Jaarverslag 2011
-
Upload
forum-mobilit -
Category
Documents
-
view
215 -
download
0
description
Transcript of Jaarverslag 2011
VOORWORD
Jaarverslag 2011 01
FOD MOBILITEIT EN VERVOERRVOER
VOORWORD
Jaarverslag 2011 02
INHOUD
Jaarverslag 2011 03
MISSIE
Jaarverslag 2011 04
De opdracht Federale Overheidsdienst Mo-biliteit en Vervoer bestaat erin een federaal overlegd mobiliteits- en vervoerbeleid voor te bereiden en te implementeren in dienst van de bevolking, de ondernemingen en de economie van België en elk van zijn gewes-ten. Bij de uitvoering van deze missie is de dienst begaan met de veiligheid, beveiliging, gezondheid, sociale belangen en integratie van de verschillende transportmodi. Bij zijn acties waakt de FOD er voortdurend over:
• de duurzame mobiliteit te bevorderen;• de economische groei te ondersteunen• gelijke kansen te ondersteunen;• de levenskwaliteit te verbeteren.
De FOD streeft ook enkele belangrijke waar-den na, namelijk: partnership, kwaliteit van de dienstverlening, uitmuntendheid en het delen van ideeën.
DGMVV
Jaarverslag 2011 05
DGVL
Jaarverslag 2011 06
DGLV
Jaarverslag 2011 07
Directie Bedrijfserkenningen (COM)Deze directie is onderverdeeld in 5 diensten: Handelsluchtvaartexploitatie, Operaties, Certifi catie, Commerciële Luchtvaart en Pri-vate Luchtvaart.
Dienst Handelsluchtvaartexploi-tatie (C-EXP)Deze dienst concretiseert het beleid inzake het geregeld en niet-geregeld luchtvervoer. De dienst kent verkeersrechten voor niet-ge-regelde vluchten toe en onderzoekt de pro-gramma’s en kent de verkeersrechten voor geregelde vluchten toe.
De dienst Handelsluchtvaartexploitatie levert exploitatievergunningen af aan Belgische luchtvaartmaatschappijen. Dit gebeurt na evaluatie van de ondernemingsplannen en de commerciële voorwaarden voor exploitatie. Hij behandelt de dossiers in verband met machtigingen voor luchtarbeid en luchtdo-pen.
De dienst staat in voor het afl everen van tijdelijke toelatingen voor het vliegen boven
Belgisch grondgebied voor de in het buiten-land ingeschreven luchtvaartuigen die niet over een geldig bewijs van luchtwaardigheid beschikken.
Dienst Operaties (C-OPS)Deze dienst levert AOC’s af aan Belgische luchtvaartmaatschappijen na controle van het naleven van de reglementering inzake de technische exploitatie van luchtvaartuigen. Deze dienst levert ook de machtigingen voor het vervoer van gevaarlijke goederen af en behandelt de dossiers met betrekking tot de erkenning van het boordpersoneel.
Dienst Private Luchtvaart (C-GEN)De dienst Private Luchtvaart verzekert de technische controle van alle niet-commer-cieel uitgebate luchtvaartuigen ingeschre-ven in België (vliegtuigen, zweefvliegtuigen en heteluchtballonnen). Het doel van deze acties is het afl everen van bewijzen van luchtwaardigheid conform de EASA- en ICAO- procedures. Hij levert ook vergunningen af aan onderhoudsorganismen conform de inter-nationale luchtvaartprocedures.
Jaarverslag 2011 08
Dienst Commerciële Luchtvaart (C-COM)De dienst Commerciële Luchtvaart verzekert de technische controle van alle commercieel uitgebate luchtvaartuigen ingeschreven in België. Het doel van deze acties is het afl e-veren van bewijzen van luchtwaardigheid volgens de procedures voorgeschreven door EASA. Hierbij voert deze dienst fysieke controles uit op luchtvaartuigen. Hij volgt eveneens de betrouwbaarheidsprogramma’s en belangrijke incidenten van luchtvaartuig-types op.
De dienst Commerciële Luchtvaart levert de vergunningen aan productie- en onderhoud-sorganismen af conform de EASA-regelge-ving. Hij verleent technisch advies in ver-band met de leasingaanvragen van Belgische maatschappijen en verleent luchtvaartpas-sen volgens de Europese regelgeving.
Dienst Certifi catie (C-CER)De dienst Certifi catie is verantwoordelijk voor de certifi catie van luchtvaartproducten en –componenten die onder de nationale bevoegdheid vallen. Deze dienst houdt zich eveneens bezig met het goedkeuren van
aanpassingen en herstellingen aan systemen en structurele elementen van luchtvaar-tuigen. De dienst levert vergunningen en specifi eke goedkeuringen af aan concep-tieorganismen conform de internationale luchtvaartprocedures. Hij behandelt de dossiers in verband met geluidscertifi caten en “Emergency Equipment Layouts”.
Deze dienst geeft technische, administra-tieve en procedurele ondersteuning aan de dienst Private Luchtvaart (C-GEN) met betrekking tot goedkeuringen van onde-rhoudsorganisaties en managementorgani-saties voor het beheer van de permanente luchtwaardigheid volgens de EASA-regelge-ving.
