itinerainstitute

21/04/23

www.itinerainstitute.org

21/04/23

[email protected]

@devosmarc


21/04/23

Arbeidsmarkt & Arbeidsregulering p. 3

21/04/23

Waarom arbeidsmarkt?

21/04/23

Le mal belge

Beroepsbevolking (15-64 jaar): 7.000.000 Aantal werkende Belgen: 4.500.000 – Zuiver privé: 3.000.000 – Publiek (i.e. overheidsdienst): 800.000– Rechtstreeks gesubsidieerd (parapubliek + “privé”):

600.00045% van de loontrekkende tewerkstelling is publiek of publiek gefinancierdUitkeringstrekkers uit de beroepsbevolking gemiddeld per maand : > 1.300.000Aantal niet-actieven uit de beroepsbevolking: 2.300.000Vlaanderen alleen: 800.000 tussen 25-64 zijn noch werkend, noch werkzoekendAantal gepensioneerden (rust+overleving): 1.900.000Arbeidsmarkt & HR

21/04/23

Le mal belge: Tewerkstelling 2000-2011

Publieke sector +11% (44000 banen)Onderwijs +18% (57300 banen)Gezondheidszorg +23% (54700 banen)Maatschappelijke dienstverlening +55% (91500 banen)

= 60% van de totale tewerkstellingsgroei

Arbeidsmarkt & HR p. 6

21/04/23

La mal belge:

3 miljoen mensen werken

Om alle andere 8 miljoen primair te financieren

Zij die werken:– Starten laat– Werken niet lang genoeg en horen te snel bij de 8

miljoen: 2/3 van alle 55+ werkt niet– Kosten vaak belastinggeld: 60% van de job-groei 2000-

2011

Arbeidsmarkt & HR

21/04/23


Waarom is arbeidsmarktbeleid belangrijk?

Economisch– Globalisering wijzigt de economische organisatie en

vergt grote aanpasbaarheid van de arbeidsmarktBudgettair– Vergrijzing: afhankelijkheidsratio halveert tegen 2050– Crisis: tweesnijdend zwaard van meer werk

Sociaal– Werken = integratie, zelfontplooiing en solidariteit– Massawerkloosheid en sociale uitsluiting zijn sociaal

drama– Combinatie leven/werken, werken/zorgen vergt

grotere aanpasbaarheid van de arbeidsmarkt

21/04/23

CONJUNCTUREEL: B arbeidsmarkt relatief OK

Geen bubbel

Duitsland

Vergrijzing algemeen

Vergrijzing overheid

Gesubsidieerde & publieke tewerkstelling

Arbeidsduurvermindering & tijdelijke

werkloosheid


21/04/23

Diagnose: structureel

21/04/23


STRUCTUREEL: massawerkloosheid

Altijd + 400.000 sinds 1981800%: stijging van het aantal werklozen sinds 197020%: stijging van het aantal werknemers sinds 1970Ook Vlaanderen is lang geen modelland, ondanks gestage heropleving afgelopen jaren tot vóór de crisisGroot aandeel langdurige werkloosheidCijfers verhullen groter uitkeringsprobleem: werkloosheidsstatistiek NWWZ v. NWNWZ

21/04/23


STRUCTUREEL: tewerkstellingscreatie

Te weinig economische groei, gecorreleerd

aan demografische groei

Te weinig arbeidsintensiteit van de groei

Te weinig niet-gesubsidieerde jobcreatie

privésector

Te snel schaarste: mis-match tussen vraag en

aanbod

21/04/23

Vraag/aanbod: 50% knelpuntberoepen VL


21/04/23

Job-destructie & -creatie 2009-10


21/04/23


STRUCTUREEL: werkzaamheidsgraad 20-64 j (2010)

21/04/23

Werkgelegenheidsgraad 20-64j 2012 (doel: 75%) Brussel Vl Wall België EU 15

(2011)Totaal 58,2% 71,8% 62,2% 67,3% 66,9%Laagge-schoolden

39,6% 52% 43,1% 47,3% 51,9%

Vrouwen 52,5% 66,4% 55,8% 61,5% 59,7%20-29 jaar

46,7% 67,1% 54,6% 60,5% NA

55-64 jaar

45% 38,9% 36,9% 38,7% 46,6%

Niet-EU 27

36% 46,3% 33,8% 39,6% 58,1Working Longer p. 16

21/04/23


4,2h

1000000

21/04/23

Diagnose

Working Longer p. 19

1500

1550

1600

1650

1700

1750

1800

55

60

65

70

75

80

85

1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010

Pensioenleeftijd, levensverwachting en arbeidstijd

bron: OESO

Gemiddelde effectieve pensioenleeftijd(linkeras)

Gemiddelde levensverwachting bij geboorte (linkeras)

Gemiddelde gepresteerde arbeidstijd per werknemer per jaar (rechteras)

21/04/23


STRUCTUREEL: stratificatie

Allochtonen, jongeren, ouderen, kortgeschoolden = 75% van de Vlaamse werkloosheid

Insiders immobiel / outsiders gemarginaliseerd

21/04/23

Stratificatie: vlak vóór de crisis

21/04/23

Stratificatie: activiteitsgraad jongeren (2010)


