J a a r v e r s l a g

Sociaal Historisch Centrum voor Limburg

Adres Sint Pieterstraat 7, 6211 JM Maastricht

T 043-3284191

E info-shcl@maastrichtuniversity.nl

Web www.shclimburg.nl

2017

Het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg (SHCL) is een kenniscentrum voor regio-

nale geschiedbeoefening, gespecialiseerd in de sociaal-economische en sociaal-

culturele geschiedenis van Limburg vanaf circa 1850. Het SHCL herbergt historische

archieven, een bibliotheek annex documentatiecentrum en een wetenschappelijke

afdeling die onderzoek doet naar de geschiedenis van de provincie Limburg. Zie ook:

www.shclimburg.nl

De activiteiten van het centrum worden mogelijk gemaakt door de Provincie Limburg

en de Universiteit Maastricht, met steun van sponsors en donateurs.

Begunstigers krijgen het jaarboek van het SHCL gratis.

1

Sociaal Historisch Centrum voor Limburg

Jaarverslag 2017

2

Inhoud

Algemeen Organisatie Wetenschappelijke activiteiten Educatie en publiekswerking Beheer en ontsluiting van de collecties Bijlage 1. Samenstelling van het bestuur en de raad van advies Bijlage 2. Organisatieschema en samenstelling van het personeel Bijlage 3. Lidmaatschappen Bijlage 4. Publicaties Bijlage 5. Lezingen Bijlage 6. Jaarverslag van de Stichting Maaslandse Monografieën Bijlage 7. Schenkers van bibliotheekmateriaal Bijlage 8. Acquisitie en dequisitie van archieven en documentatie Bijlage 9. Begunstigers en contribuanten

3

Algemeen

Welke toekomst voor ons erfgoed? Het SHCL is opgericht om belangrijk Limburgs erfgoed in de vorm van archieven en andere historische collecties over het maatschappelijk leven in Limburg te verzamelen, te bewaren, en toegankelijk te maken. Het SHCL is er trots op dat het er in de lange periode van opbouw (meer dan 60 jaar) in is geslaagd erfgoedcollecties bijeen te brengen van niet-gouvernementele organisaties, instellingen en personen die een uniek beeld geven van de Limburgse samenleving in de negentiende en twintigste eeuw. Die opbouw gaat nog steeds door, getuige de belangrijke verwervingen in 2017 van het archief van het glazeniersbedrijf Flos, de Nederlandse Katholieke Bond van Glazeniers, de Industriebank LIOF, de Limburgse Bond van Muziekgezelschappen en enkele monumentenstichtingen aangesloten bij het Huis voor de Kunsten. Om deze doelstelling waar te maken is een langetermijnperspectief noodzakelijk. Dat langetermijnperspectief is steeds door de Provincie Limburg gewaarborgd door het SHCL te erkennen als ‘begrotingsinstelling’, met jaarlijkse toetsing. Het kwam daarom als een grote schok dat het provinciebestuur in de subsidiebeschikking voor 2017 de gebruikelijke subsidie slechts voor een halfjaar toekende en tevens eiste dat wij een deel van deze subsidie flexibel, dus projectmatig zouden inzetten. In het licht van bovengenoemde doelstelling kon het SHCL niet anders dan hiertegen een formele bezwaarprocedure instellen. Tot onze grote vreugde leidde die ertoe dat het provinciebestuur de subsidie voor het gehele jaar 2017 moest toekennen en ook moest afzien van de eis tot flexibilisering van het budget. Voor 2018 is de gebruikelijke subsidie opnieuw voor het gehele jaar toegekend. Het SHCL blijft zich inzetten voor continuering op lange termijn om daarmee een toekomstbestendige bewaring van onze collecties veilig te stellen.

Erfgoedsamenwerking

Op 6 juli 2016 stelden Provinciale Staten de nota ‘Toekomst voor erfgoed! Uitvoeringsprogramma immaterieel erfgoed 2016 t/m 2019’ vast. Het provinciebestuur beoogt daarmee een grotere zichtbaarheid van erfgoed, een groter publieksbereik, meer samenhang, en een efficiëntere structuur van de erfgoedsector in Limburg te realiseren. In februari 2017 werd Ard van der Tuuk, oud-gedeputeerde van de Provincie Drenthe, door GS aangesteld als ‘kwartiermaker’ om de samenwerking van de erfgoedinstellingen rondom deze

4

doelstellingen vorm te geven. Zijn rapport verscheen in juli 2017. Als uitvloeisel daarvan tekenden de Provincie Limburg en 28 heel diverse Limburgse erfgoedinstellingen op 23 november 2017 een ‘intentieverklaring coöperatieve werkwijze erfgoedveld’. Om deze samenwerking te institutionaliseren wordt sindsdien gewerkt aan de oprichting van een Coöperatie Erfgoed Limburg UA naar het voorbeeld van zo’n coöperatie in Gelderland. Het SHCL is betrokken bij de voorbereiding daarvan, maar omdat tezelfdertijd wordt gewerkt aan een fusie tussen RHCL en SHCL zal besluitvorming over toetreding tot de coöperatie afhangen van de besluitvorming daarover door de fusieinstelling HCL. Highlights Wij beheren onze erfgoedcollecties niet alleen om ze te bewaren, we doen er ook wat mee. Naast ons dagelijks werk op het gebied van collectiebeheer en onderzoek waren er in 2017 verschillende hoogtepunten. Een uitgebreider verslag treft u aan in de hoofdstukken hierna. Openingsmanifestatie ‘Maand van de Geschiedenis’ Onder de titel ‘Het Geluk van Limburg’ en in samenwerking met mediapersoonlijkheden Marcia Luyten en Petra Stienen organiseerde het Geschiedenisplatform op 1 oktober 2017 een drukbezochte openingsmanifestatie van de Maand van de Geschiedenis in Limburg in de Stadsschouwburg in Heerlen. Crowdfundingsactie ‘de Vroedvrouwenschool en ik’

In oktober werd een succesvolle crowdfundingsactie gehouden om geld bijeen te brengen voor de digitalisering van de fotocollectie van de Vroedvrouwenschool te Heerlen. Rondom de crowdfunding werden tal van activiteiten georganiseerd, zoals een kick-off meeting op 22 september, een sessie tijdens de openingsmanifestatie van de Maand van de Geschiedenis op 1 oktober, lezingen en tentoonstellingen. De actie vond grote weerklank en het benodigde bedrag werd ruimschoots bijeengebracht.

Sphinxpassage Met hulp van het SHCL en met materiaal uit het door SHCL beheerde Sphinx-archief werd in de zogenoemde Sphinxpassage tussen het Eiffelgebouw en de Pathé-bioscoop in Maastricht een reusachtig tegeltableau aangebracht van 120 strekkende meter met beelden en informatie over de rijke geschiedenis van Sphinx. Het tableau werd in opdracht van de Ontwikkelingsmaatschappij

5

Belvedère vormgegeven door tentoonstellingsmaker Bart van den Boom. De opening vond plaats op 18 december. Digitalisering Limburgse kranten en tijdschriften In samenwerking met het Centre Céramique te Maastricht, dat het grootste deel van de historische Limburgse kranten bezit, en de Koninklijke Bibliotheek, de beheerder van de digitale kranten- en tijdschriftensite Delpher, is in 2017 op initiatief van het SHCL gewerkt aan de inventarisatie van alle in Limburgse erfgoedinstellingen aanwezige kranten vanaf de achttiende eeuw. Medewerkers van SHCL en Centre Céramique voerden tellingen uit van het aantal te scannen pagina’s in de 185 ooit verschenen Limburgse krantentitels. Om de digitalisering en beschikbaarstelling op de KB-site Delpher van de 1.258.007 nog niet gedigitaliseerde krantenpagina’s mogelijk te maken zal begin 2018 een subsidie bij de Provincie Limburg worden aangevraagd. Positief oordeel over het onderzoek van het SHCL Parallel aan de periodieke universitaire onderzoekvisitaties van de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen van de Universiteit Maastricht werd ook het wetenschappelijk onderzoek van het SHCL in de periode 2011-2015 geëevalueerd. Op grond van ingewonnen advies van twee externe deskundigen oordeelde de beoodelingscommissie: ‘Het SHCL heeft zich als onderzoeks- en documentatiecentrum in de periode 2011-2015 op een indrukwekkende wijze verder ontwikkeld’.

Organisatie

Bestuur

Voor de samenstelling van het bestuur: zie bijlage 1. Het bestuur werkt conform de regels van Cultural Governance. De leden ontvangen geen vergoeding. In de samenstelling van het bestuur kwam in 2017 geen verandering. Het bestuur vergaderde op 31 januari, 21 maart, 6 juni, 5 september, 7 november en 19 december. Belangrijkste onderwerpen van bespreking waren: de halfjaarlijkse subsidietoekenning door de Provincie Limburg voor 2017, het verweer daartegen en de reactie van de Provincie daarop; de bestemming van de opgebouwde financiële reserves, in het bijzonder de opbrengst van de verkoop van het hulpdepot Andrieskapel; het overleg met het RHCL over de fusie en de bestuurlijke commitment van de Provincie Limburg daarin; de activiteiten in het kader van de erfgoedsamenwerking en het voornemen tot oprichting van een Limburgse

6

erfgoedcoöperatie; de vormgeving van het wetenschappelijk onderzoek door het SHCL en de voorbereiding van de opvolging van de zittende directeur in 2018. Raad van Advies Voor de samenstelling: zie bijlage 1. Drs. R.L.T. van Loo en prof. L.H.M. Wessels traden per 1 januari 2017 af vanwege het verstrijken van de maximale zittingstermijn. Als nieuwe leden werden benoemd mw. B.J.F.M. Berden-Van Lier MMO en prof. H.C.G. Spoormans (Open Universiteit). De Raad van Advies vergaderde op 21 maart en op 5 september. Op de vergadering van 21 maart stelde bibliothecaris Barbara Beckers het project ‘digitalisering Limburgse kranten en tijdschriften’ voor. De Raad gaf nuttige adviezen over de manier waarop het SHCL zich kon verhouden tot de provinciale nota ‘Toekomst voor erfgoed!’ en over het verweer tegen de halfjaarlijkse subsisidietoekenning door de Provincie Limburg. Donateurs Tegenover de aanmelding van 9 nieuwe contribuanten stonden 28 uitschrijvingen wegens overlijden, opzegging, of achterstalligheid. De achteruitgang als gevolg van de vergrijzing van het bestand lijkt dus nog niet te verminderen. Aantal donateurs per 31-12

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

gemeenten, instellingen bedrijven

101

101

95

96

94

91

84

81

78

77

74

69

64

62

58

58

personen 716 678 666 646 624 590 531 519 507 500 472 456 451 421 410 388

Totaal 817 779 761 742 718 681 615 600 585 577 546 525 515 483 468 446

Personeel Samenstelling Op 21 juli werd afscheid genomen van archiefmedewerkster Marga Janssen. Zij was sinds 1979 betrokken bij invoerwerkzaamheden en de materiële verzorging van bibliotheek- en archiefbestanden. Op 27 oktober ging archiefmedewerker Max Wijnen met pensioen. Hij was sinds 1973 in dienst, langer dan wie ook op het SHCL. Archiefwerk omvatte voor Max het hele spectrum, maar allereerst inventarisatie. Zo is hij nauw betrokken geweest bij

7

de inventarisatie en verdere ontsluiting van het Sphinx-archief. Door zijn lange omgang met de archieven van het SHCL heeft Max een enorme kennis opgebouwd en werd hij meer en meer een vraagbaak over allerlei onderwerpen. Van zijn kennis heeft het SHCL tot op het laatst geprofiteerd: voor het jaarboek 2017 stelde hij een fotokatern samen over de vroegste kleurenfotografie in Limburg. Het SHCL is hem veel dank verschuldigd. De aanstelling van archiefcoördinator Andrea Peeters werd per 1 juli uitgebreid van 0,6 naar 1 fte. In 2017 kwamen als projectmedewerkers in dienst: Frank Hovens voor het schrijven van korte introducties bij de archieven van het SHCL; Tine Wouters als archiefmedewerkster voor de inventarisatie van het archief van het Limburgse Groene Kruis en het Nicolasproject; Céline Huits voor de inventarisatie van het LIOF-archief. Werkstudenten David Bijsterbosch, Lenn Gorissen, Inge Leurs, Tom Op ’t Veld en Eric Schurer waren gedurende het jaar in dienst voor receptiewerk, het invoeren van doodsoorzaken in de Maastricht Death and Disease Database 1864-1955 en voor ondersteunende werkzaamheden voor de LGOG-SHCL Commissie Geschiedenis van het Ondernemen en Ondernemingen in Limburg (COOL). De verdeling van het personeel over de afdelingen van het SHCL treft u aan in bijlage 2. Personeelsbeleid Statutair is vastgelegd dat de directeur en het overige personeel worden bezoldigd volgens de bij de Provincie Limburg geldende regelingen. De medezeggenschap is geregeld via een gekozen Personeelsvertegenwoordiging (PVT). In 2015 is met het bestuur overeengekomen dat de PVT op specifieke onderdelen van de Wet op de Ondernemingsraden dezelfde rechten als een ondernemingsraad kan doen gelden. Halfjaarlijks wordt een algemene personeelsvergadering gehouden. De jaarlijkse functioneringsgesprekken door de directeur en de afdelingshoofden met alle personeelsleden vonden plaats in februari. Vrijwilligers Het werk van het SHCL leent zich bij uitstek voor ondersteuning door vrijwilligers. Als zodanig waren in 2017 vijf personen werkzaam. Daarnaast waren vier onbezoldigde research fellows aan het SHCL verbonden (zie onder ‘onderzoek’).

