1

Kijk voorbij de pijn Is er al niet genoeg geschreven over persoonlijke ontwikkeling, spiritualiteit en nondualiteit?

Waarschijnlijk wel… Deze tekst heb ik dan ook in eerste instantie voor mezelf geschreven: al schrijvende kon ik mijn gedachten en gevoelens ‘ordenen’. In tweede instantie heb ik een groot deel van deze tekst – voor zover ik die op dat moment geschreven had – gedeeld met een aantal van mijn ‘naasten’, die geen idee hadden waar ik al een tijdje ‘op de achtergrond’ mee bezig was geweest –– en ik wilde dit toch graag met hen delen. In derde instantie is deze tekst beschikbaar op mijn website voor wie deze wil lezen (en je mag hem gebruiken zoals je wilt, maar NIET voor commerciële doeleinden!!!) –– aangezien ik niet in “commerciële spiritualiteit” geloof, heb ik niet direct de neiging om een boek te gaan schrijven

waarvoor mensen geld moeten betalen. (Als ze dat al zouden willen… ) Gedurende mijn leven tot een jaar of drie geleden, toen ik uiteindelijk een burn-out kreeg (waarvan ik inmiddels gelukkig weer vrij goed hersteld ben), heb ik de nodige geestelijke pijn doorstaan en sindsdien heb ik hier – mede dankzij diverse boeken, cursussen en interacties met diverse mensen – meer inzicht in gekregen en een manier gevonden om hier beter mee om te gaan. Niet alleen trots, maar ook stress (c.q. geestelijke pijn) is een kenmerk van het ego, dat als ‘dienaar’ de rol van ‘Meester’ heeft aangenomen en daarmee onnoemelijk veel leed veroorzaakt in onze wereld –– en helaas is ‘verlichting’ (c.q. het doorzien van het ego, dat in wezen ‘slechts’ een verzameling van overtuigingen is) géén ‘shortcut’, die we kunnen nemen om aan ons lijden te ontsnappen: we hebben hier namelijk weinig tot geen bewuste invloed op. Het zou heel goed kunnen zijn, dat bepaalde meditatie- en/of recitatietechnieken “het ervaren van een verandering in bewustzijn” (want zo zou ik ‘verlichting’ willen omschrijven) kunnen bevorderen, maar het blijft een feit, dat dit bij sommige mensen wèl en bij andere niet gebeurt. Misschien wordt ons op een dag duidelijk hoe ‘verlichting’ precies werkt in onze hersenen en wat de ‘voorwaarden’ hiervoor zijn, maar op dit moment weten we dat in ieder geval nog niet –– dus vooralsnog blijft het een kwestie van ‘genade’. Zelf heb ik jaren geleden tijdens Transcendente Meditatie al mogen ervaren, dat mijn denkgeest eindelijk tot rust kwam (hetgeen een hele bijzondere en waardevolle ervaring voor mij was) –– maar als ik dan weer uit mijn meditatie kwam, bleek mijn pijn er – helaas – nog steeds in alle hevigheid te zijn; en ik had geen idee hoe ik ermee om moest gaan.

2

Hieronder volgen de (tussen)stappen, die ik inmiddels heb ge(formu)leerd om “voorbij de pijn te kunnen kijken” en die ervoor gezorgd hebben, dat mijn ‘zoektocht’ nu eindelijk ten einde is: * Neem de verantwoordelijkheid voor je eigen leven Dit is in wezen een paradox: er is namelijk eigenlijk helemaal geen 'jij' (hierop wordt verderop in deze tekst nader ingegaan), die dus óók geen eigen leven kan hebben -- maar zolang dat nog wèl zo wordt ervaren - en de kans is reëel, dat dat voorlopig zo blijft - is dit het beste uitgangspunt. Vergeving (c.q. "de hoop opgeven op een beter verleden" (citaat van Neale Donald

Walsch)) hiervoor de basis. * Realiseer je, dat je pijn vanbinnen zit Iemand kan heel veel angst, verdriet en/of woede in je triggeren, maar legt in wezen 'alleen maar' de vinger op de zere plek: het is uiteindelijk JOUW angst, verdriet en/of woede waarvoor jij ZELF verantwoordelijk bent -- dit besef is echt CRUCIAAL!!! Het betekent echter niet, dat je geen grenzen stelt: iemand kan jou vanuit zijn/haar eigen pijn bewust of onbewust schade berokkenen –– en dat hoef je natuurlijk niet ‘zomaar’ te laten gebeuren. (Je bent alleen wèl verantwoordelijk voor de manier waarop je hierop reageert!) * Doorvoel je pijn, onderzoek hem èn omarm hem Dit is géén gemakkelijke stap -- sterker nog: dit is een stap, die je waarschijnlijk het allerliefste zou willen overslaan... (Ikzelf in ieder geval wèl…) Echter, het is misschien wel de allerbelangrijkste stap! Als je meer rationeel bent ingesteld, kunnen “de vier vragen” (en de ‘omkering’) van Byron Katie je ‘verder’ helpen –– hier heb ik zelf héél veel baat bij gehad. Als je meer intuïtief bent ingesteld (c.q. als je – net als ik – gelooft, dat er ‘meer’ is tussen hemel en aarde), kan de de Soul Body Fusion® van Jonette Crowley je ‘verder’ helpen –– hier heb ik zelf óók heel veel baat bij gehad. (Ik bleek uiteindelijk

behalve rationeel óók intuïtief ingesteld te zijn… ) Uiteraard zijn er nog veel meer mogelijkheden om je pijn te doorvoelen, te onderzoeken en – uiteindelijk – te omarmen ––

3

maar welke het meest passend zijn, is per persoon verschillend. * Kijk voorbij** de pijn (c.q. doorzie de pijn) ** Shri Nisargadatta Maharaj - leermeester van o.a. Douwe Tiemersma - geeft aan, dat het

eigenlijk niet "voorbij" is maar "voorafgaand aan"

Uiteindelijk wordt onze pijn (c.q. onze angst, verdriet en woede, die ‘uit balans***’ zijn geraakt (want in principe zijn angst, verdriet en woede ‘gezonde’ emoties, die elk hun eigen functie hebben in het Grote Geheel)) veroorzaakt door bepaalde overtuigingen – met name wat betreft afgescheidenheid, c.q. dualiteit – waarmee we zijn 'geprogrammeerd' door onze ouders en waarin we zijn gaan geloven, waardoor wij op onze beurt onze kinderen ermee 'programmeren' –– maar… ZE ZIJN NIET WAAR!!! Ze voelen waar, omdat in onze jeugd (en dit geldt óók voor onze ouders, die op hun beurt door hun eigen ouders zijn ‘geprogrammeerd’ met bepaalde overtuigingen!) vanuit deze overtuigingen bepaalde gevoelens zijn ontstaan. Veroordeling (c.q. de interpretatie van veroordeeld worden) in je jeugd kan bijvoorbeeld leiden tot een gevoel van onveiligheid, waaruit angst kan ontstaan op het moment, dat je je later in je leven opnieuw veroordeeld voelt (en je je van dat gevoel van onveiligheid mogelijk allang niet meer bewust bent). Rationeel gezien kun je dan tegen jezelf zeggen: "Wat maakt het uit wat een ander van mij denkt?" Maar emotioneel gezien kan het gevoel van onveiligheid getriggerd worden, waardoor vervolgens een angstreactie opgeroepen kan worden. Echter, als het ons lukt om onze overtuigingen en de hieruit ontstane gevoelens te doorzien, voorbij de pijn te kijken, het Wonder te zien in het gewone en het Licht te zien schijnen van Gods Mededogen, Gods Liefde en Gods Wijsheid, zullen Vrede, Vreugde en Vrijheid elkaar ontmoeten in ons hart en kunnen we vriendelijke, meelevende en behulpzame mensen zijn. Is dit dan géén illusie? Waarschijnlijk wèl -- maar onze 'nachtmerrie' is dan in ieder geval veranderd in een mooiere, leukere en fijnere droom: de vicieuze cirkel van lijden en niet voorbij de pijn kunnen kijken is dan doorbroken! *** Angst zou – om een goed waarschuwingssignaal te zijn – in balans moeten zijn met

realisme (een vorm van wijsheid), verdriet zou – om depressie te voorkomen – in balans moeten zijn met dankbaarheid (een vorm van liefde) en woede zou – om een goed beschermingsmechanisme te zijn – in balans moeten zijn met mededogen.

AA, 27-10-2019 (laatste wijzigingen doorgevoerd op deze datum)

4

Dingen zien zoals ze feitelijk zijn Zoals gezegd zit onze pijn van binnen -- deze komt voort uit overtuigingen waarmee we als kind 'geprogrammeerd' zijn door onze ouders (of door andere volwassenen), waarvan we ons lang niet altijd bewust zijn en die geleid hebben tot bepaalde gevoelens, die op hun beurt emotionele reacties kunnen oproepen. Vanuit ons ego zijn we geneigd om onze emotionele reacties rechtstreeks aan het gedrag van anderen te koppelen, maar dat klopt niet: anderen zijn in feite voornamelijk 'spiegels' van onze eigen overtuigingen (en gevoelens) -- op basis van onze eigen overtuigingen interpreteren we hun gedrag, zowel naar onszelf als naar anderen toe. Als we het gedrag van mensen kunnen zien zoals het feitelijk is (in plaats van 'gekleurd' door onze eigen overtuigingen), kunnen we hier veel liefdevoller op reageren en tevens beter grenzen stellen. Ook anderen projecteren namelijk vanuit hun ego hun pijn op ons -- en uit wederzijdse 'egoïsche' projecties kunnen echt de verschrikkelijkste dingen voortkomen, zowel individueel als collectief. In 'vechtscheidingen' projecteren de ouders hun pijn op elkaar -- en de kinderen worden de dupe. In oorlogen projecteren de strijdende partijen hun pijn op elkaar -- en mannen, vrouwen, kinderen en dieren, die helemaal niets met de strijd te maken hebben, worden de dupe.

*** Haat is eigen pijn, die op anderen geprojecteerd wordt –– hierbij worden anderen in feite als ‘vuilnisbak’ gebruikt voor negatieve energie. (Dit is óók het geval bij pestgedrag!) Aan de oorzaak van de negatieve energie – namelijk de eigen pijn – wordt echter niets gedaan, omdat die buiten zichzelf wordt geplaatst. Het enige, dat je kunt doen als iemand zijn/haar pijn op jou projecteert is afstand nemen –– fysiek, dan wel emotioneel (afhankelijk van de situatie). Dit is uiteindelijk zowel voor jezelf als voor de ander het meest liefdevolle om te doen –– hoewel de ander dan waarschijnlijk op zoek zal gaan naar een andere ‘vuilnisbak’.

5

*** Emotioneel afstand moeten nemen van je eigen (puber)kind, omdat hij/zij ‘oude’ pijn bij jou triggert, is bijzonder lastig –– dit triggert namelijk ook nog eens de pijn van het ‘afgesneden’ zijn. De ‘oude’ pijn, die wordt getriggerd kan de pijn zijn, die je gevoeld hebt als je eerder in je leven als ‘vuilnisbak’ bent gebruikt –– bijvoorbeeld als je als kind bent gepest. Je had je pesters helemaal niets misdaan, maar toch dumpten ze hun negatieve energie bij jou –– omdat ze dat konden doen. (Het had uiteindelijk niets met jou als persoon te maken.) Er was een kwetsbaarheid in jou, die het mogelijk voor hen maakte om dit te doen –– bijvoorbeeld een slechte relatie met (één van) je ouders, waardoor je geen goede ‘basis’ had. Energie – en dus ook negatieve energie – stroomt nu eenmaal naar het ‘laagste’ punt. De meeste (puber)kinderen voelen kwetsbaarheden feilloos aan, dus de mogelijkheid bestaat, dat zij jou als ouder op een bepaald moment óók als ‘vuilnisbak’ gebruiken –– en ook dit is niet persoonlijk. Echter, het is zowel voor jezelf als voor hun ontwikkeling niet goed als je dit gedrag accepteert: je moet je zelf ‘veilig’ kunnen voelen in je eigen huis èn je kind(eren) moet(en) leren om op een betere (c.q. constructievere) manier met de eigen pijn om te gaan door hier zelf de verantwoordelijkheid voor te nemen en deze niet op anderen te projecteren. AA, 8-5-2018 (laatste wijzigingen doorgevoerd op deze datum) De vicieuze cirkel doorbreken Armoede en criminaliteit zijn symptomen van een samenleving, die niet voorbij de pijn kan kijken. Educatie – ingezet als ‘wapen’ tegen armoede en criminaliteit – is uiteindelijk symptoombestijding –– hoewel het op zichzelf weldegelijk belangrijk is. Voorbij de pijn kijken – en dat blijven doen – is mijn belangrijkste bijdrage aan de huidige samenleving:

6

op deze manier wordt de vicieuze cirkel van lijden en niet voorbij de pijn kunnen kijken namelijk doorbroken –– en als genoeg mensen dit doen, komt er uiteindelijk een omslag in de samenleving.

*** Ik doe op school een stuk symptoombestrijding van – onder andere – armoede en criminaliteit. Tegelijkertijd probeer ik mijn bijdrage te leveren aan het bestrijden van de oorzaak door mijn best te doen om voorbij de pijn te blijven kijken. Voor sommige studenten zal wat ik voor hen doe niet voldoende zijn, aangezien de huidige samenleving op dit moment is waar zij is –– hen zal ik niet ‘verder’ kunnen helpen. Als ik mij daardoor laat ontmoedigen, komt de samenleving als geheel echter nooit verder: dan raak ik zelf óók weer gevangen in de vicieuze cirkel van lijden en niet voorbij de pijn kunnen kijken. Het is belangrijk om mij niet te verliezen in symptoombestrijding en deze in balans te houden met het bestrijden van de oorzaak. Dat laatste is een kwestie van doorzetten en volhouden: voorbij de pijn kunnen kijken is uiteindelijk een vaardigheid, die ik mijzelf tot op zekere hoogte eigen zou moeten kunnen maken –– en de oefeningen in mindfulness van Thich Nhat Hanh kunnen mij hierbij helpen.

*** Ik heb er altijd heel veel moeite mee gehad als ik mensen, die overduidelijk leden niet kon helpen –– en als ik dat los probeerde te laten, had ik het gevoel, dat ik die mensen in de steek liet. Op zulke momenten vond ik het heel erg moeilijk om onder ogen te zien, dat ik als individu niet kan ‘goedmaken’ wat de samenleving nalaat, c.q. niet kan oplossen (aangezien de huidige samenleving – zoals gezegd – op dit moment is waar zij is en er waarschijnlijk sowieso altijd een aantal mensen zal zijn, dat “buiten de boot valt” in de ‘normale’ verdeling, c.q. de Gauss-curve). De kans is klein, dat ik een bedelaar daadwerkelijk help door hem/haar geld te geven –– maar met niets kan iemand ook niets, dus dan is het misschien toch beter om – indien mogelijk – een paar euro te geven; ook al is de kans groot, dat deze uiteindelijk worden uitgegeven aan drank of drugs.

