J/M Voedingspecial 2010

TussendoortjesEven bijtanken

Lunch Groen moetje doen

Gezond naar school

Dit heeft je kind elke

dag nodig

OntbijtGranen geven energie

DIT

IS EE

N U

ITGA

VE V

AN

J/M &

BLU

E BA

ND

AvondetenTrucs voor lastige eters

de jufde voetballer de verpleegste

r

de brandweerman

Wat ligt er op hun bord?

v o e d i n g s p e c i a l

cover 71 01 07 10 12:58:41

editorial 2 01 07 10 12:43:06

3voedingspecial 2010 J/M

Bij ons thuis vormt de blender het geheime wapen tegen vitamine-gebrek. Een paar keer per week gooi ik gerimpelde appeltjes, peren met een plekje of een bakje aardbeien erin en serveer bij het ontbijt een smakelijk drankje dat mijn kinderen in één teug naar binnen gieten - zeker als ik smokkel met een klein schepje suiker. Kon je de hele Schijf van Vijf maar in zo’n ding prakken... Waarom zijn lekkere dingen meestal niet gezond? Patat, bitterballen, chips, hamburgers; de voorliefde voor junkfood is er bij veel kinderen ingebakken. Ouders moeten soms wel een hele lange adem hebben voordat hun kinderen een gezond voedingspatroon als natuurlijk gaan ervaren.Goede smaak moet groeien. Dreigen met straf - ‘Als je nu je bord niet leeg eet...’ - werkt vaak maar heel even. En wie wil er nou elke avond ruzie aan tafel? Het enige echte alternatief is voortdurend lekker en gezond eten aanbieden. Bij het ontbijt, de lunch, als tus-sendoortje en bij het avondeten.

In deze voedingsspecial geven we aan wat kinderen in de groei dagelijks nodig hebben aan vitamines, vetten en mineralen. En voor ouders die wel heel veel onaangeroerde borden naar de keuken zien verdwijnen, presenteren we een primeur op eetgebied: de recepten wijzer voor gezinnen. Ga naar www.jmouders.nl/familie-recepten en vul in wat je kind níet en wél graag lust. Vervolgens krijg je recepten die aan deze voorwaarden voldoen. Dikke kans dat je kinderen die gerechten met plezier naar binnen werken. Worden ze groot en sterk van! Net zoals de brandweerman, de verpleegkundige, de juf en de voetballer, die elders in deze special vertellen wat zij eten om in conditie te blijven.

Evert de Voshoofdredacteur J/M voor Ouders

HoofdredacteurEvert de Vos

Chef redactieMonique Montanus

ArtdirectorCéline van Gennep

VormgevingAnnelies van der Borg

Technische realisatieSteven van Drie

Aan deze special werkten meeGetty Images, Sasja Jansen, Miriam Jesaijes, Ronald Hoeben, Stella Reydon, Annet Scholten, Inge Snelders, Chris Sprangers enGuido Vrouwe.

CoverillustratieIen van Laanen

Redactie-adresRaamgracht 4, 1011 KK AmsterdamTel. 020-551 84 06, fax: 020-551 86 46E-mail: [email protected]: J/M voor ouders,postbus 2813, 1000 CV Amsterdamwww.jmouders.nl

Uitgever Femke LeemeijerMarketing Susanne de Koning tel: 020-551 86 28Manager Sales Raymond van KasteropAdvertenties 020-551 85 38Directie Karin van GilstDruk Corelio PrintingDistributeur BetapressVerzending TNT Post

J/M voor ouders© 2010 J/M Weekbladpers TijdschriftenISSN 1875 - 1865.

Deze J/M-voedingspecial is gemaakt in samenwerking met Blue Band

Aan ons verstrekte persoonsgegevens zoals naam, (e-mail)adres en telefoonnummers worden opgenomen in het gegevensbestand van WPG Uitgevers BV. Dit bestand is aangemeld bij het College bescherming per-soonsgegevens door WPG Uitgevers BV, de verantwoor-delijke voor deze gegevens. Persoonsgegevens worden gebruikt voor onze abonnementenadministratie, voor de uitvoering van met ons gesloten overeenkomsten en om je op de hoogte te (laten) houden van interessante informatie en aanbiedingen van producten en diensten van de verschillende WPG-uitgeverijen, eventueel ook na beëindiging van je abonnement. Je kunt je eigen gegevens opvragen en laten corrigeren of verwijderen door een kaartje te sturen naar ons Klanten Service Centrum, postbusnummer 960, 1000 AZ Amsterdam of een e-mail aan [email protected].

Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook wor-den overgenomen zonder voorafgaande toestemming. Aangesloten bij de groep Publieks-tijdschriften van het Nederlands uitgeversverbond.

Van de redactiecolofon

Gezond naar school

editorial 3 01 07 10 12:43:16

Moeilijke eter?Geen: paprika en champignons

Wel: rijst+

Ga naar www.jmouders.nl/familierecepten en vul in wat je kind wel of niet graag lust. Vervolgens kun je kiezen uit diverse gezonde recepten waar ze hun vingers bij aflikken

De familiereceptenwijzer wordt in samenwerking met Blue Band gemaakt.

adv receptenwijzer 4 01 07 10 12:50:55

5

Gezond naar school

voedingspecial 2010 J/M

Ontbijt Granen geven energie

LunchCreatief met groen

Tussen-doortje Even bijtanken

Avondeten Lastige eter? Dit helpt!

Samen kokenSuccesrecepten voor ouder en kind

Perfect eitje & Dé tosti 8Snackrol & Insalata caprese 14Avocadip 19Aardbeiensoep & Aardappel anders 24

Wat ligt er op hun bord?Voetballer Serginho ontbijt twee keer 10Juf Grivia eet het liefst heel veel brood 16Zuster Irene heeft tussendoortjes hard nodig 20Brandweerman Frans kookt zelf in de kazerne 26

6 12 18 22

Inhoud

inhoud 5 01 07 10 12:40:18

J/M voedingspecial 2010 6

De eerste maaltijd van de dag is meteen de belangrijkste. Na een nacht lang slapen kan het lichaam een verse dosis energie goed gebruiken. Wat heeft je kind dan echt nodig?