Jaarverslag 2011 09
Number of aerodromes / heliports
Number of certificated aerodromes, in acc. with
ICAO Annex 14
Number of aerodromes / heliports
Number of certificated aerodromes, in acc. with
ICAO Annex 14Number of aerodromes / heliports
Number of certificated aerodromes, in acc. with
ICAO Annex 14Number of aerodromes / heliports
Number of certificated aerodromes, in acc. with
ICAO Annex 14Small aerodromes 49 5 46 5 47 (excluding certificated AD) 5 45 (including 5 certified AD) 5 (certified)Large aerodromes 1 1 1 1 1 (= certificated AD) 1 1 (= certified AD) 1 (certified)Heliports off-shore 1 Not applicable 1 Not applicable 1 not applicable 1 NAHeliports on-shore 48 Not applicable 52 Not applicable 58 not applicable 60 NARemarks:
69number of audits and
inspections on continued compliance in 2008
number of audits and inspections on continued
compliance in 2009
number of audits and inspections on continued
compliance in 2010
number of audits and inspections on continued
compliance in 2011Small aerodromes 50 71(50 cert+21 non-cert) 56 (41 cert + 15 non-cert) 34 (cert.) + 17 (non-cert.) opmerking: 14 plaatsbezoeken voor adviezen voor nieuwe terreinen niet meegerekend. Large aerodromes 7 8(cert) 11 7Heliports off-shore 0 1 0 0Heliports on-shore 22 30 23 17
Remarks:
small/large according to ECAC benchmark criteria; only Brussels Airport is a large AD under these criteria
small/large according to ECAC benchmark criteria; only Brussels Airport is a large AD under these criteria
NSBAantal machtigingen voor
tijdelijke helihavens in 2008
Aantal machtigingen voor tijdelijke helihavens in
2009
Aantal machtigingen voor tijdelijke helihavens in
2010
Aantal machtigingen voor tijdelijke helihavens in
2011Machtigingen 167 140 150 119Remarks:
NSBAantal afgeleverde
adviezen ivm bouwvergunnigen in 2008
Aantal afgeleverde adviezen ivm
bouwvergunnigen in 2009
Aantal afgeleverde adviezen ivm
bouwvergunnigen in 2010
Aantal afgeleverde adviezen ivm
bouwvergunnigen in 2011voor gebouwen 257 95 94 187voor windturbines 59 200 210 180
Remarks:
La plupart des demandes de construction(donc b�timents et pas Øoliennes) viennent des communes autour de Zaventem.
NSBAantal afgeleverde toelatingen in 2008
Aantal afgeleverde toelatingen in 2009
Aantal afgeleverde toelatingen in 2010
Aantal afgeleverde toelatingen in 2011
loslaten van ballonnetjes 233 257 261 247kabelballons 17 22 9 3vuurwerk 225 284 311 292skytracers 21 10 24 26droppen van voorwerpen 13 9 10 11opstijgen met een luchtballon 55 56 78 52parachutespronge 30 37 53 25vliegerevenement 3 2 4 3afwijken op minimale vlieghoogte 65 78 64 83ballonvaartmeetings 21 17 18 10
Remarks:
afwijkingen op minimale vlieghoogte = inclusief
afwijkingen op P1 (verboden zone van
Brussel)
31/12/2011
67
31/12/2009 31/12/201031/12/2008
A-POR 2011
Jaarverslag 2011 10
Number of organisations in 2008
Number of organisations in 2009
Number of organisations in 2010
Number of organisations in 2011
ATM 3 (Belgocontrol, Maastricht, Defensie)
3 (Belgocontrol, Maastricht, Defensie)
3 (Belgocontrol, Maastricht, Defensie)
3 (Belgocontrol, Maastricht, Defensie)
AIS 1 (Belgocontrol) 1 (Belgocontrol) 1 (Belgocontrol) 1 (Belgocontrol)MET 1 (Belgocontrol) 1 (Belgocontrol) 1 (Belgocontrol) 1 (Belgocontrol)SAR N/A N/A N/A N/ACNS 1 (Belgocontrol) 1 (Belgocontrol) 2 (Belgocontrol, EGNOS) 2 (Belgocontrol, EGNOS)Training - Licentie
3 (Belgocontrol, Maastricht, Ians)
3 (Belgocontrol, Maastricht, Ians)
3 (Belgocontrol, Maastricht, IANS)
Remarks:The ANA SMS was audited by the BSA-ANS in March 2011
on behalf of the DAC
Number of certification audits in 2008
Number of certification audits in 2009
Number of certification audits in 2010
Number of certification audits in 2011
ATMAISMETSAR
CNS 2 (EGNOS Toulouse and Torrejon)
Training - LicentieRemarks:
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2008
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2009
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2010
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2011ATM 1 (Belgocontrol) 2 (Belgocontrol EBLG EBOS) 2 (Belgocontrol EBAW EBCI) 0AIS 1 (Belgocontrol) 2 (Belgocontrol EBLG EBOS) 2 (Belgocontrol EBAW EBCI) 0MET 1 (Belgocontrol) 2 (Belgocontrol EBLG EBOS) 2 (Belgocontrol EBAW EBCI) 0SAR N/A N/A N/A N/ACNS 1 (Belgocontrol) 2 (Belgocontrol EBLG EBOS) 2 (Belgocontrol EBAW EBCI) 4 (EGNOS MCC)
Training - Licentie
7 (Certificatie Training Center (Belgocontrol, Maastricht, IANS; inspecties Training
Centers
8 (Belgocontrol, IANS, MUAC) 10 (Belgocontrol, IANS, MUAC)
OPS Ops en LVO (EBLG en EBCI)
4 (MUAC, Belgocontrol) (MUAC: Ops manual; BC:
PRS, LVO EBLG in support of A-POR, Obstacle Unit)
Remarks: Most of the efforts were spent to follow up corrective action plans
1 audit of the ANA SMS covered the 4 services (ATS, AIS, MET, CNS)
Number of changes notified in 2008
Number of changes notified in 2009
Number of changes notified in 2010
Number of changes notified in 2011
Open 0 13Acknowledged 7 4Accepted 4 4Closed 34 + 8 (Training) 30 + 11 (Training)Total 53 62Remarks:
BSA 2011
Jaarverslag 2011 11
48Number of approved production and maintenance organisations
on 31/12/2009
Number of approved production and maintenance organisations
on 31/12/2010
Number of approved production and maintenance organisations
on 31/12/2011Part 21 POA 7 7 7Part M Subpart G 16 15 15Part 145 20 20 21Remarks:
50 Number of first issues in 2009 Number of first issues in 2010 Number of first issues in 2011Part 21 POA 0 0 0Part M Subpart G 2 1 1Part 145 2 0 1Remarks:
52Total number of audits and inspections on continued
compliance in 2009
Total number of audits and inspections on continued
compliance in 2010
Total number of audits and inspections on continued
compliance in 2011Part 21 POA 15 26 26Part M Subpart G 29 15 23Part 145 25 36 28Remarks:
60Number of first issues of the CoA
in 2009Number of first issues of the CoA
in 2010Number of first issues of the CoA
in 20111. AeroplanesMTOM 14 17 21MTOM > 5700 kg2. HelicoptersMTOM 26 7 8MTOM > 3175 kg3. Other (please specify)
Remarks:
* : In regulation no difference anymore in requirements large or small so suggest to group and only keep categories "Aeroplanes" and "Helicopters".