7

(Soms zal het gesprek hierover aangegaan kunnen worden, maar vaak niet: dan is iemand “te ver heen”.) Als ik dat laatste niet kan accepteren, raak ik in wezen weer gevangen in de vicieuze cirkel van lijden en niet voorbij de pijn kunnen kijken: ik wil dan ‘alles’ gedaan hebben wat ik kon doen, terwijl ik diep van binnen eigenlijk wel weet, dat ik dit probleem in mijn eentje niet kan oplossen (en misschien kunnen we dat zelfs wel niet als samenleving). “Het is niet mijn schuld, dat deze mensen lijden: ik heb er alles aan gedaan!” Intussen lijden deze mensen nog steeds, dus het doet er helemaal niet toe, dat het mijn schuld niet is. (Uiteindelijk ben ‘ik’ er niet eens.) Byron Katie heeft het in haar boeken over onderscheid maken tussen mijn zaken, jouw zaken en Gods zaken –– en de moraal van het verhaal is: als ik mijn neus in jouw en/of Gods zaken steek, wordt niemand daar gelukkig van. In mijn geval kwam mijn neus in andermans zaken steken voort uit schuldgevoel: terwijl ik het goed heb, zijn er óók heel veel mensen, die het slecht hebben –– het voelde bijna alsof ze het slecht hebben omdat ik het goed heb. Medelijden, dat ‘overliep’ in schuldgevoel en (van daaruit) in het overnemen van de verantwoordelijkheid hield mij toen gevangen in de vicieuze cirkel van lijden en niet voorbij de pijn kunnen kijken: ik wilde niet onder ogen zien, dat lijden nu eenmaal bij het leven hoort (zoals ook de Boeddha zei) en dat mensen eraan toe moeten zijn om de verantwoordelijkheid te nemen om voorbij de pijn te kijken. Wat Byron Katie zegt over mijn zaken, jouw zaken en Gods zaken is in wezen óók een manier om voorbij de pijn te kijken. Het is mijn zaak of ik een bedelaar wel of niet iets geef; het is zijn/haar, dan wel Gods zaak, dat hij/zij bedelt –– voor dat laatste ben ik niet verantwoordelijk en daarover hoef ik mij dus óók niet schuldig te voelen. Als ik dan iets geef aan een bedelaar, doe ik dat om hem/haar iets te geven (en omdat ik weet, dat het ten diepste niet zijn/haar eigen keuze is om te bedelen) en niet om mijn eigen schuldgevoel ‘af te kopen’. Uiteindelijk is natuurlijk alles Gods zaak: mensen, die bedelen; mensen, die bedelaars wel of niet iets geven en de redenen waarom ze dat wel of niet (denken te) doen.

***

8

Maharishi Mahesh Yogi vertelde eens een verhaal over een Heilige, die door een groepje mensen werd meegenomen naar de sloppenwijken van een grote stad in India. Er lag daar een dode kat op straat, die net was overreden door een auto. “Kijk eens wat verschrikkelijk, het is toch niet om aan te zien,” zei één van hen tegen de Heilige, terwijl hij naar de dode kat wees. “Maar kijk eens hoe mooi zijn tanden glinsteren in het zonlicht,” antwoordde de Heilige. Hij liet zich niet vangen in de vicieuze cirkel.

*** Ouders geven hun eigen pijn door aan hun kinderen –– daarom is je realiseren, dat je pijn van binnen zit ook zo moeilijk als het om je ouders gaat: uiteindelijk zijn zij degenen, die er verantwoordelijk voor zijn, dat (een groot deel van) die pijn daar zit. Echter, je ouders hebben hun pijn weer van hun eigen ouders doorgekregen en ook jij zult uiteindelijk je eigen pijn doorgeven aan je kinderen en zij weer aan hun kinderen –– dat kan niet anders; tenzij het je lukt om voorbij de pijn te kijken: dat is de enige manier om de vicieuze cirkel te doorbreken. Voorbij de pijn kijken lukt alleen pas als je er zelf de verantwoordelijkheid voor neemt –– en dat kan bijna niet voor wat je als kind is overkomen: daar waren je ouders (of andere volwassenen) namelijk verantwoordelijk voor. Accepteren, dat je een “gat in je ziel” hebt (zoals waarschijnlijk de meeste mensen, inclusief je eigen kinderen), dat in bepaalde situaties een blijvende beperking geeft zònder je ouders (of anderen) dit kwalijk te nemen is hiervoor een goed alternatief: het is zoals het is en het is niemands schuld. (De paradox hierbij is, dat er dan ineens wèl dingen kunnen gaan veranderen en dat het “gat in je ziel” veel minder als een gat gaat voelen.) Dit doe je niet alleen voor jezelf: dit doe je ook voor je (groot)ouders en je (klein)kinderen (het gaat in dit geval om het hele ‘systeem’!), want “wat je je ouders niet hebt vergeven, geef je door aan je kinderen.” (Citaat van iemand van wie ik mij de

naam niet meer herinner.)

***

9

Laatst kreeg de Duisternis mij bijna in zijn greep Bijna ging ik kopje onder in het leed van de wereld Het was niet de eerste keer Het blijft een gevecht om het Licht te laten overwinnen

*** Ik leg het leed van de wereld in de Handen van de Eeuwige Als ik het namelijk op mijn schouders blijf dragen zak ik weg in het moeras van de Duisternis Dan kan ik het Licht niet meer zien schijnen En kan het dus ook niet meer door mij heen de levens van anderen verLichten

10

***

Mijn droom is een “verlichte planetaire beschaving”. (Deze uitdrukking heb ik

geleend van Harry Palmer van Avatar… ) Mijn bijdrage aan deze droom is voorbij de pijn kijken. Mijn basis voor deze bijdrage is verantwoordelijkheid nemen voor mijn eigen leven: - Gezonde voeding; - Voldoende beweging; - Voldoende rust (waaronder slaap);

- Regelmatig mediteren → mijn meditatie van het Oneindig Licht (zie onder); - De juiste mensen om mij heen ‘verzamelen’ (bij wie ik ‘veilig’ ben); - “Nee” leren zeggen, onder andere tegen egoïstisch en/of egocentrisch gedrag

van mensen (waarvoor soms spiritualiteit als excuus wordt gebruikt); - Consequenties verbinden aan grensoverschrijdend gedrag van mensen; - Mezelf beschermen tegen de pijn van mensen – en tegen de haat, die hieruit

voort kan komen – door af te stemmen op Gods Mededogen, Gods Liefde en Gods Wijsheid (en soms ‘gewoon’ door te ontwijken).

***

Een “verlichte planetaire beschaving” is voor mij een wereld, waarin ouderdom, ziekte en dood ‘gewoon’ bij het leven horen; een wereld waarin we voorbij de pijn kijken en daarmee een einde aan het lijden maken; een wereld waarin we het Wonder in het gewone zien en het Licht van Gods Mededogen, Gods Liefde en Gods Wijsheid zien schijnen: - Omzien naar mensen zonder hun verantwoordelijkheid van hen over te nemen,

aangezien we niet weten welke weg ze moeten gaan (en we onze neus niet in Gods zaken willen steken); tenzij ze niet – of maar ten dele – ‘handelingsbekwaam’ zijn: dan voorziet de samenleving waar nodig in hun levensbehoeften;

- Ons weer Heel voelen en daadwerkelijk ervaren, dat wij uiteindelijk Allen Eén zijn*;

- Beseffen, dat het Heelal “zich ontvouwt, zoals het zich ontvouwt –– en zo is het (goed)”; en dus niet (ver)oordelen.

* Geen ‘verhalen’ over elkaar verzinnen en ook niet meegaan in ‘verhalen’ over

elkaar (óók niet in ‘verhalen’ van de media!); beseffen, dat onze medemensen – net als wij – mensen zijn met pijn, waarmee ze op hun eigen manier omgaan en die we niet moeten ‘voeden’; beseffen, dat we uiteindelijk allemaal

11

zonen en dochters van God zijn (hetgeen overigens niet betekent, dat we geen grenzen stellen: ik realiseer mij, dat ook de moordenaar van mijn zusje een zoon van God is, maar ik hoef niet bij hem op de thee –– en zelfs een “verlichte planetaire beschaving” zal mogelijk nog beschermd moeten worden – alleen dan wèl op een liefdevolle manier – tegen mensen, die vanuit hun eigen pijn, dan wel beschadiging hun medemensen schaden).

***

Vergeving is “de hoop opgeven op een beter verleden” (citaat van Neale Donald

Walsch) –– maar dit geldt in wezen óók voor het heden en de toekomst! De pijn blijkt uiteindelijk van binnen te zitten: Het lijden van de mensheid vindt plaats in mijn eigen brein Het is een stuk projectie vanuit mijn eigen pijn Welke pijn in mij creëert (mijn perceptie van) het lijden van de mensheid? De pijn van het ‘afgesneden’ zijn… Deze pijn roept angst, verdriet en woede op: - Ik ben niet veilig; - Ik ben alleen; - Wat een klerebende is het hier! In de ‘afgesneden’ (c.q. duale) wereld van het ego gelden andere regels dan in de (nonduale) Wereld van God: in de wereld van het ego moet je “nee” kunnen zeggen, terwijl je in de Wereld van God altijd “ja” zegt. Deze werelden moet je niet door elkaar halen –– dat is héél iets anders dan focussen op het positieve! Het zou buitengewoon naïef zijn om in de wereld van het ego te zeggen, dat je veilig bent: er kan daar namelijk van alles met je gebeuren, aangezien je niet uit je eigen bewustzijn kunt stappen en je nu eenmaal deel uitmaakt van het Grote Geheel, c.q. je eigen ‘rol’ speelt in de wereld van het ego. In de Wereld van God gaat het echter niet om het individu, maar om het Leven Zelf (dat wordt wel duidelijk als je naar de dierenwereld kijkt!) –– en dat is een héél ander soort ‘veiligheid’.

12

Dit is overigens géén ‘vrijbrief’ om mensen slecht te behandelen: uiteindelijk zijn we namelijk Allen Eén in de Wereld van God (in plaats van alleen in de wereld van het ego). Het komt erop neer, dat wat je een ander aandoet in de wereld van het ego, je jeZelf aandoet in de Wereld van God. Heel veel mensen zijn echter nog niet zo ‘ver’, dat ze dit beseffen en dat kunnen we ook niet forceren: het Heelal “ontvouwt zich zoals het zich ontvouwt –– en zo is het (goed)”. (Citaat uit een tekst gevonden in de oude St Pauluskerk te Baltimore, gedateerd

1692.) Ons Universum is ‘gewoon’ één van de vele mogelijkheden vanuit het Verenigd Veld, die fysisch gezien stabiel genoeg zijn om zich te vormen. Wat wij vinden van hoe het gaat is maar van zéér beperkte invloed: de duur van een mensenleven versus de tijdspanne van het Universum is omgerekend 14,6 seconden versus 80 jaar –– een ééndagsvlieg leeft bijna 6000 keer zo lang…

*** Het is belangrijk om te onthouden, dat ‘ik’ de ‘illusie’ (van het ‘afgesneden’ zijn) niet kan doorzien (en daarmee de ‘afgesneden’ wereld van het ego ‘ontstijgen’): ‘ik’ ben namelijk zèlf de ‘illusie’! En ‘ik’ kan ook niet ‘verlicht’ zijn (of worden), want lijden komt juist voort uit het ‘ik’-bewustzijn en de overtuigingen, die daarbij horen. (‘Verlichting’ is – zoals gezegd – géén ‘shortcut’ die we kunnen nemen om aan ons lijden te ontsnappen!) Het doorzien van de ‘illusie’, c.q. ‘verlichting’ (en daarmee een verandering in bewustzijn ervaren) is een kwestie van ‘genade’: dit gebeurt wel of niet in onze hersenen en hier heb ‘ik’ geen invloed op. (‘Verlichting’ is dus evenmin een ‘doel’, dat we onszelf kunnen stellen!)

Sterker nog, op het moment, dat er diep van binnen (eindelijk… ) een gevoel van Vrede, Vreugde en Vrijheid ontstaat, roept het ego: “Ik begrijp het niet!” Waardoor het gevoel, waarop we zo lang gewacht hebben weer verdwijnt. Persoonlijk (!) geloof ik, dat we niet moeten proberen om vervolgens het ego te laten verdwijnen, want dat zal ons nooit lukken: het ego heeft zijn eigen plaats in het Grote Geheel en is van cruciaal belang (geweest) bij de evolutie van ons als mensen.

13

Het feit, dat het lijkt alsof wij ‘doeners’ zijn en keuzes maken, is blijkbaar noodzakelijk (geweest) voor ons vermogen om te leren en ons te ontwikkelen. (Daarbij komt: als er geen ego was om te doorzien, zou er óók geen ‘verlichting’ bestaan!) Wat we mijns inziens moeten ‘doen’ om ons leven een beetje ‘dragelijk’ te maken (totdat de ‘genade’ toeslaat –– en mocht die niet toeslaan in ons leven, dan is ons

leven in ieder geval een beetje ‘dragelijk’ geweest… ) is het ego ‘programmeren’ met overtuigingen, die het wèl begrijpt: - We weten niet welke weg mensen (c.q. samenlevingen) moeten gaan ––

en uiteindelijk gaat het ook niet om het individu (c.q. de groep), maar om het Leven Zelf;

- Uiteindelijk zijn wij namelijk Allen Eén; - Het Heelal “ontvouwt zich zoals het zich ontvouwt ––

en zo is het (goed)” In zekere zin zou je het ego kunnen zien als een bang, verdrietig en boos kind, dat gerustgesteld moet worden. De vraag is dan natuurlijk wie dat precies moet gaan doen (net zoals het de vraag is wie dan precies het ego moet gaan ‘programmeren’). Wellicht is dit een ‘taak’ voor wat Sigmund Freud het “superego” noemde: hij beschreef drie verschillende ‘lagen’ in de menselijke geest, namelijk het “id” (de onderste ‘laag’), het ego (de middelste ‘laag’) en het “superego” (de bovenste ‘laag’). Het ego wordt zowel beïnvloed door het “id”, dat onze dierlijke instincten vertegenwoordigt, als door het “superego”, dat onze normen en waarden, cultuur, levensovertuiging, etc. vertegenwoordigt –– en daar passen de bovengenoemde overtuigingen in principe goed in. Uiteindelijk zijn ook deze overtuigingen niet ‘waar’ (c.q. ‘maar’ een verhaal (aangezien de Werkelijkheid niet in woorden te vatten is!)), maar ze zorgen er wèl voor, dat het ego niet meer (c.q. veel minder) in de weg staat bij het voorbij de pijn kijken, waardoor het Wonder in het gewone zichtbaar wordt. Intuïtief zijn we misschien al wel zo lang als we ons kunnen herinneren op zoek naar een gevoel van Heelheid –– een impuls, die ons drijft om “aan onszelf te

werken”. (Als alle andere pogingen om geluk te vinden mislukt zijn… ) Deze Heelheid ligt voorbij de pijn, in het Wonder in het gewone –– en in het daaadwerkelijk ervaren, dat wij uiteindelijk Allen Eén zijn.