Wat is een goed ontbijt?Kinderen goed laten ontbijten valt echter niet altijd mee. Am-per wakker moeten ze al weer aan het ‘werk’. In de hectiek om iedereen op tijd de deur uit te krijgen is de neiging groot om het ‘dan maar even te laten zitten’. Dat scheelt im-mers ook een hoop gezeur.Maar een goed ontbijt geeft de hele ochtend plezier. ‘Goed’ betekent: een ontbijt met veel volkoren granen. Die zitten vooral in volkorenbrood, maar ook in bruinbrood en roggebrood. Veel kinderen vinden alleen witbrood eetbaar, liefst ook nog zonder korstjes. Geen probleem: speciaal voor hen is er Blue Band Goede Start! brood. Dat ziet eruit als wit-brood, maar is verrijkt met extra voedingsvezel, vitamine B1, B3, B6 en ijzer, tot het ge-halte zoals aanwezig in volko-renbrood.

Een kind dat zonder ontbijt naar school gaat, is als een raket die zonder brandstof naar de maan moet: hij is tot alles in staat, maar ver komt-ie niet. Een stevig ontbijt is een onontbeerlijk begin van de dag. Het is meestal tien, twaalf uur geleden dat je kind voor het laatst gegeten heeft. De tank is dus goed leeg en de bloed-suikerspiegel (een maat voor de hoeveelheid direct beschikbare brandstof in het lichaam) laag. Als je kind niet ontbijt, krijgt

hij in de loop van de ochtend op school steeds meer moeite zijn hoofd erbij te houden. Hij wordt hangerig of soms juist heel druk.Onderzoek van onder meer de Wageningen Universiteit toont aan dat oudere kinderen die niet ontbijten, dikker worden dan kin-deren die wel ontbijten. Halver-wege de ochtend slaat de honger immers toch toe, die dan nogal eens met een zoete koek wordt bestreden omdat die snel een - kortdurende - oppepper geeft.

Teks

t: C

hris

Sp

rang

ers

Illus

trat

ie: A

nnet

Sch

olt

en

Wat hebben ze nodig?

Variaties op een boterhamKrijgt je kind er echt geen kruimel brood in? Dan zijn ontbijtproducten een goed alternatief. Het beste zijn muesli en Brinta, omdat die veel vezels bevatten. Muesli bevat bovendien noten en levert daarmee gezonde on-verzadigde vetzuren. Ook havermout is een prima ontbijt. Wees zuinig met cornfl akes of al die varianten daarop. In veel van die opgeleukte vlokken zit nogal wat suiker. Week de muesli even in magere melk of yoghurt en ver-hoog de aantrekkelijkheid met een scheutje honing of een geraspte appel. Dat oogt kleurrijk en is voedzaam, gezond en ook nog heel lekker. Ter afwisseling geeft een verse fruitsalade ook een frisse start.

Ontbijt moet

ontbijt 6 01 07 10 12:38:42


Voordelen van vezelsVezels zijn onverteerbare delen van plantaardige voedings-middelen. Ze zijn onontbeerlijk voor een goede darmfunctie. Eten met vezels erin wordt langzamer verteerd en geeft snel-ler een verzadigd gevoel, zodat je minder hoeft te eten.

Zoet of hartigMager, hartig beleg is doorgaans beter dan zoet, maar zoet gaat er meestal vlotter in. Gelukkig is het ene zoet het andere niet. In produc-ten als honing, jam, appelstroop en vruchtenhagelslag zitten een stuk minder onbruikbare calorieën dan in chocoladepasta en hazelnootpasta. Het beste is om zoet en hartig af te wisselen. Zorg bij voorkeur voor mager hartig beleg, zoals kip- of kalkoenfi let, ham, 20+ smeerkaas of sandwichspread, zodat je kind niet te veel verzadigde vetzuren binnenkrijgt. Deze zitten vooral in vlees en volvette kaas. Natuurlijk kun je ook altijd fruit als beleg inzetten. Probeer eens dunne schijven appel, plakjes banaan of aardbeien op de boterham.

Geen zin? Dit helpt• Ontbijt elke dag samen aan tafel.• Ontbijt op een vast tijdstip, dan went je kind eraan.• Eet zelf ook wat: goed voorbeeld doet volgen.• Varieer in wat je voorschotelt.• Zorg dat er genoeg tijd is om te ontbijten.

Vet moet ookBesmeer brood altijd met margarine of halvarine. Niet alleen houd je zo eventuele korreltjes of vlokken beter op hun plaats; er zitten ook waar-devolle voedingsstoffen in die het lichaam niet zelf aanmaakt, zoals essentiële vetten en on-misbare vitamines A, D en E.Margarine en halvarine be-vatten vetten van de goede onverzadigde soort. Ook dat heeft het lichaam elke dag no-dig. Blue Band Goede Start of Blue Band Idee zijn bovendien verrijkt met extra calcium.

Teks

t: C

hris

Sp

rang

ers

Illus

trat

ie: A

nnet

Sch

olt

en

Top 5 vezelrijke productenHoeveelheid vezels per 100 gram product:Zemelen 45 gramGedroogde vijgen 18,5 gramAmandelen 14,3 gramWitte bonen (gekookt) 11,4 gramHavermout 7,1 gram

ontbijt 7 01 07 10 12:38:47


Samen koken

Rec

ept

en f

oto

: R

on

ald

Ho

eb

en

Onbekommerde ontbijttipsPerfect eitjeAls je iemand wilt beschrijven die niet erg handig

is, zeg je meestal: hij kan nog geen spijker in de

muur slaan. Of: hij kan nog geen ei koken. Dat

klinkt logisch. Maar heb je wel eens geprobeerd

om een spijker in de muur te slaan? Dan weet je

dat dat niet zo eenvoudig is. De spijker sla je al

snel krom of er ontstaat een lelijk gat in de muur.

Met het koken van een zachtgekookt ei van drie

minuten is het net zo. Zet je koud water op met

een ei erin, wacht je tot het kookt en ga je dan

aftellen? Nee. Het werkt wel, maar je moet bij de

pan blijven wachten om te weten wanneer het

water begint te koken. Want vanaf dat moment

gaan de drie minuten pas in. Laat je water koken

en leg je er dan drie minuten lang een ei in? Nee,

want het ei heeft een paar minuten tijd nodig om

op te warmen tot kooktemperatuur.