62Number of audits and
inspections on continued compliance in 2009
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2010
Number of audits and inspections on continued
compliance in 20111. AeroplanesMTOM 180 * 41 45MTOM > 5700 kg2. HelicoptersMTOM 99 * 15 21MTOM > 3175 kg3. Other (please specify)
Remarks:
* : In regulation no difference anymore in requirements large or small so suggest to group and only keep categories "Aeroplanes" and "Helicopters".
New concept (ACAM) replaced the former inspections.
C-COM 2011
Jaarverslag 2011 12
C-EXP 2011
aantal afgeleverde machtigingen voor
luchtarbeid en/of luchtdopen in 2008
aantal afgeleverde machtigingen voor
luchtarbeid en/of luchtdopen in 2009
aantal afgeleverde machtigingen voor
luchtarbeid en/of luchtdopen in 2010
aantal afgeleverde machtigingen voor
luchtarbeid en/of luchtdopen in 2011
machtigingen voor luchtarbeid en/of luchtdopen
74 87 88 113
Remarks:
aantal onderzochte programma’s van
verkeersrechten voor geregelde luchtdiensten in
2008
aantal onderzochte programma’s van
verkeersrechten voor geregelde luchtdiensten in
2009
aantal onderzochte programma’s van
verkeersrechten voor geregelde luchtdiensten in
2010
aantal onderzochte programma’s van
verkeersrechten voor geregelde luchtdiensten in
2011onderzochte programma’s >90 86 89 96Remarks:
trafiekrechten in 2008 trafiekrechten in 2009 trafiekrechten in 2010 trafiekrechten in 2011aantal aanvragen >2000 1847 3114 3554aantal vluchten >14000 12269 14176 15391aantal maatschappijen 108 101 109 115Remarks:
aantal afgelverde "permits to fly" in 2008
aantal afgelverde "permits to fly" in 2009
aantal afgelverde "permits to fly" in 2010
aantal afgelverde "permits to fly" in 2011
permits to fly 82 133 177 151Remarks: juiste cijfer is 102
Jaarverslag 2011 13
C-COM 2011
Number of approved maintenance organisations on
31/12/2009
Number of approved maintenance organisations on 31/12/2010
Number of approved maintenance organisations on 31/12/2011
Part M Subpart F 24 26 26National 33 16 20
Remarks:National agreements are accounted for Annex II aircraft
Number of first issues in 2009 Number of first issues in 2010 Number of first issues in 2011Part M Subpart F 17 2 0National 0 0Remarks:
Total number of audits and inspections on continued
compliance in 2009
Total number of audits and inspections on continued compliance
in 2010
Total number of audits and inspections on continued compliance
in 2011Part M Subpart F 6 28National 30Remarks: combined audits Subpart F & VA combined audits Subpart F& G & VA
Number of first issues of the CoA in 2009
Number of first issues of the CoA in 2010
Number of first issues of the CoA in 2011
1. AeroplanesMTOM 39 25 263. Other (please specify)Balloons 34 16 24
Remarks:The number of aeroplanes with MTOM gliders
Number of inspections on continued compliance in 2009
Number of inspections on continued compliance in 2010
Number of inspections on continued compliance in 2011
1. AeroplanesMTOM 630 681 6883. Other (please specify)Balloons 231 242 270
Remarks:The number of aeroplanes with MTOM gliders
BvL 2009 BvL 2010 BvL 2011initº le bvl vliegtuigen 39 25 26hernieuwingen bvl vliegtuigen
681 423
export bvl vliegtuigen 0totaal bvl vliegtuigen 39 706 449
BvL 2009 BvL 2010 BvL 2011initº le bvl ballonnen 34 16 24hernieuwingen bvl ballonnen
242 270
export bvl ballonnen 4totaal bvl ballonnen 0 262 294
47
Jaarverslag 2011 14
C-OPS 2011
Number of valid AOCs 31/12/08
Number of valid AOCs 31/12/09
Number of valid AOCs 31/12/10
Number of valid AOCs 31/12/11
Aeroplane operators 13 12 10 9Helicopter operators 2 2 3 4
Remarks:
12 dont un exploitant suspendu dØbut 2010 (pas d’exploitation depuis septembre 2009)
SKS stopped & merged with AABH&C new Operator
Number of first issues 2008 Number of first issues 2009 Number of first issues 2010 Number of first issues 2011AOCs - Aeroplane operators
1 0 0 0
AOCs - Helicopter operators 0 0 1 1
Remarks: 2 hØlico en Øtude
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2008
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2009
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2010
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2011AOCs - Aeroplane operators (exclusief inspecties gevaarlijke goederen)
318 321 291 399
AOCs - Helicopter operators
168 134 181 56
Check I Manuals 258
Remarks:chiffres hors audit des manuels d’exploitation
chiffres hors audit des manuels d’exploitation
chiffres hors audit des manuels d’exploitation
Wijzigingen AOC’s in 2008 Wijzigingen AOC’s in 2009 Wijzigingen AOC’s in 2010 Wijzigingen AOC’s in 2011toevoegingen 31 36 21 23schrappingen 20 16 29 6saldo 11 20 -8 17
Remarks:22 avions retirØs pour cessation d’activitØ [EAT ]
Toelatingen tot leasing in 2008
Toelatingen tot leasing in 2009
Toelatingen tot leasing in 2010
Toelatingen tot leasing in 2011
Toelatingen 54 65 142 47Remarks:
Revisions in 2008 Revisions in 2009 Revisions in 2010 Revisions in 2011Operation Manual 138 98 125Minimum Equipment Lists 76 74 98
Remarks:forte augmentation de la flotte taxi
Machtigingen voor dangerous goods in 2008
Machtigingen voor dangerous goods in 2009
Machtigingen voor dangerous goods in 2010
Machtigingen voor dangerous goods in 2011
Algemene machtigingen 16 23 16 22Machtigingen voor radioactieve stoffen 16 28 26 27
Remarks:
Audits mbt dangerous goods in 2008
Audits mbt dangerous goods in 2009
Audits mbt dangerous goods in 2010
Audits mbt dangerous goods in 2011
Audits 24 29 23 26Remarks:
Jaarverslag 2011 15
INS ingevuld
SAFETY aantal inspecties aantal pv's aantal waarschuwingluchtvaartterreinen, luchtruim en sportluchtvaart 50 00luchtverkeerdienstverlener 13 00gevaarlijke goederen 40 01commerciële luchtvaart (luchtvaartmaatschappijen) 64 00buitenlandse vliegtuigen (SAFA) 2160 73Belgische vliegtuigen (SANA) 20 01 0luchtvaarttechnische bedrijven 17 00geluidsoverlast 103 63 5slots monitoring 56 57totaal 5791 11 26
SECURITY aantal auditsluchtvaartmaatschappijen (vliegtuigen en passagiers, cabine, bagage/cargo en post) 42beveiligingspersoneel luchthavens 58erkende luchtvrachtagenten (regulated air cargo agents) 32Luchtverkeersinstallaties 5totaal 137
PASSAGIERSRECHTEN aantal auditsaantal ontvangen dossiers 1392aantal behandelde dossiers 980
Jaarverslag 2011 16
L-PEL 2011
State-issued licenses, qualifications, ratings on
31/12/2008
State-issued licenses, qualifications, ratings on
31/12/2009
State-issued licenses, qualifications, ratings on
31/12/2010
State-issued licenses, qualifications, ratings on
31/12/2011PPL 2319 2337 2437 2485CPL 894 950 1029 1012ATPL 1380 1487 1560 1604Instrument Rating (A&H) 822 685 685 1099Flight Instructor Rating (A&H)
325 331 345 355
Free Balloon 180 195 224 226Aircraft Maintenance 727 785 832 877Air Traffic Controller N/A 284 610 619Air Traffic Controller Ratings
N/A 1285 1963 2181
Flight Operations Officer/Flight Dispatcher
N/A N/A N/A N/A
Other (please specify):- Ultralight 483 535 553 579- Student Pilot 888 1305 1419 1665- Student ATCO 11 48 41
Glider licences are not issued by the Belgian CAA but are issued by the Royal Belgian Aero Club.
