nummer 5 mei 2014

magaz ine

2

4

5

6

7

8

Theatervoorstelling Luister

Kort nieuws uit de organisatie

Entree XXL verbreedt en verbindt

Column Fokko Witteveen

Erkenning krijgen voor wie je bent

24 uur met Bernhard Los

Begin 2014 hebben jongeren van Trias samen met theatergezelschap The Young Ones hard gewerkt aan een voorstelling over jeugdzorg.

In Luister vertellen de jongeren over hun ervaringen

met jeugdzorg. Hoewel de boodschap serieus is -

‘Luister en praat met ons als mens tot mens’- wordt

de voorstelling op een dynamische wijze verteld

met humor en zelfspot.

Een vader: ‘Met deze voorstelling wordt de transitie

jeugdzorg menselijk gemaakt. De jongeren geven een

gezicht aan de berg papier (een metafoor in de voor-

stelling voor de dossiers red.)’ Andere reacties zijn:

‘Confronterend, knoop in je buik, kippenvel, indring-

end, ontroerend, realiteit, pakkend, stoer, krachtig’.

De jongeren willen met Luister in gesprek komen met

raadsleden, wethouders en ambtenaren die vanaf

2015 de verantwoordelijkheid dragen over de jeugd-

zorg en dus over hen. De voorstelling werd al

gespeeld in Theater de Meenthe in Steenwijk, twee-

maal in Theater Young Ones in Zwolle (gemeente

Zwolle, Kampen en Raalte) en het Capellenborg

Theater in Wijhe. Zaterdag 21 juni vindt er in Zwolle

nog een voorstelling plaats. Bij interesse naar locatie

en tijd: redactie@triasjeugdhulp.nl

Mogelijk wordt ‘Luister’ in het najaar ook nog een

aantal keren opgevoerd.

Theatervoorstelling Luister: ‘knoop in je buik’

Taskforce stimuleert gemeenten tot inhuisplaatsen

‘Met deze voorstelling wordt de transitie jeugdzorg menselijk gemaakt'

Gemeenten informeren over hun wettelijke verplichting om uithuisgeplaatste kinderen een plek te bieden in een pleeggezin of

gezinshuis. Wethouders en gemeenteambtenaren inspireren om daar werk van te maken ...

Dat beoogt de Taskforce Kind in Gezin, die op 7 maart

is opgericht. De taskforce staat onder voorzitterschap

van Clemence Ross-Van Dorp, voormalig staatssecre-

taris van VWS en ambassadeur van de Alliantie Kind in

Gezin.Gemeenten zijn vanaf 1 januari 2015 wettelijk

verplicht om voor uithuisgeplaatste kinderen een plek

te regelen bij een pleegouder of in een gezinshuis.

Opvang in een behandelgroep komt pas in beeld als

plaatsing in een vervangende gezinssituatie niet

mogelijk is gebleken. (Amendement Ypma). Gemeen-

ten en transitieregio’s die geïnteresseerd zijn in het

programma van de Taskforce Kind in Gezin kunnen

informeren naar een lokale bijeenkomst bij:

Marc Engberts, m.engberts@inhuisplaatsen.nu.

In de Taskforce Kind in Gezin zitten Clemence Ross-Van

Dorp: Ed Wallinga (oud-wethouder Jeugd Enschede),

Fokko Witteveen (bestuurder Trias Jeugdhulp), Ankili de

Graaf (jongerenambassadeur Alliantie Kind in Gezin en

zelf opgegroeid in een gezinshuis) en Jan Willem de

Zeeuw (beleidsadviseur en ontwikkelaar van het

concept lokaal netwerk gezinsvormen). 2 3

SamenwerkenKort nieuws

Trias in het park)) Zaterdag 21 juni geeft Trias

Jeugdhulp een feestje voor alle

kinderen, jongeren, (pleeg)ouders,

medewerkers en relaties in Park

Eekhout. De ‘achtertuin’ van het

hoofdkantoor in Zwolle biedt

tussen 12.00 en 17.00 uur vertier

voor jong en oud: : muziek, work-

shops, verhalenvertellers, theater,

zweefmolen en meer! Kijk voor

meer informatie op de speciale

jubileumpagina:

Dankzij sponsors nieuwe Fiat! )) Trias Jeugdhulp heeft via Mobiel Reclame weer een mooie Fiat ter

beschikking voor de regio Hellendoorn. De auto rijdt drie jaar rond met

logo's van verschillende bedrijven. Hiermee vergroten zij hun naamsbe-

kendheid en geven ze uiting aan hun maatschappelijke betrokkenheid.

