1

Geschreven door: Pim Schenk

Studentnummer: 2207340

PCN: 278737

Instituut opleiding: Fontys Hogescholen, Eindhoven

Opleiding: Human Resources Management

Afstudeerbegeleider: Linda Fivie

Datum: 13-05-2016

Innovatieve Interventie Opdracht

Een plan om werknemers zo vitaal mogelijk te houden

2

Voorwoord

Voor u ligt de Innovatieve interventie opdracht (IIO) van Pim Schenk. Dit is mijn laatste project voor het

behalen van mijn diploma. Ik heb de afgelopen 4 jaar de opleiding Human Resource Management (HRM)

gevolgd te Eindhoven. Deze innovatieve opdracht is opgesteld tijdens mij stageperiode bij Arrow

Electronics BV. Ik heb mij zelf erg veel verdiept in vitaliteit. Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat

het mij interesseert en ik mijn vrije tijd erg veel bezig ben met zo vitaal mogelijk zijn.

Graag wil ik iedereen bedanken die mij geholpen heeft deze opdracht tot stand te brengen. Al mijn HR

collega’s stonden altijd voor mij klaar en wilden mij met al mijn vraagstukken helpen. Mijn

praktijkbegeleider (Marlies van Lankveld) en de HR manager (Inge Rutten) hebben mij veel feedback

gegeven, hierdoor heb ik mijn opdracht nog sterker kunnen maken.

Ook wil nog Erwin Schenk, Bram Hammes en Jules Hammes bedanken voor het mee doen aan de

interviews, waarvan de bevindingen zeer belangrijk waren voor deze opdracht.

Daarnaast wil ik mijn stagebegeleider Linda Fivie enorm bedanken voor alle hulp die zij mij geboden

heeft. Linda heeft mij veel geholpen met het geven van feedback op mijn onderzoek.

Als laatste wil ik mijn medestudenten erg bedanken voor alle hulp die zij mij geboden hebben. Iedere

week werd er een moment genomen om met elkaar te sparren. Op deze manier kreeg ik weer nieuwe

ideeën die ik in mijn opdracht kon verwerken.

3

Management Summary

Het onderwerp vitaliteit is steeds belangrijker in het HRM werkveld. Vitale werknemers zorgen voor een

betere omzet en minder kosten dan werknemers die niet vitaal zijn en vaak verzuimen. Voor deze

innovatieve opdracht is er voor gekozen het onderwerp vitaliteit centraal te stellen.

Vitaliteit heeft te maken met veel verschillende aspecten. Voor deze innovatieve interventie is er

gebruik gemaakt van de volgende onderwerpen:

- Overgewicht

- Voeding

- Bewegen

- Ergonomische houding

- Werkstress

- Roken

Om werknemers zo vitaal mogelijk te houden moet er op een zo breed mogelijke manier worden

ingespeeld op de vitaliteit van de werknemers. Er is gebruik gemaakt van verschillende bronnen. Er is

theoretisch onderzoek gedaan naar vitaliteit. Hier zijn verschillende bevindingen gedaan. Ook zijn er

interviews afgenomen met twee HR managers, twee werknemers en één fysiotherapeut. De innovatieve

interventie geeft antwoord op het volgende vraagstuk: Op welke manier kunnen werknemers op een zo

breed mogelijke manier vitaal worden gehouden?

Oplossing vraagstuk

Het ontwikkelen van een kalender (Calendar+) waarin iedere maand een vitaliteitsthema centraal staat.

Bij elk thema hoort een aantal onderwerpen die in de maand behandeld worden. De werkgever kan zelf

bepalen welke onderwerpen hij kiest per thema.

Voorbeeld:

Thema: Bewegen

Onderwerpen: Competitiespel, wandelende werkoverleggen of vergaderingen, bewegingspop-up die op

beeldscherm verschijnt en zitfietsen.

Een werkgever kan er voor kiezen om tijdens het thema “Bewegen” het competitiespel en het

wandelend werkoverleg te kiezen. Op deze manier kan elke werkgever aangeven welke thema’s en

onderwerpen het meest van belang zijn voor de organisatie en kan dus ook elke organisatie

onderwerpen vinden die bij haar past.

Uitvoerbaarheid IIO

Na het beschrijven van de gekozen tool is er een pilot afgenomen bij 4 mensen. Dit zijn dezelfde

personen die vooraf ook zijn geïnterviewd. Alle respondenten waren erg enthousiast over het product.

De managers vonden het een pluspunt dat het meerdere thema’s van vitaliteit aanhaalde, waardoor

deze tool al veel problemen zou oplossen en voorkomen.

Werknemers gaven aan graag met dit product te werken omdat er dan een plan klaar ligt en ze niet zelf

hoeven te zoeken naar manieren hoe ze vitaler kunnen worden.

4

Inhoudsopgave Inleiding ......................................................................................................................................................... 5

Probleembeschrijving ................................................................................................................................... 9

Methodische verantwoording .................................................................................................................... 10

Theoretische verantwoording ..................................................................................................................... 12

Verantwoording samenstelling interventie ................................................................................................ 17

HRM-Spanningsdriehoek ........................................................................................................................ 22

Relevantie IIO .............................................................................................................................................. 24

Sociale innovatie ..................................................................................................................................... 24

Oplossing HRM vraagstuk ....................................................................................................................... 24

Toegevoegde waarde IIO ........................................................................................................................ 26

Implementatie............................................................................................................................................. 26

Bewijslast Pilot ........................................................................................................................................ 26

Ethisch dilemma ...................................................................................................................................... 28

Rolverdeling bij implementatie ............................................................................................................... 28

Kritische succes factoren ........................................................................................................................ 29

Reflectie ...................................................................................................................................................... 30

Literatuurlijst ............................................................................................................................................... 31

Bijlagen ........................................................................................................................................................ 34

Bijlage 1: Plan van aanpak....................................................................................................................... 34

Bijlage 2: Gezond recept ......................................................................................................................... 35

Bijlage 3: Voorbeeld kantine bordje ....................................................................................................... 36

Bijlage 4: Pop-up beweging ..................................................................................................................... 37

Bijlage 5: Voorbeelden juiste houding .................................................................................................... 38

Bijlage 5: Implementatieplan .................................................................................................................. 39

Bijlage 6: Kosten ...................................................................................................................................... 40

Bijlage 7: Website Calendar+ .................................................................................................................. 41

5

Inleiding

Het wordt steeds belangrijker als werkgever te investeren in de vitaliteit van de medewerkers. Zo blijkt

ook dat bij Arrow Electronics (de stageplaats van de onderzoeker) dat vitaliteit en gezondheid steeds

meer aan bod komen. Volgens Tamara Raaijmakers (2014) investeren bedrijven in de gezondheid van

werknemers om de volgende redenen:

- Werkgevers zijn steeds meer verantwoordelijk voor de gezondheid van hun werknemers.

- Gezonde werknemers zorgen ervoor dat deze werknemers meer betrokken en gemotiveerd zijn

op de werkvloer.

- Dit zorgt voor minder financiële risico’s omdat meer fouten worden voorkomen.

- Hierdoor gaat de productiviteit omhoog

- Gezonde werknemers worden minder snel ziek dan werknemers die niet gezond zijn. Het

ziekteverzuim zal dalen.

- Werknemers werken steeds langer door.

De vitaliteit van de Nederlanders ligt laag. 29 procent van werknemers in Nederland heeft in 2015 een

lage vitaliteitsscore behaald. Deze werknemers melden zich 3,5 keer zo vaak ziek als werknemers die wel

vitaal zijn. Dit is onderzocht door Schouten en Nelissen (2015).

Er is theoretische informatie gezocht over vitaliteit. Hieronder worden een aantal trends op het gebied

van gezondheid beschreven:

Ziekteverzuim:

Volgens het CBS (2016) was het ziekteverzuimpercentage in het tweede kwartaal van 2015 3,7 en was

daarmee gelijk aan het percentage van een jaar eerder. Het ziekteverzuim was het hoogst in het

onderwijs, de zorg en het openbaar bestuur. Dit meldt CBS.

Overgewicht:

In de perioden van 2009/2011 hadden 6,5 miljoen mensen in Nederland overgewicht. Dit was 41

procent van de gehele Nederlandse bevolking. Het aantal mensen met overgewicht blijft groeien. Al er

gekeken wordt naar de tabel hieronder is te zien dat het aantal mensen met overgewicht vanaf 1981 tot

2011 blijft stijgen. (I. de Groot, 2012)

6

Als er verder wordt gekeken is te zien dat het percentage personen met overgewicht sterk is

toegenomen van 27,4% in 1981 naar 43,1% in 2014.

