J AAR - Home — KNMP.nl · Het thema van 2018 is: vertrouwen. Vertrouwen van de patiënt in...

J A A R -V E R S L A G

KON

INKL

IJKE

NED

ERLA

ND

SE M

AAT

SCH

APP

IJ T

ER B

EVO

RDER

ING

DER

PH

ARM

ACIE

K N M P 2 0 1 8

A P O T H E K E R S O R G A N I S A T I E

JAARVERSLAG KNMP 2018

JAARVERSLAG KNMP 2018 5

MISSIE & VISIE

MISSIEDe KNMP bevordert een optimale, wetenschappelijk gefundeerde, innovatieve, farmaceutische patiëntenzorg door

apothekers. Vanuit deze ambitie behartigt de KNMP de belangen van alle apothekers en apotheken.

VISIEDe apotheker verleent individuele farmaceutische patiëntenzorg. Zo zorgt hij voor een veilig en effectief gebruik van

geneesmiddelen. De apotheker coacht de patiënt in zijn geneesmiddelgebruik en bewaakt de medicatieveiligheid. Zo

helpt hij de patiënt om zo lang mogelijk gezond, sociaal en maatschappelijk actief te zijn en zijn kwaliteit van leven te

verhogen.

De apotheker is de farmacotherapeutisch specialist. Hij werkt in de wijk actief samen met huisartsen en wijkverpleeg-

kundigen. Hij werkt in het ziekenhuis actief samen met medisch specialisten en verpleegkundigen. En zowel in als tussen

de beide echelons met collega-apothekers.

De openbare apotheek vormt de meest laagdrempelige zorgvoorziening in de wijk. De apotheek in het ziekenhuis biedt

laagdrempelige specialistisch-farmaceutische zorg.

Apothekers in andere farmaceutische functies (zoals in farmaceutische industrie en distributie, onderwijs en wetenschap,

beleid en uitvoering) en biofarmaceutische wetenschappers bevorderen innovatie en farmaceutische patiëntenzorg.

Apothekers zijn professionals met een kennisdomein en met kernwaarden die door alle leden van de professie worden

gedeeld. De KNMP ondersteunt als beroepsvereniging de individuele apotheker in het handhaven van en het kunnen

handelen naar die waarden. De KNMP ontwikkelt beleid op grond van die waarden, en behartigt gezamenlijke belangen,

zowel voor de beroepsbeoefenaren als voor hun praktijken, de apotheken. Daartoe is de KNMP zowel ontmoetingspunt

voor alle apothekers en apotheekeigenaren, als aanspreekpunt voor de samenleving, die een beroep doet op de apothekers

en apotheken.


VOORWOORD

Het thema van 2018 is: vertrouwen. Vertrouwen van de patiënt in geneesmiddelen en in het verlengde daarvan: in de

apotheker en de apotheek.

Dat vertrouwen in geneesmiddelen wordt op de proef gesteld. Zembla bericht dat er op de productie in verre landen

als China en India onvoldoende controle is. En dat Europa erg afhankelijk geworden is van deze gebieden voor de

geneesmiddelenvoorziening.

Dat blijkt bijvoorbeeld bij de vervuiling van valsartantabletten met nitrosaminen. Het blijft niet bij één recall – meerdere

sartanen zijn besmet. Na de eerste recall besluit het KNMP-bestuur een terugroepactie op patiëntniveau te adviseren.

Geneesmiddelen dienen van onberispelijke kwaliteit te zijn, juist vanwege het vertrouwen dat patiënten in apothekers

stellen.

Het is begrijpelijk dat patiënten door dit soort ontwikkelingen bezorgd zijn. Door terugroepacties, maar ook door de

opnieuw opgelopen geneesmiddelentekorten. Of door publiciteit in Radar, waarin een verslaggeefster voor het tweede

achtereenvolgende jaar op basis van vervalste recepten oxycodon meekrijgt.

Wat kunnen we daar tegenover stellen? De valsartankwestie is maar een voorbeeld van hoe apothekers kunnen staan

voor de kwaliteit van het geneesmiddel. Veel meer voorbeelden zijn in de dagelijkse praktijk te vinden, al is het maar in de

‘gewone’ controles bij meer dan 250 miljoen receptregels per jaar. Wat betreft de vervalste recepten heeft de KNMP ter

aanvulling op de richtlijn Ter hand stellen een standpunt ingenomen. Dat luidt dat de apotheker altijd persoonlijk toezicht

heeft op papieren recepten die passanten aanbieden als het gaat om opiumwetmiddelen van Lijst 1.

De patiënt staat op één. Dat draagt de KNMP bijvoorbeeld uit met de campagne rondom Apotheek.nl, onlangs begonnen.

De website is een cadeautje aan patiënten en mantelzorgers. Meer campagnes zijn in voorbereiding om de patiënt te

laten zien wat de apotheker kan betekenen: over profilering en zichtbaarheid van de beroepsgroep.

Gerben Klein Nulent

Voorzitter KNMP

Den Haag, 17 april 2019


INHOUDSOPGAVE


Inleiding 11

BESTUURSVERSLAGFarmaceutische zorg 12Innovatie 14Deskundigheid 15Informatievoorziening 16Gezond bedrijf 17Vereniging 19Producten en diensten 21Financiële verantwoording 24Risicomanagement 28Overige informatie 30Samenstelling besturen KNMP, WSO, LOA en AGM 32Verklaring gebruikte afkortingen 34

JAARREKENING KNMP 2018

1.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2018 381.2 Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2018 401.3 Kasstroomoverzicht over 2018 411.4 Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening 2018 422.1 Enkelvoudige balans per 31 december 2018 502.2 Enkelvoudige staat van baten en lasten over 2018 512.3 Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening 2018 523. Overige gegevens 54


INLEIDING

Apothekers staan voor de kwaliteit van hun zorgverlening. Hierin worden zij ondersteund door de richtlijnen en standaarden

van de KNMP, zoals het Handvest van de apotheker, de Professionele Standaard en het Professioneel Statuut.

Ook in 2018 ontwikkelt de KNMP verschillende richtlijnen van de Standaard, waaronder Ter hand stellen, Astma,

Diabetes en Consultvoering. Om de Standaard onder de aandacht te brengen bij alle openbaar apothekers, is in het

eerste kwartaal van 2018 een oranje klapper uitgedeeld met daarin samenvattingen van richtlijnen, indicatoren en

andere relevante documenten – waaronder het Handvest. Een update van het Professioneel Statuut, dat de profes-

sionele autonomie in een arbeidsrelatie duidelijk maakt, is onderweg.

De actualisatie van richtlijnen en standaarden weerspiegelt de ontwikkelingen in het vak. Dat doet ook de KNMP

Onderzoeksagenda 2025. Hierin komen de belangrijkste vragen terug die de farmaceutische zorg met wetenschappelijk

onderzoek verder brengen. Bij veel zaken loopt Nederland trouwens al voorop. Met de MFB’s bijvoorbeeld, en de

aanpak van farmacogenetica. Voor de poster met de resultaten van de KNMP Farmacogenetica Pilot is er in 2018 een

prijs op het FIP-congres.

De KNMP kijkt verder vooruit naar de aanbevelingen uit het rapport ‘Versterking van de zorgfunctie van openbaar

apothekers’ van Edwin Velzel en SiRM, opgesteld in opdracht van de bestuurscommissie Dynamo. Apothekers willen zich

inzetten voor meetbare verbeteringen van de patiëntbeleving, een significante verlaging van de medicatiegerelateerde

ziekenhuisopnamen, verhoging van de gezondheidsuitkomsten en verlaging van de integrale zorgkosten per patiënt,

blijkt hieruit.

Al deze zaken komen terug in de Toekomstvisie 2020-2025, die de KNMP in 2019 ontwikkelt. Ook in ontwikkeling

zijn meerjarenafspraken met VWS, zodat de KNMP en het ministerie in overeenstemming zijn over de plannen voor

de beroepsgroep.

Eric Janson

Algemeen directeur KNMP

17 april 2019


FARMACEUTISCHE ZORG

DE PROFESSIONELE STANDAARD FARMACEUTISCHE

ZORG ONDERSTEUNT DE BEROEPSUITOEFENING

VAN OPENBAAR APOTHEKERS. VOOR GOEDE RAND-

VOORWAARDEN VAN FARMACEUTISCHE ZORG

BEIJVERT DE KNMP ZICH BIJ DE OVERHEID, ZORG-

VERZEKERAARS, EN ANDEREN. WAAR MOGELIJK

TREKT DE VERENIGING SAMEN OP MET ANDERE

BEROEPSGROEPEN EN STAKEHOLDERS.

PROFESSIONELE STANDAARDIn 2018 worden verschillende onderdelen van de

Professionele Standaard opgepakt. Zo is de KNMP-

richtlijn Ter hand stellen grondig herzien en eind 2018

geautoriseerd. Waar dit consequenties heeft voor de

KNMP-richtlijn Bereiden wordt deze ook geactualiseerd.

De resultaten van een kwalitatieve praktijktoets in

zes apotheken zijn verwerkt in de conceptrichtlijn

Consultvoering. De KNMP-richtlijn Astma, beschreven

vanuit ketenzorg, bevindt zich nu in de refereerfase. De

KNMP-richtlijn Diabetes is in 2018 onderwerp van een

serie workshops met openbaar apothekers. De input uit

de workshops is verwerkt in de conceptrichtlijn.

De KNMP is actief betrokken bij de herziening van de

multidisciplinaire richtlijn Medicatiebeoordeling. De

multidisciplinaire richtlijn Chronische nierschade is nog

niet geautoriseerd, maar de KNMP werkt vanwege het

belang van de materie wel actief aan implementatie

van onderdelen van de richtlijn. De Leidraad

Medicatieoverdracht dient een richtlijn te worden en het

ministerie van VWS stuurt dit proces aan. De KNMP trekt

hierin samen op met de NVZA.

De implementatie van de

Professionele Standaard be-

hoeft extra aandacht. Daar-

toe is in het eerste kwartaal

van 2018 een klapper uit-

gedeeld met daarin samen-

vattingen van richtlijnen,

indicatoren en andere rele-

vante documenten, zoals het

Handvest van de apotheker. Ook is de Professionele Stan-

daard onder de aandacht gebracht bij de leden tijdens de

regiobijeenkomsten in februari/maart over substitutie, en

de districtsledenbijeenkomsten in mei/juni en oktober/

november, die de Standaard als thema hebben. Tijdens

de workshop op de districtsledenbijeenkomsten maken

deelnemers kennis met consultvoering, respectievelijk

consultvoering rondom antistolling

Het kwaliteitsbeleid ondersteunt de implementatie van de

Professionele Standaard. In 2018 is het kwaliteitsbeleid

opnieuw geformuleerd om dit te realiseren. Dit in

samenspraak met de betrokken stakeholders zoals IGJ,

patiëntenverenigingen en zorgverzekeraars. Voor 2018 ligt

de focus op drie richtlijnen, namelijk Medicatiebewaking,

GDV en Diabetes.