Interesse in sponsoring voor een auto die vooral in Zwolle en Kampen

rond rijdt? Mail redactie@triasjeugdhulp.nl

Convenant metonderwijs )) Onder het motto ‘kennis en

kracht voor jeugdzorg in IJsselland’

gaan Stichting De Kern, Trias Jeugd-

hulp, Vitree en het Windesheimlec-

toraat Sturing in de Jeugdzorg hun

expertise uitwisselen. Doel van de

samenwerking is verdere professio-

nalisering van jeugdzorgprofessio-

nals in de regio IJsselland en de

eigen kracht van burgers bij jeugd-

zorgproblematiek versterken.

De economische crisis heeft grote invloed op

de loopbanen van jongeren; met ruim 15% (peil-

datum 2013) zijn jongeren twee keer zo vaak

werkloos als ouderen. Met de samenwerking

Entree XXL willen Deltion, Sociaal Plus en Trias

Jeugdhulp/1000-jongerenplan het tij keren.

De werkloosheid onder jongeren in Overijssel is in 2013

met 33% gestegen. Nu ook hoger opgeleide jongeren

noodgedwongen solliciteren naar functies op lagere

niveaus, hebben vooral jongeren zonder startkwalifica-

ties moeite een plekje op de arbeidsmarkt te veroveren.

Entree XXL biedt deze jongeren een steuntje in de rug.

In tien weken tijd worden de deelnemers ‘arbeidsfit’

gemaakt en leren ze waar hun kracht zit.

“De eerste vijf weken is het programma voor iedereen

gelijk. Daarna is er ruimte voor stage of werk”, vertelt

Tommy Roosendaal die vanuit Trias Jeugdhulp als één

van de trajectbegeleiders betrokken is

bij Entree XXL. “We geven de deelne-

mers met een beroepskeuzetest en

assessments inzicht in hun talenten,

maar we stimuleren ook hun werkne-

mersvaardigheden. Normen en waar-

den; op tijd komen, weten wat er van je

verwacht wordt, en praktische zaken

als een sollicitatietraining.”

Tijdens de 10 weken lopen de deel-

nemers mee bij reguliere opleidingen

van Deltion en krijgen ze de mogelijk-

heid om te kijken bij verschillende werkgevers.

Tommy: “Sommige jongeren zijn al twee, drie keer

afgehaakt bij een opleiding. Bij Entree XXL is er tijd om

te 'snuffelen'. Dat is een grote plus.” Aan het einde van

het traject hebben de deelnemers een goed inzicht in

een studie- of werkrichting die past bij hun profiel.

“Sommige jongeren stromen door naar een BOL-

opleiding, anderen gaan aan het werk.”

(Jeugd)zorg is geïntegreerd in het programma van

Entree XXL: “Ik probeer te voorkomen dat deelnemers

uitvallen. Bijvoorbeeld door er voor te zorgen dat de

stress van thuis - denk aan: schulden, drugs; iemands

verleden - geen invloed heeft”, vertelt Tommy. “Tactus

Verslavingszorg heeft met alle deelnemers een gesprek,

ongeacht of er op dit moment problemen met verslaving

spelen en De Kern Maatschappelijke Dienstverlening

verzorgt een les over financiën.”

