Introductie Stervensbegeleiding

Een handreiking aan hen die zich beter willen voorbereiden op het begeleiden van mensen op hun laatste reis

Samenvatting 1. Bidden voor genezing 2. Hulpverlening aan stervenden, waarom ? 3. Medische termen voor de dood 4. De stervende en zijn omstanders 5. Voorbereiding, hoe doe ik dat

1. Bidden voor genezing De boodschap van genezing is een zegen van het kruis Het gebed van geloof, Jacobus 5 De aanklacht van de boze De aanklacht van de broeders De vraag van waarom niet De zegen van aanvaarding De zegen van verwachting

2. Hulpverlening aan stervenden, waarom ? Vanwege de angst voor de dood Omdat wij ons leven aan Christus willen toewijden Omdat de liefde van Christus ons dringt Enkele schriftplaatsen

Luk. 22:41-44 ‘Hij werd overvallen door doodsangst’ Matth. 26:36-38 ‘Ik voel me dodelijk bedroefd; blijf hier met

mij waken.’ Matth. 26:40-44 ‘Konden jullie niet eens één uur met mij

waken?’

De nood van de stervende

Jezus ons voorbeeld eenzaamheid doodsangst

Arme bedelaar Luk.16:19-

31 verwerping (honden) onverzorgd (zweren,

honger)

Rijke man Luk.16:19-31

onvoorbereid

Saul 1 Sam.31:3-6 1 Kron.10:3-6

verzoek tot euthanasie zelfdoding

Misdadigers Luc. 23:39-43

onzekerheid gered lasteraar verloren

Hulpverlening is mogelijk Eenzaamheid verdrijven door aanwezigheid Helpen hun angst aan God te geven Helpen om zekerheid te krijgen Helpen om hen voor te bereiden

DOOD / STERVEN IS DE LAATSTE VIJAND

3. Medische termen voor de dood

Klinische of reversibel dood hart- en longfunctie gestopt. mogelijkheid tot reanimatie via adequaat, menselijk

ingrijpen.

Wettelijke of biologische of onomkeerbare dood: = weefseldood

E.K.G. en E.E.G. plat, in verschillende metingen gedurende 24 u. genomen.

vereist Goddelijke ingrijpen, d.m.v. "opwekking" of "opstanding".

4. Wat maken de stervende en omstanders door?

gewichtsverlies misselijkheid en braken hik (frequent en langdurig) droge mond, dorst,

uitdroging doods rochel kortademigheid slik stoornissen hoest bezorgdheid

Frekwent voorkomende fysische problemen bij stervenden:

neerslachtigheid verwarring / onrust slapeloosheid urine verlies constipatie diarree jeuk doorlig wonden misvormingen

Wat zijn dan de specifieke noden van de stervende? (1)

VERLIES op lichamelijk gebied van normaal fysisch welbehagen van beweeglijkheid van lichamelijke zelfbeheersing van uiterlijke waardigheid van lichaamskracht Verlies van mentale waardigheid Verlies van identiteit (een nummer, onmondig, verlies van controle en

beslissingsrecht)

Wat zijn dan de specifieke noden van de stervende? (2)

VERLIES van psychische waardigheid. Verlies van relaties (vrienden, familie) Verlies van werk en financiële zekerheid. Verlies van sociale status (faam, reputatie, onafhankelijkheid) Verlies van bezittingen Verlies van onmiddellijke toekomstperspectief Uiteindelijk verlies van je lichaam Verlies van de laatste kans om je ziel en geest te redden

uit de tweede dood.

Wat zijn dan de specifieke noden van de stervende? (3)

EENZAAMHEID/ ISOLATIE Meest frequente angsten: toenemende afhankelijkheid van anderen, voor

hulpeloosheid om een last te zijn. om alleen te zijn, om aan zijn lot te worden overgelaten. lijden en pijn. om te sterven zonder dat iemand het weet vernedering: ten gevolge van verlies van lichamelijke

controle, verminking om het emotioneel niet aan te kunnen. scheiding (van geliefden) het onbekende voor straf

Wat zijn dan de specifieke noden van de stervende? (4)

Toegenomen ONZEKERHEID Hij is onzeker over: aard en ernst van zijn ziekte zijn toekomst toekomst van zijn familie Deze onzekerheid uit zich onder de vorm van

verschillende angsten (bezorgdheid) en schuldgevoelens.