14

Dit laatste betekent het ervaren van een verandering in bewustzijn, waarop we – zoals gezegd – weinig tot geen bewuste invloed hebben –– maar wat ons hierbij kan helpen is het volgen van ons hart – in plaats van onze angst – in ons dagelijks leven: hierdoor kunnen we namelijk verbinding ‘maken’, c.q. voelen met de Oneindige met wie we in Wezen Eén zijn (en daardoor uiteindelijk met Al Wat Is). Dit betekent overigens niet, dat het leed van anderen ons leed is en het geluk van anderen ons geluk: we moeten óók leren om voorbij de pijn van anderen te kijken; sterker nog, we moeten misschien wel juist leren om voorbij de pijn van anderen te kijken. We moeten anderen de verantwoordelijkheid geven voor hun eigen leven –– zelfs al kunnen ze die (in onze ogen) niet dragen: als we dat niet doen, raken we namelijk zelf weer gevangen in de vicieuze cirkel. Uiteraard moeten we wèl omzien naar elkaar (c.q. elkaar helpen als dat nodig is), maar we moeten niet de verantwoordelijkheid van elkaar overnemen, óók niet in ons werk (daarin zijn we namelijk verantwoordelijk voor taken, niet voor andere mensen) –– tenzij mensen niet ‘handelingsbekwaam’ zijn; alleen dan nemen we – als het goed is – de verantwoordelijkheid over als samenleving, niet als individu(en). Het ene individu kan in feite nooit verantwoordelijk zijn voor het andere: het ene individu bepaalt namelijk niet het vermogen van het andere om te reageren

(“responsibility” = “response” + “ability” → “het vermogen om te reageren”) –– het heeft er misschien enige invloed op, maar daar blijft het bij. Daarnaast is het de vraag op basis waarvan het ene individu precies zou moeten bepalen wat ‘goed’ is voor het andere individu, aangezien we niet weten welke weg mensen moeten gaan (“in veel wijsheid is veel verdriet” (citaat uit de Bijbel (Prediker

1:18))) –– hoewel er in een samenleving natuurlijk bepaalde normen en waarden gelden, maar dat zijn collectieve ‘keuzes’. Intussen leven we als – schijnbare – individuen nog steeds ‘gewoon’ ons leven (“The ‘dream’ is all there is!”) inclusief alle impulsen, gedachten, gevoelens en emoties (óók angst, verdriet en woede (in principe – zoals gezegd – ‘gezonde’ primaire emoties)), die daarbij horen en we krijgen nog steeds te maken met voor- en tegenspoed, maar we voelen de onderliggende Eenheid van Alles (of we weten in ieder geval, dat die er is) en worden er daardoor niet meer (c.q. veel minder) door ‘overspoeld’: we beseffen, dat het gaat zoals het gaat –– en zo is het (goed). Diversiteit is (grotendeels) in balans met Eenheid, waardoor we niet meer (c.q. veel minder) ‘vervallen’ in dualiteit. (In termen van het Kernkwadrant van Ofman is diversiteit de kwaliteit, dualiteit de valkuil en Eenheid de uitdaging.)

15

Hierdoor kunnen we ook een ‘baken’ zijn voor anderen. AA, 12-1-2019 (laatste wijzigingen doorgevoerd op deze datum) Lichtwezens In mijn beleving zijn er inderdaad Lichtwezens, die ons mensen hier op aarde helpen. Of ze 'echt' bestaan of 'slechts' in mijn verbeelding weet ik niet (en kan ik ook niet te weten komen) -- maar dat is voor mij ook niet zo belangrijk: wat belangrijk voor me is, is dat ze me verder helpen. (Wat 'verder' ook mag zijn... :)) Voor mij spelen deze Lichtwezens een belangrijke rol bij de integratie van verschillende aspecten van het bewustzijn: verstand, gevoel (inclusief intuïtie) en lichaam, c.q. 'hoofd', 'hart' en 'handen'. Een proces, dat hierbij mijns inziens kan helpen is de Soul Body Fusion® van Jonette Crowley. Met dit proces heb ik persoonlijk ook hele bijzondere ervaringen gehad (nog afgezien van het feit, dat ik na een aantal weken 'ineens' veel minder last bleek te hebben van hoge bloeddruk): de eerste keer, dat ik het doorliep voelde ik helemaal niets; de tweede keer was het alsof ik gevuld werd met een gouden 'energie', die voor mij voelde als Gods Liefde en de derde keer was het alsof die gouden 'energie' transformeerde naar een witte / kristallijne 'energie', die voor mij voelde als Gods Wijsheid. Intuïtief wist ik toen, dat er nog een derde 'energie' is, namelijk een roodachtige / terrakleurige 'energie': Gods Mededogen. (Deze had ik al in mij.) Vanuit mijn Christelijke achtergrond moest ik gelijk denken aan de Goddelijke Drie-Eenheid: de Vader (Wijsheid), de Zoon (Mededogen (waar de Boeddha overigens ook voor staat!)) en de Heilige Geest (Liefde). Gods Mededogen laat ons omzien naar mensen zonder hun verantwoordelijkheid van hen over te nemen in het besef, dat het uiteindelijk niet om het individu gaat, maar om het Leven Zelf; Gods Liefde laat ons daadwerkelijk ervaren, dat wij uiteindelijk Allen Eén zijn en Gods Wijsheid laat ons beseffen, dat het Heelal “zich ontvouwt zoals het zich ontvouwt –– en zo is het (goed)”; ze (ver)oordeelt dus niet. (Citaat uit een tekst gevonden in de oude St Pauluskerk te Baltimore, gedateerd 1692.)

16

Een gebed, dat ik altijd heel mooi heb gevonden en waarin deze Drie-Eenheid in wezen ook terugkomt is de zogenaamde "Serenity Prayer". Een variatie, die ik hierop heb geschreven is de Meditatie van het Oneindig Licht. Deze meditatie helpt mij bijvoorbeeld op momenten waarop ik het gevoel heb, dat ik een keuze moet maken, maar niet goed weet welke: het helpt mij dan om meer, c.q. beter af te stemmen op mijn intuïtie. AA, 2-4-2019 (laatste wijzigingen doorgevoerd op deze datum) Meditatie van het Oneindig Licht Ga naar binnen “Oneindige, laat Uw Licht van Mededogen door mij schijnen in de Stilte zodat ik omzie naar anderen en ook naar mezelf van je hart (want dat laatste is nodig voor een goede basis) en voel ook al gaat het uiteindelijk niet om het individu het Mededogen maar om het Leven Zelf” de Liefde “Oneindige, laat Uw Licht van Liefde door mij schijnen en de Wijsheid zodat ik mij weer Heel voel en daadwerkelijk kan ervaren van de Oneindige dat wij uiteindelijk Allen Eén zijn” met wie je “Oneindige, laat Uw Licht van Wijsheid door mij schijnen in Wezen zodat ik besef, dat het Heelal ‘zich ontvouwt zoals het zich ontvouwt Eén bent –– en zo is het (goed)’” “Oneindige, laat Uw Licht van Mededogen, Liefde en Wijsheid door mij schijnen zodat ik voorbij de pijn kijk en het Wonder zie in het gewone waardoor Vrede, Vreugde en Vrijheid elkaar ontmoeten in mijn hart en ik een vriendelijk, meelevend en behulpzaam mens kan zijn”

17

AA, 2-6-2020 (laatste wijzigingen doorgevoerd op deze datum; citaat uit een tekst gevonden in

de oude St Pauluskerk te Baltimore, gedateerd 1692) Het bijbehorende verhaal Eindelijk innerlijke vrede Als ik mijn gedichten teruglees van een aantal jaren geleden, was er al sprake van een bepaald 'weten' -- ik heb ze op een gegeven moment niet voor niets "flitsen van inzicht" genoemd... :) Omdat er echter nog geen sprake was van volledig begrijpen, lukte het mij niet om deze inzichten in mijn dagelijks leven te integreren. Wat mijn begrip in de weg stond, was het willen veranderen van de wereld: al van jongs af aan heb ik ontzettend veel moeite gehad met het lijden in de wereld. Dit heeft mij op een gegeven moment in de richting van het Boeddhisme gestuurd, een manier van leven (géén religie!) waarmee ik nog steeds heel veel affiniteit heb: ik lees bijvoorbeeld nog steeds heel graag in de boeken van Thich Nhat Hanh –– en ik doe de oefeningen in mindfulness, die hierin staan. (Uiteindelijk ben ik ook donateur geworden van ‘zijn’ stichting “Leven in Aandacht” (www.aandacht.net) en van ‘zijn’ Sangha in Leeuwarden.) Want hoe kun je daadwerkelijk iets doen aan het lijden in de wereld als je niets kunt doen aan je eigen lijden? ("Verbeter de wereld, begin bij jezelf...") De afgelopen jaren heb ik overigens heel veel boeken gelezen van diverse schrijvers, diverse cursussen gevolgd en de nodige interactie gehad met diverse mensen wat betreft persoonlijke ontwikkeling en spiritualiteit -- en die hebben mij stuk voor stuk verder geholpen. (Wat 'verder' ook mag zijn... :)) Door in mijn eentje te gaan wandelen in de natuur kreeg ik echter de verbinding met het 'Wonder van het Leven' (c.q. met God) terug -- en dat was cruciaal. Ik begon mij steeds meer ter realiseren, dat 'going with the flow' ontzettend belangrijk is in het leven en dat het niet om het individu gaat, maar om het Leven Zelf -- en toen ik in de Kerstvakantie van 2015/2016 het boek "Op naar geluk" van Ap Dijksterhuis las, vielen heel veel dingen op hun plaats. In zijn boek verwijst Dijksterhuis naar het boekje "Verlichting voor luie mensen" van Paul Smit --

18

en dat geweldige boekje leidde mij naar de websites www.nondualiteit.nu (waarop de Engelse versie van het boekje van Paul Smit overigens ook te downloaden is) en www.allesoverniets.nl. Na het zien van de film "Alles over niets" had ik (wie 'ik' ook mag zijn... :)) het gevoel, dat het 'kwartje' nu echt is gevallen. Eindelijk innerlijke vrede... :) AA, 9-1-2016 (enigszins aangepast en aangevuld op 10-1-2016, 5-4-2017, 3 & 13-11-2018,

6-1, 18-2, 18-5, 3-6 & 27-10-2019 en 7-1-2020) P.S.: Nondualiteit is een levensovertuiging, die mij - ook al zie ik mijzelf inmiddels

in zekere zin als een illusie - innerlijke vrede geeft en die voor mij heel goed te combineren is met bepaalde aspecten uit het Christendom (de religie waarmee ik ben grootgebracht) en het Boeddhisme (een manier van leven waarmee ik, zoals gezegd, nog steeds veel affiniteit heb) -- ik wil echter geenszins suggereren, dat ik nu de wijsheid in pacht heb!

Eigen wijsheid Zoveel mensen, zoveel meningen. Zoals gezegd geeft het perspectief van nondualiteit mij innerlijke vrede. Ik (wie 'ik' ook mag zijn... :)) geloof echter niet in 'ontwaken' uit de 'droom': je kunt mijns inziens niet 'ontwaken' uit de 'droom', omdat je niet uit je eigen bewustzijn kunt stappen. "You can't be the hunter and the hunted," aldus Bruce Hood in zijn boek "The Self Illusion". (Hoewel de 'hunter' en de 'hunted' in essentie één zijn, neem je altijd waar vanuit je eigen - subjectieve - bewustzijn, zoals dat ontstaat in je hersenen.) 'Ontwaken' zie ik als een 'droom in een droom' -- of om in de termen van Paul Smit te blijven: de 'waarnemer' is volgens mij óók een 'muppet'! Net zoals de aarde niet in het centrum van het universum blijkt te staan, blijk 'ik' niet in het centrum van het leven te staan -- en net zoals het universum er anders uit blijkt te zien dan we oorspronkelijk dachten, blijkt het leven er anders uit te zien dan we oorspronkelijk dachten. Bovendien blijk 'ik' - net zoals de aarde - niet 'plat' te zijn... :)

19

Je kunt je ervan bewust worden, dat je 'droomt' (c.q. bewustzijn kan zichzelf waarnemen), maar 'ontwaken' uit je 'droom' (c.q. bewustzijn, dat buiten zichzelf treedt) is mijns inziens een illusie! Echter, terwijl je je ervan bewust wordt, dat je 'droomt', zal waarschijnlijk langzaam maar zeker je 'nachtmerrie' veranderen in een mooiere, leukere en/of fijnere 'droom'... :) AA, 15-1-2016

*** De "Law of Attraction" klopt in principe: bepaalde gedachten (c.q. overtuigingen) trekken bepaalde situaties aan -- en omgekeerd. Echter, over je gedachten (c.q. overtuigingen) heb je geen controle -- wat niet wil zeggen, dat ze niet kunnen veranderen; maar dat doe je niet zelf: dat doet het Leven (c.q. God) voor je, bijvoorbeeld door bepaalde mensen, boeken en/of technieken 'op je pad' te brengen. Op die manier worden één of meer 'variabelen' toegevoegd aan de 'vergelijking', waardoor de uitkomst verandert. (Dit gebeurt óók op het moment, dat je begint met het waarnemen van jezelf: dan doe je ineens ook niet meer wat je eerst deed -- òf je ervaart het anders.) AA, 16-1-2016

*** Een oog is geen oor, een hand is geen voet en een hart is geen long. Hoewel ze voortkomen uit hetzelfde DNA, hebben ze een andere functie in het lichaam -- en samen zorgen ze ervoor, dat het lichaam functioneert. Zo hebben wij ook allemaal onze eigen 'functie' in het Grote Geheel. Je zou kunnen zeggen: "We zijn toch allemaal mensen?" Maar als je verder inzoomt op een oog, een oor, een hand, een voet, een hart of een long zie je daarbinnen óók weer verschillende cellen met verschillende functies. Maharishi Mahesh Yogi noemde dit "Unity in Diversity".

***

20

Psychopaten doen wat ze doen -- maar het feit, dat ze hier niet bewust voor kiezen betekent niet, dat je hen dan maar hun gang moet laten gaan: ook in een bijenkorf, bijvoorbeeld, worden larven die niet 'goed' zijn door de werksters naar buiten gewerkt. Echter, omdat er geen sprake meer is van schuld komt er naast het stellen van duidelijke grenzen ruimte voor mededogen.