VERANTWOORD GENEESMIDDELGEBRUIKDe KNMP verzet zich fel tegen het besluit van het

kabinet om per 1 januari 2019 bepaalde vitaminen,

mineralen en paracetamol niet meer te vergoeden vanuit

het basispakket. Het risico bestaat dat het gevolg is: het

voorschrijven van duurdere, risicovollere middelen die

wel worden vergoed. Ook verwacht de KNMP dat de

maatregel zal leiden tot therapieontrouw bij kwetsbare

patiënten. In een brief aan de Kamer uit de KNMP haar

zorgen en roept ze Kamerleden op om de pakketmaatregel

niet door te zetten. Moties voor behoud van vergoeding

worden helaas door de Tweede Kamer verworpen. In

december publiceert de KNMP een informatieblad

waarmee apothekers hun patiënten kunnen informeren

over de wijziging.

De IGJ en het CBG besluiten op 5 juli tot een terugroepactie

bij de apotheek van een groot deel van de producten

met valsartan vanwege recent ontdekte onzuiverheden.

Patiënten kunnen volgens de autoriteiten hun voorraad

valsartan opgebruiken, terwijl de onzuiverheid als mogelijk

kankerverwekkend wordt gekenschetst. Intensief overleg

van de KNMP met IGJ en CBG leidt niet tot een ander

standpunt bij de laatste partijen. Op basis van nieuwe

informatie roept het bestuur van de KNMP op 1 augustus


Nederlandse apothekers op patiënten te vragen vervuilde

valsartan terug te brengen naar de apotheek. Deze

gebeurtenissen leveren heel veel vragen op van leden.

Ook in het vierde kwartaal van 2018 vinden op twee

momenten recalls plaats van geneesmiddelen met

valsartan. Het bestuur van de KNMP roept Nederlandse

apothekers wederom op patiënten te vragen vervuilde

valsartan terug te brengen naar de apotheek. De KNMP

wil met IGJ en andere betrokken instanties spreken

over dit soort terugroepacties. Voor de KNMP geldt

patiëntveiligheid als absolute topprioriteit.

De NZa geeft half augustus aan dat de deelprestatie

(bijzondere) magistrale bereiding per 1 januari 2019 ook

in rekening gebracht mag worden als het geregistreerde

UR-geneesmiddel in de handel verkrijgbaar is. De KNMP

heeft hier lang voor gepleit.

SAMENWERKINGDe handleiding Geneesmiddelsubstitutie uit 2013 is in-

houdelijk grondig herzien. De

kern van de herziene handleiding

is de professionele autonomie van

de apotheker. Geneesmiddelsub-

stitutie vereist een aanpak waarin

het speelveld van patiënten, apo-

thekers, voorschrijvers, overheid,

industrie en zorgverzekeraars met

elkaar samenwerken. Dat verbe-

tering nodig is, blijkt bijvoorbeeld

uit de ophef na een rapport van de Patiëntenfederatie

over apothekers die ‘medische noodzaak’ op het recept

negeren. Na de herziening van de handleiding Genees-

middelsubstitutie gaat het traject ‘Verantwoord Wisse-

len’ van het ministerie van VWS in het vierde kwartaalvan

start. Het doel van dit traject is het maken van afspraken

tussen alle betrokkenen: patiënten, apothekers, voor-

schrijvers, verzekeraars en de overheid.

Een werkgroep, bestaande uit leden van KNMP, NHG,

NVvP en patiëntenvereniging MIND ontwikkelt het

multidisciplinaire document ‘Afbouwen SSRI’s & SNRI’s’. De

tekst is het resultaat van beschikbare (wetenschappelijke)

literatuur, kennis over de psychofarmacologie, expert

opinion en praktijkervaringen van zorgprofessionals

en van patiënten. Omdat er nog enkele kennislacunes

zijn rondom het afbouwen van SSRI’s & SNRI’s, is het

evalueren en monitoren van de afbouwschema’s zeer

relevant.

Eind oktober publiceert het CBG een bericht over het

verband tussen hydrochloorthiazide en huidkanker. Vooraf

zijn verschillende beroepsorganisaties zoals de KNMP

betrokken om te voorkomen dat er ‘paniek’ uitbreekt bij

apothekers en gebruikers van hydrochloorthiazide. Er is

weinig reuring ontstaan.

De publiekscampagne

‘Wijs met Medicijnen’,

die in oktober 2017 in

reprise is gegaan, slaat

goed aan bij publiek en

apothekers. In samen-

werking met senioren-

organisatie KBO-PCOB

organiseert de KNMP ‘Wijs met Medicijnen’-bijeenkom-

sten, waarbij een apotheker spreekt over medicijngebruik

bij ouderen. In 2018 zijn al tegen de 40 bijeenkomsten

gehouden, verspreid over heel Nederland. De reacties

zijn louter positief. De bijeenkomsten bieden apothekers

bovendien een prima gelegenheid om hun zorgverlener-

schap over het voetlicht te brengen.

Bijeenkomsten in 2018 (66)

Reeds ingeplande bijeenkomsten 2019

KNMP-HANDLEIDINGGENEESMIDDELSUBSTITUTIE

SEPTEMBER 2018

KO

NIN

KL

IJK

E N

ED

ER

LA

ND

SE

MA

AT

SC

HA

PP

IJ T

ER

BE

VO

RD

ER

ING

DE

R P

HA

RM

AC

IE



INNOVATIE

BINNEN DE FARMACIE ZIJN INTERESSANTE ONTWIK-

KELINGEN GAANDE DIE PASSENDER ZORG MOGELIJK

MAKEN ZOALS FARMACOGENETICA EN PERSOONS-

GERICHTE MEDICATIEBEWAKING IN DE VORM VAN

MEDISCH FARMACEUTISCHE BESLISREGELS (MFB’S).

DE KNMP IDENTIFICEERT KANSRIJKE INNOVATIES EN

STIMULEERT PRAKTIJKONDERZOEK OM DE MEER-

WAARDE ERVAN TE ONDERBOUWEN. TOEGEPAST

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK DIENT VOOR DE

VERDERE WETENSCHAPPELIJKE ONDERBOUWING

EN ONTWIKKELING VAN DE FARMACEUTISCH SPECI-

ALISMEN.

ONDERZOEKSAGENDA 2025De KNMP is gestart met de ontwikkeling van de Onder-

zoeksagenda 2025 voor de farmacie. De agenda identifi-

ceert en prioriteert onderzoeksvragen die de farmaceuti-

sche zorg met wetenschappelijk onderzoek verder brengen.

Bijna 350 reacties zijn binnengekomen naar aanleiding van

de oproep om thema’s aan te dragen

uit de apotheekpraktijk voor de KNMP

Onderzoeksagenda 2025. Naast apo-

thekers worden ook stakeholders – zo-

als collectieven, patiëntenorganisaties en andere koepels

– geconsulteerd. In 2019 wordt de Onderzoeksagenda

onder begeleiding van de Wetenschappelijke Adviesraad

(WAR) gefinaliseerd en gepresenteerd.

INNOVATIE IN DE PRAKTIJKDe KNMP wint in september een prijs op het jaarlijkse

congres van de International Pharmaceutical Federation

(FIP) in Glasgow, in de sectie openbare farmacie, voor de

poster met de resultaten van de KNMP Farmacogenetica

Pilot. 215 patiënten hebben binnen de pilot een

farmacogenetische test en een gepersonaliseerd advies

ontvangen. In 28,5% van de gevallen onderneemt de

openbaar apotheker actie om de farmacotherapie te

wijzigen. De pilot levert veel waardevolle casussen op. De

FIP-jury prijst de pilot om de toonaangevende rol van de

openbaar apotheker in de eerstelijnszorg.

De KNMP stelt in samenwerking met de KNMP-werk-

groep Farmacogenetica adviezen op over de noodzaak om

te genotyperen wanneer de patiënt start met een nieuw

geneesmiddel. Er zijn drie verschillende adviezen voor het

genotyperen van patiënten voorafgaand aan de start van

medicatie: genotyperen is noodzakelijk (systemisch fluo-

rouracil, capecitabine, tegafur, irinotecan en clopidogrel);

genotyperen wordt geadviseerd (codeïne in analgetische

doseringen of bij patiënten met additionele risicofactoren);

en genotypering kan worden overwogen voor individuele

gebruikers (cutaan fluorouracil en tramadol).

De Landelijke Set MFB’s 2019 groeit van 26 naar 27

beslisregels. Nieuw in de set is de MFB ‘overgebruik

triptanen’. De set wordt jaarlijks geactualiseerd door KNMP,

Alphega & Boots apotheek, BENU Apotheken, Pluriplus,

Service Apotheek en NFZ.

MFB’SK N M P - R E G I O -B I J E E N K O M S T E N

Aanmelden via knmp.nl/regiobijeenkomsten

Met praktische tips, interessante casussen en een workshop ‘Klinisch redeneren’.


DESKUNDIGHEID

IN AANSLUITING OP DE ERKENNING VAN HET SPE-

CIALISME OPENBAAR APOTHEKER ZET DE KNMP IN

OP OVERHEIDSFINANCIERING VAN DE VERVOLG-

OPLEIDING. HET VWS-GESUBSIDIEERDE STIMULE-

RINGSPROGRAMMA COMPETENTIEONTWIKKELING

OPENBAAR APOTHEKERS (STIPCO) IS SINDS 2016

BESCHIKBAAR VOOR VERDERE ONTWIKKELING VAN

COMPETENTIES EN VAARDIGHEDEN.

VERVOLGOPLEIDING OPENBAAR APOTHE-KERMedio 2018 wordt duidelijk dat het ministerie van VWS de

vervolgopleiding niet met een beschikbaarheidsbijdrage zal

financieren. Een definitieve afwijzing volgt eind 2018. Als

reden geeft het ministerie aan dat financiering in strijd zou zijn

met wetgeving. De KNMP kan zich niet in de argumentatie

vinden, maar kan een beschikbaarheidsbijdrage juridisch

gezien ook niet afdwingen. Andere mogelijkheden tot

overheidsfinanciering worden in 2019 onderzocht.

Enkele activiteiten en resultaten die gepland zijn na het

verkrijgen van de financiering – zoals de oprichting van een

opleidingsinstituut en de centrale werving en selectie van

opleiders, opleidingsplaatsen en apothekers in opleiding

– kunnen geen doorgang vinden. Andere activiteiten

en resultaten kunnen ook zonder overheidsfinanciering

plaatsvinden. Zo is er een meerjarenagenda voor de

doorontwikkeling van het curriculum opgesteld. Naar

aanleiding van de evaluatie van de centrale studiedagen zijn

er diverse pilots uitgezet om het onderwijs én de opleiding

voor opleiders te professionaliseren. Het praktijkonderzoek

tijdens de vervolgopleiding is opnieuw georganiseerd in

samenwerking met universiteiten en nascholingsinstituten.

Tevens is de planning en organisatie van de vervolgopleiding

voortaan bij de KNMP in huis ondergebracht. Op deze

manier sluiten beleid en uitvoering beter op elkaar aan.