8

Externe contacten De goede samenwerking met andere historische en erfgoedinstellingen in Limburg werd voortgezet, onder meer in het Geschiedenisplatform Limburg. Het Platform coördineerde de Limburgse Maand van de Geschiedenis en organiseerde de startbijeenkomst in de Stadsschouwburg in Heerlen op 1 oktober. Het SHCL bleef aangesloten bij het Maastricht Centre for Arts, Conservation and Cultural Heritage (MACCH). Op 17 en 18 maart organiseerde MACCH een conferentie over 'Participatory Practices in Arts and Heritage'. Bijzondere betrekkingen werden onderhouden met de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen van de Universiteit Maastricht en het Regionaal Historisch Centrum Limburg (RHCL). De samenwerking met het RHCL op het gebied van huisvesting, publieksdiensten en (digitaal) collectiebeheer werd voortgezet conform de bestaande overeenkomst. Een speciale relatie was er ook met het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) en het Nederlandsch Economisch Historisch Archief (NEHA) in Amsterdam. De directeur is lid van de redactie van de door het IISG uitgegeven International Review of Social History en bestuurslid van het NEHA. De lidmaatschappen en externe contacten van individuele medewerkers zijn vermeld in bijlage 3.

Wetenschappelijke activiteiten

Bijzonder hoogleraarschap

De Commissie van Toezicht voor de bijzondere leerstoel van het SHCL bestond uit prof. K. Patel (voorzitter van de capaciteitsgroep geschiedenis) en prof. S. Vanhoonacker (decaan) namens de FdCMW, en prof. H. Hillen (voorzitter SHCL) en prof. Th. Engelen (Radboud Universiteit Nijmegen) namens het SHCL. De commissie vergaderde op 21 februari en oordeelde positief over de werkzaamheden van de hoogleraar. De commissie was tevens betrokken bij de evaluatie van het onderzoek van het SHCL in de periode 2011-2015. Ook daarover werd positief geoordeeld (zie hieronder). In verband met het aanstaande vertrek van de directeur-hoogleraar per 1 december 2018 werd een wervings- en benoemingsadviescommissie ingesteld, bestaande uit de leden van de Commissie van Toezicht, bestuurslid mr. Piet Creemers namens het bestuur en drs. Barbara Beckers namens het personeel van het SHCL. Uit de eerste wervingsronde kwam vooralsnog geen geschikte kandidaat naar voren. In verband met de hervatte fusiebesprekingen met het RHCL (zie onder ‘Algemeen’) en de daaruit voorvloeiende andere invulling van de functie van

9

directeur-hoogleraar werd besloten voor deze overgangsperiode te zoeken naar een interim-directeur die de fusie ook na 1 december 2018 in goede banen zou kunnen leiden. Promotiebegeleiding In 2017 begon drs. Annet Schoot Uiterkamp met haar promotieonderzoek naar ‘Tewerkstelling van politieke delinquenten in de Nederlandse mijnen’. Copromotor is dr. Willibrord Rutten, hoofd onderzoek van het SHCL. Als eerste resultaat van dit onderzoek publiceerde zij een artikel in het jaarboek 2017 van het SHCL: ‘“Voorlopig in alle stilte”. Tewerkstelling van politieke gevangenen in de mijn Willem-Sophia te Spekholzerheide (1945-1946)’ (zie ook bijlage 4: ‘Publicaties’). De hoogleraar was voorzitter van de beoordelingscommissie van het proefschrift van Lotte Thissen, ‘Talking in and out of place: Ethnographic reflections on language, place, and (un)belonging in Limburg, the Netherlands’ (promotor: prof. Leonie Cornips). De promotie vond plaats op 11 januari 2018. SHCL-bibliohecaris Barbara Beckers voltooide het laatste hoofdstuk van haar proefschrift ‘De oorlog, de grens en de herinnering. De herinneringscultuur van de Tweede Wereldoorlog in grensstad Roermond’ (promotor: prof. Maaike Meijer). Congresbezoek De hoogleraar bezocht conferenties te Maastricht (MACCH): 'Participatory Practices in Arts and Heritage' (17 en 18 maart); Nijmegen (NW Posthumus Instituut): ‘Global connections across time and space’ (1-2 juni); Roermond (COOL): ‘Roermond als industriële stad 1800-2000’ (9 juni); Venlo (LGOG): ‘Dag van de Limburgse landschapsgeschiedenis’ (16 juni); Hannover: ‘Workers of the World. Exploring global perspectives on labour from the 1950s to the present’ (28-30 juni); Lille: ‘Extension of the cleaning market and (re)configuration of social relation: jobs inequalities, coalitions’ (6 oktober); Parijs: European Labour History Conference (2-4-november); Amsterdam (TSEG/NEHA): ‘De onderzoeksagenda van de sociale en economische geschiedenis voor de komende tien jaar’ (10 november). Extern advies De hoogleraar was lid van de visitatiecommissie voor de research master Geschiedenis van de Universiteit Leiden (12 oktober). Voor het Journal of Migration History en het Tijdschrift voor Sociale en Economische Geschiedenis beoordeelde hij aangeboden artikelen. Het hoofd onderzoek was referent voor het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.

10

Onderzoek en publicaties Positief oordeel over het onderzoek van het SHCL Voorheen werd het wetenschappelijk onderzoek van het SHCL periodiek geëvalueerd in het kader van de universitaire onderzoekvisitaties van de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen van de Universiteit Maastricht. Als gevolg van een andere opzet van deze facultaire evaluaties was dit voor de periode 2011-2015 niet meer mogelijk. Daarom is met het faculteitsbestuur en het College van Bestuur van de UM een nieuwe procedure afgesproken: de Commissie van Toezicht bij de leerstoel van het SHCL geeft een oordeel na ingewonnen advies van twee externe deskundigen. Dit oordeel luidde: ‘Het SHCL heeft zich als onderzoeks- en documentatiecentrum in de periode 2011-2015 op een indrukwekkende wijze verder ontwikkeld, waarbij zowel het wetenschappelijk onderzoek als valorisatie-activiteiten verder vorm hebben gekregen. De positieve beoordelingen van eerdere evaluaties (Research Review of Arts and Social Sciences 2005-2010 en de mid-term review 2015) kunnen zonder meer worden bevestigd’. Bevolking en gezondheid in interregionaal vergelijkend perspectief De opbouw van de Maastricht Death and Disease Database vordert gestaag. Een mijlpaal is bereikt: de doodsoorzaken zijn ingevoerd van alle personen die tussen 1864 en 1955 te Maastricht zijn overleden, in totaal circa 76.000 records. Een rechtstreekse koppeling met de reeds gedigitaliseerde aktes van de burgerlijke stand is tot stand gebracht. De records worden thans aangevuld met de beroepstitels van de overledenen, informatie die nog niet in gedigitaliseerde vorm beschikbaar was. De invoerwerkzaamheden werden verricht door parttime werkstudenten die bij het SHCL waren aangesteld. De databank maakt het mogelijk om het proces van de gezondheidstransitie op microniveau (gezin, familie, buurt) in kaart te brengen. Dankzij eigen middelen en met matchinggeld van de Universiteit Maastricht kon het SHCL een promotieplaats instellen bij de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen. Via een open sollicitatie is een jonge historicus geworven, die in maart 2018 van start gaat met het project ‘Escaping bad health and early death. Inequalities and time lags in the Maastricht health transition, 1864-1955’. Hoe is tijdens deze cruciale fase van de gezondheidstransitie de bevolking van Maastricht ontsnapt aan een slechte gezondheid en een vroegtijdige dood? Het SHCL-onderzoekprogramma ‘Bevolking en gezondheid in interregionaal vergelijkend perspectief’, waarvan het promotieonderzoek deel uitmaakt, staat onder leiding van dr. Willibrord

11

Rutten, hoofd onderzoek, en prof. dr. Angélique Janssens, bijzonder hoogleraar historische demografie, in het bijzonder met betrekking tot gender en arbeid aan de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen van de Universiteit Maastricht. Het project werd op 27 september gepresenteerd bij gelegenheid van de jaarlijkse facultaire onderzoeksdag. Het Maastrichtse publiek wordt van het onderzoek op de hoogte gehouden via de facebookpagina ‘Doezend krenkdes, ein gezóndheid’. Research fellows Het SHCL verleent onderzoeksfaciliteiten aan onbezoldigde research fellows die op het onderzoeksgebied van het SHCL werkzaam zijn. In 2017 waren dit: - Lucie Bastiaens MA, promovenda bij de afdeling medische geschiedenis van het MUMC in Maastricht, doet onderzoek naar de geschiedenis van de openbare gezondheidszorg in de regio Maastricht, 1890-1940 (promotor: prof. dr. Eddy Houwaart); - Mieke Kirkels, doet onderzoek naar zwarte bevrijdingskinderen in Limburg geboren na de Tweede Wereldoorlog; - drs. Annet Schoot Uiterkamp, doet promotieonderzoek naar de tewerkstelling van politieke delinquenten in de Nederlandse mijnen na de Tweede Wereldoorlog; - dr. Thijs van Vugt, voor de toepassing van GIS-technieken in lokaal en regionaal historisch onderzoek. Uitgaven In 2017 verschenen in de reeks Maaslandse Monografieën twee uitgaven. Als premieboek 2016 verscheen onder nr. 82 de handelsuitgave van het proefschrift waarop dr. Karen Arijs in 2016 was gepromoveerd aan de Vrije Universiteit Brussel: Vormen van regionaal bewustzijn en nationale identiteit in Belgisch- en Nederlands-Limburg, 1866-1938, 237 pp. Op 12 oktober verscheen als premieboek 2017 onder nr. 83 het proefschrift van dr. Kees Schaapveld, Bestuur en bestuurders in Nedermaas, 1794-1814. Met bijzondere aandacht voor het lokale bestuur in het kanton Wittem/Gulpen, 397 pp. In december verscheen de 62e jaargang van de Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg/ Jaarboek van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg, met een omvang van 231 pagina’s.

