Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water...

20
16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - Water

Transcript of Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water...

Page 1: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

16 maart 2011

Kaderrichtlijn Water

Diederik van der Molen

Projectleider KRW

DG - Water

Page 2: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

Inhoud

• Introductie KRW

• Wat is er nieuw door de KRW?

• Wat heeft de KRW tot nu toe opgeleverd?

• Lessons learned

• Proces voor de komende jaren

2 16 maart 2011Ministerie van Infrastructuur en Milieu

Page 3: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

3

Wat is “Kaderrichtlijn Water” ?

• Ruim 70 bladzijden (saaie) nogal juridische tekst

• EU Water Framework Directive – 22 dec 2000

1. Water = grondwater (kwaliteit&hoeveelheid) en oppervlaktewater

(kwaliteit): zoetwater en kustwater ≠ waterbodem

2. Framework = EU kader, deels nationaal invullen ≠ generieke EU-

normen

3. Directive/richtlijn = wel wettelijk verbindend ≠ vrijblijvend

• Hoofddoel:

– beter integraal waterbeheer

– gelijk (economisch) speelveld in Europa

Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 maart 2011

Page 4: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

4

Doelen van de KRW

• Beschermen en verbeteren van watersystemen

• Voorkomen van achteruitgang

• Duurzaam watergebruik

• Economisch verantwoord waterbeheer (kostenterugwinning waterdiensten)

• Elimineren van prioritair gevaarlijke stoffen

• Extra bescherming van beschermde gebieden (natuur, drinkwater)

Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 maart 2011

• Realiseren van de ‘goede toestand’ in 2015

• Grondwater

– Goede chemische toestand & Goede kwantitatieve toestand

• Oppervlaktewater

– Goede chemische toestand & Goede ecologische toestand

� Uitzondering in tijd en hoogte mogelijk!

Page 5: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

5

Wat is nieuw tov situatie vóór 2000?

• Nieuwe Europese watertaal

• Stroomgebiedgrenzen i.p.v. staatkundige grenzen

• Waterlichamen als werkeenheid

• Nieuw planinstrument (stroomgebiedbeheersplannen, maatregelpakketten)

• Strikt tijdpad:

– 2000: start,

– 2005: problemen in beeld,

– 2009: plan en maatregelprogramma,

– 2012: maatregelen operationeel,

– 2015: goede toestand,

– 2015 en 2021: update plannen

• Maatregelen als resultaatverplichting

• Centrale + brede rol ecologie (juridisch verankerd)

• Hydromorfologie: sterk veranderd en kunstmatige waterlichamen

Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 maart 2011

Page 6: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

6

Stroomgebieden

Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 maart 2011

Page 7: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

7

Afstemming planvorming

Rijksnota 1 x

Gemeentelijke plannen `467x

Waterschapsplannen 26x

Provinciale plannen 12x

Stroomgebiedbeheersplan

KRW

(4x)

Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 maart 2011

Page 8: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

Kaderrichtlijn Water8

26 februari 2007

College KRW voor UU 8

Huidige situatieHuidige situatie- Beperkte normalisatie- Beïnvloeding landbouw

- Beperkt aantal knijpstuwen aanwezig

RatumsebeekLangzaam stromende middenloop / benedenloop op zand

- Hoog ambitieniveau

Page 9: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

Kaderrichtlijn Water9

26 februari 2007

College KRW voor UU 9

Toekomstige situatieToekomstige situatie- Retentie water

- Oude meanders aansluiten- Beschaduwing

RatumsebeekLangzaam stromende middenloop / benedenloop op zand

- Hoog ambitieniveau

Page 10: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

Kaderrichtlijn Water10

26 februari 2007

College KRW voor UU 10

Huidige situatie-Kanalisatie en beschoeiïng oevers - Stuwen - Te diep zomerbed

- Landbouw in winterbed- Onnatuurlijke peilverschillen, daardoor ontbreken moerassen en overstromingsgebieden in winter.

- Inperking door dijken

Overijsselse Vecht Langzaam stromend riviertje op zand / klei - hoog ambitieniveau

Page 11: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

Kaderrichtlijn Water11

26 februari 2007

College KRW voor UU 11Overijsselse Vecht Langzaam stromend riviertje op zand / klei - hoog ambitieniveau

Toekomstige situatie

- Aankoppelen geïsoleerde meanders (niet alle)

- Oeverbeschoeiïng weghalen (waar mogelijk)

- Stuwen (op termijn) vervangen door cascades - Zomerbed

verondiepen - Landbouw op grotere afstand van zomerbed - Natuurlijker peilbeheer

- Aanleg poelen winterbed

Page 12: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

Wat heeft de KRW tot nu toe opgeleverd?