Levensverwachting

Mensen worden steeds ouder. 65-jarigen hebben gemiddeld nog 19,8 jaar te leven. Dit is de virtuele

levensduur. Deze is sinds 1957 al met 5 jaar gestegen. In de praktijk is echter te zien dat 65-jarigen

gemiddeld 21,1 jaar nog in leven zijn.

Langer doorwerken

De AOW leeftijd zal 67 jaar blijven tot en met jaar 2022, daarna zal er een extra verhoging plaatsvinden

na twee tot drie jaar. Er wordt voorspeld dat in 2060 de AOW leeftijd 71,5 is.

Doordat de AOW leeftijd blijft stijgen komen er ook steeds meer oudere werknemers op de werkvloer.

Eind 2014 waren er 34.000 65-plussers die nog jonger zijn dan hun AOW-gerechtigde leeftijd. In 2040

7

wordt verwacht dat dit er 0,8 miljoen worden. Ook zullen er 10,2 miljoen werkenden zijn tussen de 20

en de AOW leeftijd in 2040. (CBS, 2014)

Roken

Het aantal rokers neemt ieder jaar steeds verder af. In de grafiek hieronder is te zien dat in 1980 meer

dan 50 procent van de mannen rookten en ongeveer 35 procent van de vrouwen rookten. In 2010 is te

zien dat toen 25 procent van de mannen rookte en 22 procent van de vrouwen. Er is dus een positieve

lijn in te zien. (Rokeninfo, z.d.)

In 2014 is te zien dat 27,6 procent van mannen rookt en 20,8 procent van de vrouwen (CBS,2016)

8

Bewegen

Beweegexperts beweren dat een minimale norm van bewegen chronische ziektes kan verlagen en de

levensduur verlengd wordt. Volgens hen zouden jongeren tot 18 jaar per dag minimaal één uur matige

intensieve activiteit moeten hebben. Volwassenen (15-55jaar) zouden minimaal een half uur matige

intensieve inspanning te verrichten. Vanaf 55 jaar zouden mensen minimaal een half uur beweging per

dag moeten hebben. (CBS, z.d.)

Volgens E. Speklé (2015) is het ongezond als mensen lange tijd per dag zitten. Het zorgt er voor dat de

kans op gezondheidsklachten verhoogt en dat het zelfs er voor zorgt dat mensen eerder overlijden. Het

is van belang om er voor te zorgen dat er een goede balans is tussen stilzitten en bewegen. Bij veel

kantoorbanen is zittend werk de belangrijkste bezigheid op een dag.

9

Probleembeschrijving Zoals in de inleiding staat vermeld is te zien dat het steeds belangrijker wordt er voor te zorgen dat de

werknemers binnen een bedrijf zo gezond en vitaal mogelijk zijn. We werken immers ook steeds langer

door.

Voor dit onderzoek zijn de ervaringen van de onderzoeker gebruikt. In drie verschillende organisaties

waar zittend werk uitgevoerd wordt, is geconcludeerd dat de werknemers van alle drie de organisaties

bijna geen beweging kregen op een dag. Ook heeft de onderzoeker meegekeken bij beroepen waar juist

veel beweging wordt gevraagd, zoals een glazenwasser, magazijnmedewerker en productiemedewerker.

Hier was echter te zien dat deze mensen te veel bewegen en geen rustpauzes pakken. Ook is in de

inleiding te lezen dat overgewicht een belangrijk thema is. Gezonde voeding is erg belangrijk, maar

daarover ontbreekt bewustzijn.

Vitaliteit is een belangrijk begrip in HRM. Het is steeds belangrijker om werknemers zo vitaal mogelijk te

houden. Vitaliteit is steeds belangrijker omdat:

- Werkgevers zijn steeds meer verantwoordelijk voor de gezondheid van hun werknemers.

- Gezonde werknemers zorgen ervoor dat deze werknemers meer betrokken en gemotiveerd zijn

op de werkvloer.

- Dit zorgt voor minder financiële risico’s omdat meer fouten worden voorkomen.

- Hierdoor gaat de productiviteit omhoog

- Gezonde werknemers worden minder snel ziek dan werknemers die niet gezond zijn. Het

ziekteverzuim zal dalen.

- Werknemers werken steeds langer door.

Doelgroep

Deze innovatieve tool is gericht op medewerkers van elk bedrijf. Het is de bedoeling dat deze

innovatieve tool zo breed mogelijk kan worden ingezet. Daarom zullen verschillende onderwerpen

worden beschreven in deze interventie, die met verschillenden soorten werk te maken hebben.

Voorbeelden zijn een kantoorbaan en een productiebaan. Beide banen bestaan uit verschillende

manieren van werken. Het is de bedoeling dat voor beide beroepen deze innovatie interventie uitkomst

biedt in het vitaliseren van werknemers. Er zal dus enig maatwerk aan te pas moeten komen.

Vraagstuk

Deze innovatieve interventie opdracht moet uiteindelijk antwoord kunnen geven op het volgende

vraagstuk: Op welke manier kunnen werknemers op een zo breed mogelijke manier vitaal worden

gehouden? Bedrijven dienen te investeren in hun werknemers om verschillende redenen die terug te

vinden zijn in de inleiding. In het hoofdstuk theoretische verantwoording wordt verder ingegaan op

theoretische onderbouwing van onderwerpen die met vitaliteit te maken hebben. Het doel van deze

innovatieve interventie is er voor zorgen dat werknemers vitaal worden en blijven, zodat ze zo lang

mogelijk van toegevoegde waarde zijn voor een organisatie.

10

Methodische verantwoording Om deze innovatieve interventie opdracht op te zetten is allereerst informatie gezocht over bepaalde

actuele gezondheidstrends in de samenleving. Zoals in de inleiding besproken heeft het voor een bedrijf

veel voordelen als er wordt geïnvesteerd in de vitaliteit en gezondheid van werknemers. Er heeft een

gesprek plaatsgevonden met Inge Rutten (HR manager Arrow Electronics) bij de stageplaats van de

onderzoeker. In dit gesprek is duidelijk geworden dat er veel belang bij is om de werknemers van Arrow

Electronics zo vitaal mogelijk te houden. Hierna is er gespard om te zoeken naar een manier om op een

innovatieve manier werknemers zo vitaal mogelijk te krijgen. Er is gezocht naar een innovatief idee om

op een zo breed mogelijke manier werknemers vitaler te maken. Daarna is er met het hele HR team van

Arrow Electronics besproken hoe zij denken over het onderwerp vitaliteit en zijn een aantal

onderwerpen genoemd die meegenomen kunnen worden in de tool.

Na de gesprekken bij Arrow Electronics zijn er interviews gehouden met diversen personen. Allereerst is

er een interview afgenomen met Erwin Schenk (HR officer Sekisui Alveo) om te achterhalen in hoeverre

hij het belangrijk vindt om te investeren in de vitaliteit van werknemers. Uit dit gesprek bleek dat ook

Sekisui Alveo het een prioriteit vindt om te investeren in de vitaliteit van werknemers, omdat dit voor

veel voordelen voor de organisatie zorgt, zoals gezondere werknemers, minder ziekteverzuim, hogere

productiviteit en kostenbesparing. Daarna is er gekozen om geen managers te interviewen, maar

werknemers van bedrijven. Zo wordt het onderwerp vitaliteit vanuit verschillende oogpunten benaderd.

Er zijn interviews gehouden met Ivo Verbunt (HR medewerker Arrow Electronics) en Bram Hammes

(Financieel medewerker The Nuance Group). Uit het interview met Ivo Verbunt is duidelijk geworden

dat hij het erg positief vindt als een bedrijf investeert in de vitaliteit van de werknemers. Hij gaf aan dat

Arrow Electronics werknemers die gezondheidsklachten hebben graag wil helpen, en ze altijd bij HR of

met de bedrijfsarts kunnen praten voor mogelijke oplossingen. Hij zou het positief vinden als Arrow

Electronics een gezondheidstool zou implementeren en zal hier ook zeker aan deelnemen. Uit het

interview met Bram Hammes kwam naar voren dat hij het erg belangrijk vindt om zo vitaal mogelijk te

blijven. The Nuance Group doet op dit moment weinig aan vitaliteit voor werknemers. Meneer Hammes

gaf aan op dit moment last te hebben van nek en rugklachten en dat dit veroorzaakt wordt door zijn

bureaustoel. The Nuance Group geeft alleen aan dat hij dan regelmatig moet opstaan en een stuk moet

lopen, maar hier is volgens Bram weinig tijd voor. Hij zou het heel erg positief vinden als The Nuance

Group een tool zou introduceren die er voor zorgt dat werknemers vitaler worden en minder

gezondheidsklachten hebben.