12

Publieksgericht werken

Maand van de Geschiedenis De Maand van de Geschiedenis is een jaarlijks terugkerend landelijk evenement. In 2017 was het thema ‘geluk’. Het Geschiedenisplatform Limburg, waarvan het SHCL deel uitmaakt, opende de Maand in het Parkstad Limburg Theater in Heerlen met een manifestatie in samenwerking met mediapersoonlijkheden Marcia Luyten en Petra Stienen onder de titel ‘Het Geluk van Limburg’. Er waren voordrachten, lezingen, interviews, verhalen, muziek en discussies. Parallel aan het programma werd in de foyer van het theater een historische markt gehouden, waarop historische en erfgoedinstellingen zich presenteerden. De bijeenkomst werd namens het Geschiedenisplatform georganiseerd door oud-SHCL-medewerkers Michel Lemaire en Ellen Langenkamp, thans werkzaam bij respectievelijk Historisch Goud en Parkstad Limburg Theaters. Medewerkers van het SHCL organiseerden een paneldiscussie, optredens, en kraampjes op de historische markt. In hetzelfde kader organiseerde SHCL samen met RHCL op 13 oktober een lezingenmiddag 'Vroedvrouwen, vondelingen en anti-vaxxers' - over vaccinatiedwang in het negentiende en twintigste eeuwse Nederland, de geschiedenis van de Heerlense Vroedvrouwenschool en over bijzondere verbanden tussen het Vondelinghuis te Maastricht en vondelingen uit onder andere het huidige België. Crowdfundingsactie ‘de Vroedvrouwenschool en ik’

In oktober werd een succesvolle crowdfundingsactie gehouden om geld bijeen te brengen voor de digitalisering van de fotocollectie van de Vroedvrouwenschool te Heerlen. Naast zo’n 70 meter archiefmateriaal beheert het SHCL honderden boeken en tijdschriften en een unieke verzameling van 1.550 foto’s van de Vroedvrouwenschool. Door digitalisering kunnen deze foto’s online beschikbaar worden gesteld zodat iedereen erin kan grasduinen en zoeken, ze kan downloaden en aanvullen. In deze crowdfundingsactie werd intensief samengewerkt met de Academie voor Verloskunde te Maastricht (de rechtsopvolger van de Vroedvrouwenschool), het Huis voor de Kunsten in Roermond, het online platform ‘Voor de Kunst’ en crowdfunding-agentuur Douw & Koren, beide in Amsterdam. Andere samenwerkingspartners waren het RHCL, de studentenvereniging van de Academie voor Verloskunde HERA, de Gemeente Heerlen, de VVV Heerlen, genealoog Funs Patelski, de Stichting Behoud Mijnhistorie, FSI, Camille Oostwegel, Parc Imstenrade, de Provincie

13

Limburg, de heemkundeverenigingen Simpelveld en Heerlerbaan. Rondom de crowdfunding werden tal van activiteiten georganiseerd, zoals een kick-off meeting op 22 september, een sessie tijdens de openingsmanifestatie van de Maand van de Geschiedenis op 1 oktober, lezingen, tentoonstellingen en activiteiten op sociale media, onder andere door middel van promotiefilmpjes met een gezamenlijk bereik van 16.533 hits. De actie vond grote weerklank en het benodigde bedrag werd ruimschoots bijeengebracht. In 2018 zal worden gewerkt aan de beschrijving van de foto’s door medewerkers van het SHCL. De digitalisering van de foto’s zal worden uitbesteed aan een gespecialiseerd bedrijf.

Sphinxpassage In 2016 gaf het SHCL het fraai geillustreerde boek Keramiekstad uit over de geschiedenis van de Maastrichtse aardewerkindustrie in de negentiende en twintigste eeuw. De hoofdstukken in dit boek waren gebaseerd op het archief van het bedrijf Sphinx-Céramique dat bij het SHCL is ondergebracht en waarvan enkele jaren geleden een inventaris is gemaakt. Een pleidooi van het SHCL naar aanleiding van dit boek om de industriegeschiedenis in de stad beter zichtbaar te maken vond een positief onthaal bij de Ontwikkelingsmaatschappij Belvedère, die namens de Gemeente Maastricht verantwoordelijk is voor de renovatie van het Sphinxkwartier in de noordwesthoek van de binnenstad. Met hulp van het SHCL en met materiaal uit het Sphinx-archief werd een reusachtig tegeltableau aangebracht van 120 strekkende meter met beelden en informatie over de rijke geschiedenis van Sphinx. Het tableau werd in opdracht van de Ontwikkelingsmaatschappij Belvedère vormgegeven door tentoonstellingsmaker Bart van den Boom en bevindt zich in de zogenoemde Sphinxpassage tussen het Eiffelgebouw en de Pathé-bioscoop. De opening vond plaats op 18 december. Er werd onder meer over bericht in NRC-Handelsblad van 22 december 2017. Onder de titel ‘Het Sphinxkwartier in beweging’ presenteerden research-masterstudenten Lenn Gorissen, Stef van Ool en Justine Camps op 21 december hun onderzoek naar de conservering van het erfgoed van de Sphinx in het Sphinxkwartier, met speciale aandacht voor het verhaal van De Sphinx in de Sphinx-passage.

14

Fotowand Enexis-huis Het SHCL werkte mee aan de totstandkoming van een fotowand in het Enexishuis te Maastricht. Voor de inrichting van deze wand stelden we foto’s beschikbaar uit de collectie van ENEXIS-voorganger PLEM. Dit werd gedaan in samenwerking met Bart Willemsen, voormalig bedrijfsfotograaf van Essent. Dankzij deze contacten is ook een belangrijke collectie films veiliggesteld, evenals de fotocollectie van Essent uit de jaren 1990. Commissie ‘Geschiedenis van de ondernemingen en het ondernemen in Limburg’ (COOL) SHCL en LGOG hebben in 2013 een commissie ‘Geschiedenis van de ondernemingen en het ondernemen in Limburg’ (‘COOL’) opgericht, onder voorzitterschap van prof. Ernst Homburg. Vanuit het SHCL nemen Ad Knotter en Willibrord Rutten deel. Doel is lokaal onderzoek door belangstellenden in de provincie te ondersteunen, te werken aan de opbouw van een overzicht van in Limburg werkzame ondernemers gedurende de afgelopen twee eeuwen, en het stimuleren van onderzoek en publicaties, bijvoorbeeld in de vorm van ondernemersbiografieën. De Commissie kwam bijeen op 23 februari en 1 december. Op de laatste vergadering werd besloten de Commissie samen te voegen met de Werkgroep Industrieel Erfgoed Limburg (WIEL), die deels dezelfde samenstelling heeft. In 2017 waren respectievelijk Eric Schurer en Lenn Gorissen voor 0,2 fte aangesteld als ondersteuner. Zij onderhielden contacten met vrijwilligers en bouwden verder aan de webpagina. In samenwerking met Kring Roermond van LGOG en de Stichting Rura organiseerde de Commissie op 9 juni een druk bezochte studiedag in Roermond over ‘Roermond als industriële stad 1800-2000’. Onder voorzitterschap van Ad Knotter (SHCL) werden lezingen verzorgd over Pierre Cuypers als ondernemer (Jeannine Höveling, Cuypershuis), de Roermondse papierfabriek (Bram Bouwens, Universiteit Utrecht), Haagen Chemie (Paul Arnold, SHCL), de ECI (Ernst Homburg, UM) en het industrieterrein Heide-Roerstreek (Jos Peeters, LGOG). De bijdragen zullen worden gepubliceerd in het jaarboek van de Stichting Rura, de Spiegel van Roermond. Het SHCL in de media Aan het werk van SHCL werd aandacht besteed in de media op 7 mei (L1 radio), 8 mei (TV Maastricht), 6 december (L1), 22 december (NRC Handelsblad). Over de Maand van de Geschiedenis werd bericht op 27

15

september en 1 oktober (L1 TV en Radio). Aan de crowdfundingsactie rondom de fotocollectie van de Vroedvrouwenschool werd aandacht besteed op 19 september (L1 TV en Radio), 26 september (L1 TV), 14 oktober (RTV Maastricht), 13 november (De Limburger). Naar aanleiding van publicaties van het SHCL of SHCL-medewerkers verschenen artikelen in De Limburger op 7 augustus. Op 19 september verscheen een aparte pagina over het SHCL in De Limburger onder de kop: ‘Dagelijks leven op een presenteerblaadje’. Externe dienstverlening Website www.shclimburg.nl In 2017 werd de vormgeving van de website vernieuwd. Hij is overzichtelijker en toegankelijker geworden, met name voor touchscreens (I-pads en mobiele telefoons). Er wordt voortdurend zorg besteed aan de verbetering van de informatievoorziening via de website. Het aantal bezoeken liep in 2017 iets terug na een forse sprong in 2015 en 2016.

Facebook Sinds oktober 2014 is het SHCL actief op Facebook (www.facebook.com/shclimburg). Via deze weg worden contribuanten en historisch geïnteresseerden uit Limburg en ver daarbuiten op de hoogte gehouden van het dagelijks werk, nieuwe aanwinsten, leuke stukken uit de collecties, actuele onderzoeks- en publieksactiviteiten, en publicaties. In 2014 waren er nog 500 volgers, in 2015 groeide dit 2.300, per 31 december 2017 stond de teller op 3.196. Studiezaal Het aantal bezoeken aan de studiezaal van het HCL (SHCL en RHCL) bedroeg in 2017: 4.561 (in 2016: 4.829), dat is gemiddeld 17 per dag. De daling kan worden toegeschreven aan de toenemende digitale beschikbaarheid van informatie, waardoor een fysiek bezoek aan de studiezaal moet meer nodig is voor het raadplegen van bronnen. Via de studiezaal, per e-mail, via Facebook of telefonisch werd door SHCL-medewerkers informatie en materiaal verschaft

Aantal bezoeken aan www.shclimburg.nl

2012 2013 2014 2015 2016 2017

Bezoeken 7.614 8.784 13.829 32.733 37.239 31.055

Waarvan eenmalig 4.260 (56%)

5.933 (68%)

10.704 (77%)

26.942 (82%)

30.912 (83%)

25.384 (82%)

Herhaalde bezoeken 3.354 2.851 3.125 5.791 6.327 5.671

16

over tal van historische thema’s ten behoeve van scripties, publicaties en tentoonstellingen. Het aantal raadplegingen van archieven en bibliotheekmateriaal van SHCL en RHCL, zowel intern als via de gemeenschappelijke studiezaal, ontwikkelde zich als volgt:

Raadplegingen en uitleningen

2012 2013 2014 2015 2016 2017

Bibliotheek 1.474 1.136 1.026 1.332 1.616 1.676

Archief 11.238 14.650 12.681 11.747 12.373 11.449

Beheer en ontsluiting van de collecties

Archieven

Algemeen

Eind 2017 omvatte het bestand archieven en documentatie 3.794 meter. Eind 2016 was dit 3.615 meter. De netto toename in 2017 was derhalve 179 meter. Er werd 1,5 meter afgestoten en ca. 177 meter aan nieuw archief verworven. De totale in de depots van het RHCL (3.69 en 3.61) beschikbare planklengte voor de SHCL-archieven bedraagt 4.012 meter. Er is dus nog 218 meter beschikbaar. De volgende personen waren gedurende het verslagjaar bij de werkzaamheden van de afdeling betrokken: Cees de Beyer, Celine Huits, Marga Janssen, Dirk van de Leemput, Lou Moonen, Andrea Peeters, Arie Portheine, Susanne Souren, Herman Wijenberg, Max Wijnen en Tine Wouters. Acquisitie Er werden tien nieuwe archieven en twee aanvullingen op archieven verworven met een totale omvang van ca. 177 meter. Voor een specificatie zie bijlage 8. Voor vrijwel alle nieuw verworven archieven is voorzien in (financiën voor een) snelle verwerking. Alleen voor de archieven van Atelier Flos en de Nederlandse Katholieke Bond van Glazeniers zijn geen middelen voor de ontsluiting beschikbaar. Deze twee archieven zijn na het faillissement van Atelier Flos letterlijk van de vuilnisbelt gered. Een aantal onderdelen van het archief was al met ander materiaal verkocht aan verschillende opkopers, andere delen lagen al bij het oud-papier.

