cursussen naar verschillende afstudeerrichtin-

gen te ontdubbelen met actieve werkvormen.

Een andere docent vroeg de cursus taalkundig

door te lichten en om te helpen om bepaalde

passages helder te formuleren.

“Tot 1 december 2011 adviseerde ik al

uitgebreid 16 docenten over 24 cursussen.”

Ook kreeg ik de vraag om studiewijzers na te

zien en te herformuleren in functie van de

leerstof. Ook de omgekeerde vraag kreeg ik al:

om de leerstof af te toetsen aan de competen-

ties die men vooropgesteld had. De meest

recente vragen, drie cursussen, gingen over de

bruikbaarheid en conversie van de cursus voor

afstandsonderwijs. Je ziet: het is heel divers,

van taalprobleempjes tot grote didactisch-or-

ganieke verbanden.”

Van waar komt Ignace Geurts?

Ignace: “Ik ben nu 58 jaar en heb een tamelijk

afgewisselde carrière achter de rug. Ik ben van

opleiding pedagoog maar ik ben nooit in een

bepaald vakgebied verankerd geweest. Mijn

eerste onderwijsopdrachten lagen in de

technische regentaatsopleidingen in Brugge

voor kleding, huishoudkunde en plastische

kunsten. Daarna kwamen de kleuteronder-

wijs- en onderwijzersopleidingen in het

Sint-Andreasinstituut aan de beurt en de

organisatie van bijscholingsactiviteiten voor de

regio Oost-Vlaanderen vanuit de lerarenoplei-

ding Ten Doorn in Eeklo. Pas rond 1990 kreeg

ik professioneel vaste voet aan de grond in de

lerarenopleiding in RENO-Torhout.

Ik heb daar in nagenoeg alle opleidingen voor

Page 27: Konnect DECEMBER 2011

27

onderwijzer of leraar secundair onderwijs les

gegeven. uiteindelijk, in KATHO-tijden, werd

ik innovatiecoach op het Torhoutse lerarende-

partement met nog lesopdracht in de

opleidingen lichamelijke opvoeding. Ik

schreef er in 2005-2006 het zelfevaluatierap-

port.”

Dat is een pak ervaring.

Ignace: “Zoals Richard Minne zo mooi zegt:

“ik sloeg de trommel in veel stoeten” maar ik

ben in geen enkele opleiding gespecialiseerd

geraakt. Anderzijds ben ik wel een proces-

denker geworden en heb ik in de loop der

jaren geleerd hoe professioneel adequaat om

te gaan met verschillende doelgroepen,

studenten én docenten. Ik bedoel: ik heb

geleerd hoe de vertaalslag te maken van de

eerder abstracte didactische theorie naar heel

verschillende vormen van opleidingspraktijk.”

Hoe wordt je dan redidacteur?

Ignace: “Het initiatief is een inhoudelijk sterke

oplossing om mijn professionele expertise te

benutten. Mijn diabetes maakt gestructu-

reerd functioneren soms moeilijk. Daardoor

was ik al eerder halftijds gaan werken en nu

pas ik mij flexibel aan volgens mijn toestand

van het moment, om mij zinvol en gemoti-

veerd ten dienste stellen.”

“Een docente wou weten of haar examenvragen wel compatibel waren

met de cursus en met de competenties die zij als

doel had gesteld.”

Hoe ga je praktisch gezien aan het werk?

Ignace: “Eigenlijk heel simpel: de docent

mailt me en we spreken af. Ik krijg dan

bijvoorbeeld de leerinhouden elektronisch

aangeleverd en ga dan thuis meteen aan de

slag. Eigenlijk wil ik naar de mensen toe

gaan, tot in hun didactische biotoop, om mee

te denken hoe het specifieke probleem kan

opgelost worden. Ik heb dan ook in KATHO

geen bureau, ik ben een soort vliegende

keeper.”

Kun je aan die verzoeken beantwoorden?

