Kenmerk 1 De levenswijze van jagers-verzamelaars Les 2: Ontdekking van de landbouw
9
Kenmerk 1 De levenswijze van jagers- verzamelaars Les 2: Ontdekking van de landbouw De tijd van Tijd van jagers en boeren – 9.000.000 – 3000 VC
description
De tijd van Tijd van jagers en boeren – 9.000.000 – 3000 VC. Kenmerk 1 De levenswijze van jagers-verzamelaars Les 2: Ontdekking van de landbouw. H1: § 2 : p 24-26. Middelen van bestaan veranderen. Adaptatie (aanpassing) is het sleutelwoord - PowerPoint PPT Presentation
Transcript of Kenmerk 1 De levenswijze van jagers-verzamelaars Les 2: Ontdekking van de landbouw
Kenmerk 1De levenswijze van jagers-verzamelaarsLes 2: Ontdekking van de landbouw
De tijd van Tijd van jagers en boeren – 9.000.000 – 3000 VC
Middelen van bestaan veranderen
• Adaptatie (aanpassing) is het sleutelwoord• Van j/v gaat men geleidelijk over op een andere
wijze van bestaan*– De landbouw
• Wat verstaan we hier onder?• Domesticatie van plant én dier!• Hoe/waarom of waardoor, wanneer en waar?
* Overigens wil de verschuiving van j/v naar landbouw niet zeggen dat j/v verdwijnt, maar het is niet meer het voornaamste middel van bestaan
H1:§ 2: p 24-26
Overgang van j/v op landbouw
• Hoe/waarom of waardoor?– Noodzaak
• Verandering klimaat (bv. Egypte, Midden-Oosten)• Competitie tussen groepen
– Toeval• Graanteelt in Klein-Azië
– Bewuste keuze• Afkijken voordeel bij andere groepen
Overgang van j/v op landbouw• wanneer en waar?
– Oudste zekere sporen van akkerbouw zijn gevonden in Palestina en Syrië en stammen uit het 9e millennium VC (dus ca 11.000 jaar geleden)
– Oudste zekere sporen van domestica van dieren zijn gevonden in Iran. Het schaap en geit werden daar ca. 7500 VC al gehouden. Domestica van de wolf vond ca. 10.000 VC plaats
Sedentaire samenlevingen• Landbouw vraagt om (semi-) permanente
vestiging van groepen– We weten dat sommige jagers-verzamelaars zich al
semi-permanent hadden gevestigd. – Sedentaire samenlevingen ontstaan hierdoor– Én er is nog een route naar sedentair worden van
groepen• Vissers langs de kust en/of aan visrijke rivieren
De overgang van jagers-verzamelaarssamenleving naar landbouwsamenleving wordt de Neolithische Revolutie genoemd. Het zich permanent vestigen de Sedentaire Revolutie!
Rivierdalculturen
harappa
Soemerië
Sedentaire samenlevingen
• Een akkerbouwer moet bij zijn land blijven
• Het samenleven verandert door de nieuwe wijze van bestaan
• Het gereedschap verandert en aardewerken gebruiksvoorwerpen worden zeer belangrijk
• Het egalitaire van de j/v groep verdwijnt door de verschillende nieuwe werkzaamheden; er ontstaat een hiërarchische samenleving!
Belangrijkste akkerbouwgereedschappen
“uitvinding”aardewerk
“uitvinding” Hak, ploeg en sikkel
Huiswerk• Lezen
– blz. 24 t/m 26• Maken
– opdracht 4 & 5, p. 26