STIPCO EN POSTREGISTRATIEFASE De WSO vestigt in september extra aandacht op StiPCO met

vier scholingsdagen, verspreid in het land. Tijdens de StiPCO-

dagen kunnen apothekers zelf een programma samenstellen

uit twintig workshops. Minister Bruins van Medische Zorg

en Sport spreekt bij de laatste StiPCO-dag op donderdag 27

september in Rotterdam. Zo’n 150 apothekers zijn aanwezig

bij de toespraak van de minister en de discussie die daarop

volgt. De StiPCO-dagen worden gewaardeerd met een

8,1. Ook beveelt 96% de scholingsdagen aan bij collega-

apothekers, blijkt uit een evaluatie onder 430 deelnemers.

De in 2017-2018 met StiPCO-subsidie opgeleide

intervisiecoaches presenteren zich in het najaar van 2018

op de KNMP-website. Een nieuwe groep gaat in 2018 van

start. De deelnamecijfers aan intervisie blijven groeien.

Openbaar apothekers benutten in 2018 57% van het

maximaal aantal te behalen StiPCO-punten, 3 procentpunt

meer dan in 2017. Sinds 2018 kunnen ook leden van het

apotheekteam met StiPCO-subsidie een aantal scholingen

volgen, zoals Farmabuddy.

LIFE LONG LEARNINGDe KNMP start in 2018 met het in kaart brengen van de

gewenste verdieping en differentiatie van kennisgebieden

van openbaar apothekers, onder meer door de WSO-SIG’s.

Dit wordt in 2019 verder opgepakt in samenspraak met het

Centraal College. Ook voor de competentieontwikkeling van

apothekers in onderzoeks- en onderwijsfuncties wordt een

plan gemaakt, inclusief academische werkplaatsen.

Het Centraal College heeft het Besluit opleidingseisen

ziekenhuisfarmacie, in samenspraak met de NVZA, herzien.


GOEDE INFORMATIE-UITWISSELING IS IN DE GE-

ZONDHEIDSZORG ONONTBEERLIJK OM GEÏNTE-

GREERDE (FARMACEUTISCHE) PATIËNTENZORG TE

KUNNEN LEVEREN BINNEN DE KETEN EN OM DE

PATIËNTVEILIGHEID TE GARANDEREN. DE KNMP

ZET ZICH IN VOOR VERBETERING VAN DE UITWISSE-

LING, IN SAMENSPRAAK MET PATIËNTENORGANISA-

TIES, KOEPELS VAN ZORGVERLENERS, GEBRUIKERS-

VERENIGINGEN EN SOFTWAREHUIZEN. DAARBIJ

BEWAAKT EN ONDERSTEUNT DE KNMP DE INVOE-

RING VAN WET- EN REGELGEVING, ZOALS DE AVG.

BETROUWBARE MEDICATIEGEGEVENSDe betrouwbaarheid van patiëntgegevens is verhoogd

door afspraken met stakeholders over samenwerking, stan-

daardisatie en verbeterde datakwaliteit. Dit in overeen-

stemming met de afspraken binnen het Informatieberaad.

Tevens is het LSP-verbeterplan afgerond.

De invoering van de Informatiestandaard Medicatieproces,

waarmee de apotheker niet alleen gestandaardiseerde lo-

gistieke maar ook behandelinformatie over de patiënt ont-

vangt, is gestart. De impact op de zorg aan de patiënt, het

werken in de apotheek en de informatie-uitwisseling wordt

in kaart gebracht. Tevens is een sectoraal implementatie-

plan opgesteld, samen met apotheekorganisaties, gebrui-

kersverenigingen en softwarebedrijven.

De Advies Commissie Informatie Beleid (ACIB) is van start

gegaan. Deze commissie streeft naar afstemming binnen

de sector en adviseert over het KNMP-beleid op gebied

van informatievoorziening en -uitwisseling in de apotheek

en over de vertegenwoordiging van apothekers en apothe-

ken in overleg op dit gebied. De apotheken worden verte-

genwoordigd door LOA, NAPCO en ASKA, de apothekers

door NedAIS, WSO en NVZA.

CONTROLESDe KNMP heeft samen met apothekers en softwareleve-

ranciers het voorschrift over basisinstellingen van het apo-

theekinformatiesysteem (AIS) herzien. Apothekers kunnen

met de aangepaste instellingen testen of het systeem een

melding geeft wanneer er geen kinderdosering is voor

het betreffende geneesmiddel. Verder zijn de overgevoe-

ligheids- en zwangerschapscasussen uitgebreid met een

extra controle. Met het KNMP-voorschrift kunnen apothe-

kers hun medicatiebewakingsinstellingen controleren en

aanpassen om zo het veilig gebruik van medicijnen verder

te vergroten.

Het papieren recept voor

geneesmiddelen, en in

het bijzonder opioïden,

moet verdwijnen. Dit

stelt KNMP-voorzitter

Gerben Klein Nulent tijdens een uitzending van het con-

sumentenprogramma Radar op 29 oktober 2018. Het pro-

gramma toont hoe een journalist met verborgen camera bij

een aantal Nederlandse apotheken de pijnstiller oxycodon

meekrijgt dankzij een vervalst recept. De Kamervragen

over de uitzending zijn aanleiding voor minister Bruins om

de zeven door de journalist van Radar bezochte apothekers

voor een gesprek uit te nodigen. In dit gesprek is naast het

digitaal verzenden van recepten ook besproken een proto-

col op te stellen voor het omgaan met recepten op papier

in de categorieën: handgeschreven, opioïden, passanten.

AVGPer 25 mei 2018 is de Algemene Verordening Gegevens-

bescherming (AVG) in Europa van toepassing. De KNMP

faciliteert onder meer met een dossier op KNMP.nl met

daarin verduidelijking van begrippen als de Functionaris

Gegevensbescherming (FG), het verwerkingsregister, prak-

tijkcasussen en vragen en antwoorden. De cursus ‘AVG

in de openbare apotheek’ is een groot succes, zowel qua

deelname als waardering.

De AP nuanceert haar eerdere standpunt over het begrip

‘grootschalige verwerking van persoonsgegevens’ voor

openbare en ziekenhuisapotheken na afstemming met de

KNMP. Elke apotheek die gemiddeld aan meer dan 10.000

patiënten per jaar farmaceutische zorg verleent, verwerkt

op grote schaal bijzondere persoonsgegevens. Voor deze

apotheken is het verplicht een FG aan te stellen.

INFORMATIEVOORZIENING


DE APOTHEKER KAN ALLEEN GOEDE FARMACEU-

TISCHE PATIËNTENZORG VERLENEN ALS AAN DE

VOORWAARDEN VOOR EEN GEZONDE BEDRIJFS-

VOERING IS VOLDAAN. DAAROM WERKT DE KNMP

OP BRANCHENIVEAU AAN VERBETERING VAN RAND-

VOORWAARDEN, ZOALS VOLDOENDE PERSONEEL,

ADEQUATE BEKOSTIGING EN VERMINDERING VAN

REGELDRUK. DE BELANGENBEHARTIGING EN HET

BELEID ZIJN MEDE GERICHT OP HET WEGNEMEN

VAN BELEMMERINGEN, ZOALS DE NEGATIEVE GE-

VOLGEN VAN DE FMD.

VERMINDERING REGELDRUKDe KNMP is een van de koepelorganisaties in de zorg die

in de eerste drie maanden van het jaar deelneemt aan de

schrap- en verbetersessies om de administratieve lasten

te beperken, georganiseerd met steun van het ministerie

van VWS. Minister Bruins krijgt eind maart het resultaat

van de ‘schrapsessies’ overhandigd, een lijst van 62 te

schrappen regels. VWS stelt voor openbaar apothekers

een agenda en een globale aanpak op over de te schrappen

regels als onderdeel van het Actieplan (Ont)Regel de Zorg,

dat op 22 mei door de ministers De Jonge en Bruins en

staatssecretaris Blokhuis is gepresenteerd.

De KNMP streeft ernaar dat alle apotheken in Nederland

medicijnafval van burgers innemen en dat gemeenten

borg staan voor gratis vervoer en verwerken. Uit het

derde ‘KNMP-onderzoek

Medicijnafval, uitgevoerd

in 2018, blijkt dat

de inzameling van

medicijnafval in 93%

van de Nederlandse

gemeenten inmiddels

goed is geregeld. Mede

dankzij de steun van de

KNMP zijn apothekers

er in geslaagd om in

nagenoeg alle gemeenten te komen tot goede afspraken.

Bij het eerste onderzoek in 2016 was dit in nog maar 55%

van de gemeenten het geval.

GENEESMIDDELENTEKORTENDe KNMP vraagt in 2018 het hele jaar aandacht voor de

steeds maar weer groeiende geneesmiddeltekorten. Uit

cijfers van KNMP Farmanco blijkt dat in 2018 het aantal

tekorten gegroeid is naar 769. Belangrijke tekorten zijn de

anticonceptiepil, parkinsonmedicatie, het meningokokken-

vaccin, disulfiram en NSAID’s als ibuprofen en naproxen.

In overleg met onder meer het CBG stelt de KNMP prak-

tische wenken op voor apothekers bij een aantal van deze

tekorten, zoals gedoseerd uitleveren en omzettingsadvie-

zen.

Twee maatregelen van de Werkgroep Geneesmiddelente-

korten, waar de KNMP deel van uitmaakt, treden in wer-

king. Vanaf januari is de generieke toestemming van de IGJ

voor het importeren van producten van kracht geworden.

Vanaf augustus is het mogelijk om deze geneesmiddelen

te vergoeden. De KNMP, Bogin en VIG zijn opdrachtge-

vers van een onderzoek van Berenschot naar de invloed

van het preferentiebeleid op tekorten, dat in maart wordt

gepresenteerd. De partijen concluderen: een versoepeling

van het preferentiebeleid is gewenst.

GEZOND BEDRIJF

K N M PO N D E R Z O E KINZAMELING MEDICIJNAFVAL 2018

KO

NIN

KL

IJK

E N

ED

ER

LA

ND

SE

MA

AT

SC

HA

PP

IJ T

ER

BE

VO

RD

ER

ING

DE

R P

HA

RM

AC

IE


KNMP-HANDLEIDINGGENEESMIDDELSUBSTITUTIE

SEPTEMBER 2018K

ON

INK

LIJ

KE

NE

DE

RL

AN

DS

E M

AA

TS

CH

AP

PIJ

TE

R B

EV

OR

DE

RIN

G D

ER

PH

AR

MA

CIE



In augustus verzoekt de KNMP de Tweede Kamer in een

brief aanvullende garanties in de wetgeving in te bou-

wen om te voorkomen dat geneesmiddelentekorten

verder oplopen. Onder meer door aanpassingen van de

Wet geneesmiddelenprijzen en de herberekening van het

Geneesmiddelenvergoedingssysteem lopen de tekorten

naar verwachting verder op. De invoering van de FMD en

de Brexit zullen mogelijk het verkrijgen van alternatieven

bemoeilijken.

Diverse partijen opperen om een zogeheten ijzeren voor-

raad van geneesmiddelen te creëren. De KNMP steunt

het voorstel. Rondom het tekort aan de parkinsonmedi-

catie levodopa/carbidopa 100/25 mg en 50/12,5 mg pu-

bliceren de KNMP en de NVN praktische adviezen voor

artsen en apothekers. Het tekort aan de anticonceptiepil

met ethinylestradiol en levonorgestrel krijgt veel aan-

dacht van de media. De KNMP dringt samen met de or-

ganisaties NOVA, VNVA, NVR en NHG bij minister Bruins

aan op aanpak van dit tekort.