The Belgian CAA started with the issue of ATCO licences in the course of 2009.
Aantal afgelegde examens in 2008
Aantal afgelegde examens in 2009
Aantal afgelegde examens in 2010
Aantal afgelegde examens in 2011
ATPLA 306 336 306 404ballon 17 19 11 16CPLA 4 3 2 0CPLH (JAR) 7 15 0 3CPLH (NAT) 1 0 N/A N/AIR(A) 5 8 3 4IR(H) 2PPLA 281 258 230 363PPLH 60 57 35 60ULM 99 76 48 59totaal 780 772 637 909Remarks:
type vliegtuigAantal luchtvaartuigen in het
register op 31/12/2008Aantal luchtvaartuigen in het
register op 31/12/2009Aantal luchtvaartuigen in
het register op 31/12/2010Aantal luchtvaartuigen in
het register op 31/12/20111-motorige vliegtuigen 708 674 674 6752-motorige vliegtuigen 183 179 166 1673-motorige vliegtuigen 3 5 5 74-motorige vliegtuigen 52 51 47 42helikopters 174 202 196 201zweefvliegtuigen 540 517 495 464ballonnen 534 542 531 534ULM’s 360 376 380 399DPM’s 170 164 173 172motorzweefvliegtuigen 22 21 20 23totaal 2746 2731 2687 2684Remarks:
Remarks
Jaarverslag 2011 17
L-TRA 2011
19Number of training organisations on
31/12/2008
Number of training organisations on
31/12/2009
Number of training organisations on
31/12/2010
Number of training organisations on
31/12/2011FTO 11 11 11 11TRTO 8 7 5 5RF 47 50 50 51ATC Training N/A 0 0Maintenance Training 4 4 4 4Other (please specify)- Individual Training 7
RemarksBCAA started in 2009 with ATC Training Organization Approvals.
Number of first issues in 2008
Number of first issues in 2009
Number of first issues in 2010
Number of first issues in 2011
FTO 1 1 0 0TRTO 1 0 0 0RF 3 3 3 5ATC Training N/A 0 0Maintenance Training 0 0 0Other (please specify) N/A- Individual Training 1Remarks:
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2008
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2009
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2010
Number of audits and inspections on continued
compliance in 2011FTO 20 22 13 26TRTO 21 2 4 6RF 9 9 14 14ATC Training N/A 0Maintenance Training 6 5Other (please specify) N/A- Individual Training 1Remarks: 56 38 32
Number of regulated Flight Simulator organisations in
2008
Number of regulated Flight Simulator organisations in
2009
Number of regulated Flight Simulator organisations in
2010
Number of regulated Flight Simulator organisations in
2011Aeroplanes 6 6 6 6Helicopters 1 1 1 1Remarks:
Number of qualified STD’s in 2008
Number of qualified STD’s in 2009
Number of qualified STD’s in 2010
Number of qualified STD’s in 2011
Aeroplane Simulators 15 18 15 13Helicopter Simulators 1 1 1 1Other Devices (FTD, FNPT) 13 16 15 15
Remarks:
Number of certificates: some simulators have or represent more than one aircraft type
Jaarverslag 2011 18
PASSAGIERSRECHTEN
Jaarverslag 2011 19
PERSONEELSAANTALLEN JV 2011
aantalF TE aantalF TEA 77 75,2 78 75,7B 51 50,2 52 50,8C 27 24,2 27 24,8D 18 15,9 15 13,4
totaal 173 165,5 172 164,7
niveau1/01/2011 31/12/2011
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
1/01/20081 /01/2009 1/01/2010 1/01/20113 1/12/2011
aantal personeelsleden
A B C D
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1/01/20081 /01/2009 1/01/20101 /01/2011 31/12/2011
aantal FTE
A B C D
ONDERSTEUNINGSDIENSTEN
Jaarverslag 2011 20
Contactpunt HandicapOp 2 juli 2009 nam België het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met een Handicap aan. In uitvoering van dit verdrag heeft de Ministerraad van 20 juli 2011 beslist dat alle overheidsdiensten over een contactpunt han-dicap moeten beschikken. In onze FOD wordt dit Didier Dubois; zijn concrete taken worden in 2012 samen met de beleidscel uitgewerkt.
Cel strategische en internationale coördinatieDeze cel coördineert onder meer volgende prioritaire actiegebieden:
• Parlementaire vragenCoördinatie van de verdeling en het beantwoorden van de parlementaire vragen binnen de vooropgestelde ter-mijn. In 2011 werden 186 vragen van de Senaat en 270 vragen van de Kamer behan-
deld. Veel vragen hebben betrekking op verkeersveiligheid en reglemente-ring.
