Innoveren voor meer en beter transporteren Hoe staat het met het innovatievermogen van de transportsector?

Panteia 18 januari 2013

Topsectorenbeleid Versterken van concurrentiepositie “Doen waar we goed in zijn” • Agri & Food • Creatieve industrie • Energie • Tuinbouw • Life sciences & Health • Water • High Tech • Logistiek * • Chemie • Topteam Hoofdkantoren

Nederland

Thema’s topsectoren • Human capital • Innovatie * • Internationaal • Regeldruk • Ondernemerschap

Topteam Logistiek (voorzitter Aad Veenman) “Vertegenwoordiger van logistiek en verladend

bedrijfsleven” Innovatiecontract 2 april 2012 “Het concert begint” Zes roadmaps -> Horizon 2020 - Neutraal Logistiek Informatie Platform - Synchromodaliteit - Douane (vermindering regeldruk) - Cross Chain Control Centers - Service logistiek (Main Ports) - Supply Chain Finance

Nederland

Wat betekenen topsectoren

Nederland

Innovatie uitgaven als % van de toegevoegde waarde in 2012 R&D uitgaven Transport en Logistiek liggen lager dan in andere

topsectoren.

Beeld is vertekend doordat innovaties in bijvoorbeeld de retail bij een andere sector worden gerekend

Nederland

Logistiek en Transport staat op de 4e plaats achter “High Tech”, “Chemie” en “Agro” in termen van productie en toegevoegde waarde

Nederland

Transportsector loopt achter Topsector logistiek 2009 – 2012 t.o.v. overige topsectoren - Introductie producten/diensten - Vernieuwing in het productieproces

• Logistiek en Transport belangrijke topsector • Innovatie en R&D staan op een te laag peil. • Vertekening doordat L&T leverend is en dus innovaties

in L&T bij andere sectoren worden gerekend • Conclusie: de links tussen de topsectoren zijn niet

inzichtelijk,gevaar voor een te geïsoleerde aanpak

• goede R&D leidend tot innovaties: topprioriteit

Conclusie

Aandachtspunten Innovatie Logistiek “Ten opzichte andere topsectoren een inhaalslag” • Financiering R&D • Kennisvalorisatie (Dinalog) • Cross sectorale samenwerking • Duurzaamheid • Internationalisering • Tempo (regie)

Nederland

Stimulering R&D Zevende kaderprogramma 2007-2013

Europa

• voeding, landbouw en visserij-industrie en biotechnologie; • informatie- en communicatietechnologieën • nanowetenschappen, -technologieën, -materialen en nieuwe productietechnologieën • energie • milieu (inclusief klimaatverandering); • vervoer (inclusief luchtvaart) * • sociaal-economische wetenschappen en geesteswetenschappen • ruimtevaart • veiligheid • gezondheid

To help protect your privacy, PowerPoint has blocked automatic download of this picture.

Horizon 2020 “Achtste kaderprogramma” 2014-2020 drie centrale doelstellingen

Europa

Uitstekend onderzoek: investeringen op het gebied van toponderzoek in Europa, waaronder een verhoging van het budget van de Europese Onderzoeksraad van 77 procent Concurrerende industrie: investeringen op het gebied van de ontwikkeling van nieuwe technologieën, betere toegang tot kapitaal voor ondernemers en ondersteuning van het midden- en kleinbedrijf Een betere samenleving: aandacht voor zaken als klimaatverandering, duurzaam transport en mobiliteit, duurzame energie, voedselveiligheid en -zekerheid, en vergrijzing van de Europese bevolking

Nederlandse Transportsector

Hoe staan de zaken ervoor? • Concurrentie (o.a. benzineprijs) • Werkgelegenheid (arbeidsmarkt) • Multimodaal vervoer (overslag, regie) • Infrastructuur (Mainport Rotterdam) • Financiering

Nederlandse Transportsector

Waar kan R&D de positie van de sector versterken? • Stedelijke ontwikkeling (Urban environment) • Binnenvaart (IDVV) • Ontwikkeling spoorcorridors • Maritiem (Mainports concepten) • Multimodaal/synchromodaal • ICT Transportindex

Binnenvaart Waar kan R&D de positie van de sector versterken, concrete voorbeelden: Impuls Dynamisch Verkeersmanagement Vaarwegen: • Corridor management vaarwegen, uit te rollen via TEN-T, NAIADES II • Samenwerking tussen bedrijven in de transportketen en faciliteren van achterlandlogistiek, logistieke component van River Information Services (spoor 3)

NAIADES II (2014-2020) programma binnenvarat, voorbereidingen Europese Commissie: • Verscherping van emissie eisen voor binnenvaart, LNG als brandstof voor binnenvaart: goedkoper en duurzamer vervoeren PLATINA II (2013-2015) • Kansen voor continentaal vervoer via binnenvaart

Ontwikkeling Corridors

Waar kan R&D de positie van de sector versterken? TEN-T: multimodale corridors • Marktstudies en ontwikkeling van concrete actieplannen voor ontwikkeling van de multimodale corridors in het Trans Europese Netwerk voor Transport.

