Kaderprogramma Energiebesparend Wonen 2016 · geïmplementeerd. Op 23 november 2016 is door RVO op...

Kaderprogramma Energiebesparend Wonen 2016

“Het versnellen van energiebesparing in huis”

Eindrapportage 2016

15-3-2017

verplichtingennummer H18-8660

Eindrapportage Kaderprogramma Energiebesparend wonen

2016

Pagina 2 van 53

Colofon Datum 15-3-2017 Contactgegevens (030) 2305070 [email protected] www.milieucentraal.nl Nicolaas Beetsstraat 2A 3511 HE Utrecht Bankgegevens IBAN: NL64INGB0007863822 BIC: INGBNL2A Kamer van Koophandel 41266140


2016

Pagina 3 van 53

Inhoudsopgave

1. Voorwoord .................................................................................................................................. 4 2. Overzicht van projecten .............................................................................................................. 6 3. Projecten in relatie met Energieakkoord .................................................................................... 8

3.1 Energielabel.nl ..................................................................................................................... 8 3.2 Online tools energielabel woningen ................................................................................... 9 3.3 VerbeterUwHuis.nl ............................................................................................................ 10 3.4 Voorlichtingsprogramma energiebesparing ..................................................................... 11 3.5 Communicatie zuinige apparaten ..................................................................................... 12 3.6 Ondersteuning regionale energieloketten met content en kennis van Milieu Centraal . 13 3.7 Slimme meter en energieverbruiksmanagers: grip op je energierekening....................... 14

4. De vraagbaak en publiciteit ....................................................................................................... 17

4.1 Gevalideerde kennis over energiebesparing in huis ......................................................... 17 4.2 Milieucentraal.nl ............................................................................................................... 20 4.3 Vergroten van de online vindbaarheid .............................................................................. 28 4.4 Advies op maat .................................................................................................................. 30 4.5 Mediaservice energie ........................................................................................................ 32 4.6 Interactief: sociale media en nieuwsbrieven .................................................................... 38 4.7 Energiesubsidiewijzer.nl .................................................................................................... 42 4.8 Ervaringenmetenergie.nl ................................................................................................... 43 4.9 Consumer Insights ............................................................................................................. 44

5. Contentservice voor bedrijven en maatschappelijke organisaties ........................................... 46

5.1 Contentservice voor bedrijven .......................................................................................... 46 5.2 Contentservice voor maatschappelijke organisaties ........................................................ 47

6. Specifieke projecten .................................................................................................................. 48

6.1 OK CV ................................................................................................................................. 48 6.2 Communicatie over opbrengst zonnepanelen .................................................................. 49 6.3 Slimme thermostaten en energiebesparing ...................................................................... 49 6.4 Onderbouwing van comfortvoordelen.............................................................................. 50 6.5 Het ontwikkelen van nieuwe projecten ............................................................................ 50

7. Externe samenwerking en programma-management .............................................................. 52

7.1 Externe samenwerking en het delen van ervaringen........................................................ 52 7.2 Programma-management ................................................................................................. 53


2016

Pagina 4 van 53

1. Voorwoord Voor u ligt de eindrapportage van het Kaderprogramma Energiebesparend Wonen 2016. Het kaderprogramma bestaat uit ruim 20 projecten. Per project wordt verslag gedaan van de activiteiten en resultaten. De rapportage wordt beëindigd met een financieel overzicht.

Het versnellen van energie besparen Energiebesparing is een wezenlijk onderdeel in een strategie naar een duurzame energievoorziening. Hoewel woonconsumenten zeker belangstelling hebben voor energie besparen en het nodige doen, zijn extra impulsen nodig om het tempo te versnellen. Het Kaderprogramma Energiebesparend Wonen bundelt de inzet van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal om aan deze versnelling bij te dragen. Het versnellen van energiebesparing lukt alleen door slim aan te sluiten bij de klantreis: de weg die de woonconsument aflegt naar een energiezuinig huis. In het plan voor het Kaderprogramma 2016 hebben we een beschrijving gegeven van de contouren van deze klantreis, de rol van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal in het versnellen van energiebesparing, en de uitwerking van deze rol in een aantal concrete projecten. In deze rapportage gaan we hier niet verder op in en verwijzen we naar het plan (6 november 2015).

Hoofddoelen van het kaderprogramma Het Kaderprogramma heeft twee hoofddoelstellingen:

In samenhang met diverse landelijke en lokale activiteiten hebben huurders en eigenwoningbezitters meer aandacht voor en kennis van energiebesparing in huis, en nemen ze vaker de stap om met energiebesparing in huis aan de slag te gaan.

Er is meer eenduidigheid in de informatie over energiebewuste keuzes, doordat media, organisaties en bedrijven gebruik maken van de gevalideerde kennis van Milieu Centraal over energiebesparend wonen en Milieu Centraal gebruiken als betrouwbaar doorverwijsadres.

De resultaten in 2016 De uitvoering van het Kaderprogramma is in 2016 is goed verlopen. Het bezoek aan milieucentraal.nl is fors gestegen (+36%). De aandacht van media blijft op hoog niveau. De ‘achterban’ op sociale media groeit gestaag. Milieu Centraal is betrokken bij een groot aantal initiatieven om energiebesparing in huis te bevorderen, zoals energieloketten, de landelijke campagne Energie besparen doe je nu, een ‘gids’ voor gekwalificeerde isolatiebedrijven (wij-isoleren.nl) en communicatieactiviteiten van isolatie- en energiebedrijven, banken, netbeheerders en meer. En Milieu Centraal heeft met Energielabel.nl, Energiesubsidiewijzer.nl, VerbeterUwHuis.nl, Vergelijkmijnenergieverbruik.nl en Energieverbruiksmanagers.nl een heel gerichte dienstverlening voor woonconsumenten die hun weg zoeken naar een energiezuiniger huis.


2016

Pagina 5 van 53

De resultaten ten opzichte van de kwantitatieve doelen zijn:

Op de website www.milieucentraal.nl zullen 1 miljoen pageviews per jaar gerealiseerd worden met onderwerpen over energiebesparend wonen. Resultaat in 2016: 2,4 miljoen pageviews ‘energie’. Jaardoel ruimschoots gerealiseerd.

Milieu Centraal heeft op het brede terrein van energiebesparend wonen Advies op Maat modules beschikbaar voor consumenten. Het gezamenlijk bereik van deze modules is 100.000 bezoeken per jaar. Resultaat in 2016: 150.338 bezoeken. Jaardoel ruimschoots gerealiseerd.

Milieu Centraal realiseert in printmedia free publicity voor het onderwerp energiebesparend wonen met een advertentiewaarde van 1 miljoen euro per jaar. Resultaat in 2016: een advertentiewaarde van 2,7 miljoen voor het thema ‘energie’. Jaardoel ruimschoots gerealiseerd.

Milieu Centraal is 20 keer op radio en/of TV per jaar te zien en te beluisteren met onderwerpen over energiebesparend wonen. Resultaat in 2016: 16 RTV optredens. Jaardoel niet helemaal gerealiseerd.

Milieu Centraal is content partner voor 15 bedrijven of maatschappelijke organisaties (los van de regionale energieloketten). Resultaat in 2016: 22 samenwerkingen. Jaardoel ruimschoots gerealiseerd.

Campagne ‘Energie besparen doe je nu’ stond centraal In samenspraak met het Ministerie is besloten om de aandacht en middelen die begroot was voor specifieke projecten tijdens de uitvoering van het Kaderprogramma zoveel mogelijk te benutten voor de campagne Energie besparen doe je nu. Sommige projecten zijn daardoor niet of minder intensief uitgevoerd. Vera Dalm, directeur Puk van Meegeren, manager communicatie/ programmamanager energie in huis Milieu Centraal Utrecht, 15-3-2017

http://www.milieucentraal.nl/


2016

Pagina 6 van 53

2. Overzicht van projecten

In het plan 2016 zijn de volgende projecten opgenomen. In hoofdstuk 3 wordt de uitvoering van

de projecten besproken.

Invulling geven aan acties van het Energieakkoord

Energielabel.nl

Bijdrage aan de tools Energielabelvoorwoningen.nl en Zoekuwenergielabel.nl (mogelijk vervolgd in energielabelatlas.nl)

VerbeterUwHuis als adviestool ná het aanvragen van het energielabel

Bijdrage aan voorlichtingsprogramma energiebesparing

Communicatie onzuinige apparaten

Ondersteuning regionale energieloketten (ism VNG)

Slimme meter en energieverbruiksmanagers

Een betrouwbare vraagbaak en publiciteit over energiebesparing in huis

Gevalideerde kennis over energiebesparing in huis

Praktische, betrouwbare, actuele en aantrekkelijke informatie over energiebesparing in huis op milieucentraal.nl (tekst, foto’s, infographics, webvideo’s)

Vergroten van de online vindbaarheid van betrouwbare informatie over energiebesparende maatregelen

Online Advies op maat over specifieke energiebesparende maatregelen, zoals dakisolatie, vloerisolatie en zonnepanelen

Mediaservice: beantwoorden van vragen van journalisten en media actief benaderen

Sociale media: Twitter, Facebook, Nieuwsbrief

www.energiesubsidiewijzer.nl

www.ervaringenmetenergie.nl

Consumer Insights Vergroten eenduidigheid van informatie

Contentservice voor bedrijven

Contentservice voor maatschappelijke organisaties Specifieke projecten

OK CV

Communicatie over opbrengsten zonnepanelen

Slimme thermosstaten en energiebesparing

Hulp bij het kiezen van een slimme thermosstaat

Onderbouwing van comfortvoordelen

Het ontwikkelen van nieuwe projecten


2016

Pagina 7 van 53

Programma-management en externe samenwerking

Externe samenwerking en het delen van ervaringen

Programma-management: aansturing, interne afstemming, en rapportages


2016

Pagina 8 van 53

3. Projecten in relatie met Energieakkoord Het Energieakkoord is een belangrijk kader voor dit programma. Milieu Centraal is bij verschillende acties van het Energieakkoord betrokken:

Milieu Centraal beheert de website www.energielabel.nl, een toegankelijke site met feitelijke informatie over het energielabel en ook veelgestelde vragen met betrekking tot het aanvragen van een definitief energielabel.

Milieu Centraal is verantwoordelijk voor de instructieteksten en filmpjes in de webtool voor het energielabel woningen.

Milieu Centraal is verantwoordelijk voor de teksten in de module zoekuwenegrielabel.nl.

Milieu Centraal is verantwoordelijk voor de adviesmodule VerbeterUwHuis, die één van de doorverwijzingen wordt vanaf de officiële website voor het opstellen van een energielabel woningen.

Milieu Centraal participeert in de werkgroep voor een landelijke voorlichtingscampagne over energie besparen en zal een rol spelen in de uitvoering van onderdelen van de campagne.

Milieu Centraal is een van de partners in de uitvoering van het actiepunt gericht op het vervangen van oude apparaten.

Milieu Centraal is contentpartner voor de energieloketten van regionale allianties (in samenwerking met VNG).

De website www.energieverbruiksmanagers.nl van Milieu Centraal gaat een rol spelen in de communicatie bij het aanbieden van een slimme meter (in samenwerking met netbeheheerders en EnergieNL).

