Jaarverslag Trias 2011

ORGANISATIE Ontdek dat kwaliteitsmanagement een belangrij-ke pijler is in de werking van Trias. In het voorjaarvan 2012 werden de volgehouden inspanningenvan Trias beloond met het kwaliteitslabel EFQM‘Committed to Excellence’.

NETWERK Zin om vrijwilliger te worden bij Trias? In dewerkgroepen bij onze partnerbewegingen inVlaanderen waren in 2011 in totaal 96 sterk geën-gageerde vrijwilligers actief. Verder deed Trias eenberoep op 66 vrijwilligers die niet rechtstreeksgelinkt zijn aan de achterban.

KERNTHEMA’STrias versterkt boerenen ondernemersorganisa-ties op twee manieren: via bewegingsopbouw enhet ter beschikking stellen van essentiële dienstenvoor de leden. Deze geïntegreerde aanpak garan-deert toegang tot kennis, krediet en afzetmark-ten. Praktijkvoorbeelden illustreren de theorie.

HET ZUIDEN Trias heeft negen overzeese regiokantoren. Zijzorgen voor een gedecentraliseerde benadering,met aandacht voor de specifieke behoeften ennoden van lokale partnerorganisaties. Elke inter-ventiezone vergt maatwerk.

VLAANDERENDe zes partnerbewegingen van Trias inVlaanderen wisselen ervaringen en knowhow uitmet onze partners in het Zuiden. Daardoor is inons land geen enkele ontwikkelingsorganisatiebeter geplaatst dan Trias om boerenen onder-nemersorganisaties te versterken.

BELEIDSBEÏNVLOEDINGSamen met Boerenbond heeft Trias in 2011 eenaantal beleidsvoorstellen van de Coalitie tegen deHonger onderschreven. Ze moeten het recht opvoedsel voor iedereen helpen respecteren,beschermen en garanderen.

FINANCIEEL VERSLAGTrias kiest ervoor om zo transparant mogelijk tecommuniceren, ook over de financiële resultaten.De komende jaren wil Trias het aandeel van deeigen opbrengsten verder doen stijgen. Dus isiedere euro welkom, van elke donateur.

MAATSCHAPPELIJK VERSLAGDuurzame ontwikkeling staat bij Trias hoog op deagenda. Zowel op het hoofdkantoor in Brussel alsin het Zuiden werkt de organisatie aan haar eco-logische bewustzijn. Wat personeelsbeleid betreft,positioneert Trias zich als een lerende organisatie.

In het Zuiden is Trias actief in 12 landen: Guatemala, El Salvador, Honduras, Ecuador, Peru,Brazilië, Guinee, Ghana, Congo, Oeganda, Tanzania en de Filipijnen.

Inhoudsopgave

538

46

45

52

12

7

16

jaarverslag 20112

Beste lezer,

2011 gaat de geschiedenis in als een scharnierjaar voorTrias. We zijn immers gestart met de diepgaande reflectiesvoor een nieuwe strategienota die van 2013 tot 2018 haarstempel zal drukken op onze werking. Stilstaan is achteruit-gaan en dus komen er straks nieuwe accenten in de pro-gramma’s waarmee Trias ondernemende mensen onder-steunt vanuit zijn verschillende regiokantoren.

De versterking van boerenorganisaties enondernemersverenigingen zal de komen-de jaren meer dan ooit een centraleplaats bekleden in onze interventiezones.Sterke ledenorganisaties bezorgen onder-nemende mensen technische begelei-ding, meer afzetmogelijkheden en meerinvloed op beleidsniveau.

Maar tegelijk zullen we extra aandacht besteden aan de vlot-te integratie van kwetsbare bevolkingssegmenten in de wer-king van onze partnerorganisaties in het Zuiden. Vrouwenmoeten gelijke kansen krijgen en jongeren mogen niet sys-tematisch aan de kant blijven staan. Ook heel arme mensendie net voldoende potentieel en ondernemingszin aan dedag leggen om zichzelf te ontplooien, moeten voldoendeaan bod komen in lokale coöperaties.

Voor Trias is het belangrijk dat er vandaag een vernieuwdestrategie op papier staat en dat alle personeelsleden, bestuur-ders en partnerbewegingen pal achter de doelstellingenstaan. Op die manier werkt iedereen op een coherente maniersamen. Op basis van kritische performantie-indicatoren zul-len we de uitvoering van die strategie minutieus monitoren.Dat is belangrijk voor onze talrijke donateurs, die er volledigzeker van willen zijn dat hun centen zinvol besteed worden.

Als nieuwe voorzitter van Trias werd ik de voorbije maandenaangenaam verrast door het kwaliteitsstreven dat doorsijpelttot in alle geledingen van de organisatie. Ik kan u verzekeren

dat Trias op een erg professionele wijze gerund wordt.Gelukkig maar, want met een budget van ruim twaalfmiljoen euro en 120 personeelsleden in dertien landen, isTrias een belangrijke hefboom. Als beloning voor zijn kwali-teitsaanpak heeft Trias dit voorjaar als één van de eerste ont-wikkelingsorganisaties in België het EFQM-kwaliteitsla-bel ‘Committed to Excellence’ in de wachtgesleept. Dat label is geen eindpunt, maareen aanmoediging om de lat straks noghoger te leggen.

Met die ambitiewillen we delevensstandaardblijven verhogenvan kansarmeboeren en kleineondernemers. In2011 waren het

er bijna een miljoen. Stuk voor stukzijn ze aangesloten bij minstenséén van de 95 partnerorganisa-ties die Trias ondersteunt. Datzijn elf extra partners in vergelij-king met 2010.

Trias blijft groeien. Een welge-meende ‘dank u’ aan alle dona-teurs, vrijwilligers en sympathisan-ten die dat mogelijk maken. Totslot wil ik ook hulde brengen aanSabine de Bethune, die jarenlang alsvoorzitter tijd noch moeite gespaardheeft om Trias te brengen waar het nustaat.

Philippe MatthijsVoorzitter

jaarverslag 2011 3

Editoriaal

“Dat Trias jaar na jaar blijftgroeien, is in grote mate te danken aan uw steun

en betrokkenheid. Mogen weop uw engagementblijven rekenen?”

Over dit verslagDit jaarverslag beschrijft de periode van 1 januari tot en met 31december 2011. De belangrijkste bron is het eigen informatieplatformPlats. Dit rapport beschrijft de werking van Trias. Daarnaast bevat hetook economische, ecologische en sociale indicatoren. Die zijn geba-seerd op de vormvereisten van het Global Reporting Initiative, kort-weg GRI. Deze standaard moedigt ngo’s, bedrijven en overheden aanom te rapporteren over hun maatschappelijke impact. In de sector vande ontwikkelingssamenwerking is Trias één van de voortrekkers dierapporteren op basis van GRI. De komende jaren zal Trias inspannin-

gen leveren om ook de activiteiten in het Zuiden te meten aan dehand van de GRI-indicatoren. Voor vragen over dit jaarverslag kan uterecht bij Françoise Dejaeger, diensthoofd Communication & BackOffice, tel 02/5480136, [email protected]

COLOFONRedactie: Trias – Dienst Communicatie, tel 02/5480120Rekeningnummer voor stortingen: BE45 7363 3333 3389Verantwoordelijke uitgever: Lode Delbare, Wetstraat 89, 1040 Brussel

INLEIDING: de unieke positionering van TriasIn het Zuiden blijven te veel ondernemende mensen letter-lijk en figuurlijk op hun honger zitten. Zowel individueel alsin groepsverband kunnen familiale boeren en kleine onder-nemers nochtans als een essentiële hefboom fungeren voorde economische ontwikkeling in achtergestelde gebieden.

Helaas beschikken ze zelden over de nodige productiemid-delen en dikwijls remmen omgevingsfactoren hun zelfont-plooiing. Zeker in plattelandsgebieden zijn bedrijfsopleidin-gen schaars, de transportinfrastructuur loopt vaak mank entoegang tot financiële diensten is afwezig ofwel peperduur.De organisatiegraad van ondernemende mensen is meestalzo laag dat ze niet kunnen wegen op het lokale beleid.

Trias kiest daarom voor een geïntegreerde aanpak in zijninterventiezones. Onze instrumenten: microkrediet, markt-toegang en bewegingsopbouw. Centraal in de programma’svan Trias staat de versterking van ledenorganisaties.Krachtdadige boerenbonden en ondernemersverenigingenzijn de beste garantie voor een gediversifieerd, complemen-tair en duurzaam aanbod van kwaliteitsdiensten voor deleden.

Uniek is dat Trias de knowhow van haar partnerbewegingen inVlaanderen – Landelijke Gilden, Unizo, markant, KVLV, Neosen KLJ – volop integreert in de programma’s. Ondernemersverstaan ondernemers, over landsgrenzen heen.

HISTORIEKTrias is bij de geboorte van het nieuwe millennium ontstaanuit de fusie van ACT, Form en Ieder voor Allen. ACT werddestijds gesteund door particulieren en maatschappelijkegroeperingen zoals VKW, K.U.Leuven en de christendemo-cratische beweging. Ieder voor Allen was dan weer eengeesteskind van de landelijke beweging, terwijl Form ont-staan was vanuit de middenstandsorganisaties inVlaanderen. Aan de basis van hun samensmelting ligt deovertuiging dat zelfontwikkeling en ondernemende men-sen essentiële basisingrediënten zijn voor duurzame ont-wikkeling in het Zuiden.

In 2006 treedt het eerste strategisch planningsproces vooreen periode van zes jaar in uitvoering. Twee jaar later wordtTrias door Boerenbond erkend als zijn agri-agency in hetwereldwijde netwerk van AgriCord. Vandaag behoort Triasin ons land tot de tien grootste ontwikkelingsorganisatiesdie structurele hulp bieden. De strategienota die de werkingvoor de periode van 2013 tot 2018 omspant, is intussengoedgekeurd door de Raad van Bestuur.

VISIETrias gelooft dat individuen en groepen de kracht bezittenom zichzelf te ontplooien en zich samen in te zetten omsociaal en economisch sterker te staan. De ondersteuningvan zelfontwikkeling is waardevol, met het oog op armoe-debestrijding en een betere mondiale verdeling van welvaarten welzijn.

WAARDEN EN OVERTUIGINGENTrias werkt vanuit een christelijk waardepatroon. Het rechtop zelfontplooiing, respect voor elkeen en gelijkwaardigheidvan mensen staan centraal. Ieder heeft het recht een eigenvisie te ontwikkelen. Van zodra er voldoende sociaal en eco-nomisch basiskapitaal aanwezig is, kunnen mensen op basisvan hun visie eigen keuzes maken en hun lot in eigen han-den nemen.

MISSIE• Trias wil in het Zuiden de bestaans-

zekerheid verhogen van kleinschaligeondernemers en familiale landbouwers door de

versterking van hun ledenorganisaties.• Trias wil wereldwijd de uitwisseling en samenwer-

king stimuleren tussen landbouwers, ondernemersen hun respectievelijke ledenorganisaties.

• In Vlaanderen draagt Trias bij tot een groteremaatschappelijke bewustwording bij haar partner-bewegingen van de verhoudingen tussen Noord enZuid.

jaarverslag 2011

Organisatie

Hoofdstuk 1

4

jaarverslag 2011 5

DOELSTELLINGENTrias bevordert de bestaanszekerheid en de actieve deelname vankleinschalige ondernemers en familiale landbouwers aan proces-sen van lokale economische ontwikkeling, en dit op duurzamewijze. Dat is de algemene doelstelling van Trias. De vijf strategi-sche doelstellingen luiden als volgt:

1 Trias wil kleine boeren en ondernemers toegang verschaffen totaangepaste en kwalitatief hoogstaande dienstverlening, op hetterrein van microfinanciering, bedrijfsvoorlichting en markttoe-gang.

2 Trias wil democratische en onafhankelijke ledenorganisatieshelpen uitbouwen waardoor de doelgroep steeds meerinvloed kan uitoefenen op haar sociale en economische rea-liteit.

3 Trias wil de doelgroep beter inbedden en meer invloed latenuitoefenen op sociale en economische ontwikkelingen, watresulteert in een verhoogde institutionele slagkracht om deeigen strategische belangen te verdedigen.

4 Trias wil de solidariteit en het wederzijds respect tussenledenorganisaties in Noord en Zuid versterken.

5 Trias wil op een resultaatgerichte manier werken aan haarmissie en doelstellingen.

MANAGEMENTTrias is in 2011 beginnen werken aan een nieuwe strategienotavoor de periode 2013-2018. De programma’s voor het Zuiden zul-len de komende zes jaar nog nadrukkelijker focussen op de ver-sterking van ledenorganisaties. Er gaat ook extra aandacht naarde integratie van kwetsbare groepen, met name jongeren, vrou-wen en erg arme mensen die nog net het potentieel en de bereid-heid aan de dag leggen om zichzelf te ontplooien. De notabeklemtoont de structurele link met de Vlaamse partnerbewegin-gen. Het strategische planningsproces zal eind 2012 volledig afge-rond zijn na de opmaak van tactische plannen en de verankeringvan een aantal belangrijke beleidsdocumenten.

Trias heeft in 2011 competentiemanagement en verbeterdebesluitvormingsprocessen ingevoerd. Er komt ook een dubbele engeïntegreerde boekhouding. Op basis van deze kwaliteitsinspan-ningen werd in het voorjaar van 2012 het EFQM-kwaliteitslabel‘Committed to Excellence’ toegekend aan Trias. Daarmee wordtTrias in de sector van de ontwikkelingssamenwerking koploper ophet vlak van kwaliteitsmanagement.

Onder begeleiding van een externe adviseur heeft Trias in 2011een nieuwe fondsenwervingstrategie uitgetekend. De komendejaren zal Trias zich exclusief richten op het brede netwerk dat ver-bonden is aan de partnerbewegingen in Vlaanderen. Draaischijfvoor deze aanpak wordt de geherstructureerde dienst‘Communication & Back Office’.

KWALITEITSZORGTrias streeft ernaar een lerende organisatie te zijn: enkel door teleren uit fouten en successen kunnen we onze werking verbete-ren. Daarom is het nodig om alle activiteiten goed op te volgenen informatie te verzamelen met het oog op evaluaties en bijstu-ringen waar nodig. Het instrument bij uitstek hiervoor is hetPlanning, Learning, Accountability Trias System (Plats).

Op basis van een doorlichting in 2011 werkt Trias verder aan eenverbeterde versie van Plats, om nog beter te kunnen leren en onzefocus op kwaliteit verder aan te scherpen. De nieuwe versie vanhet systeem moet operationeel zijn van zodra de nieuwe strategievan Trias op 1 januari 2013 in voege treedt.

Zowel in de huidige als nieuwe versie van het systeem is de stemvan het Zuiden uitermate belangrijk. Bij het plannen van nieuweprogramma’s, maar ook bij het opvolgen en evalueren vanbestaande projecten waakt Trias erover dat de sleutelactoren – defamiliale boeren en kleine ondernemers – op participatieve wijzebetrokken worden. Zo worden op geregelde tijdstippen externeevaluaties uitgevoerd die peilen naar de impact van de program-ma’s en de tevredenheid van de ondernemende mensen over degeleverde diensten van Trias.

KERNCIJFERS

Trias steunt 966.299 kansarme ondernemers in twaalf landen. Hetgaat om 433.369 mannen en 532.930 vrouwen. De programma’sworden aangestuurd vanuit negen overzeese regiokantoren. Diestroomlijnen de samenwerking met 95 lokale partnerorganisaties.

In Vlaanderen heeft Trias een formeel en structureel partnerschapmet zes organisaties uit het maatschappelijk middenveld: KLJ,KVLV, Landelijke Gilden, UNIZO, markant en Neos. Samen hebbendeze bewegingen een achterban van 332.951 leden. Vooral dank-zij dit netwerk kan Trias een beroep doen op een uitgebreide lijstvan sympathisanten, vrijwilligers en donateurs.

In 2011 verzamelde Trias 12,16 miljoen euro inkomsten, een stij-ging van ruim 10 procent in vergelijking met het jaar voordien. 76procent van de inkomsten is afkomstig van overheidssubsidies.Ten aanzien van 2010 is dat een daling van 7 procentpunten.

BESTUURTrias is een vzw naar Belgisch recht, met als hoogstebestuursorgaan de Algemene Vergadering (AV). De AVstelt de Raad van Bestuur (RvB) aan, keurt de jaarrekeninggoed, geeft kwijting aan de bestuurders en keurt debegroting goed. 59 mandatarissen maken deel uit van deAV. Driekwart van de zitjes is voorbehouden voor verte-genwoordigers van de zes partnerbewegingen van Triasen van CD&V. De overige plaatsen worden ingevuld doorandere maatschappelijke relevante actoren. In 2009benoemde de AV een nieuwe RvB voor een periode vandrie jaar. In maart 2012 werd Philippe Matthijs als nieuwevoorzitter benoemd.

De AV komt twee keer per jaar samen, de RvB maande-lijks. De RvB zet de krijtlijnen uit, die door de directie ende medewerkers uitgevoerd worden. Alle bestuursledenzijn onbezoldigde vrijwilligers die geen mandaat hebbenbinnen de operationele werking van de organisatie. Desamenstelling van de Raad van Bestuur in juni 2012 is alsvolgt:

Philippe Matthijsvoorzitter (sinds 28 maart 2012)Philippe Matthijs is directielid bij KBC. Verder is hij actiefbetrokken bij de oprichting van een groot netwerk vancoöperatieve verzekeringsmaatschappijen met meer dantwee miljoen leden in vijf West-Afrikaanse landen. Naastzijn professionele activiteiten is Philippe Matthijs lid vande raad van bestuur van BRS, het internationale luik vanCera.

Eric TollensondervoorzitterHoogleraar emeritus landbouweconomie aan deK.U.Leuven. Voert onderzoek rond landbouwontwikkelingen agrarische marketing, vooral gericht op sub-SaharaAfrika. Lid van diverse bestuursraden.

Chris VerhaegenbestuurslidVoorzitster van de Occupational Pensions StakeholderGroup bij de European Insurance and OccupationalPensions Authority (EIOPA). Gewezen secretaris-generaalbij de European Federation for Retirement Provision, deEuropese vertegenwoordiger van de private pensioen-fondsen. Zetelt in diverse bestuursraden.

Christian StivignybestuurslidDirecteur van Landelijke Gilden. Ook bestuurder in ver-schillende andere organisaties en verenigingen die werkenrond plattelandsontwikkeling en ontwikkelingssamenwer-king.

Dominique VeraertbestuurslidWerkte van 1991 tot 2009 voor markant, waar ze ondermeer het producten projectmanagement coördineerde.Gepassioneerd door vrouwen die zelfstandig ondernemen.

Emmanuël Vande WoestynebestuurslidMaster in financieel management van ondernemingen.Als kaderlid jarenlang actief in de banksector. Nationaalerevoorzitter van Neos, penningmeester van de vzwVlaamse Ouderenraad en penningmeester en medeoprich-ter van de vzw Villa Rozerood. Lid van diverse adviesradenen commissies.

Erwin van der KelenbestuurslidAls ondernemer al tien jaar actief in het middenveld bijonder meer Unizo, Syntra West, Hotelschool Ter GroenePoorte en de Eurometropool Kortrijk-Rijsel-Doornik. Sinds2006 onder begeleiding van Trias deelnemer aan eenpartnerschap van Unizo Westhoek met kleine onderne-mers in de Filipijnen.

jaarverslag 2011

Netwerk

Hoofdstuk 2

6

jaarverslag 2011 7

Guido LamotebestuurslidWas diensthoofd bij 11.11.11 en kaderlid bij de InternationaleVereniging voor Plattelandsontwikkeling. Medeoprichter vanACT, Incofin, Coprogram, Mo en CFP. Voormalig directeur vanTrias.

Jan BoulognebestuurslidDirecteur van Unizo-Vorming vzw. Verantwoordelijk voor de wer-king van 270 lokale ondernemersverenigingen. Bouwt bij Unizoprojecten uit rond belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen,zoals allochtoon ondernemen, ondernemingszin, maatschappe-lijk verantwoord ondernemen…

Kim CelenBestuurslidLicenciaat in de politieke wetenschappen. Sinds begin 2011 denationale voorzitter van KLJ. Ze ijvert voor eerlijke kansen voorplattelandsjongeren, waar ook ter wereld, om zich te amuserenen te ontwikkelen.

Miet DeckersbestuurslidVoormalig directeur van Ipovo. Daarna woordvoerster en com-municatieadviseur voor tal van toppolitici. Bestuurster vandiverse organisaties in uiteenlopende domeinen.

Nik Van GoolbestuurslidSinds maart 2012 nationaal voorzitster van KVLV. Was voordienmanager beleid en innovatie bij Landelijke Kinderopvang. Ooknationaal voorzitster van Kind en Preventie, de organisatie diein opdracht van Kind en Gezin de consultatiebureaus inVlaanderen en Brussel organiseert.

Sabine de Bethunebestuurslid (was voorzitster van Trias van 2002 tot maart 2012)Senatrice sinds 1995 en Senaatsvoorzitster sinds oktober 2011.Hoog op haar politieke agenda staan eerlijke verhoudingen tus-sen Noord en Zuid, en gelijke kansen voor mannen en vrouwen.

Walter CorluybestuurslidWas gedurende 25 jaar hoofddocent aan de UniversiteitAntwerpen. Doceerde ook aan de Vlekho, de Vlerickschool ende Ehsal. Is ook actief geweest in de banksector.