• EurocoördinatieDe eurocoördinator waakt over de omzetting van de Europese regelge-ving zoals de omzetting van Europese Richtlijnen en de instemmingsdossiers Verdragen die binnen de bevoegdheid van de FOD Mobiliteit & Vervoer val-len. De eurocoördinator rapporteert aan de FOD Buitenlandse Zaken, het Directiecomité en aan de Europese Commissie via de Permanente Verte-genwoordiging.
Internationale relatiesNaast de eurocoördinatie zijn er ook voor de internationale relaties voor-bereidende en coördinerende taken, onder meer:
A. DE ONDERSTEUNINGSCEL VAN DE VOORZITTER
Jaarverslag 2011 21
- de voorbereiding van de Europese Transportraden;- de coördinatie en beheersing van vergadering bij DGE (Europa) bij Bui-tenlandse Zaken en bij CEI (Interminis-teriële Economische Commissie);- Ad hoc organisatie van overleg met buitenlandse vervoersautoriteiten. Zo werd in 2011een Europees seminarie georganiseerd in Luik voor de Europese Secretaris-sen-generaal van de administraties bevoegd voor Mobiliteit en Transport.
• Het overleg met de gewestenHet Vast College zorgt voor een twee-maandelijks voorafgaand overleg tussen de federale en gefedereerde overheden en kan een gemeenschap-pelijk standpunt over Europese trans-portvraagstukken bevorderen. Het Vast College kan beslissen de discus-sies over bepaalde punten toe te ver-trouwen aan specifi eke werkgroepen die worden samengesteld uit experten aangewezen door elke partij.Het Vast College is samengesteld uit een afgevaardigde van elke federale
of regionale Minister of Staatssecreta-ris die de beleidsdomeinen Mobiliteit en Infrastructuur onder zijn bevoegd-heid heeft; de leidende ambtenaren en een afgevaardigde van de Perma-nente vertegenwoordiging van België bij de Europese Unie. De FOD Mobili-teit en Vervoer neemt het secretariaat van het Vast College waar.
• Project Management Offi cer (PMO)De centrale PMO houdt toezicht over het verloop en de vooruitgang in de lopende projecten binnen de FOD en brengt hierover verslag uit aan het Directiecomité. Per directoraat-gene-raal worden meerdere malen per jaar trilaterale vergaderingen gehouden, in aanwezigheid van de Voorzitter, de PMO, de directeur-generaal met zijn directeurs of diensthoofden en de beleidscel. Tijdens de trilaterale vergaderingen wordt de stand van zaken in de projecten besproken. Om het projectbeheer te optimaliseren wordt momenteel het concept van een structurele databank uitgewerkt.
Jaarverslag 2011 22
• Secretariaat van het DirectiecomitéDe Secretaris van het Directiecomité heeft als taak de vergaderingen van het Directiecomité en het Steering Comittee voor te bereiden, de notulen op te stellen en toe te zien of de ge-maakte afspraken worden nageleefd. De agenda en de beslissingen van het Directiecomité worden gecommu-niceerd naar het personeel. Het Di-rectiecomité neemt beslissingen over maatregelen met organisatorische im-pact (personeel, budget, ICT), neemt kennis van diverse rapporteringen (EMAS, Omzetting Richtlijnen, Boord-tabellen, PMO, Interne Audit...) en geeft aanzet tot nieuwe initiatieven (nieuwe website,...).
• Administratieve Vereenvoudi-gingDe coördinator administratieve ve-reenvoudiging neemt deel aan de vergaderingen van de Dienst Adminis-tratieve Vereenvoudiging bij de Kanse-larij en beheert de lopende projecten
binnen de FOD met een impact op de administratieve vereenvoudiging. Op vraag van de Dienst Administratieve Vereenvoudiging wordt gerapporteerd over de realisatie van deze projecten.
Jaarverslag 2011 23
B. CRISISCEL
Jaarverslag 2011 24
C. INTERNE AUDITInterne Audit is een onafhankelijke en op objectieve wijze zekerheidverstrekkende en raadgevende activiteit. Deze is in het leven geroepen om een meerwaarde te bieden en een verbetering te bewerkstelligen van de werking van een organisatie. Zij helpt de FOD bij het realiseren van haar doelstellin-gen door, via een systematische en gedisci-plineerde aanpak, de doeltreffendheid van het risico- en controlebeheer en de beleids-processen te evalueren en te verbeteren.Haar adviezen, aanbevelingen en raadge-vingen leveren een meerwaarde op voor de FOD en bouwen het bewustwordingsproces omtrent interne controle verder uit. Ze vers-terken de organisatie door de invoering en uitoefening van een zekere controle, waar-door het management beter in staat is om de activiteiten en de bijbehorende risico’s te beheersen en de organisatie te ontwikkelen.
De stafdienst Interne Audit volgt in de ui-tvoering van haar activiteiten de standaar-den van het Instituut van Interne Auditoren (IIA) en de KB’s van 17 augustus 2007 over
interne audit, het auditcomité en de interne controle.
Interne Audit is rapporteert rechtstreeks aan de Voorzitter van de FOD Mobiliteit en Ver-voer en tevens aan het Auditcomité van de Federale Overheid.
In 2011 werden er 4 opdrachten voor ze-kerheidsverstrekking en 3 voor adviesverle-ning uitgevoerd. Verder werden ook de jaarlijks wettelijk ver-plichte interne ISO audits voor de ISO certi-ficering van de diensten Schepenbeheer en Koopvaardij van het DGMV (gecombineerde audit) uitgevoerdAls bijzondere opdracht doet Interne audit ook de coördinatie en opvolging van de ac-tieplannen voor de spoorwegveiligheid n.a.v de diverse auditverslagen en rapporten na het treinongeval van Buizingen in 2010.In 2011 werd ook een globaal strategisch plan opgemaakt voor de verdere uitbouw van een effectieve interne auditafdeling.
Jaarverslag 2011 25
De implementatie van de KB’s van 17 augus-tus 2007 over interne audit, het auditcomité en de interne controle is verder gezet. Het Auditcomité van de Federale Overheid heeft zijn activiteiten verder uitgebreid. In dit kader werden onder meer geregelde bijeenkomsten van de bestaande auditdiensten van de Federale overheid voorzien.