Milieu Centraal is contentpartner van de website van het Energiebespaarfonds (www.ikinvesteerslim.nl) als het gaat om de informatie over de 14 energiebesparende maatregelen.

3.1 Energielabel.nl Deze goed vindbare website (met trefwoord “energielabel” nummer 1 en 2 in organische zoekresultaten van Google) is dé portal als het gaat om energielabels in het algemeen en het energielabel woningen in het bijzonder. De site heeft deze rol met 1,3 miljoen bezoeken in 2015 meer dan waargemaakt, vooral in de eerste helft van het jaar in de weken waarin het voorlopig energielabel is verstuurd.

Activiteiten De website energielabel.nl ‘staat’. Er zijn daarom dit jaar geen aanpassingen gepleegd. Wel is er wat contentbeheer gedaan, zoals op het onderwerp ‘veelgestelde vragen energielabel woningen’.

Resultaten In 2016 is de site 707.143 keer bezocht. Dat is gemiddeld per dag iets meer dan 2000. Het bereik is daarmee aanzienlijk te noemen. Het bezoek is lager dan in 2015. Dat jaar was een topjaar, gezien de publiciteit over de invoering van het vernieuwde energielabel voor woningen. Maar het bezoek is ruim 3 keer hoger dan in 2014 (215.000 sessies). 80 Procent van het bezoek had betrekking op het energielabel woningen, 9 procent op energielabel elektrische apparaten en 11 procent op energielabel auto’s.

http://www.energielabel.nl/

http://www.energieverbruiksmanagers.nl/

http://www.ikinvesteerslim.nl/


2016

Pagina 9 van 53

Bezoek www.energielabel.nl 2016

3.2 Online tools energielabel woningen

Energielabelvoorwoningen.nl Woningeigenaren kunnen via de webtool ‘Energielabelvoorwoningen.nl’ hun voorlopige energielabel definitief maken. Voor deze tool heeft Milieu Centraal de instructieteksten en instructieve webvideo’s gemaakt. Deze teksten en video’s worden mogelijk aangepast. Dit project reserveert hiervoor de ruimte. Aanpassingen zijn in 2016 niet aan de orde geweest.

Zoekuwenerergielabel.nl Woningeigenaren kunnen via de webtool ‘Zoekuwenergielabel.nl’ kijken welk voorlopig en definitief energielabel hun woning heeft. Samen met RVO is onderzocht hoe deze site verbeterd kan worden. Milieu Centraal heeft hiervoor in 2015 een plan geschreven en is een verkennend traject voor een offerte gestart. Om een goede afweging te kunnen maken tussen investering en mogelijk opbrengst is het nodig om inzicht te krijgen in bezoekcijfers. Aanvankelijk was door RVO geen monitoringtool geïmplementeerd. Op 23 november 2016 is door RVO op zoekuwenergielabel.nl Google Analytics toegevoegd. In 5 weken is zoekuwenergielabel.nl 78.000 keer bezocht (ongeveer 15.000 per week). Dat is per dag vergelijkbaar met energielabel.nl, dus best veel bezoek. Het herhaalbezoek is relatief hoog (48%).


2016

Pagina 10 van 53

Gezien de late beschikbaarheid van analysegegevens én de prioriteit voor de campagne Energie besparen doe je nu zijn uren en middelen van dit project grotendeels doorgeschoven naar de campagne.

3.3 VerbeterUwHuis.nl De applicatie VerbeterUwHuis biedt op maat een oriëntatie op de mogelijkheden tot energiezuiniger en comfortabeler maken van je huis, en wijst op vervolgstappen. Concreet gaat het om woningisolatie, zuinige installaties voor verwarming en ventilatie, en zonnepanelen. VerbeterUwHuis staat los van een commercieel belang, en biedt betrouwbare info. In 2015 is heel hard gewerkt aan een de koppeling van VerbeterUwHuis aan de nieuwe database van Energiebesparingsverkenner Woningen. Daarbij is de interface (de interactie met de gebruiker en de vormgeving) aangepast. De gebruiker wordt beter geholpen om een pakket van maatregelen door te rekenen op kosten en besparingen.

Activiteiten In 2016 is aandacht besteedt aan de toelichtende teksten en invulling van de vervolgstappen. Een tweede onderdeel is onderdeel is het realiseren van verbeteringen van de interface op grond van reacties van gebruikers en monitoring van data uit Google Analytics. In januari 2017 zijn deze verbeteringen live gegaan.


2016

Pagina 11 van 53

Resultaten In 2016 is VerbeterUwHuis 75.270 keer bezocht. Dat is gemiddeld per dag 206. Het aantal bezoeken ligt op het niveau van 2014. In 2015 was het bezoek uitzonderlijk hoog, als gevolg van de publiciteit over het voorlopig energielabel. De bezoekduur is met 5 minuten lang, een teken dat bezoekers de adviesmodule echt met aandacht bezoeken. Het herhaalbezoek is met 20% relatief laag. Bezoek www.verbeteruwhuis.nl in 2016

3.4 Voorlichtingsprogramma energiebesparing BZK heeft begin 2016 initiatief genomen tot een landelijke voorlichtingscampagne. Milieu Centraal vervult hierin een aantal taken. Hierover is zeer intensief contact met BZK (Linda Hulspas). Vandaar dat de rapportage beknopt blijft. Advies over nadere invulling voorlichtingsprogramma Milieu Centraal is een actief lid van het campagneteam. Taken: klankbord voor het ontwikkelen van de campagnestrategie, zorg dragen voor een afstemming tussen campagne en campagnewebsite, adviseren van de PR en over het gebruik van sociale media.

Contentpartner voor allerlei middelen Milieu Centraal heeft allerlei communicatie-uitingen gecheckt op inhoudelijke juistheid, en ook meegedacht over de boodschap. Ontwikkeling en beheer van de campagnewebsite Milieu Centraal heeft de campagnewebsite ontwikkeld en gaat deze beheren. Hierbij is er een intensieve afstemming met (grotere) regionale energieloketten geweest. Ook is er overleg met VvE Belang en met NEF. De ontwikkeling is afgerond. De website staat live: www.energiebesparendoejenu.nl.

http://www.energiebesparendoejenu.nl/


2016

Pagina 12 van 53

Site voor het vinden van betrouwbare aanbieders Onderdeel van de campagne, maar ook onderdeel van de reguliere informatievoorziening van Milieu Centraal, is een gebruiksvriendelijke doorverwijzing naar betrouwbare aanbieders van energiebesparende maatregelen. Milieu Centraal is partner voor VENIN in het realiseren van een overzicht van isolatiebedrijven die aan bepaalde kwlaiteitseisen voldoen.

Facebook Energie besparen doe je nu Milieu Centraal het de Facebookpagina opgezet en beheert deze samen met het bureau S&P.

Profielpagina Energieloketten De verwijzing naar energieloketten vraagt speciale aandacht, omdat de verschillen in dienstverlening tussen de energieloketten groot zijn. Een simpele link volstaat niet. De koppeling tussen campagnesite en energieloketten verloopt via een profielpagina. Milieu Centraal heeft hier een opzet voor gemaakt, in overleg met energieloketten, en heeft alle gegevens verzamelen van Energieloketten verzameld. Deze laatst genoemde taak (gegevens verzamelen) is bekostigd uit een brijdrage van de VNG.

3.5 Communicatie zuinige apparaten Eén van de acties uit het Energieakkoord is het vervangen van oude, onzuinige apparaten. Milieu Centraal heeft de actie Energievreters, pak ze aan! in 2014 en 2015 opgepakt samen met onder ander Uneto-VNI (retailketens) en Stichting Witgoed. In de eerste helft van 2016 zijn oriënterende gesprekken gevoerd met Stichting Witgoed en Uneto VNI over een herhaling van de campagne zuinige wasdroger kopen. Dit heeft geen concreet resultaat opgeleverd. Ook heeft Milieu Centraal (binnen het kaderprogramma van IenM) een overzicht gemaakt van waar de grootste winst te behalen valt bij de verschillende categorieën apparaten. Vroegtijdige vervanging speelt vooral bij koelkast / vriezer, droger en onzuinige lampen. Bij wasmachine, televisie en ventilatie unit is het niet duidelijk of vroegtijdige vervanging winst op kan leveren. Er blijken geen andere productgroepen te zijn waarbij vroegtijdige vervanging milieuwinst oplevert of waarbij in aankoop heel erg veel verschil in zuinigheid is tussen de verschillende apparaten. In de tweede helft van 2016 heeft Milieu Centraal samen met GfK een consumentenonderzoek gedaan naar de misverstanden die er heersen over het eco programma van de vaatwasser. Vier op de tien mensen gebruiken hun moderne, zuinige wasmachine niet op de meest zuinige manier. Dat kost ze per wasbeurt veel meer stroom dan nodig is, tot bijna de helft meer. Het blijkt dat de eco-knop de grote onbekende is. Bij gewone katoenwasjes (40 graden) gebruikt bijna de helft van de mensen de eco-knop niet, een derde gebruikt hem wel. De overige wassers gebruiken een lagere temperatuur dan 40 graden, en zijn daarom al energiezuinig bezig. Mensen die de eco-knop niet gebruiken doen dat om twee redenen. De helft van hen denkt dat deze niet zuinig is, omdat de machine langer staat te draaien. Dat is een misvatting. Een zuinig eco-programma heeft een iets lagere temperatuur en duurt langer dan een gewoon programma: de was wordt dan met minder energie toch schoon. De lange duur gebruikt dus niet meer energie. Een andere veel voorkomende misvatting bij niet-gebruikers is dat de was minder goed schoon wordt met de eco-knop.


2016

Pagina 13 van 53

De onderzoekskosten (inhuur GfK) zijn door Milieu Centraal zelf gefinancierd. De uren voor begeleiding van het onderzoek rusten op dit project. In 2017 is dit onderzoek gebruikt voor het realiseren van free publicity. Voorbeeld van publiciteit naar aanleiding van het onderzoek

3.6 Ondersteuning regionale energieloketten met content en kennis van Milieu Centraal In het Energieakkoord is afgesproken dat er regionale energieloketten worden opgericht om woonconsumenten op lokaal niveau te bewegen tot het nemen van energiebesparende maatregelen. In opdracht van de VNG ondersteunt Milieu Centraal de energieloketten. Hiermee is Milieu centraal een extra schakel in de verbinding tussen landelijke campagne en energieloketten. De financiering van dit project komt van de VNG en loopt tot en met december 2016. Milieu Centraal ondersteunt de energieloketten met:

Content: teksten, berekeningen en tips over energiebesparing en zelf energie opwekken;

Communicatiemiddelen zoals online tools, webvideo’s, infographics en checklists voor offertegesprekken over energiebesparende maatregelen;

Advies over communicatie met bewoners over energiebesparende maatregelen;

Training voor vrijwilligers van energieloketten in de communicatie over met bewoners energiebesparing.

