Kansen creëren met een bovendorpse visie

Aftrapbijeenkomst Gelselaar/Noordijk6 november 2012

Agenda van vanavond

1. Voorstellen2. Toelichting project3. Krimp4. Plan van aanpak5. Huiswerk6. Afsluiting

Toelichting ProjectAlgemene doelstellingen

• Kennis vergroten over demografische ontwikkelingen.• Inzicht vergroten over de gevolgen voor de leefbaarheid dorpen• Bovendorps overleg stimuleren• Samenwerking bij uitvoering: dorpen, overheid, anderen• Vrijwilligers opleiden • Leren van de succes- en faalfactoren

Toelichting ProjectDeelnemende clusters

FrieslandDrentheLimburgGelderland – Achterhoek:

Varsseveld en omgevingWinterswijkse buurtschappenGelselaar en Noordijk

Toelichting ProjectDe meerwaarde voor u

• Vroegtijdig inspelen op krimp: niet bestrijden maar slim opvangen• Creatieve oplossingen• Als bewoners meedenken i.p.v. veranderingen opgelegd krijgen• Als bewoners mee uitvoeren, vrijwilligers potentieel gebruiken• Stimulans voor bovendorpse samenwerking• Stimulans voor samenwerking met gemeente en maatschappelijk

betrokken organisaties.• Bewustwording én pro-actieve houding aannemen!

Toelichting ProjectDe meerwaarde voor Binnenlandse Zaken en LVKK

• Betrokkenheid inwoners vergroten bij bevolkingskrimp• Methodiek ontwikkelen om krimpproof toekomstvisie te maken• Nieuwe rol overheid definiëren:

van beleidsbepalend en uitvoerend naar participant en coördinator

“De Nederlandse samenleving moet zichzelf weer opnieuw uitvinden en de Achterhoek kan daarbij

een voorbeeld zijn!

Doordat de overheid zich terugtrekt moeten de mensen zelf weer verantwoordelijkheid nemen.”

Toelichting ProjectGewenste opbrengst

Voor de dorpen:- Toekomstvisie waarin staat hoe samengewerkt kan worden om effecten van

bevolkingskrimp tegen te gaan

Voor Binnenlandse Zaken / LVKK:- Methodiek voor het ontwikkelen van krimpproof toekomstvisies - Opdoen van ervaring om kleine kernen te ondersteunen in de omgang

met krimp.

KrimpGemeente Berkelland

“De demografische ontwikkelingen waar wij mee

te maken hebben hoeven geen probleem te zijn als we

er maar tijdig op inspelen. Het is mooi te zien dat er op dit punt al heel veel wordt

samengewerkt”.

Projectwethouder Leo Scharenborg

KrimpGemeente Berkelland

Bevolkingskrimp 2012-2040: -20% 36.000 inwoners

Berkelland in 2025 (enkele feiten op een rij)• 3800 minder inwoners• 15% minder mensen op de arbeidsmarkt• 28% inwoners ouder dan 65 jaar• 1 op de 3 inwoners woont alleen• 1150 leerlingen minder op de basisschool

• Krimp is een logisch gegeven bij projecten

KrimpGemeente Berkelland

KrimpAlgemeen

• Krimp, wat is het?– Daling van het aantal inwoners– Minder jongeren (ontgroening)– Meer ouderen (vergrijzing)

• Krimp, wat merken we ervan?- Daling aantal leerlingen basisschool- Stijging van vraag naar levensloopbestendige woningen- Verenigingen krijgen minder jeugdige aanwas, maar wellicht meer

‘jeugdige ouderen’- Bij huishoudenskrimp komen er ook woningen leeg te staan; in de

Achterhoek is dit echter (nog) niet het geval- Krimp blijft niet beperkt tot het eigen dorp; ook de buurdorpen krijgen

met dezelfde gevolgen te maken: de hele regio krimpt

KrimpAlgemeen

• Krimp is een overkoepelend thema• Meerdere organisaties hebben ermee te maken• Integrale aanpak nodig, denk aan:

Bovendorpse visie

Wonen

Werken

Recreatie

Sociale voorz.

Onderwijs

InfrastructuurGrondgebied

Brandweer

Medischeverzorging

Openbaarvervoer

Commerciëlevoorz.

KrimpAlgemeen

Krimpthema’s• Economie, werken• Woningbouw• Onderwijs• Zorg en welzijn, medische verzorging• Rolverdeling, nieuwe taken overheid/burgers• Sociale samenhang• Openbare ruimte, groene omgeving• Recreatie• Infrastructuur• Openbaar vervoer• Commerciële voorzieningen• Openbare/sociale voorzieningen

KrimpEen beeld vormen van krimp

Uit: de Groene Amsterdammer

KrimpEen beeld vormen van krimp

Uit: de Groene Amsterdammer

Effecten krimp voor uw dorpOndertitel

Kies een kaart die voor uw gevoel past bij de toekomst van Gelselaar, Noordijk / de gemeente Berkelland!

Uitgangspunt: sterke krimp en samenwerking

Kan zijn:Iets dat belangrijk isIets dat een uitdaging vormtEen oplossing

Plan van aanpakOpzet project

4 bijeenkomsten:

1. Aftrapbijeenkomst2. Kernwaarden benoemen, samenwerkingsmogelijkheden benoemen3. Scenario’s opstellen om kernwaarden te behouden4. Interactie met inwoners: welk(e) scenario(‘s) ondersteunen zij?5. Slotbijeenkomst waarin visiedocument wordt vastgesteld

Tijdsinvestering: ong. 40 uur5x vergadering/bijeenkomst + 5x een middag of avond huiswerkVisie 1 april gereed

Inhoud visiedocument:• Belangrijke kernwaarden voor leefbaarheid• Effecten van krimp op leefbaarheid• Samenwerkingsmogelijkheden om

kernwaarden te behouden

InformatieWat hebben we nodig om te beginnen?

- Lijst kernwaarden voor leefbaarheid Gelselaar, Noordijk- Archiefmateriaal: Dorpsplan, Gesprek met gemeente- Ansichtkaarten, boeken, streekeigen kenmerken- Gevoel, gesprekken, interviews

Vraag je af: “Wat is de invloed van krimp op deze kernwaarden?”

- Betrokken mensen uit beide dorpen die affiniteit hebben met een of enkele kernwaarden

- Ondernemers- Actieve mensen en mensen die minder betrokken zijn- Mannen en vrouwen- Oud en jong- Nieuwkomers en dorpelingen- Jongeren (oud-inwoners die weer terug willen)

Werkgroep samenstellen

HuiswerkVoor volgende keer

1. Kernwaarden verzamelen2. Nadenken over invloed krimp op kernwaarden3. Kandidaten voor werkgroep vormen

Wat gaan we de volgende keer doen?- Kernwaarden doornemen- Samenwerkingsmogelijkheden benoemen- Communicatie met inwoners opstarten

Wanneer is dat???Eind november / begin december

AfsluitingHoe vond je het gaan?

• Gaan we verder? • Vragen?• Enthousiast?• Organisatie werkgroep• Vervolgafspraken

Contactgegevens

Josien Durieux-Hissinkjosiendurieux@vkkgelderland.nl 06-16700586 / 0314-631168Consulent. Niet altijd aanwezig, wel betrokken

Monique van Kampenmoniquevankampen@gmail.com06-23966703Procesbegeleider

Pieter Klopp.klop5@chello.nl06-14119220Procesbegeleider