17

Depotbeheer, verpakken en materieel verzorgen In 2017 werden met het oog op een beter depotbeheer en betere dienstverlening dozen van een nieuw, duidelijk leesbaar etiket voorzien. Daarnaast werd doorlopend gewerkt aan de materiële verzorging van nieuw ontsloten archieven en het wegwerken van achterstanden in de materiële verzorging. Er werd 56 meter archief definitief materieel verzorgd in de vorm van het stofvrij maken, ontdoen van metalen onderdelen en plastics, verpakking in gebufferde zuurvrije materialen, en etikettering. Het deugdelijk etiketteren van reeds volledig beschreven en verzorgde toegangen werd afgerond. Archief Nicolas De digitalisering van het administratieve gedeelte van het archief van de glazeniersfirma Nicolas te Roermond is begin 2017 afgerond. De inventarisatie van het tekeningenarchief van Nicolas is in 2017 voortgezet. Vanaf augustus is hier met twee archivarissen aan gewerkt. Het inventarisatieproject zal naar verwachting in februari 2018 kunnen worden voltooid, dat betekent een geringe overschrijding van de oorspronkelijke planning (1 januari 2018). Van alle objecten is een foto en beschrijving gemaakt, die na voltooiing digitaal beschikbaar komen via Mais-Flexis. Daarna zal een selectie worden gemaakt van ca. 1.000 bijzondere werktekeningen, die in zeer hoge resolutie zullen worden gedigitaliseerd door een daarin gespecialiseerd bedrijf, zodat raadpleging van de originelen overbodig wordt. Dit zal begin 2019 gereedkomen. Het project wordt gefinancierd door het fonds Metamorfoze (KB) en verschillende andere cultuurfondsen. Groene Kruis Het SHCL heeft besloten het archief van het Limburgse Groene Kruis (dat al langer in ons bezit is) met voorrang te ontsluiten. Het Groene Kruis was in alle Limburgse dorpen vertegenwoordigd en drukte een stempel op de gezondheidszorg in Limburg. Het archief is derhalve van groot belang voor de geschiedenis van de gezondheid en de gezondheidszorg in Limburg, zowel op provinciaal als op lokaal niveau. Archivaris Tine Wouters is speciaal voor dit project aangesteld. Op 1 januari 2018 waren ca. 35 meter beschreven, in 2018 moeten nog ca. 55 meter worden beschreven, waarvan 10 meter registers. In 2017 zijn contacten met Envida, de rechtsopvolger van het Groene Kruis, gelegd om gezamenlijke publieksactiviteiten te organiseren.

18

Archieven van andere zorgorganisaties Naast het archief van het Limburgse Groene Kruis zijn in 2017 ook enkele archieven van andere zorgorganisaties geïnventariseerd: die van het (protestantse) Limburgse Oranje-Groene Kruis, het Protestantsch Centrum voor Kraamhulp en de Protestantse Stichting voor de Geestelijke Volksgezondheid. Ook werden de archieven ontsloten van dr. C. Meuleman en dr. G.J. Lubbers als lid van de commissie Sociale Kinderhygiëne van de RK Vereniging het Limburgse Groene Kruis. Met de ontsluiting van het archief van het Rode Kruis district Limburg werd een aanvang gemaakt. Industriebank LIOF Een van de belangrijkste aanwinsten van 2017 is het archief van NV Industriebank LIOF. Het SHCL beheerde al het archief van de NV Industriebank in Limburg (de voorganger van LIOF) over de periode 1935-1974. De nieuwe aanwinst beslaat de periode 1975-2015. De gegevens zijn onmisbaar voor onderzoek naar de ontwikkeling van bedrijvigheid en industrie in Limburg. LIOF bemoeide zich intensief met de economische herstructurering na de mijnsluiting. Het archief bevat veel informatie over de relatie tussen de (provinciale) overheid en bedrijven, interventies van de overheid, en netwerken betrokken bij innovaties. De inventarisatie van het archief, waarvoor LIOF middelen ter beschikking stelde, zal in 2018 worden voltooid. Limburgse Bond van Muziekgezelschappen In 2017 werd een belangrijke aanvulling verkregen op het archief van de R.K. Limburgse Bond Muziekgezelschappen (LBM). De LBM is de overkoepelende bond van ruim 280 Limburgse fanfares en harmonieën. Het archief is belangrijk voor de informatievoorziening over en bestudering van dit bijzondere aspect van de Limburgse volkscultuur. LBM en SHCL zorgen gezamenlijk voor de financiering van de inventarisatie en digitalisering van (onderdelen van) dit archief. In 2017 is hiermee een begin gemaakt. De verwachting is dat in 2018 de digitalisering voltooid is. Onmisbare bijdrage van vrijwilligers In 2017 waren twee vrijwilligers betrokken bij de ontsluiting van archiefcollecties. Arie Portheine voltooit de inventarisatie van het archief van de Gezamenlijke Steenkolenmijnen in Limburg. Dat betreft met name de statistiek, de geneeskundige dienst, het stofinstituut en de post- en financiële administratie. Cees de Beyer heeft in 2017 voornamelijk de archieven van lokale afdelingen van de LLTB ontsloten en materieel verzorgd.

19

Digitaal archiefbeheer Het SHCL maakt gebruik van het collectiebeheersysteem Mais-Flexis. De archieven en collecties van het SHCL (totaal 774 archieftoegangen) zijn toegankelijk via de website van het SHCL www.shclimburg.nl en, samen met vele andere archiefinstellingen, op www.archieven.nl. In totaal werden de toegangen van het SHCL 229.152 keer geraadpleegd. In 2016 was dat 53.938. Waar deze opvallende stijging door verklaard kan worden, is niet bekend. Voltooide plaatsingslijsten/inventarissen van nieuw verworven archieven

ZijActief afdeling Eijsden, 1948 – 2016 (EAN_1318) door Margie Bartels-Wijnen in samenwerking met Andrea Peeters. Omvang 0,12 meter.

Dr. C. Meuleman en dr. G.J. Lubbers, als lid van de commissie Sociale Kinderhygiëne van de RK Vereniging het Limburgse Groene Kruis, 1927 – 1962 (EAN_1319) door Dirk van de Leemput. Omvang 0,5 meter.

Rondomtis, mannenkoor te Melick, 1991 – 2017 (EAN_1320) door Dirk van de Leemput. Omvang 0,37 meter.

Documentatie over de sluiting van de mijn Oranje-Nassau I (ONI), afkomstig van Ton van Renselaer, ca. 1975 (DOC_0128) door Dirk van de Leemput. Omvang 0.37 meter.

Voltooide plaatsingslijsten/inventarissen van reeds eerder verworven archieven

LLTB-afdelingen, allemaal beschreven door Cees de Beyer, in samenwerking met Dirk van de Leemput

o Altweerterheide, 1936 – 1996 (EAN_1120). Omvang 0,37 meter. o Baexem en CAV De Rhijdt te Baexem, 1927 – 1993 (EAN_1124).

Omvang 0,5 meter. o Beegden-Heel en rechtsvoorgangers en CAV West-Maas b.a., 1896

– 1993 (EAN_1129). Omvang 0,5 meter. o Blitterswyck, 1906 – 1994 (EAN_1122). Omvang 0,25 meter. o Sint-Isidorus Broekhuizen en Sint-Isidorus II Broekhuizen, 1951 –

1968 (EAN_1123). Omvang 0,12 meter. o Castenray, 1951 – 1978 (EAN_1125). Omvang 0,37 meter. o Epen, 1914 – 1996 (EAN_1121). Omvang 0,25 meter. o Grubbenvorst, 1905 – 1994 (EAN_1099). Omvang 1,37 meter. o CAV Heythuysen en omstreken b.a. en rechtsvoorgangers CAV

Heythuysen-Roggel b.a. en CAV Leveroy b.a., 1961 – 1997 (EAN_1131). Omvang 0,5 meter.

o Leveroy, 1946 – 1998 (EAN_1130). Omvang 0,5 meter. o Maasbree, 1911 – 1991 (EAN_1158). Omvang 0,75 meter.

20

o Meerlo, 1917 – 1974 (EAN_1126). Omvang 0,62 meter. o Oirlo, 1916 – 1998 (EAN_1100). Omvang 1,12 meter. o Roggel, 1921 – 1997 (EAN_1133). Omvang 0,5 meter. o Stramproy, 1897 – 1990 (EAN_1169). Omvang 0,75 meter. o Swolgen, 1923 - 1991 (EAN_1127). Omvang 0,5 meter. o Well, 1945 – 1976 (EAN_1210). Omvang 0,25 meter.

LLTB Kring Venray 1949 – 1999 (EAN_1151). Omvang 0,36 meter.

Protestantse Stichting voor de Geestelijke Volksgezondheid in Limburg, 1962 - 1969 (EAN_0792) door Cees de Beyer, in samenwerking met Dirk van de Leemput. Omvang 0,25 meter.

Limburgse Kunstkring te Maastricht, 1936 – 1952 (EAN_1143) door Cees de Beyer, in samenwerking met Dirk van de Leemput. Omvang 0,12 meter.

Landbouwtentoonstelling op 28 en 29 juni 1922 te Heerlen, 1922 (EAN_0799) door Cees de Beyer, in samenwerking met Dirk van de Leemput. Omvang 0,12 meter.

Protestantse vereniging Het Limburgse Oranje-Groene Kruis te Sittard, voorheen Oranje-Groene Kruis Limburg, alsmede het Protstantsch Centrum voor Kraamhulp, 1947 – 1973 (EAN_0790) door Andrea Peeters. Omvang 2,87 meter.

Korte introducties op de archieven van het SHCL Om de bekendheid met en de toegankelijkheid van de archieven van het SHCL te vergroten worden zij voorzien van korte introducties van maximaal 1 pagina. Daarin worden kort beschreven: de instelling of persoon die het archief heeft gevormd; de aard van het materiaal; wat ermee onderzocht zou kunnen worden. Voor de uitvoering van dit project is drs. Frank Hovens aangetrokken als projectmedewerker (0,4 fte). In 2017 voltooide hij 200 van de ca. 800 introducties. Het project zal in 2018 worden voltooid met inzet van 0,6 fte. De introducties zullen in 2018 zowel op de website als in boekvorm worden gepubliceerd.

Bibliotheek Algemeen Het SHCL beschikt over een omvangrijke bibliotheek op het gebied van sociale, economische en culturele geschiedenis, sociale geografie en religie en samenleving. Van bijzonder belang zijn de unieke deelcollecties over de steenkolenmijnbouw, de keramiekindustrie, arbeidsmigratie en gezondheidszorg in Limburg. Ook de handbibliotheek van het Regionaal

21

Historisch Centrum Limburg (RHCL) wordt door het SHCL beheerd. Eind 2017 omvatte de bibliotheekcollectie in totaal 120.369 titels met een omvang van 3,5 kilometer in de depots en in de open opstelling in de studiezaal. 83.343 monografieën, seriewerken en periodieken (65.782 SHCL, 17.561 RHCL) zijn ontsloten in het Gemeenschappelijk Geautomatiseerd Catalogiseersysteem voor Nederlandse bibliotheken (GGC) en in het internationale WorldCat. De collectie is doorzoekbaar via de online publiekscatalogus op de website van het SHCL. De bibliotheek heeft 112 lopende abonnementen op regionale, landelijke en internationale historische en wetenschappelijke tijdschriften. Naast boeken en tijdschriften bezit het SHCL een grote collectie zeldzaam documentatiemateriaal zoals kranten en krantenknipsels, statistieken, jaarverslagen, scripties en brochures. Dit materiaal, de zogenoemde grijze literatuur, 37.026 titels, is voornamelijk afkomstig van Limburgse bedrijven, verenigingen, stichtingen en personen. Het merendeel heeft een directe link met de archieven die wij in huis hebben. Nog eens 1.529 periodieken, almanakken en inventarissen van het RHCL zijn opgenomen in Mais Flexis en doorzoekbaar via www.archieven.nl. De volgende personen waren gedurende het verslagjaar bij de werkzaamheden van de afdeling betrokken: mw. drs. B. Beckers, mw. T.A.G. Brockbernd-Wijts, mw. drs. J.M.R.H. Konings, L.C.C.M. Royakkers, mw. M.H.H.E.Volkers-Geuskens en H. Wijenberg. Titelbeschrijving Alle titels in de SHCL- en de RHCL-bibliotheek zijn nu ingevoerd in de digitale catalogus. Een deel van het bestand van het RHCL blijft enkel in het archiefsysteem Mais-Flexis beschreven. Dit betreft voornamelijk almanakken en inventarissen met betrekking tot de archieven van het RHCL. Titelbeschrijving betrof in 2017 nieuwe aanwinsten: nieuw verschenen monografieën, nieuwe tijdschrifttitels, schenkingen, artikeldocumentatie en grijze literatuur afkomstig uit de nieuw verworven archieven. Het aantal ingevoerde titels in 2017 bedroeg: 1.731 (1.230 SHCL, 501 RHCL). In samenspraak met het SHCL, bekeek het RHCL binnen het landelijk overleg van RHC’s de mogelijkheden om het bibliotheekbezit van de RHC’s en hun partners simultaan in de GGC en Worldcat als in Mais-Flexis zichtbaar te maken. In 2018 wordt dit overleg voortgezet. Digitalisering Limburgse kranten en tijdschriften In de provinciale nota ‘Toekomst voor erfgoed!’ wordt digitalisering van erfgoedcollecties als een van de kerndoelstellingen van het toekomstig beleid genoemd, en daarbij wordt onder meer verwezen naar de wenselijkheid de digitale toegankelijkheid van Limburgse kranten en tijdschriften te vergroten.