*** Het lijden in de wereld onstaat door het geloof van mensen in afgescheidenheid, c.q. in dualiteit en de overtuigingen, die daarbij horen. Het perspectief van nondualiteit kan voor mensen onverschillig lijken te staan tegenover het lijden in de wereld, maar het is mijns inziens wèl de enige manier om er een einde aan te maken. AA, 17-1-2016 (aangevuld en enigszins aangepast op 6-2-2018 en 20-2-2020)

*** Het is mijns inziens niet zo, dat we in een duale wereld leven: we leven in een nonduale wereld -- alleen de meeste mensen om ons heen zien dat nog niet zo. Dit maakt het ook lastiger om het perspectief van nondualiteit te integreren in ons dagelijks leven: we krijgen voortdurend tegengestelde signalen vanuit onze omgeving. Daarnaast moeten we bepaalde eigen programmeringen en/of conditioneringen 'afleren' (c.q. doorzien). AA, 18-1-2016 (enigszins aangepast op 13-1-2018)

*** Er is een belangrijk verschil tussen dualiteit en diversiteit -- de vraag "Wat is het tegengestelde van een boom?" is bijvoorbeeld niet te beantwoorden. Dualiteit wordt gecreëerd door gedachten als: "Deze boom is mooi!" En: "Die boom is lelijk..." Terwijl het beide 'gewoon' bomen zijn, ook al zien ze er misschien verschillend uit. AA, 19-1-2016

21

*** Mensen zijn 'geprogrammeerd' om te leren van elkaar -- daarom ontstaan er guru's en volgelingen in de wereld. Hierbij kan er soms sprake zijn van 'egotripperij' en/of 'geldklopperij' door de guru -- maar vanuit het perspectief van nondualiteit is dat óók gewoon zoals het is (samen met jouw eventuele oordelen daarover... :)): een satsang kan in wezen óók gewoon een 'muppet show' zijn, net zoals de rest van het leven.

*** Niemand kan je vertellen wat 'de' waarheid is, omdat iedereen het leven waarneemt vanuit zijn/haar eigen - subjectieve - perspectief. Bovendien zijn woorden niet altijd toereikend: je kunt andere woorden gebruiken en hetzelfde bedoelen of je kunt dezelfde woorden gebruiken en iets anders bedoelen. Uiteindelijk kun je alleen maar gaan beseffen wat 'waar' is voor jou -- en natuurlijk kun je daarbij van andere mensen leren, maar uiteindelijk kunnen zij je alleen maar in een bepaalde richting sturen. AA, 20-1-2016

*** Programmeringen kunnen bewust of onbewust en verbaal of nonverbaal plaatsvinden. Programmeringen vanuit het geloof in dualiteit kunnen positief of negatief zijn. Positieve programmeringen leiden tot een (relatief) 'gezond' ego, negatieve programmeringen leiden tot een beschadigd ego. En een 'gezond' ego is al lastig om te doorzien, laat staan een beschadigd ego. (Wellicht moet een beschadigd ego eerst 'gezond(er)' worden, vóórdat het doorzien kan worden.) Vanuit het perspectief van nondualiteit zijn programmeringen (c.q. overtuigingen) meer neutraal:

22

Negatieve programmeringen:

Positieve programmeringen:

Neutrale programmeringen:

"Er is iets mis met je..." "Je bent geweldig!" "Je bent zoals je bent."

"Jij zult nooit een man/vrouw vinden..."

"Natuurlijk vind jij een man/vrouw!"

"Of je een man/vrouw zult vinden zal de tijd leren."

"Je hebt een slecht beoordelingsvermogen..."

"Je hebt een prima beoordelingsvermogen!"

"Je doet wat je doet."

AA, 23-1-2016 (enigszins aangepast op 19-2-2020)

*** Wat betreft vergeving vind ik de definitie van Neale Donald Walsch nog altijd de mooiste, die ik heb gehoord: "De hoop opgeven op een beter verleden." Nondualistischer kan bijna niet... :)

*** Negatieve overtuigingen in het on(der)bewuste kunnen het perspectief van nondualiteit, c.q. het doorzien van het ego bij mensen belemmeren. Echter, omdat deze overtuigingen in het on(der)bewuste verstopt zitten, kunnen mensen er niet mee 'aan de slag' gaan. (Bijvoorbeeld via "The Work" van Byron Katie.) Mensen kunnen er zelfs van overtuigd zijn, dat ze iets anders geloven dan ze werkelijk geloven: als iemand jarenlang satsang na satsang afloopt en het perspectief van nondualiteit beklijft maar niet, dan moet er wel iets 'in de weg' zitten –– in zo'n geval is het heel goed mogelijk, dat één of ander trauma belemmerende overtuigingen in het on(der)bewuste heeft gecreëerd.

*** Veel mensen geloven (bewust of onbewust), dat ze gelukkig zullen worden als ze maar eenmaal succesvol zijn -- maar het is juist omgekeerd: pas als ze gelukkig zijn, zullen ze succesvol kunnen worden. Ook wat betreft nondualiteit geloven mensen soms, dat ze eerst op één of andere miraculeuze wijze 'verlicht' moeten worden - daarom lopen ze ook satsang na satsang af - en dan tot inzicht zullen komen, terwijl inzicht in (en in het verlengde daarvan: ervaren van) nondualiteit juist de basis is voor 'verlichting'.

23

(Als we ‘verlichting’ zien als het ervaren van een verandering in bewustzijn –– hoewel we daar uiteindelijk – zoals gezegd – geen bewuste invloed op hebben.) Mensen kunnen dus - bewust of onbewust - het gevolg nastreven in plaats van de oorzaak, (omdat ze geloven, dat die omgekeerd zijn,) waardoor ze niet zullen bereiken wat ze graag willen bereiken.

*** Ook bij nondualiteit horen overtuigingen (persoonlijk (!) zie ik nondualiteit in wezen als een levensovertuiging): dit is nu eenmaal de manier waarop onze hersenen werken. Voorbeelden van nonduale overtuigingen zijn:

"In essentie is Alles Eén."

"Het Leven stroomt zoals het stroomt."

"Er zit niemand aan het stuur." (C.q. "God zit aan het stuur.")

"'Ik' ben niet de doener."

"'Ik' ben een illusie."

"Gedachten komen en gaan, net zoals golven in een oceaan."

Echter, als er - zoals gezegd - in het on(der)bewuste nog overtuigingen 'verstopt' zitten, die hier strijdig mee zijn en/of als iemand naar 'verlichting' streeft (waarschijnlijk vanuit de overtuiging, dat hij/zij dan gelukkig zal zijn) in plaats van naar inzicht, dan zal het perspectief van nondualiteit niet beklijven. AA, 24-1-2016 (enigszins aangepast op 9 en 10-2-2016)

*** Zoals gezegd is er een belangrijk verschil tussen dualiteit en diversiteit -- in essentie zijn we Allen Eén (c.q. is Alles Eén), maar we hebben óók allemaal onze eigen 'functie' in het grote geheel. Het gaat om een bepaalde balans tussen 'Unity' en 'diversity': enerzijds is er het besef van nondualiteit, anderzijds leef je 'gewoon' je eigen leven. In wezen kan dualiteit gezien worden als 'doorgeschoten' diversiteit: als je een kernkwadrant maakt, kun je daarin – zoals eerder in deze tekst aangegeven – diversiteit als kwaliteit neerzetten en dualiteit als valkuil; Eenheid is dan de uitdaging en 'eenheidsworst' de allergie.

***

24

Het probleem met onbewuste overtuigingen is dat ze onbewust zijn -- en hoewel er op Internet diverse technieken, c.q. oefeningen te vinden zijn om onbewuste - en belemmerende - overtuigingen bewust te maken, probeert men dan vaak om negatieve overtuigingen te vervangen door positieve, terwijl het leven mij inmiddels een 'voorkeur' heeft gegeven voor nonduale overtuigingen. Maar die keuze kun je (gestuurd door het leven... :)) natuurlijk zelf maken! AA, 25-1-2016 (aangevuld op 5-5-2016 en 6-2-2018)

*** Diversiteit hangt samen met relativiteit, omdat alles onderling verbonden is en dingen alleen maar kunnen bestaan in relatie tot elkaar. Golven in een oceaan bestaan, omdat er niveauverschil is ten opzichte van elkaar -- maar uiteindelijk bestaat iedere golf uit water en vormen ze samen de oceaan, ook al is de ene golf hoger dan de andere. Eenheid (in dit voorbeeld het water) wordt ook wel "Het Absolute" genoemd en diversiteit (in dit voorbeeld de golven) "het relatieve".

*** Als golven in een oceaan zelfbewustzijn zouden hebben, zou de ene golf tegen de andere kunnen zeggen: "Ik ben hoger, dus ik ben beter dan jij!" Hij zou zelfs kunnen geloven, dat het zijn eigen verdienste is, dat hij zo hoog is -- terwijl het toch echt de wind is, die hem opstuwt, samen met de aantrekkingskracht van de maan.

*** Kan iemand, die de 'illusie' (van het ‘afgesneden’ zijn) heeft doorzien anderen nog kwaad doen? Er zijn genoeg verhalen bekend over guru's met betrekking tot (seksueel) misbruik van zowel volwassenen als kinderen. Dat iemand de rol van guru aanneemt, betekent echter niet automatisch, dat hij (of zij) de 'illusie' heeft doorzien: iemand kan mooie woorden spreken, maar zijn (of haar) gedrag kan veel minder 'mooi' zijn -- waarbij ook nondualiteit door het ego misbruikt kan worden om wangedrag goed te praten.

25

En ook dat is zoals het is -- maar dan wèl vanuit de 'illusie'. Je zou ook kunnen zeggen: als de 'illusie' is doorzien, zijn er in wezen geen anderen meer en is er in wezen geen kwaad meer om te doen -- zoals gezegd zijn woorden niet altijd toereikend. AA, 26-1-2016 (enigszins aangepast op 9-5-2016, 28-1-2018 en 6-2-2018)

*** Relaties zijn vaak interacties tussen twee ego's, die beide hun eigen behoeften proberen te vervullen via elkaar -- Neale Donald Walsch had het jaren geleden al over "van jezelf houden via een ander". Als de 'illusie' is doorzien, zijn er geen egoïstische behoeften meer: er is alleen nog interactie. (In wezen zou je misschien zelfs moeten spreken van "intra-actie"... :)) Voor mijn 'lichaam-geest-combinatie' (om in de termen van Paul Smit te blijven... :)) verdween de behoefte aan een relatie zelfs volledig: ik was op een gegeven moment gestopt met relaties uit angst voor nog meer pijn, maar nadat de 'illusie' eenmaal was doorzien, was de conclusie, dat het leven eigenlijk prima is (en wel zo rustig... :)) zonder deze dynamiek.

*** Sommige mensen, die over nondualiteit horen, zeggen: "Oh, dus dan hoef ik niet meer te werken, geen rekeningen meer te betalen, etc.!" Deze mensen gaan er echter nog steeds vanuit, dat er een 'ik' is, dat iets doet of - in dit geval - iets niet doet -- maar iets doen of iets niet doen zijn twee kanten van dezelfde medaille. Waar nondualiteit van uitgaat, is dat dingen gebeuren of niet gebeuren, zonder dat er een 'ik' is, dat daar invloed op uitoefent -- ook al creëren onze hersenen de 'illusie', dat dat wèl zo is. (Dit bleek namelijk handig te zijn tijdens de evolutie.)

*** Volgens Maharishi Mahesh Yogi bestaan 'free will' en 'determination' naast elkaar (en zijn ze zelfs beide 'infinite'): het universum zelf (c.q. God Zelf) is een expressie van vrije wil, maar daarbinnen wordt alles bepaald door wat hij "Natural Law" (c.q. de Wil van God) noemde -- dingen kunnen dus niet anders gaan dan ze gaan.

26

AA, 27-1-2016 (enigszins aangepast op 9-5-2016 en 10-2-2018)

*** De 'illusie' zou als volgt omschreven kunnen worden: "Er is een op zichzelf staand 'ik' met een vrije wil, dat ervoor kiest om dingen te doen of niet te doen." Vanuit het perspectief van nondualiteit is er echter geen op zichzelf staand 'ik' (en uit diverse neuropsychologische onderzoeken is óók gebleken, dat 'ik' slechts een projectie van mijn hersenen ben), dat dus óók geen vrije wil kan hebben en er dus óók niet voor kan kiezen om dingen te doen of niet te doen: dingen gebeuren zoals ze gebeuren en er zijn 'lichaam-geest-combinaties', die ze ervaren. Daarom kan 'ik' ook nooit de 'illusie' doorzien: 'ik' ben zèlf de 'illusie'! AA, 28-1-2016 (aangevuld op 6-2-2018)

*** De meeste meditatie- en andere bewustzijnstechnieken zijn er in wezen op gericht om 'ballast' kwijt te raken, zodat de 'spelletjes' van het ego gemakkelijker doorzien kunnen worden. Het risico hiervan is, dat het ego ermee 'aan de haal' gaat, waardoor je ego's krijgt die ego's proberen te doorzien -- en dat gaat natuurlijk nooit werken. Het doorzien van het ego (c.q. van de ‘illusie’ dat ‘ik’ een op mijzelf staande ‘entiteit’ ben) is een proces, dat gebeurt of niet gebeurt. En bepaalde mensen, boeken en/of techieken, die het Leven (c.q. God) 'op je pad' brengt kunnen daar een rol in spelen, maar 'jij' kunt geen invloed uitoefenen op het verloop ervan en 'jij' kunt het dus ook niet 'goed' of 'fout' doen. In religieuze termen zou je kunnen zeggen: het is een kwestie van 'genade'.

*** Als de 'illusie' doorzien wordt, wordt deze doorzien en als de 'illusie' niet doorzien wordt, wordt deze niet doorzien -- deze beide processen kunnen elkaar óók afwisselen binnen één bewustzijn. (En ook hier heb 'jij' geen invloed op!) AA, 29-1-2016 (aangevuld op 6 en 9-2-2018)

***

27

De ziel is voor mij het Leven Zelf -- ik zie deze niet als iets individueels. Het Leven Zelf (creëert en) bezielt het lichaam, waardoor de geest kan ontstaan –– en de geest is voor mij BewustZijn, zoals dat onstaat in onze hersenen.

*** 'Verlichting' is een concept waar heel veel misverstanden over bestaan -- maar 'ik' kan sowieso niet 'verlicht' zijn (of worden), omdat lijden juist voortkomt uit het 'ik'-bewustzijn (en daarmee het geloof in afgescheidenheid, c.q. in dualiteit).

*** Zoals gezegd kan ook nondualiteit door het ego misbruikt worden: het ego waant zich dan God, om in de termen van Douwe Tiemersma - een advaitaleraar, die mijn hart geraakt heeft - te blijven. (Een heel interessant artikel van hem over moraliteit is te vinden op www.advaitacentrum.nl met voor mij als belangrijkste boodschap: "Wanneer het 'ik' volledig is verdwenen, is er geen eigenbelang meer".) Je zou ook kunnen zeggen: de golf, die beseft, dat hij - in essentie - water is (net zoals de (rest van de) oceaan), is 'verlicht'; de golf, die gelooft, dat hij de oceaan is (en dus kan doen wat hij maar wil), heeft een ego, dat zich God waant.