TostiZin in een warm ontbijt? Maak eens een tosti. Die

bestaat uit twee boterhammen, besmeerd met halvarine

of margarine en kaas ertussen - en verder alles waar je

maar zin in hebt (ham, tomaat, salami, pesto...). Hoe

krijg je de tosti zo lekker mogelijk? Door de buitenkant

nòg krokanter te maken.

Zo doe je dat:1. Smeer een dun laagje Blue Band Goede Start op

beide kanten van de boterhammen.

2. Doe er beleg op naar keuze. Leg de boterhammen

op elkaar.

3. Stop de tosti vervolgens in het tostiapparaat, of

leg de besmeerde tosti in een (droge) antiaanbakpan

en bak hem even aan twee kanten.

Dit is de perfecte methode: 1. Breng water aan de kook.

2. Leg dan het ei erin en laat dat zeven

minuten in het kokende water liggen.

3. Vis het ei uit het water en laat het even

schrikken onder de koude kraan (zodat

het zich straks beter laat pellen). Nu heb

je een ‘drie minuten ei.’

Samen

ontbijtrecepten 8 01 07 10 12:36:36

ontbijtrecepten 9 01 07 10 12:36:48


Het ontbijt van de voetballer

k sla nooit een ontbijt over.

Zonder ontbijt voel ik me niet

goed en kan ik niet optimaal

presteren. Als ik moet trai-

nen sta ik tussen zeven uur en half

acht op. Dan drink ik thee en in de

auto, onderweg naar de club, eet ik

een of twee broodjes met kaas of

pindakaas. Ook heb ik altijd een

fl es sap of gewoon water bij me.

In plaats van brood kan ik ook

fruit meenemen; een appel of een

banaan. Tegen half tien kom ik bij

de club aan en dan ga ik echt ont-

bijten. Yoghurt met van die cruesli

waar gedroogd fruit in zit. Zelf snij

ik er nog een banaan doorheen.

Als ik moet herstellen van een bles-

sure en vaker moet trainen, let ik

extra op mijn voeding. Dan neem

ik havermoutpap of Brinta. Dat

is iets voedzamer dan yoghurt en

vult beter. Geeft dan toch wat meer

energie.’

Warm ontbijten‘Als ik vrij ben en ’s ochtends meer

tijd heb, ziet mijn ontbijt er heel

anders uit. Dan eet ik het liefst de

restjes van de vorige avond. Opge-

warmd en wel. Meestal is dat witte

rijst met groenten en vlees, maar

soms ook pasta. Heerlijk. Als het

aan mij ligt, eet ik alleen nog maar

warm. In de vakanties doe ik dat

ook. De hele dag door.

Dat is eigenlijk begonnen toen ik

hogerop kwam met voetbal. Als

ik om 12 uur ’s middags een wed-

strijd had, nam ik ruim daarvoor

een warme maaltijd. Dan wist ik

zeker dat ik genoeg energie had

om goed te presteren. Ik voelde mij

daar lekker bij en zo werd het een

gewoonte.

De diëtiste van de club zegt dat

ik minder warm moet eten. Als je

alleen warm eten neemt, krijgt je

lichaam minder kans om voedings-

stoffen binnen te krijgen die voor-

namelijk in het ontbijt of de brood-

maaltijd voorkomen. Zoals vezels

en essentiële vetten. Ik moet meer

afwisselen van haar en vaker brood

eten. Dus neem ik nu af en toe als

ontbijt drie, vier boterhammen,

maar echt lekker is het niet. Ik vind

brood niks. Ik hou er niet van.

Mijn moeder zegt dat ik gewoon

verwend ben, maar mijn lievelings-

ontbijt is en blijft toch een bord vol

witte rijst met groente en vlees.’

‘Onderweg eet ik alvast brood. En als ik bij de club ben, ontbijt ik echt’

Serginho Greene (28) is verdediger bij Vitesse. Zonder ontbijt kan hij niet presteren. Daarom ontbijt hij tijdens

trainingen zelfs twee keer.

‘I

Het ontbijt

ontbijt van de voetballer 10 01 07 10 12:34:50

Teks

t: S

asja

Jan

sen

Foto

: Ing

e Sn

eld

ers

Styl

ing

: Mir

iam

Jes

aije

s

ontbijt van de voetballer 11 01 07 10 12:34:59


Lunch: lekker & belangrijkMet de inhoud van het overblijftrommeltje kan het alle kanten op gaan. Je kind kan hem tussen de middag gretig naar binnen werken, maar het brood net zo makkelijk tussen de struiken rond het schoolplein - toedeledokie - laten verdwijnen. Het is dus zaak om voor een onweerstaanbare lunch te zorgen.

De tweede maaltijd van de dag moet ongeveer een derde van de energie leveren die je dagelijks nodig hebt. Na een ochtend van gymmen, rekenen en taal is het twaalfuurtje broodnodig. In een goede lunch komen dezelfde bouwstoffen terug als in het ontbijt: vezels, eiwitten, goede koolhydraten en onverzadigde vetten. Brood, dat de meeste

vezels levert, vormt meestal de basis. Over het algemeen wordt aan-bevolen dat kinderen vanaf een jaar of 4 zo’n drie tot vier bo-terhammen per dag eten. Dat wordt langzaam meer naarmate ze ouder worden. Een kind van-af 9 heeft drie tot vijf sneetjes nodig, en pubers een stuk of zeven.

Uitnodigende trommelOm de lunch aantrekkelijk te maken is het zaak het aanbod afwisselend te houden. Daar-door word je kind immers ver-leid tot eten. Dat begint al met de verpakking. Zeker bij jonge kinderen nodigen een leuke overblijftrommel en drinkbeker uit om toe te tasten. Laat de in-houd bovendien verrassend zijn. Varieer in het beleg op brood. Kies voor beleg dat er ook na een paar uur nog smakelijk uit-ziet. Zorg dat de boterhammen lekker vers zijn en besmeer ze altijd met halvarine. Doe er een krentenbol bij of een plakje ont-bijtkoek. Of verras ze ter afwis-seling eens met een frisse sala-de, een thermosfl es met soep of een koude pannenkoek.