1. Veel werk voor ecologen en vele anderen!

2. We spreken veel meer de zelfde watertaal

3. Extra druk op generiek beleid (mest, bestrijdingsmiddelen)

4. Extra investering op aanvullende maatregelen

5. Water-ecologie juridisch beter gezekerd

6. Beter (inter)nationaal wateroverleg

12 16 maart 2011Ministerie van Infrastructuur en Milieu

Page 13: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

13

Extra investeringen van aanvullende maatregelen

Miljoen € Eems Maas Rijn Schelde Totaal

Periode 2010-

2015

149 503 1.502 74 2.228

Periode 2016-

2027

119 780 1.076 27 2.002

Totaal 268 1.283 2.578 101 4.230

• 3,5 miljard € regionale wateren en 0,7 miljard € rijkswater

• maar stijging waterschapslasten gering (<1% per jaar)

Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 maart 2011

Page 14: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

Overlegstructuur nationaal

14 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 maart 2011

Nationale kolom Regionale kolom

Staatssecretaris Infrastructuur en Milieu

Landelijk Bestuurlijk Overleg Regio’s

Nationaal Water Overleg

Directeuren Water Overleg

Agenda Overleg Water

Cluster MRE en werkgroepen

Regionaal Bestuurlijk Overleg

Regionaal Ambtelijk Overleg

Werkgroepen / gebiedsgroepen

RAO voorzitters

CSN .

OWN .

Klank-bordgroep

Nationale kolom Regionale kolom

Staatssecretaris Infrastructuur en Milieu

Landelijk Bestuurlijk Overleg Regio’s

Nationaal Water Overleg

Directeuren Water Overleg

Agenda Overleg Water

Cluster MRE en werkgroepen

Regionaal Bestuurlijk Overleg

Regionaal Ambtelijk Overleg

Werkgroepen / gebiedsgroepen

RAO voorzitters

CSN .

OWN .

Klank-bordgroep

• provincie, waterschap en gemeente samen aan zet!

• internationaal: buurlanden spreken ons aan op Kierbesluit

Page 15: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

15

Lessons learned

Neem kennis van het boekje Tien Jaar Ervaring!

Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 maart 2011

Page 16: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

16

Lessons learned: Draagvlak is belangrijker dan ecologische kennis

• Werken aan ecologische maatlatten is leuk en nodig

• Goede ecologische analyse is belangrijk

• Maar: maatregelen komen er alleen met draagvlak

• Publieke participatie > Bestuurlijk draagvlak

• Neem anderen mee naar het water en deel je enthousiasme – en houd rekening met tegenslagen!

Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 maart 2011

Page 17: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

17

Lessons learned: Niet alles hoeft ‘natuurlijk’!

• KRW is een Framework <> ‘Het moet van Europa’

• Wees ambitieus maar ook realistisch!

� Moeten sloten en kanalen allemaal natuurvriendelijke oevers hebben?

� Moet de Baakse beek meanderen?

� Hoe reëel is het om overal natuurlijk peil na te blijven streven?

� Vismigratie bevorderen in/uit kunstmatige polders?

� P norm in diepe polders van west-Nederland?

Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 maart 2011

Page 18: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

18

Lessons (to be) learned: Waterlichamen en beschermde gebieden1. Waterlichamen

• Niet al het water valt onder één van > 700 waterlichamen

• In sommige regio’s > 75% van het wateroppervlak niet!

• Doelen buiten waterlichamen niet juridisch bindend vastgelegd

• Geen KRW monitoring buiten waterlichamen

• Wel beleid (puntlozingen, mestbeleid)

2. Beschermde gebieden

• Doelen gescheiden

• Watermaatregelen allemaal in waterplannen en stroomgebiedbeheerplan

• Uitzonderingen KRW ook van toepassing in beschermde gebieden (tenzij richtlijn beschermd gebied anders zegt)

• Doelen Natura2000 gebied hoeven niet in 2015 gerealiseerd te zijn

• Strijdigheid in doelen KRW en N2000 zwaar overschat! Wel keuze maken!

Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 maart 2011

Page 19: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

19

Lessons (to be) learned: Geen achteruitgang

• KRW art 4.1.a.i: “leggen de lidstaten de nodige maatregelen ten uitvoer ter voorkoming van achteruitgang van de toestand…..”

• Uitgewerkt in Amvb:

– Tussen planperiodes (6 jaar i.p.v. jaar tot jaar)

– Toestandklassen en niet concentratie / Ecologische Kwaliteits Ratio

– Behalve in laagste klasse

– Per stof of kwaliteitselement

– Getoetst aan plan i.p.v. een lozing / ingreep

Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 maart 2011

Page 20: Diederik van der Molen Projectleider KRW DG - · PDF file16 maart 2011 Kaderrichtlijn Water Diederik van der Molen Projectleider KRW DG -Water

20

Tot slot: proces in de tijd op hoofdlijn

Ministerie van Infrastructuur en Milieu

• 2011: Werkprogramma en Onderzoeksmaatregelen

– Mrt/apr 2011: themabijeenkomsten werkprogramma

– Eind 2011 formele inspraak werkprogramma

• 2012: Nationaal kader voor gebiedsproces

– 22 dec: rapportage voortgang maatregelen aan EC

• 2013: Gebiedsproces

– 1e helft 2013: publieke participatie resterende beheerkwesties

• 2014: Ontwerp-plannen

• 2015: Definitieve plannen

– 1e helft 2015: publieke participatie ontwerp-plannen

16 maart 2011