TABEL: Bestuur en medewerkers op hoofdkantoor naar geslacht, leef-tijd en afkomst

AV RvB Medewerkersmannen 31 8 11vrouwen 28 6 17

<30 jaar 0 0 630-50 jaar 38 7 19>50 jaar 21 7 3

afkomstig uit EU 58 14 28niet afkomstig uit EU 1 0 0

MEDEWERKERSIn totaal heeft Trias 120 mensen in dienst. In de twaalf partnerlan-den deed Trias in 2011 een beroep op 92 medewerkers, een dalingvan twee eenheden in vergelijking met het jaar voordien. Het over-zeese personeelsbestand bestaat uit 21 expat medewerkers diegerekruteerd werden in het Noorden. Drie andere expat medewer-kers zijn afkomstig uit het Zuiden. Daarnaast doet Trias voor zijnregionale kantoren een beroep op 68 lokale medewerkers. Op hethoofdkantoor in Brussel zijn 28 personeelsleden tewerkgesteld.

TABEL: Plaats van tewerkstelling van de medewerkersexpat medewerkers lokaal personeel

2009 2010 2011 2009 2010 2011Brussel 26 29 28Guinee 3 3 3 4 10 10Ghana 0 1 1 6 7 7Congo 2 3 3 16 18 17Tanzania 4 6 5 4 7 8Oeganda 3 4 3 6 9 9Brazilië 1 1 1 3 3 2Ecuador 3 3 3 4 4 5El Salvador 4 1 1 6 5 5Filipijnen 2 2 2 3 3 3Honduras 0 1 1 0 1 1Guatemala 0 1 1 0 1 1Peru 0 0 0 0 0 0Totaal 22 26 24 78 97 96

ACHTERBANTrias integreert in zijn programma's de solidariteit en know-how van zijn structurele partnerbewegingen in Vlaanderen:KLJ, KVLV, Landelijke Gilden, markant, Neos en Unizo.Samen zijn ze goed voor 332.951 leden. De samenwerkingmet deze achterban verloopt op diverse niveaus, gaande vandiepgaande uitwisselingstrajecten met partnerorganisatiesvan Trias in het Zuiden tot activiteiten met educatieve inslagen fondsenwerving.

Door de focus voornamelijk te richten op de partnerbewe-gingen, benadert Trias mensen die niet per definitie actiefgeëngageerd zijn rond ontwikkelingssamenwerking. Deleden, bestuursleden en de medewerkers van deze bewegin-gen kennen Trias via hun eigen verenigingen. Die voerensolidariteit met het Zuiden weliswaar hoog in het vaandel,maar ontwikkelingssamenwerking is uiteraard niet hunkernactiviteit.

Deze bewuste opstelling van Trias zorgt ervoor dat inVlaanderen geen aparte beweging of gestructureerde vrij-willigerswerking bestaat die louter Trias toebehoort.Integendeel, Trias werkt via de structuren van haar partner-bewegingen en probeert binnen dat kader leden, bestuurs-leden en personeel te sensibiliseren en te betrekken bij uit-wisselingsactiviteiten met partners in het Zuiden.

VRIJWILLIGERSDe zes partnerbewegingen van Trias hebben elk een eigenwerkgroep, die als draaischijf fungeert voor de samenwer-king tussen de bewegingen en Trias. In die werkgroepen zijnin totaal 96 sterk geëngageerde vrijwilligers actief.Daarnaast zijn nog 571 andere leden, bestuurders en perso-neelsleden van de partnerbewegingen op een actieve manierbetrokken bij activiteiten van of voor hun ontwikkelingsor-ganisatie.

Verder deed Trias in 2011 een beroep op 66 vrijwilligers dieniet gelinkt zijn aan de partnerbewegingen. 20 onder henvoerden vertaalopdrachten uit. De anderen werden ingezetvoor een brede waaier aan opdrachten, gaande van admini-stratieve taken tot de productie van videomateriaal enondersteuning tijdens het Netwerk Event Trias 2011.

Dit jaarlijkse netwerkevenement vond in december 2011plaats in het Provinciehuis te Gent, met als thema ‘maat-schappelijk verantwoord ondernemen’. Onder applaus vanbijna 200 aanwezigen werden de vrijwilligers uitvoerigbedankt voor hun inzet.

PARTNERORGANISATIESBinnen de visie en werking van Trias spelen de 95 partner-organisaties in het Zuiden een cruciale rol. Ze omkaderenfamiliale boeren en kleine ondernemers met een geïnte-greerd en kwalitatief dienstenaanbod. Alle partners zijnsociaal en participatief ingesteld, maar hun profiel is divers:

� 44 ledenorganisaties� 30 ontwikkelingsorganisaties� 19 microkredietinstellingen� 2 netwerkorganisaties

63 partners bevinden zich in Afrika, waarbij Congo dekroon spant met 19 partnerorganisaties. Daarna volgenGhana en Tanzania met elk 14 partners, Oeganda (10) enGuinee (6). In Centraal-Amerika werkt Trias samen met elfpartnerorganisaties, in de Andes-regio zijn er dat tien en inBrazilië twee. In de Filipijnen richten de programma’s vanTrias zich op 9 lokale partners.

DONATEURSTrias kan rekenen op honderden donateurs, die stuk voorstuk van groot belang zijn voor de realisatie van zijn missie.In 2011 heeft Trias van individuele schenkers een totaalbedrag ontvangen van 171.447,1 euro. Het hoofdstuk overhet Zuiden vermeldt per regio een overzicht van overheden,bedrijven en organisaties die een bijdrage stortten voor spe-cifieke programma’s. Daarnaast zijn er ook donateurs die dealgemene werking van Trias ondersteunen: 11.11.11, VDKSpaarbank, Vandersanden NV, Norriq, BossuytWinkelinrichting, KBC, Valorisatie Mediamatics, ValorisatieMolotov, Landelijke Thuiszorg, Agro Aanneming, CD&V,Fifty-One Club, Sint-Cordula Instituut, Beersel, Ieper, Sint-Gillis-Waas, Damme, Lo-Reninge, Bilzen, Zuiddag en departnerbewegingen van Trias.

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 2

8

jaarverslag 2011 9

LIDMAATSCHAPPEN� Trias is erkend als agri-agentschap van AgriCord. � Trias is lid van 11.11.11 en NGO-federatie, respectievelijk de

koepel en de sectorfederatie van de niet-gouvernementeleorganisaties.

� Trias is lid van de VEF, de Vereniging voor EthischeFondsenwerving.

� Trias is deelnemer aan Donorinfo, een site voor wie giften eenbestemming wil geven.

� Trias is lid van de coalitie ‘2015 De Tijd Loopt’ , de campag-ne die de Millenniumdoelstellingen promoot.

� Trias is één van de stichtende leden van het Wereldmediahuis,de uitgever van MO*magazine.

� Trias is lid van de Social Performance Taskforce. � Trias is lid van het Europees Microfinance Platform.� Trias is lid van Kauri, een Belgisch duurzaamheidsnetwerk.� Trias is lid van de Coalitie tegen Honger, een samenwerkings-

verband van een aantal NGO’s actief rond de voedsel- en land-bouwproblematiek.

� Trias is lid van de alliantie AgriCongo, een samenwerkingsver-band dat bouwt aan de versterking van de familiale landbouwin Congo.

� Trias is stichtend lid van CFP, een samenwerkingsverband tus-sen NGO’s en bedrijven.

� Trias is lid van Procura vzw, een kenniscentrum voor de non-profit en sociale economie.

� Trias is lid van EFQM, een platform dat organisaties in staatstelt hun kwaliteitsbeheer te verbeteren.

UITMUNTENDE BEOORDELING VAN VEF

De jaarlijkse beoordeling van de Verenigingvoor Ethiek in de Fondsenwerving (VEF) heeft Trias

in 2011 een score opgeleverd van 92 op 100. Ethiek isdan ook een belangrijk onderdeel van onze kwaliteitsaan-pak.

Jaarlijks moeten de leden van de VEF zich onderwerpenaan een grondige evaluatie. Die gebeurt op basis van dezogeheten Code van de Informatieplicht, waarbij financië-le transparantie centraal staat. Op vrijwel alle onderdelenhaalde Trias in 2011 de maximumscore.

De Code van de Informatieplicht maakt deel uit van eenbredere ethische code, die alle leden vande VEF onderschrijven. In die ethischecode staan onder meer bepalingen overde manier waarop fondsenwerversmoeten omgaan met donateursbestan-den en inhoudelijke boodschappen.

‘Culturellen? Dat is proeven van een andere wereld’Koken is hot, en exotisch koken is dat nog meer. Daarom lanceerde Triasin 2011 een bewegingsoverschrijdend aanbod onder de naam‘Culturellen’. Enkele maanden na de lancering hadden meer dan honderdafdelingen van KVLV, markant, Unizo, Landelijke Gilden, Neos en KLJeen interculturele kookworkshop geboekt.Om internationale solidariteit te promoten bij zijn partnerbewegingen inVlaanderen is Trias voortdurend op zoek naar interessante invalshoekendie aansluiten bij de leefwereld van de doelgroep. Wat dat betreft, isCulturellen een schot in de roos. Trias zorgt voor een mondige kok(kin)uit Azië, Afrika of Latijns-Amerika. De afdelingen kiezen zelf een keukenen de deelnemers betalen een onkostenvergoeding. Tot eind 2013 kunnen afdelingen van onze partnerbewegingen eenkookworkshop reserveren. Dat kan op de website www.triasngo.be/cul-turellen. Wie intekent op dit aanbod, ontvangt het label ‘Ondernemendemensen in het Zuiden? Onze zaak!’ Dit label wordt overigens toegekendaan alle afdelingen die een activiteit inplannen voor, met of over Trias.

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 2

10

“De aardappelhandel en -verwerkingmaken in ons land deel uit van eendynamische keten, die stoelt op destevige funderingvan familialeondernemingen.

De voorbije decennia kenden vooral de aardap-pelverwerkende bedrijven een spectaculairegroei. Intussen mag België zich niet enkel degeboorteplaats van de friet noemen, maar ook de grootste exporteurvan diepgevroren aardappelproducten ter wereld.”

“2008 werd door de Verenigde Naties uitgeroepen als InternationaalJaar van de Aardappel. Dat initiatief onderstreept het wereldwijdebelang van de aardappelteelt in de strijd tegen honger en armoede.

Intussen stijgt het mondiale areaal van aardap-pelen, en dat vooral in de ontwikkelingslanden.Samen met Trias ondersteunt de beroepsfede-ratie Belgapom op duurzame wijze een pro-gramma voor familiale aardappelboeren in hethooggebergte van Ecuador. Dat is onze manier

om de lokale bevolking in dit land te laten delen in het succesver-haal van de Belgische aardappelsector.”

“Als jeugd- en jongerenbeweging op het platteland wil KLJ haarleden een maatschappelijk bewustzijn bijbrengen. Solidariteit inbinnen- en buitenland is dan ook een belangrijke waarde vooronze beweging. We zijn zeer blij dat we op het vlak van interna-tionale solidariteit kunnen rekenen op Trias als ‘onze’ ontwikke-lingsorganisatie. Dankzij deze samenwerking lukt het ons keer opkeer een traject uit te werken op maat van zowel onze leden als dievan jongeren in het Zuiden.”

“Samen met Trias helpen we Vlaamse jongeren begrijpen hoe hunleeftijdsgenoten in arme landen (over)leven, en welke linken erbestaan met hun eigen realiteit. Dat gebeurt door bijvoorbeeld ophet terrein kennis te maken met de kwetsbare jongeren van de boe-

renorganisatie Mviwamo in hetnoorden van Tanzania. Zo moedigenwe onze KLJ-jongeren aan om hunleeftijdsgenoten uit het Zuiden tehelpen inzien dat ook zij rechtenhebben. Dat het belangrijk is hun lotin eigen handen te nemen en op te komen voor wat ze zelf belang-rijk vinden. Zij aan zij met Trias zorgt KLJ ervoor dat jongeren vanvandaag leren hoe ze nu én later kunnen bijdragen aan een recht-vaardigere wereld.”

“VDK is een middelgrote gezinsbankdie naast haar primaire financieel-economische rol ook een belangrijksociaal-maatschappelijk engagementwil opnemen.Dit vertaalt zich

onder meer in structurele steun aan een aantalontwikkelingsorganisaties. Trias is er één van.Samen met Act, één van de vaders van Trias,ontwikkelden we in 1994 de Wereldspaar-rekening, een ethische spaarrekening voor mensen die hun spaar-centen duurzaam willen beleggen.”

“VDK pleit voor structurele zelfontwikkeling in het Zuiden, doorondernemende mensen een eerlijke kans te geven om hun lot ineigen handen te nemen. Met liefdadigheid alleen lukt dat niet,want dit leidt op termijn onvermijdelijk tot hulpverslaving en

nog meer afhankelijkheid. Net als Triasgelooft VDK in de kracht van microfinancie-ring als hefboom om mensen uit de armoedete helpen. Mensen die geen toegang hebbentot het traditionele bankencircuit krijgen opdie manier de mogelijkheid om kleinschalige

maar vaak heel waardevolle initiatieven te ontwikkelen.”

“Aardappelboeren in Andes laten delen in

ons succes”

“Samen jongeren bewust maken van armoedeproblematiek”

� Kim Celen – voorzitter KLJ

� Antoon Wallays – voorzitter Belgapom

� Leen Van den Neste – voorzitter VDK

“Microfinanciering haalt mensen uit armoede”

GETUIGENISSEN

jaarverslag 2011 11

“KVLV kijkt naar de wereld door deogen van vrouwen, dichtbij enwereldwijd. Vrouwen vinden elkaar,over grenzen en verschillen heen,waar het gaatom zorg voor

elkaar en voor hun familie. Er is herkenningomtrent hun rol en positie, als meewerkendepartner, in het bedrijf en in coöperaties, in de samenleving.”

“Samenkomen en elkaar ondersteunen, samen leren en onderlin-ge solidariteit opbouwen, levensvatbare activiteiten ontplooienen als vrouw een inkomen genereren, samenwerken en bewegingmaken om sterker te staan: het gebeurt, hier bij ons en wereld-

wijd. En we ondersteunen elkaar, leren vanelkaar en werken samen in concrete partner-ships zoals met de Collège des Femmes inGuinee en de Secretaria de Mulheres van de

coöperaties Unicafes en Cresol in Brazilië. Samen bewegingmaken, vanuit herkenning en in wederzijds respect en solidari-teit. Kijkend door de ogen van vrouwen.”

“Mijn beroepsleven als verantwoordelijke voor een KMO met inter-nationale reikwijdte heeft me in contact gebracht met meerdereculturen in verschillende continenten. Ik leerde dat fundamentelemenselijke waarden en verlangens universeel zijn. Maar de plaatswaar iemand geboren is, vormt vaak een onoverbrugbare hinder-nis om een leven uit te bouwen dat beantwoordt aan die essenti-ële bekommernissen.”

“Nu de druk van het zakenleven uit mijn leven weggevallen is,brandt het verlangen om mensen in achtergestelde gebieden tehelpen. Via relaties bij Unizo kwam ik in contact met Trias.Vandaag stel ik mijn ervaring als bedrijfsleider graag ter beschik-

king van een kleine plattelandsbankin Oeganda. Het schenkt enorm veelvoldoening dat mijn plaatselijkecontacten dankzij hun leergierigheidin staat zijn om steeds meer onder-nemende mensen te ondersteunenmet microkredieten. Zonder de omkadering van Trias was het voormij een onbegonnen opgave om mijn ervaring op zo’n efficiëntemanier te delen met het Zuiden.”

“Coöperaties herinneren de interna-tionale gemeenschap eraan dat hetmogelijk is om tegelijk economischeleefbaarheid en maatschappelijkeverantwoordelijkheid na te streven.Dat zijn de

woorden van Ban Ki-moon, de secretaris-generaal van de VN, naar aanleiding van hetInternationaal Jaar van de Coöperaties.Wilhelm Raiffeisen had dit meer dan 100 jaargeleden al begrepen. Hij overtuigde de verarmde rurale gemeen-schap dat niet liefdadigheid maar samenwerking, solidariteit engeloof in eigen kunnen de sleutel zijn om uit de vicieuze cirkel vanarmoede te stappen.”

“Trias is voor BRS een gewaardeerde partner omdat de organisa-tie die coöperatieve spirit in haar genen draagt. Voor Trias is hetevident dat ledenorganisaties het fundament zijn om op te bou-wen. Van hieruit stimuleren de projecten het lokale ondernemer-schap, dat zorgt voor economische ontwikkeling en sociale voor-

uitgang. BRS is ervan overtuigd dat eengeïntegreerde aanpak een belangrijke voor-waarde is voor het succes van microfinancie-ring en microverzekeringen. Samen met Ceraen KBC, partners van BRS, zullen we onze

knowhow en financiële middelen blijven inzetten voor de part-nerorganisaties van Trias in Afrika en Latijns-Amerika.”

“Samenwerking met Trias schenkt veel voldoening”

� Chris Van Hoof – directeur KVLV

“Vrouwen vinden mekaar,over verschillen heen”

� Eric De Backer – vrijwilliger

“Coöperatieve spirit zit in de

genen van Trias”

� Kurt Moors – programmacoördinator BRS

INLEIDING: Lokale economische ontwikkelingEen recent rapport van de Wereldbank brengt goednieuws: het aantal mensen dat dagelijks met minder danéén euro moet rondkomen, daalt wereldwijd. Enkele ali-nea’s verderop belandt de lezer opnieuw met beide voe-ten op de grond. Bijna de helft van de wereldbevolkingis nog steeds arm en verdient minder dan 2 euro perdag.

Het kan vreemd lijken, maar het merendeel van die men-sen is economisch actief: ze produceren voedsel, hebbeneen winkeltje, leveren diensten of maken artisanale pro-ducten. Met weinig middelen en kennis proberen dezekleinschalige ondernemers of familiale boeren in moei-lijke omstandigheden een menswaardig gezinsinkomenbijeen te harken.

Vanuit de overtuiging dat familiaal ondernemerschap,zowel in rurale als stedelijke gebieden een belangrijke rolkan spelen in de strijd tegen armoede, kiest Trias reso-luut voor de ondersteuning van lokale economische acti-viteiten. Uitgangspunt zijn de lokale mogelijkheden,kansen en keuzes van ondernemende mensen zodat zehun ontwikkeling in eigen handen kunnen nemen enhun bestaanszekerheid verbeteren.

Dergelijke ontwikkeling is voor Trias een zaak van men-sen die samenwerken: want samen sta je sterker. Daaromplaatst Trias boerenen ondernemersorganisaties cen-traal in zijn werking. Trias omkadert deze ledenvereni-gingen en andere lokale actoren op twee manieren: viabewegingsopbouw en via het ter beschikking stellen vanessentiële diensten. De toegang tot microkrediet is voorveel kleine ondernemers een cruciale hefboom om tegroeien. In zijn interventiezones ontwikkelt of optimali-seert Trias het aanbod van microfinanciering. We garan-deren dat de doelgroep beschikt over het nodige kapi-taal, maar ook over de kennis en de structuren om suc-cesvol een economische activiteit uit te bouwen en tebeheren. Trias gelooft sterk in meerwaardecreatie doorgezamenlijke commercialisering.

1 BEWEGINGSOPBOUWKrachtdadige ledenorganisaties zijn voor Trias een nood-zakelijke voorwaarde voor de economische en socialeontwikkeling van familiale boeren en kleinschaligeondernemers. In 2011 heeft bewegingsopbouw een nogbelangrijkere plaats verworven in de strategische oriën-taties van Trias. Als groep is het voor individuele boerenen ondernemers veel makkelijker om deel te nemen aaneconomische en politieke processen. Als collectief kun-nen ze mee hun ontwikkeling sturen, op zowel lokaal,nationaal als internationaal vlak.

Een greep uit de feiten en cijfers van 2011 :

� Trias versterkt 44 ledenorganisaties en werkt samenmet 51 partners die rechtstreeks diensten leveren aande ledenorganisaties of diens leden.

� 19 ledenorganisaties hebben hun interne structurenversterkt.

� 20 nieuwe boerenorganisaties werden opgericht inOeganda.

� 336 nieuwe en bestaande boerenen ondernemers-groepen hebben zich aangesloten bij overkoepelendeledenorganisaties.

� Het aantal aangesloten producenten van parelhoen-ders bij de Ghanese ledenorganisatie Guiffa steegvan 731 naar 1.059.

� De Tanzaniaanse boerenorganisatie Mviwamo zaghaar ledenaantal stijgen van 3.100 naar 5.145, eenstijging van 64 procent.

� 10 ledenorganisaties hebben hun capaciteit ver-hoogd om de belangen van hun leden op een pro-fessionele manier te behartigen.

� Lokale overheden in Tanzania hebben 13 dossiersvan belangenbehartiging effectief in behandelinggenomen.

� In de Filipijnen en Tanzania hebben partnerschappenmet drie kamers van koophandel extra aandachtteweeggebracht voor ondernemersverenigingen.

jaarverslag 2011

Kernthema’s

Hoofdstuk 3

12

jaarverslag 2011 13

KAMER VAN KOOPHANDEL OMARMTKANSARME ONDERNEMERS

Met microkredieten en bedrijfsdiensten onder-steunt Trias al enkele jaren kleine ondernemingen in

het noorden van Tanzania. Onlangs ging Trias op zoeknaar een overkoepelende organisatie die sterk genoeg veran-kerd is om de belangen van kansarme ondernemers uit dehele regio te verdedigen.