Naast interviews met werknemers is er ook een interview gehouden met Jules Hammes

(Fysiotherapeut). Jules geeft aan meerdere patiënten te hebben die last hebben van hun nek, rug,

schouder en benen en dat dit werkgerelateerd is. Mensen nemen verkeerde ergonomische houdingen

aan en bewegen te weinig tijdens het werk. Hij ziet ook vaak mensen die bij hem behandeld zijn

terugkeren met dezelfde klachten. Het is volgens Jules zeer belangrijk dat ieder bedrijf zijn werknemers

zo vitaal mogelijk houdt.

Er is met opzet gekozen om niet alle respondenten voor de interviews binnen één bedrijf te kiezen. Om

het zo objectief mogelijk te kunnen benaderen zijn er werknemers van verschillende organisaties

11

geïnterviewd. Er is voor gekozen om een bedrijfsfysiotherapeut te interviewen, omdat hij veel kennis

heeft van de meest voorkomende fysieke klachten die werknemers tijdens het werk oplopen.

Naast interviews is er ook theoretische informatie gezocht die met vitaliteit en gezondheid te maken

hebben. Deze is in het volgende hoofdstuk van dit verslag te vinden. De belangrijkste theoretische

bronnen die interessant zijn voor dit onderwerp zijn hier in meegenomen.

Na het theoretische onderzoek zijn de verschillende informatiebronnen die gebruikt zijn samengevoegd,

om de innovatieve interventie tool te ontwikkelen. Na het ontwikkelen van de tool zullen de personen

die al eerder zijn geïnterviewd, nog een keer worden geïnterviewd. Ditmaal over hun mening van de

tool. Hier kan worden aangegeven of ze het een goed plan vinden, wat sterke punten zijn of wat zwakke

punten zijn. Door middel van dit interview is er een pilot gehouden van de tool.

Er is voor het opstellen van deze interventie een plan van aanpak gemaakt. Aan de hand hiervan is er

iedere week aan het project gewerkt. Het plan van aanpak is terug te vinden in Bijlage 1.

12

Theoretische verantwoording Bedrijven investeren steeds meer in de gezondheid en veiligheid van de medewerkers. Dit doen ze,

omdat gezonde medewerkers gemotiveerde medewerkers zijn. Hierdoor worden minder fouten

gemaakt tijdens het werk wat een vermindering voor financiële risico’s kan betekenen. (T. Raaijmakers,

2014)

Voor deze innovatieve tool zijn bronnen geraadpleegd over verschillende gezondheidsthema’s. Deze

thema’s kwamen veel naar voren bij het zoeken van theorieën.

Zoektermen die gebruikt zijn:

- Gezondheid

- Werkvloer

- Vitaliteitsmanagement

Overgewicht

Overgewicht kan problemen veroorzaken op de werkvloer. Medewerkers met overgewicht verzuimen

twee keer zoveel dan medewerkers die geen overgewicht hebben. Ook is uit onderzoek gebleken dat

werknemers met overgewicht vaak minder productief zijn. Het is daarom erg belangrijk om er voor te

zorgen dat ze weinig mogelijk werknemers overgewicht hebben. Een andere reden om overgewicht te

bestrijden is imago. Het imago van een bedrijf wordt beter als er veel aandacht wordt besteed aan de

gezondheid van werknemers.

In eerste instantie ligt de verantwoordelijkheid van een gezonde levensstijl bij de werknemer, maar de

verantwoordelijkheid wordt steeds meer verschoven naar de werkgever, omdat bedrijven veel geld

kunnen besparen als het ziekteverzuim laag is en productiviteit verhoogd wordt. Werknemers moeten

steeds langer doorwerken en daarom moeten werknemers zo lang mogelijk zo gezond mogelijk blijven.

(B. Baroncini, 2011)

Voeding

Werknemers met een gezond voedingspatroon zijn productiever, slapen beter en zijn minder vaak ziek.

Werknemers die veel ongezond eten, hebben vaak overgewicht, ondergewicht of overgewicht zorgen

voor meer verzuim. Werknemers die zwaar ondergewicht of overgewicht hebben verzuimen 14

werkdagen per jaar meer dan werknemers die gezond eten en geen ondergewicht of overgewicht

hebben. Bedrijven die te weinig aandacht besteden aan gezonde voeding lopen meer risico dat veel

werknemers ongezond eten. (Personeel-inhuren, 2016)

Gezonde voeding zorgt ervoor dat werknemers optimaal kunnen functioneren. Door te veel ongezond

eten mist het lichaam bepaalde voedingstoffen. Het lichaam raakt hierdoor sneller uitgeput en de

concentratie wordt verminderd. Het is daarom belangrijk dat bedrijven een gezonde bedrijfskantine

hebben. Hieronder een aantal manieren om een verandering in de bedrijfskantine aan te pakken:

- Goede communicatie: het onderwerp moet eerst bekend worden bij de medewerkers. Ook

moet bekend worden gemaakt waarom de verandering plaatsvindt.

13

- Geleidelijke aanpassing: Werknemers moeten vaak wennen aan de vernieuwingen in een

kantine. Daarom is het erg belangrijk om de kantine geleidelijk aan te passen.

- Variaties: Zorg ervoor dat er genoeg variatie aan voeding is in de kantine. Werknemers hebben

hierdoor meer keuze, en dit geeft een goed gevoel.

- Feedback: Het is belangrijk om werknemers te vragen wat ze van de veranderingen vinden en

hoe ze denken dat het wellicht anders of beter kan.

(Personeel-inhuren, 2016)

Een voedingsdeskundige kan er voor zorgen dat een bedrijf en de werknemers vitaler en gezonder

worden. Een voedingsdeskundige kan aangeven of het menu in de kantine aangepast moet worden

zodat het gezonder is. Hieronder nog een aantal manieren om werknemers gezonder te laten eten:

- Persoonlijke begeleiding: Werknemers krijgen een voedingsschema op maat.

- Workshops: Werknemers krijgen een workshop over gezonde voeding. Hierdoor krijgen ze meer

ideeën op het gebied van gezond eten. Deze workshops worden gegeven samen met collega’s.

Doordat deze workshops voor teamspirit zorgen, is de kans groter dat werknemers gezonder

gaan eten.

- Support: De werknemers krijgen ook steun buiten de werktijden doormiddel van mailtjes en

berichten op intranet. Hierdoor kunnen de werknemers altijd om hulp vragen.

- Consulten: Er is een deskundige op het werk die de BMI, vetpercentage, gewicht etc. in kaart

brengt en dus hier een status kan geven aan de werknemer.

(Personeel-inhuren, 2016)

Volgens J. van Wijk (2015) leveren gezonder werknemers veel voordelen op. Gezonde werknemers

verzuimen minder en hebben hogere productiviteit. Het aanpassen van de kantine kan helpen aan het

verlagen van het ziekteverzuim en het verhogen van de productiviteit. Het is belangrijk om een ruim

assortiment, lage prijzen en een goede presentatie te hebben.

Onder werktijd zijn er verschillende momenten waarop gezonde voeding gestimuleerd kan worden,

zoals lunch en traktaties van collega’s. Goede voeding levert voldoende voedingstoffen en draagt bij aan

het verminderen van verzuim. Werknemers met overgewicht verzuimen meer dan werknemers die dit

niet hebben.

Ook kan gezonde voeding gestimuleerd worden door de voeding in de kantine aan te passen.

(Loketgezondleven, z.d.)

Bewegen

Uit onderzoek is gebleken dat zittend werk leidt tot gezondheidsrisico’s. Werknemers moeten daarom

blijven bewegen en dit zal leiden tot een verlaging van de gezondheidsrisico’s. Als werknemers veel

bewegen tijdens het werk zal dit een positief effect hebben op de productiviteit en efficiëntie.