Op deze manier wordt de eenduidigheid van informatie voor de consument vergroot en wordt efficiënt gebruik gemaakt van reeds bestaande content en tools. Zo zijn er diverse gesprekken geweest met dienstverleners voor energieloketten Bleeve, Kuub, Duurzaambouwloket en E-vontuur, die samen een kleine 200 gemeenten bedienen. Zij maken


2016

Pagina 14 van 53

onder meer gebruik van online tools, infographics, checklijsten en andere content (al dan niet in eigen vormgeving). Daarnaast leverde Milieu Centraal content aan diverse regionale en lokale energieloketten, onder meer voor een energiekrant die in heel Drenthe huis aan huis is verspreidt. In het najaar is een website ontwikkeld waarmee energieloketten eenvoudig producten kunnen downloaden van Milieu Centraal en andere kennispartners van VNG. Ze worden dan actief geattendeerd als er nieuwe versies van die producten beschikbaar zijn, bijvoorbeeld infographics met actuele cijfers.

Begroting

De financiering van dit project komt van de VNG.

3.7 Slimme meter en energieverbruiksmanagers: grip op je energierekening

Door de grootschalige toepassing van slimme meters wordt het steeds normaler om verbruik en eigen opwek van energie te monitoren. Er zijn op dit moment 54 zogenaamde energieverbruiksmanagers beschreven op de vergelijkingssite (10 meer dan eind 2015).

Vergelijkingssite Energieverbruiksmanagers.nl Om consumenten te attenderen op het bestaan van energieverbruiksmanagers en te helpen met een keuze tussen de verschillende producten en diensten heeft Milieu Centraal in 2013 een vergelijkingssite gemaakt. Deze site speelt een rol in de communicatie van netbeheerders als bewoners een slimme meter krijgen. In is de site 156.836 keer bezocht. Dat is gemiddeld per dag 430. De bezoekduur is met ruim 4 minuten lang te noemen. In 2015 heeft deze website 144.996 bezoeken getrokken. Bezoek in 2016

Het beheer en de ontwikkeling van de website www.energieverbruiksmanagers.nl wordt gefinancierd door Netbeheer Nederland.

Evaluatie bespaarchallenges Vanuit oogpunt van het bevorderen van energiebesparing is bij verbruiksmanagers de vraag: hoe help je consumenten van data naar meer inzicht, en van meer inzicht naar energiebesparend



2016

Pagina 15 van 53

gedrag? Met dit project stimuleert Milieu Centraal dat de komst van een slimme meter in een huishouden gaat leiden tot (meer) energiebesparing. Eind 2015 is voor de website www.energieverbruiksmanagers.nl een bespaarprogramma ontwikkeld bestaande uit 5 concrete uitdagingen die met hulp van een verbruiksmanager kan halen. De uitdagingen zijn:

Challenge 1: Daag jezelf uit (een passend bespaardoel kiezen)

Challenge 2: Stop de sluipers

Challenge 3: Label je dagelijkse douche

Challenge 4: LED it shine (in één keer al je gloeilampen vervangen)

Challenge 5: Cooling Down (zuinige koelkast)

Challenge 6: Super Challenge (grote klappers) Het programma is met relatief weinig middelen ontwikkeld, met het idee om eerst te kijken hoe het gebruikt wordt en wat reacties zijn en vervolgens te beslissen wat slimme verbeteringen zijn. Deze evaluatie is in gang gezet met een aantal gesprekken met gebruikers. Maar gezien de prioriteit voor de campagne Energie besparen doe je nu is de evaluatie niet verder doorgezet (welke aanpassingen zijn nodig, gezien de reacties van gebruikers?). Ook de aanpassing van de vormgeving (externe kosten) is daarom niet uitgevoerd. De webpagina’s van de 6 challenges zijn in 2016 7.780 keer bekeken.

Plaatsing slimme meter als aangrijpingspunt Enexis heeft Milieu Centraal gevraagd om mee te werken aan een pilot om mensen te stimuleren de slimme meter ook echt ‘slim’ te gaan gebruiken. Het doel is mensen te bewegen om een energieverbruiksmanager aan de slimme meter te koppelen, zonnepanelen te nemen of de twee maandelijkse overzichten te benutten voor energiebesparing. In pilots in drie steden (Breda, Deventer en Groningen) wordt de effectiviteit van verschillende aanpakken, verschillende communicatieboodschappen en verschillende afzenders getest. De leerervaringen gaat Enexis gebruiken bij de uitrol van slimme meters naar alle huishoudens. Gezien de relevantie van deze pilot voor het bevorderen van energiebesparing in huis heeft Milieu Centraal besloten om actief te participeren en daar extra uren voor vrij te maken in het kaderprogramma. Milieu Centraal denkt mee over de opzet van de pilots en levert content. Een deel van de bewoners ontving een huis aan huis brief van Milieu Centraal. Andere bewoners kregen een brief van Enexis of de gemeente. Van de campagnewebsite is een versie van Enexis en een versie van Milieu Centraal gemaakt, met elk een eigen vormgeving en content. Milieu Centraal verzorgde presentaties over energieverbruiksmanagers en energiebesparing op informatieavonden in de wijk. Met het relatiebestand van Milieu Centraal zijn leveranciers van energieverbruiksmanagers uitgenodigd om deel te nemen aan de pilot. Milieu Centraal zorgde ook dat de energieloketten in de gemeentes bij de pilots aanhaakten. De resultaten van deze pilot worden in de loop van 2017 verwacht.

Toon en energiebesparing Eneco/ Quby heeft Milieu Centraal gevraagd om actief mee te werken aan het verbeteren van energiebesparingsadviezen die gebruikers van Toon kunnen krijgen. Deze samenwerking heeft



2016

Pagina 16 van 53

veel raakvlakken met de andere projectonderdelen. De samenwerking wordt door Quby gefinancierd.


2016

Pagina 17 van 53

4. De vraagbaak en publiciteit

4.1 Gevalideerde kennis over energiebesparing in huis Milieu Centraal ontleent haar onafhankelijke en betrouwbare status aan een uitgebreid en zorgvuldig proces van kennisontwikkeling en beheer. Het bijwerken en waar nodig uitbreiden van informatie vindt gedurende het hele jaar plaats en vormt een aanzienlijke taak. De kennisbasis wordt door onderzoekers van Milieu Centraal voortdurend geactualiseerd, herzien en waar nodig worden nieuwe onderwerpen opgepakt. In de tabel Relevante onderdelen van de kennisbasis staat een overzicht van de verschillende onderdelen van de kennisbasis. De omvang kan ook worden geïllustreerd door het feit dat de kennisbasis de inhoudelijke bron vormt voor zo’n 100 pagina’s over energie op de website van Milieu Centraal en zo’n 15 kennisintensieve Advies op maat modules en andere interactieve applicaties. Zo nodig wordt onderzoek uitbesteed aan bijvoorbeeld een universiteit of ander kennisinstituut, als bestaand onderzoek niet voldoende toegepast is voor specifieke consumentensituaties en er belangrijke hiaten zijn. Een voorbeeld van afgelopen tijd is een onderzoek naar de weerlegging van fabels over spouwmuurisolatie, dat is uitbesteed aan de TU Delft. Een maatschappelijke adviesronde onder bedrijven, branches, maatschappelijke organisaties en kennisinstituten zorgt voor diversiteit en draagvlak. Deze adviesronde wordt met name ingezet bij controversiële of nieuwe onderwerpen, waar input uit het maatschappelijk veld extra waarde heeft. De Wetenschappelijke Raad van Advies vormt het sluitstuk van de kwaliteitsborging. De leden zijn verbonden aan een onderzoeksinstituut of universiteit. De adviesraad komt drie of vier keer per jaar bijeen en adviseert over de gebruikte methodieken, de gebruikte bronnen en de onderbouwing van de consumentenadviezen die Milieu Centraal geeft. De kennisbasis is de bron voor alle informatie-uitingen van Milieu Centraal, en wordt gebruikt bij projecten, de website, Advies op maat, sociale media, contentservice en de beantwoording van mediavragen. Onderdelen ‘energiebesparend wonen’ van de kennisbasis

Energiezuinig huis

Woningisolatie: isolatieglas

Woningisolatie: dak, gevel, vloer

Woningisolatie: naad en kierdichting

Aanschaf installatie voor verwarming en warm water (HR-107, met opties zonneboiler, kleine warmtepomp, LTV, vloerverwarming)

Binnenmilieu/ ventileren

Energielabel woningen en maatwerkadvies

Zonnepanelen

Financiering van energiebesparende maatregelen


2016

Pagina 18 van 53

Specifieke activiteiten in 2016 Naast bovenstaande continue activiteiten hebben onderzoekers van Milieu Centraal de volgende zaken opgepakt. Isolatie en installaties

Overal adviseren we nu om in bestaande huizen de dakisolatie te verbeteren tot een hogere isolatiewaarde: van Rc 3,5 naar Rc 4,0. Deze wijziging is doorgevoerd in onder andere berekeningen en bedragen op de website, in de Advies-op-Maatmodule dakisolatie en in de algemene informatie over dakisolatie. De verandering heeft zowel consequenties voor de benodigde dikte aan materiaal en de daarbij horende kosten, als voor de hogere energiebesparing.

De organisatie van de database op het gebied van isolatie en daarmee samenhangend verwarmingsinstallaties is sterk verbeterd. Hierdoor kunnen wijzigingen eenvoudiger doorgevoerd worden, nieuwe berekeningen efficiënter gemaakt worden en is de consistentie tussen verschillende getallen binnen dit werkveld verbeterd. Het betreft een interne tool, waarin al onze berekeningen verantwoord en geborgd worden

De nieuwste kostenkentallen over de kosten van isolatie en installatie zijn op basis van het laatste rapport hierover van RVO aangepast.

Nieuwe HR-ketels worden nog altijd efficiënter, zeker op warmwatergebruik. Onze gegevens zijn hier op aangepast.

Onze informatie over warmtepompen is uitgebreid. We maken nu duidelijk onderscheid tussen de hybride warmtepomp en de all-electric. Ook hebben we de inschatting van de prijzen realistische gemaakt. Warmtepompen zijn een steeds beter alternatief van de HR-ketel. Om onze kennis over deze techniek te vergroten, zijn we een project gestart, samen met RVO. Dit project loopt door tot in 2017. Op basis van de uitkomsten van dit project zullen we onze informatie op de website verder uitbreiden en kunnen we gerichtere adviezen geven.

Snelle bespaartips verwarmen en warm water

Verwarming: klokthermostaat, radiatorknoppen, radiatoren, radiatorfolie, onderhoud

Stookgedrag (alle aspecten)

Gebruik warm water (alle aspecten)

Zuinige apparaten en verlichting

Verlichting

Apparaten (aankoop en zuinig gebruik): huishoudelijke apparaten en electronica

Energieverbruik in huis

Gemiddeld energieverbruik

Energieverbruik vergelijken met andere huishoudens

Gebruik energie per functie

Energieprijzen

CO2 uitstoot

Energieverbruiksmanagers


2016

Pagina 19 van 53

Duurzame energie

Op basis van een inventarisatie bij diverse leveranciers zijn de prijzen van zonnepanelen naar beneden bijgesteld. Ook is een inschatting gemaakt van de totale hoeveelheid zonnepanelen van particulieren in Nederland. De mogelijkheden van het zelf opslaan van zonne-energie met behulp van een thuisaccu zijn bekeken. Zolang teruglevering aan het elektriciteitsnet nog tegen een goed tarief mogelijk is, is het zelf opslaan van energie nog niet rendabel.