*** Als de 'illusie' is doorzien, krijgt dan iedere straatkrantverkoper, die 'op je pad' komt voortaan geld? Ook hiervoor geldt: als het gebeurt, gebeurt het; als het niet gebeurt, gebeurt het niet -- dit is afhankelijk van heel veel verschillende 'variabelen' in de 'vergelijking'. Elke overtuiging, die ontstaat met betrekking tot wat er zou 'moeten' gebeuren als de 'illusie' is doorzien, is er één van het ego -- dus op dat moment is de 'illusie' - al dan niet ongemerkt - alweer realiteit geworden. AA, 30-1-2016 (aangevuld en enigszins aangepast op 7-5-2016 , 6 & 10-2-2018 en 20-2-2020)

*** Wie, c.q. wat je Werkelijk bent is zowel het 'toneel' waarop de 'muppet show' plaatsvindt als de 'zaal' waarin de 'muppets' naar de 'show' zitten te kijken (zoals gezegd is de 'waarnemer' volgens mij óók een 'muppet') -- en uiteindelijk zelfs dat niet:

28

uiteindelijk ben je de Oorsprong van waaruit het 'toneel', de 'zaal', de 'muppets' en de 'show' (waarin het ego de 'very special guest star' is... :)) zijn ontstaan en waarnaar je ook weer terugkeert als de 'show' voorbij is.

*** Bij interacties met andere mensen overlappen twee of meer 'alternate realities' van de 'muppet show' elkaar geheel of gedeeltelijk. In sommige gevallen resulteert dit in een prachtige, gezamenlijke 'show', in andere gevallen wordt het één grote chaos, waarbij twee of meer 'very special guest stars' met elkaar 'op de vuist' gaan... :)

*** “The 'dream' is all there is” in ons bewustzijn: dit is nu eenmaal de manier waarop onze hersenen werken. Echter, op het moment, dat je je ervan bewust bent geworden, dat het maar een 'droom' is, kun je het Wonder en de Schoonheid ervan gaan zien. AA, 31-1-2016 (enigszins aangepast op 23-2-2018) En er was licht De Liefde van God Straalde uit zijn ogen En raakte mijn hart Waardoor ik zijn woorden Begreep met mijn Ziel Die ook de zijne is En er was Licht *** God, laat Uw Liefde Ook door mij stromen Zodat het lijden In de wereld VerLicht kan worden AA, 31-1-2016

29

VerLichten van lijden "Maar wat moet ik zeggen tegen mensen, die echt verschrikkelijke dingen hebben meegemaakt?" "Realiseer je, dat 'jij' niet degene bent, die spreekt, maar God door jou." "Bovendien is je aanwezigheid (c.q. de Aanwezigheid van God door jou) belangrijker dan de woorden, die je spreekt: ook de Stilte kan spreken. (Om in de termen van Eckhart Tolle te blijven... :))"

*** "Hoe kan ik voorkomen, dat ik 'terugval' in mijn ego, dat bijna ten onder is gegaan aan het lijden in de wereld?" "Dat kun 'jij' niet voorkomen -- maar wat kan helpen om te voorkomen, dat dat gebeurt (c.q. een 'variabele', die toegevoegd kan worden aan de 'vergelijking') is voor jezelf de Eenheid van Alles te visualiseren vanaf de 'Big Bang' tot nu toe. (En helemaal door tot aan de 'Big Bounce'... :))" "Realiseer je, dat de dingen vanuit 'Natural Law' niet anders hadden kunnen gaan dan ze zijn gegaan in dit Universum (c.q. deze Expressie van God) en dat het uiteindelijk niet om het individu gaat, maar om het Leven Zelf!" "Realiseer je bovendien, dat lijden een fase is in de evolutie van de mens: zelfbewustzijn heeft hem van de Bron 'afgesneden', waardoor hij is gaan geloven in afgescheidenheid (c.q. in dualiteit). Dit was een noodzakelijke stap in zijn evolutie, maar de volgende stap is, dat hij weer Verbinding vindt, waardoor hij het Wonder en de Schoonheid van het Leven kan ervaren... :)"

*** "Vanuit Boeddhistisch perspectief kan ik (wie 'ik' ook mag zijn... :)) dus Liefdevolle Vriendelijkheid en Mededogen toevoegen als 'variabelen' aan de 'vergelijking' voor mensen, die lijden -- waardoor ze zich mogelijk iets minder afgescheiden voelen en een Glimp van de Eenheid kunnen ervaren, die in werkelijkheid hun Wezen is." "Inderdaad." AA, 31-1-2016 (enigszins aangepast op 6-2 & 10-8-2016, 17-2 & 21-12-2018 en 2-2-2019)

30

‘Terugval’ in en ‘ontsnapping’ uit het ego Programmeringen en/of conditioneringen, die - in mijn geval - in bijna 46 jaar tijd zijn opgebouwd, zijn niet zomaar ineens doorzien: het 'lichaam-geest-systeem' heeft enige tijd nodig om een nieuw evenwicht te bereiken (als het dat uiteindelijk inderdaad bereikt, want ook dat is niet zeker). In die tijd kan er regelmatig een 'terugval' plaatsvinden in het ego -- totdat er dan zomaar ineens weer de realisatie is, dat 'ik' niet de doener ben; dat 'ik' zelfs een illusie ben (in tegenstelling tot ‘Ik’). De grootste valkuil in deze periode is, dat 'ik' denk, dat 'ik' moet voorkomen, dat 'ik' terugval in het ego -- dit is vergelijkbaar met ego's, die ego's proberen te doorzien om 'verlichting' te bereiken. 'Ik' kan het proces niet versnellen of vertragen: ook in dit geval is het een kwestie van 'genade'.

*** Impulsen om dingen te doen - of niet te doen - komen en gaan, net zoals gedachten en gevoelens. (En net zoals golven in een oceaan... :)) AA, 6-2-2016 (enigszins aangepast op 13 & 28-1, 10-2 en 21-11-2018)

*** Het ego is een verhalenverteller: als 'ik' van iemand houd, houd 'ik' in feite van mijn verhaal over die persoon; een verhaal, dat soms heel erg ver af kan staan van de werkelijkheid, omdat het ego zelf de 'blanks' invult. En als dan ook nog eens de hormonen om de hoek komen kijken en het ego denkt, dat het 'verliefd' is, wordt het verhaal een prachtig sprookje. Totdat op een dag de prins(es) van zijn/haar witte paard valt en het ego erachter komt, dat hij/zij niet de sprookjesprins(es) is, die het ego van hem/haar had gemaakt -- en dat hij/zij bovendien niet in staat is om de behoeften van het - meestal beschadigde - ego te vervullen. Meestal wordt het ego dan ontzettend boos op degene, die tot voor kort zijn/haar sprookjesprins(es) was -- soms zelfs zo ontzettend boos, dat zijn/haar 'liefde' (die in werkelijkheid natuurlijk geen liefde is) voor die persoon omslaat in haat.

31

Dat was het einde van het sprookje -- en ze leefden nog lang en ongelukkig; tenzij ze op een gegeven moment tot het inzicht kwamen, dat zij zelf (c.q. hun ego's) de veroorzakers zijn van hun ongeluk.

*** Kun je een ander werkelijk kennen? Op het niveau van het ego zijn er in ieder geval alleen maar verhalen over anderen (en over zichzelf). De vraag is dus in feite: is er een niveau waarop je een ander werkelijk kunt kennen? Ik geloof, dat dit alleen mogelijk is op het niveau van de ziel, c.q. het niveau van het Leven Zelf; het niveau van de Eenheid van Alles, waarop er geen onderscheid meer is tussen 'jou' en 'anderen'; het niveau van de Ware Liefde. Op de andere niveaus (c.q. de niveaus van de geest en het lichaam) heb je uiteindelijk te maken met subjectieve waarneming vanuit het bewustzijn (de ‘voorloper’ van BewustZijn), zoals dat ontstaat in de hersenen. AA, 7-2-2016 (enigszins aangepast op 6, 10 & 17-2-2018 en 20-2-2020)

*** De meeste pijn in mijn leven (voor zover het 'mijn' leven is... :)) heb ik ervaren in relaties met mannen. Achteraf gezien heb ik een aantal fundamentele verschillen tussen mannen en vrouwen - waarvan de meeste van biologische, c.q. evolutionaire oorsprong zijn - niet onderkend. In het oude gezegde "Mannen geven liefde om sex te krijgen; vrouwen geven sex om liefde te krijgen" zit zeker een kern van waarheid. (Waarbij opgemerkt moet worden, dat het eerste meestal wèl werkt en het tweede meestal niet...) Door mannen worden liefde en sex meestal van elkaar gescheiden; door vrouwen meestal niet (hoewel het aantal vrouwen, dat hierin op mannen lijkt toe lijkt te nemen). Vanuit biologisch, c.q. evolutionair oogpunt is dit eigenlijk heel goed te verklaren: mannen dienen voor zoveel mogelijk nageslacht te zorgen; vrouwen dienen ervoor te zorgen, dat dit nageslacht de jaren overleeft, die nodig zijn om (oud genoeg te worden om) op hun beurt zelf weer voor nageslacht te zorgen.

32

Echter, omdat vrouwen fundamenteel anders in elkaar zitten dan mannen - en omdat lang niet alle mannen eerlijk zijn wat betreft hun intenties (soms niet eens tegen zichzelf) - kunnen vrouwen het moeilijk vinden om onderscheid te maken tussen hormonale interesse en werkelijke interesse van mannen en kunnen ze vervolgens keer op keer 'bedrogen' uitkomen. (Hierbij moet opgemerkt worden, dat werkelijke interesse mannen in biologische, c.q. evolutionaire zin weinig oplevert ten opzichte van hormonale interesse, terwijl dit voor vrouwen juist andersom is.) En als je dan ook nog eens - zoals ik - een vrouw bent met een aantal ‘sterke’, c.q. mannelijke eigenschappen (intelligentie, zelfstandigheid en financiële onafhankelijkheid), dan wordt het helemaal een lastig verhaal: de gemiddelde man (voor zover die bestaat... :)) weet gewoon niet wat hij daarmee moet in een relatie! Als je het van een afstandje bekijkt ('uitzoomen', zoals Paul Smit dat noemt) is het allemaal heel logisch -- en ik het maar persoonlijk nemen... Au...

*** Bij pijn is er meestal de neiging om ter bescherming het hart af te sluiten -- terwijl een open hart juist de enige manier is om de pijn te helen.

*** Tenslotte (voor vandaag... :)) nog een paar mooie 'quotes' van Maharishi Mahesh Yogi: 1. "We don't mind what someone else does, we mind what we do." Met andere woorden: we laten hoe wij anderen behandelen niet afhangen van hoe anderen ons behandelen. In wezen komt dit neer op: "Verbeter de wereld, begin bij jezelf." Hierop sluit ook de tweede 'quote' van Maharishi heel mooi aan: 2. "World peace can only be achieved by peace of the individual." En ook al is 'peace of the individual' óók een kwestie van 'genade', toch is het mooi om dit te beseffen: uiteindelijk is er geen strijd met anderen, alleen maar met onszelf -- en zelfs dat is uiteindelijk geen strijd: als we ons kunnen overgeven aan Wat Is - inclusief alle impulsen, gedachten, gevoelens en emoties, die in ons bewustzijn komen en gaan (net zoals golven in een oceaan... :)) - en dit gaan begrijpen, zal er uiteindelijk Vrede zijn! AA, 10-2-2016 (enigszins aangepast op 2-3-2016 en 10-2-2018)

33

*** En dan, terwijl je een vervelende mail leest van een collega, die jou in het niet al te verre verleden heel veel pijn heeft gedaan (c.q. via wie je jezelf heel veel pijn hebt gedaan), voel je ineens een enorme woede in je opkomen -- en die woede komt naar buiten ook: die smerige rat probeert je weer onderuit te halen! Je vraagt je af: is dit 'gewoon' woede, die komt en gaat (vergezeld door een aantal vervelende gedachten) of is dit ego? Of misschien wel beide? Vervolgens blijkt ShantiMayi (die om de één of andere reden je interesse heeft gewekt... :)) op Youtube een aantal interessante dingen gezegd te hebben over woede -- en - hier begint ze eerder in hetzelfde interview al over - liefde voor jezelf. (Dingen, die je ook weer verder aan het denken, c.q. voelen zetten!) Het wonder van de synchroniciteit... :) AA, 12-2-2016

*** Hoe dan ook, dat is natuurlijk waar het uiteindelijk om gaat: liefde voor mezelf. Jarenlang ben ik op zoek geweest naar iemand, die nu eindelijk eens een keer van mij zou gaan houden -- en mijn ego vertelde mij ook voortdurend het sprookje, dat ik zo iemand op een dag zeker zou gaan vinden; maar uiteraard kwamen er alleen maar mannen 'op mijn pad', die dat niet konden vanwege hun eigen problematiek. Naast de al eerdergenoemde fundamentele verschillen tussen mannen en vrouwen (en het gebrek aan eerlijkheid van veel mannen) spiegelden zij namelijk mijn eigen onvermogen om van mezelf te houden naar mij terug. Helaas was ik destijds totaal niet in staat om dat zo te zien: het deed me alleen maar ongelofelijk veel pijn -- en ik voelde me van binnen alleen maar waardelozer en waardelozer, terwijl mijn steeds meer beschadigde ego bozer en bozer werd. Gelukkig had het Leven (c.q. God) mij inmiddels een prachtige zoon geschonken, zodat ik me kon gaan realiseren, dat alles wat ik in algemene zin over mannen zei óók op mijn zoon betrekking had en het noodzakelijk voor mij werd om genuanceerder te gaan denken. Door genuanceerder over mannen te gaan denken, ging ik ook genuanceerder over mezelf denken.

34

Bovendien kon ik mij niet aan de indruk onttrekken, dat bepaalde dingen zich keer op keer herhaalden in mijn leven en dat dat toch ergens óók wel iets met mijzelf te maken moest hebben. Door bepaalde mensen, boeken en technieken, die het Leven (c.q. God) 'op mijn pad' bracht kreeg ik uiteindelijk inzicht in de samenhang tussen de gebeurtenissen in mijn leven -- en ook in het leven in algemene zin (c.q. in het Leven Zelf). Een ander zal mij nóóit de liefde zal kunnen geven, die ik mijzelf niet kan geven; echter, uiteindelijk ís er ook helemaal niemand om iets aan te geven (aangezien de gever, het geschenk en de ontvanger in wezen Eén zijn ('Me', 'Myself' & 'I'... :))) -- een geluk bij een ongeluk! Hahaha!

