Investeren in sociale mobiliteit en emancipatie

Dirk JACOBS dirk.jacobs@ulb.ac.be

Brussel, 25 oktober 2012Inspraak- en bevragingstraject VGC, Brussel, KVS

Bevorderen sociale mobiliteit en emancipatie• Samenleven in Brussel staat onder druk door socio-demografische

uitdagingen

-> groeiende sociale dualisering

-> toename etnisch-culturele diversiteit

-> demografische groei

• «  Vlaanderen [beoogt] een meritocratische samenleving, een samenleving dus waar elk talent tot zijn recht komt, ongeacht achtergrond, geslacht, overtuiging of welke andere kenmerken ook » (Beleidsnota Smet, 2009)

• Rol Stedenfonds en VGC in Brusselse context ?

Sociale mobiliteit en emancipatie is een individuele en collectieve uitdaging

2

Individual values Cluster Number of Caseby Cluster Number of Case

1,000000 (266)2,000000 (202)3,000000 (136)

brussel 1 1

Kansarme wijken 2001

Ranges for pcwerkzoekendSums

40 to 60 (17)30 to 40 (69)20 to 30 (90)10 to 20 (305)0 to 10 (123)

brussel 1

% werkzoekend 2001

Ranges for eerstejobSums

16 to 18 (1)12 to 16 (23)8 to 12 (57)4 to 8 (122)0 to 4 (401)

brussel 1

% actieve bevolking op zoek naar eerste job 2001

Ranges for pergeencomfortSums

40 to 30 (0)30 to 40 (0)20 to 30 (22)10 to 20 (186)0 to 10 (396)

brussel 1

% woningen zonder basiscomfort 2001

Individual values Cluster Number of Caseby Cluster Number of Case

1,000000 (266)2,000000 (202)3,000000 (136)

brussel 1 1

Individual values Cluster Number of Caseby Cluster Number of Case

1,000000 (266)2,000000 (202)3,000000 (136)

brussel 1 1

Sociaal-Sociaal-economische economische status en status en resultaten lezen resultaten lezen

PISA 2009PISA 2009

R=0.420 (R2=0.176)

Objectieve kansenpositie onderwijs

% onder niveau twee – minimumnorm (PISA 2009)

28,5% (SE=3,7)41,30% (SE=5,6)nieuwkomers

32,20% (SE=4,5)32,60% (SE=3,7)Tweede generatie

11,20% (SE=1)17,20% (SE=1,3)autochtonen

Vlaamse GemeenschapFédération Wallonie-

Bruxelles

Objectieve kansenpositie onderwijs

Jacobs, D. & Rea, A. (2011) "Verspild talent. De prestatiekloof in het secundair onderwijs tussen allochtone en andere leerlingen volgens het PISA-onderzoek 2009", Brussel: Koning Boudewijnstichting, 98 p. (ISBN 978-90-5130-749-8)

Mogelijke speerpunten beleid

Individuele emancipatie via taalvaardigheid en kwaliteit onderwijs

- Kinderopvang (voldoende capaciteit, laagdrempelig)- Capaciteit scholen- Inschrijvingsbeleid scholen (fair, sociale mix)- Profiel en carrière leerkrachten in Brussel- Inburgeringstrajecten

Collectieve emancipatie

- Allochtoon verenigingsleven als partner- Brede school als draaischijf wijk (opvang, sport, buurtwerking)- Collectieve voorzieningen: bijvoorbeeld kwalitatief wonen

11

Uitdagingen Brusselse institutionele context

Brussels institutioneel kluwen:

-Samenwerking over institutionele breuklijnen heen, streven naar synergieën (bv. wijkcontracten, woonbeleid), minstens goede communicatielijnen

-Bevoegdheidsverdeling en versnippering geen excuus voor niet anticiperen demografische groei en impact op de stad

Politieke context en band met Vlaamse Gemeenschap:

-Inzetten op positie, status en functionaliteit van het Nederlands (geen Vervlaamsingsmachine maar instrument van soft power plus opnemen verantwoordelijkheden in hoofdstad)

12