Mijd verzadigde vettenVerzadigde vetten hebben een nadelige invloed op het cholesterolgehalte en daarmee op de gezondheid van hart en bloedvaten. Ze zitten vooral in:• Vette vleessoorten en vleeswaren• Volle melk(producten)• Volvette kaas• Roomboter • Chocolade, gebak, snack, cake


lunch 12 01 07 10 12:33:30

voedingspecial 2010 J/M 13

Kies voor magerVoor het beleg geldt ook hier: mager is beter dan vet, hartig meestal beter dan zoet. Mar-garine of halvarine - de gezon-de onverzadigde vetten - zijn onmisbaar. Mijd uitgesproken dikmakers en smuldingen met een hoog vet- of suikergehalte, zoals croissants.

Groen moet je doenFruit en groente horen erbij. Niet alleen zijn ze gezond door de ve-zels, vitaminen en mineralen die ze leveren, ze geven ook kleur in de broodtrommel. Geef eens wat rauwkost mee: een stuk komkom-mer, wat knapperige radijsjes, worteltjes, zoete oranje minipa-prikaatjes of cherrytomaatjes. Of verras ze met een bakje ananas, aardbeien, druiven of een kiwi.

Kinderen eten dagelijks 30 tot 50 procent minder groente en fruit dan aanbevolen wordt (twee stuks fruit en twee ons groente).Uit onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam blijkt dat ze wel degelijk meer groente en fruit gaan eten als er thuis en op school wat meer op gehamerd wordt. Dus: geef zelf het goede voorbeeld, stel de regel in dat er elke dag fruit wordt gegeten, laat ze zelf een lekkere groente kiezen. Na enige tijd gaan kinderen groen-te en fruit dan meer waarderen.

Drankje erbijOok drinken hoort bij een evenwichtig samengestelde lunch. De keuze in pakjes limonade en vruchtensapjes is zó groot, dat je de supermarkt niet meer uit zou komen als je ook maar een beetje last hebt van besluiteloosheid.

Let erop dat er niet onnodig veel suiker naar binnen gaat (in een liter cola zitten 25 suikerklontjes). Dat is ongezond en slecht voor de tanden. In frisdranken en vruchtensappen zitten vaak veel calorieën. Calorieloze frisdranken zijn beter dan gewone frisdranken. Kies voor vruchtensappen waaraan geen suiker is toege-voegd. De natuurlijke suikers van de vruchten zelf zijn veel gezonder. Een glas per dag is genoeg. Dranken op melkbasis moeten vooral mager of halfvol zijn, en dus weinig of geen verzadigde vetten bevatten. Smoo-thies, waarin ook fruit is verwerkt, zijn een goede optie. Thee en water zijn de beste dorstlessers.Teks

t: C

hris

Sp

rang

ers

Illus

trat

ie: A

nnet

Sch

olt

en

lunch 13 01 07 10 12:33:34

1414

Rec

ept

en f

oto

: R

on

ald

Ho

eb

en

Lekker voor de lunchSnackrolSommige kinderen laten van boterhammen de

korstjes liggen, maar ook volwassenen vinden

brood zonder korst vaak lekkerder dan met.

Daar is het volgende op gevonden: korstloos

brood. Hoe doe je dat?

1. Vraag de bakker een casinobrood in de lengte te

snijden in plaats van in plakken.

2. Snij thuis de korsten rondom eraf. Dat kan

overigens bij zacht casinobrood ook met een

keukenschaar.

3. Smeer er Blue Band Goede Start op en beleg

de plak met zalm, kipfi let, ham, jam of ander

favoriet beleg.

4. Rol de hele plak voorzichtig op.

5. Draai er keukenfolie omheen. Leg de rol een

Insalata capreseDit is een Italiaanse salade van tomaat,

mozzarellakaas en basilicum die bijna iedereen

lekker vindt. Deze salade wordt meestal op een

schaaltje geserveerd, maar je kunt er ook

spiesjes van maken op cocktailprikkers.

1. Snij een aantal kerstomaatjes doormidden.

2. Snij een bolletje mozzarella in plakjes.

3. Prik afwisselend twee halve kerstomaatjes,

twee blaadjes basilicum en een plakje

mozzarella op een cocktailprikker.

paar uur in de koelkast, dan valt-ie niet meer

uit elkaar als je er plakken van gaat snijden,

want dat is de volgende stap.

6. Snij plakken van een centimeter of drie dik

(ongeveer twee vingers) van de rol. Leg de

plakken op een schaal.

J/M voedingspecial 2010

Samen koken

paar uur in de koelkast, dan valt-ie niet meer

Insalata caprese



1.2.3.



1.

3.

lunchrecepten 14 01 07 10 12:51:36

Het enige opvoedblad voor 4-16 jaarwww.jmouders.nl

14e jaargang - nummer 7/8 - juli/augustus 2010 - losse nummers�� 4,75

Waarom hij niet kan stilzitten * gek is op regels * beter is in wiskunde

voor ouders

Sylvia Witteman‘ Dit vertel ik hem over seks’

105VERSCHILLEN

MET MEISJES

EXTRA DIKKEzomer-special

Alles over jeAlles over jezoonzoonHet enige opvoedblad voor 4-16 jaarwww.jmouders.nl

14e jaargang - nummer 7/8 - juli/augustus 2010 - losse nummers�� 4,75

Waarom zij eerder volwassen is * lekker kan kletsen * slimmer is op school

dochter

voor ouders

Sylvia Witteman‘ Dit vertel ik haar over seks’

105VERSCHILLEN

MET JONGENS

EXTRA DIKKEzomer-special

dochterAlles over jeAlles over jezoonzoonzoonzoon

JONGEN

S

Z.O.Z

dochterAlles over je

MEIS

JES

Z.O.Z

J-M_Juli_aug_2010_DEF.indd 2 08-06-2010 15:52:06

Sylvia Witteman‘ Dit vertel ik hem over seks’


14e jaargang - nummer 6 - juni 2010 - losse nummers�� 4,25

Zo krijgt je kind meer zelfvertrouwen

Bang

Straksstuderen?

Nu al sparen voor een halve ton

(Zie pag. 73)

Bangvoor de bal, pesten en logerenBang

12uitjes mét

KORTING

Tomboy haat roze en gelijk heeft ze!

' Ik heb vaak de haren uit mijn hoofd getrokken'Francine Oomen over opvoeden

voor ouders

J-M_Juni_2010_06.indd 1 26-04-2010 13:08:48

Tomboy haat roze en gelijk heeft ze!