Er wordt samengewerkt met de andere interne en externe zekerheidverstrekkende en raadge-vende dienstverleners, teneinde een adequate auditdekking te verzekeren en dubbele werk-zaamheden zoveel mogelijk te voorkomen.
Tenslotte zijn er de contacten en netwerken buiten de FOD (bv. met het IIA en de andere FOD’s), welke informatie over nieuwe ontwik-kelingen en een mogelijkheid tot benchmarking bieden. De kennis en competentie van de dienst kan zo verder ontwikkeld worden en ten dienste gesteld van de FOD.
Jaarverslag 2011 26
D. EXTERNE COMMUNICATIEDe cel Externe Communicatie is een dienst die afhangt van de voorzitter van het direc-tiecomité en heeft drie kerntaken: relaties met de pers, organisatie van evenementen en klantenmanagement.
- Externe communicatie verstuurde dit jaar 12 persberichten en hield 3 persconferen-ties o.a. over de opening van nieuwe loket-ten, nieuwe e-govermenttoepassingen voor uitzonderlijk vervoer en ook de resultaten van een mobiliteitsenquête van de hele Bel-gische bevolking. Uit een analyse van onze persknipsels blijkt echter dat de media de meeste aandacht had voor verkeersveiligheid en luchtvaart.
- Na de drukte van het Europees voorzitters-chap in 2010 is het op het vlak van evene-menten dit jaar iets minder druk geweest: naast de gebruikelijke seminaries en midda-gen van de mobiliteit (infosessies voor het personeel) waren we voornamelijk aanwezig op het Autosalon en de Belgian Boat Show.
- De klantenbalie kreeg dit jaar 1502 info-vragen en 9812 klachten binnen. Ook dit jaar zien we dat de meeste vragen betrekking hebben op de DIV. 94% van deze klachten werd binnen de deadline afgehandeld en dit dankzij een optimalisatie van het huidige systeem. Om de lat nog hoger te leggen, werd er intens samengewerkt met ICT om een nieuw en toegankelijker systeem op poten te zetten. Dit zal begin 2012 geïmple-menteerd worden.
Het grootste project dit jaar is echter de on-twikkeling van een nieuwe website die half 2012 operationeel zal zijn.
Jaarverslag 2011 27
E. JURIDISCHE DIENST
De juridische dienst is een centrale onders-teuningsdienst die rechtstreeks afhangt van de voorzitter van het directiecomité. De belangrijkste opdrachten van de juridische dienst zijn:
• vertegenwoordiging van de Belgische Staat in gerechtelijke en adminis-tratiefrechtelijke geschillen en/of met het oog op het vermijden van geschillen (precontentieux), al dan niet met bijstand van een advocaat, ook in een Europese of internationale context;
• interne adviesverstrekking in een brede juridische context;
• redactie, nazicht en advies inzake ontwerpen van wet en reglementair besluit;
• behandeling van schadedossiers inzake arbeidsongevallen en verkeersongeval-len met betrekking tot ambtenaren.
In 2011 zijn er 37 nieuwe geschillenprocedures waarvan 11 administratiefrechtelijke voor de Raad van State. Naast deze nieuwe zaken zijn er de lopende, vaak aanslepende geschillen van voorgaande jaren die verdere opvolging vereisen, ook in hoger beroep, in cassatie of voor het Grondwettelijk Hof.
Wat betreft de overige taken zijn in 2011 281 nieuwe dossiers geopend. In vergelijking met 2010 is dit een toename in volume en in be-langrijkheid.
Een van de belangrijkste verwezenlijkingen is de wet van 28 december 2011 tot wijziging van de wet van 19 december 2006 betreffende de exploitatieveiligheid van de spoorwegen, met het oog op de invoering van bestuurlijke boetes. Ook belangrijk is de sterke steun in diverse dossiers betreffende het vervoer te land, meer bepaald het spoorvervoer.
Jaarverslag 2011 28
F. SOCIALE DIENSTDe VZW Sociale Dienst Mobiliteit en Vervoer heeft als doelstelling het verschaffen van materiële en niet materiële hulp op indivi-dueel of collectief vlak aan de begunstigden.De begunstigden zijn alle personeelsleden in actieve dienst (of daarmee gelijkgesteld), de gepensioneerden, de personen ter hunner laste en hun echtgenoten of partners.De hulpverlening kan zowel gebeuren op materieel vlak (vb. tegemoetkoming in de gezondheidszorgen, kindvriendelijke tege-moetkomingen, leningen en voorschotten op wedde en pensioenen,…), als op niet-ma-terieel vlak (vb. morele of psychologische hulp).
Voor het jaar 2011 werden de tussenkomsten van een aantal activiteiten verhoogd:
• -De tussenkomsten van de tand-protheses
• -Afschaffi ng van de franchise bij de tussenkomst in de medische kosten
(vroeger 15 euro)• -Het bedrag van de tussenkomst bij de
preventieve geneeskunde werd vas-tgesteld op maximum 50 euro, en 60 euro voor de begunstigden van 45 jaar en ouder (vroeger respectievelijk 40 en 50 euro).
• -
Aangezien er nog een budgettaire ruimte was, werd er op het einde van het jaar een cultureel initiatief genomen, dat door de begunstigden zeer werd gewaardeerd.
Onze Franstalige sociaal assistente, me-vrouw Françoise Dekeyser, heeft ons met in-gang van 1 juli 2011 verlaten om te genieten van een welverdiend rustpensioen. Zij werd vervangen door mevrouw Christine Cornet.In het begin van het jaar 2011 werd er onder de personeelsleden een wedstrijd georgani-seerd om een logo voor onze Sociale Dienst te ontwerpen. Dit nieuwe logo werd onthuld
Jaarverslag 2011 29
op 20 mei 2011, ter gelegenheid van het feest voor de gedecoreerden en gepensioneerden.
Een overzicht van de tussenkomsten en de na-men en contactgegevens van onze medewerkers zijn terug te vinden op het Intranet onder de rubriek Sociale Dienst. Ook alle aanvraagformu-lieren zijn daar beschikbaar.