Tot voor kort werd slechts één organisatie door de plaatselij-ke stakeholders beschouwd als de officiële vertegenwoordigervan ondernemers, namelijk de Tanzaniaanse Kamer vanKoophandel (TCCIA). De meeste leden van de TCCIA warenmiddelgrote ondernemingen, die het zich kunnen veroorlo-ven een jaarlijkse bijdrage te betalen van 30 euro. Voor veelkleine ondernemingen is dat een te hoge drempel. Bovendienaanvaardde de TCCIA enkel het lidmaatschap van officieelgeregistreerde ondernemingen.

Anderzijds werkte de kredieten spaarcoöperatie van deTCCIA vooral met kwetsbare ondernemers. En in een aantaldossiers heeft de kamer van koophandel de voorbije jaren ookde belangen van kleinschalige ondernemers verdedigd. Zoheeft de organisatie een zwarte lijst opgesteld van zogeheten‘pestbelastingen’. Het gaat om belastingen die onterechtgeïnd worden door ambtenaren, gretig misbruik makend vande fiscale onwetendheid bij ondernemende mensen.

Om een lang verhaal kort te maken: er was voor Trias eenopening om samen te werken met de TCCIA. Na de eerstecontacten richtten het management en de raad van bestuureen werkgroep op die zich buigt over de volwaardige integra-tie van kleine ondernemers in de kamer van koophandel.Vandaag kunnen ze zich al zonder problemen aansluiten bijde TCCIA. En in haar nieuw strategisch plan dat de organisa-tie samen met Trias uitwerkt, zal meer aandacht geschonkenworden aan de specifieke noden en belangen van kleinscha-lige ondernemingen.

2 MICROFINANCIERINGOm hun bedrijf succesvol te starten of te laten groeien, hebbenondernemende mensen financiële behoeften. Denk aan denood aan startkapitaal of microkrediet voor de aankoop vankwalitatief zaaigoed. In afgelegen plattelandsregio’s biedenreguliere banken deze financiële producten niet of nauwelijksaan. De familiale boeren en kleine ondernemers zijn er immersmoeilijk bereikbaar en beschikken amper over materiële garan-ties. Voor de banken zijn er dus hoge kosten en grote risico’sverbonden aan de microleningen die kleine ondernemers nodighebben. Daarom werkt Trias samen met lokale aanbieders vanmicrokredieten, microverzekeringen en aangepaste spaarpro-ducten. Deze partners kennen de lokale context en stemmenhun aanbod af op de plaatselijke noden. Meestal gaat het omspaar- en kredietcoöperaties, gemeenschapsbanken of andereaanbieders van microfinanciering.


� Bijna een half miljoen boeren en kleine ondernemers –waarvan meer dan de helft vrouwen – werden wereldwijdbereikt met essentiële spaar-, kredieten verzekeringspro-ducten.

� Gemiddeld is de operationele duurzaamheid van de partner-organisaties die microfinanciering verstrekken toegenomentot 115,3 procent. Hun percentage achterstallige betalingenis gedaald tot 4,9 procent en hun operationele kosten zijngedaald tot 15,1 procent.

� Om maatwerk te kunnen leveren, volgt de Filipijnse partnerAshi in haar managementsystemen de armoedeniveaus opvan meer dan 20.000 klanten.

� 25 coördinatoren en managers van rurale banken in Ghanawerden getraind in financiële dienstverlening aan boeren.

� De operationele duurzaamheid van de kredietpartners inKinshasa is in een jaar tijd gestegen van 54 naar 103 pro-cent.

� Cresol is de eerste microfinancieringsinstelling in Brazilië dieeen specifieke verzekering lanceert voor melkvee.

� In de Andesregio en Centraal-Amerika werd de band ver-sterkt tussen enerzijds boerenen vrouwenorganisaties enanderzijds kredietverstrekkers. Het resultaat is een aange-paste financiële dienstverlening.

� Er is een permanente dialoog gaande tussen experts op dehoofdzetel in Brussel en de adviseurs van de negen regio-kantoren met het oog op productverbetering, financiëleperformantie en de bewaking van sociale doelstellingen.

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 3

14

INONGO MAAKT KENNIS MET SOLIDAIRE KREDIETEN

In de streek van Inongo – enkele honderden kilo-meters ten noordoosten van de Congolese hoofdstad

Kinshasa – beschikken ondernemende mensen over onvol-doende materiële garanties om leningen los te weken bij bank-instellingen. Toch zijn de noden groot en daar blijft de lokalekredietverstrekker MecIdece niet blind voor.

Niet zo lang geleden verleende Mec Idece enkel financiële pro-ducten op maat van kleine handelaars en onderwijzers. “Opvraag van Trias hebben we overlegd met de boeren en vissersom te luisteren naar hun specifieke behoeften. Vervolgens heb-ben we een proefproject gelanceerd rond groepskredieten metsolidaire waarborgen”, vertelt manager Léon Munganga.

In 2011 heeft Mec Idece het nieuwe systeem voor het eerstgetest. Dat gebeurde aan de oevers van het Maï Ndombe-meer.De boeren en kleine ondernemers vormden groepen van 3 à 5personen. “Ze kregen kredieten toegewezen zonder materiëlegarantie, maar er werd wel een solidair mechanisme aan ver-bonden. In het geval iemand zijn lening niet terugbetaalt,staan de andere groepsleden borg”, legt Munganga uit.

Dankzij de sociale controle wordt ongeveer 90 procent van dekredieten terugbetaald binnen de voorziene termijn. “De toe-gang tot krediet voor vissers en kleinschalige ondernemers isdaardoor sterk gestegen. In Inongo alleen al hebben we 268‘solidaire kredieten’ verstrekt om economische activiteiten tefinancieren, terwijl we er oorspronkelijk maar honderd voorzienhadden”, aldus de manager van Mec Idece.

Slechts elf procent van de kredietverstrekkers was eind 2011meer dan een maand te laat met zijn of haar terugbetaling. In2012 heeft Mec Idece de promotie voor groepskredieten eenextra impuls gegeven. “Op die manier hopen we het systeemverder uit te breiden”, besluit Léon Munganga.

3 MARKTTOEGANGWanneer bulkproducten op hetzelfde tijdstip op de markt belan-den, duiken prijzen de dieperik in. Om dit fenomeen te vermijden,ondersteunt Trias ondernemende mensen en hun ledenorganisa-ties bij de uitbouw van verticale productieketens: van productieover verwerking tot commercialisering. We zorgen ervoor dat onzepartners de lokale marktbehoeften ontdekken, allianties sluitenmet andere marktspelers, hun oogst opslaan en een continue aan-voer verzorgen van kwaliteitsproducten. In sommige gevallen sla-gen boeren er in om gezamenlijk hun landbouwgrondstoffen teverwerken, waarmee ze toegevoegde waarde creëren.


� De Filipijnse organisatie Fopa experimenteert op succesvollewijze met verbeterde rijstvariëteiten.

� 20 assistent-dierenartsen begeleiden 53 groepen kippenkwe-kers in de Tanzaniaanse districten Monduli en Babati. De kip-penproductie is er bijna verdrievoudigd.

� In Bas-Congo hebben 27 groepen van in totaal 3.780 boeren1.261 ton landbouwproducten gezamenlijk vermarkt.

� 120 Congolese cacaoboeren hebben 12.000 verbeterde plan-ten in productie gebracht.

� Coprakam, een organisatie die in Guinee karitéboter produ-ceert en verkoopt, beschikt over twee nieuwe afzetmarktendankzij de deelname aan een handelsbeurs in Senegal.

� Door een goede samenwerking met de overheid hebben deBraziliaanse boeren van Unicafes voor ongeveer 1,8 miljoeneuro voedingsproducten geleverd aan schoolprogramma’s.

� De Guatemalteekse koffieboeren van Apodip vangen eenmeerprijs van 25 procent voor het volume dat ze verkopenonder het label van Fairtrade.

BEDRIJFSPLAN TREKT TORTILLABEDRIJFRECHT

Vol goede moed richtte Rosmary Guerra Alvaradoin het voorjaar van 2009 een eigen onderneming op.

Omdat de typische gerechten in Honduras geserveerd wordenmet maïstortilla’s startte ze met de industriële productie vandergelijke pannenkoeken op basis van maïs- of tarwemeel.Rosmary was ervan overtuigd dat de lokale markt in SantaRosa de Copán, een stad in het uiterste westen van Honduras,een enorm groeipotentieel heeft.

jaarverslag 2011 15

Helaas moest de ondernemende vrouw al gauw afrekenenmet technische problemen. “De kwaliteit van onze tortilla’sstond nog niet op punt. Omdat ze te dun waren, vielen zeniet in de smaak”, geeft de onderneemster eerlijk toe. Zebleef niet bij de pakken zitten. Bij Adelsar, een partner vanTrias, leerde ze een bedrijfsplan opstellen en nam ze deel aanworkshops voor startende ondernemers.

“Omdat mijn verkoop daalde, werd ik gedwongen mijn pro-ductgamma te diversifiëren. Eerst begonnen we met de pro-ductie van gefrituurde maïspannenkoeken, waar naderhandkaas of vlees aan toegevoegd worden”, legt Rosmary uit.Later breidde de onderneemster haar assortiment verder uitmet een gerecht op basis van bonen en een kippenschotel.Rosmary ging ook taco’s met kip bereiden. De nieuwegerechten waren een schot in de roos.

Momenteel heeft haarbedrijf ‘Tortillas ElComalito’ zeven werkne-mers in dienst. Als hetvan Rosmary afhangt,blijft het daar niet bij. Zebroedt op plannen omde verpakking van haargerechten aantrekkelijkerte maken. Bovendien wilze haar personeel ookopleidingen laten vol-gen. “Op die manier zou

ik mijn firma nog beter kunnen positioneren op de plaatse-lijke markt”, klinkt het vastberaden.

4 TRANSVERSALE THEMA’SOm zijn strategie op een succesvolle manier in de praktijk te bren-gen, integreert Trias twee thema’s op systematische wijze in alleprogramma’s: gelijke kansen voor vrouwen en aandacht voorduurzame ontwikkeling. Ongelijke machtrelaties tussen man-nen en vrouwen zijn dikwijls één van de belangrijke oorzakenvan armoede. Het is van fundamenteel belang dat elkeen gelij-ke kansen krijgt om zijn of haar potentieel uit te bouwen. Ookstreeft Trias naar duurzame interventies en effecten, zowel ophet niveau van de doelgroep (verhoogde bestaanszekerheid) alsop dat van de partnerorganisaties (integratie in maatschappe-lijk middenveld) en de bredere maatschappij (verhinderen vancontraproductieve neveneffecten).

MECHANISERING KARITÉPRODUCTIE HELPT VROUWEN OPBLOEIEN

De productie van karitéboter in Hoog-Guinee isletterlijk en figuurlijk een harde noot om kraken. Om

zowel rendement als kwaliteit te verhogen, proberen devrouwelijke producenten het productieproces gedeeltelijk temechaniseren. De resultaten hebben een belangrijke impactop hun dagelijks leven.

In vergelijking met de buurlanden gebeurt de productie vankaritéboter in Guinee nog op zeer ambachtelijke wijze. Het tijbegint te keren wanneer negen producenten van de UnionRégionale pour la Commercialisation des Oléagineux (Urco) inbuurland Mali deelnemen aan een workshop over de mecha-nisering van de karitéproductie.

Na hun terugkeer kopen ze een machine voor het breken envermalen van karité-amandelen. Dertig ledenorganisaties vaneen confederatie die ontstaan is uit een afsplitsing van Urco,maken vandaag gebruik van een dergelijke machine.Gaandeweg hebben ze de kwaliteit en het rendement van huneconomische activiteit zien toenemen.

De mechanisering van de karitéproductie heeft een verregaan-de impact op het leven van de vrouwen. De machines leverentijdswinst op, die de vrouwen gebruiken om andere activitei-ten op te starten, zoals de productie van detergenten of tex-tiel. De extra inkomsten zorgen voor stabiliteit in het huishou-den. Dat is heel tastbaar in de mijnregio’s, waar vrouwen inhun zoektocht naar een leefbaar gezinsinkomen steeds min-der genoodzaakt zijn om zich in de prostitutie te storten.

In de zones waar de machines ook ingezet worden voor hetvermalen van granen, stijgt de scholingsgraad van meisjes. Inplattelandsgebieden is het immers de gewoonte dat de doch-ters zich bekommeren om het fijnstampen van de granen. Demachinale verwerking ontslaat hen van deze tijdrovende job.De vrijgekomen tijd benutten ze om lessen te volgen. In Laag-Guinee wil Trias de mechanisering nu ook promoten bij devrouwelijke producenten van palmolie.

jaarverslag 2011

Het ZuidenHoofdstuk 4

16

Lieve Van Elsen RegiocoördinatorMargarita Bustamante Adviseur organisatieversterkingSven Debuysscher Adviseur productieketens en

vermarktingPaulina Cobo Financieel medewerksterMayra Bastidas Financieel en administratief medewerksterPaulina Espin Adviseur planning, monitoring en evaluatieCarlos Lozada Adviseur microfinancieringAna Luisa Cajo Receptioniste

ECUADOR

PROGRAMMAIn Ecuador steunt Trias ondernemendeplattelandsbewoners in Chimborazo, eenprovincie in de centrale hooglanden metalarmerende armoedecijfers. In de armstegemeenschappen slaagt negentig pro-cent van de inwoners er niet in om tevoorzien in de basisbehoeften.

De focus van het programma ligt op de duurzame uitbouw vanproductieketens voor aardappelen, zuivelproducten en cavia´s.Trias ondersteunt ook arme boerengemeenschappen die sameneen toeristisch aanbod uitwerken. De producenten binnen dediverse ketens zijn er de voorbije jaren in geslaagd om zich te ver-enigen in autonome organisaties. Hun ketenbenadering heeft eenpositieve impact op zowel de productieomstandigheden van deleden als de commercialisering van de producten. Het directe

gevolg is een verhoging van het gemiddelde gezinsinkomen voorde kwetsbare boerenbevolking. Door de ledenorganisaties meerzichtbaarheid te geven, krijgen ze bovendien meer erkenning vande overheidsinstanties. En als gevolg daarvan slagen ze er steedsbeter in om bijkomende leden te werven: zo ontwikkelt zich eenpositieve spiraal.

Caviakwekers verkopen vacuümverpakte worstenMeer dan negentig procent vanhet ledenbestand bij Señor Cuybestaat uit vrouwen. De organisa-tie verstrekt voorlichting aan decaviakwekers en neemt zowel deverwerking als de verkoop van hetvlees voor haar rekening. Tot hetgamma behoren onder meer wor-sten en nuggets. Lokale restau-rants zijn een belangrijke afzet-

Interventiegebied

REGIO ANDESHet regionaal kantoor voor het Andesgebiedbevindt zich in Ecuador. Van hieruit bedient hetook het werkgebied van Trias in Peru.

ContactArgentinos 38-82 y Carlos ZambranoRiobambaEcuadorTel 00593 32 96 82 11

Bereik (aantal ondernemende mensen)2008 105.0942009 109.4622010 197.4322011 222.784

Uitgaven (in euro)2008 630.9442009 824.4842010 764.2992011 732.473

Blikvanger

markt. Dankzij de steun van Señor Cuy moeten vrouwen niet lan-ger aan de slag gaan als slecht betaalde landarbeidster. Als cavia-kweker kunnen ze thuis werken, een waardig inkomen verwervenen voldoende tijd investeren in de opvoeding van hun kinderen. Inde toekomst wil Señor Cuy ook de winkelrekken van grote super-markten vullen en een eigen restaurantketen uitbouwen.

Boerengemeenschappen verkopen gom en tannineIn 2011 heeft Trias in samenwer-king met de universiteit vanRiobamba een driejarig project oppoten gezet voor de aanplant vanhuarango in vijf arme boerenge-meenschappen. Deze boomsoortgedijt prima op arme, braaklig-gende gronden. Tot hiertoe werd

de soort vooral gebruikt om het landschap op te fleuren, waardoorhet economisch potentieel onderbenut bleef. De zaadjes van deboom bevatten immers gom die kan gecommercialiseerd wordenals basisgrondstof voor de voedingsnijverheid en farmaceutischeindustrie. De tannine, die gewonnen wordt uit het fijnmalen vande peulen, is onder meer populair als milieuvriendelijk hulpmiddelbij het kleuren en aansterken van leder voor bijvoorbeeld autoze-tels. Binnen drie jaar zullen de boeren voor het eerst oogsten.

PARTNERS

LedenorganisatiesColach is een provinciale ledenorganisatie die de belangen verde-digt van melkveehouders en kaasmakerijen. Aandachtspunten zijnproductieverhoging, kwaliteitsverbetering en organisatieverster-king. Colach heeft in 2011 een eigen winkeltje opgestart waar menkazen van de leden verkoopt.

Conpapa is een ledenorganisatie die de aardappelteelt professio-naliseert. Gaande van kwaliteitsbewaking voor pootgoed tot pro-ductieverhoging en een betere toegang tot interessante afzetmark-ten. Conpapa onderscheidt zich op de lokale markt door het was-sen en verpakken van aardappelen, waardoor de organisatie eenhogere prijs kan uitbetalen aan haar leden.

Señor Cuy is een ledenorganisatie die caviakwekers, hoofdzake-lijk vrouwen, helpt hun productie te verbeteren, uit te breiden, teverwerken en op de markt te brengen. In 2011 heeft de organisa-tie hard gewerkt aan kwaliteitsverbetering en standaardisering van

de productie. Daardoor zijn de verkoopcijfers verdubbeld in verge-lijking met 2010.

Cordtuch is een gemeenschapsorganisatie die familiale boerenkansen biedt om hun inkomsten te diversifiëren richting platte-landstoerisme. In 2011 heeft Cordtuch nieuwe toeristische pakket-ten op de markt gebracht, waarin het culturele aspect extra aan-dacht krijgt. Dit wordt ten zeerste geapprecieerd door de toene-mende stroom rugzaktoeristen.

Ucaccentro is een netwerk van tien spaar- en kredietcoöperatiesvoor plattelandsbewoners. Ze hebben in 2011 extra aandachtbesteed aan hun sociale rol. Daardoor verlenen veel coöperaties nuook diensten die aangepast zijn aan de noden van de familialeboeren.

Refich is een nieuwe partner van Trias die actief is op het vlak vanmicrokrediet. Het is een netwerk van rurale coöperaties, kleinegemeenschapsbanken en rurale kassen, die financiële dienstenaanbieden aan familiale boeren. De organisatie is actief in de ver-ste uithoeken van Chimborazo, waar geen klassieke bankinstellin-gen te bespeuren zijn.

DienstverlenersBioRecolte is een lokale ontwikkelingsorganisatie die de produc-tieketen van huarango steunt, door het begeleiden van de boerenbij de aanplant van deze boomsoort. De organisatie verleent ooktechnische assistentie waar nodig.

Fundación Marco doet aan financiële bemiddeling ten voorde-le van de boerenorganisaties in de verschillende productieketens.Zo hebben ze in 2011 een krediet verstrekt aan de aardappelboe-ren van Conpapa, via één van de rurale kredietcoöperaties vanRefich.


� Tijdens vier workshops werden strategische bedrijfsplannenopgemaakt voor elk van de ledenorganisaties waar Trias meesamenwerkt.

� 52 vertegenwoordigers van de partners kregen opleidingenom de interne structuur van hun organisatie te versterken.

� 1.588 familiale boeren hebben hun rendement met gemiddeld11 procent verhoogd dankzij teeltvoorlichting.

� 3 bijeenkomsten van alle Trias-partners hebben een aanzetgegeven voor een goede onderlinge samenwerking.

� De zelfredzaamheid bij basisgroepen is gestegen dankzij 31nieuwe diensten die aan individuele leden verstrekt worden.

jaarverslag 2011 17

Blikvanger

Blikvanger

Blikvanger

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 4

18

Financiers regio Andes: Directoraat-Generaal Ontwikkeling, Agriterra, Norriq/Helios (via CFP), de gemeente Londerzeel, de gemeente Puurs en BRS

PERU

PROGRAMMAApurimac is een godvergeten departe-ment in de buik van het Andes-gebergte. 70 procent van de bevolkingleeft er in armoede of extreme armoe-de. Om te overleven, is de indianenbe-volking in dit onherbergzame gebiedvooral aangewezen op landbouw ofextensieve veehouderij. Hoewel deoverheid inspanningen levert omagro-industriële activiteiten te stimu-leren, blijven veel boerengezinnen ver-

stoken van kansen om hun levensstandaard op te krikken.

Hun oogst dient in de eerste plaats voor zelfvoorziening, maarondernemende boeren slagen er ook in om een deel van hun pro-ductie te verkopen op lokale marktjes. Om die verkoop een stukrendabeler te maken, werkt Trias aan de uitbouw van productie-ketens voor cavia’s, inheemse aardappelen en gemeenschapstoe-risme. Een goed doordachte ketenstrategie levert de boeren eenbetere prijs op voor hun producten. Door meerdere ketens totontwikkeling te brengen, zijn de producenten ook beter in staatom bedrijfsrisico’s te spreiden en nichemarkten te bespelen.

Boerengemeenschappen wekken Inca’s tot levenIn de nabijheid van deprovinciestad Anda-huaylas proberenarme boerengemeen-schappen een extrainkomen te verwervenmet hun gastronomi-sche, artisanale entoeristische activitei-ten. Onlangs hebbenze beslist om de

krachten te bundelen in Cosetur. Dit samenwerkingsverband biedttoeristische arrangementen aan die bestaan uit een restaurantbe-zoek, gelegenheid om artisanaat te kopen en toeristische uitstap-jes. Eén van de attracties is een archeologisch complex dat 600jaar geleden bewoond werd door de Chanca’s en de Inca’s. CentroAdea ontfermt zich over de organisatorische versterking vanCosetur.