Vergaderingen die staand plaatsvinden duren 34 procent korter dan wanneer ze zittend plaatsvinden,

blijkt uit een onderzoek van University van Missouri.

Het kantoor anders inrichten kan er al voor zorgen dat werknemers meer bewegen. Als de printer in een

14

andere ruimte wordt gezet, verder weg van de werkplaats, lopen werknemers meer. Ook kunnen er sta-

werkplekken aangeboden worden. (Hrpraktijk, 2016)

Mensen die minstens twee uur per dag bewegen, hebben minder kans op hart- en vaatziekten, diabetes

en bepaalde vormen van kanker. Dit bewegen kunnen mensen tijdens het werk al uitvoeren. Alle tijd die

een gemiddeld persoon zit, doet dit voor 70% op het werk. Werknemers kunnen achter hun bureau ook

al verschillende bewegingsoefeningen uitvoeren. Twee uur beweging op een dag zorgt voor minder kans

op hart- en vaatziekten en diabetes. (Gezondheidsnet, z.d.)

Langdurig zitten wordt tegenwoordig gezien als een nieuw bedrijfsrisico. Mensen die zittend werk

verrichten, hebben 40% meer kan op vroegtijdig overlijden. Mensen met zittend werk zitten dus in een

risicogroep.

Medewerkers zien dit als een verantwoordelijkheid van de werkgever, blijkt uit interviews. Het is vaak

de vraag of de werkgever het onderwerp prioriteit heeft.

Om langdurig zitten te voorkomen, kan de werkplek worden aangepast en dynamischer worden

gemaakt. Dit kan door bijvoorbeeld dynamisch kantoormeubilair aan te schaffen, zoals een statafel,

bureaufiets, loopband of balstoelen aan te schaffen. Ook kan bij de bouw van een nieuw kantoor

beweging gestimuleerd worden door bijvoorbeeld aantrekkelijke vergaderzalen en koffiecorners te

bouwen. (P&Oactueel, 2013)

Volgens het CBS (z.d.) moet een volwassenen vanaf 18 jaar vijf dagen in de week minimaal 30 minuten

matig intensief moet bewegen.

40 procent van de werkende haalt deze 30 minuten niet. Ook vallen werknemers die hun dagelijkse

activiteiten aanpassen en 30 minuten matig intensief bewegen vaak terug in hun oude patroon. Een half

uur lunchwandelen is zeer gezond, maar op een volle werkdag is dit niet genoeg.

Het is belangrijk om gezond leven te steunen en aantrekkelijk te maken. Een werkgever moet investeren

in de verantwoordelijkheid van de werknemer. Dit kunnen ze doen door bijvoorbeeld de medewerkers

een fiets te laten kopen uit het brutoloon. (M. Warmink, 2016)

Ook kan dit bereikt worden door als bedrijf deel te nemen aan actieve programma’s, zoals bootcamp of

hardloopclubjes. (Mariel Hovemann, 2016)

Ergonomie

Staand of lopend werken moet bij een kantoorbaan net zo gewoon worden als zitten. Veel mensen

zitten meer dan tien uur per dag. Dit is ook heel gewoon in het dagelijkse leven. Het is veel gezonder als

dit aantal verlaagd wordt en mensen meer gaan lopen. Dit kan op verschillende manieren:

- Staand vergaderen: Hierdoor zijn vergaderingen effectiever en zijn ze korter.

- Regelmatige wandelpauzes: Hierdoor blijf je actief.

- Fietsbureaus op de werkvloer: Hierdoor kan zitten ook effectief zijn. Doordat je met je

bovenlichaam stil zit, kan je de werkzaamheden blijven verrichten. Je benen zijn aan het fietsen,

waardoor je toch steeds in beweging blijft en actief blijft.

- Ergonomie: Door middel van ergonomische bureaustoelen of toetsenborden hebben

werknemers minder lichamelijke klachten.

15

(M. Hovemann, 2016)

Veel medewerkers hebben ergonomische klachten tijdens het werk. Uit het onderzoek van Fellowes

bleek dat van de 250 respondenten er 43 procent last had van de onderrug, 40 procent last had van de

nek en 35 procent last had van de schouders. Deze fysieke klachten kunnen leiden tot verzuim. Het is de

verantwoording van de werkgever om fysieke klachten van werknemers te voorkomen. Dit kan

doormiddel van een werkplek check. Hier kunnen acties op worden genomen en dit zorgt ervoor dat de

kans op verzuim van medewerkers kleiner wordt.

Als medewerkers zelf actie ondernemen, wordt in de meeste gevallen de fysiotherapeut ingeschakeld of

de werkplek die voor problemen zorgt vermeden, maar de werkplek vermijden is niet altijd mogelijk.

Mensen gaan vaak naar de fysiotherapeut met klachten die ontstaan zijn door een slechte ergonomie en

waar ze al een te lange tijd mee rondlopen. Dit kan voorkomen worden door ergonomische producten

aan te schaffen kan dit worden voorkomen. Hiermee worden onder andere ergonomische

bureaustoelen, toetsenborden, tafels, muizen, etc. bedoeld.

(Fellowes, 2015)

Ook een fysiotherapeut die op het werk aanwezig is kan een oplossing zijn. Werknemers die lichamelijke

klachten hebben, zullen eerder naar fysiotherapeut gaan als die aanwezig is op het werk. Dit komt

omdat reisafstand geen rol meer speelt en ze na de sessie meteen weer verder kunnen werken. Ook

kent de fysiotherapeut hierdoor de werkzaamheden binnen het bedrijf, hetgeen kan helpen bij de

behandeling van patiënten. (J. Widdershoven, 2014)

Stress en ontspanning

Uit onderzoek is gebleken dat 90 procent van de werknemers wel eens stress ervaart. Doordat

werknemers stress hebben, zal het lichaam er op gaan reageren. Op de lange termijn kan dit nadelige

gevolgen hebben voor de gezondheid van werknemers.

Stress wordt veroorzaakt door stressoren. Deze zijn de gevolgen van de zwaarte van het werk. Als de

eisen en kenmerken van een werksituatie niet aan aansluiten bij de capaciteiten en behoeften van de

medewerkers, ontstaat er stress. Ook ontstaat stress door verkeerde arbeidsomstandigheden,

arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden. Hieronder vallen zaken als: In wat voor situatie werkt de

werknemer, hoe is de sfeer en collegialiteit en wat zijn de beloningen en werktijden?

Als een werknemer stress ervaart zal de productiviteit, motivatie en weerbaarheid van deze werknemer

afnemen. Als werknemers vaak stress ervaren kunnen ze het gevoel krijgen dat ze het werk niet meer

aankunnen en wordt de kans groter dat de werknemer zich ziek meldt. Als de werknemer zich ziek meldt

zal dit nadelige gevolgen hebben voor de organisatie.

Gevolgen kunnen zijn:

- werknemer is langdurig ziek (Burn-out)

- Slechter functioneren van de werknemer

- De werksfeer neemt af

- De kwaliteit van het werk van de werknemer neemt af.

16

Stress hoeft echter niet altijd slecht te zijn. Stress zorgt ook voor een zekere mate van uitdaging en zal er

voor zorgen dat werknemers juist beter gaan presteren. Om optimaal te presteren is een bepaalde mate

van stress noodzakelijk. Wanneer de werkdruk te hoog of te zwaar is, zal dit een negatief effect hebben

op de werknemer. (B. Janssen, 2014)

Mensen die stress ervaren op het werk, hebben een grotere kans om ook last te krijgen van

depressiviteit of angstgevoelens. Stress wordt veroorzaakt door een slechte werksfeer, hoge werkdruk,

weinig ontplooiingsmogelijkheden of een slechte beloning. (C. Hupkens, z.d.)

Als een werknemers gemotiveerd is en met veel plezier werkt, krijgen ze veel energie. Als een

werknemer werkstress ervaart, zal de kans op verzuim toenemen. Dit verzuim wordt voornamelijk

veroorzaakt door controleverlies op het werk en problemen op sociaal en financieel niveau. Om

werkstress te verminderen is het belangrijk dat de werknemers de problemen met collega’s bespreken

en ondersteuning vragen wanneer dat nodig is. Werknemers krijgen al energie van kleine dingen, zoals

een compliment, steun van collega’s, flexibele werktijden of inspraak heeft bij een beslissing. (Arboned,

z.d.)