Ignace: “Voor inhoudelijk overleg moet men

natuurlijk bij vakgenoten zijn. Zoals al

gezegd: ik heb wel wat ruime didactische

expertise. Als men bijvoorbeeld de voordelen

ervan inziet dat ik als een soort dummy, een

maagdelijke student, procesmatig over de

cursus kan meedenken, dan kan ik wel mijn

steentje bijdragen. Of de cursus logisch

gestructureerd is bijvoorbeeld, of de uitleg

voldoende geconcretiseerd wordt met

schema’s, tekeningen of film, of de oefenin-

gen voldoende gevarieerde toepassingen

bieden die voorbereiden op de ultieme

examenvragen, of de cursus met afstandson-

derwijs wel te volgen is, of er verkapt toch

geen bepaalde voorkennis wordt vereist die

door de docent niet expliciet werd aangege-

ven, enzovoort.”

Leuk, zo’n beetje kritiek geven.

Ignace: “Nee, ik heb me voorgenomen om

niet te volstaan met abstract-veilige raadge-

vingen. Als volgens mij een doelstelling, een

cursusfragment of een oefening niet goed

geformuleerd is, dan schrijf ik altijd een alter-

natief uit. Ik steek hiermee soms ver mijn nek

uit, maar die werkwijze wordt toch duidelijk

door de docenten gewaardeerd.”

Is dit initiatief geen verkapte soort docenten-

evaluatie?

Ignace: “Nee, ook niet. Ik heb daartoe geen

bevoegdheid. Ik rapporteer enkel mijn eigen

werkzaamheden aan het diensthoofd

Onderwijs & Kwaliteit, kwestie van te

verantwoorden dat ik mijn werk doe. Titels

van cursussen, namen van docenten en zelfs

van departementen worden nooit genoemd.

Als echter een docent zou willen dat ik in een

evaluatie- of functioneringsgesprek iets

aanbreng, dan kan dat uiteraard, maar

uitdrukkelijk enkel op zijn of haar vraag.“

Bereik je wie je wil bereiken?

Ignace: “Laat me het zo stellen: ik had

voornamelijk te maken met niveau 2-ingre-

pen (zie kadertje): cursussen didactisch

optimaliseren dus. Ik vermoed echter dat er

nog wel wat docenten hulp zouden kunnen

gebruiken op niveau 1, althans dat wordt zo in

enkele rapporten van de evaluatiecommissies

vermeld. Misschien is er nog wat drempel-

vrees om aan te kloppen. Het is aan de

departementsdirecteurs, coördinatoren,

departementale coaches en collega’s om die

docenten aan te sporen om eens contact op te

nemen. Ik blaf niet, ik bijt niet en ik blijf

discreet. De mond-tot-mondreclame, en

uiteraard dit artikel, zal zijn werk wel doen.”

ALLES KAN BET ER!

Ignace: “Van elke cursus die ik zag, valt me

de inhoudelijke sterkte op. Alvast met dat

cursusmateriaal krijgen de studenten

inhoudelijke kwaliteit op het bord. Ik had

daarbij voortdurend de vraag in het hoofd “en

wat zijn ze daar nu op professioneel vlak

mee?”. Ik vond tot nu toe slechts een paar

cursusfragmenten waarvoor ik die vraag naar

de docent meende te moeten doorschuiven.

Het antwoord dat ik hierop kreeg vond ik

telkens afdoend. Wat taal betreft kan het hier

en daar wat fraaier. Soms is iets te cryptisch

geformuleerd of te complex omschreven,

maar over het algemeen valt het mee.

Verder merk ik dat er toch dikwijls een

kloof(je) is tussen studiewijzer en cursus.

Daarom wil ik van nu af aan bij elke cursus

de studiewijzer zien en zo nodig in overleg

met de docent fijner afstellen.”

3 N IVEAUS OP CURSUSVLAK

Niveau 1-ingrepen hebben te maken met wat

KATHO als minimum minimorum voor een

cursus vooropstelt: gestructureerde cursus,

inhoudstafel, geraadpleegde literatuur,

gepubliceerd in digitale versie en dat soort

dingen.

Niveau 2-ingrepen gaan over didactische

optimaliseringen: de cursus aanpassen aan

allerhande actieve didactische werkvormen

zoals zelfstandig werken, peer-assessment,

competentiedenken, afstandsonderwijs.