Voor zonne-energie is ook een nieuwe database aangelegd, waar alle getalsmatige informatie goed vindbaar en met verantwoording in is opgeslagen.

Alle berekeningen over zonneboilers zijn geactualiseerd. Deze veranderingen in prijs en opbrengst zijn doorgevoerd op de website en worden in de herziening van de advies-op-maat zonneboilers gebruikt. Financieel blijven zonnepanelen aantrekkelijker dan zonneboilers.

Apparaten

Alle witgoed apparaten zijn voortdurend in ontwikkeling. De regelgeving (o.a. energielabels en ecodesignrichtlijnen) worden regelmatig aangepast, met als gevolg dat ook de apparaten zelf steeds veranderen. Daarom is het een continu proces om onze informatie over vaatwassers, wasdrogers, wasmachines en koel- en vrieskasten bij te werken.

De kennisbasis over vaatwasser is het afgelopen halfjaar grondig herzien, waarbij alle achterliggende data over bijvoorbeeld de energiezuinigheid van de vaatwassers die mensen nu in hun bezit hebben veel beter verantwoord is. Ook is de vergelijking tussen de handafwas en de vaatwasser herzien. Nog altijd blijkt het energiezuiniger om de vaat met de hand te doen, zelfs als je dit vergelijkt met de zuinigste, nieuwste vaatwasser, tenzij je erg veel warm water gebruikt om de afwas voor- en na te spoelen.

Onze hele kennisbasis over verlichting is vernieuwd. De oude informatie was nog gericht was op vervanging van gloeilampen door spaarlampen en eventueel ledlampen. Een deel van de informatie ging over beperkingen specificaties van spaarlampen. Inmiddels is de LED-techniek zo verbeterd, dat voor vrijwel elke situatie een LEDlamp te krijgen is. Dat maakt de informatie uiteindelijk veel eenvoudiger, omdat LEDlampen niet de beperkingen kennen van spaarlampen (opwarmtijd, beperking in aantal schakelingen etc). Ook zijn we ons meer op de vervanging van halogeenverlichting gaan richten, omdat hier ook goede energiezuinige LED-vervangers voor zijn te krijgen. Hier is nog een flinke energiebesparing te boeken.

Er is een start gemaakt met de herziening van koel- en vrieskasten. Deze categorie is nog steeds het snelst dalend in energiegebruik van alle witgoedapparatuur. Deze herziening loopt door in 2017.


2016

Pagina 20 van 53

4.2 Milieucentraal.nl De website www.milieucentraal.nl is ingericht als vraagbaak voor een brede groep consumenten. Het thema ‘energie besparen’ is uitgewerkt in ongeveer 100 deelonderwerpen. Zie voor een overzicht www.milieucentraal.nl/energiebesparen.

Contentbeheer Dagelijks wordt er gewerkt aan het up-to-date houden van de ruim 100 pagina’s over energie besparen. Ook worden er regelmatig actuele berichten op home geplaatst. Het contentbeheer is een samenspel van communicatieadviseurs (die weten wat er speelt bij consumenten), onderzoekers (die de inhoudelijke kennis hebben) en webredacteuren (die ervaring hebben met schrijven voor het web).

Met het oog op de campagne Energie besparen doe je nu zijn alle pagina’s over isoleren en verwarming grondig herzien, en zijn er twee nieuwe pagina’s ontwikkeld (bodemisolatie, zelf dak isoleren). Met het oog op de subsidie duurzame warmte zijn de pagina’s over warmtepompen en zonneboilers grondig herzien.

Bezoek hele site (energie en milieu) De website milieucentraal.nl is in 2016 2,6 miljoen keer bezocht; dat is per dag gemiddeld 7.182 keer. Het aandeel unieke bezoekers is ongeveer 75 procent, het aandeel terugkerend bezoek 25 procent. Het totaal aantal pageviews bedroeg vorig jaar 4.521.153.

http://www.milieucentraal.nl/energiebesparen


2016

Pagina 21 van 53

Groei zet door De in 2015 begonnen groeitrend van het aantal webbezoeken zet hiermee door. In 2016 telden we op de site bijna 700 duizend bezoeken (sessies) meer dan in 2015: een groei van 36%. Bezoek met smartphone stijgt explosief In 2016 nam het bezoek via laptops en desktop computers ten opzichte van 2015 met ongeveer 100 duizend toe tot 1,3 miljoen. Maar het bezoek per smartphone steeg nog sneller: het verdubbelde naar 860 duizend. Daardoor daalde het relatieve aandeel bezoeken per computer van 58 naar 50 procent, terwijl het aandeel bezoeken per smartphone steeg van 22 naar 33 procent.

Helft van paginabezoeken gaat over thema energie Hieronder staan de paginabezoeken per thema, gebundeld naar ‘energie’ en ‘milieu’. De thema’s ‘energie’ nemen ruim de helft (53%) van het aantal paginabezoeken voor hun rekening. Daarbij wordt het thema ‘energiezuinig huis’ veruit het vaakst bekeken. Onder dit thema zitten ook veel onderwerpen: alle onderwerpen over woningisolatie, zuinige verwarming, ventilatie, energieneutraal, energieadvisering en financiering.

1.297.783

861.773

461.929

Hoe bezoeken mensen milieucentraal.nl?

desktop mobiel tablet


2016

Pagina 22 van 53

Doelstelling ruimschoots behaald De doelstelling voor 2016 was het realiseren van 1 miljoen page views binnen het thema energiebesparend wonen op de website www.milieucentraal.nl. Dat zijn er 2,4 miljoen geworden. Daarmee is het resultaat maar liefst twee en een half maal zo hoog als de doelstelling.

Paginabezoeken energie

Top 10 energie-onderwerpen op milieucentraal.nl De top 10 qua paginabezoek voor energiepagina’s wordt aangevoerd door de pagina waar mensen kunnen controleren of hun energieverbruik boven of beneden het gemiddelde ligt. Ook uitleg over

77.930129.669

171.669161.223

459.711653.153

211.7451.195.738

245.076350.114

247.220

0 200.000 400.000 600.000 800.000 1.000.000 1.200.000 1.400.000

Duurzaam vervoerBewust winkelen

Milieubewust etenKlimaat en aarde

Minder afvalIn en om het huis

Apparaten en verlichtingEnergiezuinig huis

ZonnepanelenSnel besparen

EnergiebronnenOverige energiepagina's

Paginabezoeken energiepagina's en milieupagina's 2016

Apparaten en verlichting9%

Energiezuinig huis53%

Zonnepanelen11%

Snel besparen16%

Energiebronnen11%

Onderverdeling bezoek energiepagina's 2016



2016

Pagina 23 van 53

BTW terugvragen op zonnepanelen blijft populair. Daarnaast is er veel belangstelling voor informatie over de warmtepomp en zonneboiler.

Top 40 milieucentraal.nl In de top 40 meest bezochte pagina’s valt op dat 28 van de best bezochte pagina’s betrekking hebben op het thema energie.

Paginatitel Paginaweergaven

1. Homepage Milieu Centraal 176.964

2. Gemiddeld energieverbruik 124.125

3. Heb je last van zilvervisjes of papiervisjes? 117.543

4. Welk afval mag waar? 108001

5.

Warmtepomp: combi / hybride, tips en stappenplan 103026

6. Btw op zonnepanelen terugvragen 76.545

7 Energie besparen scheelt geld 74745

8. Bespaartips verwarming 69.928

9. Subsidie woningisolatie 66.058

10. Afval scheiden en recyclen 57.004

11. Isoleren en besparen 52.777

12. Muizen in huis? Hoe krijg je ze weg? 51570

13. Zonneboiler 48958

14. Grote energieslurpers 46166

15. Subsidie energiebesparing eigen huis 42885

16. Energiebronnen 41376

42885

46166

48958

52777

66058

69928

74745

76545

103026

124125

0 20000 40000 60000 80000 100000 120000 140000

Subsidie energiebesparing eigen huis

Grote energieslurpers

Zonneboiler

Isoleren en besparen

Subsidie woningisolatie

Bespaartips verwarming

Energie besparen scheelt geld

Btw op zonnepanelen terugvragen

Warmtepomp: combi / hybride, tips en stappenplan

Gemiddeld energieverbruik

Top 10 energiepagina's 2016


2016

Pagina 24 van 53

17. Zelf vloer isoleren 40117

18. Spouwmuurisolatie 37494

19. Energieprijzen 34332

20. Kolen, olie en gas 34291

21. Kleine windmolens 34121

22. Zonnepanelen 32692

23. Energieneutrale woning 32625

24. Energiezuinig verwarmen en warm water 31605

25. Klimaatverandering 30768

26. Energie besparen 30644

27. Energiezuinig huis 30453

28. Zonnepanelen kopen 30208

29. Onkruid verwijderen 29726

30. Koelkasten en vriezers 29555

31. Last van houtstook in je buurt? 29391

32. Afval scheiden en recyclen 28266

33. Douchequiz 28141

34. Nieuwe cv of combiketel kopen 27669

35. LTV lagetemperatuurverwarming 27384

36. Mechanische ventilatie 27125

37. Groente-, fruit- en tuinafval (gft) 26396

38. Dubbel glas en HR-glas 26367

39. Kakkerlakken 25852

40. Bereken je CO2-uitstoot 25705

Waardering van de informatie Tussen 28 april 2016 en 17 mei 2016 kreeg iedere bezoeker van milieucentraal.nl de mogelijkheid om de kwaliteit van de informatie te beoordelen. Na 30 seconden verschenen 3 vragen over de kwaliteit van de informatie met een antwoordscore van 1 tot en met 10. 1.718 bezoekers beoordelen Milieu Centraal gemiddeld met een 7,6 Het tevredenheidsonderzoek is uitgevoerd met behulp van HotJar. Van de 2.341 respondenten telt Milieu Centraal alleen de 1.718 reviews mee waarbij alle drie de vragen zijn beantwoord. Het gemiddelde oordeel van alle vragen is 7,6.

https://www.hotjar.com/


2016

Pagina 25 van 53

Infographics Een infographic of informatieve illustratie geeft informatie weer met de combinatie van beeld, tekst en cijfers. Het communiceren met infographics maakt complexe informatie snel inzichtelijk en aantrekkelijk. Het gebruik van infographics kan de communicatie over energiebesparing verbeteren. Een belangrijke infographic die Milieu Centraal heeft ontwikkeld is ‘het huisje’ over kosten en besparingen van energiebesparende maatregelen. Deze infographic is volledig herzien en voorzien van een nieuw jasje. Hij wordt door diverse organisaties gebruikt.


2016

Pagina 26 van 53

Verder zijn de infographics over de wasdroger en prijs zonnepanelen geactualiseerd. Ook is een nieuwe infographic over korter douchen ontwikkeld. Nieuwe quiztool: Qzzr Halverwege 2016 introduceerde Milieu Centraal een quizmodule op haar website. Binnen een half jaar werd bijna 40.000 keer een quiz gestart en 69% van de deelnemers beantwoorde alle vragen om het eindresultaat te zien. Door de snelle en visuele uitstraling zijn de quizzen niet alleen informatief, maar ook aantrekkelijk voor acties en social media. Een quiz over douchen werd door 25 duizend mensen ingevuld.