*** Je kùnt uiteindelijk helemaal geen liefde aan jezelf geven, want Liefde is wat je omringt (c.q. je bent geborgen in Gods Liefde) -- en aangezien je zelf uit dezelfde essentie bestaat als wat je omringt zou je ook kunnen zeggen: LIEFDE IS WAT JE BENT!!! Op het moment, dat je dat gaat inzien, gaat voelen en gaat leven komt er een einde aan de pijn van het afgescheiden zijn: afgescheiden ben je namelijk nooit geweest; dat was 'maar' een illusie. AA, 14-2-2016 (aangevuld en enigszins aangepast op 25-5-2017 en 13-1 & 17-2-2018)

*** 'Liefde' is een woord, dat - net als 'God' - voor velerlei uitleg vatbaar is -- en daarom misschien wel beter vermeden kan worden. De neiging bestaat - in ieder geval bij mij - om alles wat 'goed' is met nondualiteit te associëren en alles wat 'slecht' is met dualiteit -- terwijl nondualiteit óók de illusie van dualiteit omvat, dus alles wat 'goed' is èn alles wat 'slecht' is. Je zou kunnen zeggen: Krishna is God en de duivel in één -- waarbij de duivel staat voor de illusie van dualiteit, ook wel "Maya" genoemd. (Maya wordt in het Hindoeïsme gezien als een energie van Krishna, terwijl wij in het Westen God en de duivel als twee extremen zien; het toppunt van dualiteit!) In plaats van te zeggen "LIEFDE IS WAT JE BENT!!!" zou het misschien wel beter zijn om te zeggen "HEELHEID IS WAT JE BENT!!!".

35

We denken, dat we op zoek zijn naar liefde (waarbij we allerlei positieve associaties hebben), maar in wezen zijn we op zoek naar heelheid (waarin het ‘positieve’ en het ‘negatieve’ bij elkaar komen) -- en op het moment, dat we kunnen inzien, dat de Heelheid waar we al die tijd naar op zoek zijn geweest in onsZelf zit, zal de Vrede neerdalen in ons hart. Uiteindelijk zijn we Allen Eén, ook al hebben we verschillende ‘functies’ in het

Grote Geheel –– er is (zoals eerder gezegd (alleen toen in het Engels… )) sprake van “Eenheid in Verscheidenheid”.

*** Ook de Verlichte Meester(es) kan in de val van het 'spirituele ego' trappen: het ego is dan door de 'achterdeur' stilletjes weer naar binnen geslopen -- en ineens worden er dan weer allerlei doelen gesteld, die in dit geval bereikt moeten worden op gebied van spiritualiteit, c.q. persoonlijke ontwikkeling (van anderen), c.q. de ontwikkeling van de mensheid. Ineens is er ook weer sprake van "verantwoordelijkheid" en/of worden er allerlei oordelen geveld -- en op zichzelf is daar helemaal niets 'mis' mee, maar het is wèl het ego, dat weer zijn/haar 'spelletjes' speelt. AA, 17-2-2016 (aangevuld en enigszins aangepast op 6 & 10-2-2018 en 20-2-2020)

*** (Zelf)reflectie is noodzakelijk voor Vrijheid. Op het moment, dat mensen door anderen als Guru worden aanbeden en ophouden met (zelf)reflectie, kunnen ze de heldere geest verliezen, die hun de Vrijheid heeft gegeven en opnieuw 'slaaf' worden van het ego -- zonder dat ze dat zelf in de gaten hebben.

*** Aan de ene kant vindt het ego het heerlijk om 'Guru-tje' te spelen; aan de andere kant vindt het ego het óók heerlijk om (andere) Guru's af te kraken -- beide extremen zijn 'spelletjes' van het ego; niet meer en niet minder.

*** Het hoogste niveau, dat het 'spirituele ego' kan bereiken is: "Ik stel mijn leven in dienst van de mensheid."

36

Dit lijkt een prachtig ideaal, maar uiteindelijk is er helemaal geen op zichzelf staand 'ik', dat dus óók geen eigen leven kan hebben en dit leven dus óók niet in dienst van de mensheid kan stellen -- dat zijn uiteindelijk allemaal illusies! AA, 18-2-2016 (aangevuld op 6 en 17-2-2018)

***

Onder (extreme) angst, boosheid en verdriet zitten overtuigingen -- maar als je daar niet bij kunt komen (omdat ze in je on(der)bewuste zitten), kun je de angst, de boosheid en het verdriet, die eruit voortkomen er maar beter 'gewoon' laten zijn: laat ze komen en gaan -- net zoals golven in een oceaan... :) AA, 20-2-2016

*** Misschien ben je als kind onveilig gehecht geweest (en heb je de gevolgen daarvan ondervonden in je leven), maar als volwassene kun je je hechten aan jeZelf (c.q. aan het Leven Zelf (c.q. aan God)): je gaat dan inzien, dat uiteindelijk - voorbij het ego - de Heelheid waar je al die tijd naar op zoek bent geweest in jeZelf zit -- en de Vrede zal - zoals gezegd - neerdalen in je hart. Het gevoel van waardeloosheid, diep vanbinnen, dat ontstaan is door de afwijzing, die je als kind hebt ervaren (en die je extreem gevoelig heeft gemaakt voor respectloos gedrag van anderen) lost langzaam maar zeker op, c.q. wordt langzaam maar zeker geaccepteerd zoals het is. Er is geen weerstand meer tegen Wat Is; óók niet tegen dingen, die als “onwenselijk” worden ervaren. (Wederom een paradox!) Je ervaart dan nog steeds wel emoties (blijdschap, angst, boosheid en verdriet), maar niet meer tot in het extreme: ze zijn geworteld in een gevoel van 'basis-veiligheid', dat rust geeft. En vanuit die rust kan het Leven Zelf zich Ontplooien: Vormen verschijnen en vormen verdwijnen… …maar de Energie van waaruit ze ontstaan… …en waarnaar ze later weer terugkeren… …BLIJFT ALTIJD BESTAAN…

37

Ze stroomt van de ene vorm naar de andere… …onvermoeibaar… …vreugdevol… Ze kent geen verdriet… …want alle vormen, die Ze ooit heeft aangenomen… …blijven deel van Haar Wezen… …en zijn geborgen in Haar Liefde…

*** Mensen, die zelfmoord plegen zijn het contact met hun Essentie zodanig kwijtgeraakt in het universum van de 'vormen', dat de enige weg terug naar de Eenheid, die ze in Wezen zijn, die ze kunnen bedenken het vernietigen van hun 'vorm' is. Mensen, die anderen vermoorden zijn óók het contact met hun Essentie kwijtgeraakt, maar de weg, die zij inslaan brengt hen alleen nog maar verder weg van de Eenheid, die ze in Wezen zijn (er keren niet voor niets zoveel militairen terug van het slagveld met PTSS); terwijl de mensen, die door hen vermoord worden juist terugkeren naar de Eenheid van Alles. Alles wat een begin heeft, heeft ook een einde in het universum van de 'vormen'; inclusief wijzelf. Dat betekent niet, dat je niet kunt vechten voor je leven als je bijvoorbeeld getroffen wordt door een ernstige ziekte; vechten voor je leven is een oerinstinct, dat we allemaal hebben meegekregen. Er komt echter een moment, dat je het leven los zult moeten laten; in de dierenwereld zoekt het betreffende dier dan een rustig plekje om te sterven (als het niet intussen al ten prooi is gevallen aan een ander dier; maar dat terzijde). Mensen als Stephen Hawking bewijzen, dat ook bij ernstige ziekte het leven toch - min of meer - door kan gaan; niet iedereen heeft echter die geestkracht en dan worden Liefdevolle Vriendelijkheid en Mededogen vanuit hun omgeving belangrijk voor mensen om een Glimp te kunnen ervaren van de Eenheid, die ze in Wezen zijn en hierin troost te vinden. Dit geldt óók voor mensen, die in hun leven grote verliezen hebben geleden (bijvoorbeeld het verlies van hun hele familie in een concentratiekamp):

38

sommigen vinden hier een weg in, anderen niet -- en dat laatste kan meerdere generaties duren, omdat het trauma van de ene generatie wordt overgedragen op de andere.

*** Zijn er 'lichtwezens', die ons mensen hier op aarde 'helpen'? Sowieso is er meer 'tussen hemel en aarde' dan wij mensen met onze zintuigen kunnen waarnemen: een groot deel van het universum is bijvoorbeeld onzichtbaar voor onze ogen, omdat wij geen infrarood en ultraviolet licht kunnen waarnemen -- dus waarom zouden er geen 'lichtwezens' kunnen bestaan? En in principe zouden die 'lichtwezens' ons ook best kunnen 'helpen', c.q. op de één of andere manier 'interactie' kunnen hebben met ons -- in diverse religies is hier in ieder geval sprake van; dus het zou best kunnen zijn, dat dat is zoals het Leven stroomt. Maar misschien ook wel niet -- we weten het niet; in ieder geval niet zeker; zoals we eigenlijk niets zeker weten: alles wat we denken te weten is uiteindelijk slechts interpretatie, waarbij realiteit (voor zover die überhaupt bestaat... :)) gemakkelijk over kan lopen in verbeelding. Hoe het ook zij, wat mensen geloven is waar voor hèn -- en wie ben jij om te beweren, dat het niet klopt wat zij geloven? Het is belangrijk om je te realiseren, dat er uiteindelijk óók geen enkel bewijs is voor wat jij gelooft! Zelfs 'wetenschappelijk bewijs' is uiteindelijk interpretatie... :) AA, 21-2-2016 (aangevuld en enigszins aangepast op 23-4 & 25-5-2017; 6, 10 & 23-2-2018 en

20-2-2020)

*** Hoe kun je nondualiteit 'toepassen' in het dagelijks leven? (Voor zover er überhaupt een 'jij' is, die iets toe kan passen... :)) Aan uitspraken als "eigenlijk ben ik er helemaal niet", "vrije wil is een illusie" en "er is alleen maar 'nu'" heb je in ieder geval niet zoveel in het dagelijks leven. In zekere zin zou je het dagelijks leven kunnen zien als een soort "Second Life", waarin we doen alsof we onze 'avatars' zijn en ons aan de 'rules of the game' moeten houden. (Doen alsof we persoonlijkheden zijn, doen alsof we een vrije wil hebben, doen alsof we ons voortbewegen door de tijd, et cetera.)

39

Soms kunnen we onszelf er zodanig in verliezen, dat we voor kortere of langere tijd vergeten, dat het allemaal niet 'echt' is -- en dat is helemaal niet erg, zolang we maar niet 'game-verslaafd' raken... :) Het zou interessant kunnen zijn om regelmatig te evalueren op welke momenten er meer of minder identificatie met de 'avatar' plaatsvindt en of hier patronen in te ontdekken zijn. Sowieso is het belangrijk om regelmatig even afstand te nemen van de 'game' en je te realiseren wie je Werkelijk bent, c.q. dat wij Allen Eén zijn. AA, 22-2-2016 (aangevuld op 6-2-2018)

***

Toch kun je ook in het dagelijks leven 'flow' ervaren: als je met je volledige aandacht bent bij wat je doet, c.q. hier volledig in opgaat, vergeet je jezelf, c.q. je 'avatar' en word je Eén met de Stroom van het Leven. Maharishi Mahesh Yogi heeft ooit gezegd: "Either you're fully in or you're fully out -- everything else is a waste of time." (Dat ging - als ik me goed herinner - over het huwelijk, maar is in principe ook op het dagelijks leven in het algemeen van toepassing... :)) Dus je bent òf met je volledige aandacht bij wat je doet òf je neemt er even helemaal afstand van -- beide tegelijkertijd kan niet. (Tenzij dit spontaan gebeurt, maar dat is een ander verhaal.) Voortdurend proberen jezelf 'waar te nemen' bij alles wat je doet is enerzijds extreem vermoeiend en anderzijds is het de vraag wie nu eigenlijk wie waarneemt -- grote kans, dat het ego toch weer om de hoek komt kijken om te zien of het allemaal wel 'goed' gaat. AA, 23-2-2016 (aangevuld op 24-5-2017)

*** Op Youtube staat een heel mooi interview met Naropa - een Nederlandse 'leerling' van ShantiMayi (die zelf Amerikaanse is) - over de integratie van nondualiteit in het dagelijks leven. Daarnaast heeft Ramesh Balsekar twee prachtigen boek geschreven, waarin óók de integratie van nondualiteit in het dagelijks leven aan de orde komt:

40

"Nou èn?" en “Vrede en harmonie in het dagelijks leven”. (Ramesh Balsekar was - net als Douwe Tiemersma - een leerling van (Shri) Nisargadatta Maharaj.) AA, 24-2-2016 (aangevuld op 7-12-2016 en 3-11-2018)

*** Uiteindelijk ga je ook het dagelijks leven zien voor Wat Het Is, namelijk “Eenheid in Verscheidenheid”. Net zoals Neo, die op een gegeven moment op een computerscherm de codes voorbij ziet komen van "The Matrix", die hij tot dan toe altijd heeft ervaren als zijn dagelijks leven... :) Het is niet voor niets, dat deze film tot de verbeelding heeft gesproken van zoveel mensen! Nu wil ik niet beweren, dat ons dagelijks leven een computersimulatie is, maar het is in ieder geval niet wat het lijkt. AA, 2-3-2016 (aangevuld en enigszins aangepast op 6-2-2018 en 20-2-2020)

*** Kijk voorbij de pijn Voorbij de pijn Vind je Liefde Onvoorwaardelijke Liefde Die ons allen verbindt En ons draagt Naar onze Bestemming Zoals eerder gezegd zou in plaats van het woord "Liefde" misschien wel beter het woord "Heelheid" gebruikt kunnen worden -- maar het gaat uiteindelijk om het gevoel voorbij de woorden. Dit is een grote 'stap' om in één keer te zetten -- voor mij waren er een aantal tussenstappen. (Deze zijn helemaal bovenaan deze tekst weergegeven.) AA, 4-3-2016 (aangevuld en enigszins aangepast op 6 en 10-2-2018)

********

41

Nu WEET je het niet alleen, nu VOEL je het ook -- MAAR: Met de poten in de klei... Hoe 'verlicht' ben je dan nog? De Hemel DAADWERKELIJK op Aarde brengen is verdomd lastig... Gelukkig hoef je het niet 'zelf' te doen! :) AA, 7-5-2016 (aangevuld op 8-5-2016 en 23-4-2017)

*** Hoofd en hart moeten nog in balans komen met de fysieke realiteit. (C.q. gedachte, woord èn daad moeten nog op één lijn komen te liggen.)

*** Het tempo wordt langzaam lager; alles wordt bewuster gedaan; dit gaat vanzelf.

*** Het 'ik'-gevoel wordt langzaam minder; gewoontes worden waargenomen; dit is heel surrealistisch: wat zijn er ONGELOFELIJK veel - zo niet ALLE - handelingen, die je automatisch doet! Er is geen 'waarom': het gebeurt gewoon -- just enjoy the ride...

*** Het is alsof je bepaalde dingen voor het eerst ECHT ziet: een paar paardebloemen in een klein stukje gras bij de autowasstraat -- wat zijn ze eigenlijk bijzonder van vorm en wat hebben ze een intens gele kleur! :)

***

42

De neiging om veel te snoepen is er echter nog steeds -- 'slechte' gewoontes staan blijkbaar toch los van (zelf)realisatie... (In ieder geval in het begin: in de loop van de tijd lijken ze toch langzaam steeds iets minder te worden...) Er zijn overigens ook genoeg verhalen bekend over guru's, die veel rookten, dronken en/of zich anderszins 'te buiten' gingen -- volgens Douwe Tiemersma is er geen eigenbelang meer als er geen ego meer is, maar er bestaan blijkbaar toch bepaalde on(der)bewuste automatismen, die - in ieder geval in het begin - voorbij lijken te gaan aan (c.q. los lijken te staan van) het ego... (Deze 'automatismen' zouden ook gezien kunnen worden als fysieke programmeringen en/of conditioneringen -- en het kan lang duren voordat deze verdwenen zijn (als ze al ooit helemaal verdwijnen; uiteindelijk gaat het er vooral om, dat ze doorzien worden).)