' Ik heb vaak de haren uit mijn hoofd getrokken'Francine Oomen over opvoeden


14e jaargang - nummer 5 - mei 2010 - losse nummers�� 4,25

voor ouders

Zoontje als prinses

Papa slaat op tilt

Wat wij beter willen doen Dít werkt

Puberleed: vet haar & zweet

is een ramp

' Opvoeden wordt moeilijk gemáákt'

en kwam er weer vanaf

' Opvoeden wordt moeilijk gemáákt'' Opvoeden wordt moeilijk gemáákt'moeilijk gemáákt'' Opvoeden wordt


Schoolhoppen

Alexander Pechtold

Tom was gameverslaafd

Ik lijk mijnmoeder wel!

J-M_Mei_2010_DEF.indd 1 08-04-2010 15:16:43


SchoolhoppenSchoolhoppen

Alexander Pechtold

Tom was gameverslaafd


14e jaargang - nummer 4 - april 2010 - losse nummers�� 4,25

voor ouders

Kind met ochtendhumeur?Kind met ochtendhumeur? 9remedies

Gewoon terugbijten

Crocs &BirkenstocksWat is goed voor

hun voeten?

Een moeilijk kindis niet jouw schuld

Antje Monteiro over haar puber' Ik wil altijd weten waar ze is'

meestal

terugbijtenDe 12 slechtste en beste opvoedtips

J-M_April_2010_DEF.indd 1 04-03-2010 13:21:28


14e jaargang - nummer 3 - maart 2010 - losse nummers�� 4,25

voor ouders

Ik háát je!straf-do’s & don’ts

Ik háát je!Schreeuw dan maar eens

niet terug

Ik háát je!straf-do’s & don’ts

van peuter tot puber

Weg metwiskunde

Alles over profi elkeuze

16

Groot luizennieuwsWassen en stofzuigenhoeft niet meer

Dolle driftbuienZó ga je ermee om

J-M_Maart_2010_DEF.indd 1 04-02-2010 10:55:09

J/M is hét opvoedblad voor ouders van kinderen tussen 4 en 16 jaar. J/M is eerlijk over opvoeden, herkenbaar en altijd helder en praktisch. Verhalen, columns en interviews over opvoeden, school, ouderschap, gezondheid van je kind: lees het in J/M.

Naam ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- m/v

Adres ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Postcode/plaats -----------------------------------------------------------------------------------------------------

Telefoonnummer ------------------------------------------- Geboortedatum ----------------------------------

E-mailadres ----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ja, ik neem een J/M abonnement van 5 maanden voor € 12,50

PE00JBS

Dit abonnement stopt automatisch. Deze aanbieding is geldig tot 31 maart 2011.Stuur de bon op naar: KlantenServiceCentrum J/M, Antwoordnummer 10311, 1000 PA Amsterdam

Weekbladpers BV gaat zorgvuldig met persoonsgegevens om. Meer info: www.jmouders.nl/privacystatement.

Ik machtig J/M het abonnementsgeld eenmalig van af te schrijven van mijn bank/girorekening nummer: |-----|-----|-----|-----|-----|-----|-----|-----|-----|

Datum: ----------------------------------------- Handtekening: --------------------------------------------------------

Gun jezelf een J/M abonnement!

5 maanden J/M voor € 12,50stopt automatisch

G a n a a r w w w . j m o u d e r s . n l / b a c k 2 s c h o o l o f v u l d e b o n i n

40% korting

werf blueband 15 01 07 10 12:27:26


‘Het lijkt me heerlijk om lekker veel brood te eten’Ivica Grobben (27) is leerkracht in groep 7.

Van een gezonde lunch krijgt ze weer volop energie. ‘Ik móet lunchen, anders ga ik snoepen.’

k lunch iedere dag. Als ik dat

niet doe, ga ik ongezonde

dingen eten. Ik ben best een

snoeper en zou dan elke

middag snoepjes, koekjes en choco-

laatjes eten en dat is niet goed voor

de lijn.

Bovendien heb ik de lunch ook echt

nodig om ’s middags weer fris voor

de klas te kunnen staan. Het geeft

me nieuwe energie.

Er is geen kantine op school, dus ik

neem altijd mijn eigen brood mee.

De leerkrachten eten met elkaar

in de lerarenkamer. Veel tijd voor

de lunch is er niet. We hebben een

half uur.

Mijn lunch bestaat meestal uit twee

bruine boterhammen of drie crac-

kers. Af en toe neem ik een broodje of

krentenbol mee. Ik kies bewust voor

volkorenbrood omdat het gezonder

is dan witbrood. Daarbij drink ik

thee en af en toe melk. Ik houd da-

gelijks rekening met de Schijf van

Vijf en eet daarom altijd fruit bij de

lunch. Een appel, aardbeien of drui-

ven, allemaal erg gezond, maar ook

gewoon heel lekker.’

Gezellig veel eten‘Eigenlijk heb ik nooit zoetigheid

op mijn brood. Ik houd erg van

zoete dingen, maar op brood heb

ik liever kaas, vleeswaren of room-

kaas. Dat is lekker, maar is ook een

gewoonte. Als kind al kreeg ik elke

dag hartig beleg mee naar school.

Gezonde voeding is voor mij erg

belangrijk omdat ik niet ongelimi-

teerd van alles en nog wat kan eten

zonder aan te komen. Ik gebruik

daarom ook geen roomboter, maar

halvarine.

Het lijkt me best heerlijk om eens

een keer lekker veel boterhammen

tussen de middag te eten, maar ik

zal dat nooit doen. Aan twee heb ik

voldoende, al het overige zou meer

voor de “gezelligheid” zijn.

Er wordt op school vaak door kin-

deren getrakteerd. Dikwijls cho-

colaatjes of koekjes. Toch zijn er

steeds vaker ook gezonde traktaties

zoals: cup-a-soup met een soepsten-

gel, fruitsalade of een mandarijn.

Mijn ultieme lunch? Op vrije da-

gen wil ik mijzelf nog wel eens

trakteren op een cappuccino, verse

jus d’orange met een broodje gei-

tenkaas, tonijnsalade of pastrami.

Niet echt goed voor de lijn, maar

wel heel lekker. Ik kan daar erg van

genieten. Dat is echt een uitje voor

mij.’