Webvideo Bij het contentbeheer van de website hoort ook het updaten van de inhoud van webvideo’s over energiebesparende maatregelen. Op dit moment zijn dat er 16 (zie www.youtube.nl/milieucentraal). Het totaal aantal weergaven van alle video’s in de 2016 is 128.988. De top 5 bestaat uit:

http://www.youtube.nl/milieucentraal


2016

Pagina 27 van 53

Webvideo’s Weergaven op youtube.com

Mijn ervaringen met de warmtepomp 16.394

Spouwmuurisolatie 14.125

Dubbel glas aanbrengen 8.095

Radiatorfolie aanbrengen 6.758

Warmte terugwinnen met een douche-WTW 5.311

Gebruikersprofiel In het najaar is Milieu Centraal in samenwerking met EDM gestart met het monitoren van het profiel van bezoekers van milieucentraal.nl. Uit deze monitoring blijkt dat alle segmenten van de samenleving goed bereikt worden door de website Van Milieu Centraal. Qua leeftijd, inkomen, opleiding zijn de verschillen ten opzichte van gemiddeld Nederland niet groot. Opleiding bezoekers milieucentraal.nl tov heel Nederland Leefstijlen bezoekers milieucentraal.nl tov heel Nederland Wat betreft leefstijlen (Mentality van Motivaction) zijn ook alle segmenten goed vertegenwoordigd in de bezoekers van milieucentraal.nl (zie ook afbeelding):

het aandeel Moderne burgerij, Traditionele burgerij en Postmaterialisten is gemiddeld

de Postmoderne hedonisten en de Nieuwe conservatieven zijn iets oververtegenwoordigd

de Gemaksgeoriënteerden, Opwaarts mobielen en Kosmopolieten zijn iets ondervertegenwoordigd


2016

Pagina 28 van 53

(Zie voor een toelichting op de segmenten https://www.motivaction.nl/mentality/de-acht-mentality-milieus )

4.3 Vergroten van de online vindbaarheid In het najaar van 2015 is een traject gestart om de vindbaarheid van informatie over energiebesparende maatregelen op www.milieucentraal.nl te vergroten. Het woord ‘traject’ in plaats van ‘project’ geeft aan dat het vergroten van vindbaarheid een kwestie is van continue aandacht. Het gaat om monitoren, analyseren van gebruik zoektermen, aanpassingen doen in de content, kijken of er resultaat is. Voor de monitoring wordt gebruik gemaakt van MOZ (een tool om de vindbaarheid in Google systematisch te meten), een KPI dashboard (een tool om data van Google Analytics over bezoek laagdrempelig toegankelijk te maken) en Hotjar (een tool om te volgen wat een bezoeker op een pagina doet).

Activiteiten Het vergoten van de online vindbaarheid omvat activiteiten als:

Aanpassingen in de content om bepaalde zoektermen beter tot hun recht te laten komen.

Aanpassingen in de metadescriptions.

Het regelmatig plaatsen van nieuwe content op Home.

Actieve linkbuilding door contentmarketing (andere sites nemen interessante content over inclusief een link naar milieucentraal.nl).

Resultaat: Milieu Centraal wordt goed gevonden (SEO) In 2016 dankt de website driekwart van het webbezoek aan Google. De energieonderwerpen van Milieu Centraal zijn goed vindbaar. Mensen die zoeken naar tips en informatie rondom

https://www.motivaction.nl/mentality/de-acht-mentality-milieus

https://www.motivaction.nl/mentality/de-acht-mentality-milieus



2016

Pagina 29 van 53

onderwerpen over energie besparen komen onderwerpen van milieucentraal.nl vaak bovenaan tegen. Bij deze energietermen staat Milieu Centraal volgens de SEO analyse software van MOZ bovenaan:

gevelisolatie (buitenmuur isoleren, gevelisolatie, gevelisolatie buitenzijde, gevel isoleren, buitengevel isoleren, gevelisolatie buitenkant)

vloer isoleren (houten vloer isoleren)

energie besparen

energieneutraal (energieneutraal wonen, energieneutrale woning, energieneutraal huis, energieneutraal verbouwen)

subsidie isolatie, subsidie spouwmuurisolatie

energiezuinig verwarmen, energieverbruik, gemiddeld energieverbruik

isolatiewaarde dubbel glas

ventilatie (mechanische ventilatie, natuurlijke ventilatie)

zonneboiler, zonneboilers, warmtepompen

dakisolatie besparing berekenen, subsidie dakisolatie

zonneenergie, duurzame energiebronnen

klimaatverandering Bronnen van bezoek naast Google 13% surft direct naar de website van Milieu Centraal en 12% komt via een link op een verwijzende site bij Milieu Centraal terecht. Van deze verwijzende sites zijn dit de 10 belangrijkste verwijzende sites. Facebook wijst de meeste mensen door.


2016

Pagina 30 van 53

4.4 Advies op maat Belangrijke functionaliteiten van www.milieucentraal.nl zijn Advies op maat en andere interactieve applicaties als Bespaartest en Vergelijk mijn energieverbruik. Deze applicaties leveren adviezen die persoonlijk relevant zijn: welke opties zijn in de specifieke situatie mogelijk, en wat leveren die in de specifieke situatie op? Informatie die persoonlijk is wordt actiever verwerkt en leidt tot meer houdingsverandering.

Activiteiten Alle Advies op maat modules over woningisolatie zijn op de schop genomen, met het oog op de start van de subsidieregeling woningisolatie. Milieu Centraal hield rekening met extra bezoek als gevolg van de subsidie, en wilde de modules goed op orde hebben. Ook de module Zonneboiler is drastisch vernieuwd. Bij gevelisolatie zijn alleen de tekst doorlopen en zijn de cijfers (kosten) herzien. Bij dakisolatie zijn alle teksten grondig herzien, naast nieuwe berekeningen op basis van de gewenste isolatiewaarde van Rc 4 in plaats van 3,5. Bij glasisolatie vindt een zeer grondige herziening plaats, waarbij ook het achterliggende vraagschema opnieuw is gemaakt en alle berekeningen en teksten zijn herzien. Vloerisolatie is één van de meest complexe adviesmodule. Er zijn allerhande isolatiematerialen mogelijk, en de uitgangssituatie verschilt sterk per woningtype en bouwjaar. We hebben gekeken

1907

2121

2249

2415

3703

4165

4959

8114

11041

70804

0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000 80000

rvo.nl

zeelandnet.nl

kassa.vara.nl

afvalscheidingswijzer.nl

rijksoverheid.nl

vtwonen.nl

consumentenbond.nl

Twitter

energiesubsidiewijzer.nl

Facebook

Bronnen webbezoek 2016


2016

Pagina 31 van 53

naar de specifieke situatie waarin een reeds (redelijk) geïsoleerde vloer verbeterd wordt, wat in het kader van energieneutraal verbouwen een belangrijk onderwerp is. De module Verwarmingswijzer is offline gehaald, in afwachting van nieuwe cijfers over de besparing van (hybride) warmtepompen. De module zonneboiler was achterhaald. Deze is ook geheel op nieuw ingericht, met nieuwe cijfers en een sterk verbeterde interface. De applicatie Energiebespaarwijzer is offline gehaald. Deze was technisch verouderd, en herbouw paste niet in de begroting.

Nieuwe vormgeving De vormgeving is volledig vernieuwd, en aangepast aan de stijl van milieucentraal.nl.

Bezoek aan Advies op maat modules Energiebesparende maatregelen In 2016 zijn alle Advies op maat modules over energie bij elkaar ruim 150.000 keer bezocht. De doelstelling voor heel 2016 was 100.000 bezoeken. Bereik Advies op maat Energiebesparende maatregelen in 2016 en 2015

Module Aantal keer home (start)

2016

Aantal keer home (start)

2015

Vergelijk-mijn-energieverbruik 38.793 18.990

Bespaartest 27.139 29.371

Zonnepanelen 16.140 16.134

Vloerisolatie 11.796 8.045

Gevelisolatie 11.477 8.606

Zonneboiler 10.699 6.666


2016

Pagina 32 van 53

0

2

4

6

8

2012 2013 2014 2015 2016

advertentiewaarde (mln)

Bereken mijn CO2-uitstoot 10.098 12.728

Koelkast vervangen 5.447 12.526

Dubbelglas 4.806 4.211

Dakisolatie 4.735 3.127

Beter ventileren 3.607 2.680

Vriezer vervangen 2.564 3.976

Wasdroger 1.318 -

Douche-wtw* 1.004 803

Energiezuinig douchen * 715 786

Totaal 150.338 147.380

*) Deze modules zijn later online gegaan: Douche-wtw op 1 februari 2016 en Energiezuinig

douchen op 20 april 2016.

In 2015 was er een campagne over het vervangen van koelkasten en vriezers. Daarom was het bezoek in dat jaar hoger dan in 2016.

4.5 Mediaservice energie Bij mediaservice gaat het om het beantwoorden van vragen van journalisten en het actief benaderen van media. Het succes van de aanpak van ‘mediaservice’ heeft zich al enige jaren bewezen (zie rapportages van de afgelopen jaren). Door de mediaservice aan journalisten wordt de berichtgeving over energie besparen eenduidiger, én worden grote groepen mensen bereikt via een medium en afzender waar ze al een band mee hebben. Dat versterkt het effect van de boodschap. De publiciteit draagt bij aan de ontwikkeling van de vraag naar energiebesparende maatregelen én aan een gevoel van urgentie bij aanbieders, waardoor deze meer marktkansen zien en zich daardoor actiever op de markt gaan richten.

Advertentiewaarde: doel en resultaat De doelstelling voor de gerealiseerde advertentiewaarde van publiciteit in printmedia is 1 miljoen euro voor het thema energie. De gerealiseerde advertentiewaarde in 2016 is 2,7 miljoen euro voor het thema energie. De gerealiseerde advertentiewaarde in 2015 was 2,0 miljoen euro. De advertentiewaarde van de publiciteit in printmedia over alle onderwerpen van Milieu Centraal bedroeg 6,4 miljoen. Hiervan heeft 30% betrekking en energiebesparing, en 12% op duurzame energie.


2016

Pagina 33 van 53

Vragen journalisten In 2016 heeft Milieu Centraal zo’n 300 vragen van journalisten beantwoord over een breed scala aan onderwerpen (energie en milieu). Dit aantal is al enkele jaren stabiel.

Persberichten Milieu Centraal bracht acht persberichten over energie uit.

Datum Titel Opmerkingen

4-jan-16 Zonnig 2015: hogere opbrengst zonnepanelen

19-jan-16 1 op 10 Nederlanders heeft grote last van houtstook

26-jan-16 Nog 65 miljoen gloeilampen in Nederlandse huizen

16-feb-16 Grootste boosdoener is papiervisje, niet zilvervisje

Aanwezigheid papiervisjes duidt op onvoldoende ventilatie

30-mrt-16 App PeerView scant gloeilamp dwars door muren heen

ludieke 1 aprilgrap om aandacht te vragen voor het grote aantal gloeilampen in Nederlandse woningen

2-jun-16 Zonnepanelen weer goedkoper

22-aug-16 Jongeren geen vluggertjes onder de douche

Over korter douchen

22-dec-16 Subsidie zonneboilers fors gestegen

1000 artikelen met 77 miljoen oplage De mediaservice van Milieu Centraal leverde in 2016 1.000 artikelen op in de geschreven pers, tegenover 1200 in 2015. De oplage van artikelen met medewerking van Milieu Centraal in de geschreven pers was 77 miljoen in 2016.