Niveau 3 slaat op het aanmaken van

elektronisch interactief materiaal en allerlei

pc-hoogstandjes: voor de uitwerking hiervan

zijn in KATHO andere diensten en specialisten

beschikbaar.

[email protected]

Page 28: Konnect DECEMBER 2011

28

-And the winner is ...-I n n O V A T I O n A w A R D & I n G E n I E U R V A n H E T J A A R

Arend Lapere en zijn medestudent Jasper

Decaestecker ontwierpen in opdracht van hun

stagebedrijf (Televic Healthcare) een ‘smart-

objects platform’ voor de zorgsector.

Een wat? Juist! Het is een systeem waarbij

origineel ‘domme’ objecten, slim gemaakt

kunnen worden door het gebruik van RFID

technologie. Ze maakten een kubus waarmee

een persoon vrij kan navigeren in een intuïtief

programma, dat wordt weergegeven op een

televisie. Enkele functies die Arend en Jasper

hebben geïmplementeerd zijn de mogelijkheid

om foto’s van vrienden en familie te bekijken,

zich in te schrijven voor activiteiten of

simpelweg de krant van vandaag te lezen. Na

weken van hard werk blijkt dat hun project

warm werd onthaald. Eerder dit jaar werd hun

project zelfs voorgesteld op het PRoF evene-

ment en ze kregen recentelijk ook het nieuws

dat het in productie zal worden genomen.

Bovendien wordt Arend met dit project de

volgende genomineerde voor Ingenieur van

het Jaar, georganiseerd door selectiekantoor

XPE Engineering & ICT dat hiermee het

knelpuntberoep van ingenieur extra in de

kijker plaatst en aantrekkelijker wil maken voor

jonge studenten. De term ‘ingenieur’ kan hier

ruim gezien worden, en geldt dus ook voor

technische bachelors.

Op 24 oktober werd Arend Lapere in de

bloemetjes gezet. De overhandiging van de

award – een iPad 2 - vindt plaats bij Televic NV

te Izegem. Tegelijkertijd dingt Arend met deze

nominatie mee naar de felbegeerde titel van

Ingenieur van het Jaar, die in januari 2012

toegekend wordt na een beoordeling door een

gespecialiseerde jury. Meer informatie hierover

op www.ingenieurvanhetjaar.be. Mogen we

rekenen op uw digitale stem in 2012?

Hoe kun je de recente reanimatierichtlijnen zo

efficiënt mogelijk laten aanleren en evalueren?

Hoe zorg je er voor dat je met een goede

opleiding een goede reanimatiepraktijk

bekomt?

Dat waren vragen die Thomas De Marcke en

Tom Vanassche als studenten Verpleegkunde

zich stelden. Het werd meteen ook het

onderwerp van hun bachelorproef.

Samen met hun externe promotor, Karel

Decaluwé, spoedverpleegkundige in AZ

Groeninge, gingen ze op zoek. Tijdens hun

zoektocht naar informatie kregen ze een tip

om er eens de Crisis Resource Management

principes (CRM) bij te halen. Dat bleek een

bijzonder interessante insteek te zijn. Deze

CRM-principes hadden hun nut al bewezen in

andere sectoren (bedrijfswereld, geneeskun-

de,…).

De beide auteurs hebben geprobeerd om

deze 15 punten te vertalen naar de reanima-

tiesetting en de reanimatietraining. Een schot

in de roos, zo blijkt: hun bachelorproef is

geen eindwerk geworden maar het begin van

een proces. Binnen AZ Groeninge wordt met

hun bevindingen verder gewerkt: er volgt een

symposium en één van de auteurs werkt

verder op deze principes en maakt binnen zijn

banaba-opleiding Spoed en Intensieve zorg

daar opnieuw een eindproef over.

Page 29: Konnect DECEMBER 2011

29

WAAR IS DA FEESTJE?

Op donderdag 22 december organiseren de

docenten van Verpleegkunde en biotechnolo-

gie hun gekende en beruchte discoparty. Het

is al 5de keer en opnieuw gaat de opbrengst

hiervan integraal naar verschillende

ontwikkelingsprojecten in uganda. Vorig jaar

waren er meer dan 700 studenten en

KATHO-docenten aanwezig die op de

disco-dreunen van ‘DE DISCO-BARS’ hun

beste beentje voorzetten. Dit jaar zal de groep

‘LAS DIVAS’ het Kerelsplein op zijn grondves-

ten doen daveren. Deze jubileumeditie wordt

dan ook nog een nog grotere knaller dan de

andere jaren.