22

In samenwerking met het Centre Céramique te Maastricht, dat het grootste deel van de historische Limburgse kranten bezit, en de Koninklijke Bibliotheek, de beheerder van de digitale kranten- en tijdschriftensite Delpher, is in 2017 op initiatief van het SHCL gewerkt aan de inventarisatie van alle in Limburgse erfgoedinstellingen aanwezige kranten vanaf de achttiende eeuw. Medewerkers van SHCL en Centre Céramique voerden tellingen uit van het aantal te scannen pagina’s in de 185 ooit verschenen Limburgse krantentitels. Het bleek te gaan om 2.282.171 pagina’s, waarvan er 975.836 reeds digitaal beschikbaar zijn of binnenkort zullen komen. Om de digitalisering en beschikbaarstelling op de KB-site Delpher van de resterende 1.258.007 pagina’s mogelijk te maken zal begin 2018 een subsidie bij de Provincie Limburg worden aangevraagd. Ter onderbouwing werd door het SHCL, met instemming van het Centre Céramique en de Koninklijke Bibliotheek, een projectplan en begroting opgesteld.

Publieksbereik De sociale mediakanalen van het SHCL – Facebook, Twitter en Instagram – fungeerden als ‘etalages’ waarin topstukken, nieuwe aanwinsten en unicaten uit de collectie werden voorgesteld aan een breed publiek.

Overige collecties Vakbondsvaandels en -vlaggen De collectie vakbondsvaandels en -vlaggen van het SHCL omvat 184 stuks; daarvan zijn in 2005 90 exemplaren na conservering overgedragen aan het Limburgs Museum te Venlo. In 2017 zijn vier stukken, hetzij als schenking dan wel in langdurige bruikleen, aan de collectie toegevoegd en materieel verzorgd (zie bijlage 8). Zelfstandig gevestigd textielrestaurator Doortje Lucassen is verantwoordelijk voor het beheer van deze collectie. Als zodanig werkte zij mee aan verschillende presentaties van (de collecties van) het SHCL: zo hield zij op 17 mei een lezing voor Stichting RURA bij ECI te Roermond over enkele Roermondse vlaggen uit de SHCL-collectie; op 23 november nam zij deel aan een ‘speeddate’ van het SHCL met medewerkers van Limburgse musea. Specifieke stukken uit de collectie zijn via de Facebookpagina van Doortje Lucassen Textielrestauratie en van het SHCL in de schijnwerpers gezet, ook met het doel om vervaardigers van vlaggen of vaandels, dan wel verantwoordelijke kunstenaars, te achterhalen.

23

In 2017 werkte Elise Franssen, HBO student Fashion en Textiles Technology aan Saxion opleidingen te Enschede als vrijwilliger ter voorbereiding op de Master-studie Textielconservering; naast werkzaamheden die betrekking hebben op textielconservering assisteerde zij bij werkzaamheden voor de SHCL-collectie.

24

Bijlage 1

Samenstelling van het bestuur per 31-12 Prof. dr. H.F.P. Hillen (* 1943) (Maastricht), voorzitter (2012) Nevenfuncties: Voorzitter Bestuur Stichting Trombosedienst Maastricht; voorzitter NVAO Accreditatiecommissie Geneeskunde en Tandheelkunde; vicevoorzitter externe commissie beoordeling wetenschappelijke projecten HBO-Raad Drs. J.M.G. Kievits (* 1952) (Maastricht), secretaris (2013) Directeur Development & Alumni Relations van de Universiteit Maastricht; directeur Universiteitsfonds/SWOL Nevenfuncties: lid Raad van Toezicht Limburgs Museum; lid Raad van Toezicht UniPartners Maastricht; bestuurslid stichting Maaslandse Monografieën R.I.L. Bollen MBA (* 1960) (Bunde), penningmeester (2015) Directeur Finance Maastricht University Mr. P.H.G.M. Creemers (* 1950) (Maasbree) (2014) Mw. Dr. M.J. Nieuwenhuijze (*1959) (Roermond) (2017) Lector Midwifery, Academie Verloskunde Maastricht, Zuyd Samenstelling van de raad van advies per 31-12 Erelid: Dr. G.C.P. Linssen (Roermond), 1973 Erelid en voorzitter: Mr. H.J.J.M. van der Bruggen (Roermond), 1987 Mw. B.J.F.M. Berden-Van Lier MMO (Roermond), 2017 Dr. E.H.M. Dormans (Valkenburg), 2016 Prof. dr. T.L.M. Engelen (Nijmegen), 2008 John Gilbert MA (Bunde), 2008 Drs. C.J.J.S. Majoor (Geulle), 2008 Prof. dr. H.C.G. Spoormans (Maastricht), 2017 Prof. dr. R. de Wilde (Maastricht), 2016

De leden van bestuur en raad van advies ontvangen geen vergoeding.

25

Bijlage 2

Organisatie en samenstelling van het personeel Adres: Sint Pieterstraat 7, 6211 JM Maastricht tel. 043-3284191 e-mail: info-shcl@maastrichtuniversity.nl website: www.shclimburg.nl facebook: www.facebook.com/shclimburg Personeelssamenstelling per 31-12 Directie: prof. dr. A. Knotter (8/10 directeur), dr. W.J.M.J. Rutten (2/10 adjunct-directeur). Algemene dienst (interne organisatie: secretariaat, boekhouding, personeelsadministratie; uitgeverij: persklaar maken van manuscripten, boekenverkoop; voorlichting en publiciteit; beheer website): drs. P.A.A.B. Arnold (10/10 hoofd), mw. I.J.L. Frints (4/10), mw. E.M. Muyres-Schilder (6/10). Afdeling onderzoek en publicaties (organisatie van symposia; verrichten van onderzoek; voorbereiding van publicaties): dr. W.J.M.J. Rutten (8/10 hoofd), prof. dr. A. Knotter (2/10), mw. drs. B. Beckers (2/10), mw. prof. dr. A. Janssens (2/10). Afdeling archief (acquisitie, beheer en ontsluiting van particuliere archieven): D. van de Leemput MA (10/10 hoofd), mw. A.M.Th. Peeters (10/10 coördinator archiefbeheer), mw. S.M.P.J. Souren (6/10), H. Wijenberg (4/10). Afdeling bibliotheek (acquisitie, beheer en ontsluiting van gedrukt documentatiemateriaal; studiezaaldiensten): mw. drs. B. Beckers (8/10 hoofd), mw. T.A.G. Brockbernd-Wijts (5/10), mw. drs. J.M.R.H. Konings (5/10), L.C.C.M. Royakkers (10/10), mw. M.H.H.E.Volkers-Geuskens (5/10). Vrijwilligers: C. de Beyer, mw. E.H.P Franssen, mw. D.C.C. Lucassen, A. Moonen, A.P. Portheine. Research fellows: mw. L.G.C.E. Bastiaens MA, mw. M.P. Kirkels, mw. drs. A.M.J. Perry-Schoot Uiterkamp, dr. M.J.Q.M. van Vugt.

26

Tijdelijk personeel: L. Gorissen, drs. F.E.R. Hovens, mw. C.M.R. Huits, mw. I.M.J. Leurs, mw. T. Wouters MA.

27

Bijlage 3

Lidmaatschappen Barbara Beckers - Bestuur van de Werkgroep Speciale Wetenschappelijke Bibliotheken (WSWB) - Bestuur van de Stichting Poëziefestival Landgraaf (SPL) - Bestuur van Stichting Rura - Redactie van Spiegel van Roermond - Lid Werkgroep voor Duits-Nederlandse Geschiedenis (WDNG) / Arbeitskreis Deutsch-Niederländische Geschichte (ADNG) Ad Knotter - Bestuur van de Stichting Maaslandse Monografieën (secretaris) - Redactie van de Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg (voorzitter) - Algemeen Bestuur van het N.W. Posthumus Instituut - Comité Scientific van het Institut d’Histoire Ouvrière Economique et Sociale (IHOES) te Seraing - Bestuur van het Nederlandsch Economisch Historisch Archief (NEHA) / Unger-Van Brero Fonds - Commissie van Toezicht bij de bijzondere leerstoel van het Unger-Van Brero Fonds ‘historische demografie, in het bijzonder met betrekking tot gender en arbeid’ (Universiteit Maastricht) - Commissie van Toezicht bij de bijzondere leerstoel van het Unger-Van Brero Fonds ‘Comparative History of Households, Gender and Work’ (Radboud Universiteit Nijmegen) - Editorial Committee van de International Review of Social History - Wissenschaftliche Rat van de Niederrhein Akademie (Duisburg) - Raad van Advies van het Dr. Winand Roukens Fonds - Begeleidingscommissie van de leerstoel ‘Cultuur in Brabant’, Universiteit Tilburg - Steering Committee van het Maastricht Centre for Arts and Culture, Conservation and Heritage (MACCH) - Begeleidingscommissie ‘Horster Historiën’ m.b.t. naoorlogse geschiedenis van Horst - LGOG-SHCL commissie ‘Geschiedenis van de ondernemingen en het ondernemen in Limburg’ (COOL)

28

Willibrord Rutten - Redactie van de reeks Maaslandse Monografieën (secretaris) - Redactie van de Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg (secretaris) - Werkgroep Industrieel Erfgoed Limburg (WIEL) - LGOG-SHCL commissie ‘Geschiedenis van de ondernemingen en het ondernemen in Limburg’ (COOL) - Werkgroep ‘Jubileumuitgave kasteeldomeinen’ Stichting Limburgse Kastelen - Werkgroep ‘Expositie Infectieziekten Vroeger Nu’ Afdeling Medische Geschiedenis MUMC +

- RHCL-Begeleidingscommissie inventarisatie archief Domaniale Mijn

29

Bijlage 4

Publicaties

Ad Knotter [met Willibrord Rutten, red.], Studies over de sociaaleconomische geschiedenis van Limburg/Jaarboek van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg LXII (2017).

'Het transnationale begin van de Nederlandse mijnwerkersvakbonden. Een voorbeeld van de nationalisering van arbeidersbewegingen (1907-1926)', Studies over de sociaaleconomische geschiedenis van Limburg/Jaarboek van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg LXII (2017) 28-74.

´The transnational origins of Dutch miners´ unionism. A differential history´, in: Andreas Fickers, Rüdiger Haude, Stefan Krebs, Werner Tsjacher (Hrsg.), Jeux sans Frontières? Grenzgänge der Geschichtswissenschaft (Bielefeld 2017) 161-172.