Medium 2016 2015

Oplage Advertentiewaarde Oplage Advertentiewaarde

Landelijk dagblad 22,4 miljoen 1,4 miljoen 23 miljoen 1,2 miljoen

Regionaal dagblad 17,4 miljoen 2,4 miljoen 15,8 miljoen

2 miljoen

Huis-aan-huis bladen en lokaal nieuws

16,3 miljoen 260.000 20,3 miljoen

230.000

Publiekstijdschrift algemeen

11,4 miljoen 1,7 miljoen 12,8 miljoen

1,1 miljoen

Publiekstijdschriften / special interest

2,4 miljoen 60.000 9 miljoen 707.000

Totaal 77 miljoen 6,4 miljoen 81 miljoen 5,3 miljoen


2016

Pagina 34 van 53

De publiekstijdschriften betreffen onder meer de Consumentengids, Vrij Nederland, Kassa Tijdschrift, de Mikro Gids, Veronica, Libelle, Margriet, Flair en Plus Magazine. Onder publiekstijdschriften ‘special interest’ vallen bladen die zich niet richten op een breed algemeen publiek, maar bepaalde doelgroepen bedienen. Voorbeelden zijn milieubladen (zoals Milieu Magazine, Afval! en De Betere Wereld) of specifieke onderwerp-bladen, zoals Autoweek of het Verbouwblad en ledenbladen zoals Consumentengids en Eigen Huis Magazine.

Zoals te zien is in bovenstaande tabellen is de totale oplage in print omlaag gegaan terwijl de advertentiewaarde is gestegen. Dit is een trend van de afgelopen jaren en kan verklaard worden door afname van oplages door toenemende digitalisering, en door relatief veel grote artikelen (met een grotere advertentiewaarde). Verdeling printmedia naar thema De grafiek hieronder toont de onderwerpen waar printmedia in 2016 over publiceerden. Het onderwerp energiebesparing is al jaren het meest belangrijke thema in de geschreven media voor Milieu Centraal.

0

50

100

150

2012 2013 2014 2015 2016

oplages (mln)

Onderwerpen printmedia 2016

Energiebesparing 30% Voeding 9% Tuin 5%

Duurzame energie 12% Keurmerken 7% Verpakkingen 6%

Afval 12% Ongedierte 3% Schoonmaak 1%

Luchtkwaliteit 5% Klimaat 4% Kleding 1%

Mobiliteit 1% Overig 4%


2016

Pagina 35 van 53

Radio en TV Ook op radio en televisie gaf Milieu Centraal voor het grote publiek tips en duiding, bijvoorbeeld in RTL Nieuws, de NOS of VARA Groen Licht. Milieu Centraal is 16 keer op een radio of TV zender geweest met een item over energiebesparend wonen (in 2015: 13 keer). De doelstelling voor 2016 is 20 keer. Grote klapper was het onderwerp korter douchen.

TV en radio Datum Onderwerp Thema

Omroep Max, Hallo Nederland

18-1-2016 subsidie warmtepomp, zonenboiler, pelletkachel

duurzame energie

Groen Licht 25-1-2016 verlichting energiebesparing

Groen Licht 25-1-2016 wasmachines en energie labels energiebesparing

Radio Noord-Holland 1-2-2016 Warmtepompen en energiebesparende maatregelen

energiebesparing

Radio 1: Aan tafel 2-6-2016 zonnepanelen duurzame energie

NOS Journaal 18:00 22-8-2016 jongeren geen vluggertjes onder de douche Energiebesparing

RTL Nieuws 19:30 22-8-2016 jongeren geen vluggertjes onder de douche Energiebesparing

RTV Noord-Holland

22-8-2016 jongeren geen vluggertjes onder de douche energiebesparing

3FM – Giel 22-8-2016 jongeren geen vluggertjes onder de douche energiebesparing

528 Coen & Sander Show

22-8-2016 jongeren geen vluggertjes onder de douche energiebesparing

Radio 1 Nieuws 22-8-2016 jongeren geen vluggertjes onder de douche energiebesparing

NOS op 3 22-8-2016 jongeren geen vluggertjes onder de douche energiebesparing


2016

Pagina 36 van 53

Eén Vandaag 22-8-2016 jongeren geen vluggertjes onder de douche energiebesparing

FunX Radio 23-8-2016 jongeren geen vluggertjes onder de douche energiebesparing

Radio 5, Open Huis 19-9-2016 zonnepanelen duurzame energie

Groen Licht 24-10-2016 energiezuinig wassen energiebesparing

Online nieuwsartikelen In 2016 werden ruim 900 online nieuwsartikelen gevonden waaraan Milieu Centraal meewerkte, ruim 10% meer dan het jaar ervoor. De totale geschatte PR-waarde ligt op meer dan een miljoen euro. Hieronder een overzicht van tien belangrijkste online nieuwsbronnen. (Bron: Clip-It) Er zijn geen gegevens bekend over de verdeling tussen thema energie en thema milieu.

Bijzondere publiciteitsactie: verlichting Voor Milieu Centraal is het vervangen van gloeilampen door led een belangrijke boodschap waar veel energie en daarmee ook kosten bespaard kunnen worden. Om deze boodschap kracht bij te zetten is hiervoor een analyse gedaan van de uitkomsten van het Huishoudelijk Onderzoek Markt en Energie (HOME, december 2015). Milieu Centraal is samen met Vereniging Energie-Nederland, RVO en ECN opdrachtgever van dit onderzoek, uitgevoerd door MillwardBrown onder 2800 respondenten. Naar aanleiding van de analyse heeft Milieu Centraal meegedaan aan het item ‘Gloei jij nog?’ in het programma Groen Licht (Vara/BNN) over het vervangen van gloeilampen en de voordelen van ledverlichting. Ook is op 26 januari het persbericht ‘Nog 65 miljoen gloeilampen in Nederlandse huizen’ uitgestuurd.

http://programma.vara.nl/groenlicht/artikelen/gloei-jij-nog

https://www.milieucentraal.nl/persberichten/2016/nog-65-miljoen-gloeilampen-in-nederlandse-huizen/

https://www.milieucentraal.nl/persberichten/2016/nog-65-miljoen-gloeilampen-in-nederlandse-huizen/


2016

Pagina 37 van 53

Bijzondere publiciteitsactie: 1 april grap Op 30 maart stuurde Milieu Centraal het persbericht ‘App PeerView scant gloeilamp dwars door muren heen’ met als doel om met een 1-aprilgrap aandacht te vragen voor een serieuze boodschap. De 1-aprilgrap is erg succesvol geweest, aangezien vele grote media de app Peerview meenamen in hun rubriek ‘goede 1-aprilgrappen’, waaronder NOS, Metro, AD en Volkskrant (zie afbeelding).

.

Bijzondere publiciteitsactie: korter douchen Veel aandacht kreeg de minicampagne voor korter douchen, onder andere door de samenwerking met het radioprogramma van Giel Beelen (een hele week). Zie verder de paragraaf over Nieuwe projecten.

Betaalde publiciteit Vanwege de wens van BZK om zoveel mogelijk middelen binnen het kaderpogramma vrij te maken voor de campagne Energie besparen doe je nu is maar 12.500 van de begrote 40.000 euro uitgegeven voor betaalde publiciteit. Milieu Centraal heeft in de eerste maanden van 2016 een wekelijkse tip in Metro laten plaatsen, waarvan 7 over energie in huis.


2016

Pagina 38 van 53

Voorbeeld tip in Metro

Op 29 februari, schrikkeldag, was er in samenwerking met Metro een speciale pagina met tips over energie besparen. In maart was er een betaalde advertorial over energie besparen in het Friesch Dagblad.

4.6 Interactief: sociale media en nieuwsbrieven Sociale media zijn inmiddels niet meer weg te denken in het informatiepalet van Milieu Centraal. Twitter en Facebook worden niet alleen gebruikt om aandacht te vragen voor nieuws, tips en adviezen, maar Milieu Centraal kan via deze sociale platforms ook feeling houden met dat wat er leeft bij consumenten in relatie met milieu en energie. Waar bestaan misverstanden over, wat leeft en wat niet? Milieu Centraal heeft tevens een start gemaakt met de platformen Pinterest en Instagram.


2016

Pagina 39 van 53

Beeld wordt steeds belangrijker op sociale media. Vandaar dat Milieu Centraal gestart is met het zelf produceren van korte video’s voor Facebook en Twitter. Deze hebben veelal de vorm van straatinterviews, met als einde tips van Milieu Centraal.

Twitter Het totaal aantal volgers op Twitter is in 2016 enorm gestegen: met 1.500 naar 15.700. In totaal werden ruim 10.000 berichten verzonden waarin Milieu Centraal vermeld stond (3.000 meer dan in 2015), waarvan 740 door Milieu Centraal zelf (tegen 640 in 2015). De PR-waarde van deze berichten samen is geschat op € 1,5 miljoen. In 2015 waren dit nog 7.000 berichten (waarvan 640 van Milieu Centraal zelf) met een PR-waarde van € 1,2 miljoen. Bron: Clip-it Ter vergelijking het aantal volgers op Twitter van een aantal vergelijkbare organisaties (eind 2016): Facebook Op 31 december 2016 had Milieu Centraal ruim 17.000 ‘likes’, ruim 4.000 nieuwe volgers meer dan een jaar eerder.

0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000

Questionmark

Fietsersbond

Milieu Centraal

Natuur en Milieu

Vereniging Eigen Huis

Voedingscentrum

volgers twitter - vergelijking met andere organisaties


2016

Pagina 40 van 53

Ter vergelijking het aantal volgers op Facebook van andere organisaties:


2016

Pagina 41 van 53

Kloutscore De Kloutscore zegt iets over de autoriteit van de afzender van de online informatie. De Kloutscore loopt van 0 tot 100. Milieu Centraal is tussen maart 2012 en december 2016 gegroeid van 44 naar 61. Ter vergelijking: Natuur en Milieu heeft een Kloutscore van 59, Consumentenbond 65, de NOS 72 en Barack Obama 98 (december 2016).

Minicampagne Verwarmen zonder Verspillen Om de bespaartips verwarming het stookseizoen 2015-2016 onder de aandacht te brengen, heeft Milieu Centraal een drietal grappige filmpjes laten maken, geïnspireerd op de ‘babbelbox’. Met een groene babbelaar is de straat opgegaan met de volgende vragen:

Wie is de grootste verspiller thuis?

Waar krijg jij het warm van?