Wat zijn dan de specifieke noden van de stervende? (5)

STRESS Het feit dat de patiënt zich in een kritieke fase van zijn

leven bevindt, verhoogt nog de spanning waaraan hij toch al door de lichamelijke ongemakken was blootgesteld. Elke crisis brengt verwarring en innerlijke strijd met zich mee. Het schokt zijn innerlijk evenwicht.

Conclusie De ziekte zelf tast zijn fysische weerbaarheid aan. De psychische druk van de crisis brengt hem in een

toestand van emotionele instabiliteit: zijn gevoelens schommelen van het ene uiterste naar het andere.

De meeste zieken zullen deze labiliteit ook in hun geest ervaren onder de vorm van geestelijke schommel - reacties.

Wat maken omstanders door?Hoofdzakelijk drie groepen: Gezondheidszorg staf Familie Gemeente

Algemene reacties van omstanders. Schommelreacties. Machteloos voelen Apathie Verlangen om hulp aan te bieden. Vermijding. Ander algemene reacties.

Bijbelse voorbeelden van stervensvoorbereiding

Goede voorbereidingen. Mozes Jacob Paulus Jezus Christus

Slechte voorbereidingen. Rijke man Noach's tijdgenoten Judas Iskariot Herodus

Maak een laatste wil en testament.

Checklist om systematisch af te werken met uw nabestaanden Laatste wil en testament afgerond? Plaatsvervangers aangewezen waar gewenst? Levens richtlijnen vastgesteld? (inclusief wat ze moeten

doen indien u onverwachts zou sterven) Problemen uitgesorteerd? Uw belangen geconsolideerd? Uw nakomelingen zo ver mogelijk voorbereid voor hun

toekomst? Indien u nog angsten of vragen heeft over uw dood,

breng ze nu aan uw Hemelse Vader in gebed.

Voorbereidende vragenlijst. a Hoe vaak denkt u aan uw eigen dood? Welke gevoelens komen naar boven wanneer u aan

uw eigen dood denkt? Weet u helemaal zeker waarheen u gaat wanneer u

sterft? Bent u tevreden net uw uiteindelijke bestemming? Weet u hoe lang u nog gaat leven. Op welke manier zou u willen sterven, indien u

mocht kiezen? Welke manier van sterven is voor u het meest

onaanvaardbaar? Indien u aan een ongeneeslijke ziekte zou lijden,

zou u het willen weten? Welke persoon zou u het moeilijkst kunnen

achterlaten?

Voorbereidende vragenlijst. b Welke dingen zou u het moeilijkst kunnen

achterlaten? Heeft u voldoende voorbereidingen getroffen n.a.v.

uw dood? t.o.v. uw lichaam? uw bezittingen? uw werk/baan/bedrijf/activiteiten? t.o.v. uw werk voor de Here?

Wat wil u nog voor de Heer doen voordat u sterft? Indien de Heer nog een ding in uw leven moet

veranderen voordat u sterft, wat zou u Hem daarover zeggen?

Indien ik je dragen kon

Indien ik je dragen konIndien ik je dragen kon over de diepe grachten

van je gesukkel en je angsten heendan droeg ik je uren en dagen lang.

  Indien ik de woorden kende

om antwoord te geven op je duizend vragenover leven, over jezelf,

over liefhebben en gelukkig worden,dan praatte ik met je uren en dagen lang.

  Indien ik de vrede in je hart kon plantendoor geduldig te wachten en te hopentot het zaad van vrede in je openbrak,

dan wachtte ik uren en dagen lang.

Indien ik je dragen kon

Indien ik genezen kon wat omgaat in je hartaan onmacht, ontevredenheid en onverwerkt verdriet,

dan bleef ik naast je staanuren en dagen lang.

  Maar ik ben niet groter, niet sterker dan jijen ik weet niet alles en ik kan niet zoveel

ik ben maar een vriend op je wegal uren en dagen lang.

  en ik kan alleen maar hopen dat je dit weet:je hoeft nooit alleen te vechten of te huilen

als je een vriend hebtvoor uren en dagen lang.

 (Marcel Weemans)

Bestanden Downloaden

Artikelen over stervensbegeleiding van de EO en het Lindeboominstituut, samengevoegd in een RAR bestand zijn te downloaden op onze website

http://www.phca.nlkies archief lezingenscrol naar beneden en kies RAR bestand