Inheemse aardappelen bezig aan revivalIn Apurimac hebben acht boerengemeenschappen de handen inelkaar geslagen om het rendement van hun inheemse aardappelenop te krikken. Hun samenwerkingsverband Condepapa verstrektteelttechnische voorlichting en commercialiseert een deel van deoogst. Negentig procent van de verkoop is bestemd voor de hoofd-stad Lima. De meest gegeerde soorten belanden in restaurants ensupermarkten, de andere variëteiten zijn bestemd voor de groothan-del. De inheemse aardappelen leveren de boeren een stabiele prijs opaangezien ze enkel op grote hoogte geteeld kunnen worden.

PARTNERS

DienstverlenersCentro Adea biedt een brede waaier aan diensten aan voor klei-ne ondernemers en familiale boeren, met specifieke aandacht voorvrouwen. Centraal staat de uitbouw van productieketens voorcavia’s, aardappelen en gemeenschapstoerisme door het verster-ken van boerenorganisaties. Die hebben zich in 2011 verder ont-wikkeld. Door het opstellen van een bedrijfsplan ontwikkelen zestap voor stap hun commerciële tak.

Capac is een netwerk van boerenen ontwikkelingsorganisatiesdat zich toelegt op het verbeteren van de marktvoorwaarden voorkleine boeren, voornamelijk producenten van inheemse aardappe-len. Dat gebeurt bijvoorbeeld door te onderhandelen met super-marktketens en grote afzetkanalen in de hoofdstad Lima.


� 519 familiale boeren hebben hun rendement met gemiddeld11 procent verhoogd dankzij teeltvoorlichting.

� Centro Adea en Capac hebben drie bijeenkomsten georgani-seerd om de onderlinge samenwerking af te stemmen op denoden van de doelgroep.

� 3 ledenorganisaties hebben een eigen strategisch bedrijfsplanopgemaakt.

Interventiegebied

Blikvanger

jaarverslag 2011

Het Zuiden

19

PROGRAMMADe Braziliaanse grootsteden zijn volopin beweging: krottenwijken ver-dampen, iedereen heeft toegang totelektriciteit, alles is er te koop. Maarschijn bedriegt, want meer dan 16miljoen Brazilianen leven nog altijd inextreme armoede. Vooral op het plat-teland is de toestand ernstig. Met hetcoöperatief gedachtegoed als wapenplaatst Trias arme boerengezinnencentraal in de armoedebestrijding.

Via haar partner Unicafes ondersteunt Trias tientallen zuivel-,spaar- en verkoopscoöperaties van familiale boeren in de zui-delijke deelstaat Paraná. Een andere ontwikkelingspoot zijn despaar- en kredietcoöperaties van Cresol Baser. De voorbije 15jaar heeft dit netwerk ervoor gezorgd dat vele tienduizendenkansarme boerengezinnen hun eerste spaarrekening kondenopenen en krediet kregen voor de aanschaf van zaaigoed, veeof machines. Samen met Trias zet Cresol haar expertise in ter

versterking van zwakkere kredietcoöperaties in de noordelijkergelegen deelstaten Minas Gerais, Espírito Santo, Goias,Rondônia en São Paulo.

Supergezonde aardappel voor schoolmaaltijdenDe boerenorganisatie Coopafi, een lid van Unicafes, werkt sindsvier jaar koortsachtig aan een nieuwe niche: schoolmaaltijden.Daarom zijn de familiale boeren een samenwerking aangegaanmet het Belgische bedrijf Special Fruit en de onderzoeksinstel-ling Embrapa. Samen werken ze aan de vermeerdering vanbeauregard, een zoete aardappel die rijk is aan bètacaroteen,dat door ons lichaam omgezet wordt in vitamine A. Deze sub-stantie bevordert de weerstand. Daarnaast speelt vitamine Aeen positieve rol bij de groei, het gezichtsvermogen en degezondheid van huid, tandvlees en haar. Onnodig te zeggendat het voor schoolkinderen belangrijk is om voldoende vitami-ne A te consumeren. De boeren van Coopafi planten elk 20 à30 are uit van de supergezonde zoete aardappel.

Interventiegebied

Jaap van Waalwijk van Doorn RegiocoördinatorGisele Obara Adviseur gender en

financieel medewerksterDaniela Nascimento Adviseur zuivelketen

REGIO BRAZILIEContactRua Moyses Marcondes, 848Juvevé - CuritibaCEP 8.05.30-320 ParanáBraziliëTel 00 55 41 3095 4317


Uitgaven (in euro)2008 359.7052009 683.9392010 535.8082011 748.100

Blikvanger

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 4

20

Financiers regio Brazilië: Directoraat-Generaal Ontwikkeling, Agriterra, Special Fruit en Rabobank Foundation

Vrouwen eisen plaats op in coöperatiesOnder impuls van Trias hebben Unicafes en Cresol Baser in 2009een vrouwenafdeling op poten gezet, de zogeheten ‘Secretaria deMulheres’. Een uniek initiatief, want vooral op het platteland lij-den vrouwen onder de taaie machocultuur. Het vrouwensecreta-riaat beoogt de versterking van lokale vrouwengroepen, die voe-dingsproducten of handwerk verkopen. Een belangrijke uitdagingis de actieve participatie van deze vrouwen in de bestuursorganenvan coöperaties. Ook de mannen zijn hiermee gebaat, want devrouwen versterken zowel het draagvlak als de capaciteit van decoöperatieve structuren bij Unicafes en Cresol.

PARTNERS

LedenorganisatiesUnicafes Paraná groepeert 145 boerencoöperaties die samenongeveer 86.000 leden tellen. De organisatie stimuleert economi-sche initiatieven met solidaire inslag om de positie van familialelandbouwers te versterken.

Cresol Baser is een koepelorganisatie van spaar- en kredietcoö-peraties. Het is een vereniging van en voor familiale boeren.Streefdoel is de duurzame ontwikkeling van hun boerderijen. InBrazilië zijn kredieten spaarcoöperaties een belangrijke motorvoor de familiale landbouw.


� 5 nieuwe producten van Unicafes-leden werden geregistreerdin het overheidsprogramma voor betere schoolmaaltijden.

� Cresol heeft als eerste marktspeler een verzekering gelanceerdvoor melkkoeien. Een 2.000-tal dieren werd verzekerd.

� Unicafes heeft 6 regionale afdelingen opgericht. In totaal telthet netwerk 17 regionale afdelingen.

� 16 nieuwe coöperaties hebben zich aangesloten bij Unicafes.

jaarverslag 2011 21

EL SALVADOR

PROGRAMMAOok in 2011 bleven een aantal nega-tieve trends een hypotheek leggenop de ontwikkelingskansen van ElSalvador. De kwetsbare ecologie, detoenemende onveiligheid en deongelijkheid tussen man en vrouwzijn maatschappelijke problemen die

om een structurele oplossing blijven schreeuwen. Stilaan sijpelthet optimisme weg dat de voorbije jaren gepaard ging met deoprichting van overlegorganen tussen de overheid en de civielesamenleving. Intussen houdt de politieke graaicultuur hardnekkigstand.

De lokale ondernemers kampen met een gebrekkige toegang totwerkkapitaal en productiemiddelen. Door een gebrek aan tech-nische kennis beconcurreren kleine ondernemers elkaar metbasisproducten die massaal geïmporteerd worden uit lagelo-nenlanden.

Trias focust in El Salvador op de versterking van het onderne-mersweefsel. Dat gebeurt door de ondersteuning van tweeledenorganisaties in de regio van Los Nonualcos, één van dearmere streken in El Salvador. Deze ondernemersverenigingenworden omkaderd door Fademype, een organisatie met eenheel breed en complementair dienstenaanbod. Een bijzonderaandachtspunt zijn de ontplooiingskansen voor ondernemendevrouwen en jongeren.

Astrid Vreys RegiocoördinatorMarijke Haanraadts Adviseur organisatieversterking en genderJohannes Mayr Adviseur organisatieversterking

en jongerenRosalina Cornejo Adviseur organisatieversterkingRolando Castaneda Adviseur organisatieversterking

en ondernemerschapOmar Garcia Funes Adviseur organisatieversterking en planningVictor Hugo Alvarado Adviseur organisatieversterkingClara Escamilla Adviseur organisatieversterkingGloria Rodas Financieel medewerksterFlor Flores Receptioniste

REGIO CENTRAAL-AMERIKAHet regionaal kantoor voor Centraal-Amerika bevindt zich inEl Salvador. Van hieruit bedient het ook de werkgebieden inGuatemala en Honduras. In deze landen bevinden zich klei-ne satellietkantoren met elk twee professionele krachten omeen nauwe band met het terrein te verzekeren.

ContactUrbanizacion Lomas de San FranciscoPol “C” – Avenida 2, casa 29San SalvadorEl Salvador

Interventiegebied


Uitgaven (in euro)2008 1.488.2342009 1.697.5862010 1.112.0522011 1.257.398

Het Zuiden

Blikvanger

Blikvanger

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 4

22

Van microkredieten tot genderOok in El Salvador kiest Trias resoluut voor een geïntegreerdedienstverlening ten bate van kansarme ondernemers. Daaromhebben de lokale partnerorganisaties in 2011 de reële behoef-ten en belangen van hun leden in kaart gebracht en onderlinggeanalyseerd. Uit die kruisbestuiving zijn nieuwe initiatievenontstaan. Eén ervan is de verfijning van de rurale kredietverle-ning door Fademype voor zowel de leden als de interne wer-king van CCA en Red Unión de Mujeres. Een ander actiepunt isde sensibilisatie van de Trias-partners over de ongelijkheid tus-sen man en vrouw.

Democratische principes versterken ledenorganisatiesDe versterking van ledenorganisaties is geen nattevingerwerk.In El Salvador heeft Trias hiervoor een speciale methodologieuitgedokterd, de zogeheten ‘Stap voor Stap’. Op basis van eendiagnose worden analysekaders uitgewerkt. Dat gebeurt doorde leden van CCA en Red Unión de Mujeres zelf, zodat ze per-fect in staat zijn om organisatorische bijsturingen op de rails tezetten. Via de oprichting van comités en werkgroepen zijn deledenorganisaties er in 2011 alvast in geslaagd om een interndraagvlak te vinden voor hun democratiseringsproces. Triaswaakt erover dat ze bij die oefening maximaal rekening houdenmet de belangen van kansarme vrouwen en jongeren.

PARTNERS

LedenorganisatiesCCA is een koepelorganisatie van negen boerencoöperaties diezorgt voor een betere toegang tot zaden en meststoffen, bete-re afzetmarkten voor basisgranen en vorming. De voornaamsteactiviteiten van de coöperaties zijn melkvee en rietsuiker. Ookbelangenverdediging en representatie in nationale en interna-tionale overlegorganen behoren tot de opdracht.

Red Unión de Mujeres is een netwerk van 11 productie-groepen voor ondernemende vrouwen. Het levert diensten ophet vlak van technische vorming, bedrijfsontwikkeling en com-mercialisering. De koepel verdedigt op diverse fora de gelijkheidtussen man en vrouw.

DienstverleningFademype levert diensten aan kleinschalige handelaars enproducenten die net voldoende potentieel hebben om hunbedrijfje stap voor stap tot ontwikkeling te brengen. Zij krijgenondersteuning via microkredieten, en daarnaast ook via techni-sche training, boekhoudkundige diensten en begeleiding bij deoprichting van sectorale groepsverbanden. Fademype behartigtook de belangen van kleine ondernemers bij de lokale en natio-nale overheid.


� Vrouwelijke ondernemers hebben 25 initiatieven gepresen-teerd tijdens een beurs.

� CCA en Red Unión de Mujeres hebben hun ledenaantallenverhoogd met bijna 3.000 ondernemende mensen.

� De partners van Trias schenken meer aandacht aan eenduurzame aanpak en de integratie van jongeren en vrou-wen.

� Boeren en tuinders krijgen vlotter toegang tot kredieten,waarbij de gemiddelde lening 893 dollar bedraagt.

� Permanente vorming van managers en bestuurders bijFademype met het oog op een professioneel beheer van degeïntegreerde dienstverlening.

� 3.241 ondernemende mensen krijgen zowel een microkre-diet als bedrijfsondersteunende diensten.

Blikvanger

jaarverslag 2011 23

HONDURAS

PROGRAMMASinds de staatsgreep in 2009 boertHonduras achteruit voor bijna alleontwikkelingsindicatoren. De crimi-naliteit neemt schrikwekkende pro-porties aan, de emancipatie van devrouwen staat op een laag pitje en decorruptie is een sluipend gif dat hetmaatschappelijk weefsel steeds meerverlamt. Ondanks de macro-econo-

mische groei daalt de koopkracht van de doorsnee Hondurees,waardoor de voedselzekerheid steeds meer in het gedrang komt.Dat is vooral het geval in het westen van Honduras, de armsteregio van het land. Daar ondersteunt Trias familiale boeren enkleine ondernemers.

Meer dan de helft vande lokale bevolking isactief in de agrarischesector. De meesteboeren bewerken eenareaal van twee à driehectare, nauwelijksgenoeg om voedsel teproduceren voor heteigen gezin. Om tochwat inkomsten te

genereren, stort het merendeel zich ook op de koffieteelt. De per-celen die de familiale boeren bewerken, bevinden zich vaak oponvruchtbare hellingen. Erosie, ontbossing en bodemuitputtingondermijnen de rendabiliteit.

De partners van Trias werken samen aan de verbetering van hetondernemersklimaat, met speciale aandacht voor kwetsbare groe-pen. Zo biedt Pilarh spaar- en kredietproducten aan op maat vanjongeren, terwijl Asonog vrouwennetwerken versterkt. Door eentoenemend inzicht en zelfvertrouwen slagen de vrouwengroepener steeds beter in om hun stem te doen gelden bij lokale gemeen-tebesturen.

Graanboeren vinden weg naar de marktDe kleine ondernemers van Ampro kampen met een gebrek aantechnische ondersteuning, marktinformatie en financieringsin-strumenten. Toch is de organisatie er de voorbije jaren in geslaagdom een goede reputatie op te bouwen. Die heeft in 2011 de poor-ten geopend voor een samenwerking met het Wereldvoedsel-

programma van de Verenigde Naties. Daardoor kreeg een 230-talgraanboeren de kans om in een keteninitiatief te stappen, waar-door ze vandaag kunnen rekenen op een faire prijs. De eerderekennismaking met gelijkaardige projecten heeft veel graanboerenvan Ampro overtuigd om de stap te wagen.

PARTNERS

LedenorganisatiesAmpro is een basisbeweging van kleine plattelandsondernemers,zowel familiale boeren als kleine ondernemers. De focus is gerichtop de belangenverdediging bij lokale overheden, de promotie vangeïntegreerde ontwikkelingsprocessen en een verhoging van delandbouwproductiviteit.

DienstverleningPilarh is een ontwikkelingsorganisatie die ondersteunende dien-sten voor kleinschalige ondernemers levert. Het aanbod varieertvan diensten op het vlak van commercialisering en organisatiever-sterking tot spaar- en kredietproducten, ook voor jongeren.

Adelsar verleent via opleidingen technische en administratieveondersteuning aan kleine ondernemers, met speciale aandachtvoor jongeren. De organisatie slaat ook de brug tussen lokalegemeentebesturen en het maatschappelijke middenveld, zoals dejongeren- en vrouwennetwerken.

Asonog is een netwerk van ontwikkelingsorganisaties dat ijvertvoor politieke inspraak en burgerparticipatie. Samen met Triaswerkt Asonog aan een ruimere toegang voor vrouwen aan parti-cipatieprocessen.


� 9.899 ondernemende mensen hebben toegang tot financiëleproducten gekregen en zijn er in geslaagd hun commerciali-sering te optimaliseren.

� De doelgroep heeft haar activa verhoogd tot in totaal 172.995dollar, een verzesvoudiging in vergelijking met 2009.

� De vier partners van Trias hebben de strijd voor gelijke rech-ten tussen mannen en vrouwen geïntegreerd in hun werking.

� De basisgroepen hebben hun transparantie en democratischewerking aangescherpt, met actieve participatie van 3.500mensen.

Interventiegebied

Het Zuiden

Blikvanger

Blikvanger

Financiers regio Centraal-Amerika: Directoraat-Generaal Ontwikkeling, Agriterra, Punch Powertrain (via CFP), LRM (via CFP), VSTC (viaCFP), BRS, Efico Foundation, de stad Leuven, de provincie Vlaams-Brabant en de provincie West-Vlaanderen

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 4

24

GUATEMALA

PROGRAMMAIn Guatemala stond 2011 in hetteken van verkiezingen, zowel opnationaal als lokaal vlak. Daarnaastwerd het land getroffen door ver-schillende natuurrampen, die nogmaar eens de kwetsbaarheid voor deklimaatverandering onderstreepten.Trends die zich doorzetten, zijn dehonger naar grond bij transnationale

bedrijven en de aanhoudende opmars van biobrandstoffen. Dieverdrijven steeds meer familiale boeren van hun schaarse gronden.

Het interventiegebied van Trias bevindt zich in het departementAlta Verapaz, waar de Mayabevolking ruimschoots in de meerder-heid is. De inheemse boeren proberen er te overleven met enerzijdsde teelt van basisvoedsel als mais en bonen en anderzijds cashcrops als koffie en cardamom, één van ’s werelds oudste en duur-ste specerijen. Daarnaast hebben ze nog wat kleinvee of eventueeleen koe. Zowel op politiek als economisch vlak wordt deze bevol-kingsgroep nog altijd niet voor vol aanzien.

Het programma van Trias versterkt ledenorganisaties, zodat klein-schalige producenten weerstand kunnen bieden aan de negatievekeerzijden van de globalisering. Ook de inbedding van deze leden-organisaties in lokale projecten die de economische ontwikkelingstimuleren, is een belangrijke pijler. Speciale aandacht ging in 2011naar een project dat ondernemende vrouwen en jongeren meerkansen wil bieden om deel te nemen aan ontwikkelingsprocessen.

Vrouwenemancipatie is een werkwoordIn Guatemala lijden plattelandsvrouwenonder de typische machocultuur. Deledenorganisatie Apodip gaat de proble-matiek niet uit de weg, integendeel. Dehele vereniging, gaande van het manage-ment en de technische adviseurs tot deleden aan de basis, heeft zich onderwor-

pen aan een intensieve bevraging en dialoog. Die hebben debestaande machtsrelaties tussen mannen en vrouwen duidelijk inbeeld gebracht. De oefening is uitgemond in een strategisch plan.Dat moet omgezet worden in concrete acties die de participatievan vrouwen binnen en buiten hun gezinsbedrijf aanmoedigen.

Fairtradelabel voor lokale marktKlassieke fairtradelabels zorgen ervoor dat familiale boeren eengraantje kunnen meepikken van de internationale handel. Tienboerenorganisaties uit Centraal-Amerika en twee uit de Andesregiowillen met hun verhaal over eerlijke handel ook hun positie op delokale markt versterken. Eén van de drijvende krachten achter ditinitiatief voor en door boeren is Apodip, dat zich enkele jaren gele-den inschakelde in het circuit van de fair trade. Door hun krachtente bundelen, kunnen de leden van deze boerenorganisatie schaal-voordelen benutten bij de verwerking van hun biologische koffie.

PARTNERS

LedenorganisatiesApodip is een basisbeweging die zich bezighoudt met de productieen verwerking van biologische koffie. Die wordt voornamelijk ge-commercialiseerd onder fairtradelabel. Op die manier vangen de kof-fieboeren een eerlijke prijs voor hun product. Ook behartigt Apodipop alle beleidsniveaus de belangen van kleine koffieproducenten.

ACDIJ versterkt als basisbeweging haar leden, voornamelijk vrou-wen. De belangrijkste activiteiten zijn het ambachtelijke weven ende biologische landbouwproductie om de voedselzekerheid bijplattelandsondernemers te versterken. Op lokaal niveau zorgtACDIJ ervoor dat de noden van ondernemende mensen geïnte-greerd worden in ontwikkelingsplannen.

DienstverleningADP is een ontwikkelingsorganisatie die aan kleinschalige onder-nemers diensten levert op het vlak van bedrijfsontwikkeling. Eenander speerpunt is de deelname van de bevolking in lokale bestu-ren. Verder is ADP actief als coördinator van een departementaalsamenwerkingsverband dat de lokale streekontwikkeling in hetdepartement Alta Vera Paz promoot.


� Apodip heeft het voorzitterschap opgenomen van het nationa-le overlegplatform voor eerlijke handel.

� ACDIJ heeft 17 jonge vrijwilligers aangeworven om haar acti-viteiten te ondersteunen in boerengemeenschappen.

� Apodip heeft zes containers met eerlijke koffiebonen geëxpor-teerd. Dat is ruimschoots een verdubbeling ten opzichte vanhet volume in 2010.

� Door extra aandacht voor kwaliteit en kwantiteit is de lokalemarktprijs voor het kruid cardomom met 50 procent gestegen.

Interventiegebied

Blikvanger

PROGRAMMADe interventiezones van Trias bevin-den zich in het westen van Congo: destadsrand van Kinshasa, Maï Ndombeen Bas-Fleuve. In Noord- en Zuid-Kivu, twee regio’s in het oosten vanCongo, ondersteunt Trias nu ook ver-scheidene boerenorganisaties diepartner zijn van de Nederlandse ont-wikkelingsorganisatie Agriterra.