21/04/23

Werkzaamheidsgraad 55-64 in 2005-10 – EU15


21/04/23

Effectieve pensioenleeftijd OESO


21/04/23

Herintredingskansen 50+


21/04/23

Mobiliteit 55-64j in 09-10


21/04/23

Deelname opleiding - ref. periode 4 weken - Vl


in %VlaamsGewest

WaalsGewest

Brussels

Gewest

België EU-27

15-64 j 65,8 56,2 55,1 61,6 64,6

15-24 j 28,6 21,8 19,1 25,3 35,2

25-49 j 86,8 75,5 68,4 81,2 78,8

50-64 j 50,9 45,6 49,6 49,1 56,5

55-64 j 35,8 32,7 42,3 35,3 46,0

21/04/23

Loon-Leeftijd

LoonLoon--LeeftijdscurveLeeftijdscurve

Bron : Eurostat, SES

40

50

60

70

80

90

100

110

120

130

140

150

15-20 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64

40

50

60

70

80

90

100

110

120

130

140

150

15-20 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64

BE-2002

EU-2006

BE-2006

DK-2006

FI-2006

SE-2006

UK-2006

Uurlonen als % van de uurlonen van de groep 30-34 jaar

21/04/23

Gevangen in anciënniteit

21/04/23


Bottom line: werkgelegenheidsgraad oudere werknemers

50% van de 50+ is zonder meer beroepsinactief:

onontgonnen potentieel menselijk kapitaal

Meer dan 75% van de werkloze 50+ is langdurig

werkloos

België bengelt onderaan het Europese peloton

Europese doelstelling 2010 voor 55+: 50%

werkgelegenheidsgraad… v 38% in België

21/04/23

Uitgangspunt: het half-lege glas

Relatief werkzaamheidsgraad, vooral door subgroepenZeer lage gemiddelde uittredeleeftijdStructurele arbeidstekorten in zowat alle sectoren: knelpunteneconomieBeperkte mobiliteit/flexibiliteit Kloof school-arbeidsmarkt: uitval & weinig afstemmingGeen visie, o.a. over levensbaanGeen geld


21/04/23

21/04/23

Structureel en geleidelijk

Ander loopbaanmodel & ontslagmodel

Ander loonmodel

Meer “level playing field” en meer mogelijkheid

tot combinatie en variatie in arbeidsregulering

Stelsels van vervroegde uitkering geleidelijk

afbouwen en oneigenlijk gebruik vermijden

Langer werken ondersteunen in pensioensysteem

Working Longer

21/04/23


De werkverzekering

Degressieve Werkloosheidsuitkering (x maanden)

Profilering Job

matching

Opleiding Job

training

Activering reguliere

circuit

Dienstverlening aan gemeenschap

Bijstandsregime

Uitstroom

21/04/23

Win-Win-Win

Instrument tav talentenschaarste

Investeren, maar niet straffen of opgeven

Onderdeel van de staatshervorming

Einde van de symbolen:

– Beperkt of onbeperkt in de tijd

– Wachtuitkeringen

Working Longer p.35

21/04/23


Publieke uitgaven arbeidsmarktbeleid %BBP - 2008

21/04/23

Wedertewerkstellingsrecht

Pijler vergoeding/opzeg

Pijler investering/begeleiding

Voorafgaande financiering

Modaliteiten: kost, motiveringsplicht,

misbruik, etc.Working Longer p.37

21/04/23

Loopbaanrekening

Waarom?

Wat?– Persoonlijk instrument– Draagbaar– Driehoeksrelatie & co-financiering– Modern HR: loopbaanmanagement

Working Longer p.38

21/04/23

Loopbaanrekening

Post competenties: opleiding en vormingPost loopbaanplanning: beoordeling en begeleiding tijdens de loopbaanPost eindeloopbaan: vanaf een te bepalen carrièrepunt aan te sprekenPost tijdsparen: tijd voor geld en later geld voor tijd in ruilenTweede ontslagpijler: exclusief voor investering en begeleiding naar nieuw werk

Working Longer p.39

21/04/23

Tijdelijk en/of onmiddellijk

Verminder selectief sociale bijdragen voor tewerkstelling van oudere werknemersVerhoog sociale bijdragen op uitkeringen voor inactiviteitVerhoog de ontslagkost voor oudere werknemers door internalisering van de kost voor de samenleving - « afspiegeling »Extra en slimme activering van ouderen, met gebruik van het budget van de werkloosheidsuitkering – collectief ontslagBelastingen aanwenden, bv. belastingkrediet en fiscaliteit vervangingsinkomen

Working Longer

21/04/23

Ingrediënten

Loopbaanmodel

Loopbaanonderhoud

Loonmodel

Ontslagmodel

Werkverzekering

Formules op maat

“Incentives”

21/04/23


Beheers de loonkosten

De drietand:

– Radicale vereenvoudig en identiteit van de fiscale en

parafiscale loonstructuur, die de diverse

uitzonderingsstatuten omzet in lineaire lastenverlaging

– Doorgedreven alternatieve financiering

– Progressiviteit ten voordele van de lage lonen en/of

leeftijd

21/04/23


Verbeter de loonvorming

Bredere visie!Verfijning van de loonnorm– Wettelijk correctiemechanisme automatisch karakter

geven– Loonkostenhandicap (niveau) verrekenen– All-in-akkoorden in de wet verankeren (ontsporing was

telkens te wijten aan onverwacht hoge inflatie)– Loonnorm koppelen aan productiviteit

Meer ruimte voor decentrale onderhandelingen– Sectorale CAOs voorwaardelijk moduleerbaar naar

bedrijfsniveau– Een deel van de loonevolutie op sectoraal niveau wettelijk

variabel maken

21/04/23

[email protected]

@devosmarc


itinerainstitute

Documents

Transcript of itinerainstitute