STAFDIENSTEN
Jaarverslag 2011 30
A. Politique de mobilité durable et ferroviaire??? En attente
Jaarverslag 2011 31
Jaarverslag 2011 32
B. BUDGET, BEHEERSCONTROLE EN LOGISTIEKDe Stafdienst Budget, Beheerscontrole en Logistiek beheert in samenwerking met het management en hun medewerkers de finan-ciële middelen van de FOD. Dit betreft de opmaak en de uitvoering van de begroting en de boekhouding, zowel inzake uitgaven als ontvangsten. Bovendien ondersteunt de dienst het behee-rsen van de activiteiten van de FOD door het gebruik van instrumenten zoals mana-gementplannen, procesbeschrijving, risico-beheer, boordtabellen, …
De dienst staat ook in voor het logistiek beheer van de FOD en biedt ondersteuning op het gebied van aankoopdossiers. Begin 2011 zijn we gestart met Fedcom, het federale project betreffende de modernise-ring van de overheidsboekhouding. Dit bete-kent ook dat we nu met SAP werken en niet alleen een begrotingsboekhouding, maar ook een algemene boekhouding voeren. Hierdoor zijn de werking van de dienst en de finan-ciële processen in het algemeen grondig herzien.
In 2012 worden onze processen verder geop-timaliseerd en zetten we de eerste stappen in de analytische boekhouding. De onders-teuning wat betreft overheidsopdrachten zal verder worden uitgebouwd.
Jaarverslag 2011 33
Beknopt overzicht van de uitgaven en ontvangsten in 2011 Uitgaven (in 1000 €) Dotatie aan de NMBS, de NMBS-holding en infrabel 2.946.515 Dotatie aan de Post 334.324 Andere uitgaven overheidsbedrijven 299 Beliris 1 138.333 Toelagen intermodaal vervoer 16.169 Andere uitgaven duurzame mobiliteit 400 Studies en acties 436 Vervoer te land 10.450 Luchtvaart 13.421 Maritiem Vervoer 11.808 Mobiliteit en Verkeersveiligheid 17.527 Algemeen beheer - excl ICT 13.356 Algemeen beheer - ICT 18.332 Beleidscel 1.324 Veiligheid en Interopabiliteit Spoor 2.632 Onderzoek ongevallen spoor 342 Regulering luchthaven Brussel-Nationaal en spoor 763 ex-RMT 1.303 Schadevergoedingen 1.865 Lasten van het verleden2 54 Totaal uitgaven 3.529.654
Jaarverslag 2011 34
Ontvangsten Winstaandeel Belgacom 387.054 Winstaandeel De Post 52.104 Beliris1 127.037 Binnenvaart 57 Licenties van spoorwegondernemingen 3 Vergunningen aan de tussenpersonen voor goederenverkeer 70 Veiligheid en interoperabiliteit spoor 6.239 Onderzoek van spoorwegongevallen 709 Luchtvaartbeveiliging 1.778 Onderzoek ongevallen en incidenten luchtvaart 96 Andere prestaties luchtvaart 2.407 Zeevaart en Binnenvaart 643 Corporate Flag State Governance 444 Homologatie van de voertuigen 2.033 Certificatie en de inspectie (mobiliteit en verkeersveiligheid) 975 Uitzonderlijk vervoer 1.823 Commerciële en gepersonaliseerde inschrijving van een voertuig 2.377 Concessievergoeding van de nummerplaten 1.211 Rijbewijzen 124 Regulering van het spoorvervoer 866 Regulering van de exploitatie van de luchthaven Brussel Nationaal 194 Terugbetaling van uitgaven gedaan voor rekening van derden 2.222 Diverse opbrengsten 891
Totaal ontvangsten 591.357
Jaarverslag 2011 35
1Samenwerkingsakkoord tussen de federale staat en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat voorziet in initiatieven om de internationale rol en de hoofdstedelijke functie van Brussel te bevorderen.
2Betalingen volgend uit engagementen die dateren van voor de staatshervorming van 1989 en betrekking hebben op bevoegd-heden die op dat moment werden overgeheveld aan de gewesten
Jaarverslag 2011 36
C. ICTThomas
Jaarverslag 2011 37
Jaarverslag 2011 38
D. P&OInleiding P&O
Vanuit een positief mensbeeld, wil de stafdienst P&O een performante en ge-loofwaardige dienst zijn, die een persoon-lijke dienstverlening garandeert aan de personeelsleden, aan het lijnmanagement en aan de FOD in zijn geheel, rekening hou-dende met de noden van het personeel en deze van de organisatie. Daarom zorgt de stafdienst P&O ervoor
• een performante personeelsadminis-tratie te verzekeren
• het adequaat personeel tijdig ter beschikking te stellen (rekruteringen, bevorderingen…)
• over de ontwikkeling van het perso-neel (opleiding, coaching, senior-ju-nior, leadership…) en van de organisa-tie te waken
• aktief deel te nemen aan de opbouw van de strategie van de FOD (perso-neelsplannen…)
• bij te dragen tot een evolutie van de bedrijfscultuur (interne communicatie)
Rekrutering en selectie
132 recruteringen / aanwervingen / mutaties werden uitgevoerd. Deze 132 selecties zijn als volgt geventileerd:
• 49 niveaus A, 33 niveaus B, 32 niveaus C en 18 niveaus D
• 65 contractuelen en 67 statutairen• 8 rekruteringen via interne markt (vri-
jwillige mobiliteit op federaal niveau)• 14 interne mutaties (binnen de FOD)
Personeelsontwikkeling
• Het diversiteitsplan 2009-2010 werd afgewerkt en geëvalueerd.
o uit een externe audit, is gebleken dat onze FOD op weg is naar een echt geïntegreerd diversiteitsbeleid en zo een van de koplopers binnen de federale overheid aan het wor-den is.o een nieuw plan 2012-2013 werd opgesteld.
Jaarverslag 2011 39
• De 5e cyclus van de ontwikkelcirkels werd afgewerkt en een 6e cyclus opgestart.
• Dankzij een actief opleidingsbeleid volgden de medewerkers van de FOD 5353 dagen opleiding.
• De personeelsleden worden begeleid en ondersteund bij de uitbouw van hun loopbaan:
o Voorbereiding op het examen voor overgang naar niveau B, alge-mene proef, samen met het Fede-raal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen; 46 personee-lsleden op 103 deelnemers van de FOD, zijn geslaagd.o 252 personeelsleden deden mee aan een gecertificeerde opleiding.
