Kaderrichtlijn Water en Natura 2000:Kansen voor vernieuwend waterbeheer

Leo Santbergen

Dinsdag 5 oktober 2010Tilburg, Brabantse Milieu Federatie

Water kleurt het leven

Ambitieuze systematiek voor alle Europese wateren

Wanneer is de kaderichtlijn water geslaagd?Antwoord: Gezond water zonder blauwalg-plagen

©Leo Santbergen/VZM, 12/10/2007

Wanneer is de kaderichtlijn water geslaagd?Antwoord: Goede landbouwpraktijken

Wanneer is de kaderichtlijn water geslaagd?Antwoord: Natuurlijkere watersystemen

Wanneer is de kaderichtlijn water geslaagd?Antwoord: Sociaal-economische winst

De (potentiële) meerwaarde van de KRW?

• Nieuwe politieke aandacht

• Versterking van internationale samenwerking

• Niet afwentelen

• Actieve participatie

• Watercondities voor beschermde gebieden

Deelgebied Brabant-West = Maas en Schelde

Maas

Schelde

25 waterlichamen in Brabant-West

De (potentiële) valkuilen van de KRW?

• Feestje van de overheden, weinig actieve participatie

• Kosteneffectiviteit maatregelen

• Hoog hangend fruit kost heel veel geld

• Lange termijn baten lastig te kwantificeren

• Polarisatie: Landbouw/industrie versus natuur

• Tweedeling waterlichamen en overig water

Al veel bereikt, nu het hoog hangend fruit!

,

,2

,4

,6

,8

1,

1,2

1,4

1-1-1981 1-1-1985 1-1-1989 1-1-1993 1-1-1997 1-1-2001 1-1-2005 1-1-2009

jaar

t-P

mg

/l

totaal-fosfaat

trendlijn (polynoom)

Goede landbouwpraktijken

Waar staan we nu?

Waar staan we nu?

Waar staan we nu?

Biologische chemie (GEP/GET/MEP)

0,00

10,00

20,00

30,00

40,00

50,00

60,00

70,00

80,00

90,00

100,00

1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010

per

cen

tag

e g

oed

e b

eoo

rdel

ing

en p

er ja

ar

P-totaal

N-totaal

Ammonium

biologische chemietotaalLineair (P-totaal)

Lineair (N-totaal)

Lineair (Ammonium)

Lineair (biologischechemie totaal)

Waar gaan we heen?

2009 2021

2027

Waar gaan we heen?

Trendbreuk: Planet + People = Profit

© Cartoons by Loet van Moll

Schaduwkanten van de Deltawerken (huidige toestand)

Actuele Waterkwaliteit VZM: strijd tegen blauwalg

• Lichte verbetering P gehalten in afgelopen 4-5 jaar: structureel of tijdelijk?

• 13 augustus 2010: innamestop drie punten op Tholen en St. Philipsland

Krammersluizen 20 augustus 2010Inlaat Nieuw-Vossemeer

De toekomst van de Delta: zouter

Alternatieve zoetwatervoorziening bij zout Volkerak-Zoommeer

Eerst het

Zoet, dan het Zout!

Slimmer omgaan met het beschikbare zoetwater

70

20

60

1000

35700

70

20

60

1000

35

70

20

60

70

20

60

1000

35700

Meekoppelkansen voor integrale gebiedsontwikkeling

Meekoppel kansen Bergen op Zoom?

Meekoppelkansen Binnenschelde en Markiezaatsmeer?

• Uitgangssituatie:

– slechte watersysteemkwaliteit; fosfaatrijke waterbodem

– gefaseerd herstel (KRW: uiterlijk in 2027)

– meekoppelkansen zout VZM

Doorzicht Binnenschelde 1989 – 2008

0

5

1 0

1 5

2 0

2 5

30-1

-198

9

30-1

-199

0

30-1

-199

1

30-1

-199

2

30-1

-199

3

30-1

-199

4

30-1

-199

5

30-1

-199

6

30-1

-199

7

30-1

-199

8

30-1

-199

9

30-1

-200

0

30-1

-200

1

30-1

-200

2

30-1

-200

3

30-1

-200

4

30-1

-200

5

30-1

-200

6

30-1

-200

7

30-1

-200

8

d a tu m

zich

t in

dm.

D o o rz ic h t

830002

0

70000

140000

210000

280000

350000

420000

490000

560000

630000

700000

29-mei 4-jul 19-jul 29-aug 24-okt 9-nov

blauwwieren groenwieren sieralgen

kiezelwieren overige algen pantserwieren

Meekoppel kansen Bergen op Zoom?

Water uit de wal: efficiënt omgaan met zoet water

Maandelijks vloeit gemiddeld

500.000 (zomer) tot bijna 6 miljoen m3 kwelwater (winter) uit de wal ongebruikt naar de Westerschelde

Kostenefficiënt benutten van kwelwater Brabantse Wal en/of effluent RWZI Bath

Stellingen:

1. Gezond water vraagt om een gezamenlijk plan van overheden en niet overheden, vertaald in een integraal gebiedscontract.

2. Om polarisatie te doorbreken moet de BMF actief de samenwerking met andere sectoren (landbouw, industrie,…) zoeken voor verkennen van duurzame, haalbare en betaalbare maatregelen.