Roken en alcohol

Zoals in de inleiding te zien roken en drinken nog altijd veel mensen in Nederland.

Volgens Hans Veltmeijer (2008) kost een rokende werknemer een bedrijf gemiddeld 1500 euro per jaar

aan rookpauzes. Ook zijn rokende werknemers gemiddeld 3,5 dagen meer ziek dan werknemers die niet

roken. Een stoppen met roken cursus kan van groot belang zijn voor organisaties. Het is belangrijk om

niet de nadruk te leggen op het ongezonde gedrag, maar inzicht krijgen in het rookgedrag. Vaak wordt

voor de cursus een motivatiebijeenkomst gehouden, zodat werknemers gemotiveerd werden te stoppen

met roken. (H. Veltmeijer, 2008).

17

Verantwoording samenstelling interventie

Interventie

Door alle bronnen met elkaar te vergelijken is er een interventie ontwikkeld. Om medewerkers gezond

te houden zijn meerdere onderwerpen erg belangrijk. In het theoretisch kader zijn de onderwerpen

overgewicht, beweging, voeding, roken en drinken, werkstress en Ergonomische houding. Aan de hand

van deze theorieën is een gezondheidskalender ontwikkeld genaamd Calendar+, waar verschillende

onderwerpen met betrekking tot vitaliteit in voor komen. In deze paragraaf zal de kalender worden

toegelicht en zal ook de samenstelling aan bod komen. Daarna zal gemotiveerd worden waarom de

verschillende onderwerpen zijn gekozen voor de kalender.

Omschrijving

Calendar+ is een plan waardoor werknemers meer gaan ondernemen in vitaliteit en de werknemers

gezonder bezig zijn en ook gezonder worden. In de kalender komen de volgende onderwerpen aan bod:

- Overgewicht (Afvallen)

- Beweging

- Voeding

- Roken en drinken

- Werkstress

- Ergonomische houding

De bedoeling van het plan is dat iedere maand één thema centraal staat. Onder deze thema’s hangt een

aantal onderwerpen die met deze thema’s samenhangen en waar in die maand aandacht aan wordt

besteed. Organisaties kunnen per thema de onderwerpen kiezen die ze in hun plan willen. Er zijn 6

thema’s die allemaal twee keer in een jaar aan bod komen. Door middel van de verschillende thema’s

moet de algemene gezondheid van werknemers verbeteren. Hieronder worden de verschillende

thema’s en onderwerpen besproken. De werkgever kan zelf bepalen wanneer welke thema’s aan bod

komen. Zo kan per organisatie begonnen worden met het thema waar de meeste problemen zijn. Ook

zal de kalender digitaal beschikbaar zijn voor werknemers en werkgevers. De site www.Calendar+.com

zal veel hup bieden. Op deze website is te zien welk thema en welk onderwerp over dat thema centraal

staan. Ook kunnen werknemers zich aanmelden voor bepaalde evenementen die verder nog worden

besproken.

Overgewicht

Onder het thema overgewicht komen de onderwerpen kantine, fitnessabonnementen, gezonde

recepten en gesprekken met werknemers aan bod. Om werknemers bewust te maken van het feit dat

gezonde voeding noodzakelijk is, is er een mogelijkheid om op de website onder het kopje “Gezonde

recepten” recepten neer te zetten die gezond zijn. Iedereen kan hier recepten aan toevoegen. Ook

kunnen werknemers stemmen op recepten die op de website staan. Het recept wat de meeste stemmen

krijgt, wordt op het einde van de maand, als het thema afloopt, bereid door de kantine. Gezonde

18

recepten zijn recepten waar weinig koolhydraten, vetten en suikers in zitten. Op bijlage 2 is een

voorbeeld van een gezond recept te vinden. Er wordt voor een aantal recepten gezorgd. Werknemers

worden hierdoor getriggerd om gezonder te koken en te experimenteren met verantwoorde gerechten.

Om overgewicht tegen te gaan is beweging ook van belang. Daarom worden fitnessabonnementen

aangeboden met korting. Werknemers kunnen zich opgeven via de website en krijgen dan een

fitnessabonnement dat vanuit hun brutoloon betaald wordt. Dit betekent dat ze korting krijgen op een

abonnement omdat ze het met hun bruto salaris betalen, waardoor ze nog meer korting krijgen. Het

abonnement zal van toepassing zijn op een beperkt aantal fitnessclubs. Werknemers kunnen samen

gaan sporten en dit kan ervoor zorgen dat werknemers die een abonnement hebben, andere

werknemers ook gaan overtuigen mee te doen.

Een fietsregeling kan ook een goede oplossing zijn om overgewicht tegen te gaan. Een werkgever kan

een werknemer een fiets aanbieden die betaald wordt met het bruto loon. Hierdoor betalen ze in totaal

minder voor de fiets en is het alleen maar voordeliger voor de werknemer en de werkgever heeft hier

verder geen extra kosten mee. Werknemers kunnen hiervoor een invulformulier vinden op de website.

Ook is het mogelijk om aan te geven op de website dat een gesprek met de bedrijfsarts of HR kan

worden ingepland om, als mensen dit zelf willen, te praten over de oorzaken van het overgewicht.

Hierdoor kan er samen naar een oplossing gezocht en kan de organisatie de werknemer alleen maar

extra helpen. Een bedrijfsarts kan verder kijken naar achterliggende oorzaken, die wellicht behandeld

kunnen worden.

Voeding

Goede voeding is erg belangrijk om er voor te zorgen dat medewerkers gezond zijn. Veel mensen weten

helaas niet wat gezonde voeding is en kunnen hier hulp bij gebruiken. Tijdens dit onderwerp zal

gedurende twee weken een voedingscoach naar het werk komen en in een groepsverband werknemers

helpen met vragen en problemen die ze hebben bij het eten kiezen voor gezonde voeding. Werknemers

kunnen zich opgeven op de website. Op deze manier is er duidelijk in kaart hoeveel werknemers naar de

bijeenkomst komen. Na de eerste bijeenkomst zal op het einde van de maand een tweede bijeenkomst

worden gehouden. In deze bijeenkomst wordt besproken of werknemers hun eetgedrag hebben

veranderd en kunnen ze nog verdere vragen stellen.

Ook worden er in de “maand van de voeding” gezonde kookcursussen gegeven. Werknemers kunnen

zich ook hier via de website opgeven voor een gezonde kookcursus. Op deze cursus zal op een

makkelijke en aantrekkelijke manier duidelijk worden gemaakt op welke manieren je gezond kan koken,

zodat ze dit thuis ook meer gaan doen. Dit kunnen de werknemers ook meenemen tijdens de tweede

bijeenkomst met de voedingsdeskundige.

Nog een optie is het verminderen van ongezond voedsel in de kantine ten gunste van meer gezond

voedsel. Hierdoor hebben werknemers steeds minder de kans om ongezond voedsel te eten en worden

ze getriggerd gezonder te eten. Ook is er een mogelijkheid om gezonde producten in de kantine af te

prijzen. Hierdoor worden werknemers gestimuleerd om gezonde producten te kopen in de kantine.

19

Een andere optie is het plaatsen van voedingswaardebordjes bij ongezonde producten. Bij een

ongezond product staat op het bordje hoeveel calorieën dat product bevat en hoeveel je moet bewegen

om alle calorieën te verbranden. Hierdoor zorg je voor bewustwording van werknemers en zullen ze

eerder geneigd zijn om een appel te kopen dan een chocoladereep. Op bijlage 3 is hiervan een

voorbeeld te vinden.

Bewegen

In dit onderwerp is het van belang om werknemers meer te laten bewegen. Dit zal in een

competitievorm gedaan worden. Iedere werknemer die hieraan mee wilt doen krijgt een stappenteller

die de werknemer altijd bij zich moet dragen. Nadat iedereen een stappenteller heeft gekregen worden

de werknemers verdeeld in groepen. Daarna wordt er beslist waar naar toe gelopen wordt. Er kan

bijvoorbeeld gekozen worden om te lopen van Eindhoven naar Parijs (435km). De stappentellers zullen

dan van iedereen in de groep bijhouden hoeveel ze gelopen hebben. Als iemand in een groep één stap

zet, dan heeft het hele team één stap. Werknemers kunnen daarna online zien wat de voortgang is. Ze

kunnen alles live volgen tot ze fictief alle stappen hebben gezet om naar Parijs te lopen. Ook kunnen de

werknemers van een groep zien wat de voortgang van de andere concurrerende groepen is. Hierdoor zal

er een competitie ontstaan wie als eerste in Parijs is. Het extern bedrijf 10000stappen.nl zal deze

competitie verzorgen. Er wordt voor stappentellers en uitleg gezorgd.