• een procedure voor erkenning van opleidingen en diploma’s als ge-lijkgesteld aan gecertifi ceerde oplei-dingen werd uitgewerkt (29 oplei-dingen werden al erkend met positief effect op de loopbaan voor 131 perso-nen).
• Een planning werd uitgewerkt om de wegcontroleurs (zeer specifi eke func-
tie) systematisch opleidingen te laten volgen.
• Organisatieontwikkeling• Coördinatie van de personeelstevre-
denheidsenquête 2011• Herziening van het arbeidsreglement• Toepassing van het Fedcom project
(personeelsuitgaven)• Inzake Leadership
o aanbieding van coaching aan het middle managemento workshops over creativiteit, de-legatie, communicatie in moeilijke omstandighedeno creatie van de intranet pagina’s leadership en terbeschikkingstelling van toolfiches
• eHR project: migratie naar het module Werktijdbeheer
• Interne communicatie• Publicaties
4 nummers van 20 pagina’s van het magazine FM+
240 “target” en aanverwante mails ter bes-temming van een deel of van heel het perso-neel
Jaarverslag 2011 40
55 artikels in de News van het portaal Lotus Notes
o Intranetpagina’s (leadership, preven-tie, rekrutering…)
• Het EMAS communicatieplan werd ge-realiseerd
o leefmilieuverklaringo week Duurzame Ontwikkelingo opvolging van het ecobeheer en sensibilisering over de mogelijke besparingen en over de resultaten via
► affichecampagnes► “news” berichten► artikels in elk nummer van FM+
• Grafi sche bijstand:o 827 aanvragen van andere diensten werden afgehandeld (En-gelstalige visitekaartjes, lay-out van brochures, flyers, affiches, verslagen…)
EMAS
Jaarverslag 2011 41
Dankzij mooie resultaten inzake milieuzorg was de FOD Mobiliteit en Vervoer medio 2010 een van de eerste federale overheidsdiensten die de balans opmaakte van drie jaar EMAS-werking (juli 2007-juni 2010) en de eerste middelgrote federale overheidsdienst (FOD) die dit deed onder de Europese Verordening EMAS III. Na deze succesvolle hercertifi catie van ons EMAS-Milieubeheersysteem, vatten wij onze tweede 3-jarige EMAS-cyclus aan.
De overgang naar de nieuwe 3-jarige EMAS-cyclus juli 2010-juni 2013 was aanleiding tot een grootschalige nieuwe Milieuanalyse van al onze diensten en processen. De EMAS-ac-tieplannen worden daarbij herbekeken om na te gaan of elke vorm van milieurisico wel op passende wijze is afgedekt. In 2011 werd verder gewerkt aan de realisatie van onze ambitieuze actieplannen en werd een aanvang gemaakt met de uitbreiding van de perimeter van ons milieubeheersysteem. Bij het afsluiten van onze eerste EMAS-cy-clus konden wij mooie resultaten voorleggen, zowel wat het ECObeheer van het gebouw City Atrium betreft, als wat onze core business als FOD Mobiliteit en Vervoer betreft. Ook voor het voorbije jaar, is dit weer het geval. Daar
wij evenwel moeten vaststellen dat “de laa-ghangende vruchten” inzake de ecologische voetafdruk van onze huisvesting duidelijk reeds geplukt zijn, werden nieuwe initiatie-ven ontplooid, zowel voor het ECObeheer van het gebouw als voor de Communicatie naar de medewerkers toe.
Gelet op de voorbeeldfunctie ter zake van ons personeel en ondanks de reeds uitstekende resultaten van ons Bedrijfsvervoerplan in het kader van het Decreet op de Luchtkwaliteit van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werd een nog meer ambitieus Mobiliteitsplan voor het personeel geïmplementeerd.
Wat onze core business betreft, kunnen alle Directoraten en betrokken Stafdiensten bi-jzondere milieurealisaties voorleggen, zij het dat sommige projecten wat afgeremd werden door het uitblijven van een regering met vol-heid van bevoegdheden. Enekel voorbeelden van recente realisaties:
Jaarverslag 2011 42
• HET DG MARITIEM VERVOER ZORGDE VOOR EEN CORRIDOR VOOR DE SCHEEPVAART DOORHEEN DE WIND-MOLENPARKEN IN DE NOORDZEE, OM NUTTELOZE (VERVUILENDE) OMVAART OP DEZE DRUKBEVAREN ROUTE TE VOORKOMEN
• NIEUWE, VOORHEEN ONGEKENDE, ICT-MOGELIJKHEDEN ZORGDEN BOVENDIEN VOOR SUCCESVOLLE PROJECTEN VAN E-GOVERNMENT, GOED VOOR EEN VER-MINDERDE ECOLOGISCHE VOETAFDRUK VAN HET EIGEN DEPARTEMENT, MAAR OOK VAN DIE VAN DE BURGERS EN STAKEHOLDERS DIE EEN BEROEP DOEN OP ONZE DIENSTEN. DRIE PRO-JECTEN VAN HET DG MOBILITEIT EN VERKEERSVEILIGHEID GELDEN ALS SCHOOLVOORBEELD VAN GEAVANCEERD E-GOVERNMENT: DE ELEKTRONISCHE TOEKENNING VAN NUMMERPLATEN VIA WEB-DIV), EENZELFDE COMPLEXE WEBAPPLICATIE VOOR DE VERGUN-NINGEN “UITZONDERLIJK VERVOER” (WEB-TEUV) EN DE OPRICHTING VAN EEN KRUISPUNTBANK VOOR DE VOER-TUIGEN TEN BEHOEVE VAN DE INFOR-MATIE-UITWISSELING TUSSEN DIVERSE
FEDERALE DIENSTEN.
• EEN LAATSTE BELANGRIJK VOORBEELD VAN DE MILIEU-IMPULSEN GEGEVEN DOOR ONZE REGLEMENTERING IS DE CRITERIA VAN MILIEUZORG INZAKE DE EXPLOITATIE VAN HET SPOOR OPGE-VOLGD DOOR DE DIENST DUURZAME MOBILITEIT EN SPOORBELEID IN HET KADER VAN DE BEHEERSOVEREEN-KOMST VAN DE FEDERALE STAAT MET DE NMBS-GROEP.
Voor wie meer wil vernemen over onze mi-lieuwerking verwijzen wij naar de EMAS-Leef-milieuverklaring onze website www.mbilit.fgov.be