Trias begeleidt basisgroepen, boerenbewegingen en coöperatievenop technisch en organisatorisch vlak. Zo evolueren ze naar meerrepresentatieve en democratische ledenorganisaties die bijdragenaan een hogere levensstandaard van hun leden.

Via haar partnerorganisaties sleutelt Trias aan betere landbouw-technieken. Verbeterd zaaigoed ligt aan de basis van een hoger pro-ductievolume. Zo worden duizenden families voorzien van verbe-

terde maniokstekken, resistente bananenscheuten en jonge cacao-planten. Vervolgens wordt ook aandacht besteed aan de verwer-king, verpakking en de opslag van de landbouwproducten. Op diemanier krijgen familiale boeren toegang tot rendabele markten.

Meer krediet voor meer boerenDe nieuwe marketingstrategieën van de microkredietbanken die Triasondersteunt, hebben hun effect niet gemist: het aantal klanten voorkrediet- en spaarproducten is in 2011 meer dan verdubbeld. De gro-tere betrokkenheid van de doelgroepen bij het beheer van hun micro-financieringsinstellingen heeft hier zeker toe bijgedragen. In MaïNdombe is de introductie van ‘solidair krediet’ een groot succes.Groepen van maximaal vijf leden staan gezamenlijk borg voor hunkredieten. Daardoor krijgen boeren en micro-ondernemers die nietbeschikken over een materieel onderpand plots wel toegang tot klei-ne leningen. Door deze innovatieve aanpak zijn de totale krediet-enveloppe en spaartegoeden van Mec Idece Nioki sterk gestegen.

Alphonse Kapuya RegiocoördinatorSerge Silla Adviseur microfinancieringLies Vanmullem Adviseur organisatieversterkingRoger Lukau Adviseur microfinancieringJean Blaize Kazadi Financieel en administratief medewerkerArthur Eketshu Financieel en administratief assistentBruno Kalondji Programma-adviseurSylvain Kabongo Programma-adviseurAlbert Matanga Programma-adviseurJean Clovis Bunkete Adviseur lokale economische ontwikkelingGerrit Madern Financieel adviseurGéorges Fréderic D’Issa Adviseur commercialiseringRomaine Bulape Secretaresse

REGIO CONGOContact7ième RueAvenue de la Révolution 402Q. Résidentiel Commune de LimeteKinshasaCongoTel 00243 99 98 270 904


Uitgaven (in euro)2008 1.185.0522009 1.830.3982010 1.336.2932011 1.797.952

jaarverslag 2011 25

Interventiegebied

Het Zuiden

Blikvanger

Financiers regio Congo: Directoraat-Generaal Ontwikkeling, Europese Unie, Belgisch Fonds voor Voedselzekerheid, Agriterra, WWF,Algemeen Fonds (via CFP), Lotus Bakeries, Viafonds, Humanitas-De Wilg, Efico Foundation, Rabobank Foundation en de gemeente Riemst

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 4

26

Samenwerking met andere partners loont

In 2011 heeft AgriCongo een project rond lobbywerk en de ver-sterking van boerenorganisaties in vijf provincies opgestart. Als lidvan dit platform zorgt Trias voor de coördinatie. Verder zijn nognegen andere Belgische ontwikkelingsorganisaties lid vanAgriCongo. In de Kivu-streek werkt Trias dan weer nauw samenmet Agriterra om de interne werking van acht boerencoöpera-ties te verbeteren op basis van een gezamenlijke visie enmethodiek. Tot slot neemt het regiokantoor van Trias inKinshasa ook deel aan de activiteiten van de zogeheten GT15,de sectorale coördinatiegroep voor alle partners die actief zijnrond landbouw en plattelandsontwikkeling.

PARTNERS

LedenorganisatiesDe boerenfederatie Repam, die meer dan 50 boerengroepen inBas-Fleuve verenigt, is in 2011 een volwaardige partner vanTrias geworden. Een belangrijk strijdpunt is de teruggave vanlandbouwgrond aan familiale boeren door de agro-industrie.

Cocama is een coöperatie van honderden cacaoboeren in dezelf-de provincie. Cocama koopt de ruwe bonen bij haar leden enneemt de rest van de transformatie en verkoop in eigen handen.

In de Kivu-streek ondersteunen we samen met AgriterraUcopis, Updi, Coocenki, Apdik, Uca-Asali, Lofepaco,Sydip, en Fopac SK.

DienstverleningVoor de ontwikkeling van financiële diensten werkt Trias samenmet Coopecmakin, Coocec en Mec Idece in de zuidelijke

rand van Kinshasa. In Bas-Fleuve is de partner Coocec Ceac,terwijl in Maï Ndombe Mec Idece Nioki ervoor zorgt datfamiliale boeren toegang hebben tot microkrediet. CEP (Bas-Fleuve) en Cadem (Maï Ndombe) zorgen voor technischeondersteuning bij de productie en verwerking van landbouw-producten. Deze partners promoten proefvelden, waar de boe-ren op experimentele basis verbeterde technieken aanleren.Mbongwana (Bas-Fleuve) en Prefed (Maï Ndombe) zijndienstverlenende ontwikkelingsorganisaties die op technisch enorganisatorisch vlak ondersteuning bieden aan basisorganisa-ties, boerenbewegingen en coöperaties.


� 10.096 ondernemende mensen hebben toegang gekregentot kredieten spaarproducten, een stijging van 19 procentin vergelijking met 2010.

� De operationele zelfredzaamheid van de microkredietban-ken in Kinshasa is met 49 procent toegenomen.

� 455 solidaire kredieten werden verstrekt, bijna een verdub-beling in vergelijking met 2010.

� 120 leden van Cocama werden bevoorraad met in totaal12.000 stekken voor de opkweek van jongplanten.

� 27 verkooppunten hebben in totaal 1.261 ton voedsel ver-kocht.

� 6 getrainde leden van Repam hebben een specifieke afde-ling opgericht voor de belangenbehartiging ten behoevevan familiale boeren.

� 393 leden van Repam werden gebrieft over het bezoek van eendelegatie aan Landelijke Gilden en het Vlaamse platteland.

Blikvanger

PROGRAMMAIn de Filipijnen werkt Trias in drieinterventiegebieden: in grootstedelijkManilla en in de landelijke provinciesAntique en Camarines Sur. In provin-ciesteden zoals San José (Antique) enNaga (Camerines Sur) en in de hoofd-stad Manilla spelen kleine onderne-mingen een sleutelrol in de bestrij-ding van de armoede. Trias steunt erledenorganisaties die ijveren voor eengunstig ondernemersklimaat.

In Antique en Camarines Sur zijn veel Filipino’s aangewezen oplandbouw. Trias versterkt er boerenorganisaties die kwaliteitsvollediensten aanbieden. Daardoor stijgt het rendement van zowelproductie als verkoop bij familiale boeren. In 2011 werd de mana-ger van PDCI in Camarines Sur verkozen als vertegenwoordiger inde pas opgerichte Nationale Raad voor Biologische Landbouw.Negatief is dat de effecten van de klimaatverandering op deFilipijnen blijven inbeuken. Boeren uit de interventiezones van

Trias rapporteren een structurele daling van de rijstopbrengsten.Omdat de Filipino’s steeds gevoeliger worden voor thema’s zoalsgezondheid en milieu, stijgen de kansen voor de ontwikkeling vande biologische landbouw.

Omkadering van kleine ondernemers werpt vruchten afKwaliteitsvolle bedrijfsdiensten zorgen voor groei in termen vanwinst, activa en tewerkstelling. Vooral de combinatie metmicrofinanciering leidt tot positieve resultaten. Uit cijfers vande ondernemersorganisatie Insol blijkt dat loyale leden gemid-deld 7,6 personeelsleden tewerkstellen. Trainingen in bedrijfs-beheer doen de verkoop stijgen met 29 à 38 procent. Ook decashflow stijgt in dezelfde grootteorde, zo getuigen onderne-mers die bedrijfsopleidingen kregen van de Trias-partners CSE,Insol en MNCCI.

Gudrun Cartuyvels RegiocoördinatorJozef Serneels Adviseur planning, monitoring, evaluatie,

leren en uitwisselenCatherine Esplana Financieel en administratief

medewerkerHerminia Lagdamen Adviseur lokale economische ontwikkelingElvie Gayosa Adviseur organisatieversterking

REGIO FILIPIJNENContact#22 Matiyaga Street Central District DilimanQuezon CityManillaFilipijnenTel 0063 2 926 61 63


Uitgaven (in euro)2008 584.3162009 645.0042010 639.8072011 708.461

jaarverslag 2011 27

Interventiegebied

Het Zuiden

Blikvanger

Financiers regio Filipijnen: Directoraat-Generaal Ontwikkeling, Agriterra, VMVM, Mathieu Gijbels nv, Panasonic, Vandersanden Steenfabriek, de gemeente Torhout, de provincie Limburg en de provincie West-Vlaanderen

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 4

28

Versterking sociaal weefsel in interventiezones De Filipijnse ledenorganisaties die partner zijn van Trias tellen intotaal 57.670 leden. In bijna zeven op de tien gevallen gaat het omvrouwen. Dat deze ondernemersverenigingen steeds meer sociaal-economische macht verwerven, blijkt uit een aantal voorbeelden. Zowerden in 2011 in Antique provinciale verordeningen goedgekeurdter bescherming van de inheemse bevolking en ter bevordering vande biologische landbouw. In Camarines Sur lobbyden ondernemers-groepen onder begeleiding van MNCII over de locatie voor trans-portterminals en marktplaatsen voor ambulante verkopers.

PARTNERS

LedenorganisatiesPDCI is een boerenvereniging die zich sterk gespecialiseerd heeft inbiologische landbouw, onder meer van rijst en rietsuiker. De orga-nisatie zet in op kwaliteitscontrole en certificering van biologischeproductie, en de gezamenlijke vermarkting van biologische rijst.

MNCCI is een ledenorganisatie van kleine en middelgrote onder-nemers in de provincie Camarines Sur. Deze kamer van koophan-del voorziet opleidingen op maat van micro-ondernemingen. Eind2011 begon een nieuw opleidingsinstituut op volle toeren tedraaien. In de laatste maanden van het jaar werden 15 trainings-sessies voor ondernemers georganiseerd.

Ka-Entrep is een ondernemersorganisatie uit grootstedelijkManilla. Sinds 2011 is Ka-entrep een rechtstreekse partner vanTrias. Voordien werd de vereniging nog ondersteund via de loka-le dienstverlener CSE.

Insol heeft zich in 2011 omgevormd van een dienstverlenendeorganisatie naar een ledenvereniging van micro-ondernemersmet een getrapte organisatie en vertegenwoordiging. Insol ope-reert zowel in Manilla als in de provincie Antique.

DienstverleningAshi is een microfinancieringsbank die in de provincie Antiqueen Manilla opereert. De doelgroep bestaat uit ondernemendevrouwen die een kleine onderneming willen opstarten of uit-breiden.

CSE is een ontwikkelingsorganisatie in Manilla, die opleidingenbedrijfsbeheer organiseert. In 2011 verbeterde CSE trainingsmo-dules, zodat ze beter aansluiten bij de noden van ondernemers.Leden van Ka-Entrep volgen ook vorming bij CSE.

ADF ondersteunt in Antique boeren en ondernemers om hunkwaliteit en prijszetting te verbeteren. De organisatie focust optoeristische diensten, handwerk en voedingsproducten zoalsgemberthee.

Process begeleidt in de provincie Antique kleine ledenorgani-saties van boeren, vissers en vrouwen. De organisatie ijvert voorde totstandkoming van een provinciale federatie van biologi-sche boeren en vissers. Verder ondersteunt Process ledenorga-nisaties van inheemse boeren die geen land bezitten.

Afon is een netwerk dat initiatieven voor de sociaal-economi-sche ontwikkeling in Antique coördineert. De organisatie ver-leent steun aan marktkramers en verenigingen in de transport-sector.


� Ashi heeft met een budget van 12.000 euro haar informa-tiesysteem met gegevens van meer dan 20.000 klantengeüpdatet.

� 31 bijkomende leden van PDCI produceren biologische rijst.26 andere boeren zijn in omschakeling naar de biologischeproductiewijze.

� Onder begeleiding van Process hebben boeren geëxperi-menteerd met de rijstvariëteit basmati.

� Afon en Trias hebben in de provincie Antique de sluimeren-de Kamer van Koophandel en Industrie weer tot leven gewekt.

� 9 leden van Ka-Entrep reisden naar België om er kennis temaken met de werking van Unizo.

PROGRAMMAGhana behoort tot de midden-inko-menslanden en wordt beschouwd alseen voorbeeld in Afrika. Maar deregionale verschillen zijn enorm. Hetnoorden van Ghana blijft achterop-hinken in vergelijking met het natio-nale gemiddelde.

In de drie noordelijke regio’s waarTrias werkt, schommelen de armoe-decijfers tussen 52 en 88 procent,

terwijl het Ghanese gemiddelde slechts 28,5 procent bedraagt. Demeerderheid van de bevolking overleeft op basis van landbouw-activiteiten. Aanvullend proberen ondernemende mensen eeninkomen te halen uit kleinhandel en handwerk. De mannen emi-greren vaak – buiten het landbouwseizoen – naar het zuiden vanGhana om op plantages te werken.

Naast de versterking van plattelandsbanken werkt Trias sinds 2011ook samen met ledenorganisaties van producenten van parel-hoenders en ajuinboeren. Het programma beoogt een duurzameverhoging van gezinsinkomens via een betere vermarkting en eensterkere link tussen de ledenorganisaties en microkredietbanken.Dankzij de samenwerking met Trias blijken deze instellingenbereid om te investeren in financiële producten op maat van klei-ne ondernemers en familiale landbouwers.

Hun ledenbewegingen krijgen ondersteuning van dienstverlenen-de organisaties. Zo kunnen ze hun interne werking versterken enkwaliteitsvolle diensten aanbieden aan hun leden. De resultatenspreken boekdelen: het ledenaantal van Guiffa steeg in 2011 van731 naar 1.059. In totaal kregen 87 basisgroepen van producen-ten van parelhoenders opleidingen op het vlak van managementen leiderschap.

Rex Asanga RegiocoördinatorRogier Huijmans Adviseur organisatieversterkingFelix Adagisanaa Aniah Financieel en administratief

medewerkerEbenezer Matey Adviseur microfinanciering

REGIO GHANAContactPO Box 619BolgatangaUpper East RegionGhanaTel 00233 72 23 282


Uitgaven (in euro)2008 207.4452009 213.4502010 217.5342011 334.484

jaarverslag 2011 29

Interventiegebied

Het Zuiden

Blikvanger

Blikvanger

Financiers regio Ghana: Directoraat-Generaal Ontwikkeling, Felixfonds, BRS en Cordaid

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 4

30

Hoger inkomen voor producenten van parelhoendersGuiffa verstrekt technische voorlichting aan haar leden. Een bete-re hygiëne en een inperking van temperatuurschommelingendoen het sterftecijfer bij de kuikens met nagenoeg 50 procentkrimpen. Eenvoudige ingrepen zoals het voorzien van droge enpropere plaatsen voor eieren tijdens de broedperiode leverenmooie resultaten op. Doordachte voedertechnieken doen boven-dien de marktprijs van volwassen parelhoenders stijgen. In 2011zagen de pluimveehouders hun gemiddelde omzet meer dan ver-dubbelen tot 175 euro. Dit succes motiveert de leden om actiefdeel te nemen aan de activiteiten van Guiffa.

Plattelandsbanken focussen op kleine ondernemersKleine ondernemers en boeren kunnen meer investeren in hunbedrijf dankzij een betere toegang tot microkredieten. In 2011steeg het gemiddelde kredietbedrag van 50 naar 218 euro voorkleine ondernemers en tot 167 euro voor boeren. Daarnaast heb-ben verscheidene banken filialen geopend in afgelegen gebieden.In totaal konden 53.226 ondernemende mensen een beroep doenop een lening. Eind 2010 bedroeg dat aantal nog 11.618. Zevenop de tien kredietnemers zijn vrouwen.

PARTNERS

LedenorganisatiesGuiffa is een jonge vereniging van producenten, verwerkers enverkopers van parelhoenders. De meer dan duizend leden zijngeorganiseerd in basisgroepen, en groeperen zich vervolgens opdistrictsniveau. Guiffa opereert in verscheidene districten in deUpper East Region.

DienstverleningAcdep is een netwerk van lokale ontwikkelingsorganisatie. Het iseen sterke speler in het noorden van Ghana die werkt rond de ver-sterking van boerenorganisaties en een betere commercialiseringvan landbouwproducten zoals maïs en soja.

PAS-Garu is een lokale ontwikkelingsorganisatie die basisgroe-pen van ajuinboeren ondersteunt met teeltvoorlichting, organisa-tieversterking en de aankoop van productiemiddelen. De organi-satie opereert in het district Garu en is aangesloten bij Acdep.

Zovfa is een lokale ontwikkelingsorganisatie die vooral biologi-sche landbouw promoot. Aan ajuinboeren biedt Zovfa een gelijk-aardige ondersteuning als PAS-Garu, maar dan in het districtBawku-West.

Sari is een onderzoeksinstelling in het uiterste noorden vanGhana, vlakbij de grens met Burkina Faso. De instelling voertpraktijkonderzoek uit op gewassen die voorkomen in savannege-bieden. Ter ondersteuning van het Trias-programma test en pro-moot Sari verbeterde variëteiten van zaaigoed voor de ajuinpro-ductie.

Northfin is een lokale ontwikkelingsorganisatie die zeven plat-telandsbanken in het noorden van Ghana ondersteunt. Het is debetrachting om de financiële activiteiten van deze banken uit tebouwen en te professionaliseren.

Trias werkt ook rechtstreeks samen met acht plattelandsbanken –Bessfa, Buco, Toende, Naara, Bonzali, Bangmarigu,EMCB en Sissala. De focus ligt op de ontwikkeling van nieuwefinanciële producten ten behoeve van familiale boeren.


� 31 producenten van parelhoenders werden opgeleid als voor-lichter.

� 854 producenten van parelhoenders werden getraind in ver-beterde veehouderijtechnieken.

� 1.827 boeren, waarvan meer dan de helft vrouwen, kregentechnische training in de ajuinteelt.

� 160 ajuinboeren van acht basisgroepen kregen irrigatiewerk-tuigen op basis van microkrediet.

� 25 coördinatoren en managers van 13 plattelandsbankenhebben een opleiding gevolgd over landbouwkredieten.

� Het aantal georganiseerde ajuinboeren is gestegen van 250tot 1.827.

� Samen met een andere ledenorganisatie uit het noorden vanGhana heeft Guiffa een nationale federatie opgericht.

� 5 plattelandsbanken werken aan kredietproducten op maatvan pluimveehouders.

Blikvanger

PROGRAMMAHet West-Afrikaanse land Guineebehoort tot de tien minst ontwikkel-de landen ter wereld. Trias werkt er intwee provincies, Laag- en Hoog-Guinee. Voor de overgrote meerder-heid van de bevolking staat de land-bouw centraal in hun dagelijkse over-levingsstrijd.

Het programma steunt op drie pijlers. Ten eerste worden econo-mische activiteiten en investeringen van zowel individuele onder-nemers als boerenen ondernemersgroeperingen ondersteunddoor middel van microkredieten. Verder verstrekt Trias begeleidingen vorming aan zes complementaire partnerorganisaties, zodat zeelk in hun domein kennis en expertise kunnen opbouwen. Dezepartners coördineren onderling hun steun aan de ondernemendemensen die bij hen aankloppen. Tot slot ondersteunt Trias leden-bewegingen van familiale boeren en kleine ondernemers. In 2011

hebben een 70-tal verenigingen actieve begeleiding genoten omhun beheer te professionaliseren.

Stijgende ondernemingszin bij kwetsbare vrouwenDoor economische activiteiten van vrouwen te ondersteunen, ver-stevigt Trias ook hun sociale en politieke positie. Naast de succes-volle vrouwencoöperatie Coprakam, die voornamelijk karitéboterverwerkt en verkoopt, verlicht Trias het werk van vrouwen door deintroductie van landbouwwerktuigen en verwerkingsinstallaties.Het beheer van deze machines bezorgt de vrouwengroepen extrainkomsten, terwijl de hogere productie ook extra centen oplevertvoor de individuele leden. De machines leveren tijdswinst op, waar-door meisjes naar school kunnen gaan in plaats van te helpen metde verwerking van landbouwproducten. De stijgende onderne-mingszin bij kansarme vrouwen blijkt uit het ledenbestand van dekredietgroepen: dat bestaat voor 58 procent uit vrouwen.

Ward Tanghe RegiocoördinatorSayfoulaye Baldé Adviseur microfinancieringOusmane Fomba Adviseur organisatieversterkingAboubacar Condé Adviseur planning, monitoring en evaluatieKorka Bah Verantwoordelijke financieel managementOumou Camara Verantwoordelijke financieel managementThierno Abdoulaye Sow Financieel en administratief assistentKadiatou Touré Administratief assistenteMassia Diomandé Adviseur organisatieversterking

REGIO GUINEEContactBP 50 KindiaGuinee ConakryTel 00224 30 61 16 77


Uitgaven (in euro)2008 492.4722009 673.2152010 1.697.2122011 1.689.865

jaarverslag 2011 31

Interventiegebied

Het Zuiden

Blikvanger

Financiers regio Guinee: Directoraat-Generaal Ontwikkeling, Europese Unie, Agriterra, BNP Paribas Fortis (via CFP), Gimv (via CFP),Acerta (via CFP), JBC (via CFP), de provincie Oost-Vlaanderen, de provincie Antwerpen, de gemeente Beernem,

de gemeente Zoersel en de gemeente De Pinte

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 4

32

250.000 nieuwe bomen voor duurzame landen bosbouwDe verhoging van de landbouwproductie gaat hand in hand meteen duurzame verbetering en bescherming van de gronden. Hetvoorbije jaar hebben de boeren met steun van Trias enkele man-grovezones aan de kust herbebost met 58.000 palmbomen.Daarnaast leverden recent opgestarte boomkwekerijen jongebomen voor gemengde percelen met landen bosbouw, erosie-werende beschermingsstroken en natuurlijke hagen die land-bouwzones beschermen tegen loslopend vee. In totaal werdenongeveer 250.000 nieuwe bomen aangeplant. Boerencomitésbeheren deze heringerichte landen bosbouwzones.