Heb je dus ook zin om, net voor de kerstva-

kantie, samen met de collega’s eens de

beentjes los te gooien of gewoon te genieten

van de bijzondere sfeer en de heerlijke

muziek, kom dan op 22 december naar het

Kerelsplein in Roeselare!

De deuren gaan open vanaf 21 uur.

Childhgood: komt dat zien!In 2001 organiseerde de Lerarenopleiding

Tielt voor het eerst de internationale

studiedag ‘Childhood: child good!’ De

studiedag is ondertussen gegroeid en werd

een internationale week waar docenten,

studenten en externen proeven van de

ervaringen van een aantal internationale

experts in opvoeding en onderwijs.

Van 13 tot 17 februari 2012 vindt de zesde

editie van Childhgood plaats en opnieuw

nodigen we heel wat internationale collega’s

uit. Internationalisation at home (i@h) wordt

op die manier voor elke student bereikt.

Op woensdag 15 februari (13.30 uur tot 18 uur

met aansluitend receptie) nodigen we je dan

ook graag uit op de studienamiddag van

Childhgood. Het programma vind je na de

kerstvakantie op www.katho.be/pho . Jij als

docent kunt gratis deelnemen en kiezen voor

een van de drie workshops.

WELKOM op Childhgood!

-In ‘t kort-M A A R w E L K R A C H T I G

Page 30: Konnect DECEMBER 2011

30

Zoek de zeven verschillen! Op 8 oktober werden de onderwijzers van

klas 1961 ontvangen in onze KATHO-gebouwen

van het departement Lerarenopleiding. Dirk

Devriendt gaf hen een rondleiding in onze

oude en nieuwe gebouwen en er was ook een

ontvangst op het Torhoutse stadhuis.

Tot de klas 1961 behoorden onder andere

Frans Crevits (naaste familie van Paul Crevits),

oud-directeur oefenschool Torhout en o.a.

voorzitter COV-West-Vlaanderen. Ook Gaby

Feys maakte deel uit van deze klas. Na zijn

studies voor onderwijzer studeerde hij verder

aan het Torhoutse regentaat (wiskunde-fysica)

en hij beëindigde zijn loopbaan als algemeen

directeur van de scholengroep Sint-Rembert.

-In ‘t kort-M A A R w E L K R A C H T I G

Page 31: Konnect DECEMBER 2011

31

Park & Ride, baby! Gezien de parkeerproblemen in het centrum

van Roeselare, rijdt er sinds 1 november een

pendelbus van de Expohallen van Roeselare

tot vlak bij onze gebouwen van het departe-

ment Verpleegkunde en biotechnologie.

Deze bus is gratis voor studenten op vertoon

van hun studentenkaart. Om dit initiatief

bekend te maken bij alle studenten organi-

seerden we op 23 november samen met

STuVO een ‘park & ride’-evenement. Enkele

sfeerbeelden:

En dan nu… Op vraag van de Muziekraad Vlaanderen heeft

Mark Reybrouck, lector in onze Lerarenoplei-

ding, een studie gemaakt naar de moeilijke

evenwichtsoefening tussen muziek en geluid.

Reeds jaren buigt hij zich over de waarde en

het belang van een ‘akoestische ecologie’

binnen opvoeding en maatschappij.

Zijn bevindingen zijn voorgesteld op de

algemene vergadering van de Muziekraad en

zijn nu ook verschenen in het tweede

nummer van het pas opgerichte tijdschrift

Toccata.

De tekst is geen krampachtige discussie over

de (al dan niet) fysieke gevaren van lawaai

maar plaatst het fenomeen van de muziek-

consumptie in de context van de recente

technologische ontwikkelingen.

Naast de gevolgen geeft Mark ook de

oorzaken aan van een houding die tot

onherstelbare gehoorschade kan leiden. Hij

wijst verder op de nodige tools en middelen

die een positieve kentering mogelijk maken.