De samenwerking tussen zorg, onderwijs en werk zoals

bij Entree XXL, is bijzonder, vindt Tommy: “Elke partij

doet waar hij goed in is en vult elkaar

aan; het wiel wordt niet opnieuw uitge-

vonden. Het uitgangspunt is: wat kunnen

we met z'n allen doen. Entree XXL

verbreedt en verbindt”

Onderwijs, bedrijfsleven en zorg: samen sterk voor jongeren uit de organisatie

“Entree XXL verbreedt

en verbindt”

Trias 10 jaar )) Het is dit jaar 10 jaar

geleden dat Trias Jeugd-

hulp ontstond uit een

fusie van de Zwolse

Jeugdhuizen, Ambelt

Internaat en De Regge-

berg. We vieren ons jubi-

leumjaar met diverse

activiteiten, waaronder

Trias in het Park.

Ed Wallinga in RvT )) Met ingang van 1 april is de heer drs. Ed Wallinga toegetreden tot de

Raad van Toezicht van Trias Jeugdhulp, met als aandachtsgebied Kwaliteit

& Veiligheid. Wallinga is zijn arbeidzame leven begonnen als groepsleider

in de kinderbescherming en heeft jarenlang bijgedragen aan de opleiding

van jeugdhulpverleners, zowel in Twente als Zuid-Holland. Hij is ook werk-

zaam geweest in de landelijke zorg voor dak- en thuislozen en het Overijs-

selse minderhedenbeleid. Als wethouder voor de (jeugd)zorg in Enschede

heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan de decentralisaties in het

sociaal domein. Wallinga is ambassadeur van de Alliantie Kind in Gezin en

lid van het nationaal bestuur van de Stichting De Zonnebloem. Ed Wallin-

ga: "De cirkel is rond, ik ben begonnen in de jeugdzorg en mag nu een

toezichthoudende rol vervullen bij Trias. Een sterke en innovatieve instel-

ling, waar het kind, jeugdige en opvoeders centraal staan. Daar wil ik

graag een bijdrage aan leveren."

www.facebook.com/triasjeugdhulp10jaar

4 5

Volg Trias Jeugdhulp op www.twitter.com/

triasjeugdhulp enwww.facebook.com/

triasjeugdhulp.

Fokko Witteveen

)) Partners in het onderzoek waren: Windesheim,

Vitree, Gezinshuis.com, het Nederlands Jeugdinsti-

tuut (NJi), Reliëf, Rudolphstichting, SIA en de Stich-

ting Zin in Jeugdzorg. De centrale onderzoeks-

vraag luidde: ‘Hoe kan ik als jeugdzorgwerker

meer een zingevende of betekenisrijke ander voor

de jongere worden?’

Wat de alledaagse zingeving betreft komt duidelijk

naar voren dat jongeren behoefte hebben aan

veiligheid, een betrouwbare omgeving, huiselijk-

heid en structuur. Erkenning krijgen voor wie ze

zijn, voor wat ze goed doen, een compliment,

verantwoordelijkheid mogen nemen en gestimu-

leerd worden. Ook de wens om samen dingen te

doen scoort hoog als het gaat om zingeving. Spel-

letjes, boodschappen doen, klussen … denk aan

waarden als competentie en verbondenheid.

Als het over de levensvragen gaat, blijkt uit het

onderzoek dat jongeren zich daar niet zo in die

woorden over uitspreken, maar wel dat ze behoefte

De weg naar succes ))

Terwijl ik thuis achter mijn computer geconcentreerd

aan het werk was, om de toespraak voor ons jubileum-

symposium De weg naar succes te schrijven, stoof

zoon Roel (17) de werkkamer binnen met de bedoeling

om even op het web te surfen. Dat onverwacht binnen-

stormen haalde mij uit mijn concentratie en Roel baal-

de ook, omdat hij verschrikkelijk veel haast had en zag

dat de plaats achter de pc bezet was.

