34 K n a c k F o c u s . b e

�‘HOE MEER FOUTEN, HOE BETER�’

‘Portugal’ is voor Cyril Pedrosa wat ‘De helaasheid der dingen’ wasvoor Dimitri Verhulst. Een persoonlijk boek over zijn afkomst dat criticieuforisch maakt en tegelijk zijn doorbraak bij een breder publiek betekent.‘Het was nodig om mijn eerste strips te verknoeien.’ ! D O O R G E R T M E E S T E R S

It ain’t what you do, it’s the waythat you do it. Ella Fitzgerald zonghet al, maar misschien zit debeenwarmerversie van Banana-rama verser in uw geheugen. Hetmotto is Cyril Pedrosa (39) alvastniet vreemd. Na zijn bescheidenhitjes Drie Schimmen en Autobionam de Fransman van Portugeseafkomst zich voor om zijn wor-

steling met zijn roots tot een strip teverwerken. Semi-autobiografisch ge-neuzel is de laatste jaren uitgegroeidtot een van de grootste clichés van devolwassenenstrip, dus met het themakon Pedrosa zich niet van een hoopbagger onderscheiden. Toch konPortugal al indrukwekkende adel-brieven voorleggen nog voordat deNederlandse vertaling verscheen:beste boek van het jaar volgens deFranse striphandelaars, een belang-rijke albumprijs op het festival vanAngoulême en nog een handvol an-

dere onderscheidingen. Dat heeft Pe-drosa te danken aan zijn gezonde am-bitie en aan zijn stijlbeheersing. Inmeer dan 250 bladzijden laat hijSimon Muchat, stripauteur van Por-tugese afkomst, worstelen met zijnidentiteit en met de onderlinge rela-ties in zijn familie. Pedrosa besteedtveel aandacht aan het ritme vananekdotes en dialogen, zodat de cri-sis van zijn personage subtiel kanblijven. De tekenstijl varieert virtu-oos en breekbaar volgens de sfeervan de scènes. Wanneer ik Pedrosafeliciteer met zijn boek, lacht heelzijn gezicht. Hij geniet er duidelijkvan dat hij net met dit persoonlijkeboek critici en lezers kan inpakken.‘Portugal’ zit vol met kleine anekdotesdie zo uit het leven gegrepen lijken.Samen met het beroep van hethoofdpersonage voedt dat deveronderstelling dat het een verkapteautobiografie is.

CYRIL PEDROSA: Om dicht bij wat ikecht wilde vertellen te raken, moestik heel persoonlijke dingen gebrui-ken. Mijn verhaal is niet opgebouwdrond iets dramatisch, maar rond klei-ne, subtiele gebeurtenissen. Erg pre-cieze dialogen, of zelfs dingen dieniet worden uitgesproken. Om datgoed te kunnen doen, moest ik uitmijn eigen leven putten. Toch wouik geen autobiografie maken. Hetmoest fictie blijven, omdat ik op diemanier dingen kon verzinnen die hetverhaal sterker maken, zonder dat ikwerd geremd door de werkelijkheidvan mijn leven. Eigenlijk zijn er wei-nig gebeurtenissen overgebleven inhet boek die ik letterlijk heb meege-maakt. De enige uitzonderingen zijndat het personage Simon auteur isvan stripverhalen, en dat hij voor deeerste keer een reis onderneemt naarPortugal, het land van zijn voorva-ders.

Mediargus met docroom pdf

K n a c k F o c u s . b e 35

PAKKETJEPEDROSA

DRIE SCHIMMEN Voor Portugal Pedro-sa’s grootste verwe-zenlijking. Epischestrip in virtuooszwart-wit over eenvader die met zijnzoon een lange reisonderneemt om hemte beschermen voordreigend gevaar.

AUTOBIO Pedrosa out zich metplezier als ecologischbewuste mens dietegen de grenzen vanhet haalbare botst.Hilarische anekdotesover lokale groenten,Nederlandse fietsenof verantwoorde on-kruidverdelging.

DE SPOOKBRIGADE Voorleesstrip op sce-nario van David Chau-vel, met wie Pedrosavroeger vaak samen-werkte. In tegenstel-ling tot wat de titelsuggereert, gaat deserie niet over ghost-busters, maar overspoken die mensenuit netelige situatiesredden.