Ook zal iedere afdeling de werkoverleggen of lunchpauzes wandelend gaan houden. Hierdoor stimuleer

je werknemers om vaker te gaan wandelen. Als meerdere mensen van een afdeling gaan wandelen, is

de kans groot dat meer mensen zullen volgen voor de teamspirit. Werknemers kunnen elkaar overhalen

om een stuk te gaan wandelen.

Werknemers die een kantoorbaan hebben en veel tijd achter de computer besteden, krijgen na

bepaalde tijd een melding om een bepaalde oefening te doen. Werknemers moeten deze oefening dan

uitvoeren en kunnen daarna weer verder aan het werk. Hierdoor stimuleer je werknemers meer te gaan

bewegen. (Overigens kan deze applicatie ook worden uitgeschakeld)

Ook kunnen er deskbikes worden aangeschaft. Dit zijn stoelen met trappers en op deze manier kunnen

werknemers gewoon aan hun bureau blijven zitten en hun werk uitvoeren terwijl ze aan het fietsen zijn

met hun benen. Hierdoor wordt ook weer benadrukt dat werknemers meer moeten bewegen. Voor

afdelingen die hier behoeften aan hebben, wordt een x aantal zitfietsen aangeschaft. Werknemers

kunnen dan ieder hun eigen deskbike krijgen of wisselen met collega’s. De werkgever bepaalt hoeveel

deskbikes worden aangeschaft.

Ergonomische houding

In dit thema zal een fysiotherapeut naar het werk komen en in groepsverband werknemers toespreken.

Werknemers kunnen zich hiervoor aanmelden via de website en worden dan verdeeld in groepen als dit

nodig mocht zijn. De fysiotherapeut zal duidelijk maken hoe belangrijk een goede ergonomische

houding is en wat de gevolgen zijn van een slechte ergonomische houding. Ook kunnen werknemers

vragen stellen aan de fysiotherapeut. Werknemers zullen hierdoor meer gaan nadenken over de

20

gesteldheid van hun lichaam en zullen eerder naar een fysiotherapeut gaan om problemen te verhelpen,

of voor preventie.

Ieder bedrijf heeft een preventiemedewerker. In dit onderwerp staat diegene centraal. De

preventiemedewerker gaat alle afdelingen af en gaat vragen aan de werknemers van de afdelingen of ze

fysiek ergens last van hebben, wat door materiaal van het werk veroorzaakt wordt. Bijvoorbeeld iemand

heeft last van de nek, omdat het beeldscherm te laag staat of dat iemand met rugproblemen moeilijk

kan zitten op de bureaustoel die aan hem gegeven is. De preventiemedewerker maakt hier notities van

en zal de problemen in kaart brengen. Daarna wordt gekeken met welke ingrepen of materialen de

klachten van de werknemers verholpen kunnen worden. Bijvoorbeeld voor iemand die last heeft van de

nek door een te laag beeldscherm, kan een beeldscherm versteller aangeschaft worden. Of iemand die

last heeft van de rug door de standaard bureaustoel, een ergonomische bureaustoel te geven. Ook

kunnen sta-bureaus of zitfietsen worden aangeschaft, zodat werknemers niet een te lange tijd stilzitten.

Werknemers weten vaak niet hoe ze op een juiste manier moeten gaan zitten/lopen/staan/tillen of

reiken. Op de website worden tips en voorbeelden gegeven voor manieren waarom zitten, lopen etc.

het beste kan worden uitgevoerd. Hierdoor zullen de ergonomische klachten van werknemers afnemen.

Ook worden er per afdeling borden of roll-ups neergezet met de verschillende juiste ergonomische

manieren van zitten, staan etc. Werknemers worden hierdoor steeds herinnerd om op de juiste

ergonomische manier hun werkzaamheden te verrichten.

Ook zullen in dit thema alle vergaderingen staand worden gehouden. Hierdoor zitten mensen niet stil op

een bureaustoel, maar kunnen ze rondlopen tijdens de vergadering. Hierdoor wordt ook voorkomen dat

werknemers lang zitten. Uit onderzoek is gebleken dat wanneer vergaderingen staand worden

gehouden, ze 34 procent korter duren (G. Essers, 2015)

Werkstress

In dit thema wordt het begin van alle dagen en het einde van de week besproken. Om de werkdruk te

verminderen zal iedereen van een afdeling maandagochtend bij elkaar zitten om de werkweek te

bespreken. Dit zou eventueel ook kunnen met een ontbijt. Er wordt besproken wat iedereen te doen

heeft en hoe druk ze het hebben deze week. Hierdoor weet iedereen van een afdeling van elkaar wie

het druk heeft. Als een werknemers niet veel te doen heeft kan diegene iemand uithelpen die het erg

druk heeft die week. Om dit bij te houden zal iedere ochtend van de rest van de week ook gezamenlijk

beginnen met een kort gesprekje met de afdeling (dag start) . In deze gesprekken komt steeds naar

voren hoe de taken gaan van een werknemer, hoe druk diegene het heeft en of er nog nieuwe zaken bij

zijn gekomen. Aan het einde van de week (vrijdagmiddag) komt weer iedereen van de afdeling bij elkaar

en wordt de werkweek geëvalueerd. Er wordt gekeken naar de druk die de werknemers hebben ervaren

en of ze zijn geslaagd in de werkzaamheden die ze in de afgelopen week hadden gepland.

Ook wordt in dit thema een spreker uitgenodigd die vertelt hoe belangrijk het is om geen werkstress te

hebben en wat je kunt doen om dit te voorkomen. Een van de onderwerpen zal bijvoorbeeld

ontspanning kunnen zijn. De spreker zal dan vertellen wat het belang is van goede ontspanning, wat de

voordelen zijn als je wel ontspanning hebt en wat de nadelen zijn als je geen ontspanning hebt.

21

Roken en Alcohol

In dit thema zal een spreker naar het werk komen die het gaat hebben over wat roken en alcohol doet

met je lichaam. Het doel is om bewustwording te creëren, zodat werknemers inzien hoe slecht het echt

voor ze is en zodat ze gestimuleerd worden om hiermee te stoppen. Werknemers kunnen zich hiervoor

aanmelden op de website. Nadat de werknemers bij de spreker zijn geweest en ze willen stoppen met

hun verslaving van roken of alcohol zal een afspraak worden gepland met de bedrijfsarts of arbodienst

om hierover te praten. Nadat de werknemers bij de bedrijfsarts zijn geweest en dus graag willen

stoppen met hun verslaving, zullen stoppen met roken en stoppen met alcohol cursussen of pakketten

worden aangeboden.

Op bijlage 7 is de hoofdpagina van Calendar+ te zien. Op deze manier kunnen werknemers te werk gaan

met de tool. Zoals te zien is zijn de thema’s bij deze tool al ingevuld, om een duidelijk beeld te schetsen.

Iedere organisatie kan de thema’s op een andere manier inrichten.

Op de verschillende maanden kan worden geklikt en dan komende de verschillende onderwerpen van

die maand aan bod.

Als er bijvoorbeeld wordt geklikt op het thema overgewicht, worden in dit geval de onderwerpen

Fitnessabonnement, gezonde recepten en gesprek bedrijfsarts getoond. Hier kunnen werknemers op

ieder onderwerp klikken.

Bij gezonde recepten komen de verschillende recepten in beeld en is er een optie op zelf een recept te

uploaden.

Bij fitnessabonnement krijgen werknemers een optie te zien, waar ze zich kunnen aanmelden voor een

abonnement op de sportschool.

Bij gesprek bedrijfsarts kunnen ze een formulier invullen wat rechtstreeks naar de bedrijfsarts wordt

gestuurd om een afspraak te maken om te praten over overgewicht.

Op deze manier wordt elk onderwerp wat is beschreven in het hoofdstuk “verantwoording

samenstelling interventie” in de tool ingebouwd.

22

HRM-Spanningsdriehoek

In deze paragraaf zal beschreven worden op welke manier de innovatieve interventie samenhangt met

de belangen uit de HRM spanningsdriehoek.