Roel stond op het punt om met zijn sportklas een

week op wintersport te gaan. Kennelijk moest hij in

korte tijd nog het één en ander online regelen waar-

door de druk flink werd opgevoerd. Toen ik hem

aankeek, met de bedoeling hem vriendelijk en tegelij-

kertijd dringend te verzoeken te wachten tot ik klaar

zou zijn … zag ik dat hij daar ongeduldig en uitgelaten

in de deuropening stond met een bos bloemen. Een

niet alledaags tafereel. Hij was met zijn zaalvoetbal-

team zojuist kampioen geworden! Ook hij als coach

had een bos bloemen gekregen. Ik vroeg hem wat

‘de weg naar succes’ was geweest. 'Dat is simpel, een

kwestie van PTWK', reageerde hij. Dat zei mij niets.

De kersverse kampioen legde uit: 'De P staat voor

Plezier, de T voor Trainen, de W voor Werken en de K

voor de Kop erbij houden'. En, voegde hij eraan toe:

'Een prima aanpak en mag ik nu snel even achter de

computer?' In ruil voor het aanreiken van deze kenne-

lijk succesvolle formule stond ik mijn plek af zodat hij

snel zijn ding kon doen. De bloemen mocht ik onder-

tussen wel even aan zijn moeder geven.

De traditionele jeugdhulpverlener kan na de tran-

sitie van de jeugdzorg naar gemeenten over

pakweg zeven maanden wel een flinke dosis

PTWK gebruiken, bedacht ik mij toen ik de

bloemen in het water wilde zetten. Door de

bezuinigingen komt het plezier in het werk

wel stevig onder druk te staan en zal het voor

velen de vraag zijn of het werk blijft bestaan.

Sombere vooruitzichten zo op het eerste

gezicht. Is dat het enige vroeg ik mij af?

Door te blijven investeren in trainen en bijscholing en

met 'de kop erbij' goed te kijken en te luisteren wat

gemeenten verlangen, is het maar de vraag of de

sector uitsluitend terecht komt in een neerwaartse

spiraal. Immers, er liggen ook kansen in het verschiet.

Ik kwam er niet onmiddellijk uit maar die succesfor-

mule heeft mij nog wel een tijd bezig gehouden.

Een paar dagen later opende ik ons symposium De

weg naar succes met de formule PTWK. De zaal zat

vol hulpverleners. Ondertussen zag ik in gedachten

Roel met een brede grijns de besneeuwde berghel-

ling afkomen ...

Veel van de toehoorders lieten mij na afloop weten

dat zij de formule PTWK goed in hun oren hadden

geknoopt voor het inslaan van nieuwe wegen. Met

dank aan Roel zeg ik er dan bij.

Fokko Witteveenmei 2014

Colu

mn

vanhebben aan een beschikbare begeleider of ouder, die

echt is en die ruimte biedt aan hun verhaal. Ze zoeken

duurzame relaties met begeleiders, soms hopen ze op

hele concrete adviezen (wat moet ik nu doen nu mijn

vriendje het heeft uitgemaakt?). Tenslotte is er de

behoefte ondersteund te worden in het vormgeven aan

de relatie met de ouders en familie. Op levensbeschou-

welijk gebied verwacht de jongeren die het betreft

vooral de ruimte en support voor het beleven van hun

eigen geloof. Respect voor de eventuele dieetvoor-

schriften of rituelen waaraan ze zich willen houden.

Zeer bewust

Wat de alledaagse zingeving betreft zijn de jeugdzorg-

werkers zich zeer bewust van hun verantwoordelijk-

heid: het bieden van veiligheid, structuur, stimulans,

het bevorderen van verantwoordelijkheid rondom

taken en regels, het geven van bevestiging in wat

goed gaat. Dat dit ook als ondersteuning van

zingeving kan worden gezien is niet zo bekend bij

de jeugdzorgwerkers. Ze scharen het onder hun

pedagogische taak.

Rond de existentiële zingeving blijkt uit het onder-

zoek een gemengd beeld: sommige begeleiders geven

aan dergelijke (levens)vragen bij jongeren niet te zien;

ook zeggen sommigen dat jongeren zich er niet over

uiten. Andere begeleiders geven aan juist heel bewust

ook deze thema’s aan de orde te stellen. Ze willen

bijvoorbeeld rond onderwerpen als seksualiteit en

relaties een actieve bijdrage leveren aan de vorming

van de jongeren.