FMDDe KNMP zet zich samen met de ASKA, NVZA en LHV

Apotheekhoudenden binnen de Stuurgroep FMD in voor

een efficiënte implementatie en financiering van de FMD,

die van toepassing wordt op 9 februari 2019.

Het ministerie van VWS zegt voor de financiering van

de implementatie 57,1 miljoen euro per jaar toe aan de

Tweede Kamer. Uniforme afspraken over de meerkosten

kunnen openbaar en ziekenhuisapothekers en zorgverze-

keraars zelf maken, volgens het ministerie.

De IGJ kondigt een ‘soft launch’ aan van de FMD. Deze

moet ervoor zorgen dat eventuele fouten in de begin-

periode van de FMD de geneesmiddelenvoorziening niet

onnodig onder druk zetten. Als er geen twijfel is over de

authenticiteit van het geneesmiddel, hoeven apothekers

op dat moment signalen uit het nationale verificatiesys-

teem nog niet te melden.

PROFESSIONEEL STATUUT Begin 2018 geven de besturen van KNMP en NVZA geza-

menlijk een werkgroep de opdracht voor actualisatie van

het Professioneel Statuut, dat samenhang en consequen-

ties verklaart van wetten – Wkkgz, Geneesmiddelenwet,

Wet BIG, Zorgverzekeringswet – en de Professionele

Standaard Farmaceutische Zorg voor de Openbaar Apo-

theker of de Beroepsstandaard Apotheken van het Zie-

kenhuis. Een concept van de werkgroep wordt voorgelegd

voor commentaar aan de besturen van LOA, WSO, AGM,

ASKA, VZA, VJA, Jong NVZA, NVZA en KNMP, alsmede

aan klankbordgroepen van de districten, de SIG Ethiek en

filosofie van de farmacie en de ledenvergadering van de

NVZA. Een volgende stap is draagvlak verkrijgen onder

werkgevers van openbaar en ziekenhuisapothekers.

Groothandels zullen risicogestuurd controleren of de codes op de genees-middelenverpakkingen authentiek zijn.

FALSIFIED MEDICINES DIRECTIVE (FMD)

W I E

WA A R O MAlle nieuw op de markt te brengen verpakkingen van een receptplichtig geneesmiddel in Europa hebben vanaf 9 februari 2019 een unieke identificatiecode, die is vastgelegd in een centrale databank. Apotheekhoudenden geven dan alleen geneesmiddellendoosjes met geldige identificatiecodes (een 2D-code) uit.

WAT

WA A R

In de strijd tegen geneesmiddel- vervalsingen wordt een nieuwe Europese wet van kracht, de Falsified Medicines Directive (FMD).

De stichting Nederlandse Medicijnen Verificatie Organisatie (NMVO) begeleidt de introductie van het nieuwe Europese systeem in Nederland. De NMVO is verantwoordelijk voor het bouwen en testen van de nationale databank en informeert alle betrokken partijen over het proces.

De vereiste scancontrole mag op enig moment* in het apotheekproces voor het ter hand stellen plaatsvinden. De apotheekhoudende in Nederland heeft hierin een vrije keuze.

Fabrikanten zijn verantwoordelijk voor het aanbrengen van de code op de ge-neesmiddelenverpakkingen. Ook voorzien zij elke verpakking van een antiknoei-systeem, bijvoorbeeld een zegel.

Apotheekhoudenden controleren – als laatsten in de keten – of de 2D-code wordt vermeld in de nationale databank en of de verzegeling intact is. Als dat niet het geval is geeft de apotheekhoudende het geneesmiddel niet mee aan de patiënt.

Software

OPSTARTKOSTEN

Hardware

WA N N E E R

STRUCTURELE KOSTEN

2018 2019

start 9-2-19

SCENARIO’S EN KOSTEN*

SCENARIO 126,6 mln

SCENARIO 246,2 mln

SCENARIO 365 mln

Adviesbureau Roland Berger berekende in een Business Impact Analyse 3 scenario’s voor het moment van scannen in de apotheek:

1 afmelden bij ontvangst/inladen voorraad2 afmeldenbijterhandstellinginclusiefverificatie3 afmelden bij terhandstelling.

De meest gunstige variant heeft een hoge reactietijd (0,1 seconde) en een laag percentage foutmeldingen (0,001%). De scenario’s lopen uiteen van 12,8 tot 66,5 miljoen euro.

Versie december 2017

Personeel


DE KNMP SCHEPT DE VOORWAARDEN VOOR DE

APOTHEKER OM ALS GENEESMIDDELEXPERT EN

MAATSCHAPPELIJK BETROKKEN ZORGVERLENER

DEEL UIT TE MAKEN VAN DE ZORGKETEN EN VAN

LOKALE, REGIONALE EN LANDELIJKE NETWERKEN.

LEDEN UIT ALLE SEGMENTEN ZIJN BETROKKEN BIJ

DE VERENIGING VIA DE SECTIES, SIG’S, LEDENBIJ-

EENKOMSTEN, KLANKBORDGROEPEN EN DE BY IN-

VITATION ONLY (BIO-)MEETING.

CONGRESSEN EN SYMPOSIABijna 1200 leden bezoeken

het KNMP Voorjaarscongres

met als thema Patient Power.

Het dagprogramma is mede

vormgegeven door prof. dr.

Peter de Smet, die vooraf-

gaand aan zijn presentatie

uit handen van de voorzitter

de erepenning van de KNMP

krijgt uitgereikt. Het thema

van het KNMP Najaarscon-

gres is Maag, darm en lever.

Bij het afscheidssymposium van KNMP-directeur Léon

Tinke in januari spreekt minister Bruins positieve woorden

over apothekers: “Zorgverleners moeten de handen ineen-

slaan, en de expertise van apothekers is daarbij keihard

nodig. Bijvoorbeeld voor ouderen die acht verschillende

geneesmiddelen gebruiken. En voor het gezamenlijk inko-

pen en doelmatig inzetten van dure medicatie door zieken-

huisapothekers.”

Als afsluiting van het jubileumjaar ontvangen alle leden

van de KNMP in februari het boek

Geneesmiddel in beeld, met histo-

rische geneesmiddelenreclames.

Hierin komt tevens de geschie-

denis van KNMP-afdelingen GIC

en LNA aan bod.

BIJEENKOMSTEN EN COMMUNICATIEVerenigingsbijeenkomsten zijn essentieel voor het gesprek

met de leden en het uitwisselen van kennis. Ruim 400 leden

nemen deel aan vijf KNMP-regiobijeenkomsten rond het

thema geneesmiddelsubstitutie in februari/maart. Hierin

wordt onder meer de vernieuwde Handleiding Genees-

middelsubstitutie toegelicht, de kans op nocebo-effecten

wordt besproken en de ins en outs van het toepassen van

biosimilars komen aan bod. De bijeenkomsten worden ge-

waardeerd met een 7,5 tot 7,8.

De districtsledenbijeenkomsten van mei/juni gaan over de

Professionele Standaard, waarmee onder supervisie van

de WSO het vak van apotheker verder ontwikkeld wordt.

De bijeenkomsten worden ge-

waardeerd met een 7,6. Thema

van de districtsledenbijeen-

komsten in november is an-

tistolling.

In navolging van de wens van

districtsklankbordgroepen is

een netwerk tot stand ge-

bracht tussen de regionale samenwerkingsverbanden van

apothekers om informatie-uitwisseling over projecten mo-

gelijk te maken. De deelname aan het ledennetwerk op de

beveiligde zorg-app Siilo groeit naar 2826 (februari 2019).

KNMP-leden ontvangen via Siilo directe alert-meldingen

van de KNMP bij actualiteiten. De leden van de districts-

klankbordgroepen gaan Siilo gebruiken om onderling nog

VERENIGING


K N M P N A J A A R S C O N G R E S

M A A G D A R M & L E V E R

DINSDAG 9 OKTOBER 2018

BEATRIX THEATER UTRECHT

congresboekje najaarscongres MDL.indd 1 10-09-18 14:10

K N M P - VO O R JA A R S C O N G R E S

P A T I E N T DINSDAG 13 MAART 2018

BEATRIX THEATER UTRECHT

P O W E R


congresboekje Patient Power.indd 1 13-02-18 16:34

M E L D U A A N >

DISTRICTSLEDEN-B I J E E N K O M S T E N

ANTISTOLLING: EEN BLOED-SERIEUZE ZAAK


makkelijker en veiliger informatie uit te wisselen.

REGIONALE SAMENWERKINGVerenigingsondersteuning inventariseert de regionale sa-

menwerkingsverbanden van apotheken in Nederland. Doel

is de kennisdeling tussen lokale en regionale apothekersver-

enigingen te faciliteren. De inventarisatie laat zien dat overal

in het land apothekers zijn verenigd. De apothekersgroepen

verschillen onderling qua grootte, activiteiten en veranke-

ring in het regionale zorgnetwerk. Alle groepen stellen zich

ten doel een aanspreekpunt te zijn namens de regionale

farmacie en deel te nemen aan regionale overlegstructuren.

SECTIES De leden van de secties AGM en LOA kiezen nieuwe be-

stuursleden. Bij de sectie AGM neemt Jaap Claessens de

plaats in van Richard van Slobbe. Bij de sectie LOA volgt

Jacco Pesser Dick Bouma op. De secties LOA en WSO

organiseren goed bezochte sectieledenvergaderingen tij-

dens de KNMP Congressen.

De bijeenkomst over apotheekbereiding die de sectie

AGM organiseert op 8 maart leidt tot een levendig debat

over de kansen die dit biedt op verlaging van genees-

middelkosten. In november organiseert AGM een net-

werkbijeenkomst gericht op studenten, jonge Apothekers

Geneesmiddel & Maatschappij en de mentoren van het

AGM-mentornetwerk.


DE PRODUCTEN EN DIENSTEN VAN DE KNMP ON-

DERSTEUNEN DE APOTHEKER. DE KNMP WERKT

VOORTDUREND AAN VERBETERING EN DOORONT-

WIKKELING VAN DE ESSENTIËLE NASLAGWERKEN EN

PRAKTISCHE TOOLS.

APOTHEEK.NLDe KNMP-publiekswebsite Apotheek.nl is door het Ne-

derlandse publiek verkozen tot Beste Website van het

Jaar 2018 in de categorie Gezondheid. De KNMP wil met

Apotheek.nl juist medicijngebruik onder patiënten bevor-

deren en de apotheker profileren als geneesmiddelexpert

en zorgverlener. De website trekt maandelijks 1,3 miljoen

bezoekers.

Apotheek.nl is voortdurend in ontwikkeling. Zo voegt de

KNMP in 2018 80 video’s toe waarin apothekers onder

meer de werking en het gebruik van een medicijn toelich-

ten. Ook is er een barcodescanner op Apotheek.nl gelan-

ceerd, waarmee het intypen van ingewikkelde medicijnna-

men verleden tijd is. Na het scannen van de barcode op

een medicijndoosje komt de bezoeker van Apotheek.nl

direct uit bij de bijbehorende medicijnuitleg.