Wat kun je hiermee? (een deurveer in beeld)

Aan het einde van elk filmpje kwam de woordvoerder van Milieu Centraal in beeld met tips om minder te verspillen. Op sociale media is een mini-campagne opgezet over de bespaartips verwarming. Daarnaast zijn er facebook advertenties ingekocht om de filmpjes bij een breed publiek uit te zetten. In totaal hebben de advertenties een bereik van bijna 200.000 mensen behaald. Nieuwsbrieven Milieu Centraal heeft een digitale nieuwsbrief voor consumenten en één voor professionals. De nieuwsbrief voor consumenten verscheen in 2016 vijf maal, de nieuwsbrief voor professionals verscheen vier maal. Het aantal abonnees van de nieuwsbrief consumenten is licht gedaald en staat nu op ruim 10.000. Ruim 3.500 mensen hebben zich aangemeld voor de nieuwsbrief professionals. Het percentage e-mails dat door de geadresseerden geopend wordt ligt net onder de 50%.


2016

Pagina 42 van 53

4.7 Energiesubsidiewijzer.nl De tool www.energiesubsidiewijzer.nl is bedoeld om woningeigenaren te informeren over welke subsidieregelingen en leningen er zijn voor energiebesparende maatregelen:

Gemeentelijk

Provinciaal

Landelijk De tool was in eigendom van RVO. Tot eind 2015 was de hoofdafzender Meer Met Minder. Deze organisatie is opgehouden te bestaan. RVO heeft in juli 2015 aan Milieu Centraal gevraagd om de tool over te nemen. De noodzakelijke herbouw zou starten in het najaar van 2015. Dat is door problemen met de toegankelijkheid van de oorspronkelijke database eind 2015 geworden.

Activiteiten Het project van 2016 heeft zich in de eerste drie maanden gericht op de herbouw van database en de webapplicatie. De nieuwe versie is op 4 april online gegaan. De inhoud van de database met alle subsidieregelingen bleek behoorlijk verouderd te zijn. In april, mei en juni zijn er extra inspanningen gedaan om het content te updaten. Vanaf livegang richt het project zich op het actueel houden van de informatie over alle regelingen. Hiervoor is samenwerking met gemeenten nodig. Deze samenwerking sluit goed aan bij de rol die Milieu Centraal speelt in het ondersteunen van regionale energieloketten. Eind november is de rubriek ‘overig’ vervangen door VvE’s. In beleid voor energie besparen krijgen VvE’s steeds meer aandacht, en daar past een herkenbare ingang op de Energiesubsidiewijzer bij.

5.000

6.000

7.000

8.000

9.000

10.000

11.000

12.000Fe

bru

ari…

Jun

i 20

12

De

cem

b…

Me

i 20

13

Okt

ob

er…

Feb

ruar

i…

juli

20

14

okt

ob

er…

apri

l 20

15

no

vem

b…

feb

ruar

i…

sep

tem

b…

dec

emb

e…

Aantal abonneesnieuwsbrief voor consumenten


2016

Pagina 43 van 53

Resultaat In de periode april – december (9 maanden) zijn er 252.807 bezoeken geweest aan Energiesubsidiewijzer.nl. Daarmee is het een goed bezochte applicatie te noemen (gemiddeld zo’n 930 bezoeken per dag). Er zijn heel veel organisaties en bedrijven die naar de Energiesubsidiewijzer verwijzen. Ook in die zin voorziet de Energiesubsidiewijzer in een behoefte. Bezoek aan Energiesubsidiewijzer april-december 2016

4.8 Ervaringenmetenergie.nl De applicatie Ervaringen met Energie is tot stand gekomen op basis van de inzichten over het belang van sociale beïnvloeding. In het overtuigen van woonconsumenten speelt naast een deskundig advies ook een ‘sociaal bewijs’ een rol. De applicatie ontsluit testimonials van ervaringsdeskundigen met bijvoorbeeld spouwmuurisolatie of een warmtepomp. Deze ervaringsverhalen zijn een aanvulling op de informatie over energiebesparende maatregelen op www.milieucentraal.nl (via deeplinks wordt vanaf een pagina van Milieu Centraal verwezen naar ervaringenmetenergie.nl; ook vanaf verbeteruwhuis.nl zijn er dergelijke directe verwijzingen).

Activiteiten In 2015 is er begonnen om naast ervaringen in tekst ook ervaringen in filmpjes toe te voegen. Begin 2016 is er vanuit een samenwerking met RVO extra budget vrijgemaakt voor twee nieuwe filmpjes, namelijk een ervaringsfilmpje met de zonneboiler en met spouwmuurisolatie. Verder heeft Milieu Centraal nog een derde filmpje over ervaringen met dakisolatie ontwikkeld het platform.



2016

Pagina 44 van 53

Resultaten Op sociale media worden de filmpjes goed bekeken en trekken extra mensen naar het platform Ervaringen met Energie. Op Facebook zijn er advertenties uitgezet om de filmpjes breed te verspreiden. Ook gebruiken andere websites de filmpjes (ze staan op YouTube en mogen door derden gebruikt worden). Ervaringenmetenergie.nl trok in 2016 18.836 bezoeken. Per week is dat gemiddeld zo’n 350 bezoeken, hetgeen in vergelijking met andere applicaties van Milieu Centraal niet enorm veel is.

4.9 Consumer Insights Kennis over de doelgroep en kennis van interventiestrategieën vormen de hoekstenen van effectieve communicatie. Er zijn inmiddels redelijk wat onderzoeken naar belemmerende en bevorderende factoren als het gaat om energie besparen in het algemeen en het nemen van


2016

Pagina 45 van 53

energiebesparende maatregelen in het bijzonder. In binnen- en buitenland is er een toenemende belangstelling voor gedragsverandering en zijn er studies naar de effectiviteit van bepaalde interventies. Het is voor de effectiviteit van de activiteiten van Milieu Centraal en de partners van Milieu Centraal van belang dat inzichten op een handzame manier beschikbaar zijn.

Notitie Energiebesparing door gedragsverandering De belangrijkste activiteit binnen dit project is het opstellen van de notitie Energiebesparing door gedragsverandering. Hierin worden allerlei studies en inzichten overzichtelijk gebundeld. De notitie is onder meer gebruikt door Publicis in het kader van de activeringscampagne energiebesparing en Code Oranje, gedeeld via de Milieu Centraal nieuwsbrief voor professionals (4000 abonnees), en gedeeld met de energieloketten.

Masteronderzoek interventie led-lampen Een kleinere activiteit was het begeleiden van een masteronderzoek naar een effectieve interventie voor het bevorderen van het inwisselen van gloeilampen voor led-lampen. Dit onderzoek levert nuttige bouwstenen voor het geval Milieu Centraal hier een activiteit voor gaat ontwikkelen.

Factsheets per onderwerp Per specifieke maatregel of gedraging worden de inzichten uit consumentenonderzoek en interventies met gedragsverandering kort op een rij gezet. Deze ‘Consumer Insights’ worden gebruikt bij het (her)schrijven van webteksten, in interviews met media en in de opzet van projecten. Ze worden ook gedeeld met andere organisaties, zoals regionale energieloketten, media, bedrijven en maatschappelijke organisaties. De volgende Consumer Insights zijn beschikbaar:

Korter douchen

Ventileren

Spouwmuurisolatie

Warmtepompen

Zonneboiler

Zonnepanelen

Energiezuinige lampen kopen


2016

Pagina 46 van 53

5. Contentservice voor bedrijven en maatschappelijke organisaties Gedurende de jaren heeft Milieu Centraal mede door de kaderprogramma’s Energiebesparend wonen een positie weten op te bouwen in het veld van het bevorderen van energiebesparing bij consumenten. Milieu Centraal is in dat netwerk een gewaardeerde partner voor (betaalde) samenwerking. Milieu Centraal ziet samenwerking met andere organisaties als een uitgelezen kans om consumenten te bereiken. Door de gevalideerde informatie van Milieu Centraal te delen, worden kanalen van een samenwerkingspartner benut en wordt de eenduidigheid van informatie vergroot. Het aantal samenwerkingen met bedrijven op gebied van het delen van content in 2016 bedraagt 19. Het aantal samenwerkingen met maatschappelijke organisaties 3. Samen is dat 22. De doelstelling (15 in totaal) is daarmee ruimschoots bereikt.

5.1 Contentservice voor bedrijven De contentservice voor bedrijven wordt betaald door de afnemende bedrijven zelf. Op dit moment zijn energiebedrijven, netbeheerders en banken goed vertegenwoordigd als samenwerkingspartner van Milieu Centraal. Overzicht van bedrijven waar Milieu Centraal een overeenkomst mee heeft gehad in 2016

Netbeheerders NetbeheerNL

ontwikkeling en beheer van het platform Energievebruiksmanagers.nl. Platform speelt een rol bij introductie slimme meter.

Liander:

content en tools voor hun webcommunicatie over energie besparen en zelf opwekken

Ervaringen met Energie

Pilotproject Energiearmoede

Enexis:

gebruik content en tools voor project Buurkracht

Energiebedrijven Greenchoice:

content website, tips voor boekje, ontwikkeling app

Oxxio:

tips voor bespaarassistent,

maandberichten over weer en energieverbruik

E-On:

content voor Energieassistent

Nuon: content over zonnepanelen


2016

Pagina 47 van 53

Independer Module voor schatting energieverbruik huishoudens (en later ook content over energie besparen)

Feenstra Contentservice, onder andere voor de isolatiecheck en website

Pluimers Content voor de website

Bouwgarant Bijdrage aan verbouwwijzer.nl (energietips bij allerlei verbouwingen)

Banken SVn: consumenteninfo voor de 14 energiebesparende maatregelen op ikinvesteerslim.nl

SNS: content voor scholing hypotheekadviseurs over energiebesparende maatregelen

Honeywell Inhoudelijke ondersteuning bij communicatie over verwarmen zonder verspillen (zuinig stoken)

Sanoma De test op ‘Lang Leve Je Huis’

Casade (woningcorperatie)

Advies en content energiebesparingsactie voor huurders

Quby Advies over energiebesparing en content

MediaMarkt Info voor rekentool en energiebespaartips voor website

Ikea Content voor keuzehulp kopen ledlampen

5.2 Contentservice voor maatschappelijke organisaties Voor maatschappelijke organisaties is het betalen voor content vaak een brug te ver. Ze ervaren het meer als een vorm van samenwerking, waar Milieu Centraal ook wat aan heeft: aandacht voor de boodschap en een doorverwijzing naar milieucentraal.nl. Daarom voorziet het Kaderprogramma een onderdeel voor contentservice voor matschappelijke organisaties. Te denken valt bijvoorbeeld aan Nibud, VEH, Woonbond, VACpunt Wonen, VvE Belang, en HIER Klimaatbureau.