PARTNERS

LedenorganisatiesFOP-BG is een jonge landbouworganisatie die de belangen verde-digt van 52.200 familiale boeren. De beweging is onderverdeeld in65 unies, met ruim 1.500 basisgroepen.

Fpaki is een ledenorganisatie die de belangen verdedigt van 1.500handwerklieden in de stad Kindia. De vereniging heeft in 2011 eenterrein van 20 hectare verkregen voor de vestiging van zijn leden.Fpaki onderhoudt goede contacten met de autoriteiten.

DienstverlenersCafodec is een instelling die in de interventiezone van Trias 35coöperatieve kredieten spaarkassen voor kleine ondernemersondersteunt. De organisatie is de belangrijkste verstrekker vanmicrokredieten in Guinee. In 2011 heeft Cafodec duizenden kleineleningen gegeven aan particuliere ondernemers en boerenorganisa-ties die tot de doelgroep van Trias behoren.

RGTA-DI promoot bij familiale landbouwers de ossentractie alshefboom voor duurzame landbouw. Kernthema’s zijn landschaps-zorg, verantwoord bodembeheer, gewasrotatie met groenbemesters,en de integratie van landbouw en veeteelt.

Aguidep werkt opleidingen op maat uit voor starters en onderne-mers die zich willen bekwamen in bedrijfsbeheer. De organisatiehelpt hen bij het opstellen van bedrijfsplannen met het oog op hetverkrijgen van kredieten.

ATC begeleidt familiale boeren en boerinnen bij de verwerking encommercialisering van landbouwproducten, voornamelijk karitébo-ter, rijst en pinda’s. In Hoog-Guinee is ATC ook verantwoordelijkvoor de organisatieversterking van de lokale ondernemersgroepen.


� Voorlichters van Aguidep hebben 57 filmvoorstellingen gegevenin de meest afgelegen dorpen.

� Herstructurering van de ledenbewegingen in Hoog-Guinee opbasis van geografische en kwalitatieve criteria.

� Coprakam vindt nieuwe afzetkanalen door deelname aan degrootste handelsbeurs in West-Afrika.

� Door irrigatie en andere beheersmaatregelen heeft RGTA-DI eenareaal van 700 hectare ingericht voor landbouwdoeleinden.

� Ter promotie van dierlijke trekkracht werden 1.417 ossenparenen 2.682 veehouders getraind.

� Toenemende mechanisering bij de verwerking van landbouw-producten op basis van microkrediet.

Blikvanger

PROGRAMMADe interventiegebieden van Triasbevinden zich in het westen en hetzuidwesten van Oeganda. In dezeregio’s puurt driekwart van de bevol-king haar inkomen uit kleinschaligelandbouw. De boeren genieten er vantwee regenseizoenen per jaar en debodemvruchtbaarheid varieert vanredelijk tot zeer goed. De gemiddeldeboerderij is echter niet groter dantwee hectare. De meeste boeren ver-

dienen niet meer dan tien euro per maand en meer dan de helftvan de vrouwen is analfabeet.

In de verschillende zones waar Trias actief is, zijn de programma’serg gelijklopend. Centraal staat telkens de versterking van een boe-renorganisatie en een plattelandsbank. De toegepaste methodiek isvan participatieve aard: adviseurs van de boerenorganisaties bege-

leiden lokale basisgroepen op het vlak van productie en vermark-ting. Zo proberen ze rendabele ketens op te starten voor de teeltvan bijvoorbeeld bonen, maïs en bananen. De plattelandsbankenondersteunen de ontwikkeling van deze productieketens. Op maatvan elke keten worden specifieke kredietproducten aangebodenaan de plaatselijke boeren.

Ten oosten van het Albertmeer werkt Trias samen met de Britseoliemaatschappij Tullow Oil. Dit bedrijf steunt in het district Buliisalandbouwprogramma’s die volledig gelijklopend zijn aan de wer-king van Trias in Hoima en Masindi.

Microkredietbanken plooien zich naar Trias-programmaBij klassieke bankinstellingen vallen arme boeren makkelijk uit deboot omdat ze niet ‘kredietwaardig’ zijn. Dat is ook het geval ophet Oegandese platteland, waar nauwelijks of geen leningenverstrekt worden ter ondersteuning van landbouwactiviteiten.

Paul Allertz Regionaal coördinatorPeter Van Erum Adviseur organisatieversterkingMirjam Thesing Adviseur organisatieversterkingRichard Nsamba Adviseur organisatieversterkingJulius Baryge Adviseur organisatieversterkingAhmed Kitunzi Mutunzi Adviseur organisatieversterkingFrederick Asaba Financieel en administratief medewerkerJared Mugisa Adviseur microfinancieringJanuario Ntungwa Coördinator microfinancieringMoses Muwanga ProgrammamedewerkerAndrew Ssemaganda Financieel medewerker

REGIO OEGANDAContactPO Box 5617KampalaOegandaTel 00256 41 42 66 371


Uitgaven (in euro)2008 724.2972009 1.062.5722010 1.145.6692011 991.398

jaarverslag 2011 33

Interventiegebied

Het Zuiden

Blikvanger

Financiers regio Oeganda: Directoraat-Generaal Ontwikkeling, Belgisch Fonds voor Voedselzekerheid, AgriCord, Rabobank Foundation,Agriterra, BRS, Tullow Oil, de gemeente Edegem, de gemeente Destelbergen, de provincie Vlaams-Brabant en de provincie Limburg

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 4

34

Uitzondering op die regel zijn de microkredietbanken die part-ner zijn van Trias. Zij slagen er wel in om het grootste deel vanhun kredietportefeuille voor te behouden voor familiale boeren.Deze banken ontwikkelden meerdere kredietproducten op maatvan de specifieke activiteiten die voortvloeien uit het Trias-pro-gramma.

Boerenorganisaties boren alternatieve inkomsten aanSterke landbouworganisaties zijn financieel onafhankelijk. Voorde boerenbewegingen in Oeganda is dat een hele uitdagingomdat de lage lidgelden slechts een beperkt deel van de totaleuitgaven dekken. Dus moeten de boerenorganisaties op zoek naaralternatieve inkomsten door bijvoorbeeld de uitbouw van com-merciële activiteiten. Trias heeft drie partners ondersteund bij deopmaak van een businessplan. Daarbij werd zowel rekeninggehouden met het potentiële rendement van de vooropgesteldeactiviteit als met de reële behoeften bij de leden. Zo maakteMbadifa een businessplan voor de exploitatie van een winkel waarboeren zaden, meststoffen en andere productiemiddelen kunnenaankopen. Het project behaalde de eerste prijs in een internatio-naal concours voor businessplannen.

PARTNERS

LedenorganisatiesHodfa is een boerenorganisatie in Hoima, een regio in het wes-ten van Oeganda. De beweging versterkt de zelfstandigheid van

arme boeren via diverse opleidingen en trainingen. Op die manierkunnen de boeren hun inkomen verhogen en uit de armoede-spiraal klimmen.

Mbafida is een snel groeiende boerenorganisatie in Mbarara,een regio in het zuidwesten van Oeganda. De beweging zethaar schouders onder de professionalisering van de lokale land-bouwbedrijven en de ontwikkeling van productieketens.

Madfa is een boerenorganisatie die zich toelegt op belangen-verdediging en de verhoging van de landbouwproductie inMasindi, een regio in het westen van Oeganda. Het uiteindelij-ke doel is de transitie van een zelfvoorzieningslandbouw naareen meer marktgeoriënteerde sector.

Kidfa en Ludfa zijn nieuwe partners die samen met Agriterra,de Nederlandse zusterorganisatie van Trias, ondersteund worden.Beide boerenorganisaties mikken op een verhoging van de land-bouwproductie en een betere markttoegang voor hun leden.

MicrofinancieringHofokam telt meer dan 15.000 klanten in Hoima en is daar-mee één van de grootste kredietinstellingen op het Oegandeseplatteland. Ebo Sacco en Mwizi Sacco zijn coöperaties dieboervriendelijke spaar- en kredietdiensten aanbieden. Nogalwat leden van Ebo Sacco en Mwizi Sacco zijn eveneens aange-sloten bij Mbadifa. Madfa Sacco is een coöperatief bedrijf datmicrokredieten verstrekt aan kleine boeren. De organisatie werdopgericht in de schoot van Madfa.


� Op basis van trainingen hebben bestaande basisgroepenzich op een hoger niveau verenigd in 20 nieuwe boeren-groepen.

� Mbadifa exploiteert voortaan een eigen winkel voor de ver-koop van agrarische productiemiddelen.

� Hofokom werd door de boeren in Oeganda verkozen totmeest populaire microkredietbank.

� 3 partners van Trias zijn er in geslaagd om met succes eenprojectvoorstel rond gender in te dienen bij het AgribusinessInitiative Trust Fund.

Blikvanger

PROGRAMMANegen op de tien Tanzanianen moe-ten rondkomen met minder dan ééneuro per dag. 35 procent van debevolking is ondervoed. De meestschrijnende armoede concentreertzich op het platteland, waar demeesten afhankelijk zijn van overle-

vingslandbouw. De interventiegebieden van Trias omvatten deregio van Mufindi in het zuiden en drie naburige districten in hetnoorden van Tanzania, namelijk Babati, Longido en Monduli.

Een belangrijke doelstelling is de omschakeling van zelfvoorzie-ning naar een meer marktgeoriënteerde landbouwproductie, zon-der blind te blijven voor nieuwe kansen die de toeristische sectorbiedt. Een centrale pijler is de versterking van boerengroepen,waardoor kansarme boeren een sterkere onderhandelingspositiekunnen afdwingen. Coöperatieve kredieten spaarvoorzieningenfungeren als hefboom.

Een andere uitdaging is het klimaat: de voorbije jaren raakte deveestapel in het Noorden van Tanzania gedecimeerd als gevolgvan aanhoudende droogte. Daarom werkt Trias mee aan de her-opbouw van de veehouderijsector en de promotie van waterbe-sparende initiatieven, zoals de teelt van zonnebloemen. InLongido gaat speciale aandacht naar de ondersteuning van deMaasai, een nomadische volksstam.

In 2011 werd ook een dialoog opgestart met twee niet-agrarischeondernemersverenigingen. Vanaf 2012 worden deze organisatiesin het programma van Trias geïntegreerd om de lokale interactietussen boeren en ondernemers te bevorderen.

Nomadische veehouders ontdekken coöperatieve structuurIn het dorre noorden van Tanzania leven de Maasai voornamelijkvan extensieve veeteelt. De uitzonderlijke droogteperiodes van dejongste jaren hebben deze bevolkingsgroep zwaar getroffen.

Toon Röttjers RegiocoördinatorJanneke Beemster Programma-adviseurBart Casier Programma-adviseurGeorge Waweru Adviseur microfinancieringDan da Silva Programma-adviseurAgricola Mosha Financieel en administratief medewerkerNeema Kimaro SecretaresseShomet Naikosia Programma-adviseurSophia Rwomire Financieel managerIsaya Lameck Financieel en administratief medewerkerNico Mng’ong’o Logistiek medewerker

REGIO TANZANIAContactRegiocoördinator PO Box 12 005ArushaTanzaniaTel 00255 73 29 79 942


Uitgaven (in euro)2008 944.0012009 1.471.5012010 1.484.6962011 1.561.889

jaarverslag 2011 35

Interventiegebied

Het Zuiden

Blikvanger

Financiers regio Tanzania: Directoraat-Generaal Ontwikkeling, Belgisch Fonds voor Voedselzekerheid, Zuiddag, BRS, Stichting Gillès, Agriterra, de stad Hoogstraten, de stad Brugge en de provincie West-Vlaanderen

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 4

36

Bovendien staan de graasgebieden van het vee onder zware drukdoor boeren die hun vruchtbare gronden steeds vaker omheinenen door overheidsconcessies voor grootschalige jacht en toerisme.Trias versterkt de Maasai op het vlak van belangenverdedigingrond landrechten en landeigendom. Ook waterbesparende initia-tieven en de ontwikkeling van ecotoerisme staan op de agenda.In 2011 werd binnen de krijtlijnen van het Trias-programma deoprichting van vijf veehouderijcoöperaties in de steigers gezet.Een historische gebeurtenis, want nooit eerder hebben de Maasaimet coöperatieve structuren gewerkt.

Jonge boeren maken plannen voor maïsmeel

Meer dan 5.000 Vlaamse jongeren hebben tijdens Zuiddaggewerkt voor hun leeftijdsgenoten in het noorden van Tanzania.De opbrengst van deze actie vloeit naar een multifunctioneelgebouw in de stad Namanga, een groeipool voor de regionalehandel. Op basis van een marktstudie hebben de boerenjongerenvan Mviwamo beslist dat ze er onder meer maïs willen verwerkenen verkopen. De afzet lijkt verzekerd, want zowel in Tanzania alsKenia bestaat het basisvoedsel uit ugali, een voedingsproduct opbasis van maïsmeel. Intussen hebben de jonge boeren ook eenbedrijfsplan uitgewerkt voor de bouw van de verwerkingseenheid.Trias ondersteunt de jongeren in het hele proces: van technischadvies bij het opstellen en uitvoeren van het bedrijfsplan, overtrainingen in alle aspecten van bedrijfsbeheer tot adviesverleningover de manier waarop de plannen kunnen ingebed worden in debeheersstructuren van Mviwamo.

PARTNERS

LedenorganisatiesMviwamo is een jonge boerenorganisatie die een onderdeelvormt van een nationaal netwerk van boerengroepen. De bewe-ging is actief in het noorden van Tanzania en besteedt extra aan-

dacht aan de ontplooiingskansen voor jonge boeren en veehou-ders.

Mviwata Manyara is net zoals Mviwamo een boerenorganisa-tie uit het noorden van Tanzania. De beweging is een onderdeelvan Mviwata, het nationale netwerk van boerengroepen.Aandachtspunten zijn de kippenkweek, bedrijfsbeheer en de ver-markting van landbouwproducten.

Mviwata Mbozi en Mviwata Taifa zijn nieuwe partners dieondersteund worden in samenwerking met Agriterra, deNederlandse zusterorganisatie van Trias. Mviwata Mbozi werktmet groepen van melkveehouders aan meer en betere melk.Mviwata Taifa is de nationale koepel van landbouworganisaties,waarvan de drie andere partners lid zijn. Deze federatie focust opde versterking van de aangesloten organisaties.

MicrofinancieringAcist ondersteunt de ontwikkeling van spaar- en kredietbankenvoor familiale boeren in Babati en Monduli. Daar opereert ookWedac, een plattelandsbank die in hoofdzaak microkredieten ver-strekt aan vrouwengroepen. MuCoBa is een commerciële micro-kredietbank die actief is in de plattelandsgebieden van Mufindi.

DienstverleningFide verstrekt voorlichting aan kleine boeren in Babati.Kernthema’s zijn boerderijbeheer, inheemse kippenkweek enondersteuning bij de oprichting van boerengroepen. Ook FaidaMali ondersteunt boeren die zich onderling willen organiseren.Diensten op het vlak van teelttechnische voorlichting, leiderschaps-training en computercursussen zijn het werkterrein van Incomet.Tot slot werkt Trias in Tanzania ook samen met UCRT, LCDO,PWC en TNRF: deze partners zetten zich op verschillende manie-ren in voor de gemeenschapsontwikkeling bij de Maasai.


� 12 Tanzaniaase boerenjongeren brachten een uitwisselingsbe-zoek aan Vlaanderen.

� Het ledenaantal van Mviwamo is gestegen van 3.100 naar5.145. 56 procent van de leden zijn vrouwen.

� Verdrievoudiging van de productiviteit bij 53 basisgroepenvan kippenkwekers in Babati en Monduli.

� 43 procent van de zonnebloemtelers gebruiken verbeterdzaaigoed.

� Betere toegang tot diergeneeskunde door de opleiding eninschakeling van lokale dienstverleners in Longido.

jaarverslag 2011 37

Farmers Fighting Poverty is actief in volgende landen: Mexico, Tunesië, Palestina, Jordanië, Sierra Leone, Guatemala,Honduras, El Salvador, Nicaragua, Costa Rica, Haiti, Colombia, Ecuador, Peru, Bolivia, Brazilië, Paraguay, Uruguay, Senegal,Guinee, Ivoorkust, Togo, Benin, Burkina Faso, Ghana, Mali, Marokko, Algerije, Niger, Tsjaad, Kameroen, Ethiopië, Oeganda,Rwanda, Burundi, Kenia, Congo, Tanzania, Malawi, Zimbabwe, Zambia, Mozambique, Madagascar, Bosnië-Hergezowina,Albanië, Kosovo, Moldavië, Oekraïne, Wit-Rusland, Libanon, Armenië, Georgië, India, Nepal, Sri Lanka, Laos, Thailand,Cambodja, Filipijnen, Vietnam, Indonesië, Japan, Zuid-Korea, Maleisië, Myanmar en Taiwan.

220 BOERENORGANISATIES VERSTERKTIn negen OESO-landen investeren landbouworganisaties, waaron-der ook Boerenbond, in eigen agri-agencies om op gecoördineer-de wijze boerenbewegingen in arme landen te versterken. Voordie coördinatie zorgt AgriCord, waardoor Trias deel uitmaakt vaneen veel groter geheel. Onder de benaming ‘Farmers FightingPoverty’ bundelde AgriCord sinds 2007 vele honderden projecten.Samen hebben die projecten ruim 220 landbouworganisaties inmeer dan zestig ontwikkelingslanden structureel ondersteund.

Farmers Fighting Poverty streeft overal ter wereld naar sterkereboerenorganisaties. Met beter opgeleid personeel, een degelijkeinfrastructuur en inkomstenbronnen die ervoor zorgen dat ze opeen duurzame en onafhankelijke manier kunnen opereren. Dieboerenorganisaties moeten zich op lokaal, nationaal en internati-onaal vlak inschakelen in institutionele netwerken, zodat ze opbeleidsvlak de belangen van hun leden kunnen verdedigen. Enzodat ze bijvoorbeeld ook de activiteiten van hun leden kunneninschakelen in rendabele productieketens.

BOEREN VERSTAAN BOEREN, OVER GRENZEN HEENDoor boeren in het Zuiden onderling te laten samenwerken stijgthun productiviteit, met een positief effect op hun levensstandaarden de algemene tewerkstelling op het platteland. Dat Trias enandere agri-agencies van Farmers Fighting Poverty in hun pro-gramma’s ook de knowhow en ervaring van landbouworganisatiesin Europa en Canada kunnen verweven, maakt hen uniek in desector van de ontwikkelingssamenwerking.

BOEREN BESTRIJDEN ZELF DE HONGEROngeveer acht op de tien begunstigden van de Trias-programma’szijn actief als boer of boerin. Uit officiële cijfers van de VerenigdeNaties blijkt dat vooral de plattelandsbevolking in arme landenkwetsbaar is voor armoede. Het klinkt als een contradictie, maarop onze planeet hebben honderden miljoenen voedselproducen-ten nauwelijks te eten.

Als we de stijgende wereldbevolking in de toekomst willen voe-den, is het van cruciaal belang om de boeren wereldwijd meerarmslag te geven. Zodat ze in hun eigen behoeften en in debehoeften van een groeiend aantal andere mensen kunnen voor-zien. Dat is een gigantische uitdaging, maar de boeren zelf pak-ken de handschoen op. Zowel in het Noorden als in het Zuiden.

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 5

38

InleidingDe zes Vlaamse partnerbewegingen van Trias zijn opge-bouwd rond familiale landbouw en kleinschalig onderne-merschap. Door hun geschiedenis zijn ze stevig ingebed inhet sociaal-cultureel, professioneel en politiek weefsel.Van hun ervaring in samenlevingsopbouw, dienstverle-ning, streekontwikkeling, belangenbehartiging en beleids-beïnvloeding maakt Trias dankbaar gebruik tijdens de tal-rijke contacten met gelijkaardige bewegingen in hetZuiden. Het geloof in peer-to-peer uitwisseling als eenmobiliserende kracht overtuigt alle betrokken partners omop een meer systematische wijze te investeren in Noord-Zuid partnerschappen.

Onze zaak!In 2011 heeft Trias het label ‘Ondernemende mensen inhet Zuiden? Onze zaak!’ ontwikkeld om het bestaandeaanbod te promoten bij de zes partnerbewegingen. Op diemanier hoopt Trias nog meer afdelingen te bereiken dieeen activiteit inplannen van of voor Trias. Daarnaast ishet een dankbaar instrument om feedback te krijgen overspontane acties en om geëngageerde afdelingen tebedanken voor hun inzet.