[met Leonie Cornips], ʻInventing Limburg (The Netherlands): Territory, history, language and identity‘, in: Helen Christen, Peter Gilles, Christoph Purschke (Hrsg.), Räume, Grenzen, Übergänge. Akten des 5. Kongresses der Internationalen Gesellschaft für Dialektologie des Deutschen [Zeitschrift für Dialektologie und Linguistik – Beihefte Band 170] (Stuttgart 2017) 71-92. ‘Justice for Janitors goes Dutch. Precarious Labour and Trade Union Response in the Cleaning Industry (1988-2012): A Transnational History’, International Review of Social History 62 (2017) 1-35. 'Mining', in: Karin Hofmeester and Marcel van der Linden (eds.), Handbook The Global History of Work (Oldenbourg 2017) 237-258. Willibrord Rutten [met Ad Knotter, red.], Studies over de sociaaleconomische geschiedenis van Limburg/Jaarboek van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg LXII (2017). Overige (incl. promovendi en research fellows)

30

Mieke Kirkels, Kinderen van zwarte bevrijders. Een verzwegen geschiedenis (Nijmegen 2017). Annet Schoot Uiterkamp, ‘“Voorlopig in alle stilte”. Tewerkstelling van politieke gevangenen in de mijn Willem-Sophia te Spekholzerheide (1945-1946)’, Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg/Jaarboek van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg LXII (2017) 166-192. Max Wijnen, ‘Fotokatern: Limburg krijgt kleur: 1908-1944’, Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg/Jaarboek van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg LXII (2017) 195-211.

31

Bijlage 5

Lezingen Paul Arnold - ‘Haagen Chemie: Roermondse notabelen in kleur’, studiedag COOL in samenwerking met Kring Roermond van LGOG en de Stichting Rura, over ‘Roermond als industriële stad 1800-2000’, Roermond, 9 juni. Barbara Beckers - ‘Building bridges between “typically Limburgian” and “Limburg does not exist”’, EMEA regional council meeting OCLC, Berlijn, 21 februari. - ‘De Vroedvrouwenschool in beeld’, programma in het kader van de Maand van de Geschiedenis, georganiseerd door Historische Kring ‘Het Land van Herle’ en Heemkundevereniging De Bongard, 10 oktober. - ‘Het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg: een inleiding’, Rotary Roermond, Oolderhof, Herten, 1 november. Ad Knotter - ‘Anna Wynandts-Louis en de gemeenteraadsverkiezingen van 1920, of: waarom waren er zoveel socialistische vrouwen in Maastricht’, PvdA-symposium Internationale Vrouwendag, Raadszaal Maastricht, 8 maart. - ‘Het succes van de PVV in Limburg in historisch perspectief’, LGOG debatbijeenkomst over populisme, Centre Céramique, 30 april. - ‘Zo dicht bij elkaar, maar toch heel anders. Eigendomsverhoudingen, productie en werkgelegenheid in de vier mijnbouwgebieden in het Maas-Rijngebied’, Probus Westelijke Mijnstreek, Beek, 7 september. - ‘Precarious labour and trade union response in the cleaning industry: a transnational history (1988-2012)’, conferentie ‘Extension of the cleaning market and (re)configuration of social relation: jobs inequalities, coalitions’, Université de Lille, 6 oktober.

32

- ‘Die PVV und Limburg: Charakter und Wähler einer populistischen Partei‘, Regionalkonferenz ʻAktiv gegen Rechts‘, Volkshochschule Aachen, 14 oktober. - ‘Vroege industrialisatie en kinderarbeid, of: hoe uitzonderlijk was de Maastrichtse aardewerkindustrie’, bij de tentoonstelling ‘Verloren jeugd’, Centre Céramique, Maastricht, 26 november. Dirk van de Leemput ‘Het archief van F. Nicolas & Zonen’, ECI-cultuurfabriek, voorjaarsbijeenkomst Stichting Rura, 17 mei Willibrord Rutten ‘Kopstukken. Het topkader van de Nederlandse steenkolenmijnen, circa 1900-1974’, AMC-Colloquium FaSoS/UM, Maastricht, 22 februari. ‘Volksgezondheid in sociaalhistorisch perspectief. Parkstad en de naweeën van het mijnbouwverleden’, Functionele Samenwerking Sociale Pediatrie, Zuyderland Medisch Centrum, Heerlen 8 juni. ‘“Wij brengen U geluk”. Vaccinatiedwang in Nederland, 19e en 20e eeuw’, Maand van de Geschiedenis, Historisch Centrum Limburg, Maastricht 13 oktober.

33

Bijlage 6

Jaarverslag van de Stichting Maaslandse Monografieën Het bestuur van de Stichting werd per 31 december 2017 gevormd door drs. F.L.J.F. Jadoul (2010), voorzitter, prof. dr. P.M.J.E. Tummers (2009), vice-voorzitter, drs. H.J.L.M. Boersma MBA (2007), penningmeester, prof. dr. A. Knotter (2014), secretaris. Wegens het aftreden als bestuurslid van het SHCL werd de bestuurszetel van mw. B.J.F.M. Berden-van Lier MMO ingenomen door SHCL-bestuurslid drs. J. Kievits. Het bestuur kwam in bijeen op 2 februari om de jaarrekening vast te stellen en te besluiten over de opname van boeken in de reeks. De Raad van Advies bestond uit prof. dr. Cl. Bruneel (Louvain-la-Neuve), prof. dr. A. Heinen (Aken), prof. dr. P.M.M. Klep (Nijmegen), prof. dr. A. Labrie (Eben-Emael), prof. dr. J.M.W.G. Lucassen (Amsterdam), prof. dr. J.C.G.M. Jansen (Maastricht), prof. dr. H. Soly (Brussel), prof. dr. R. van Uytven (Antwerpen), en de gouverneurs van beide Limburgen. De redactie bestond uit prof. dr. A.-J. Bijsterveld (2012), voorzitter, dr. W.J.M.J. Rutten, secretaris (1997), dr. R. Nouwen (2011), prof. dr. A. Janssens (2017) en prof. dr. E. Put (2017). De beide laatsten vervingen de aftredende redactieleden dr. J.J. de Jong (1997) en prof. dr. E. Aerts (2004). In de vacature van het aftredende lid prof. dr. A.M.J.A. Berkvens (2009), vice-voorzitter, zal in 2018 worden voorzien. De redactie kwam in 2017 bijeen op 27 maart. Daarnaast werd regelmatig per e-mail en telefonisch overlegd.

In 2017 verschenen twee uitgaven. Als premieboek 2016 verscheen onder nr. 82 de handelsuitgave van het proefschrift waarop dr. Karen Arijs in 2016 was gepromoveerd aan de Vrije Universiteit Brussel: Vormen van regionaal bewustzijn en nationale identitiet in Belgisch- en Nederlands-Limburg, 1866-1938. Op 12 oktober verscheen als premieboek 2017 onder nr. 83 het proefschrift van dr. Kees Schaapveld, Bestuur en bestuurders in Nedermaas, 1794-1814. Met bijzondere aandacht voor het lokale bestuur in het kanton Wittem/Gulpen.

De in 2016 verschenen uitgave van Hartwig Kersken, Zwischen Glaube und Welt (Maaslandse Monografie 81) werd bekroond met de Karl-Heinz Tekath Förderpreis zur Erforschung von Geschichte und Kultur der Niederrheinlande. De prijs, ingesteld door de Historische Verein für Geldern und Umgegend, werd op 28 april aan de auteur uitgereikt te Geldern. De Stichting Maaslandse Monografieën kreeg weer uitgebreide assistentie van de afdeling onderzoek en de algemene dienst van het SHCL bij het drukklaar maken en overige begeleiding van de uitgaven, de promotie van de reeks,

34

verzending en verpakking van de boeken, beheer van de voorraad, het werven van nieuwe abonnees/donateurs, het voorbereiden en notuleren van vergaderingen van bestuur en redactie, het aanvragen van projectsubsidies, de organisatie van de aanbieding van het eerste exemplaar, enzovoorts.

35

Bijlage 7

Schenkers van bibliotheekmateriaal in 2017 M = monografieën P = periodieken Particulieren H. van der Bruggen Roermond M J. Caesar Rotterdam M R. Franssen Maastricht P P. Geilenkirchen Kerkrade M P. G. Idsardi Heerlen M J.C.G.M. Jansen Maastricht M + P J. van de Klundert Weert P Th. Kraus Aken M R. Rezelman Maastricht M + P A. Steen Venray M Instellingen LGOG Maastricht M LIOF Maastricht M + P Rijkswaterstaat Utrecht M Stichting Maaslandse Monografieën Maastricht M

36

Bijlage 8

Acquisitie en dequisitie van archieven en documentatie Aanwinsten EAN_1318 Naam: ZijActief afdeling Eijsden, voorheen Limburgse Vrouwenbeweging (LVB), voorheen RK Boerinnenbond Bereik: 1948-2016 Omvang: 0,5 meter EAN_1319 Naam: Dr. C. Meuleman en dr. G.J. Lubbers, als lid van de commissie Sociale Kinderhygiëne van de RK Vereniging het Limburgse Groene Kruis Bereik: 1927-1962 Omvang: 0,5 meter EAN_1320 Naam: Rondomtis, mannenkoor te Melick Bereik: 1991-2017 Omvang: 0,37 meter EAN_1321 Naam: Molenstichting Limburg en Gilde van Vrijwillige Molenaars Bereik: nog te bepalen Omvang: ca 3 meter EAN_1322 Naam: Bond Heemschut, afdeling Limburg Bereik: 1960-2015 Omvang: ca. 3 meter EAN_1323 Naam: Atelier Flos B.V., atelier voor gebrandschilderd glas, glas-in-lood en mozaïek, met enige archivalia van Kielblock Schmelzfarben Bereik: 1937-2017 Omvang: ca. 30 meter

37

EAN_1324 Naam: Nederlandse Katholieke Bond van Glazeniers, Glas-in-lood- en Glasverwerkingsbedrijven, waarin gedeponeerd het archief van het gewest Limburg Bereik: ca 1950-1975 Omvang: 0,37 meter EAN_1325 Naam: Werkgroep Industrieel Erfgoed Limburg Bereik: nog te bepalen Omvang: 0,36 meter EAN_1326 Naam: Limburgse Boerderijenstichting Bereik: 1948-2016 Omvang: 0,5 meter EAN_1327 Naam: Huis voor de Kunsten Bereik: nog te bepalen Omvang: 0,5 meter DOC_0128 Naam: Documentatie over de sluiting van de mijn Oranje-Nassau I (ONI), afkomstig van Ton van Renselaer Bereik: ca. 1975 Omvang: ca. 0,75 meter Aanvulling op archieven en documentatie EAN_0456 Naam: NV Industriebank in Limburg, sinds 1973 NV Industriebank LIOF Bereik: 1935-2017 Omvang: ca. 125 meter EAN_0957: Naam: Academie Verloskunde Maastricht Bereik: 1970-2005 Omvang: 0,6 meter

38

EAN_0855 Naam: RK Limburgse Bond van Muziekgezelschappen Bereik: 1948-2016 Omvang: 10 meter EAN_0853 Naam: Tegula, documenten met betrekking tot schoorsteenbouw, schenking door Pierre Geelen te Aerdenhout van stukken uit de nalatenschap van de familie Siebgens Omvang: 0,12 meter DOC_0045 Naam: Foto's, foto- en gedenkboeken Bereik: circa 1920 Omvang: 2 foto’s van Henricus Hubertus Jongen, geboren 29 april 1874, gestorven 12 augustus 1934 Afgestoten archieven DOC_0055 Naam: ‘Collectie Van der Grinten’, in werkelijkheid familiearchief Leclerq, rechter en militair te Roermond, met aanverwante families Bereik: circa 1403-1950 Omvang : 1,5 meter Overgedragen aan Gemeentearchief Roermond Vaandels - LBVB afdeling Eijsden (DOC_0044_181). - R.K.V.M. Zangvereeniging Militaria Maastricht 1895 (DOC_0044_182). - R.K. Werkliedenvereeniging Sectie Heerlen Vranck Opgericht 1 Oct. 1933 (DOC_0044_183). - Société Royale des Belges à Fauquemont (DOC_0044_184).