‘I

‘Het lijkt me heerlijk om lekker

De lunch van de juf

juf 2 lunch 16 01 07 10 12:24:52

Teks

t: S

asja

Jan

sen

Foto

: Ing

e Sn

eld

ers

Styl

ing

: Mir

iam

Jes

aije

s

juf 2 lunch 17 01 07 10 12:24:58


Tussendoortjes: even bijtankenNaast de drie hoofdmaaltijden mag je kind maximaal vier keer per dag een tussendoortje. Een tussendoortje is letterlijk bedoeld als een oppepper: het lichaam moet even wat energie bijtanken.

In de supermarkt nemen de vak-

ken met tussendoortjes heel wat

ruimte in. Tientallen varianten

op het thema ‘koek’ staan er in

het schap, allemaal hapklaar en

in een ludiek jasje. Meestal zijn

die koeken per twee stuks ver-

pakt, terwijl één koek als tussen-

doortje echt voldoende is.

Het is de moeite waard om een

kritische blik op het etiket te

werpen. Veel van die uiterst ge-

zond ogende producten bestaan

soms voor bijna de helft uit sui-

kers. Zo’n koek stilt wel even

de trek, maar je kind verbrandt

hem in no time en heeft dus

snel weer honger. Boven-

dien is te veel suiker een

sluipende dikmaker. En

het is ook niet best

voor het gebit.

Lekkere trekVooral jonge kinderen hebben een tussendoortje vaak echt nodig. Hun maag is immers kleiner, waardoor zij tijdens de drie hoofdmaaltijden nog niet zoveel kunnen eten.Goede tussendoortjes voor de och-tendpauze op school zijn magere producten als crackers of rijstwafels, die veel goede koolhydraten bevat-ten. Ook een boterham met halva-rine en mager beleg, een krentenbol of wat fruit zijn prima.’s Middags na school hebben kin-deren vaak fl inke trek. Hebben ze zin in iets hartigs? Geef ze een kop bouillon, heldere soep of een tosti. Andere alternatieven zijn:

* Plak ontbijtkoek of beschuitje

* Eierkoek, paar volkorenbiscuits

* Mueslireep

* Popcorn

* Japanse mix

* Waterijsje

* Schaaltje rauwkost Teks

t: C

hris

Sp

rang

ers

Illus

trat

ie: A

nnet

Sch

olt

en


tussendoortjes 18 01 07 10 12:22:59


WriemeletenEten om mee te wriemelen vinden kinderen vaak erg leuk. Pelpinda’s, zonnebloempitten en noten zijn goede leveranciers van onverza-digde vetten, die ook broodnodige vitaminen bevatten. Krant op tafel en pellen maar.

Verleid ze met ijsOnderzoek wijst uit dat je kinderen aan het eten kunt krijgen door de presentatie aan te passen. Kinderen die geen melkproducten en fruit lusten, krijgen mogelijk wel ineens trek als je die ingrediënten mengt en invriest met een stokje erin. Dan is het ineens een ijsje - en alle kinderen lusten ijs. Probeer bij-voorbeeld eens magere yoghurt met gepu-reerde aardbeien, banaan, peer of appel.

AvocadodipGroente en fruit zijn heel verantwoorde snacks. Van een avocado maak je een heerlijk dipsausje voor bijvoorbeeld nacho chips, reepjes kom-kommer, wortel, radijs of bloemkool. Heerlijk, en de groentes zijn een fi jn extraatje van vitami-nes en mineralen. Nu is een avocado een rare vrucht: de pit is veel te groot. Dat maakt het wel weer makkelijker om ’m eruit te slopen. 1. Met een klein mesje snij je de avocado in tot

het mes de pit raakt. Nu draai je met je mes om de pit heen zodat je de avocado in twee helften snijdt. Die blijven aan elkaar zitten, want de pit houdt ze vast. Je pakt de boven- en de onderhelft en die draai je van elkaar. Zo kun je de pit er makkelijk uit wippen.

2. Zet een kom klaar. Neem een lepel, schep het vlees uit de schil en doe het in de kom.

3. Pers een halve citroen uit, doe het sap erbij. 4. Prak de avocado fi jn met een vork. 5. Neem drie tomaten en snij ze doormidden.

Duw met je vingers de zaadjes eruit. Snij de tomaat in kleine stukjes en schep die door de avocado.

Hoe lang moet een jongen van 9 fi etsen om de calorieën van een tussendoortje te verbranden?candybar 69 minutenfrikadel 60 minuteneetlepel pinda’s 38 minutenbanaan 22 minutenmandarijn 6 minutenBron: prof. K.R. Westerterp, Universiteit Maastricht

Rec

ept

en f

oto

: R

on

ald

Ho

eb

en

Tongstrelend dipsausje

Hoeveel drinken?Per dag heeft je kind één (4-8 jaar) tot anderhalve liter (9-18 jaar) vocht nodig. Dat is inclusief melk(producten). Thee en water zijn de beste dorstlessers. Kies bij frisdrank en vruchtensappen voor de caloriearme varianten. Een beker light chocolademelk, frisdrank of een kopje bouillon is óók een eetmoment.

Teks

t: C

hris

Sp

rang

ers

Illus

trat

ie: A

nnet

Sch

olt

en

Samen kokenkoken

Avocadodip

tussendoortjes 19 01 07 10 12:23:13


ijdens dagen avond-

diensten eet ik normaal:

met een ontbijt, lunch

en avondmaaltijd. Met

nachtdiensten is je ritme verstoord

en heb ik een ander eetpatroon.

Dat begint al als ik ’s avonds om

zes uur opsta. Ik heb dan absoluut

geen trek in een boterham en ‘ont-

bijt’ eigenlijk met een tussendoor-

tje, een eierkoek of een biscuitje

en een potje thee. Behalve als ik ga

hardlopen, dan moet er iets meer

in en eet ik wel een boterham. Te-

gen een uur of negen neem ik een

warme maaltijd en om elf uur ga ik

de nachtdienst in.