Als het gaat om de derde laag, de levensbeschouwelij-

ke zingeving, is er ook een dubbel beeld. Met name

zorgverleners op groepen zijn nogal huiverig om

actief de levensbeschouwelijke of religieuze ontwikke-

ling van jongeren te bevorderen. Ook leggen ze de

nadruk op de vrije keuze in ontwikkeling van de

jongere. Anderzijds is er met name in de gezinssitua-

ties van pleegouders en gezinshuizen minder schroom

om jongeren in een bepaalde opvatting op te voeden.

Het is belangrijk om de jongeren ‘iets mee te geven’.

Tegelijkertijd spelen er bij de jeugdzorgwerkers aller-

lei vragen: hoe ver kun je en moet je in de begeleiding

rond zingeving gaan? Werkers geven aan behoefte te

hebben aan kennis en inzicht in deze thematiek.

Gedurende de onderzoeksperiode zijn diverse

materialen ontwikkeld om een bijdrage te leveren

aan Zingeving in de Jeugdzorg.

Meer informatie over dit onderzoek via Trudy

Hoekstra, t.hoekstra@triasjeugdhulp.nl

Wat is zingeving?

Zingeving is een gelaagd begrip met drie dimensies:

1. Alledaagse zingeving gaat over alledaagse ervaringen

die vaak vanzelfsprekend lijken. Vriendschap is daar een

goed voorbeeld van. 2. Existentiële zingeving gaat over

het omgaan met levensvragen. Het zoeken naar een

eigen identiteit, de relatie met biologische ouders en het

gezin en de cultuur van oorsprong zijn voorbeelden van

existentiële zingeving. Jongeren zoeken en vinden soms

hun antwoorden op zingevingsvragen in levensbeschou-

welijke tradities (3). Religies kunnen een belangrijke

bron van zingeving zijn, ook voor jongeren. Het geloof

in God of Allah geeft steun en troost, de geloofsgemeen-

schap biedt een sociaal netwerk waarin je je opgenomen

kunt voelen, de rituelen geven vastigheid.Reageren? Stuur een mail naar: f.witteveen@triasjeugdhulp.nl

‘De wens om sámen dingen te doenscoort hoog; samen boodschappendoen, samen klussen’

Erkenning krijgen voor wie je bent

Trias Jeugdhulp heeft met drie teams (twee groepen 24-uurs zorg en een team pleegzorg),

deelgenomen aan het onderzoek Zin in Jeugdzorg dat in de periode september 2011 – december 2013 is uitgevoerd.

6 7

24 uur van..

7.00 uur )) Vaag hoor ik mijn

wekker. Sinds kort ben ik onderdeel

van een gezin (Bernhard is vier maan-

den geleden vader geworden red.).

Dat neemt nachtelijke geluiden met

zich mee waardoor ik op werkdagen

mijn nachtrust zoveel mogelijk koes-

ter met behulp van oordoppen!

8.45 uur )) uur Mijn dag

begint op Dagbehandeling Jonge Kind

(DJK) de Koperwiek. De ochtend is

een mooi moment. De kinderen drup-

pelen binnen en ik laat mijn gezicht

zien voor als ouders vragen hebben.

9.00 uur )) Ik luister mijn

voicemail af, scan mijn mailbox en

bel met Accare over samenwerking in

diagnostiek bij een kind dat naar de

dagbehandeling komt.

9.30 uur )) Teamoverleg op

de DJK. Per gezin gaan we de hulp-

vragen langs. We bespreken hoe het

gaat met het kind op de groep en wat

ouders aangeven over de ondersteu-

ning in de thuissituatie. Naast dagbe-

handeling op onze locatie bieden we

ook ondersteuning thuis, op de

peuterspeelzaal of school. Samen

proberen we te beoordelen wat

goed gaat en wat beter kan.