Externe evaluatie Het consultancybureau ACE Europe evalueerde de werkingvan de noorddienst voor de periode 2008-2010. De strategi-sche keuze om internationale solidariteit te versterken doorpartnerschappen tussen Noord en Zuid is volgens de expertsrelevant gezien de globaliserende context en de veranderen-de hulpparadigma’s. In alle bewegingen is het seniormanagement niveau overtuigd geraakt van het belang om opactieve wijze solidair te zijn met het Zuiden. De partner-schappen zijn bij dat bewustmakingsproces een belangrijkehefboom.


� De 6 achterbanorganisaties in Vlaanderen en 14 partnersin het Zuiden zijn betrokken bij de Noord-Zuid partner-schappen.

� In het kader van de partnerschappen kwamen 31 mensenuit het Zuiden op bezoek. 238 mensen van de Vlaamsepartnerbewegingen hebben zich ingezet om de gasten opeen boeiend uitwisselingsprogramma te trakteren.

� Met het educatieve aanbod bereikte Trias 143 lokale enbovenlokale afdelingen. Dat aantal is goed voor 6.797deelnemers.

� Om de link te leggen tussen Trias en zijn Vlaamse part-nerbewegingen zijn negen werkgroepen met in totaal 96leden operationeel.

� Het actieve netwerk van Trias bij de partnerbewegingenis in 2011 gegroeid van 350 tot 571 geëngageerde men-sen.

� In de ledenbladen van de Vlaamse partners werden 39artikels over Trias gepubliceerd.

� In de bestuursbladen verschenen 20 artikels, goed vooreen totaal bereik van 36.183 bestuursleden.

� Over de bewegingen heen publiceert Trias het driemaan-delijkse tijdschrift ‘Zuidingen’. Dat wordt verstuurd naar9.814 vrijwilligers, donateurs en sympathisanten.

Financiers regio Vlaanderen: Directoraat-Generaal Ontwikkeling, Europese Unie, Vlaams Agentschap voor Internationale Samenwerking en de provincie Vlaams-Brabant

Vlaanderen

jaarverslag 2011 39

Ruim 5.000 leerlingen uit heel Vlaanderen hebben tij-dens Zuiddag op 20 oktober 2011 de handen uit demouwen gestoken. De scholieren hebben via Trias hunloon doorgestort aan de kwetsbare jongeren van deTanzaniaanse landbouworganisatie Mviwamo. Zo hebbenze een flinke impuls gegeven aan het partnerschap vanKLJ met deze jonge boeren.

De nomadische veehouders in het noordoosten van Tanzania heb-ben de voorbije jaren rake klappen gekregen door het opflakke-rende aidsvirus en de aanhoudende droogte. In sommige strekenis tot tachtig procent van het vee gecrepeerd. Met de opbrengstvan Zuiddag willen de boerenjongeren van Mviwamo in het stad-je Namanga een gebouw neerpoten voor onder meer de opslag,verwerking en commercialisering van maïs en bonen.

In de aanloop naar Zuiddag heeft KLJ meegewerkt aan hetopstellen van een lessenpakket. Dit didactisch materiaal heeft deVlaamse scholieren tekst en uitleg gegeven over het project waar-voor ze een dag lang aan de slag zouden gaan. Verder heeft KLJeen ontmoetingsdag georganiseerd voor de 12-koppige delegatievan Mviwamo die in Vlaanderen de campagne van Zuiddag kwamversterken.


� Meer dan 5.000 scholieren gingen op 20 oktober aan de slagvoor de jonge boeren in het noorden van Tanzania.

� 12 gewesten en het nationaal bestuur hebben deelgenomenaan de denkoefening over de toekomstige samenwerking metTrias.

� 150 bestuursleden werden ondervraagd met het oog op hetuittekenen van een nieuw actiemodel.

� De uitwisselingsreizigers die in 2010 naar Tanzania trokken,hebben hun reeks getuigenissen afgerond met een intercultu-rele kookworkshop in 3 KLJ-afdelingen.

� In West-Vlaanderen heeft KLJ via een kledinginzameling 500euro opgehaald voor Trias.

� Van 19 tot 21 augustus heeft Trias tijdens Landjuweel, detweejaarlijkse apotheose van de sportwerking bij KLJ, op eenstand de jongerenwerking bij Mviwamo uit de doekengedaan.

KLJ en Groene KringMassale steun voor jonge veehouders in Tanzania

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 5

40

KVLV heeft al zes jaar een partnerschap met onderne-mende vrouwen in Guinee. In 2011 richtte de grootstevrouwenorganisatie van Vlaanderen haar steven ook naarBrazilië. In de zuidelijke deelstaat Paraná wil KVLV dekomende jaren een hart onder de riem steken van dekansarme plattelandsvrouwen die aangesloten zijn bij decoöperaties Unicafes en Cresol.

Twee vrijwilligers van KVLV brachten in januari 2011 op eigen ini-tiatief een bezoek aan het regiokantoor van Trias in Guinee.Tijdens een bijeenkomst van de plaatselijke vrouwenraad orga-niseerden de KVLV’sters twee workshops: de ene over hygiëne-voorlichting, de andere over achterbancommunicatie. Er warenveertig vertegenwoordigsters van lokale vrouwengroepen aan-gekondigd, maar uiteindelijk kwamen 69 vrouwen opdagen omMarina en Godelieve te ontmoeten. Sommigen hadden er eenerg verre verplaatsing voor over.

Op zaterdag 21 mei was het stadscentrum van Leuven het decorvoor het eeuwfeest van KVLV. Meer dan 20.000 vrouwen kwa-men meevieren. Op het zogeheten ‘wereldplein’ heeft Trias zijninhoudelijke samenwerking met de 100-jarige uit de doekengedaan aan de hand van getuigenissen, filmpjes, enzovoort.

In oktober trokken directeur Chris Van Hoof en AGRA-dienst-hoofd Isabelle Lindemans naar Brazilië om er kennis te makenmet de ‘Secretaria de mulheres’, de vrouwenafdeling van decoöperaties Unicafes en Cresol. Tijdens een druk bijgewoonde

viering van de internationale plattelandsvrouwendag stelde hetduo de werking van KVLV voor aan de Braziliaanse vrouwen.Die waren vooral geboeid door de rijke historiek van hun kers-verse Vlaamse partner.


� 17 afdelingen organiseerden een solidair kerstfeest en 15afdelingen programmeerden een voordracht over het part-nerschap met de plattelandsvrouwen in Guinee.

� 13 groepen van KVLV-Agra luisterden naar een inhoudelij-ke voordracht van Trias.

� Vrijwilligster Godelieve Van Haver werd door deVrouwenraad gekroond tot vredesvrouw.

� Het Landfrauenverband, de zusterorganisatie van KVLV inhet Duitstalige landsgedeelte, zamelde 18.475 euro in meteen spaarvarkenactie.

� In 8 van de 10 nummers van het ledenblad ‘Vrouwen metVaart’ werd een artikel gepubliceerd over Trias. Verderkwam Trias ook aan bod in 5 van de 10 bestuursbladen.

KVLVVrouwen met vaart ontdekken nieuwe liefde in Brazilië

jaarverslag 2011 41

Landelijke Gilden en Boerenbond zijn prototypes vansterke bewegingen met een kwalitatief dienstenaanbodvoor hun leden. Ze zijn dan ook de uitgelezen partnersom expertise te delen met jonge boerenorganisaties uitCongo, Ecuador en Brazilië. In 2011 stonden uitwisse-lingsreizen met Congolese boeren en Ecuadoraanse aard-appeltelers op het programma.

Na de studiereis van Landelijke Gilden aan Repam was het debeurt aan drie bestuursleden van deze boerenorganisatie uit hetwesten van Congo om kennis te maken met het Vlaamse platte-land. In april 2011 ontdekte de delegatie hoe lokale afdelingenvan Landelijke Gilden functioneren en hoe ze mee vorm gevenaan de plattelandsontwikkeling. De bezoekers namen deel aaneen hele rist workshops en gingen op bezoek bij landbouwbedrij-ven en proefcentra.

Tijdens het bezoek werden in onderling overleg vijf gemeenschap-pelijke thema’s geselecteerd om verder over uit te wisselen. Zo wil-len Repam en Landelijke Gilden van elkaar bijvoorbeeld te wetenkomen hoe je het best kan omgaan met diversiteit in een organi-satie. Soms schuilt de meerwaarde van een partnerschap echterin een klein hoekje. Bijvoorbeeld in het landbouwmuseum vanStekene, waar de delegatie van Repam haar oog liet vallen op eenzaaimachine. Een replica van die machine wordt momenteel inCongo uitgetest voor de inzaai van maïs en aardnoten.

Aardappelexperts in de AndesHet Andesgebergte is de bakermat van de aardappel, maar intussenheeft Vlaanderen een gerenommeerde expertise opgebouwd over deknol. In november 2011 trok een delegatie met twee aardappelte-lers van Boerenbond naar Ecuador om er in de arme landbouwpro-vincie Chimborazo technische kennis over pootgoed en bewaar-loodsen uit te wisselen met de kansarme boeren van Conpapa.


� Een 60-tal personeelsleden, bestuurders en leden warenbetrokken bij het bezoek van Repam aan de Vlaamse aardap-pelwereld.

� Via de culturele uitstap ‘Te voet naar Congo’ maakten vijfafdelingen van Landelijke Gilden voor het eerst kennis metTrias. In totaal programmeerden 28 gilden een activiteit vanTrias.

� 1.048 senioren van Landelijke Gilden kwamen luisteren naareen getuigenis over het Congolese platteland.

� Met evenementen en netwerkactiviteiten bereikte Trias 1.549leden van Landelijke Gilden.

� In december 2011 werd de eerste elektronische nieuwsbriefover het partnerschap tussen Repam en Landelijke Gilden ver-stuurd.

� In Boer&Tuinder verschenen in de loop van 2011 zeven artikelsover Trias. In het ledenblad Buiten van Landelijke Gilden warenhet er drie.

� Landelijke Gilden werkte samen met de andere partnerbewe-gingen van Trias mee aan een geslaagde filmavond die 270 kij-klustigen op de been bracht. Ze stortten 900 euro op de reke-ning van Trias.

� Met steun van de Belgische Vereniging van Landbouw-journalisten werd een Congolese reporter uitgenodigd om inCanada deel te nemen aan een masterclass en het jaarlijksecongres van de Internationale Federatie van Landbouw-journalisten.

Landelijke Gilden en BoerenbondVlaams platteland uitgerold voor Congolese boeren

Vlaanderen

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 5

42

Uit handen van prinses Mathilde ontving de Filipijnseonderneemster Adora Fajiculay in maart 2011 de WomedAward Zuid, een tweejaarlijkse bekroning van markantvoor kansarme vrouwen met ondernemingszin. De dele-gatie van Ashi die de prijsuitreiking bijwoonde, maakteuitgebreid kennis met het ondernemerschap inVlaanderen.

Twee jaar na de fotografe Cecelia Habulan was het de beurt aanAdora Fajiculay om gelauwerd te worden voor haar doorzettings-vermogen en ondernemerstalent. Deze 29-jarige vrouw is moeder,onderwijzeres en exploiteert ook nog eens een naaiatelier met vierwerknemers. Geen slechte prestatie voor iemand die in een gezinvan veertien kinderen opgroeide in extreme armoede.

Vandaag fungeren zowel Cecelia als Adora als inspirerend toon-beeld van vrouwelijk ondernemerschap in de Filipijnen. Dat kon-den enkele leden van de werkgroep die het partnerschap tussenAshi en markant begeleidt met eigen ogen vaststellen.


� De afdelingen van markant hebben in 2011 voor Trias eenbedrag ingezameld van 13.508 euro.

� Markant organiseerde in september 2011 ook een verkoopvan gedroogde mango’s ten voordele van Trias.

� 2 afdelingen van markant organiseerden de Filipijnse kwis‘Mabuhay’ en 3 afdelingen luisterden naar de getuigenisvan een inleefreizigster.

� 9 afdelingen van markant programmeerden de interculture-le kookworkshop ‘Culturellen’.

� 18 groepen wandelden in 2011 mee met de fondsenwerven-de activiteit ‘Te voet naar Manilla’.

� De werkgroep die de relatie tussen Trias en markant vorm-geeft, telt 13 leden. Die hebben in 2011 deelgenomen aaneen uitwisselingsreis naar Tanzania of de Filipijnen.

markantRolmodellen voor vrouwelijk ondernemerschap in Filipijnen

jaarverslag 2011 43

Drie afgevaardigden van Cordtuch hebben in december2011 een bezoek gebracht aan Vlaanderen. Onder bege-leiding van Neos maakten ze onder meer kennis met hetstadstoerisme in Lier, het plattelandstoerisme inZottegem en het kusttoerisme in De Panne. Cordtuch iseen ledenorganisatie van 450 familiale boeren inEcuador die samen toeristische pakketten ontwikkelen.

Na een eerste kennismaking in het Andesgebergte maakten deondernemende senioren van Neos hun Ecuadoraanse partnerwegwijs in de toeristische sector in Vlaanderen. De delegatie kreegbijvoorbeeld de kans om enkele dagen mee te draaien met delaatstejaars in het restaurant van de hotelschool Het Spijker inHoogstraten.

De bestuursleden van beide partijen wisselden ook van gedachtenover hun communicatiebeleid en hun relatie met de overheid. Aanhet eind van het bezoek maakten ze een agenda op voor het ver-volg van het uitwisselingstraject. Voor mei 2012 planden ze eentegenbezoek van 12 bestuursleden van Neos.

GetuigenissenDe senioren van Neos tekenen gretig in op het sprekersaanbodvan Trias. Bekende en minder bekende namen zoals LiesbetWalckiers, Koen Vidal en Gi Mateusen geven tekst en uitleg bij deactuele toestand in de landen waar Trias opereert. Aan hun voor-dracht koppelen ze ook een presentatie van Cordtuch.


� 39 clubs hebben een lezing geprogrammeerd of een bijdragegeleverd aan het bezoek van Cordtuch.

� Met haar activiteiten heeft Trias in totaal ongeveer 3.500 ledenvan Neos bereikt.

� Via hun vrijwillige inzet hebben 54 leden van Neos ertoe bij-gedragen dat het bezoek van de Ecuadoraanse delegatie eenvoltreffer werd.

� De agenda voor de verdere uitwisseling bevat 39 concrete pun-ten over thema’s zoals communicatie, belangenbehartiging entoeristische dienstverlening.

� In de publicaties van Neos werden 7 artikels gewijd aan dewerking van Cordtuch.

� Op de cultuurmarkt van Neos in Leuven proefden 500 mensende gerechten die Trias serveert tijdens de interculturele kook-workshops van Culturellen.

NeosEcuadoraanse toerismeboeren ‘op vakantie’ bij Neos

Vlaanderen

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 5

44

De partnerschappen van Unizo met kansarme onderne-mers in El Salvador, Guinee en de Filipijnen werden in2011 verdiept. Ook lanceerde de zelfstandigenorganisa-tie de eerste editie van haar online veiling ten voordelevan Trias. De opbrengst wordt geïnvesteerd in opleidin-gen die Fpaki en Aguidep organiseren voor onderne-mende mensen in Guinee.

De drijvende kracht achter de online veiling was de Unizo-afde-ling in Deinze. Solidaire ondernemers schonken goederen, diewerden verkocht op de website van het internetveilinghuisVlavem. Ook toenmalig premier Yves Leterme deed een duit in hetzakje door een das weg te schenken. Uiteindelijk leverde de vei-ling 5.405 euro op.

In mei 2011 brachten negen ondernemers van de Filipijnse onder-nemersvereniging Ka-Entrep een bezoek aan Unizo. Na een ken-nismaking met het nationale secretariaat trok de delegatie naarUnizo Westhoek. Daar kregen de vertegenwoordigers van Ka-Entrep tekst en uitleg bij de inspanningen die Unizo levert voorstartende ondernemers. De bezoekers lieten er geen gras overgroeien, want in november organiseerden ze zelf voor het eersteen startersdag in Manilla.

In het najaar van 2011 heeft Unizo haar leden actief opgeroepenom Vlaamse jongeren een werkplek aan te bieden tijdens Zuiddag.Gedelegeerd bestuurder Karel Van Eetvelt stond voor één dag zijnjob af aan een studente. Net zoals meer dan 5.000 andere scho-

lieren schonk zij haar dagloon aan Trias, met het oog op deondersteuning van jonge boeren in het noorden van Tanzania. Op diverse manieren ondersteunt ook personeel van alle geledin-gen bij Unizo de werking van Trias. Ze zetten zich vrijwillig invoor vertalingen, communicatieopdrachten, enzovoort.


� 1.005 ondernemers van Unizo waren op een of anderemanier actief betrokken bij de werking van Trias.

� Unizo heeft 5 persberichten verstuurd die gerelateerd warenaan Trias.

� In diverse nieuwsbrieven van Unizo verschenen 16 artikelsover Trias.

� Unizo maakte één videoreportage over de werking vanTrias.

� Om informatie uit te wisselen in het kader van de vier part-nerschappen hebben de ‘ondernemers zonder grenzen’ intotaal 8 nieuwsbrieven verstuurd.

UnizoOndernemers schenken opleidingen aan Guinese collega’s

STANDPUNTVORMINGTrias formuleert zijn standpunten in nauw overleg met zijn zespartnerbewegingen in Vlaanderen. Zo heeft Trias in 2011 samenmet Boerenbond een aantal beleidsvoorstellen van de Coalitie tegende Honger onderschreven. Ze moeten het recht op voedsel vooriedereen helpen respecteren, beschermen en garanderen:

BELEIDSVOORSTELLEN

Beloofde budgetten besteden:De Belgische overheid heeft beloofd om het aandeel voor land-bouw in haar budget voor ontwikkelingssamenwerking op te trek-ken tot 15 procent tegen 2015. Door deze belofte te houden, kanons land andere regeringen inspireren. Ter info: na de voedselcrisisin 2007-2008 besliste de G8 om 16,6 miljard euro vrij te makenvoor landbouwontwikkeling en voedselzekerheid. Tot hiertoe heb-ben de rijkste landen ter wereld slechts een beperkt deel van ditbedrag uitgegeven.

Stimuleren van hogere zelfvoorzieningsgraad:In een nieuwe strategienota erkent de Belgische overheid hetbelang van duurzame, familiale landbouw. De versterking vanboerenorganisaties en het verbeteren van lokale markttoegangzijn op papier prioriteiten. Verhoudingsgewijs blijven de budget-ten voor deze speerpunten vooralsnog veel te beperkt. Het isbelangrijk om de visie in de strategienota op het terrein te imple-menteren, te verdedigen bij de Europese Unie en er rekening meete houden bij het afsluiten van bilaterale handelsakkoorden.

Toegang tot landbouwgrond beschermen: Vooral in Sub-Sahara Afrika kopen buitenlandse investeerdersgrote stukken landbouwgrond op. Dikwijls brengen dergelijkeprojecten de voedselvoorziening voor de lokale bevolking ingevaar. De Wereldbank heeft een aantal principes voor ‘verant-woorde landbouwinvesteringen’ opgesteld, maar die zijn ontoe-reikend. De FAO werkt aan meer concrete richtlijnen. We vragende Belgische overheid om een actieve rol te spelen bij de uitwer-king, goedkeuring en uitvoering van deze aanbevelingen.Keuze voor duurzame landbouwmethodes:Door de toename van de wereldbevolking moet de voedselpro-ductie de komende jaren fors stijgen. Omdat diverse grondstoffenschaarser worden, moet die voedselproductie duurzamer worden.In haar nieuwe strategienota heeft de Belgische overheid de keuze

voor duurzame landbouw gemaakt. We vragen dat deze beleids-keuze met standvastigheid uitgevoerd wordt.

Promotie van landbouwkundig onderzoek:De Belgische ontwikkelingssamenwerking investeert stijgendebudgetten in landbouwkundig onderzoek. Een duidelijke keuzevoor onderzoek in duurzamere landbouwmethodes is cruciaalzodat familiale landbouwers wereldwijd concrete vruchten kun-nen plukken van dit onderzoek.

Bevordering van duurzame consumptiepatronen:De consumptie van voedingsproducten die afkomstig zijn vanduurzame, familiale landbouw mag niet uitsluitend berusten opde goede wil van de ‘verantwoordelijke consument’. De Belgischeoverheid moet haar verantwoordelijkheid opnemen en duurzameconsumptiepatronen aanmoedigen.

Aanleg van voedselvoorraden stimuleren:Lokale voedselreserves kunnen dienen voor noodhulp, maar kun-nen ook zorgen voor stabielere voedselprijzen zodat producenteneen stabieler inkomen verwerven. Het is bij uitstek de rol vannationale overheden om samen met de actoren in de keten dezevoorraden te beheren. België kan de aanleg van voedselvoorradenpromoten op internationale fora en stimuleren in donorlanden.

Buitensporige voedselspeculatie tegengaan:Nieuwe regelgeving tegen wilde speculatie is dringend nodig. Eenverbod op speculatieve financiële producten in voedingsgrond-stoffen, het inperken en het transparanter maken van ingenomenposities zijn mogelijke maatregelen. Betere Belgische en Europeseregelgeving kan soelaas bieden.

Afstemming met andere beleidsdomeinen:Het is belangrijk dat de Belgische ontwikkelingssamenwerkingduurzame landbouw en voedselzekerheid promoot in de partner-landen. Maar de synergie met andere beleidsdomeinen zoals bui-tenlandse handel, landbouw, financiën, klimaat en energie is min-stens even belangrijk.

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 6

45

Beleidsbeïnvloeding

De resultatenrekening, de balans en het verslag van de bedrijfs-commissaris/revisor hebben betrekking op de boekhouding dieTrias op zijn hoofdkantoor voert. Vanaf het boekjaar 2012 makenwe een geïntegreerde balans en resultatenrekening op, waarin definanciële informatie van zowel de hoofdzetel als de negen regio-kantoren vervat zit.