’s Nachts zijn tussendoortjes be-

langrijk. Ik heb ze nodig om wak-

ker te blijven. Regelmatig eet ik

wat chipjes, een tomaat met kom-

kommer of een combinatie van die

twee. Net wat er is. Om een uur

of vijf in de ochtend neem ik een

boterham of wat fruit of soep. Die

komkommer en tomaatjes eet ik

tussen de administratieve bezighe-

den door, maar voor die boterham

of kop soep ga ik even zitten. Als je

een heel drukke nacht hebt en geen

tijd om te zitten, eet je niets en zijn

die hapjes zoals tomaat en kom-

kommer nog belangrijker. Daar

leef je dan op.’

Appeltje bij de koffie‘Overdag zijn tussendoortjes niet

zozeer een noodzaak maar meer

een gewoonte. Om elf uur neem ik

bij de koffi e meestal een appel of

een ander stuk fruit en als ik meer

trek heb, ook nog een plakje koek.

Ontbijtkoek, die is niet zo vettig.

Daar zou het bij blijven als er niet

regelmatig iets lekkers op de afde-

ling bezorgd werd. Als dank van de

patiënten. Tja, dan is de verleiding

groot en wil ik nog wel eens een ge-

bakje of chocolaatje nemen.

Lievelingstussendoortjes heb ik niet

echt. Zoet, hartig, gezond, fruit of

chocolade, het maakt niet uit. Alles

is even lekker.

Maar ik moet wel opletten niet

tegen alle taartjes en chocolaatjes

die we cadeau krijgen ja te zeg-

gen. Naarmate ik ouder word, let

ik meer op mijn gewicht. Je krijgt

het er toch minder snel af dan

voorheen. Dus neem ik soms bij

de koffi e allebei. Eérst een appel en

dan pas een stuk taart. Maar dat is

natuurlijk jezelf foppen.’

‘Bij nachtdiensten heb ik tussendoortjes heel hard nodig’

Irene Dwars (38) is verpleegkundige. Omdat ze regelmatig nachtdiensten draait, komen de maaltijden nogal eens in de knoop.

Dan zijn tussendoortjes extra belangrijk.

‘T

De tussendoortjes van de verpleegster

tussendoortje zuster 20 01 07 10 12:23:54

Teks

t: S

asja

Jan

sen

Foto

: Ing

e Sn

eld

ers

Styl

ing

: Mir

iam

Jes

aije

s

tussendoortje zuster 21 01 07 10 12:24:03


Tips en trucs voor het avondetenDe meeste ouders vinden het diner de belangrijkste maaltijd, maar kinderen denken daar vaak anders over. Die zetten zich schrap voor de strijd tegen onbekende ingrediënten of juist de vertrouwde boontjes. Eén troost: ooit komt het goed...

22

brood, (ontbijt)granen, aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten

groenten en fruit

zuivel, vis vlees(waren),

ei en vlees-vervangers

vetten en olie

dranken

In een goede warme maaltijd zitten alle onderdelen die een complete voeding moet be-vatten: Eiwitten, die de bouwstenen vormen voor de aanmaak van nieuwe lichaamscellen. Koolhydraten, die de be-langrijkste bron van brand-stof zijn. Liefst 60 tot 70

Truc: varieerVarieer in de gerechten en de be-

reidingswijze. Zo stuit je vanzelf op

dingen die je kind wel lust. Wissel

aardappels af met pasta en rijst. Kies

voor volkorenpasta en bruine rijst of

zilvervlies. Die bevatten veel meer

vezels dan witte soorten. En de aard-

appel zelf is op veel manieren op te

leuken: koken, bakken, pureren of, af

en toe, frituren.

Truc: hou ’t overzichtelijk Wat kinderen vaak tegenstaat aan

de avondmaaltijd, is de onover-

zichtelijkheid ervan. In bijvoorbeeld

stamppot of nasi zitten allerlei ingre-

diënten - en dus ook smaken - die

niet meer van elkaar te onderschei-

den zijn. Vooral kleintjes zijn gebaat

bij helderheid. Die zien graag waar

de aardappel ophoudt en de bonen

beginnen. Daarom gaat een salade

met stukjes radijs en komkommer er

makkelijker in dan ratatouille. Teks

t: C

hris

Sp

rang

ers

Illus

trat

ie: A

nnet

Sch

olt

en

procent van de energie die we verbruiken komt uit kool-hydraten. Vetten, die de resterende energie leveren. Ze vormen bovendien een bron van essentiële vetten en vitami-nen. Vitaminen en mineralen zijn onmisbaar voor een goede stofwisseling.

Zie ook: www.voedingscentrum.nl


Voor een evenwichtig

voedingspatroon moe-

ten de dagelijkse maal-

tijden samengesteld zijn

uit alle groepen van de

bekende Schijf van Vijf.

Dan weet je zeker dat

je kind alles binnenkrijgt

wat hij nodig heeft.

avondeten 22 01 07 10 12:20:49


Wat hebben ze per leeftijd nodig voor de warme maaltijd? 4-8 jaar 9-13 jaar 14-18 jaar

rijst, pasta 100-150 gr 150-200 gr 200-250 gr

of aardappels 2-3 3-4 4-5

groente 100-150 gr 150-200 gr 200 gr

mager(e) vlees(waren) 60-80 gr 80-100 gr 100-125 gr

of vleesvervanger

olie/bak/braadproducten 1 eetlepel 1 eetlepel 1 eetlepel

‘Hou je mond en eet je bord leeg!’ Wie heeft het nooit geroepen als de aardappels en bonen op het bord langzaam koud lagen te worden? Probeer deze tips eens:1. Oorlog aan tafel is het

makkelijkst te voorkomen

als een van de partijen

niet meedoet. Een mooie

rol voor de ouders. Drei-

gen en vleien: het heeft

allemaal weinig zin.

2. Als ze niet willen eten,

dan maar niet. Haal het

bord zonder commentaar.

weg. Ga niet uit medelij-

den een snack geven.

3. Geef kleine porties op

een groot bord, dan lijkt

het minder.

4. Betrek je kind bij het

boodschappen doen of

het koken

5. Blijf volhouden - met

tussenpozen. Soms moet

een kind wel tien keer iets

proeven, voordat hij een

nieuwe smaak lekker gaat

vinden.