Mediargus met docroom pdf

In ‘Portugal’ stelt een man zich vragenover zijn roots. Kan dat thema iets metuw leeftijd te maken hebben?PEDROSA: Ik heb een soort midlifecrisisdoorgemaakt, ja. Ik heb lang gedachtdat ik het wel zonder mijn familie enmijn voorgeschiedenis kon doen. Datwas jeugdige overmoed, want op eenbepaald moment nemen afkomstvra-gen toch de bovenhand. Portugal wasniet therapeutisch in de zin dat ikmoest worden genezen van een dwang-idee, maar het heeft me wel deugd ge-daan om mijn hersenschimmen in eenboek vorm te geven. Daardoor is heteen belangrijk boek voor mij.Ook ‘Drie Schimmen’ ging al over eenvader-zoonrelatie. Wat hebt u met datthema?PEDROSA: Niet alleen de relatie tussenvader en zoon: familierelaties interes-seren me tout court. In deze fase vanmijn leven ben ik tegelijk vader enzoon. De twee rollen kunnen me boei-en. Ik ben als vader bezig met de roldie ik in het leven van mijn kinderenwil spelen, maar ik ben ook nog niethelemaal klaar met mijn eigen ouwe-heer. In Drie Schimmen staat mijn va-derrol centraal, vooral dan de angstdie een ouder kan ervaren omdat hijwil dat zijn kind zonder problemenkan opgroeien. Portugal gaat danweer vooral over mijn zoonrol. Alszoon ben ik op dit moment geboeiddoor mijn afkomst en de gesloten ma-nier waarop die in mijn familie wordtbeleefd.Simon haat zijn vorige strips. Om diereden vindt hij het vreselijk dat hijuitgenodigd wordt om oude boeken tesigneren. Is dat een bekend gevoel?PEDROSA: Zeker. Simon vindt het lastigom de verantwoordelijkheden vanzijn volwassen leven te aanvaarden.Tegelijk blijft hij hangen in stripwerkdat onder zijn mogelijkheden ligt. Zijnhouding tegenover eerder werk her-ken ik. Ik kan naar mijn oude werkkijken, ik erken het als het mijne en ikben blij dat ik het heb gemaakt. Tochheb ik het gevoel dat veel van mijnvroege strips eigenlijk mislukt zijn(Pedrosa doelt op onvertaalde reeksenals Ring Circus, nvdr). ik ben daar eenhele tijd ongelukkig over geweest.Geleidelijk ben ik tot het besef geko-men dat het nodig was om die boekente verknoeien. Daardoor kan ik nu

beter. Mislukken maakt deel uit vaneen scheppingsproces. Als je niet aan-vaardt dat het resultaat ondermaatskan zijn, dan kan je niet vooruitraken.

Het heeft lang geduurd eer ik pre-cies wist welke richting ik uit wildemet mijn strips. Toen ik van de anima-tiewereld (Pedrosa tekende nog mee aan‘The Hunchback of Notre Dame’ en ‘Her-cules’, nvdr) in de strip terechtkwam,was ik 26. Om een of andere vreemdereden had ik mezelf ingeprent dat ikeen eigen grafische stijl nodig had. Een stijl ontwikkelen die iedereen konherkennen als de mijne, lijkt me nu bijzonder ijdel. De boeken waarin ikdat probeerde, hebben gelukkig nietgoed verkocht. Daardoor moest ik mijn eigen ideeën wel opnieuw over-denken. Op dat moment was ik niet gelukkig met mijn manier van teke-nen. Dus heb ik mezelf voorgehoudendat ik beter boeken kon maken waarik zelf plezier aan beleefde.

Bent u bang om uw virtuositeit te veelte etaleren? U toonde een zwierige,aangename lijn in ‘Drie Schimmen’,maar die laat u in ‘Portugal’achterwege.PEDROSA: Ik ben zoals iedereen: ik wilgraag tonen dat ik de slimste, de besteen de meest virtuoze ben. Maar ikprobeer tegen die neiging te vechten.De stijl moet afhangen van het verhaaldat je wil vertellen. Bij sommige ver-halen past een heel gecontroleerde ennetjes afgewerkte stijl. Voor mijn ver-halen, daarentegen, is een totaal ande-re aanpak aangewezen. Als tekenaarmoet je daarvoor in jezelf gaan zoekenwat je niet kan. Jezelf onmogelijke op-drachten geven. Op je bek gaan, omdaarna een ander evenwicht in je stijlte vinden. Zo ontdek je manieren omiets te tekenen. Vooral in het derdedeel van Portugal vond ik het belang-

rijk om die weg op te gaan, omdat hetperfect past bij het verhaal. Simonprobeert in dat deel voor het eerst inzijn leven iets nieuws. Hij neemt risi-co’s en weet vooraf totaal niet wat erzal gebeuren. In de tekening moestdat merkbaar zijn. Ik begon dus aaneen pagina te tekenen zonder potlood-schetsen. Ik illustreerde direct mettechnieken die niet meer uitwisbaarwaren. Natuurlijk maakte ik dan fou-ten. Maar die gebruikte ik om ietsnieuws te creëren. Als ik rood had ge-kleurd in plaats van groen, dan moestik daarna dat rood een functie kunnengeven. Zo’n werkwijze maakt eenstrip tekenen heel spannend. Dat hebik al doende ervaren. Het paste niet al-leen bij dit boek, maar het stimuleerdeme ook als tekenaar. Die lossere stijl is de laatste jaren ookerg in de mode. Denk maar aan JoannSfar.PEDROSA: Joann, Fred (van Philémon,nvdr) en Sempé (De Kleine Nicolaas,

nvdr) zijn fantastische vertegenwoor-digers van die spontanere manier vantekenen. Als ik naar het werk van diemannen kijk, weet ik dat ik daar nietnaast kan staan. Je moet je eigen gren-zen kennen. Ik zie elke dag dat ikgeen avant-gardistische tekenaar bendie de gangbare grafische praktijk ei-genhandig zal vernieuwen. Ik kan deverworvenheden van die grote teke-naars wel tot de mijne maken, en diedan op een eigen manier toepassen. De weinige nieuwe elementen in mijntekenstijl vind ik per ongeluk.

36 K n a c k F o c u s . b e

PORTUGALUit bij uitgeverij Silvester, 272blz., !39,95.

CYRIL PEDROSA‘IK BEN ZOALS IEDEREEN: IK WIL GRAAG TONEN DAT IK DE SLIMSTE,DE BESTE EN DE MEEST VIRTUOZE BEN.’

FOCUS TRAKTEERTWWW.KNACKFOCUS.BE

Win 5 exemplaren van Portugal. Zie pagina 8.

Mediargus met docroom pdf