De KNMP en zes andere zorgorganisaties (Patiëntenfedera-

tie, CBG, NHG, Lareb, Pharos en Nivel) tekenen op 15 no-

vember een intentieverklaring voor vindbare en betrouwba-

re medicijninformatie op het internet. De eerste stap die ze

met elkaar zetten, is het beter op elkaar afstemmen van vier

websites: Apotheek.nl, Thuisarts.nl, CBG-meb.nl en Lareb.nl.

SFKVWS bekrachtigt de samenwerking met de SFK in elk geval

voor de komende twee jaar. VWS heeft hierdoor toegang

tot landelijke cijfers en kan voor analysevragen een beroep

doen op de SFK.

De SFK levert van apo-

thekers die dat willen de

informatie over IMM-re-

cepten van opiumwet-

middelen door aan de

IGJ. Daarmee levert de SFK een bijdrage aan de vermin-

dering van de administratieve lasten voor apothekers én

aan de efficiency van de toezichtfunctie van de IGJ. De

kwaliteitsindicatoren over kalenderjaar 2017 berekent de

SFK met behulp van patiënt-pseudoniemen. Hierdoor be-

trekt de SFK op anonieme wijze de zorg die elders gele-

verd wordt bij het berekenen van de kwaliteitsindicatoren

van de openbare apotheek.

KNMP KENNISBANKDe nieuwe vormgeving van de KNMP Kennisbank is suc-

cesvol gelanceerd in het eerste kwartaal. Het gaat onder

meer om een verbeterde weergave, een nieuwe zoek-

functie en direct in de bron starten met zoeken. Na een

tweede upgrade, later in het jaar, kunnen gebruikers fa-

voriete pagina’s opslaan, een eigen filterset instellen en

hun geschiedenis bekijken. Deze functionaliteiten helpen

bezoekers sneller hun informatie te vinden.

PRODUCTEN EN DIENSTEN

Apotheek.nl

Apotheek.nlDeskundige informatie van uw apotheker

Beste

Alles over

uw medicijn?


K N M P K E N N I S B A N KNIEUW IN DE

WERKEN MET FAVORIETEN

• Sla je favoriete pagina’s op in een lijst

• Markeer je eigen set filters als favoriet

• Vind sneller informatie

HISTORIE INZIEN

• Bekijk recent bezochte pagina’s

• Raadpleeg recente zoekopdrachten


INFORMATORIUM MEDICAMENTORUMIn het IM zijn 40 nieuwe stoffen opgenomen. Een kwart

hiervan zijn monoklonale antilichamen. Ook zijn hoofd-

stukken over onder meer analgetica (NSAID’s en overige

analgetica), cardiotonica, hoofdpijnmiddelen, immunomo-

dulantia, immunosuppressiva, maagdarmmiddelen, mid-

delen bij peptische aandoeningen, oncolytica (alkylerende

stoffen), psychofarmaca (antidepressiva), psychofarmaca

(overige psychofarmaca), sympathicolytica (α-blokkers),

sympathicomimetica, trombolytica, vermageringsmidde-

len, vertigomiddelen grondig herzien en uitgebreid op ba-

sis van nieuwe behandelrichtlijnen. Verder is het IM verrijkt

met informatie over verminderde leverfunctiewaarden en

met informatie over afbouwen en switchen van antide-

pressiva, antipsychotica en benzodiazepine-agonisten.

G-STANDAARDDe KNMP start met het opstellen van doseeradviezen

bij patiënten met morbide obesitas of bij patiënten die

bariatrische chirurgie hebben ondergaan. Voor het op-

stellen van deze adviezen is de KNMP-werkgroep Obe-

sitas en bariatrische chirurgie met apothekers, artsen en

onderzoekers opgericht. Het ZonMw-project Dialyse is

afgerond. In totaal zijn voor 235 geneesmiddelen the-

rapeutische dialyseadviezen beschikbaar gesteld in de

G-Standaard. Het project is gefinancierd door ZonMw, de

Nierstichting en de KNMP.

Op initiatief van het Kinderformularium en de werk-

groep Neonatale Farmacologie stelt de KNMP landelijke

doseeradviezen op voor veelgebruikte geneesmiddelen

bij neonaten. Doel van dit Neodose-project is harmoni-

satie van medicijngebruik bij pasgeboren baby’s. Als eer-

ste is geïnventariseerd welke medicijnen bij neonaten

vaak worden toegepast; dit blijken er 93 te zijn. Hiervan

zijn er 14 geselecteerd voor de pilot. De vastgestelde,

op consensus gebaseerde doseeradviezen worden in

het Kinderformularium, het IM en de G-Standaard ge-

publiceerd.

Een nieuwe versie van de interactiebewaking op QT-ver-

lengers is ontwikkeld en beschikbaar gesteld. Deze be-

waking is herzien door een speciaal daarvoor opgerichte

KNMP-werkgroep. De nieuwe bewaking is genuanceer-

der doordat de QT-verlengers zijn ondergebracht in ver-

schillende categorieën. Aanleiding voor de herziening is

kritiek vanuit de praktijk op de huidige medicatiebewa-

king voor QT-verlengde medicatie, zowel op het advies

als op de hoeveelheid signalen.


FINANCIËLE VERANTWOORDING

Bij dit jaarverslag is de jaarrekening 2018 opgenomen van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering

der Pharmacie (hierna: de KNMP). Deze jaarrekening bevat de geconsolideerde balans en winsten verliesrekening van

KNMP Vereniging en haar 100% groepsmaatschappijen KNMP Holding B.V., Z-Index B.V., SID B.V. en ORIA B.V. In ORIA

B.V. vinden momenteel geen activiteiten plaats.

JURIDISCHE STRUCTUUR KNMP

KNMP Vereniging

KNMP Holding B.V.

Z-Index B.V. ORIA B.V.SID B.V.

StichtingFarmaceutische

Kerngetallen


De activiteiten van de KNMP-bureauorganisatie vinden voornamelijk plaats binnen KNMP Holding B.V. en haar 100%

groepsmaatschappijen.

ORGANOGRAM KNMP-BUREAUORGANISATIE

Cluster Beleid & Ontwikkeling Dienstverlening

Algemeen directeur

Verenigings-ondersteuning

Farmaceutische zorg, onderzoek && Innovatie

Farmacie & Markt LNA

Z-Index

Finance &Control

FacilitaireDienst

GIC

Communicatie

Personeel & Organisatie

Stafbureau

ICT & BI

SFK

Specialismen Farmacie


RESULTAATONTWIKKELING

De KNMP heeft het boekjaar afgesloten met een negatief netto resultaat van € 1,0 miljoen, terwijl een tekort van € 1,4

miljoen was begroot. Over 2017 is een negatief netto resultaat gerealiseerd van € 1,2 miljoen. Het begrote tekort over

2018 is nagenoeg volledig toe te rekenen aan de verstrekte kortingen op de contributies conform de afspraken van de

contributieregeling voor de jaren 2018 en 2019.

In operationele zin is in 2018 een bedrijfsresultaat behaald dat circa € 490.000 hoger (beter) was dan het begrote

bedrijfsresultaat van € 1,5 miljoen negatief.

Het bedrijfsresultaat is ten opzichte van de begroting in belangrijke mate beïnvloed met hogere contributie-opbrengsten

door een toename in leden, opbrengsten uit congressen en een beperking van ingecalculeerde incassoverliezen. De

bedrijfskosten zijn iets hoger uitgevallen dan begroot.

Het positieve saldo van financiële baten en lasten is lager dan begroot en lager dan vorig jaar voornamelijk door waarde-

dalingen van beleggingen in 2018 en aanhoudend lage rentestanden.

De belastingdruk in 2018 is nihil vanwege een fiscaal verlies in 2017, dat vanwege beperkte achterwaartse verliescom-

pensatie naar verwachting niet meer kan worden gecompenseerd met eerder betaalde belasting over fiscale winsten en

toekomstige fiscale winsten.


Onderstaand overzicht geeft een samenvatting en een vergelijking van de resultaten in 2018:

Geconsolideerde staat van baten en lasten (verkorte versie)

(bedragen x € 1.000)

Realisatie 2018 Begroting 2018 Realisatie 2017

Opbrengsten

Contributies 9.588 9.305 10.133

Omzet producten en diensten 11.976 11.708 11.900

21.564 21.013 22.033

Kosten

Personele kosten 14.523 14.165 14.421

Materiële kosten 8.034 8.332 8.853

22.557 22.497 23.274

Bedrijfsresultaat -993 -1.484 -1.241

Financiële baten en - lasten 13 124 62

Vennootschapsbelasting – – –

Nettoresultaat -980 -1.360 -1.179

VERWACHTINGEN VOOR 2019 EN DAAROPVOLGENDE JAREN

De begroting voor 2019 is in de Algemene Vergadering van december 2018 goedgekeurd met een tekort van circa € 1,4

miljoen hetgeen voornamelijk is toe te schrijven aan de, in de zakelijke contributieregeling 2018-2019 overeengekomen,

tweejarige kortingsregeling.

Zoals uit het verloop van de algemene reserve kan worden opgemaakt zal het surplus binnen het huidige contributiestelsel

naar verwachting in 2019 vrijwel geheel zijn teruggevloeid naar de aangesloten apotheken. De KNMP blijft het rendement

op producten en diensten kritisch beoordelen met zo nodig aanvullende acties, zoals het optimaliseren van externe

opbrengsten. De begroting 2019 is tevens opgesteld met inachtneming van deze doelstelling.


RISICOMANAGEMENT

METHODIEK

Het systeem van risicomanagement van de KNMP wordt gekenmerkt door een lage risicobereidheid, met adequate

beheersingsmaatregelen die zijn getroffen ter voorkoming van de voornaamste risico’s en onzekerheden.

Elk kwartaal worden bestaande en verwachte risico’s en onzekerheden geanalyseerd en wordt vastgesteld welke

additionele beheersingsmaatregelen dienen te worden getroffen. Risicomanagement vindt plaats in alle geledingen van

de KNMP-organisatie. Dientengevolge is het risicoprofiel van de KNMP laag en voldoet het aan de eisen van het bestuur

en de Vereniging.

Invulling

Onderstaand volgt een korte uiteenzetting van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de KNMP wordt

geconfronteerd in strategische, operationele en financiële zin, mét de bijbehorende beheersingsmaatregelen die de

KNMP heeft getroffen. De financiële impact van onderstaande risico’s is niet opgenomen omdat deze niet kan worden

bepaald.

• Draagvlak bij de aangesloten leden is van essentieel belang voor het voortbestaan van de KNMP.

– Teneinde dit draagvlak en daarmee de dekking van de aangesloten apotheken te optimaliseren worden zeer

frequent (districts)ledenbijeenkomsten, halfjaarlijkse congressen en regionale klankbordgroepen georganiseerd.

De opkomst van deze bijeenkomsten is hoog te noemen.

– Beleidsvoorbereiding vindt plaats via onder andere Special Interest Groups (SIG’s) van leden en de verkiezing van

de (sectie)besturen vindt direct plaats door leden (geen coöptatie).