Onderwijs en media blijken hierbij de

instrumenten bij uitstek waarover een

overheid beschikt.

Met dit initiatief hoopt de Muziekraad de

beleidsmakers verder op weg te helpen in het

vormen van een visie die verder reikt dan de

primaire gevolgen van té hoge decibels.

Volgend op deze publicatie zal de Muziekraad

Vlaanderen zorgen voor een bredere

verspreiding van deze ideeën, onder andere

door het opzetten van discussiefora.

De Sint rijdt met Volvo

Een aantal jaren al is er een nauwe samen-

werking tussen Volvo Trucks Belgium, de

Volvo dealer Van Renterghem Trucks uit

Pittem en de opleiding Autotechnologie in de

vorm van eindwerken, stages en groepswer-

ken. Daarnaast brengen studenten jaarlijks

bedrijfsbezoeken aan de invoerder, de

assemblagefabriek in Gent en lokale dealers.

Bedoeling is om de studenten kennis te laten

maken met het erg brede toekomstige

werkveld, de modernste technologieën en

uiteraard met de wereld van de transport en

het merk Volvo.

Deze samenwerking heeft voor de opleiding

Autotechnologie zeer mooie resultaten

opgeleverd. Volvo Trucks schonk eerder al

een EBS-proefstand, een cabine en een

dashboard voorzien van elektronische

modules en netwerken.

De klap op de vuurpijl is de schenking,

afgelopen maand, van een complete

full-option truck. De Volvo FH is uitgerust met

gerobotiseerde versnellingsbak, elektronisch

geregelde remmen en ophanging, navigatie-

systeem, elektronische tachograaf, enzovoort.

De trekker zal worden ingezet in de praktijk-

modules van de studenten Autotechnologie

en werd ook met open armen ontvangen door

het competentiecentrum ‘Netwerken in

Voertuigen’. De truck werd al meteen ingezet

in de posthogeschoolopleiding ‘CAN in trucks,

bussen en off-road voertuigen’ voor techni-

sche trainers en productontwikkelaars op 28

en 29 november 2011.

ZIE OOK ‘YES, WE CAN’ OP PAG 15

Page 32: Konnect DECEMBER 2011

32

First Lego LeagueOp zaterdag 19 november vond de Belgische

finale van de First Lego League plaats op onze

campus in Tielt. Het EC Wetenschappelijk

Denken zette zijn schouders mee onder de

organisatie. In totaal streden 6 teams uit

Vlaanderen om een plaats in de Benelux-

finale. uiteindelijk ging het team ‘Industria’

van het Virgo Fidelis college uit Vilvoorde met

de hoofdprijs aan de haal.

De wedstrijd is een combinatie van een

technologische en een maatschappelijke

uitdaging. Enerzijds bouwen de teams een ro-

bot met LEGO MINDSTORMS. Deze robot

moeten de jongeren zelf programmeren.

Tijdens de wedstrijd legt deze een parcours

vol hindernissen af.

Anderzijds moeten de jongeren op een

speelse manier oplossingen bedenken voor

een bepaald maatschappelijk vraagstuk. Dit

jaar was het thema ‘Food Factor’. De teams

moesten een creatieve oplossing voorstellen

voor een probleem uit de voedselveiligheid.

Op 28 januari mag Vilvoorde Vlaanderen

verdedigen in de Beneluxfinale.

MEER INFO: WWW.FIRSTLEGOLEAGuE.BE EN WWW.WETENSCHAPPELIJKDENKEN.BE

KATHO bouwt de MEDIAtorenDe werken van de nieuwbouw in Tielt zijn gestart. Begin oktober

werd de werf afgezet en verschenen de eerste graafmachines.

Momenteel zijn een groot deel van de grondwerken achter de rug. In

de loop van januari wordt de metaalconstructie opgebouwd.

Het gebouw wordt een heuse multimediaplek. Het kreeg de naam

‘MEDIAtoren’, een plaats waar studenten hun blik op de wereld

verruimen. Het is de bedoeling om de nieuwe accomodatie in het

najaar van 2012 in gebruik te nemen.