10.40 uur )) Tussen afspra-

ken door verwerk ik mail en verslag-

legging. Af en toe loopt een ambu-

lant hulpverlener binnen met de

vraag even mee te denken. Het pret-

tige van een kleine locatie is, dat je

elkaar gemakkelijk even aanspreekt.

12.00 uur )) In Zwolle heb ik

overleg met gezinshuisouders en

een moeder van een jongere die in

het gezinshuis woont. We hebben

het over communicatie en de rol van

moeder en gezinshuisouders; hoe

kun je elkaar versterken en hoe blijf

je hierover in contact?

13.35 uur )) Door een crisis

met een uitplaatsing tot gevolg, ben

ik in overleg met de ouders en druk

met het onderzoeken wat een

passende vervolgplek kan zijn voor

de jongere. Gelukkig lukt het om

met hulp van collega’s contacten te

leggen, zodat ik na het weekend

nieuws aan ouders uit kan brengen.

15.30 uur )) Intervisie met

collega-gedragswetenschappers. Dit

doen we een paar keer per jaar en

deze bijeenkomst heb ik voorbereid.

Ik heb geprobeerd iedereen letterlijk

en figuurlijk ‘in beweging’ te krijgen

en hiermee een discussie op gang te

brengen. In de vergaderruimte staan

tafels en stoelen ondersteboven. Bij

binnenkomst kregen mijn collega’s de

opdracht om zonder met elkaar te

praten in vergaderopstelling te gaan

zitten. Het is leuk om te zien hoe

mensen communiceren als het belang-

rijkste communicatiemiddel – praten –

er niet meer is. Welke rol neem je aan?

Ik vond het mooi om dit op deze

manier te doen; ik kan zo een bijdrage

leveren aan het kijken naar ons werk.

De intervisie-momenten bieden mij

ook houvast: het leren van collega’s,

soms horen dat collega’s dezelfde

problemen of successen ervaren en

met elkaar van een afstandje ons werk

leren beschouwen.

17.30 uur )) De werkdag zit

erop. Het voelt al als weekend, al geef

ik op vrijdag en maandag nog met

veel plezier les aan studenten Psycho-

motorische Therapie. Snel naar huis

om te eten, nog even kroelen met mijn

dochter en dan op naar Dronten voor

mijn wekelijkse schaatsavondje. Want

een dag niet gesport …

“Mijn functie in één zin samengevat? Ik bewaak de inhoudelijke kwaliteit van de zorg. Via het voordeur-team analyseer ik dossiers van kinderen en jonge-

ren en adviseer ik hoe we de behandeling het beste vorm kunnen geven. Daarnaast

kunnen de ambulant hulpverleners, pedagogisch medewerkers en gezinshuis-

ouders uit ons team bij mij terecht voor consultatie en coaching. Ook evalueer ik

regelmatig met ouders en jongeren; sluiten we nog aan bij hun vraag?”

Emmawijk 11, 8011 CM Zwolle • redactie@triasjeugdhulp.nl • www.triasjeugdhulp.nl

Tekst: Frederica Martens & Louise Dijkmans, Communicatie Vormgeving: www.twistontwerp.nl • Druk: www.mailtraffic.nl

Trias Jeugdhulp biedt met ruim 400 medewerkers

én 450 pleegouders ondersteuning bij opgroeien en

opvoeden in Overijssel. Wij bieden onze hulp bij

voorkeur thuis, of in de directe omgeving van de

cliënt. De cliënt heeft altijd zeggenschap en regie

over de aanpak. Jaarlijks maken ruim 2500 kinde-

ren, jongeren tot 27 jaar en opvoeders gebruik van

advies en praktische ondersteuning of intensievere

vormen van behandeling. Soms bieden we voor

korte tijd hulp, andere hulp is langdurig. Dit is

afhankelijk van de vraag en behoefte van de cliënt.

Trias Jeugdhulp werkt actief samen met andere partij-

en en is onder meer partner in het 1000-jongerenplan;

begeleiding bij het vinden van een baan, opleiding en

een stabiele woon- en leefsituatie.

Bernhard Los (30), gedragswetenschapper team Koperwiek in Steenwijk