Stedelijke distributie en intermodaal • Inspiratie voor bedrijven en overheden, Best Practices vanuit FP7 projecten zoals BESTFACT, TURBLOG, SPECTRUM

Kennisdeling – sectorstudies - • In samenwerking met banken en branches • Agenderen van ontwikkelingen • Netwerken en verbinden • Delen van ervaringen tussen ondernemers • Vertalen van best practices naar sectorbeleid en inspireren van ondernemers “food for thought”

ICT - Transport Index • ‘Nowcasting’ van activiteit in de sector • Transport is een graadmeter voor de economie • Buiten een index voor transport zijn er indices per modaliteit • http://www.transportindex.nl is een platform voor trends en kerncijfers gerelateerd aan transport

Stedelijke ontwikkeling CIVITAS (FP7) • pakket maatregelen voor vitale en duurzame steden Poly-SUMP (IEE-STEER) • Sustainable urban mobility planning voor poly-centrische gebieden City-Hub (FP7) • Interchange terminals voor personenvervoer Action plan on Urban mobility • 20 concrete EU level acties in 6 thema’s voor implementatie tot 2012 Openbaar vervoer • OV-C data?

Stedelijke ontwikkeling Maar hoe staat het met innovaties? • Het concept van SUMP dwingt tot organisatorische innovaties, maar die zijn er vaak nog niet (culturele innovatie is nodig)

• CIVITAS is maatregel gericht: noodzaak is om te komen tot een urban mobility package, met duidelijke “dwang”: bijvoorbeeld een concrete beschrijving van waar een SUMP aan moet voldoen.

• Relateren van het hebben van minimale plannen aan subsidie • Integratie van fondsen

• Veel acties van APUM staan los van elkaar:

• freight / urban logistics plan niet geïntegreerd met SUMPs • Health, planning en mobiliteit zijn vaak niet gerelateerd, terwijl door een

goede ruimtelijke ordening veel EU 2020 doelen kunnen worden bereikt

• TEN-T vaak los van urban (last miles) – integratie vereist, relatie met bijvoorbeeld charging vereist

• Decentralisatie AWBZ: innovatie: • Vervoerder als mobiliteitsregisseur • ‘Ontschottend’ denken opdrachtgevers

Stedelijke ontwikkeling Huidige vormgeving aanbestedingen OV staan innovatie in de weg • Kostengericht – ondernemerschap gericht op het minimaliseren van kosten • Geen (innovatief) ondernemerschap bij opdrachtnemers mogelijk

Spoorcorridor ontwikkeling •Transport market Studies (TMS) Rotterdam- Genua maar ook link Europe – Centraal Azie/China

Rail Road IWW Total million tonnes Index

All flows 111.8 618.3 278.4 1'008.5 100.0

Border crossing 42.5 127.4 202.0 372.0 36.9

2 Borders crossing 1) 28.5 26.1 39.2 93.8 9.3

1) Germany split in North and South

Nederlandse Transportsector

Hoe adaptief is de sector? Vooral gevoelig voor impulsen uit andere sectoren • Leren van andere sectoren • Internationale/regionale samenwerking (Interreg) • Participatie in innovatie (publiek/privaat) • Valorisatie/Investeringen (rol brancheorganisaties)

Nederlandse Transportsector

Het innovatief vermogen • Worden kansen benut? • Wordt kennis uitgewisseld? • Wordt kennis toegepast? • Worden risico’s genomen? • Meer scholing?

Lange termijn visie ontbreekt

Inovatie Nederlands Bedrijfsleven (MKB)

Het innovatief vermogen neemt af vanaf 2008, vanaf 2012 toename: inhaaleffect

65%67% 68%

65%

59%

66%

50%

54%56%

48%

58%

58%60% 59%

55%52%

58%

38%

44% 45%

39%

48%

33% 34% 34%36%

31%

35%

28%31% 31%

24%

31%

15%17%

14% 15% 15% 16%14% 15% 15%

12%

16%

0%

20%

40%

60%

80%

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

innovatieve bedrijven (ten minste één innovatie) procesinnovatie

nieuwe producten/diensten producten/diensten nieuw voor de bedrijfstak

Innovatie Nederlands Bedrijfsleven (MKB)

2012 zorgelijke ontwikkeling transport t.o.v andere sectoren, innovatie blijft op alle fronten achter!!!(innovatie in %)

Conclusie De Nederlandse Transport en Logistiek staat voor vele uitdagingen Op Nederlands niveau; richten op innovatie om productiviteit te verhogen Naar modaliteit: synchromodaal, en waar kan intermodaal, verder uitbouwen/exporteren innovatieve concepten naar het buitenland Open innovatie: MKB hierin betrekken