Page 33: Konnect DECEMBER 2011

33

Ontmoetingsmoment met het werkveldOmdat we het belangrijk vinden dat onze stagepartners een zicht hebben op onze opleiding en kennis van de stagedoelstellingen van onze eerstejaars bachelorstudenten verpleegkunde, organiseerden we op 9 november een ontmoetingsmoment met de vertegenwoordigers van de stageverlenende woon- en zorgcentra.Tijdens de namiddag werden de geriatrische en gerontologische zorgaspecten binnen de opleiding bachelor in de Verpleegkunde uitvoerig toegelicht. Eerst en vooral werd ons project POZ (project ouderenzorg) voorgesteld. Wat komen onze studenten er doen? Wat zijn hun doelstellingen? En wat mag er van hen verwacht worden tijdens deze (eerste) stage? Binnen de opleiding hebben we 2 projecten die rechtstreeks gelinkt zijn aan ouderenzorg en die wilden we dan ook in de kijker stellen:

Het Zorg Leercentrum

Het is de bedoeling dat op de geriatrische

afdeling en op afdeling Psychiatrie van AZ

Groeninge de kloof tussen theorie en praktijk

overbrugd wordt. Deze verpleegafdeling is

een opleidingscentrum met een krachtige

leeromgeving. Ook competenties die op de

gewone afdelingen minder aan bod komen

worden hier ontwikkeld: organiseren en

coördineren, verantwoordelijkheid opnemen,

het meewerken aan projecten ter verbetering

van de kwaliteit in de zorg.

Het gaat hier om een langere stageperiode

met een 1 op 1 koppeling met de stagementor.

Deze mentoren krijgen vooraf een coaching-

opleiding.

‘Yes we can’-werkplekleren

Dit gebeurt binnen het keuzetraject

Psychiatrie in samenwerking met het WZC

St-Jozef in Kortrijk.

Het toont aan hoe een verplichte zorgvernieu-

wing ook nieuwe kansen kan scheppen.

De derdejaars runnen de afdeling gedurende

3 weken en leren zo ‘on the field’ samen te

werken in functie van de bewoners.

De studenten verzorgen een bijscholing voor

verpleegkundigen van woon- en zorgcentra

specifiek gericht naar de ouderenpsychiatrie

Het werd een boeiende namiddag met ruimte

voor discussie en aangename kennismaking.

Nadien kregen de bezoekers de gelegenheid

om onze nieuwe vaardigheidslokalen te

bezoeken.

Page 34: Konnect DECEMBER 2011

34

Lap! Een nieuwe didactiek voor kaartvaardigheid!

-Project-I n D E K I J K E R

De digitale revolutie heeft ook voor het gebruik van kaarten tal van nieuwe mogelijkheden gecreëerd: GPS, Google Maps of Earth, Mappy,… ze zijn

niet meer weg te denken uit het dagelijkse leven. In tegenstelling tot papieren kaarten zijn dergelijke tools interactief en adaptief: we kiezen zelf de

weer te geven informatie, het perspectief, de lay-out… voor de kaart die we hanteren. Willen we onze kinderen deze nieuwe toepassingen vlot en

efficiënt leren gebruiken, dan moeten we daar in lagere school al een basis voor leggen. Hoog tijd dus om onze traditionele op papieren kaarten

gerichte vakdidactiek eens te herbekijken!

Een dynamische mentale kaart ontwikkelen

In tegenstelling tot hun papieren

tegenhangers zijn digitale kaarten niet

schaalgebonden. We selecteren zelf het

gebied dat we in beeld willen brengen en

kunnen eenvoudig in- en uitzoomen. Naar

kaartvaardigheidsonderwijs toe vormt dit een

fundamenteel verschil. Om te kunnen inspelen

op deze nieuwe mogelijkheid is er een

didactiek nodig die kinderen niet enkel

ondersteunt bij het opbouwen en ontwikkelen

van een coherente mentale kaart; om vlot met

schaalwisselingen te kunnen omgaan moet

hun mentale kaart ook dynamisch zijn. Een

didactische methode ontwikkelen die hieraan

tegemoet komt, vereist echter diepgaand

inzicht in hoe kinderen hun mentale kaart

construeren op verschillende schaalniveaus

en in de ruimtelijke vaardigheden die daarbij

een rol spelen.