Individu

Maatschappij Organisatie

De afbeelding hierboven geeft de HRM spanningsdriehoek weer. Er moet constant rekening worden

gehouden met de spanning die tussen het individu, de organisatie en de maatschappij zit. Hieronder

wordt de waarde van elke dimensie beschreven.

Individu:

In deze tool staat de vitaliteit van de medewerker centraal. Het doel is om werknemers vitaler te maken.

Door middel van deze tool zal daarnaar gewerkt worden. Deze tool zal effect hebben op de werknemers

zelf, omdat zij steeds de mogelijkheid krijgen om mee te doen aan gezonde activiteiten in de kalender.

Ook hoeven de werknemers door deze interventie niet zelf op zoek te gaan naar gezonde activiteiten en

zichzelf te motiveren hiervoor. Door middel van kalender staat iedere maand een nieuw

gezondheidsthema centraal waar de werknemers aan mee kunnen werken. Doordat iedereen in het

bedrijf de mogelijkheid krijgt om hieraan mee te doen, zullen werknemers eerder gemotiveerd zijn om

samen met collega’s mee te doen aan de verschillende onderwerpen en hoeven ze zich niet te

motiveren om in hun eentje aan hun vitaliteit te werken. Er moet echter voorkomen worden dat

werknemers niet mee willen doen aan de verschillende thema’s.

Organisatie:

Het is de taak aan de organisatie om zo creatief mogelijk te zijn in de communicatie van het plan, zodat

zoveel mogelijk werknemers mee doen aan het plan. Het bedrijf moet er voor zorgen dat de

werknemers dit niet als verplicht ervaren, maar dat ze er juist gemotiveerd voor raken en zelf graag mee

willen doen. Hierdoor kan het hierboven geschreven nadeel worden voorkomen. Voor de organisatie zal

deze kalender ook veel profijt hebben. Gezien de gezondheidscijfers van de afgelopen jaren (rokers,

overgewicht en latere pensioen datum) is het steeds belangrijker om werknemers zo vitaal mogelijk te

houden. Werknemers die ziek zijn kosten het bedrijf immers veel geld. Om gebruik te maken van dit

product zullen werknemers bewust moeten worden wat er allemaal mogelijk is om vitaler te worden.

Nadat ze meedoen met de verschillende thema’s die aan bod komen zal de vitaliteit van de werknemers

verhoogd worden en een vitale werknemer zal minder snel ziek worden dan een werknemers die niet

vitaal is. Door gebruik te maken van dit product zullen kosten worden bespaard. Het bedrijf zal wel

budget vrij moeten maken voor dit product, maar de investering is echter eenmalig en op de lange

23

termijn kan dit veel kostenvoordelen voor het bedrijf hebben. Er zijn een aantal activiteiten per thema

aan het product gekoppeld. Het bedrijf kan zelf aangeven welke activiteiten zij in dat thema willen. De

activiteiten verschillen ook in prijs. Het bedrijf kan het product zo inrichten dat er rekening gehouden

kan worden met het budget wat het bedrijf heeft vrijgemaakt voor dit product. Zo is het voor ieder

bedrijf mogelijk om dit product in te voeren. Een voorbeeld van verschillende activiteiten zijn:

o Staand vergaderen

o Deskbikes aanschaffen

Als een bedrijf ervoor kiest om staand vergaderen in het product te zetten zal dit in kosten lager zijn dan

het aanschaffen van deskbikes.

Maatschappij:

Het wordt steeds belangrijker om er voor te zorgen dat werknemers vitaal zijn en blijven. Deze tool zal

er voor zorgen dat bedrijven vitaler worden, omdat hun werknemers vitaler worden. Door middel van

deze tool is er een compleet pakket beschikbaar wat als doel heeft werknemers vitaler te maken.

Doordat de tool er voor kan zorgen dat de kosten van een bedrijf worden gereduceerd, zal het bedrijf

meer winst maken en dat is weer gunstig voor de maatschappij. Ook helpt de tool er voor dat de

gezondheidscijfers omlaag gaan en we in Nederland steeds gezonder worden. Het streven naar vitale

werknemers en de investeringen hierin zal een positief uitstraling hebben naar de buitenwereld. Het

draagt bij aan de reputatie van de werkgever en bevordert het imago van goed werkgeverschap.

24

Relevantie IIO

Sociale innovatie

In het opzetten van deze innovatieve tool is ook rekening gehouden met de sociale innovatie (in

hoeverre de meningen en ideeën van werknemers worden meegenomen in de innovatieve interventie).

Er kan op verschillende manieren worden bijgedragen aan sociale innovatie.

In het thema ‘afvallen’ is het delen van gezonde recepten op de website een van de onderwerpen die

aan bod komen. Ook is het mogelijk om bij elk recept een reactie te schrijven. Op deze manier worden

de meningen en ideeën van werknemers betrokken in de verschillende recepten die online worden

gepost. Ook kan iedere werknemer stemmen op een van de recepten die online komen te staan. Aan

het einde van de maand, tevens het einde van het thema, zal een winnend gerecht worden gekozen en

dit klaargemaakt worden in de kantine. Werknemers kunnen zo deel uitmaken van het eten wat er in de

kantine verzorgd wordt.

In het thema ‘werkstress’ is samen beginnen en afsluiten van de week een van de onderwerpen die aan

bod komen. Het is de bedoeling dat in het begin van de week een overleg plaatsvindt per afdeling. In dit

overleg wordt besproken wat medewerkers deze week allemaal op hun planning hebben staan qua

werkzaamheden. Hierin kunnen ze aangeven het rustig of juist heel druk te hebben. Hier kan dan op

worden ingespeeld. Als iemand het op deze week erg druk heeft, kan iemand die het minder druk heeft

die week de ander helpen door taken over te nemen. In deze werkvorm worden werknemers juist

gestimuleerd om samen te werken en contacten met elkaar te leggen.

Ook is er een mogelijkheid om op de website nieuwe ideeën achter te laten. Werknemers kunnen hier

zo creatief mogelijk een nieuw idee opschrijven. Ook is het mogelijk om hier een beoordeling te

schrijven van de onderwerpen die aan bod zijn gekomen iedere maand. Werkgevers kunnen hier de

mening van werknemers lezen. Er kan dan worden gekeken of nieuwe ideeën kunnen worden toegepast

in de tool of bestaande onderwerpen aanpassing nodig hebben.

Oplossing HRM vraagstuk

Vitaliteit is tegenwoordig steeds belangrijker bij organisaties. In de inleiding is terug te lezen wat voor

trends zich voor doen in Nederland op het gebeid van vitaliteit. Vitaliteit heeft te maken met veel

verschillende onderwerpen. In de theoretische verantwoording is terug te lezen welke onderwerpen

voor deze innovatieve interventie zijn meegenomen. Deze innovatieve interventie kan antwoord geven

op het volgende vraagstuk: Op welke manier kunnen werknemers op een zo breed mogelijke manier

vitaal worden gehouden?

Er zijn meerdere aspecten die er voor kunnen zorgen dat een werknemer vitaal is. In de theoretische

verantwoording is dit terug te lezen. Ook in het hoofdstuk verantwoording interventie is te lezen hoe

deze verschillende aspecten/onderwerpen kunnen worden ingezet om de vitaliteit van de werknemer zo

hoog mogelijk te krijgen. De innovatieve interventie is niet op één specifiek onderwerp in vitaliteit

gericht, maar juist op meerdere onderwerpen. Hierdoor kan er op een zo breed mogelijke manier

geïnvesteerd worden in de vitaliteit van de werknemers. Werknemers worden zo gestimuleerd om op

25

alle aspecten zichzelf vitaler te maken. Ook kan de innovatieve interventie werknemers ervan bewust

maken dat hun eigen gezondheid erg belangrijk is voor de organisatie. Ze kunnen door middel van deze

innovatieve interventie hun levensstijl gezonder maken, waardoor hun gezondheid bevorderd zal raken.

Micro meso macro

De innovatieve interventie heeft ook effect op HRM ontwikkelingen in micro- meso en macro

perspectief. Hier worden de verschillende perspectieven omschreven:

Micro (organisatie)

Medewerkers die niet vitaal zijn, zullen eerder verzuimen en dit zorgt voor veel kostenbelading binnen

organisaties. Als werknemers vitaler worden, zullen ze minder ziek zijn en dus voor orgnisaties kosten

besparen. Deze innovatieve tool zorgt ervoor dat werknemers vitaler worden en dus minder snel zullen

verzuimen. Organisaties worden hierdoor minder kwetsbaar. Ook kan een organisatie zich

onderscheiden van andere organisaties die minder investeren in de vitaliteit van hun werknemers. De

innovatieve tool laat zien dat bedrijven het belangrijk vinden om vitale werknemers te hebben in het

bedrijf.