Activiteiten Deze dienst is ‘op aanvraag’ beschikbaar, Milieu Centraal biedt deze dienst niet actief aan. In 2016 waren er 3 samenwerkingen:

Opgewekte Woningclub (een spel om energiebesparing ter sprake te brengen)

HIER Klimaatfeest

Natuur en Milieu over content voor Slimwoner (vooral dakisolatie)


2016

Pagina 48 van 53

6. Specifieke projecten In het Kaderprogramma 2016 zijn de volgende specifieke projecten geformuleerd:

OK CV

Communicatie over opbrengsten zonnepanelen

Slimme thermosstaten en energiebesparing

Vraagbaak ventileren

Onderbouwing van comfortvoordelen: sociaal bewijs en objectieve scores

Het ontwikkelen van nieuwe projecten

6.1 OK CV OK CV is een vrijwillig kwaliteitslabel dat is ontwikkeld door UNETO-VNI, VFK (ketelfabrikanten) en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (voorheen Agentschap NL) met financiële ondersteuning van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Milieu Centraal ondersteunt de communicatie over OK CV die gericht is op eigenwoningbezitters. Dit project wordt separaat door BZK gefinancierd. Naast het bijwonen van de stuurgroep bijeenkomsten heeft Milieu Centraal in de eerste helft van 2016 een actieve rol gespeeld in de communicatiewerkgroep van OK CV. Tijdens het stookseizoen is volop advies en feedback gegeven op de uitvoering van de consumentencampagne ‘Is uw CV ok?’. Hierbij is een extra focus gelegd op de propositie van het label om energie te besparen door de cv-ketel goed te onderhouden. Hoewel de campagne belangrijke en mooie resultaten heeft opgeleverd, werd tijdens de evaluatie geconcludeerd dat de website van OK CV niet voldoet aan de eisen, en niet volledig is ingericht op een duidelijke customer journey voor de consument. Binnen de communicatiewerkgroep is daarom de wens uitgesproken om vóór de start van de volgende fase van de publiekscampagne een nieuwe aangepaste website in de lucht te krijgen. Milieu Centraal heeft een belangrijke rol vervuld in dit traject, wat betreft advisering over opzet en vorm en vooral wat betreft het redactie. De nieuwe website is in februari 2017 online gegaan.


2016

Pagina 49 van 53

6.2 Communicatie over opbrengst zonnepanelen Voor de opbrengst van zonnepanelen wordt momenteel uitgegaan van een vaste waarde voor heel Nederland. Dit terwijl de opbrengst flink kan verschillen per geografische locatie. Voor eigenaren van zonnepanelen kan het daarom lastig zijn om een realistisch beeld te krijgen over de opbrengst van hun zonnepanelen. Een aantal universiteiten en onderzoeksinstellingen hebben, op locaties verspreid over heel Nederland, testinstallaties voor zonnepanelen. De Universiteit van Utrecht en de Universiteit Twente willen deze data gaan analyseren en beschikbaar stellen aan eigenaren van zonnepanelen. Milieu Centraal is betrokken bij dit onderzoek en zal deze praktijk informatie gaan ontsluiten middels een handige tool op haar website www.portaalzonnepanelen.nl (een onderdeel van www.milieucentraal.nl). Ook zal zij publiciteit gaan genereren voor dit onderzoek. Voor de financiering van het onderzoek is door de betrokken partijen eind 2015 een voorstel ingediend bij de TKI Urban Energy regeling. Dit voorstel is niet toegekend. In mei 2016 is opnieuw een voorstel ingediend bij de TKI regeling, zonder resultaat. Gezien de noodzaak om middelen vrij te maken voor ‘Energie besparen doe je nu’ is besloten om dit project geen nadere invulling te geven.

6.3 Slimme thermostaten en energiebesparing Er komen steeds meer slimme thermostaten op de markt. Een slimme thermostaat kan mensen helpen om hun huis energiezuinig te verwarmen. Afhankelijk van het leefritme en wensen van mensen zijn sommige functies handig, andere juist niet. Milieu Centraal heeft binnen milieucentraal.nl een rubriek opgezet die mensen helpt om een slimme thermostaat te kiezen die bij ze past. Deze rubriek is te bereiken via kiesjeslimmethermostaat.nl en milieucentraal.nl/slimmethermostaat. De informatie beschrijft welke eigenschappen van slimme thermostaten belangrijk zijn voor energiebesparing. Aan de hand van vijf keuzecriteria helpen we mensen een goede keuze te maken. De webpagina’s geven een overzicht van slimme thermostaten die te koop zijn en laat zien hoe ze op de keuzecriteria scoren. Voor meer informatie kunnen mensen doorklikken op uitvoerige productbeschrijvingen. Voor de productbeschrijvingen is een vragenformulier ontwikkeld, waarmee alle relevantie informatie uitgevraagd wordt bij leveranciers. Milieu Centraal heeft die informatie verwerkt tot goed vergelijkbare beschrijvingen. Op dit moment staan 14 slimme thermostaten op de website. De huidige overzichtswebsite is een eerste stap. De ambitie is om deze website door te ontwikkelen naar een echte vergelijkingswebsite met filter- en vergelijkingsmogelijkheden. Een integratie met www.energieverbruiksmanagers.nl ligt dan voor de hand, omdat veel slimme thermostaten ook energieverbruiksmanagers zijn.

http://www.kiesjeslimmethermostaat.nl/

https://www.milieucentraal.nl/slimmethermostaat



2016

Pagina 50 van 53

Gezien de noodzaak om middelen vrij te maken voor ‘Energie besparen doe je nu’ is besloten om deze ambitie vooralsnog niet te realiseren.

6.4 Onderbouwing van comfortvoordelen Gezien de noodzaak om middelen vrij te maken voor ‘Energie besparen doe je nu’ is besloten om dit project niet te realiseren.

6.5 Het ontwikkelen van nieuwe projecten In het kaderprogramma is ruimte gereserveerd voor projecten die kunnen inspelen op actuele (beleids)ontwikkelingen.

Bespaartips warm water Aangezien bijna 20 procent van het gasverbruik van consumenten op gaat aan warm water voor de badkamer en keuken, zijn de bespaartips voor warm water erg relevant. De tips omslaan deels tips om korter te douchen en deels tips om een zuinige ketel of een installatie als een douche-wtw of zonneboiler aan te schaffen. Uit onderzoek blijkt dat vooral jongeren relatief lang onder de douche staan.

Milieu Centraal vond dit een mooi aanknopingspunt om een campagne voor te bereiden om korter douchen leuker te maken. De campagne is in augustus live gaan met slogan ‘Korter douchen, daar


2016

Pagina 51 van 53

zit muziek in’. Verschillende middelen zijn ontwikkeld, zoals een quiz, voxpop filmpje, infographic en animated GIF en ingezet op sociale media om de campagneboodschap te versterken. Centraal idee voor de publiciteit was dat mensen konden stemmen op hun favoriete douche-lied dat maximaal 5 minuten duurt. Het radioprogramma van Giel Beelen (3FM) vond dit een leuk idee en heeft het geadopteerd. Eeen week lang was er aandacht voor de verkiezing van het douchelied. Al met al heeft deze actie zeer veel publiciteit opgeleverd (zie ook 4.5 Mediaservice Energie).

Huis kopen als moment om energiebesparende maatregelen te nemen Jaarlijks wisselen zo’n 150.000 woningen van eigenaar. Kopers van een woning vormen een ideale doelgroep voor communicatie over energiebesparende maatregelen. Toch is in Nederland nog geen groot, aansprekend initiatief om dit verandermoment goed te benutten. Hier ligt volgens Milieu Centraal een kans om een verschil te maken als het gaat om het energiezuiniger maken van woningen. In het najaar heeft Milieu Centraal gewerkt aan ene plan van aanpak en aan een uitwerking van een pilotproject. Het project is besproken met Stichting DOEN (er is enige belangstelling voor financiering) en gepresenteerd in een bijeenkomst van BZK met de koepels van makelaars. Inmiddels is de Provincie Drenthe zeer waarschijnlijk bereid om bij te dragen aan een pilot.


2016

Pagina 52 van 53

7. Externe samenwerking en programma-management

7.1 Externe samenwerking en het delen van ervaringen De externe samenwerking betreft het bezoeken van netwerkbijeenkomsten, inspelen op kansen en verzoeken tot samenwerking. Op deze manier wordt bijgedragen aan het delen van kennis en het bevorderen van de eenduidigheid van informatie.

Activiteiten In de tabel hieronder staat een overzicht van gesprekken. Sommige gesprekken hebben ook geleid tot een follow-up. Drie wat grotere samenwerkingsprojecten waren:

Deelname aan de klankbordgroep voor het onderzoek van marketingbureau 5+1 over vrouwenmarketing;

Deelname aan de versnellingstafel decentrale duurzame energie (vanuit Energieakkoord);

Deelname aan een werkgroep van NEPROM over communicatie over ventilatie in zeer energiezuinige woningen (ZEN).

Datum Wie/ wat

14-1-2016 TUe, onderzoek Aom Bespaarhulp

21-1-2016 Onderzoek WUR smart grids

21-1-2016 Congres Energieke gebouwen

25-1-2016 Overleg Code Oranje - energiebesparing

26-1-2016 Advies campagne Beter ventileren (VLA)

5-2-2016 Workshops energiezuinig huis ROC Nijmegen technieklessen

5-2-2016 Casade project zonnepanelen – energie besparen

23-2 Gelderse milieufederatie over Gelders Energieakkoord en energiebesparing koop

25-2 Opgewekte woning club (energiebesparingsprogramma)

11-3-2016 Helen Visser,Bouwend nederland, over Duurzame Aanbieders

14-3-2016 Claudia Bouwens, neprom, energieneutrale nieuwbouw

15-3 Pteri Benschop, nieuwsbrief energiebesparing professionals (op verzoek RVO)

8-3 Vlehan: informatie over trend energieverbruik apparaten

21-3 Quby, Toon, over gedragsverandering/ adviezen op maat

11-4 Postcodeloterij over campagne energie besparen

19/5 Buyrely, over garantie op aankoop zonnepanelen (pilot van ING)

24-6 Netwerkbijeenkomst HIER klimaatpenning

27-06 Ventilatie overleg energieneutrale woningen

5-7 Gesprek directeur NVDE

11-7 Gesprek directeur VFK

12-07 Kennismaking met Bundles


2016

Pagina 53 van 53

30-8-2016 Tafel 2 Versnelling decentrale duurzame energie (warmtepompen, zonneboilers)

30-8-2016 Kort advies over klimaatimpact diverse maatregelen aan Wise

15-09-2016 Kennismaking met Vrijopnaam

24-10-2016 Deelname aan pilot duurzame warmte RVO, versnellingstafel 1

26-10-2016 Afstemmen advies ventilatie met projectgroep energieneutrale woningen (per mail)

11-11-2016 Kennismaking Nederland Isoleert

17-11-2016 Kennismaking Knauf Insulation/ mn gevelisolatie buitenkant

24-11-2016 Het Energiebureau over idee energieadvies woningeigenaren

7.2 Programma-management Het programmamanagement betreft de aansturing van projecten (financieel en inhoudelijk) in hun onderlinge samenhang, zowel binnen het kaderprogramma zelf als in de samenwerking met BZK/ Energiebeleid Gebouwde Omgeving. Ook gaat het om het volgen van ontwikkelingen, en het formuleren van nieuwe projectplannen. Tot slot betreft dit onderdeel het rapporteren aan BZK.

Kaderprogramma Energiebesparend Wonen 2016 · geïmplementeerd. Op 23 november 2016 is door RVO op...

Documents

Transcript of Kaderprogramma Energiebesparend Wonen 2016 · geïmplementeerd. Op 23 november 2016 is door RVO op...