*** Een 'verlicht' persoon is bovendien NIET per definitie een vriendelijk, meelevend en behulpzaam persoon: dit hangt af van de mate van integratie van het Inzicht (waarbij in het land der blinden nog altijd éénoog koning is!) èn van de persoonlijkheidsstructuur, die de persoon voorafgaand aan het Inzicht al had. Uiteraard is het hierbij óók van groot belang welke definitie van ‘verlichting’ precies gehanteerd wordt (uitgaande van “het ervaren van een verandering in bewustzijn”: heeft deze dan bijvoorbeeld incidenteel plaatsgevonden of is deze permanent?) –– en daarnaast is goed om te beseffen dat iemand, die zichzelf ‘verlicht’ noemt dat meestal niet is! AA, 8-5-2016 (aangevuld en enigszins aangepast op 11-5 & 8-8-2016; 23-4-2017; 13 & 28-1 en

9 & 10-2-2018)

*** 'Moraliteit' is uiteindelijk toch iets van het ego -- het komt eigenlijk vrij goed overeen met wat Sigmund Freud het "superego" noemde. Echter, als het Inzicht eenmaal ECHT geïntegreerd is (c.q. als het ervaren van een verandering in bewustzijn permanent is geworden), vindt bepaald gedrag, dat zou 'moeten' spontaan plaats en is er geen sprake meer van 'geboden' en 'verboden'.

*** Toch ziet de "Hemel op Aarde" er uiteindelijk iets anders uit dan verwacht: ook wat dat betreft blijken er de nodige programmeringen te zijn...

43

(Hierover heeft Kensho een heel mooi stukje geschreven op zijn blog: "Acceptance of all includes yourself." (Helaas staat het op dit moment niet meer op zijn website.)) AA, 9-5-2016 (aangevuld en enigszins aangepast op 11-5 & 8-8-2016; 25-5-2017 en 28-1 & 9-2-

2018)

*** De Boeddha was al een mededogend mens vòòrdat hij 'verlicht' werd (hij trok zich het lijden in de wereld aan) -- en na zijn (zelf)realisatie was hij dat nog steeds. Uiteindelijk is er niet zo heel erg veel verschil tussen 'voor' en 'na' -- behalve het Inzicht in je plaats in het Grote Geheel en in het Oorspronkelijke, dat tevens het Uiteindelijke is. ("God staat aan het begin en Hij komt aan het einde..." (Gezang 1, Vers 4 (Liedboek voor de Kerken, 1973).)) Iemand heeft het ooit als volgt verwoord: "Vòòrdat ik 'verlicht' werd bracht ik met mijn taxi mensen van het vliegveld naar de stad; nádat ik 'verlicht' werd bracht ik nog steeds met mijn taxi mensen van het vliegveld naar de stad." Alleen de ervaring is totaal anders. AA, 11-5-2016 (enigszins aangepast op 3, 8, 10-8 & 14-12-2016 en 28-1-2018)

******** Tenslotte nog één ding wat betreft vrije wil (uitgaande van 'normale', c.q. 'gezonde' hersenen (het gaat hier dus NIET over het 'psychopatenbrein', etc.!)): 'ik' heb weldegelijk een vrije wil, aangezien de 'ik'-ervaring samengaat met de ervaring van vrije wil (en keuzevrijheid) -- dit bleek namelijk handig te zijn tijdens de evolutie. Blijkbaar is de ervaring van vrije wil een noodzakelijk onderdeel van ons ingebouwde 'mechanisme' om te kunnen leren en onszelf te kunnen ontwikkelen. Uit onderzoek blijkt bovendien, dat 'ik' mij minder ethisch ga gedragen als mijn geloof in vrije wil wordt ondermijnd -- dit is in ieder geval het effect op korte(re) termijn. Het lijkt in sociaal - en evolutionair - opzicht dus niet zo handig te zijn om de 'ik'-ervaring los te koppelen van de ervaring van (c.q. het geloof in) vrije wil: vrije wil is alléén een illusie als 'ik' dat ook ben -- anders kan 'ik' mijn gebrek aan vrije wil als een excuus gaan gebruiken voor wangedrag (c.q. kan nondualiteit, zoals eerder aangegeven, door het ego misbruikt worden om wangedrag goed te praten).

44

AA, 7-8-2016 (aangevuld en enigszins aangepast op 8 & 9-8-2016, 10-2-2018 en 9-3-2019)

*** In het verlengde van vrije wil ligt verantwoordelijkheid. (In het Engels "responsibility" = "response" + "ability" --> "het vermogen om te reageren"; de betekenis in het dagelijks leven wijkt hier echter vanaf: die gaat meer richting "aansprakelijkheid".) Persoonlijk (!) heb ik er echt ongelofelijk de pest aan als nondualiteit gebruikt (c.q. misbruikt) wordt om verantwoordelijkheid (c.q. aansprakelijkheid) te ontlopen. (Bijvoorbeeld in het - al dan niet waar gebeurde - verhaal over Osho, die een vrouw zwanger maakt, vervolgens tegen haar zegt, dat het haar 'karma' is en uiteindelijk niets meer met haar en hun kind te maken wil hebben.) En natuurlijk is dit "zoals het is", maar er is dan wèl sprake van een onvolledige integratie van het Inzicht, waardoor de persoon in kwestie uiteindelijk niet het vermogen heeft om anders te reageren dan hij/zij doet. Mensen bij wie het Inzicht onvolledig geïntegreerd is kunnen helaas zeer beschadigend zijn voor anderen (en aangezien, zoals eerder aangegeven, in het land der blinden nog altijd éénoog koning is, leveren anderen zich meestal volledig aan hen over...) -- en ook dat is "zoals het is", maar nondualiteit is hiervoor géén excuus! In zekere zin zou je kunnen zeggen, dat de keuzes (voor zover je kunt spreken van “keuzes”), die mensen maken aangeven in hoeverre het Inzicht bij hen geïntegreerd is. Hierbij gaat het er dus niet alleen om wat ze zeggen, maar óók om wat ze doen. De 'kunst' is om vervolgens de eigen woorden en het eigen gedrag af te stemmen op het integratie-, c.q. realisatieniveau van de ander(en). Dit is wederom een ontwikkelingsproces, waarbij het van groot belang is om géén ‘niveaus’ door elkaar te halen, c.q. met elkaar te vermengen. Pas als 'ik' er niet meer ben, is er geen vrije wil en/of verantwoordelijkheid meer (anders wordt het ingebouwde 'mechanisme' om te kunnen leren en ‘mij’ te kunnen ontwikkelen voortijdig stopgezet) -- hoewel de paradox is, dat 'mijn' vermogen om te reageren dan waarschijnlijk juist beter is dan ooit: dit hangt wederom samen met de mate van integratie van het Inzicht. AA, 8-8-2016 (aangevuld op 9 & 10-8-2016; 3-1-2017; 24 & 28-1 en 6 & 10-2-2018)

45

*** Pas als de 'zoeker' stopt met zoeken zal hij vinden –– maar als hij nooit begint met zoeken, zal hij óók nooit vinden: hij kan immers niet met iets stoppen waar hij niet mee is begonnen! ‘Verlichting’ is immers niet echt iets waarop we bewust invloed hebben; het ‘dragelijk’ maken van ons dagelijks leven daarentegen wèl (tot op zekere hoogte). Iemand moet uiteindelijk door middel van ‘trial and error’ het onderscheid leren maken tussen waar hij wèl en waar hij géén invloed op heeft (c.q. lijkt te hebben)!

*** Zoals eerder gezegd: the 'dream' is all there is in ons bewustzijn -- en 'ontwaken' zie ik als een 'droom in een droom', omdat je niet uit je eigen bewustzijn kunt stappen. Óók de 'echte' wereld waarin Neo ontwaakt buiten "The Matrix" is uiteindelijk een projectie van zijn hersenen. "De Ontwaakte" is in wezen gewoon weer een nieuwe 'rol' in het 'toneelstuk' van het leven -- zij het, dat deze 'rol' over het algemeen met veel minder lijden gepaard gaat. In de woorden van Byron Katie (die zichzelf overigens NIET als 'ontwaakte' ziet!): "I am someone who knows the difference between what hurts and what doesn't." Waar het mijns inziens om gaat, is dat we allemaal onze eigen 'rol' spelen in het 'toneelstuk' van het leven: we hebben allemaal onze eigen plaats (c.q. ‘functie’) in het Grote Geheel; we hebben allemaal onze persoonlijke talenten waarmee we onze eigen, unieke bijdrage kunnen leveren aan het Grote Geheel. Helaas worden niet alle talenten door de huidige samenleving op waarde geschat vanwege de grote nadruk op cognitieve vaardigheden en economisch denken. Hierdoor kunnen mensen vastlopen in hun ontwikkelingsproces en een 'rol' gaan spelen, die niet past bij wie ze Werkelijk zijn (c.q. die ze niet zouden spelen als ze wisten wie ze Werkelijk zijn) -- dit is mijzelf ook overkomen. Al van jongs af aan is het mijn hartewens geweest - een wens, die door de Natuur, het Leven, dan wel God Zelf als een 'zaadje' in mijn hart is 'geplant' - om het leven te begrijpen (in eerste instantie hoofdzakelijk rationeel, later ook steeds meer intuïtief) en – zoals ik mij later realiseerde –

46

om vanuit dit begrip uiteindelijk de Vrede, Vreugde en Vrijheid te vinden om ook het lijden van anderen te kunnen verLichten -- en het lijkt erop, dat dat nu toch enigszins gelukt is... :) Ik wens het alle mensen toe, dat ze uiteindelijk weer in verbinding komen met zichZelf (c.q. een verbinding kunnen maken tussen het ‘kosmische’ en het ‘aardse’), zodat ze zich bewust worden van hun eigen, unieke plaats in het Grote Geheel en gelukkig kunnen zijn. (Uiteraard heeft ook iemand, die lijdt zijn/haar eigen plaats in het Grote Geheel -- maar hij/zij is zich daar niet - of minder - van bewust.) AA, 10-8-2016 (aangevuld en enigszins aangepast op 12-8 & 19-9-2016; 6, 9 & 13-11-2016; 6-

12-2016; 26-5 & 31-8-2017; 6, 9 & 10-2, 21-10, 14 & 21-11-2018 en 26-1-2019)

*** Als ik trouw ben aan meZelf, aan wie ik Werkelijk ben, is mijn hartewens mijn kompas Vrede Vreugde Vrijheid Ik weet, dat ik doe wat ik kan, dus ik maak mezelf géén verwijten: uiteindelijk gaat het zoals het gaat -- en zo is het (goed) Vanuit die basis word ik zelf niet meer (c.q. veel minder) ‘overspoeld’ en kan ik ook een ‘baken’ zijn voor anderen *** "Expansion of happiness... ...is the purpose of creation"

47

-- Maharishi Mahesh Yogi AA, 12-8-2016 (enigszins aangepast...

...op 9 & 13-11-2016; 15-1, 4-4, 26-5 & 31-8-2017; 14-1-2018 en 2-4-2019) VerLichten (c.q. verlichten) van lijden (2) Sommige mensen willen helemaal niet, dat hun lijden wordt verlicht. Dit kan een bizarre ervaring zijn –– zeker als je ziet, dat in feite niet alleen de persoon zelf, maar zijn/haar hele gezin wordt getroffen door dit lijden. Het is belangrijk om dan niet boos te worden (hetgeen voor mij persoonlijk best lastig is), maar te beseffen, dat vasthouden aan lijden een overlevingsstrategie is. Op de één of andere manier levert het lijden de persoon blijkbaar toch iets op en/of is hij/zij van mening, dat een ander dit ‘probleem’ niet voor hem/haar mag ‘oplossen’, maar dat hij/zij dit – om wat voor reden dan ook – zèlf (c.q. alleen) moet doen. (Mogelijk om de “illusie van controle” in stand te kunnen houden?) Dit kan bij jou als ‘toeschouwer’ een enorm gevoel van machteloosheid teweegbrengen. Het is echter belangrijk om te beseffen, dat dit je eigen gevoel van machteloosheid is: “Realiseer je, dat je pijn van binnen zit!” Bovendien zijn er genoeg mensen, die wèl heel erg blij zouden zijn met jouw vriendelijkheid, medeleven en behulpzaamheid –– dus waarschijnlijk kun je je liefdevolle aandacht beter op hen richten. (Of op jezelf: zelfcompassie is namelijk óók heel belangrijk –– zeker als er nog de nodige pijn vanbinnen zit!) Dit betekent uiteraard niet, dat je degene, die niet wil, dat zijn/haar lijden wordt verlicht moet laten vallen: uiteindelijk is deze persoon ook ‘gewoon’ waar hij/zij is in zijn/haar evolutionaire proces èn heeft hij/zij het ‘recht’ de dingen op zijn/haar eigen manier te doen –– net als jijzelf: als jij in zijn/haar schoenen zou staan, zou je het óók niet kunnen doen zoals een ander zou willen, dat je het deed. AA, 26-5-2019 (laatste wijzigingen doorgevoerd op deze datum)

48

Het evolutionaire proces Het evolutionaire proces, oftewel “Sat – Chit – Ananda”, is een zelflerend en zichzelf ontwikkelend proces: 1) Je bewust worden van jezelf: “Ik ben…” 2) Je bewust worden van je overtuigingen: “Ik vind…” (Veel mensen komen niet verder dan hier…)

3) Je bewust worden van je programmeringen: “Ik vind…, omdat …” (Op dit niveau kun je je al afvragen hoe ‘vrij’ je keuzes zijn!)

4) Je bewust worden van het evolutionaire proces: “‘Ik’ ben niet de ‘doener’!” Je kunt het niet ‘goed’ of ‘fout’ doen (aangezien je niet de ‘doener’ bent), maar je kunt wèl proberen om het optimale te doen (op basis van de ‘feedback’, die je krijgt in het zelflerende en zichzelf ontwikkelende evolutionaire proces): wat is optimaal voor jezelf, je omgeving, de samenleving, de aarde en de ruimte daaromheen (waarin we inmiddels al het nodige ‘ruimteschroot’ hebben achtergelaten (naast al het plastic, dat we inmiddels al in onze oceanen hebben achtergelaten en waar de dieren, die daar leven aan doodgaan)). Het klinkt misschien paradoxaal, maar niet de ‘doener’ zijn betekent niet, dat we niets kunnen doen. (Sterker nog, deze overtuiging blokkeert zelfs het proces: we moeten vooral blijven doen wat ons hart – in plaats van onze angst – ons ingeeft: als we iets van binnenuit willen, is dat een Impuls van Goddelijke Energie!) AA, 1-6-2019 (laatste wijzigingen doorgevoerd op deze datum) Niet de ‘doener’ zijn Niet de ‘doener’ zijn – en dus in wezen niet verantwoordelijk (c.q. aansprakelijk) zijn – betekent niet, dat we niet kunnen leren en ons ontwikkelen. Niet de ‘doener’ zijn betekent niet, dat niets ons meer interesseert: interesse (c.q. passie) komt namelijk van binnenuit –– en we hebben ook nog steeds ‘gewoon’ onze persoonlijke talenten, waarmee we onze eigen, unieke bijdrage kunnen leveren aan het Grote Geheel in het algemeen en onze samenleving in het bijzonder.