– Periodiek vindt interne afstemming van beleidsvoornemens en evaluatie van besluitvorming plaats in een overleg

tussen de voorzitter van het KNMP-bestuur en de voorzitters van sectiebesturen.

• De KNMP is een belangrijke vertegenwoordiger van de apothekersbranche. Openbare uitingen en publicaties dienen

derhalve zeer zorgvuldig tot stand te komen teneinde mogelijke reputatieschade voor de hele branche te voorkomen.

– Teneinde dit risico te beheersen vindt periodieke afstemming van beleid en knelpunten plaats met externe

stakeholders.

– Tevens vindt wekelijks strategisch communicatieoverleg plaats tussen de (vice)voorzitter, directeur en betrokken

staffunctionarissen.

– Een maatschappelijk verantwoord personeelsbeleid alsook frequent en constructief overleg hierover met de

ondernemingsraad dient zorg te dragen voor een positieve uitstraling van de KNMP op de arbeidsmarkt.

– Mededingingsgrenzen van de vereniging worden bewaakt door een intern aangestelde compliance officer.

• Eventuele milieu- en arborisico’s voortvloeiend uit de aanwezigheid van een laboratorium bij de KNMP worden

beperkt door het jaarlijks laten verrichten van een externe accreditatietoets en de ruime kennis van de omgang met

gevaarlijke stoffen (Rifas).

• Vanwege een groot aanbod van een digitaal dienstenportfolio zijn bijkomende IT-risico’s adequaat afgedekt door

goede procedures op het gebied van externe uitwijk, back-up en recovery en een daartoe aangestelde security officer.

Voorts zijn adequate procedures ingesteld ter voorkoming van datalekken.


• Financiële risico’s worden beheerst door:

– periodieke afstemming van zakelijke contributieregelingen met stakeholders;

– een adequate begrotingsdiscipline met een verantwoording per kwartaal door het bureau aan het KNMP-bestuur;

– jaarlijkse verantwoording van het KNMP-bestuur aan de Algemene Vergadering inclusief een toets door de

Commissie voor de Financiën aan het financieel verenigingsbeleid;

– ten aanzien van de beleggingen is een conservatief beleid vastgesteld dat wordt uitgevoerd door een extern

deskundige vermogensbeheerder. Het beleggingsbeleid wordt periodiek geëvalueerd door de Commissie voor de

Financiën;

– binnen de toegekende procuraties worden functiescheiding en beperkte en getrapte autorisatielimieten volgens

het vierogenprincipe toegepast;

– het bewustzijn van de directie aangaande het belang van interne controle is hoog en alle financiële rapporteringen

worden bewaakt door kritische en ervaren professionals.


OVERIGE INFORMATIE

INVESTERINGEN

De KNMP verricht jaarlijks investeringen in lijn met en ter continuering van de normale bedrijfsuitoefening. Voor een

nadere detaillering van de investeringen die in het boekjaar zijn gedaan wordt verwezen naar de toelichting op de

jaarrekening.

FINANCIËLE POSITIE

Het totaal eigen vermogen van de vereniging bedraagt ultimo 2018 € 14,2 miljoen ofwel een afname € 1,1 miljoen ten

opzichte van het eigen vermogen ultimo 2017, hetgeen voornamelijk wordt veroorzaakt door het negatieve nettoresultaat

ad € 1,0 miljoen over 2018. De vereniging kent geen langlopende schulden en de activa zijn grotendeels in liquide vorm

aanwezig. Op basis hiervan kan de financiële positie van de vereniging op zowel korte als lange termijn zeer solide worden

genoemd.

In de Algemene Vergadering van juni 2017 zijn de financiële kaders van de vereniging vastgesteld voor de jaren 2018

tot en met 2019. Deze kaders voorzien onder meer in een verlaging van de algemene reserve tot niet minder dan 85%

van de personele kosten, ofwel ruim € 12,3 miljoen in enig jaar. Het surplus bedraagt hiermee ultimo 2018 ruim € 1,9

miljoen en staat in beginsel ter beschikking aan de (zakelijke) leden. Voor 2018 en 2019 is dat in het kader van de voor die

periode overeengekomen zakelijke contributieregeling ingevuld door wederom een korting op de zakelijke contributies

ten bedrage van € 1,275 miljoen per jaar aan de aangesloten leden te verstrekken. Vanaf 2020 zal weer een nieuwe

zakelijke contributieregeling gelden.

LEDEN

Leden van de KNMP per 31 december 2018

2018 2017

Gevestigde apothekers openbare apotheek 1.945 1.947

Tweede apothekers openbare apotheek 935 892

Apothekers werkzaam in ziekenhuis 628 613

Industrieapothekers 255 284

Apothekers Geneesmiddel Maatschappij 553 528

Apothekers zonder functie 1.092 1.120

Totaal generaal 5.408 5.384

Waarvan verblijvend in het buitenland 166 185


PERSONEEL

Het bieden van de beste zorg voor de patiënt door optimaal en veilig gebruik van geneesmiddelen; daar staan de KNMP-

leden voor. Een belangrijke opgave die de komende jaren alleen maar meer aan belang zal winnen. Maar ook een opgave

die veel uitdagingen met zich meebrengt.

Het aantal medewerkers in dienst per 31 december 2018 is 187 met de volgende verdeling.

De leden mogen verwachten dat de medewerkers van het KNMP-bureau hen hierbij ondersteunen en faciliteren. Dit

stelt hoge eisen aan het bureau en de medewerkers van het bureau. In het afgelopen jaar is daarom voortgezet op

ontwikkeling en educatie. Zo is in het afgelopen jaar onder andere competentiemanagement ingevoerd, is intervisie

vormgegeven én is de KNMP Academy verder ontwikkeld.

Het KNMP-bureau hecht een groot belang aan de vitaliteit en duurzaamheid. Het fundament hiervan ligt in het levens-

fasebewust beleid. Wij stimuleren medewerkers om een gezonde levensstijl na te streven en dragen zorg voor optimale

arbeidsomstandigheden. Het verzuimpercentage van de KNMP is 3,95%, en ligt daarmee precies op het landelijk gemid-

delde.

Het totaal aantal medewerkers in dienst van de KNMP op 31 december 2018 is (op fulltime basis) 154,3 fte. De mede-

werkers hebben een gemiddelde leeftijd van 46,0 jaar.

Leeftijdscohorten


KNMP-BESTUUR EN DIRECTIE

BESTUUR WSO

Gerben Klein Nulent

apotheker

(voorzitter)

Sijtze Blaauw

openbaar apotheker

(secretaris)

Eric Janson

algemeen directeur

Katja van Oirschot

openbaar apotheker

(vicevoorzitter)

Jan Pieter Schouten

ziekenhuisapotheker

(penningmeester)

Peter Wognum

apotheker

(voorzitter)

Marcel Kooij

openbaar apotheker

(bestuurslid)

Steven Verhagen-Smits

openbaar apotheker

(bestuurslid)

Adrienne van Strien

apotheker

(vicevoorzitter)

Evelyn Schuil-Vlassak

openbaar apotheker

(bestuurslid)


BESTUUR LOA

BESTUUR AGM

Dick Bouma

openbaar apotheker

(voorzitter tot juni 2018,

bestuurslid tot oktober 2018)

Reinier Bax

openbaar apotheker

(voorzitter)

Aris Prins

openbaar apotheker

(bestuurslid)

Raymond Braakhuis

openbaar apotheker

(bestuurslid)

Bart Tolhuisen

(vicevoorzitter)

Frank Verheijen

openbaar apotheker

(bestuurslid)

Kristian van Zijtveld

(bestuurslid)

Jacco Pesser

openbaar apotheker

(bestuurslid vanaf oktober 2018)

Maayke Fluitman

apotheker Geneesmiddel & Maatschappij

(voorzitter)

Richard van Slobbe


(bestuurslid tot september 2018)

Linda Härmark


(vicevoorzitter)

Jaap Claessens


(bestuurslid vanaf september 2018)


VERKLARING GEBRUIKTE AFKORTINGEN

ACIB Advies Commissie Informatie BeleidAGM sectie Apotheker Geneesmiddel &

Maatschappij AIS apotheekinformatiesysteemAP Autoriteit PersoonsgegevensASKA Associatie van KetenapothekenAVG Algemene Verordening

GegevensbeschermingBIG (Wet op de) Beroepen in de Individuele

GezondheidszorgBIO By Invitation Only/alleen op uitnodigingBogin Biosimilars en generieke

geneesmiddelenindustrie NederlandCBG College ter Beoordeling van

GeneesmiddelenFG Functionaris GegevensbeschermingFIP International Pharmaceutical FederationFMD Falsified Medicines DirectiveGDV geïndividualiseerde distributievormGIC Geneesmiddel Informatie Centrum van

de KNMPIGJ Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

(opvolger van IGZ)IM Informatorium MedicamentorumIMM in manu medici/(geef) in handen van de

artsJong NVZA Juniorafdeling van de NVZAKBO-PCOB seniorenorganisatie,

samenwerkingsverband van (katholieke) Unie KBO en (protestantse) PCOB

LHV Landelijke Huisartsen VerenigingLNA Laboratorium der Nederlandse

Apothekers van de KNMPLOA sectie Landelijke Openbare Apotheken LSP Landelijk SchakelpuntMFB Medisch Farmaceutische BeslisregelMIND maatschappelijke organisatie die een

stem geeft aan alle mensen met een psychische aandoening en hun naasten

NAPCO Nederlandse Apothekers CoöperatieNedAIS vertegenwoordiging van gebruikers van

apotheekinformatiesystemenNFZ Nederlandse Farmaceutische ZorggroepNHG Nederlands Huisartsen GenootschapNOVA Nederlandse Organisatie voor

Vrouwelijke ApothekersNSAID non-steroidal anti-inflammatory drugsNVN Nederlandse Vereniging voor NeurologieNVR Nederlandse Vereniging voor

ReumatologieNVZA Nederlandse Vereniging van

ZiekenhuisapothekersNVvP Nederlandse Vereniging voor PsychiatrieNZa Nederlandse ZorgautoriteitSFK Stichting Farmaceutische KengetallenSIG Special Interest GroupSIRM Strategies in Regulated Markets SNRI niet-selectieve

serotonineheropnameremmerSSRI selectieve serotonineheropnameremmerStiPCO Stimuleringsprogramma

Competentieontwikkeling Openbaar apothekers

UR Uitsluitend op ReceptVIG Vereniging Innovatieve GeneesmiddelenVJA Vereniging van Jonge ApothekersVNVA Vereniging van Nederlandse Vrouwelijke

ArtsenVWS ministerie van Volksgezondheid, Welzijn

en SportVZA Vereniging Zelfstandige ApothekersWkkgz Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorgWSO Wetenschappelijke Sectie Openbaar

apothekersZonMw Nederlandse organisatie voor

gezondheidsonderzoek en zorginnovatie

J A A R - R E K E N I N G

K N M P 2 0 1 8

Alle bedragen luiden in euro’s tenzij anders vermeld


1.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2018 (Vóór resultaatbestemming)