39

Bijlage 9

Begunstigers en contribuanten Gemeenten Gemeentebestuur Meerssen (1951) Meerssen Bedrijven Boven & Van der Bruggen, Van, Advocaten (1988) Roermond Delfin Maastricht bv (2006) Maastricht Eerste Nederlandse Cement Industrie N.V. (1951) Maastricht Fonds voor Sociale Instellingen, Stichting (1988) Brunssum Laura-fonds, Stichting (1978) Eygelshoven Oranje-Nassau Groep B.V. (2000) Amsterdam Schuffelers B.V., P. (1982) Maastricht Smurfit Kappa Roermond (1988) Roermond Thomas Regout N.V. (1988) Maastricht Organisaties en instellingen Administratiekantoor Graucho’s (2005) Maastricht Architectenbureau P.T.N. Haane (1999) Maastricht Bisdom Roermond (1949) Roermond Bond van Muziekgezelschappen (2017) Roermond Carbooncollege, locatie St. Jan (1979) Hoensbroek Continium (2005) Kerkrade Coöp. Bouwvereniging Ons Belang BA (1995) Maastricht De Domijnen, Stichting (2000) Sittard Depot van Nederlandse Publikaties K.B. (1976) ’s-Gravenhage Edmond Delhougne, Stichting (1969) Roermond E,til bv (1958) Maastricht Elisabeth Strouven, Stichting (1958) Maastricht Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience (2017) Antwerpen (B) Erfgoedcluster Weert (2000) Weert Eijsdens Verleden, Stichting (1976) Eijsden Fontes Rodenses, Stichting (1976) Kerkrade Fontys Lerarenopleiding (1980) Sittard

40

Gemeentearchief Kerkrade (2005) Kerkrade Gemeentearchief Venlo (1973) Venlo Gemeentelijke Bibliotheek (1979) Lanaken (B) Geschied- en Heemkundige Kring (1988) Thorn Groot Seminarie Rolduc (1986) Kerkrade Heemkunde-Museum Beek, Stichting (1979) Beek Heemkundevereniging Helden (1984) Panningen Heemkunde Vereniging Margraten (2012) Margraten Heemkundevereniging ‘Medelo’ (1984) Meijel Heemkundevereniging OCGL (2000) Landgraaf Heemkunde-Vereniging ‘Roerstreek’ (1969) Sint-Odiliënberg Historische Bron van Brunsham, Stichting (2012) Brunssum Historische Werkgroep ‘De Borcht’, Stichting (1996) Baarlo Hoeseltse Geschiedkundige Studiegroep (1976) Hoeselt (B) Hogeschool Zuyd, Lectoraat Toerisme en Cultuur (2000) Maastricht Kanunnikessen van het H. Graf (2009) Sint-Odiliënberg Limburgse Werkgeversvereniging (1958) Roermond Meertens Instituut (1995) Amsterdam Milieu- en Heemkundevereniging (1982) Swalmen Museum De Kantfabriek, Stichting (1994) Horst Nolensfonds, Stichting Dr. (1997) Brunssum Regionaal Historisch Centrum (1974) Eindhoven Regionaal Historisch Centrum Bibliotheek (2004) Maastricht Reijckheyt (1979) Heerlen Rotswoning, Stichting De (2008) Limbricht Stadsbibliotheek Maastricht (1958) Maastricht Stadsbibliotheek/Bibliotheek LGOG (1995) Maastricht Universitätsbibliothek (1982) Münster (D) Universiteitsbibliotheek-140 (1973) Amsterdam Universiteitsbibliotheek Erasmus Universiteit (1959) Rotterdam Vereniging Historie Schinnen (1988) Oirsbeek VVV Zuid-Limburg (2000) Valkenburg a/d

Geul Zusters Onder de Bogen (1949) Maastricht Persoonlijke contribuanten Admiraal, mr. W.A.M. (1979) Heiloo Appelboom, W.J.M.J. (1995) Schin op Geul Arends, A. (1993) Roermond

41

Arijs, Karen (2011) Hasselt (B) Augustijn, A. (1996) Zuidhorn Bär, H.M. (2000) Baexem Bartelds, J.H. (1988) De Wijk Bartels, mr. J.M.A.L. (1988) Maastricht Bartholomeus, B.J.M.M. (2013) Sittard Bartholomeus, P.H.J. (2000) Roden Baur, W.M.J. (2007) Landgraaf Beckers, Alfons (2010) Hechtel-Eksel (B) Beckers, drs. Barbara (2011) Roermond Beckers, G.H. (2000) Beek Beckers, drs. J.L. (2004) Wijchen Beckers, mr. L.J.T.A. (2000) Beek Beek, Chr.W. ter (1974) Venray Berden-Van Lier, mevr. B. (2009) Roermond Berge, A.A. ten (2000) Roermond Bergers, H. (1981) Maastricht Berkvens, prof. dr. A.M.J.A. (1996) Maastricht Bertens, drs. J.W. (1975) Maastricht Bertrand, drs. R.M.M. (2000) Klimmen Beurskens, H.J.H. (2000) Heel Beyer, C. de (2000) Maastricht Beyers, drs. J.G.T.M. (2013) Melick Bie, P.J.C.M. de (1995) Eijsden Bijsterveld, prof. dr. A.-J. (2000) Tilburg Bloemen, H.A.C. (1966) Markelo Boersma MBA, drs. H.J.L.M. (1975) Maastricht Boersma, M.Th.L.W. (1982) Valkenburg a/d

Geul Boesten, H.M.P.L.B. (1979) Heerlen Bogers, J. (1998) Maastricht Bollen MBA, R.I.L. (2017) Bunde Bonnet, J.J. (1979) Maastricht Boom, Th.M.P.M. (1982) IJsselstein Boomgaard, H.M. van den (2004) Soest Bosch, dr. A. (2005) Nijmegen Botman, S.G.J.M. (1974) Valkenburg a/d

Geul Bouten, C. (2012) Maasbree Bouts, mr. F.L.M. (2000) Roermond

42

Bouwens, S. (2003) Maastricht Bovens jr, Th. (1979) Maastricht Braad, R. (2008) Heerlen Brassé, ir. J.G.M. (1993) Roermond Brassee, Ch.J.P. (1973) Landgraaf Breukers, H.A.M. (2000) Thorn Brockbernd, mevr. Th. (2012) Einighausen Bronzwaer, P. (2000) Maastricht Brouwer, ir. J.F.H. (1979) Heythuysen Bruekers, A.W.J. (1988) Ospel Bruggen, mr. H.J.J.M. van der (1986) Roermond Bruin, dr. A.A. de (2004) Sevenum Buchem-Hermans, mevr. I. (1989) Munstergeleen Buren, F. van (1988) Geleen Busard, H.M.G. (2000) Maastricht Busker, W.P. (2000) Roermond Charpentier, P.H.M. (1983) Eijsden Cillekens, drs. C.M.H. (2004) Maastricht Claessens, drs. Th.J.A.H. (1960) Valkenswaard Cobben, A.P.H.M. (2000) Beek Cohlst, J.M.F. (1982) Vaals Coolegem, W.J.M. (2013) Venlo Coolen, G.M.A. (1987) Maastricht Cozijnsen, W. (1979) Maastricht Creemers, P.H.G.M. (2014) Maasbree Creusen, J. (2007) Vilt-Valkenburg Cruts, R. (2000) Beek Crutzen, pastoor F.G.H.M. (1979) Ransdaal Crijns, ir. A.W.N.J. (1967) Bunnik Dackus, B. (2000) Oirsbeek Dackus, W.M.F. (2000) Maastricht Daelen, G.E.R. van (2000) Maastricht Daniëls, A.L.M.J. (1977) Maastricht Daniëls, mr. J.H.J. (1987) Roermond Debets, drs. R.M.C. (1974) Hoofddorp Defesche-Derks, drs. P.M.C. (1974) Bunde Delaune, A.-M. (2017) Limoges (Fr.) Delbroek, Bart (2011) Opglabbeek (B) Delsing, drs. E.H.A. (2004) Boxmeer

43

Derks, T. (2017) St.-Odiliënberg

Deursen, M. van (1992) Nijmegen Dieteren, J.J.G. (1984) Sittard Dieteren, J.W. (1964) Spaubeek Dinjens, J.M.L. (2004) Maastricht Dittrich, dr. K. (2000) Maastricht Donners, mr. drs. K.H.M. (2002) Wijlre Dormans, E.H.M. (1979) Valkenburg a/d

Geul Driessen, J. (2000) Lanaken (B) Dings, M. (2016) Steijl Dijck, H.L.M. van (2000) Kessel Dijck, drs. R.E.P.M. van (1993) Grathem Dycks, L.C. (2004) Koningsbosch Ehlers, N. (2003) Kerkrade Einig, drs. P.C.A. (1974) Roermond Enckevort, P. van (2009) Sevenum Engelen, dr. Th.L.M. (1982) Cuijk Erve, M.J.W.J. van het (1993) Roermond Essers, G. (2012) Maastricht Eurlings, mr. P.A.H. (1988) Voerendaal Evers, drs. I.M.H. (2000) Maastricht Eijk, J.M.H. van (2000) Maastricht Eijs, mevr. C. (2008) Maastricht Feller, drs. J.C. (1979) Venlo Feron, B.M. (2010) Utrecht Fleré, mevr. drs. E.C.M. (1998) Geleen Franssen, M. (1979) Vaals Frijns, A.C.M. (1988) Maastricht Gales, dr. B. (1975) Groningen Geenen, drs. W. (1982) Wijlré Gehlen, prof. mr. A.Fl. (2009) Heerlen Gerards, A.J.M. (1979) Sittard Gerards, F.M. (1998) Voerendaal Gerwen, J. van (2000) Amsterdam Geurts, A.J. (1977) Almere Geurts, A.Th.G.M. (2000) Schinnen Gielen, P.M.P.J. (1978) Simpelveld Gielkens, ir. J.W. (2002) Geleen

44

Gierlings, R.E.J. (2000) Roermond Giesen, J.R.I. (2006) Meerssen Gilissen, mevr. I. (2000) Sittard Glasz-Wöltgens, mevr. M.J.H. (2006) ‘s-Gravenhage Glaudemans, F.J.T.H. (1982) Cadier en Keer Goes, mevr. H.M. (1974) Maastricht Goyen, L.M.W. (2000) Herten Göbbels, P. (2004) Maastricht Groeneveld, drs. ing. P.W. (2016) Zaamslag Gubbels, G.J.H.M. (2004) Noorbeek Gulpers, mevr. J. (2009) Capelle a/d IJssel Gurp, mevr. A.C. van (2016) Enschede Haanen, drs. E.P.H.P.T. (1974) Swartbroek Hall, drs. J.H.M.M. van (1999) Banholt Ham, M. van (2017) Gronsveld Hamans, prof. dr. P.W.F.M. (1986) Sint-Odiliënberg Hanneman, H. (2010) Valkenswaard Hardy, mevr. N. (2013) Heerlen Hautvast, J.P.G. (1979) Heerlen Heemels, M.G.M. (2006) Heythuysen Heerma van Voss, L. (1999) Diemen Hendriks, B. (2015) Steyl Henrar, A.F. (1975) Eben-Emael (B) Hensberg, A.P.J. (2009) Haelen Hermans, R.H.W.W.M. (2002) Papenhoven Herp, drs. P.J. van (1964) Treebeek Heijden, P.J. van der (2000) Amsterdam Heijden, drs. R.P.W.J.M. van der (1974) Meerlo Heijenrath, L.J.A. (1999) Kerkrade Hillen, dr. H.F.P. (2012) Maastricht Hoeijmakers, W.B.M. (2009) Echt Hol, F.A.G. (2000) Heerlen Homburg, prof. dr. E. (1994) Eijsden Hoogerwerf, M. (2000) Landgraaf Houben, J. (2000) IJsselstein Houwen, J.Th.M. (2000) Maastricht Hovens, P.J.H. (2009) Steyl Huisman, F. (2000) Maastricht Hustinx, mevr. E.M.L.A. (1995) Maastricht Jacobs, A. (2004) Hoensbroek

45

Jacobs, H.L.J. (2000) Geleen Jansen, prof. dr. J.C.G.M. (1999) Maastricht Jansen-Rompen, mevr. C.J.M. (2000) Sittard Janssen, drs. A.M.P.P. (1988) Sittard Janssen, drs. H.J.F.H. (2000) Valkenburg a/d