49

Niet de ‘doener’ zijn betekent óók niet, dat handelingen geen gevolgen meer hebben: dat hebben ze namelijk wèl –– er is altijd sprake van actie–reactie. Je doet wat je denkt/voelt, dat je moet doen en laat het resultaat over aan God (c.q. je accepteert de consequenties van je acties, ook al ben je niet de ‘doener’: “het Heelal ontvouwt zich zoals het zich ontvouwt –– en zo is het (goed)” (citaat uit een

tekst gevonden in de oude St Pauluskerk te Baltimore, gedateerd 1692)). Dit betekent overigens niet, dat we als samenleving geen regels meer stellen (c.q. afspraken maken) over gewenst en ongewenst gedrag: zoals eerder gezegd zal zelfs een “verlichte planetaire beschaving” mogelijk nog beschermd moeten worden tegen mensen, die vanuit hun eigen pijn, dan wel beschadiging hun medemensen schaden –– alleen dan wèl op een liefdevolle manier. Wat betreft dat laatste ben ik ervan overtuigd, dat de resultaten hiervan bovendien véél beter zullen zijn dan van het ‘corrigeren’ van mensen op basis van schuld en straf: naast het stellen van duidelijke grenzen komt er – zoals eerder gezegd – ruimte voor mededogen –– en ik verwacht, dat de meeste mensen daar positief op zullen reageren. (Als de actie verandert, verandert namelijk óók de reactie!) Zover is het echter helaas nog niet: voorlopig leven we nog in een samenleving, waarin vrijwel iedereen gelooft, dat we in principe allemaal verantwoordelijk (c.q. aansprakelijk) zijn voor ons handelen en dat we elkaar (c.q. anderen) moeten ‘corrigeren’ op basis van schuld en straf. Het is belangrijk om te beseffen, dat dit een fase is in het evolutionaire proces van onze samenleving en dat we mensen niet hoeven te overtuigen van onze inzichten: als de tijd daar rijp voor is, zullen ze deze inzichten vanzelf wel krijgen –– en bovendien is de beste manier om anderen iets te leren door ons eigen voorbeeld. Door te laten zien, dat het mogelijk is om voorbij de pijn te kijken (dit is overigens gemakkelijker als we óók dingen doen waar we plezier aan beleven!) en het Wonder te zien in het gewone, schijnt het Licht van Gods Mededogen, Liefde en Wijsheid door ons heen –– en daarmee kunnen we tevens de levens van anderen verLichten. AA, 2-4-2019 (laatste wijzigingen doorgevoerd op deze datum) De Werkelijkheid We vertellen onszelf - en anderen - voortdurend verhalen (verhalen spelen blijkbaar een cruciale rol in ons ingebouwde 'mechanisme' om te kunnen leren en onszelf te kunnen ontwikkelen) -- over alles, dus óók over de Werkelijkheid.

50

(Waarvan sommige verhalen dichter bij de Werkelijkheid staan dan andere en daardoor minder pijnlijk zijn, c.q. minder leed veroorzaken.) Dit realiseerde ik mij na een mailwisseling met Joey Lott over een boek, dat hij samen met Fish heeft geschreven: "Verlichting, een mythe!" Uiteindelijk is ook wat je nu leest ‘maar’ een verhaal: de Werkelijkheid is namelijk niet in woorden te vatten. (Oftewel: de waarheid is gewoon weer een nieuw sprookje…) Daarnaast is de informatie, die onze zintuigen ons geven zowel beperkt als vervormd: ook op basis hiervan kunnen we de Werkelijkheid niet leren kennen ––dus wat overblijft is onze intuïtie, c.q. de stem van ons hart, die net zo ongrijpbaar is als de Werkelijkheid; maar als we ècht goed luisteren kunnen we hem horen!

*** Loslaten is je realiseren, dat je niet de 'doener' bent en dat je (re)ageert zoals je (re)ageert en de keuzes maakt, die je maakt (c.q. de al dan niet rationele afweging, die je maakt tussen de verschillende impulsen, die je ervaart) vanuit wie je bent als deel van het Grote Geheel. Het lijkt alsof je de 'doener' bent, net zoals het lijkt alsof de zon om de aarde draait -- en mensen hebben het jarenlang geloofd. Galileo Galilei, die ontdekte, dat de aarde om de zon draait in plaats van de zon om de aarde werd zelfs van Godslastering beschuldigd; hij werd bijna geëxecuteerd en moest de rest van zijn dagen in gevangenschap slijten, nadat hij zijn ontdekking had 'ingetrokken'.

*** 'Ik' ben niet de 'doener': dingen worden gedaan. (Zoals gezegd: niet de ‘doener’ zijn betekent niet, dat we niets kunnen doen!) 'Ik' ben ook niet de 'verhalenverteller', die mijzelf vertelt, dat 'ik' niet de 'doener' ben: verhalen worden verteld over dingen, die worden gedaan. 'Ik' ben zelfs niet de 'waarnemer', die waarneemt, dat 'ik' ook niet de 'verhalenverteller' ben, die mijzelf vertelt, dat 'ik' niet de 'doener' ben: dingen worden waargenomen over verhalen, die worden verteld over dingen, die worden gedaan.

51

'Ik' ben een illusie. (Wat dus niet betekent, dat ‘ik’ niet besta, maar dat ‘Ik’ zoveel

Groter ben dan ‘ik’ dacht… ) AA, 21-12-2016 (aangevuld en enigszins aangepast op 22-12-2016; 2, 3 & 10-1-2017; 5 & 8-4-

2017; 2 & 8-7-2017; 24-1 & 10-2-2018; 21, 24, 26 & 27-11-2018 en 26-5-2019) De bijbehorende gedichten Het lijden van de mensheid Het lijden van de mensheid vindt plaats in mijn eigen brein Het is een stuk projectie vanuit mijn eigen pijn (Die wordt gevoed door de media, c.q. ons collectieve 'pijnlichaam' -- maar dat terzijde) Ook mijn eigen pijn is echter een perceptie Ik creëer die - uiteindelijk - zelf in mijn eigen brein Zolang ik er ben is er lijden en pijn Maar gelukkig is er de conclusie: Ik ben een illusie! AA, 28-12-2015 (enigszins aangepast...

...en aangevuld op 6-6-2017) Look beyond the pain Look beyond the pain Beyond the pain You'll find Love

52

Unconditional Love That connects all of us And carries us To our Destiny *** There is something Greater Than just you and me And you can touch it By an act of selflessness *** Selflessness will set you free And connect you To the Source Of Unconditional Love AA, 23-2-2014 ******** Look How beautiful This world is And how happy You are Until You tell yourself Otherwise AA, 18-3-2016 ******** Let go Of everything

53

You ever Told yourself About yourself Or were told By others And feel The Wholeness Underneath AA, 19-3-2016 ******** The sun Doesn't move Around the earth Although It seems That way And people Believed it For years Sometimes the truth Is harder to believe Than the lie AA, 19-3-2016 ******** The Truth is: There IS no Truth... ...but Unity *** You & I are not alone: WE ARE ALL ONE!!!

54

*** Feel this Truth... ...in your heart And let go of the lies... ...people made you believe... ...in their innocence AA, 10-4-2016 ******** SAT-CHIT-ANANDA Meditate on those words... They mean a lot of things... But when you feel them... ...in your heart... They bring you... ...Peace, Joy & Freedom... ETERNAL HAPPINESS!!! AA, 5-5-2016 (supplemented…

…on 6-5 and 6-12-2016)

******** Happiness... ...is like a blooming flower: It can't last forever... ...but it will bloom again! AA, 11-5-2016 ******** When all hope is lost there's only despair...

55

Hope - and faith - should be 'in balance' with reality! AA, 12-6-2016 (slightly adapted…

…on 6-12-2016) ******** Of course, in the end, there IS no "reality": There's only perception! The 'dream' is all there is... :) GO HOME... ...AND LIVE YOUR LIFE!!! AA, 16-6-2016 (supplemented…

…on 6-12-2016) Look beyond the pain (2) LOOK BEYOND THE PAIN And see the Miracle... ...in the ordinary AA, 8-12-2016 ******** SEE THE LIGHT SHINE And the Light... ...will shine through you The Light... ...of Gods Compassion... ...Gods Love...

56

...and Gods Wisdom AA, 14-12-2016 (supplemented…

…on 2-5-2017) Vergeving IK VERGEEF JE wat je mij hebt aangedaan, want ik weet, dat je dit hebt gedaan vanuit je eigen onvermogen -- de cirkel van daderschap en slachtofferschap houdt hier en nu op: ik neem zèlf de verantwoordelijkheid voor mijn leven, waarbij ik ervoor kan kiezen om (op) afstand van jou te houden als dat op dit moment het beste voor mij is AA, 30-8-2015 (enigszins aangepast…

…op 28-10-2015) Weerspiegelingen Wat je denkt Dat een ander Je heeft 'aangedaan' Weerspiegelt Hoe je eigenlijk Diep vanbinnen Over jezelf denkt

57

AA, 16-6-2016 ******** Ik doe ertoe omdat ik leef Ik hoef niets te bewijzen Ik ben "een kind van het heelal niet minder dan de bomen en de sterren" AA, 16-6-2016 (Citaat uit een tekst gevonden in de oude St Pauluskerk te Baltimore, gedateerd 1692) ******** Mijn geluk is niet mijn verdienste En mijn leed is niet mijn schuld Ik ben deel van het geheel dat "zich ontvouwt zoals het zich ontvouwt -- en zo is het (goed)" AA, 17-6-2016 (Citaat uit een tekst gevonden in de oude St Pauluskerk te Baltimore, gedateerd 1692) ******** Wat ik er ook van vind, het gaat zoals het gaat

58

Beweeg ik mee met de stroom of zwem ik er tegenin? Dat laatste kan soms nodig zijn (Bijvoorbeeld voor de zalm om zich voort te kunnen planten) Er is geen 'goed' of 'fout' in absolute zin AA, 17-6-2016 Mededogen, Liefde en Wijsheid Gedeelde smart is halve smart Zegt het spreekwoord En gedeelde vreugd is dubbele vreugd Maar als de smart van de ander je overspoelt Wordt deze niet gehalveerd maar verdubbeld *** Hier is de ander niet mee geholpen En jijzelf ook niet

59

*** Werkelijk Mededogen kijkt voorbij de pijn Zowel van jezelf als van de ander Dan pas kan gedeelde smart echt halve smart worden AA, 21-8-2018 ******** De zonnestraal die probeert de zon te zijn De waterdruppel die probeert de oceaan te zijn Zo probeer ik God te zijn Maar dat kan pas als ik de Essentie zie De fotonen en de watermoleculen Waaruit de zon en de oceaan (onder meer) bestaan Net als de zonnestraal en de waterdruppel En op een dieper niveau de Energie

60

Waaruit het Leven Zelf bestaat De Liefde van God voor Alles wat Leeft Niet persoonlijk maar Universeel En Onvoorwaardelijk AA, 21-8-2018 ******** Persoonlijke liefde komt vaak neer op van jezelf houden via een ander Universele Liefde omvat Alles en Iedereen Ze is Overal en Onvoorwaardelijk Je hoeft alleen maar je hart te openen AA, 21-8-2018 God’s Will I don't believe it was "God's Will" my sister died I don't believe God has a 'Will'

61

I believe "God's Will" is just a concept of the narrow human mind I believe God was with my sister when she died I also believe God was with the man by whose hands my sister died And had he known that he would not have killed her AA, 31-8-2018 Stevig staan Stevig staan als een boom Waarvan de takken mee bewegen met de wind Maar de basis is goed AA, 25-9-2018 The connection De 'draden' lopen door de ruimtetijd Ik zie ze niet altijd maar ze zijn er wèl

62

De 'draden', die mij verbinden met de Oneindige De Oneindige met wie ik in Wezen Eén ben AA, 26-9-2018 ******** Every move I make Is God Moving through me AA, 26-9-2018 ******** My life will change forever When I feel the Connection In every breath I take And every move I make AA, 26-9-2018 ******** What can I do to feel the Connection

63

Since I am the one who stands in the way Being the illusion of separateness *** It may help to realize that in a way We are all puppets in a play *** And more far fetched one could even see The "Puppet Player" himself being 'played' By 'strings' originating from the Unified Field AA, 26-9-2018 ******** Remind yourself all day That in a way We are all puppets in a play *** However don't try To convince others

64

To see things your way *** They will see things For themselves When they are ready AA, 29-9-2018 ******** When I feel the Connection Compassion, Love and Wisdom will be All There Is AA, 27-9-2018 ******** De stem van je hart is de Oneindige die in je oor fluistert Als je ècht goed luistert kun je hem horen Terwijl je ‘gewoon’ de afwas doet AA, 27-11-2018

65

Nawoord Als je “Sat” wèrkelijk doorvoelt kan het zijn, dat je stuit op wat Robert Hartzema in zijn boek over Boeddhistische psychologie "de intrinsieke bodemloosheid van het Zijn" noemt. De woorden, die ik zelf uiteindelijk aan deze gevoelservaring heb gegeven zijn: "De eenzaamheid van God." (Deze wordt overigens ook genoemd in het Bijbelboek Genesis, maar daar kwam ik pas later achter.) Dit kan een beangstigende ervaring zijn. Mij persoonlijk hielp het besef, dat vanuit natuurkundig perspectief gezien aan “Sat” het Verenigd Veld van alle mogelijkheden ten grondslag zou kunnen liggen en dat er toch ergens een drijvende kracht moet zijn om één en ander te realiseren. Voor een menselijk bewustzijn kan dit als eenzaamheid voelen (in het Bijbelboek Genesis wordt verteld, dat God de mens schiep, omdat Hij zich eenzaam voelde), maar natuurkundig gezien moet er 'gewoon' ergens een drijvende kracht zijn om een Universum (of misschien zelfs een Multiversum... :)) te creëren. Het is belangrijk om dit soort ervaringen te kunnen relativeren -- op wat voor manier dan ook. (Robert Hartzema noemt in zijn bovengenoemde boek het belang van "een gezonde bodem in jezelf".) AA, 22-8-2016 (enigszins aangepast op 29-9 & 24-11-2018 en 5-4-2019)