Het NBA-project Kennis Delen

"Individueel is de accountant beperkt in zijn mogelijkheden signalen af te geven. Maar collectief kunnen beroepsgenoten wel degelijk hun stem laten horen. Door het delen van ervaringen kunnen risico's in het maatschappelijk systeem eerder worden getraceerd en gesignaleerd." Jan Helderman, voorzitter NIVRA, 16 april 2008

Kennis Delen: een signaleringsproces Nog voordat de kredietcrisis in volle omvang ook in ons land zichtbaar werd, ontstond bij de beroepsorganisatie van accountants de behoefte om de collectieve kennis van de leden in te zetten om vroegtijdig risico's te signaleren in maatschappelijke sectoren. Dat past bij de maatschappelijke rol van de accountant. De NBA heeft daarom een nieuw signaleringsproces ontwikkeld: Kennis Delen. Primair gaat het daarbij om risico’s op het gebied van bestuur, bedrijfsvoering, verslaggeving en controle. Risico's

met een structureel karakter, die duiden op problemen die een specifieke organisatie overstijgen

en daardoor grote maatschappelijke impact kunnen hebben.

Kennis Delen, hoe werkt het? In alle sectoren kijken accountants – zowel controlerende accountants als accountants die een financiële of bestuurlijke functie vervullen – in de keuken van organisaties. Ze signaleren risico’s en

zaken die bijzondere aandacht vragen. Daarbij gaat het zowel om risico’s die direct te maken hebben met de kernfunctie van een accountant – financiële informatievoorziening via de jaarrekening – als om andere thema’s. In dit kader wordt wel gesproken van ‘hoofdvangst’ en ‘bijvangst’ van de accountant. Signalen over die hoofd- en bijvangst worden afgegeven via de management letter, die bedoeld is

voor bestuurders en commissarissen. Maar soms kan het wenselijk zijn die signalen ook sector- of maatschappijbreed aan te kaarten, zodat meer partijen daar tijdig op kunnen reageren. In anonieme vorm, met respect voor de geheimhoudingsplicht van de accountant. Dat is het uitgangspunt van Kennis Delen, dat zichtbaar wordt via de Publieke Management Letter. Het delen van kennis begint met een inventarisatie van risico’s, als uitgangspunt voor kwalitatieve

inventarisatie, interpretatie en diagnose, tijdens een serie expert- en sectormeetings.

In de expertmeetings komen accountants met specifieke sectorexpertise samen. De daar opgedane kennis wordt vervolgens in breder verband gedeeld tijdens sectormeetings: debatbijeenkomsten met bestuurders van ondernemingen, toezichthouders en – voor zover relevant – de wetgever.

Signaleringsraad Belangrijk onderdeel van het project is de Signaleringsraad: de maatschappelijke filter voor de uitkomsten en signalen uit Kennis Delen. De leden van de Signaleringsraad leggen de verbinding met ontwikkelingen in de samenleving en zijn verantwoordelijk voor het beoordelen van informatie op de noodzaak om tijdig en helder signalen af te geven. De Signaleringsraad werkt sectoroverschrijdend. De raad staat onder voorzitterschap van prof.dr.mr. Frans van der Wel, oud-partner KPMG en hoogleraar Externe Verslaggeving aan de VU

Amsterdam.

Publieke Management Letter Het project Kennis Delen voorziet in een behoefte en wordt door alle betrokken partijen gewaardeerd. Het krijgt al internationaal navolging. De geheimhoudingsplicht is in de praktijk geen beletsel gebleken voor het

delen van kennis met beroepsgenoten en stakeholders. Accountants en accountantskantoren verzamelen voor de gekozen thema’s informatie uit hun managementletters (in anonieme vorm). Uit die puzzelstukjes wordt een totaalbeeld samengesteld. Deze worden uiteindelijk gepresenteerd in de vorm van een Publieke Management Letter.

Inmiddels zijn dergelijke publicaties uitgebracht voor een reeks sectoren:

verzekeringen, langdurige zorg (care), pensioenfondsen, vastgoed, glastuinbouw, goede doelen, transport & logistiek, gemeenten, MBO-onderwijs, Life Sciences en risicomanagement. Ook zijn publicaties verschenen over pensioenen en Toon aan de top. Aan nieuwe uitgaven in de reeks wordt gewerkt.

Meer weten? Kijk op www.nba.nl > Actueel > Kennis delen