SPECIAL FARMACIE

Is pillen wat we willen? Na een aantal roerige jaren in farmaceutische sector lijkt de arbeidsmarkt weer aan te trekken.

Hoewel er aan de huis, tuin en keuken apotheker altijd wel behoefte is gebleven, was de farmaceutische

sector een tijdlang verzadigd. Gelukkig begint het tij te keren en zijn er weer talloze, spannende

mogelijkheden voor starters in deze branche. Toch?

Tekst Jobien Groen | Fotografie Christiaan Krouwels

56 MEMORY MAGAZINE | JANUARI - FEBRUARI 2011

26 drie experts over de farmacie.indd 126 drie experts over de farmacie.indd 1 22-12-10 9:0922-12-10 9:09

57 MEMORY MAGAZINE | JANUARI - FEBRUARI 2011

Annemarie Trapman is de bestuursvoorzitter van de Algemene Nederlandse Farmaceutische Studenten Vereniging (A.N.P.S.V.). Zij is vierdejaars student farmacie en studeert in Utrecht.

Jan de Smidt is beleidsadviseur onderwijs en opleidingen bij De Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP). De KNMP is de overkoepelende beroeps- en brancheorganisatie van apothekers.

Paul Wouters is woordvoerder van Nefarma. Nefarma is de brancheorganisatie van farmaceutische bedrijven die zich rich-ten op onderzoek en ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen.

Is het makkelijk om in deze branche werk te vinden?Annemarie: “Voor apothekers is het nog steeds makkelijk om werk te vinden. Als openbare apotheker vindt bijna iedereen binnen een jaar een baan. Dit zal ook nog wel even zo blijven. Door de vergrijzing zijn er steeds meer medicijnen nodig. Het traject naar apotheker in het ziekenhuis is moeilijker, aangezien er maar een beperkt aantal plaatsen per jaar beschikbaar is, maar ook daar is altijd wel werk.Lastiger is het voor farmaceuten die een baan zoeken in het onderwijs, onderzoek of de industrie. Als je kiest om het onderzoek of onderwijs in te gaan ben je afhankelijk van subsidies. Door bezuinigen zijn er steeds minder subsidies beschikbaar. Een andere optie is de industrie. Ondanks dat veel bedrijven last hebben gehad van de fi nanciële crisis, bleek uit recent onderzoek dat er nu net zoveel banen zijn als zo’n vijf jaar geleden.” Jan: “Er is op dit moment zelfs grote behoefte aan openbare apo-thekers in bepaalde regio’s van het land, zoals Brabant en Limburg. Steeds meer Belgische apothekers trekken naar Nederland om de vacatures in het zuiden van het land op te vullen. Ook de farmaceuti-sche industrie zoekt apothekers, al zal de nood daar iets minder zijn vanwege de bekende sluiting van Organon in Oss.” Paul: “In de industrie is het op het moment niet zo heel makkelijk. Als je kijkt naar de afgelopen jaren dan zijn er heel veel banen verloren gegaan. Bij farmaceutische bedrijven hebben 25 tot 40 procent van de werknemers moeten uitzien naar ander werk. Gelukkig zijn de meeste grote bedrijven nu hun reorganisatie programma’s aan het afronden. Ze zijn weer klaar voor de toekomst.”

Naar welke studieachtergrond is de meeste vraag?Annemarie: “Van de 250 studenten die er na het eerste jaar overblijvenkiezen ongeveer 170 studenten ervoor om apotheker te worden. Apotheker kan je alleen worden met een bachelor en master farma-cie. Verder gaan er zo’n 30 studenten het onderzoek in, 30 kiezen voor de industrie en 20 komen op overige plekken terecht.” Jan: “Ongeveer 80 procent van de studenten gaat werken in de openbare apotheek. Daarom zijn veel vakken in de opleiding farmacie sterk patiëntgericht. Tegelijkertijd klaagt de farmaceutische industrie al jaren over het te sterke accent op deze patiëntgerichte vakken ten koste van de farmaceutisch technische vakken en de scheikundige achtergrond van de apothekers. Welke studieachtergrond gewenst is, is dus sterk afhankelijk van welke richting je op wilt.”Paul: “In de industrie wordt er van oudsher vooral naar economische en marketing studies gevraagd. Ze zijn nodig om bekendheid te geven aan nieuwe producten. Ook juristen zie je veel. Regelgeving speelt een grote rol in de farmaceutische bedrijven.”