Nog meer tips vind je op www.jmouders.nl/voeding

Waarom vet nodig isVet heeft een slechte naam als dikmaker, maar het ene vet is het an-

dere niet. Het gaat erom hoe ‘onverzadigd’ het is. Geheel verzadigd vet - dat is vet dat hard is bij kamertemperatuur - zit vooral in vet vlees,

volvette zuivelproducten, roomboter, chocolade, koek, gebak, snacks

en zoutjes. Uitgesproken ongezond zijn transvetten, die ook hard zijn

bij kamertemperatuur. Ze zitten bijvoorbeeld in frituurvet en in som-

mige koekjes en chips.

Onverzadigde vetten zijn vloeibaar bij kamertemperatuur en helpen

het cholesterolgehalte te verlagen. Onverzadigd vet vind je in vis,

mais- en sojaolie, noten, pinda’s, margarine of halvarine, vloeibaar bak-,

braad- en frituurvet. Goede vetten moeten zo’n 20 procent leveren van

de energie die we per dag gebruiken. Bovendien zijn ze een bron van

vitamine A, D en E.

5 tips om ze aan het eten te krijgen

Teks

t: C

hris

Sp

rang

ers

Illus

trat

ie: A

nnet

Sch

olt

en

avondeten 23 01 07 10 12:20:55

24

Rec

ept

en f

oto

: R

on

ald

Ho

eb

en

Driesterrentips voor het dinerAardbeiensoepKoude soep kan op een warme dag heel lekker

zijn. Aardbeiensoep bijvoorbeeld.

1. Neem een kilo mooie aardbeien. Was ze en

haal de kroontjes eraf.

2. Leg een paar grote aardbeien apart.

3. Doe de rest samen met het sap van een citroen

en twee eetlepels suiker in de blender. Deksel

erop, anders hou je het plafond niet wit. Een

half minuutje draaien, dan de aardbeiensoep in

een kom gieten.

4. Snij de paar grote aardbeien in kleine blokjes.

Doe die door de soep.

1. Neem nieuwe aardappels en borstel ze

schoon onder de kraan. Maak met een vork

rondom wat gaatjes in de schil.

2. Leg de natte aardappels in een kom en

dek die af met magnetronfolie. Zet de kom

een minuut of drie in de magnetron op

de hoogste stand. Laat hem nog een paar

minuten nagaren.

3. Snij de inmiddels gare (of halfgare, dat

verschilt per soort) aardappels in plakken

van een centimeter dik.

4. Doe wat Blue Band Vloeibaar in een anti-

aanbakpan. Verdeel de aardappelschijfjes

over de pan, zodat elk schijfje contact heeft

met de bodem. Laat ze zachtjes bakken

tot er een bruin korstje ontstaat. Draai de

schijfjes dan om en bak ze af.

5. Serveer met fi jngehakte peterselie.

5. Zet het geheel een poosje in de koelkast.

6. Serveer de soep met een blaadje verse

munt.

Aardappel andersHet ouderwets gebakken aardappeltje heeft nog

steeds zijn charme, vooral omdat het zo lekker

naar aardappel smaakt. Vroeger werden gebak-

ken aardappels gemaakt van wat er overgebleven

was van een pan gekookte aardappelen. Met

gebruik van de magnetron kunnen we die omweg

van het eerst koken omzeilen.

Samen kokenSamen

J/M voedingspecial 2010

dinerrecepten 24 01 07 10 12:13:44

dinerrecepten 25 01 07 10 12:13:56


Het avondeten van de brandweerman

ten in de kazerne is geen

straf. Ik eet daar eigenlijk

altijd lekkerder dan thuis.

Er wordt bij toerbeurt ge-

kookt en iedereen doet zijn best

om iets lekkers te maken. Je wilt

natuurlijk goed voor de dag komen

en maakt dus datgene waar je goed

in bent. Dat varieert van Italiaans

en Chinees tot Hollandse stamp-

potten. Elke avond iets anders en

elke avond even lekker. Alsof je in

een restaurant zit.

Er wordt dagelijks voor negen per-

sonen gekookt. Moeilijk is dat niet.

Meestal staan we met twee, drie

man in de keuken. Ook de hoeveel-

heid bepalen is niet moeilijk. Er

mag natuurlijk niet te weinig zijn

- negen volwassen mannen moeten

er goed van kunnen eten - maar

als je normaal zes aardappels per

persoon hebt, doe je die nu gewoon

maal negen. Heel simpel.

Zelf houd ik erg van Italiaans eten

en maak ik graag penne regatta.

Met bechamelsaus, smeerkaas sam-

bal, Italiaanse groenten, een beetje

salami en kip.’

Heel gevarieerd‘Aan gezond eten doen we niet echt.

We zijn niet bezig met de Schijf van

Vijf. We eten wel gevarieerd. Geen

van de jongens wil twee dagen ach-

ter elkaar hetzelfde eten. Dus de

ene dag is het aardappels, groenten

en een stukje vlees, kip of vis, de

andere dag een pasta. Omdat we

allemaal heel veel sporten bij de

brandweer, hoeven we ook niet op

te letten of iets te vet is of te veel

calorieën bevat. Als het maar lekker,

voedzaam en vooral genoeg is.

Als we tijdens het eten moeten uit-

rukken, zetten we een bord over

ons bord om het nog een beetje

warm te houden. Is het bij terug-

komst toch te veel afgekoeld, dan

wordt het opgewarmd in de mag-

netron. Patat gooien we nog even

terug in de frituur. Dat kan alleen

als er geen zout op zit, daarom

doen wij dat er altijd pas op ons

bord op.

Als je moet uitrukken op het mo-

ment dat je pasta net in de pan zit,

kun je niet meer terug. Dan is het:

gas uit en bij terugkomst zien of

het nog te eten is. Soms hebben we

pech en zit er niets anders op dan

iets te bestellen. Dan kost het eten

ons iets meer die avond.’

‘We koken lekker, voedzaam en vooral genoeg’

Frans Zwaneveld (35) is brandweerman. In de brandweerkazerne wordt dagelijks vers gekookt.

‘Om de beurt maken we iets lekkers.’

‘E

diner brandweerma 26 01 07 10 12:06:53

Teks

t: S

asja

Jan

sen

Foto

: Ing

e Sn

eld

ers

Styl

ing

: Mir

iam

Jes

aije

s

diner brandweerma 27 01 07 10 12:07:01

adv.pag28 28 01 07 10 12:05:06

J/M Voedingspecial 2010

Documents

Transcript of J/M Voedingspecial 2010