RESULTATENREKENING

KostenDe kosten voor het algemeen beheer zijn de werkings- en perso-neelskosten van diverse diensten op de hoofdzetel, met name dedirectie, financiën & ICT, de regioadviseurs en HRM & logistiek.Het percentage van dit type kosten blijft ongeveer op hetzelfdeniveau als in 2010. De kosten voor de fondsenwerving zijn geste-gen met 13 procent, maar de directe opbrengsten zijn nog veelsterker toegenomen. Daardoor daalt het aandeel van de kostenvoor de fondsenwerving in verhouding tot de opbrengsten van 15naar 11 procent.

De kosten voor de realisatie van de doelstellingen bestaan uit tweedelen, namelijk de kosten voor de zuidwerking en de kosten voorde noordwerking. De kosten van de negen regio’s dragen bij totde realisatie van de ontwikkelingsrelevante doelstellingen in hetZuiden. Zowel voor de regiokantoren als de partners bestaan dieuitgaven uit investerings-, werkings- en personeelskosten.

De kosten van de noorddienst en de dienst research & develop-ment dragen bij tot de realisatie van de ontwikkelingsrelevantedoelstellingen van de noordwerking. Ook deze uitgaven bestaanuit investerings-, werking- en personeelskosten. De personeels-kosten hebben in dit geval betrekking op het personeel en de vrij-willigers die tewerkgesteld zijn in de noorddienst en de dienstresearch & development van de hoofdzetel. Ook de inzet vanpersoneel en vrijwilligers uit de zes partnerbewegingen wordt inrekening gebracht.

jaarverslag 2011

Financieel verslag

Hoofdstuk 7

46

2011 percentage 2010 percentageKosten algemeen beheer 1.045.446,60 8,61% 983.241,44 8,67%Kosten fondsenwerving 320.781,21 2,64% 283.197,51 2,50%Kosten voor realisatie van de doelstellingen van de noordwerking 954.345,53 7,86% 1.164.623,50 10,27%Kosten voor realisatie van de doelstellingen van de zuidwerking 9.822.023,16 80,89% 8.911.475,22 78,57%

TOTAAL KOSTEN 12.142.596,50 100% 11.342.537,67 100%

2011 2010Kosten fondsenwerving 320.781,21 283.197,51Directe opbrengsten fondsenwerving 2.856.684,56 1.817.267,70Verhouding tussen kosten en opbrengsten 11,23% 15,58%

TABEL: Overzicht van de grote uitgavenposten (in euro)

TABEL: Kosten fondsenwerving in verhouding tot opbrengsten (in euro)

jaarverslag 2011 47

2011 2011 percentage 2010 percentageDirectie 140.995,74 1,16% 134.636,38 1,19%Financiën & ICT 324.915,22 2,68% 272.664,15 2,40%Fondsenwerving & Externe communicatie 320.781,21 2,64% 283.197,51 2,50%HRM & Logistiek 244.980,62 2,02% 236.044,04 2,08%Regioadviseurs 334.555,02 2,76% 339.896,87 3,00%Noorddienst 546.798,18 4,50% 687.042,80 6,06%Research & Development 407.547,35 3,36% 477.580,70 4,21%Regio's 9.822.023,16 80,89% 8.911.475,22 78,57%

TOTAAL KOSTEN 12.142.596,50 100% 11.342.537,67 100%

OpbrengstenDe eigen opbrengsten bedragen 23,61 procent van de totaleinkomsten. De belangrijkste bijdragen zijn afkomstig van agri-agencies uit het netwerk van AgriCord, met een aandeel van bijna9,66 procent. De stichtingen en fondsen – waaronder CorporateFunding Program, BRS, Rabobank Foundation, Ommersteyn,Felixfonds en Stichting Gillès – scoren een aandeel van 7,23 pro-cent. Daarna volgt 11.11.11 met 2,14 procent. Voor de eigenopbrengsten zijn ook de structurele bijdragen van de achterban-bewegingen, VDK Spaarbank en CD&V erg belangrijk.

Net zoals de voorbije jaren blijven overheidssubsidies veruit debelangrijkste inkomstenbron voor Trias. Ze zijn goed voor 76,39procent van de totale opbrengsten. Dat is weliswaar een dalingvan 7 procent in vergelijking met 2010. Het aandeel van de fede-rale overheid bedroeg vorig jaar 61,41 procent, tegenover 66,18

procent in 2010. Trias streeft ernaar om haar afhankelijkheid vande federale overheid te doen dalen onder de grens van 60 procent.Het aandeel van de Europese Commissie bedraagt 12,97 procent.Het subsidiebedrag vermeld in de categorie Andere’ (zie volgendepagina) heeft betrekking op tewerkstellingssubsidies.

2.872.549,31 €

23,61%

9.296.958,22 €

76,39%n Eigen opbrengstenn Overheidssubsidies

TABEL: Uitgaven per dienst (in euro)

2011 2011 2010 2009Latijns-Amerika 27,88% 27,00% 35,22%Regio Brazilië 748.100,21 535.808,46 683.939,39Regio Andes 732.473,72 764.299,96 824.484,86Regio Centraal-Amerika 1.257.398,50 1.112.052,28 1.697.586,33

Afrika 64,91% 65,83% 57,69%Regio Guinee 1.689.865,12 1.697.212,52 673.215,31Regio Ghana 334.484,83 217.534,09 213.450,04Regio Congo 1.797.952,21 1.336.293,00 1.830.398,33Regio Uganda 991.398,14 1.145.669,54 1.062.572,11Regio Tanzania 1.561.889,13 1.484.696,12 1.471.501,65

Azië 7,21% 7,16% 7,08%Regio Filipijnen 708.461,30 639.807,20 645.004,30

TOTAAL KOSTEN 9.822.023,16 8.933.373,17 9.102.152,32

TABEL: Spreiding van de uitgaven in de regio's (in euro)

jaarverslag 2011

Hoofdstuk 7

48

2011 percentage 2010 percentageOPBRENGSTEN (in euro)Eigen opbrengstenVerkopen 9.773,90 0,08% 4.224,82 0,03%Particulieren 173.045,95 1,42% 123.859,62 1,02%Bewegingen 153.681,43 1,26% 175.532,49 1,44%11.11.11 260.760,14 2,14% 258.751,06 2,13%Agri-agencies medefinanciering 955.035,93 7,85% 359.095,97 2,95%Agri-agencies projecten 219.943,31 1,81% 48.576,84 0,40%Cordaid medefinanciering 31.360,00 0,26% 25.000,00 0,21%Cordaid projecten 0,00 0,00% 31.420,00 0,26%Andere NGO's 5.000,00 0,04% 0,00 0,00%Stichtingen en Fondsen medefinanciering 827.364,39 6,80% 604.056,77 4,96%Stichtingen en Fondsen projecten 52.207,31 0,43% 95.514,18 0,78%Bedrijven 67.192,94 0,55% 65.397,13 0,54%Buitenlandse bedrijven 22.547,30 0,19% 0,00 0,00%Andere inkomsten 88.545,86 0,73% 29.237,19 0,24%Financiële opbrengsten 6.090,85 0,05% 21.133,82 0,17%

TOTAAL EIGEN OPBRENGSTEN 2.872.549,31 23,61% 1.841.799,89 15,14%

SubsidiesProvincies 107.292,81 0,88% 117.088,65 1,07%Gemeenten 22.991,58 0,19% 12.852,79 0,12%Belgische overheid DGD 6.204.815,73 50,99% 5.993.888,79 54,63%Belgische overheid BOF 1.267.517,22 10,42% 1.267.220,37 11,55%Vlaamse overheid 3.884,48 0,03% 15.412,28 0,14%Europese Unie 1.577.758,30 12,97% 1.643.251,43 14,98%Andere 112.148,79 0,92% 81.136,61 0,74%

TOTAAL SUBSIDIES 9.296.408,91 76,39% 9.130.850,92 83,21%

TOTAAL OPBRENGSTEN 12.168.958,22 100,00% 10.972.650,81 98,35%

BALANSDe activa van Trias bestaan voor 99,86 procent uit vlottendeactiva, waaronder:� Vorderingen op meer dan één jaar, voor een bedrag van

1.922.149,12 euro Dit is het deel van de langetermijncontracten die Trias metoverheden afgesloten heeft. Aangezien het federale pro-gramma 2011-2013 goedgekeurd werd op 30 maart 2012,zal Trias deze overeenkomst pas kunnen opnemen in debalans van dit jaar. Daarnaast zijn er in 2012 geen nieuwelanglopende contracten met overheden afgesloten, waar-door het bedrag in 2011 aanzienlijk gedaald is in vergelij-king met 2010.

� Vorderingen op ten hoogste één jaar, voor een bedragvan 3.515.716,41 euro Het belangrijkste bedrag van 2.366.471,65 euro heeftbetrekking op overheidscontracten, waarvan het bedrag zalontvangen worden in 2012. Een ander belangrijk bedragvan 420.312,21 euro slaat op overeenkomsten voor 2011met stichtingen, fondsen, bewegingen, provincies engemeenten.

� Liquide middelen voor een bedrag van 1.601.759,42euro De liquide middelen zijn terug te vinden op de specifiekeprojectbankrekeningen (481.380,61 euro), de bankrekenin-gen voor giften (234.785,13 euro) en de bankrekeningenvoor de werking (885.124,71 euro).

jaarverslag 2011 49

De passiva van Trias bestaan uit: � Eigen vermogen, goed voor 16,6 procent van de totale pas-

siva. Dit percentage is met ruim vier procent toegenomen invergelijking met 2010.

� Voorzieningen voor risico’s en kosten, die goed zijn voor2,46 procent van de totale passiva.

� Schulden op ten hoogste één jaar. Dit zijn schulden ten aan-zien van leveranciers (104.795,01 euro) en schulden ten gevol-ge van belastingen, bezoldigingen en sociale lasten(149.662,58 euro, waarvan 141.812,39 euro betrekking heeftop de vakantiegelden voor het volgende boekjaar).

� De overlopende rekeningen, bestaande uit drie delen:

1. Contractuele verplichtingen op korte en lange termijn metbetrekking tot de uitvoering van programma’s en projecten(4.288.620,77 euro)

2. Ontvangen subsidies met betrekking tot de uitvoering vanprogramma’s en projecten waarvan de saldi op het einde vanhet boekjaar overgedragen worden naar het volgende boek-jaar ( 771.788,11 euro)

3. Ontvangen inkomsten (76.406,28 euro) van stichtingen enandere NGO’s die contractueel moeten toegewezen wordenaan het volgende boekjaar voor de uitvoering van program-ma’s en projecten. Hiervan is 65.620 euro bestemd voorGhana.

2011 percentage 2010 percentageACTIVA (in euro)Vaste activa 10.134,38 0,14% 31.857,42 0,33%Immateriële vaste activa 1.210,06 19.266,97Materiële vaste activa 7.799,32 11.465,45Financiële vaste activa 1.125,00 1.125,00

Vlottende activa 7.044.555,98 99,86% 9.532.993,35 99,67%Vorderingen op meer dan 1 jaar 1.922.149,12 3.689.623,64Vorderingen op ten hoogste 1 jaar 3.515.716,41 4.111.629,57Liquide middelen 1.601.759,42 1.729.079,90Overlopende rekeningen 4.931,03 2.660,24

TOTAAL ACTIVA 7.054.690,36 100,00% 9.564.850,77 100,00%

PASSIVA (in euro)Eigen vermogen 1.170.795,48 16,60% 1.144.433,76 11,96%Bestemde fondsen - Sociaal Passief 569.309,99 569.309,99Bestemde fondsen - Bouwfonds 805.535,85 805.535,85Overgedragen resultaat -204.050,36 -230.412,08

Voorzieningen 173.563,50 2,46% 99.286,21 1,04%Voorzieningen voor risico's en kosten 173.563,50 99.286,21

Schulden 5.710.331,38 80,94% 8.321.130,80 87,00%Schulden op ten hoogste 1 jaar 573.516,22 332.718,88Overlopende rekeningen 5.136.815,16 7.988.411,92

TOTAAL PASSIVA 7.054.690,36 100% 9.564.850,77 100%

RESULTAATHet resultaat van het boekjaar bedraagt 26.361,72 euro. Dit posi-tief cijfer wordt toegewezen aan het overgedragen resultaat.Daardoor komt het overgedragen resultaat op het einde van hetboekjaar uit op een bedrag van -204.050,36 euro. Trias wil dit

negatief overgedragen resultaat zo snel mogelijk wegwerken. Devolledige jaarrekening 2011 wordt neergelegd bij de NationaleBank van België en wordt begin juli 2012 gepubliceerd opwww.triasngo.be.

Hoofdstuk 7

jaarverslag 201150

AUDITVERSLAG

jaarverslag 2011 51

De jaarrekening van Trias met betrekking tot het boekjaar 2011, afgesloten op 31 december 2011, werd gecontroleerd en goedgekeurd door KPMG Vias, vertegenwoordigd door de bedrijfscommissaris/ revisor Joris Mertens.

MILIEUDuurzame ontwikkeling is één van de transversale thema’svan Trias. Het ecologische bewustzijn is dus een aan-dachtspunt in alle programma’s voor het Zuiden. Ook hethoofdkantoor in Brussel levert inspanningen om demilieu-impact van de werking zo laag mogelijk te hou-den.

AC RvBMILIEU-INDICATOREN 2011Verbruik papier 500 kgVerbruik elektriciteit 30.779,1 kWhVerbruik gas 72.101,4 kWhVerbruik water 275,25 m3Fiets 19.316 kmTrein 539.328 kmMetro 14.628 kmBedrijfswagen directie 25.000 kmEigen wagen werknemers 11.825,6Aantal retourvluchten 21

waarvan binnen Europa 4waarvan buiten Europa 17

PERSONEELOp het hoofdkantoor in Brussel stelde Trias 28 personeels-leden tewerk in 2011. Zeven personeelsleden hebben in deloop van 2011 het hoofdkantoor van Trias verlaten, terwijlvijf nieuwe medewerkers aangeworven werden. Drie onderhen waren op het ogenblik van de aanwerving jonger dandertig jaar.

Alle personeelsleden op het hoofdkantoor vallen onder decao’s voor sociaal-cultureel werk. Voor de diverseberoepscategorieën hanteert Trias verschillende loonscha-len. Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt tussenmannen en vrouwen. De jaren relevante ervaring vormende basis voor de looninschatting. De secundaire arbeids-voorwaarden zijn identiek voor elke nieuwe werknemer,ongeacht leeftijd, geslacht of nationaliteit. Deze voor-waarden zijn competitief op de arbeidsmarkt en omvatten

onder meer een groepsverzekering, hospitalisatieverzeke-ring en – afhankelijk van het type arbeidsovereenkomst –maaltijdcheques.

AC RvBPERSONEEL - BRUTO STARTERSLONEN 2011categorie 1 1876,93categorie 2 2064,63categorie 3 2312,38categorie 4 2659,24categorie 5 3058,13categorie 6 3699,77

In 2011 heeft Trias diverse vormingsactiviteiten georgani-seerd, zowel op individueel als op groepsniveau. Veelopleidingen worden ondersteund door de dienst research& development. Belangrijke vormingssessies haddenbetrekking op de invoering van competentiemanagement,de upgrade van het Planning, Learning, AccountabilityTrias System (Plats) en de productie van videomateriaal.Op individueel niveau krijgen medewerkers elk jaar dekans om te investeren in hun professionele ontwikkeling.Populaire vormingen hebben betrekking op coaching,taal, economie en capaciteitsopbouw van ledenorganisa-ties.

Verder werden ook trainingen ingelast in nauwe samen-werking met partners van Trias. Vormingen door BRS overmicrofinanciering zijn daar een voorbeeld van. De work-shop over het EFQM-kwaliteitslabel in Ecuador is eenander voorbeeld.

jaarverslag 2011

Maatschappelijk verslag

Hoofdstuk 8

52

jaarverslag 2011 53

Organigram (situatie op 31/12/2011)

NoorddienstDiensthoofd en6 medewerkers

Algemene Vergadering

Raad van Bestuur

Algemeen directeur

Research &DevelopmentDiensthoofd en4 medewerkers

Zuiden4 regioadviseurs en

programma-cooördinator Zuid-Afrika

Financiën &ICT

Diensthoofd en3 medewerkers

Fondsenwerving& Externe

Communicatie Diensthoofd en6 medewerkers

HRM & Logistiek Diensthoofd en2 medewerkers

9 regiokantoren met telkens aan het hoofd een regiocoördinator

“Trias is de enige ontwikkelingsorganisatie in België die resoluutde kaart durft trekken van bewegingen en ledenorganisaties in hetZuiden. Vanuit mijn persoonlijk verleden bij Boerenbond enLandelijke Gilden ben ik ervan overtuigd dat dit een goede keuzeis. Begrijp me niet verkeerd, andere ontwikkelingsstrategieën kun-nen ook zinvol zijn. Trias heeft echter het voorrecht te kunnenputten uit de rijke ervaring van onze Vlaamse partners rond bewe-gingswerk en organisatieontwikkeling. Dat gebeurt ook in depraktijk, met mooie resultaten tot gevolg.”

“Die resultaten bij boerenen ondernemersorganisaties zijn debeste motivatiebron als werknemer bij Trias. Het enthousiasme,

het verhoogde zelfvertrouwen en detrots waarmee bestuurders en anderemedewerkers hun concrete realisatiestonen, zijn heel bemoedigend. Hetrechtstreekse of onrechtstreekse gevolgzijn een betere voeding en betere scho-ling voor hun leden. Dat ik daar bij Triaszelf een steentje toe kan bijdragen,stemt me heel gelukkig.”

“Het schenkt me enorm veel vol-doening om voor Trias te mogenwerken in het buitenland. Elkedag kan ik met eigen ogen vast-stellen dat onze lokale partneror-ganisaties stap voor stap zelfstan-dig worden. De versterking van

boerenorganisaties leidt tot betere teeltbegeleiding en beteremarkttoegang. Dat is waardevol, want hetresultaat komt voor de volle honderd procentten goede aan kleine boeren in Ecuador enPeru, die moeten knokken voor een mens-

waardig bestaan.”

“Kiezen voor sterkere ledenorganisaties is kiezen voor effectivi-teit en op langere termijn ook voor duurzaamheid. Natuurlijkzijn er veel uitdagingen verbonden aan het werken met mensenen hun organisaties. Maar de concrete realisaties zorgen ervoordat iedereen in ons team supergemotiveerd is om er iedere dagopnieuw in te vliegen. We zien hoe de kleine boeren in staat zijn

om zelf kwaliteitsproducten te produceren énte verwerken. Zodat ze competitief zijn op demarkt, waar ze door hun krachtenbundelingzelfs grote spelers de baas kunnen.”

“Strategie rond ledenorganisaties is uniek in België”

� Patrick Eeckloo – regioadviseur Trias op het hoofdkantoor in Brussel

“Stap voor stap zien we onze partners groeien”

� Lieve Van Elsen – regiocoördinator Trias op het regiokantoor in Ecuador

GETUIGENISSEN

jaarverslag 201154

STRATEGIE EN ANALYSEVerklaring duurzaamheid 15, 52

Beschrijving implicaties in de toekomst 3

ORGANISATIEPROFIELOntstaansgeschiedenis 4Kerncijfers 5Operationele structuur 53

Locatie hoofdkantoor 7

Interventiegebieden 16-36

Eigendomsstructuur en rechtsvorm 6

Omvang van de organisatie 6-9

VERSLAGPARAMETERSVerslagperiode 3

Contactpunt voor vragen 3

Totstandkoming van inhoud 3

Afbakening van het verslag 2

Beperkingen reikwijdte 3

Samenwerkingsverbanden 8-9

BESTUUR, VERPLICHTINGEN EN BETROKKENHEIDBestuursstructuur 6-7

Heeft voorzitter een leidinggevende functie? neen

Aantal onafhankelijke bestuurders 100 procent

Inspraakmogelijkheden stakeholders 5

Externe handvesten 9

Lidmaatschap van verenigingen 9

Lijst van groepen belanghebbenden 6-9

Basis van inventarisatie belanghebbenden 7

Benadering van het betrekken van belanghebbenden 5-9

PRESTATIE-INDICATORENEconomische indicatoren

Directe economische waarde 46-49

Significante steun van de overheid 47-48

Besteding van de middelen 46-47

Lijst van donateurs 8, 48, 16-36

MILIEU-INDICATORENGebruikte materialen 52

Direct energiegebruik door primaire bron 52

Indirect energiegebruik door primaire bron 52

Totale wateronttrekking per bron 52

Transport personeel 52

MAATSCHAPPELIJKE INDICATORENStandpunten 45

Betrokkenheid van de doelgroep 5

Ethisch verantwoorde communicatie 9

Systseem van monitoring, evaluatie en bijsturing 5

Gender en diversiteit 15

SOCIALE INDICATORENTotaal personeelsbestand 7

Personeelsverloop 52

Collectieve arbeidsovereenkomst 52

Vorming en opleiding 52

Samenstelling van bestuurslichamen 6-7

Verhouding salarissen mannen en vrouwen 52

Trias rapporteert volgens de standaarden vanhet Global Reporting Initiative, of kortwegGRI.

Wegwijzer

jaarverslag 2011 55

TRIAS IS DE ONTWIKKELINGSORGANISATIE VAN

Jaarverslag Trias 2011

Documents

Transcript of Jaarverslag Trias 2011