ACTIVA 31 december 2018 31 december 2017

Vaste activa

Materiële vaste activa

Bedrijfsgebouwen en terreinen 1.210.283 1.231.048

Overige vaste bedrijfsmiddelen 1.305.057 1.749.397

2.515.340 2.980.445

Financiële vaste activa

Effecten 1.527.530 5.445.495

Totaal vaste activa 4.042.870 8.425.940

Vlottende activa

Voorraden 15.182 13.415

Vorderingen

Debiteuren 821.995 491.592

Belastingen en sociale premies 75.876 69.574

Overige vorderingen en overlopende

activa 661.253 491.701

1.559.124 1.052.867

Liquide middelen 14.316.051 11.754.741

Totaal vlottende activa 15.890.357 12.821.023

19.933.227

21.246.963


PASSIVA 31 december 2018 31 december 2017

Groepsvermogen 14.253.346 15.301.740

Voorzieningen 398.864 273.140

Kortlopende schulden

Crediteuren 819.977 888.413

Belastingen en sociale premies 399.667 405.461

Overige schulden en overlopende

passiva 4.061.373 4.378.209

5.281.017 5.672.083

19.933.227 21.246.963


1.2 Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2018

2018 2017

Baten

Contributies 9.587.894 10.133.147

Omzet producten en diensten 11.975.937 11.900.032

21.563.831 22.033.179

Lasten

Personeelskosten 14.523.215 14.420.696

Exploitatiekosten 5.570.525 5.733.638

Automatiseringskosten 1.303.265 1.520.079

Huisvestingskosten 432.993 827.469

Afschrijvingskosten 726.970 772.399

22.556.968 23.274.281

Bedrijfsresultaat -993.137 -1.241.102

Resultaat uit financiële baten en lasten 13.627 62.454

Netto-resultaat (voor belastingen) -979.510 -1.178.648

Vennootschapsbelasting – –

Netto-resultaat (na belastingen) -979.510 -1.178.648


1.3 Kasstroomoverzicht over 2018

2018 2017

Kasstroom uit operationele actviteiten

Netto resultaat -979.510 -1.178.648

Aanpassingen voor:

afschrijvingen 726.970 772.399

mutaties van voorzieningen 125.724 76.193

852.694 848.592

Veranderingen in werkkapitaal:

toename/afname van voorraden -1.767 8.306

toename/afname van debiteuren -330.403 280.004

toename/afname van overige vorderingen -175.854 101.273

afname/toename van crediteuren -68.436 167.857

vooruitontvangen subsidie StiPCO (VWS) -1.415.700 -1.343.400

afname van overige schulden 1.093.070 292.557

-899.090 -493.403

Kassstroom uit beleggingsactiviteiten 3.849.081 606.350

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Investeringen in materiële vaste activa (per saldo) -261.865 -763.985

Netto-kasstroom 2.561.310 -981.094

Liquide middelen per 1 januari 11.754.741 12.735.835

Liquide middelen per 31 december 14.316.051 11.754.741

Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode.


1.4 Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening 2018 1.4.1 Toelichting algemeen

De KNMP bevordert een optimale, wetenschappelijk gefundeerde, innovatieve, farmaceutische patiëntenzorg door

apothekers. Vanuit deze ambitie behartigt de KNMP de belangen van alle apothekers en apotheken.

De vereniging Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (kortweg: vereniging KNMP) is opge-

richt op 23 april 1842 en is statutair gevestigd in Den Haag, Alexanderstraat 11 met KvK-nummer 27177094 . De jaarre-

kening is opgesteld in overeenstemming met algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en de wette-

lijke bepalingen zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW.

Alle bedragen in deze jaarrekening luiden in euro’s tenzij anders vermeld.

Grondslagen van consolidatie

In de geconsolideerde jaarrekening 2018 zijn de financiële gegevens opgenomen van de vereniging KNMP en haar

groepsmaatschappijen, alle gevestigd in Den Haag. Deze worden gevormd door de 100%-deelneming in KNMP Holding

B.V. en haar drie 100%-deelnemingen in Z-Index B.V., SID B.V., en ORIA B.V., alsmede de Stichting Farmaceutische

Kengetallen. Het gestort kapitaal van Z-Index B.V. en SID B.V. bedraagt € 18.151 en van ORIA B.V. € 18.000.

De deelnemingen zijn gewaardeerd tegen netto-vermogenswaarde.

Grondslagen van waardering


De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs verminderd met afschrijvingen die zijn gebaseerd op

de economische levensduur van het actief. Het afschrijvingspercentage is vastgesteld op 10%-33% voor kantoorinven-

taris en installaties, 20%-50% voor computerapparatuur, voor gebouwen 0% en verbouwingen 10%-20% en 20% voor

bedrijfsauto’s na aftrek van een restwaarde van 16%.


Effecten

De effecten betreffen onder meer ter beurze genoteerde obligaties die zijn gewaardeerd tegen de marktwaarde. De obli-

gatiefondsen en de overige effecten zijn eveneens gewaardeerd tegen de marktwaarde. Ongerealiseerde koersresultaten

worden verwerkt via de herwaarderingsreserve voor zover de marktwaarde van de totale portefeuille de verkrijgingsprijs

te boven gaat.

Vlottende activa

Voorraden

De voorraden worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs dan wel lagere marktwaarde, onder aftrek van een voor-

ziening voor incourantie.


Vorderingen en overlopende activa

De debiteuren en overige vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening

voor mogelijke oninbaarheid.

Voorzieningen

Een voorziening wordt gevormd voor verplichtingen waarvan het waarschijnlijk is dat zij zullen moeten worden afgewikkeld

en waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten. De omvang van de voorziening wordt bepaald door de beste schatting

van de bedragen die noodzakelijk zijn om de desbetreffende verplichtingen en verliezen per balansdatum af te wikkelen.

Voorzieningen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij anders vermeld.

Overige activa en passiva

Voor zover niets is vermeld vindt waardering plaats tegen nominale waarde.

Grondslagen van resultaatbepaling

Algemeen

Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de contributiebaten en overige opbrengsten over het boekjaar ener-

zijds en de bedrijfskosten anderzijds.

De opbrengsten en kosten worden verantwoord in het jaar waarop deze betrekking hebben. Voor zover kosten specifiek

betrekking hebben op opbrengsten in enig jaar, worden deze toegerekend aan het jaar waarin de opbrengsten worden

verantwoord. Verliezen worden genomen zodra zij voorzienbaar zijn en de hoogte ervan betrouwbaar kan worden geschat.

Subsidies

Baten uit hoofde van ontvangen subsidies worden verantwoord in de periode tot de hoogte van de kosten die in die

periode uit hoofde van de gesubsidieerde activiteiten zijn gemaakt. Vooruitontvangen voorschotten voor gesubsidieerde

activiteiten worden als kortlopende schuld op de balans verantwoord.

Pensioenen

De aan het bedrijfstakpensioenfonds PMA (vrijwillige aansluiting) te betalen premie wordt als last in de winst-en-verlies-

rekening verantwoord.

Afschrijvingen

De afschrijvingen worden lineair berekend op basis van de onder de grondslagen van waardering vermelde economische

levensduur.

Vennootschapsbelasting

De vennootschapsbelasting wordt berekend op basis van het verantwoorde resultaat, rekening houdend met fiscaal vrijge-

stelde posten en geheel of gedeeltelijk niet-aftrekbare kosten. Bij de fiscale winstbepaling bestaan tevens verschillen met

de commerciële grondslagen ten aanzien van de waardering van financiële vaste activa (effecten); voor tijdelijke verschillen

tussen het commerciële en fiscale eigen vermogen wordt geen voorziening voor latente belastingverplichtingen meer ge-

vormd aangezien de verwachting is dat de toekomstige fiscale winsten nihil zijn. Om die reden wordt tevens geen latente

vordering voor aanwezige compensabele verliezen gevormd.


1.4.2 Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2018

Materiële vaste activa Bedrijfs-

gebouwen en

terreinen

Kantoor-

inventaris en

installaties

Hardware

Software

Auto’s Totaal

Boekwaarde per 1 januari 1.231.048 732.544 751.222 265.629 2.980.443

Investeringen (per saldo) 84.350 64.931 117.608 26.004 292.893

Desinvesteringen aanschafwaarde -63.795 -63.795

Desinvesteringen cum afschrijvingen 32.770 32.770

Afschrijvingen -105.115 -191.769 -373.574 -56.513 -726.971

Boekwaarde per 31 december 1.210.283 605.706 495.256 204.095 2.515.340

Aanschafwaarde 3.847.841 3.185.295 3.271.600 772.710 11.077.445

Cumulatieve afschrijving -2.637.557 -2.579.589 -2.776.344 -568.615 -8.562.105

Boekwaarde per 31 december 1.210.283 605.706 495.256 204.095 2.515.340

De WOZ-waarde van de grond en gebouwen aan de Alexanderstraat te Den Haag bedraagt per 1 januari 2018

€ 4,7 miljoen (1 januari 2017 € 4,6 miljoen), op grond waarvan geen afschrijving op de gebouwen meer plaats vindt. De

afschrijvingen (en investeringen) hebben dan ook alleen betrekking op recent uitgevoerde verbouwingen.


Effecten 2018 2017

Stand per 1 januari 5.445.496 6.017.316

Bij: Aankopen - 301.297

Af: Verkopen/lossingen -3.803.959 -831.567

Afwaardering ten laste van eigen vermogen -29.097 -2.707

Afwaardering ten laste van resultaat -84.910 -38.843

Stand per 31 december 1.527.530 5.445.496

In de AV van december 2018 is een nieuwe vermogensbeheerder benoemd, hierdoor zijn effecten liquide gemaakt en

de invulling van de portefeullie door de nieuwe vermogensbeheerder heeft na balansdatum plaatsgevonden.

Voorraden

De voorraden per balansdatum betreffen courante folders en vaktechnische uitgaven.


Vorderingen

Overige vorderingen en overlopende activa 31-12-18 31-12-17

Vooruitbetaalde kosten 427.537 325.496

Te ontvangen interest 45.460 75.688

Te factureren omzet 135.583 29.900

Gelieerde stichtingen en verenigingen 8.551 27.712

Overige vorderingen 44.122 32.905

661.253 491.701

De looptijd van de vorderingen en overlopende activa is korter dan 1 jaar.

Liquide middelen

31-12-18 31-12-17

Spaartegoeden en deposito’s 9.474.991 8.530.129

ING Bank N.V. 4.840.196 3.222.838

Overige 864 1.774

14.316.051 11.754.741

De spaartegoeden en deposito’s zijn kortlopend van aard en staan ter vrije beschikking van de organisatie.

De rentevergoeding over de uitstaande spaartegoeden en deposito’s bedraagt ultimo 2018 0,02% (2017: 0,1%).

De belangrijkste oorzaak van de stijging in liquide middelen is de verkoop van effecten. In 2019 zal hiervan circa

8 miljoen worden herbelegd.

Groepsvermogen

Voor een toelichting op het groepsvermogen wordt verwezen naar de toelichting van de enkelvoudige jaarrekening.