De voorbije decennia werden in verschillende

studies mentale kaarten van

lagereschoolkinderen bestudeerd op één

bepaald schaalniveau vb. de lokale buurt of

de continenten. Er is echter zeer weinig

bekend over hun mentale voorstellingen van

de geografische ruimte als geheel.

Daarom hebben we vanuit het

Expertisecentrum Digitaal Leren een project

opgezet dat hieraan wil bijdragen.

Het KAARTjeWERELD-project

In een eerste fase bestuderen we de

ruimtelijke voorstellingen die kinderen van de

wereld maken op verschillende

schaalniveaus: de schoolomgeving, de

werelddelen en het zonnestelsel. We gaan

daarbij na of de ontwikkeling van hun

mentale kaart op deze verschillende

geografische schaalniveaus gelijklopend is en

proberen te achterhalen of mogelijke

verschillen in verband gebracht kunnen

worden met schaalgerelateerde ruimtelijke

vaardigheden. Welke de implicaties hiervan

zijn voor het werken met digitale kaarten in

de lagere school vormt het onderwerp van

een tweede onderzoeksfase.

Het eerste deel werd begin 2011 opgestart.

Met de bereidwillige medewerking van

enkele studenten van 3 BALO AO (Caroline

Maes, Sofie Rosiers, Virginie Vandevelde en

Liesbet Van Rosendaal) namen we testen af in

5 basisscholen verspreid over Vlaanderen.

Zowel de kinderen, studenten als mentoren

werden gemotiveerd door aan het project een

wedstrijd te koppelen uitgeschreven door

een fictieve “Professor Cartesius”. In alle

klassen werd knap werk geleverd;

uiteindelijk kwam de klas van juf Margriet

van de GO! Driehoek school in Ekeren als

winnaar uit de bus. De resultaten van dit

onderzoeksgedeelte worden gepubliceerd in

het boek Maps for the Future. Een beknopte

samenvatting is terug te vinden op de

KATHO-website bij het EC digitaal leren.

De tweede fase van het project ging midden

september 2011 van start. Bij dit onderdeel

worden de studenten van 3 BALO AO die dit

academiejaar het opleidingsonderdeel

‘’wereldoriëntatie didactische oefeningen”

volgen betrokken.

Page 35: Konnect DECEMBER 2011

35

Lap! Een nieuwe didactiek voor kaartvaardigheid!

Breed inzetbare ruimtelijke vaardigheden

ontwikkelenOp langere termijn willen we via dit project

ook proberen bijdragen aan de ontwikkeling

van een onderwijs dat minder éénzijdig gericht

is op sequentiële informatieverwerving maar

waarin de ontwikkeling van het visueel-

ruimtelijke denkvermogen sterker aan bod

komt (ontwikkeling meervoudige

intelligenties). In onze hedendaagse snel

veranderende en steeds complexer wordende

(digitale) informatiemaatschappij wordt

immers steeds vaker beroep gedaan op

eenieders visueel-ruimtelijke vaardigheden.

Dat geldt niet alleen voor digitale

cartografische toepassingen als GPS en Google

Earth. Maar ook voor het aanbrengen van

structuur in de veelheid aan informatie die

tijdens het leerproces via allerlei multimediale

kanalen op de lerende afkomt, vormt een goed

ontwikkeld ruimtelijk denkvermogen een

meerwaarde.

Via kaartvaardigheidsonderwijs in de lagere

school kan dit ruimtelijke denkvermogen op

werkelijkheidsnabije manier reeds vanaf jonge

leeftijd worden ontwikkeld. Dergelijk

onderwijs gaat immers verder dan het leren

lezen en interpreteren van kaarten, het wil

kinderen aanzetten tot probleemoplossend

denken door hen zelfstandig ruimtelijke

gegevens te leren structureren, analyseren en

voorstellen. De ruimtelijke vaardigheden die zij

hierbij ontwikkelen, zijn bij gevolg dan ook

breed inzetbaar.

Meer weten? Collega Veerle Vandelacluze is

makkelijk te lokaliseren, en zij weet er alles

over.

Page 36: Konnect DECEMBER 2011

36