Geul Janssen, drs. J.A.J. (1974) Nuth Janssen, R. (1979) Maaseik (B) Jenniskens, drs. A.H. (1975) Maastricht Jessen, mevr. L. (1989) Stevensweert Jetten, J.M.A. (1982) Gulpen Jochems, dr. D.B. (1988) Schin op Geul Jong, dr. J.J. de (2008) Maastricht Jongen, E. (1995) Lanaken (B) Jorritsma, H.H.M.D. (1976) Limbricht Kamp, H.J. op den (1979) Munstergeleen Kessels, F.A.H. (1974) Venlo Kicken, R.J.A. (1986) Schimmert Klep, prof. dr. P.M.M. (1978) Nijmegen Klerk, J.H.C. de (2000) Roermond Kleijn, H.T.H. (2013) Enschede Klinkers, mevr. E. (2016) Utrecht Klijn, mevr. A. (2000) Maastricht Kluijtmans, L.J.H. (2014) Grashoek Knapen, drs. J.G.J. (1975) Bavel Knoors, J.A. (1972) Grevenbicht Knotter, A. (2010) Maastricht Knotter, J. (1999) Zetten Koekkelkoren, E. (2009) Maastricht Kohlbacher, J. (1988) Maasmechelen (B) Koken, H. (1999) Landgraaf Koldeweij, dr. J. (1982) Buren Konings, mevr. M. (2000) Maastricht Koster, mevr. C. de (2006) Maastricht Kreukels, drs. J. (2002) Geleen Kreukels, dr. L. (2000) Maastricht Kunder, J. de (1988) Heythuysen Kurstjens, W. (2014) Venlo Kusters, W. (2009) Maastricht Labrie, prof. dr. A. (1997) Maastricht

46

Lambriex, P.H.M.J. (1988) Maastricht Langeweg, H.A.S.M. (2010) Maastricht Langeweg, dr. S. (1994) Maastricht Laumen, J. (2004) Weert Lebens, mr. R.P.M. (2000) Buchten Leemput, D. van de (2015) Maastricht Lemmens, E. (2000) Brussel (B) Lemmens, J. (2009) Weert Lemmens, L.A. (2002) Beek Lensen, J.G. (2002) Sittard Lenssen, J.A.M.G. (1991) Heerenveen Leurs, mevr. I. (2016) Maastricht Linders, K. (2013) Heerlen Linssen, mr. A.J.C. (1974) Amstenrade Linssen, dr. C.A.A. (1962) Groningen Linssen, dr. G.C.P. (1960) Roermond Linssen, H.H.J. (1974) Weert Linssen, J. (2002) Thorn Louer, R.P.M. (1987) Tilburg Lucassen, Doortje (2011) Maastricht Lucassen, prof. dr. J.M.W.G. (1974) Gouda Luthjens, dr. ir. L.H. (1976) ‘s-Gravenhage Maes, J. (1979) Maastricht Maes, J. (2014) Berg en Terblijt Maes, mevr. M. (2014) Heerlen Majoor, drs. C.J.J.S. (2008) Meerssen Mars, H. de (2005) Maastricht Martens, M.J.M. (1979) Nijmegen Mathijsen, mr. H.J.M.E. (1977) Venray Meeuws, J.B.R.G. (1974) Nijmegen Mennens, P.G.H. (1974) Beek Mertens, C.G.A. (1958) Blerick Mertens, prof. dr. F.J.H. (1987) ‘s-Gravenhage Mertens, ir. P.A.M. (1974) Hoensbroek Mes, W.A.A. (2003) Maastricht Mevis, M. (2009) Bemmel Meijden, C.P.J. van der (1995) Rotterdam Meijel, Hans van (2011) Merselo Meijers, P.H. (2002) Sittard Min, J.M. (2011) Venray

47

Minis, drs. S. (1981) Maastricht Minkman, G.H. (1999) Meerssen Moers, J. (2013) Linden (B) Moorer, W.T. (1982) Brunssum Mourmans, M.M.J. (1978) Maastricht Mulken, W. van (1975) Bunde Mulleners, J. (1979) Amstenrade Neer, L.P.G. van (1979) Maastricht Niessen, drs. L.F.P. (1974) Klimmen Nieuwenhuijze, mevr. M. (2017) Roermond Nieuwenhuijzen Kruseman, prof. dr. A.C. (2000) Maastricht Nilsen, A.L.J. (2003) Maastricht Nissen, prof. dr. P.J.A. (1980) Nijmegen Noot, H. (2016) Capelle a/d IJssel Nijsten, mevr. dr. M. (1988) Meerbusch (D) Oberndorff, J.G.M. (2007) Sittard Oberndorff, Th. (1995) Bunde Ogg, H. (2016) Hulsberg Omloo, drs. J.H.F.L. (2000) Heteren Oojen, P.W.A. van (1981) Gulpen Op het Veld, T. (2016) Maastricht Opreij, A. (2015) Mheer Panhuysen, J.F.M. (1982) Maastricht Paques, P. (2013) Sittard Parren, drs. H.P.C.M. (1974) Thorn Patelski, A.S.M. (1982) Klimmen Peerboom, P.E.H.G. (1990) Eijsden Peet, dr. J.M. (2008) Nijmegen Peeters, P.E.G.M. (2006) Echt Penders, M. (2003) Maastricht Penners, W.J.A.M. (1982) Sittard Pernot, R.A.J.G. (1982) Sittard Perry, dr. J. (1976) Maastricht Philips, dr. J.F.R. (1999) Maastricht Piets, J.P.M. (1983) Eijsden Pluijmen, L.J.H. (1979) Valkenburg a/d

Geul Poell, drs. W.A.G. (1974) Mheer Pommé, H.W.J. (2012) Heerlen Pouls, Jos. H. (2010) Roggel

48

Pijls, H. (2000) Brunssum Pijls, mevr. J.P. (2014) Stein Pijls, J.R. (2000) Roermond Quaedackers, mevr. A.W.M. (2013) Hoensbroek Quint-Maagdenberg, mevr. drs. M.J.I. (1983) Vaals Raedts, ir. C.J.B.M. (1984) Horion-Hozemont

(B) Raedts, ir. E.J.H.M. (2017) Venray Ramakers, J.J.E.L. (2000) Heerlen Reinders, H.E.P. (2009) Panningen Renes, J. (1988) Utrecht Renkens-Gommans, mevr. A.C.M. (2000) Maastricht Rens, W.W.H.G. van (2000) Sittard Rensch, mr. T.J. van (1975) Gronsveld Richter, M.M.G.M. (1999) Linne Roberts, P. (1979) Molenhoek Roebroeck, J.M.G.F. (1981) Maastricht Roels, mevr. L. (2014) Maastricht Roes, mr. F.W.M. (2001) Leiden Rongen, drs. W. (2008) Almere Roosjen, M. (2014) Maastricht Roost, P.M. (1982) Ittervoort Ros, Joh.J. (1979) Reuver Royakkers, L. (2000) Maastricht Royen, E.J.G. van (1979) Maastricht Rouw-Weusten, mevr. M.Th. de (2007) Klimmen Rutten, J. (1998) Brunssum Rutten, mr. R.H.H. (2000) Bemelen Rutten, dr. W.J.M.J. (2012) Maastricht Rijcken, R.J.L.M. (1979) Oirschot Schaaf, G. (1980) Maastricht Schinck, drs. P.J.G. (1991) Baarlo Schmeits, F.Ch.M. (2004) Maastricht Schoenmakers, drs. P.J.J.M. (2000) Roermond Schoffeleers, R. (2012) Maastricht Schreurs, J.W.J. (1976) Herten Schroten, M. (2014) Sittard Schulpen, W.F.M. (2000) Susteren Schuren, C. (2000) Arnhem Schurer, E. (2016) Maastricht

49

Seelen, drs. Th.L.A.M. (1959) Venlo Slangen, drs. J. (2001) Sint-Odiliënberg Slootweg, G.J. (1980) Limbricht Smeets, mr. ir. J.J.W.M. (1982) Merkelbeek Snijders, P.J.M.H.T. (2000) Beegden Spinder, S. (2015) Haarlem Spoormans, prof. dr. Huub (2011) Maastricht Spronck-Janssen, mevr. C.H. (2000) Maastricht Standaert, C.M.H. (1982) Thorn Steegen, dr. E. (2006) Oud-Heverlee (B) Stegge, C. aan de (2000) Bunnik Stevens, H. (1988) Maastricht Stevens, M.F.M.N. (1981) Landgraaf Stille, mr. A.L.G.A. (1979) ’s-Gravenhage Stoeper, drs. Henk (2011) Wijlre Straatman, R. (1986) Amsterdam Stratum, dr. J.C.M. van (1965) Zaltbommel Stroekxs van den Broek, L.H.M. (2000) Dordrecht Strijkers, J.H. (2012) Sittard Stijnen, prof. dr. P.J.J. (1979) Maastricht Suilen, mevr. M. (2000) Herten Tax, G. (2012) Tilburg Tempelman, G.J. (2013) Sittard Teunissen, A. (1996) Margraten Theunissen, drs. J.A.M.Th. (2000) Cadier en Keer Theunissen, R.J. (1983) Sint-Odiliënberg Thewissen, drs. E.J.C.G. (1982) Wijlré Thissen, T. (2014) Roermond Thijs, drs. P. (1975) Maastricht Tindemans, mevr. J.M. (2002) Ingber Titulaer M.F.E., ir. M.J.J. (1994) Mheer Tonnaer, dr. F.P.C.L. (1999) Thorn Tonnaer, J.J.G. (1958) Sittard Tops, drs. P.M.J.A. (2002) Sittard Trijbels, J. (2000) Landgraaf Tummers, dr. P.M.J.E. (1971) Maastricht Urlings, A. (1998) Schimmert Vaessen, J.S.G. (1976) Ridderkerk Vaessen, W.H. (2008) Heerlen Valentijn, J.H.G.M. (2000) Posterholt

50

Veelen, M.J. (1990) Posterholt Velde, drs. G.C.J. van der (2000) Maastricht Venne, P.M.A. v.d. (2000) Vlodrop Venner, dr. J.G.C. (1982) Grathem Verdeuzeldonk, J.C. (2000) Meijel Verheijen, G.F. (1973) Horst Verheijen-Zach, mevr. M. (1979) Heerlen Vermeer, H. (2008) Klimmen Verstegen, J. (2000) Sittard Verstraelen, drs. J.H.H. (1989) Weert Veugen, F.L.G. (1982) Sittard Visschers, J.Ch.F. (2000) Beek Vrancken, mr. S.J.H. (2011) Maastricht Vranken, D.C.A.M. (1999) Maastricht Vries, prof. dr. Joh. de (1974) Amersfoort Vugt, Th. van (1986) Klein-Doenrade Wachelder, J. (2001) Schin op Geul Walle, J. van de (2000) Gulpen Wanders, mr. J.W.M. (1968) Brunssum Wanders, mr. R.M.H. (1971) Venlo Warreburg, W.F.M. van de (1974) Nederweert Weber, J.W. (2000) Geulhem Weltens, H.A.J. (1988) Maastricht Wessels, L.H.M. (2005) Heerlen Wevers, J. (2006) Maastricht Weijer, mr. L.W.S. van de (2001) Maastricht Weijnen, dr. Th.J.G. (2009) Dordrecht Widdershoven, A.J.H. (1982) Susteren Wilde, prof. dr. R. de (2016) Maastricht Willemsen, Th.G.M. (2000) Roermond Wintraecken-Van Banning, mevr. C. (2017) Geleen Wijk-Dirkx, mevr. M. van (2014) Roermond Wijnen, drs. W.G.N. (2002) Eijsden Wijshoff, H.M.A. (2000) Grevenbicht Xhonneux, ir. G.S.J.A. (1982) Gulpen Zanders, dr. H.L.G. (1969) Brugge (B) Zimmermann, H. (2000) Elsloo Zijlstra, N. (1982) Hoensbroek Zwart, M.H. (2004) Herkenbosch