Kun je als hbo’er ook in de farmacie terecht?Annemarie: “Een farmaceutisch bedrijf is natuurlijk ook gewoon een bedrijf. Je hebt mensen nodig voor marketing, bedrijfsvoering, pr, etc. Als hbo’er kan je er prima terecht met een studie op een van deze gebieden.” Jan: “Er bestaan ook twee hbo-opleidingen op het gebied van far-macie: farmakunde (Hogeschool van Utrecht) en de farmaceutisch consulent (Optima Farma). Beide opleidingen nemen apothekersas-sistenten (mbo) aan die over voldoende werkervaring beschikken. Bij farmakunde kunnen ook havisten instromen. De branche heeft echter liever een apothekersassistent die doorstroomt naar het hbo, dan een havist. Vaak blijft er bij een havist namelijk een gebrek aan farmaceutisch inzicht merkbaar.” Paul: “Veel artsenbezoekers in de industrie zijn hbo’ers. Een hbo-opleiding is wel minimaal. Je moet in staat zijn om snel informatie op te nemen. Ook hbo'ers met de studie farmakunde kunnen uitstekend terecht bij een farmaceutische bedrijf. Zij komen dan vooral aan de organisatorische kant terecht.”

Hoe komt het dat de farmacie als branche niet zo bekend is?Annemarie: “Misschien komt het door de naam farmacie. Veel mensen weten niet goed wat het betekent. Als ik zeg dat ik medicijnen stu-deer, dan denken ze aan geneeskunde. Als het apothekerskunde zou heten, zouden misschien meer mensen het snappen.” Jan: “De branche is relatief klein. Vanouds kiezen vooral studenten voor deze opleiding als ze al een band met een apotheek hebben. Wanneer er bijvoorbeeld al een apotheker in de familie is.” Paul: “Nederland kent weinig echt grote bedrijven. Bovendien zijn het ook bijna allemaal internationale concerns. Daarbij mogen wij niet ad-verteren voor onze producten. Ook zou het kunnen komen doordat jonge mensen - gelukkig - weinig in contact komen met onze producten.”

Wat maakt werken in deze branche zo leuk? Annemarie: “Het is afwisselend werk. Je bent het schakelpunt tussen patiënt en alle andere betrokkenen. Als apotheker ben je bezig met recepten, met de zorgverzekeraar, de huisarts en de patiënten. Bovendien kan je redelijk goed aan een baan komen en wordt het nog altijd goed betaald.” Jan: “Ik hoor de afgestuurde apothekers vrijwel steeds enthousiast over hun vak. Apothekers hoeven in tegenstelling tot een arts niet direct een beslissing te nemen. Ze hebben meer tijd om zich te ver-diepen in de literatuur en de praktijk om tot een afgewogen oordeel te komen.”Paul: “Werken in de industrie is veelzijdig en het biedt veel buiten-landse mogelijkheden. Ook het feit dat veel Nederlandse organisaties over het algemeen niet groot zijn wordt als positief ervaren. Er is weinig afstand tussen medewerkers en directie. Als er iets is, staat de deur van de directeur gewoon open. Zelfs de grote farmaceutische bedrijven hebben kleine units.”

‘Er zit weer toekomst in de farmacie’

26 drie experts over de farmacie.indd 226 drie experts over de farmacie.indd 2 22-12-10 9:1022-12-10 9:10