In de Algemene Vergadering van juni 2017 zijn de nieuwe financiële kaders van de vereniging vastgesteld voor de jaren

2018 tot en met 2019. Deze kaders voorzien onder meer in een verlaging van de Algemene reserve tot niet minder dan

85% van de personele kosten in enig jaar. Het aldus ontstane surplus wordt geleidelijk ter beschikking gesteld aan de (za-

kelijke) leden. Voor 2018 en 2019 is dit ingevuld via een korting op de zakelijke contributies van in totaal € 1,275 miljoen

per jaar. Vanaf 2020 zal weer een nieuwe zakelijke contributieregeling gelden.


Voorzieningen

2018 2017

Stand per 1 januari 273.140 312.443

Af: Onttrekkingen -126.959 -120.946

Bij: Dotatie ten laste van resultaat boekjaar 265.883 352.866

Kortlopend deel -13.200 -271.223

Stand per 31 december 398.864 273.140

De voorzieningen hebben betrekking op verplichtingen uit hoofde van arbeidsongeschiktheid en afvloeiingsegelingen ad

€ 88.400 (2017: € 101.000), jubilea ad € 226.000 (2017: € 125.000) en langdurig zieken € 84.000. De verplichtingen

wegens arbeidsongeschiktheid zijn opgenomen tegen de contante waarde met een rekenrente van 2%.

Kortlopende schulden

Overige schulden en overlopende passiva

31-12-18 31-12-17

Personele verplichtingen 1.035.300 1.187.581

Vooruitontvangen VWS-subsidie StiPCO 2.504.614 2.376.437

Diverse schulden en overlopende passiva 521.459 814.191

4.061.373 4.378.209

De personele verplichtingen betreffen hoofdzakelijk opgebouwde verlofrechten en vakantiegeld.


1.4.3 Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten over 2018

2018 2017

Contributies 9.587.894 10.133.147

9.587.894 10.133.147

Daling van de contributieopbrengsten is een gevolg van de tariefdaling in de zakelijke contributie in 2018 ten opzichte

van 2017.

2018 2017

Omzet producten en diensten

Diensten 10.577.131 10.396.428

Producten 902.662 876.503

Subsidies 496.144 627.101

11.975.937 11.900.032

2018 2017

Personeelskosten

Salarissen 10.002.518 10.195.462

Sociale lasten 1.768.583 1.510.631

Pensioenlasten 1.339.145 1.329.595

Overige personeelskosten 1.412.969 1.385.008

14.523.215 14.420.696

Personeelsbestand

Gedurende het boekjaar 2018 heeft de KNMP inclusief groepsmaatschappijen gemiddeld 159 (2017: 157) werknemers, uit-

gedrukt in fulltime equivalenten, in dienst. De verdeling man:vrouw is 33%:67%.

Honorarium bestuurders

Het totale honorarium van de leden van het KNMP-bestuur bedroeg in 2018 € 468.023 (2017: € 463.448).

Financiële baten en lasten

2018 2017

Rente effecten 77.541 122.198

Rente deposito’s en spaartegoeden 1.721 11.920

Koersresultaat effecten -63.880 -78.529

Vermogensbeheerkosten -23.205 -23.735

Overige 21.450 30.600

13.627 62.454


1.4.4 Vennootschapsbelasting

De resultaten van de vereniging KNMP zijn vrijgesteld van vennootschapsbelasting. KNMP Holding B.V. vormt tezamen

met haar 100%-deelnemingen in Z-Index B.V., SID B.V. en ORIA B.V. een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelas-

ting. De effectieve belastingdruk over 2018 is nihil door de vrijstelling van de resultaten van de vereniging KNMP, een

negatief fiscaal resultaat 2018 van de fiscale eenheid KNMP Holding BV én vanwege de verwachting dat de toekomstige

fiscale winsten nihil zullen zijn. Definitieve aanslagen zijn opgelegd tot en met 2016.

1.4.5 Financiële verplichtingen

Huurverplichtingen

Er zijn geen huurverplichtingen.

1.4.6 Voorwaardelijke verplichtingen

Aansprakelijkheid voor deelnemingen

KNMP Holding B.V. heeft zich hoofdelijk aansprakelijk gesteld voor de rechtshandelingen van haar deelnemingen in SID

B.V. en Z-Index B.V. door het afgeven van een aansprakelijkheidsverklaring ex art 403 BW 2:9. De vereniging vormt sa-

men met haar groepsmaatschappijen een fiscale eenheid voor de omzetbelasting en is uit dien hoofde mede hoofdelijk

aansprakelijk voor alle hieruit voortvloeiende verplichtingen.

1.4.7 Resultaatbestemming

Vaststelling resultaatbestemming 2017

In de Algemene Vergadering van 27 juni 2018 is het voorstel resultaatbestemming 2017, zoals opgenomen in de toe-

lichting van de jaarrekening 2017, onveranderd vastgesteld. Deze resultaatbestemming is aldus in de jaarrekening 2018

verwerkt.

Voorstel resultaatbestemming 2018

Het KNMP-bestuur stelt voor het tekort over 2018 te onttrekken aan de algemene reserve.


ENKELVOUDIGE JAARREKENING 2018

2.1 Enkelvoudige balans per 31 december 2018(Vóór verwerking resultaatbestemming)

ACTIVA 31 december 2018 31 december 2017

Vaste activa


Bedrijfsgebouwen en terreinen 828.950 824.098

Overige vaste bedrijfsmiddelen 129.912 144.612

958.862 968.710


Effecten 406.401 1.291.883

Deelneming 5.207.254 6.815.157

5.613.655 8.107.040

TOTAAL VASTE ACTIVA 6.572.517 9.075.750

VLOTTENDE ACTIVA

Vorderingen

Groepsmaatschappijen 4.096.702 3.535.237

Overige vorderingen en overlopende

activa 80.118 58.352

4.176.820 3.593.589

Liquide middelen 3.504.247 2.634.287

TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA 7.681.067 6.227.876

14.253.584 15.303.626


PASSIVA 31 december 2018 31 december 2017

Eigen vermogen

Wettelijke reserves 0 68.882

Algemene reserve 15.233.094 16.411.742

Onverdeeld resultaat -979.510 -1.178.648

Totaal eigen vermogen 14.253.584 15.301.976

Kortlopende schulden 0 1.650

14.253.584 15.303.626

2.2 Enkelvoudige staat van baten en lasten over 2018

2018 2017

Resultaat deelneming (na belastingen) -1.607.903 -1.759.915

Overige baten en lasten 628.393 581.267

Netto-resultaat (na belastingen) -979.510 -1.178.648


2.3 Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening 2018

2.3.1 Toelichting algemeen

De posten uit de balans en de staat van baten en lasten zijn toegelicht in de geconsolideerde balans en staat van baten en

lasten. Conform de vigerende grondslagen voor financiële verslaggeving is de enkelvoudige jaarrekening vereenvoudigd

ingericht.

Grondslagen van waardering en resultaatbepaling

De grondslagen voor waardering van activa en passiva en de resultaatbestemming zijn gelijk aan die voor de

geconsolideerde balans en staat van baten en lasten, tenzij anders vermeld.

2.3.2 Financiële vaste activa

Deelneming

De 100% deelneming in KNMP Holding B.V., gevestigd te Den Haag, is gewaardeerd tegen de netto-

vermogenswaarde.

2018 2017


Netto-resultaat boekjaar -1.607.903 -1.759.915


2.3.3 Eigen vermogen

Wettelijke reserves 2018 2017

Stand per 1 januari 68.882 34.116

Herwaardering/afwaardering effecten -68.882 34.766

Stand per 31 december 0 68.882

Dit betreft de wettelijke reserve voor de ongerealiseerde koersresultaten op de effecten.


Algemene reserve 2018 2017


Af/bij: resultaat voorgaand boekjaar -1.178.648 -1.145.750


Onverdeeld resultaat

Stand per 1 januari -1.178.648 -1.145.750

Resultaat bestemming 1.178.648 1.145.750

0 0

Resultaat boekjaar -979.510 -1.178.648

Stand per 31 december -979.510 -1.178.648

Totaal eigen vermogen 14.253.584 15.301.976

2.3.4 Personeel

De vereniging KNMP heeft in 2018 geen personeel in dienst.


3. Overige gegevens

3.1 Statutaire bepalingen inzake resultaatbestemming

Conform artikel 8 lid b van de statuten wordt de jaarrekening van de vereniging KNMP vastgesteld door de Algemene

Vergadering. Er zijn geen statutaire bepalingen inzake resultaatbestemming.

3.2 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Aan: het bestuur van de vereniging Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie.

A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2018

Ons oordeel

Wij hebben de jaarrekening 2018 van vereniging Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie

(“KNMP”) te Den Haag gecontroleerd.

Naar ons oordeel geeft de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samen-

stelling van het vermogen van KNMP op 31 december 2018 en van het resultaat over 2018 in overeenstemming met

titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW).

De jaarrekening bestaat uit:

1. de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2018;

2. de geconsolideerde en enkelvoudige staat van baten en lasten over 2018; en

3. de toelichting met een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelich-

tingen.

De basis voor ons oordeel

Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaar-

den vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie ‘Onze verantwoordelijkheden

voor de controle van de jaarrekening’.

Wij zijn onafhankelijk van KNMP zoals vereist in de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta), de Verordening inzake

de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhan-

kelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants

(VGBA).

Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.


B. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen andere informatie

Naast de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij, omvat het jaarverslag andere informatie, die bestaat uit:

• het bestuursverslag;

• de overige gegevens;

Op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informatie:

• met de jaarrekening verenigbaar is en geen materiële afwijkingen bevat;

• alle informatie bevat die op grond van titel 9 Boek 2 BW is vereist.

Wij hebben de andere informatie gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de jaar-

rekeningcontrole of anderszins, overwogen of de andere informatie materiële afwijkingen bevat.

Met onze werkzaamheden hebben wij voldaan aan de vereisten in titel 9 Boek 2 BW en de Nederlandse Standaard

720. Deze werkzaamheden hebben niet dezelfde diepgang als onze controlewerkzaamheden bij de jaarrekening.

Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van het bestuursverslag en de overige gegevens in overeenstemming

met titel 9 Boek 2 BW.

C. Beschrijving van verantwoordelijkheden met betrekking tot de jaarrekening

Verantwoordelijkheden van het bestuur voor de jaarrekening

Het bestuur is verantwoordelijk voor het opmaken en getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met

titel 9 Boek 2 BW. In dit kader is het bestuur verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het bestuur

noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als

gevolg van fouten of fraude.

Bij het opmaken van de jaarrekening moet het bestuur afwegen of de organisatie in staat is om haar werkzaamheden in

continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemd verslaggevingsstelsel moet het bestuur de jaarrekening opmaken

op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij het bestuur het voornemen heeft om de vereniging te liquideren of

de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. Het bestuur moet gebeurtenissen

en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de organisatie haar activiteiten in continuïteit kan

voortzetten, toelichten in de jaarrekening.

Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening

Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee v

J AAR - Home — KNMP.nl · Het thema van 2018 is: vertrouwen. Vertrouwen van de patiënt in...

Documents

Transcript of J AAR - Home — KNMP.nl · Het thema van 2018 is: vertrouwen. Vertrouwen van de patiënt in...