Meso (organisatieomgeving)

De AOW leeftijd wordt Nederland steeds hoger. Werknemers moeten steeds langer doorwerken en

hierdoor zullen er steeds meer ouderen werknemers in organisaties gaan werken. Het is erg belangrijk

om deze mensen zo vitaal mogelijk te houden. Als steeds meer organisaties zullen investeren in de

vitaliteit van hun medewerkers, zal dit ervoor zorgen dat de Nederlandse samenleving vitaler wordt.

Deze interventie kan hierbij helpen, doordat verschillende onderdelen van vitaliteit worden belicht.

Macro (internationale samenleving)

In de internationale samenleving zijn trends te zien van gezondheid. Dit komt onder andere omdat we

allemaal steeds ouder worden. De levensverwachting zal steeds verder toenemen en daarom is het van

belang om zo lang mogelijk zo gezond en vitaal mogelijk te zijn. Om zo vitaal mogelijk te zijn, krijgen de

onderwerpen voeding en beweging veel aandacht. In het HRM veld is het dus steeds belangrijker dat

werknemers zo vitaal mogelijk blijven. Deze innovatieve interventie kan hier een uitkomst in bieden,

doordat het verschillende thema’s van vitaliteit belicht.

26

Toegevoegde waarde IIO

Er bestaan verschillende plannen en oplossingen om werknemers vitaler te maken. Veel van deze

plannen zijn echter gericht op een onderwerp van vitaliteit. Enkele voorbeelden hiervan zijn een

bewegingsplan, een voedingsplan of een gezondheidsscan.

Deze plannen hebben echter maar invloed op één onderwerp van vitaliteit. Deze innovatieve interventie

is gericht op meerdere aspecten van vitaliteit. Soortgelijke plannen die gericht zijn op meerdere

onderwerpen van vitaliteit zijn op dit moment niet in theorieën te vinden. Ook wordt er met deze

innovatieve interventie gebruik van een tool, namelijk de online kalender. Werknemers kunnen hier zien

welk thema er per maand centraal staat en kunnen hier alles op aanpassen, zoals zich aanmelden voor

sprekers, gezonde recepten delen, aanmelden voor bedrijfsfitness etc. In het hoofdstuk Verantwoording

samenstelling interventie is te lezen welke opties mogelijk zijn voor de kalender.

Implementatie

Bewijslast Pilot

Na de eerste interviews over het thema vitaliteit en het raadplegen van verschillende theorieën met

betrekking tot vitaliteit is de innovatieve interventie tool beschreven. Aan de hand van de bronnen zijn

de verschillende thema’s vanuit de theorie in de tool verwerkt. Na het uitwerken van de tool hebben er

weer interviews plaatsgevonden met dezelfde personen die vooraf zijn geïnterviewd over hun mening

over vitaliteit op de werkvloer. In deze interviews is de tool voorgelegd aan de respondenten en is

hierover de mening van de personen gevraagd. Op deze manier is er een pilot van de tool geweest.

Beide managers waren erg enthousiast over de tool. Ze gaven beide aan dat deze tool zeker positief

effect zal hebben op de werknemers en dat zo de vitaliteit van werknemers wordt verhoogd. De optie

om de thema’s zelf samen te stellen met de verschillende onderwerpen die beschikbaar zijn viel ook

zeer in de smaak. Bepaalde onderwerpen zullen meer geld kosten dan andere onderwerpen. Natuurlijk

is het zo dat niet bij iedere organisatie dezelfde vitaliteitsproblemen spelen. Het kan zijn dat bij de een

organisatie veel werknemers bijna geen beweging hebben op een dag, maar wel erg gezond eten. Het is

voor deze organisatie dan aantrekkelijker om meer te investeren in het thema bewegen dan in voeding.

Er kan dan gekozen worden om bijvoorbeeld deskbikes aan te schaffen voor de werknemers en voor het

thema voeding kan gekozen worden om gezonde recepten te delen. Het aanschaffen van deskbikes zal

meer geld kosten dan als medewerkers recepten met elkaar delen op de website. Op deze manier kan er

maatwerk worden geleverd voor iedere organisatie. Een organisatie met kantoorfuncties zal ook andere

onderwerpen belangrijker vinden dan een organisatie die productiewerk verricht. Verder gaf Inge

Rutten nog aan dat als alle opties worden gekozen de tool te veel geld zal kosten, maar ze gaf ook aan

dat niet alle onderwerpen in haar organisatie effect zullen hebben. Ze vond het daarom ook een goede

oplossing om een keuze te kunnen maken uit verschillende onderwerpen per thema en dat het mogelijk

is voor bedrijven om een subsidie aan te vragen voor gezondheidsthema’s die positieve invloed op

werknemers hebben. Erwin Schenk gaf aan dat de tool erg breed is en veel aspecten op het gebied van

vitaliteit benadert. Hierdoor zal deze tool al de meeste vitaliteitsproblemen aanpakken en is er niet veel

investering in andere tools nodig. Erwin gaf ook aan dat ze nu via een personeelssysteem werken, waar

werknemers op inloggen. Als werknemers dan voor deze tool nog naar een andere website moeten

27

gaan, kunnen ze dit vervelend vinden en daarom in mindere maten deelnemen aan de tool. Als

oplossing zou de tool eventueel kunnen worden ingebouwd in het personeelssysteem. Hierdoor wordt

het gebruiksgemak verhoogd en zullen ze eerder geneigd zijn om mee te werken aan de kalender, dan

naar een aparte website te moeten gaan om in te loggen.

De werknemers die zijn geïnterviewd gaven aan het erg positief te vinden, dat er zo veel opties

beschikbaar waren voor de verschillende thema’s. De innovatieve tool benadert veel verschillende

onderwerpen van vitaliteit, wat als erg positief werd ervaren. Bram Hammes gaf aan dat hij graag zou

willen dat zijn organisatie deze tool implementeert. Op het moment besteedt het bedrijf waar Bram

werkt niet veel aandacht aan vitaliteit. Met deze tool zouden in een keer veel vitaliteitsthema’s aan bod

komen waaraan hij graag zou willen meewerken. Ivo Verbunt gaf ook aan dat de tool veel thema’s bevat

en dat er dus voor veel mensen thema’s worden behandeld die ze interessant vinden of waaraan ze

willen werken. Echter gaf Ivo aan dat hij het jammer vindt dat werknemers niet kunnen bepalen welke

onderwerpen er voor de kalender gekocht worden. Hij gaf aan dat hij de deskbike een zeer goede

oplossing vindt voor de lange dagen achter zijn bureau. Zo krijgt hij meer beweging. Helaas schat hij in

dat als de organisatie waar hij werkt de tool zal aanschaffen, ze waarschijnlijk niet voor de deskbike

zullen gaan, omdat de prioriteiten in vitaliteit voornamelijk in ergonomie en voeding zit. Daarna gaf hij

aan dat het logisch is dat een organisatie het meeste zou investeren in het thema wat voor hen het

meeste profijt zal hebben en omdat binnen de organisatie waar hij werkt 80 procent magazijn operator

is, zal meer worden geïnvesteerd in de thema’s die voor hen belangrijk zijn.

Er heeft nog een vervolginterview met Jules Hammes (bedrijfsfysiotherapeut) plaatsgevonden. Jules was

ook erg enthousiast en gaf aan dat door middel van deze tool de belangrijkste thema’s voor vitaliteit

worden benaderd en dat op deze manier veel klachten kunnen worden verminderd of worden

voorkomen. Jules gaf als aantekening aan dat niet alle vitale klachten kunnen worden voorkomen. Het

onderwerp werkstress heeft goede oplossingen om werkstress te verminderen. Als werknemers echter

een burn-out hebben van werkstress, dan zullen deze onderwerpen minder effect hebben. Dan is een

goede begeleiding van de werknemer in het burn-out proces belangrijker. Maar dit punt is niet

meegenomen in de tool, omdat het een vitaliteitsonderwerp is wat apart benaderd moet worden,

omdat elke casus anders is.

28

Ethisch dilemma

Na het uitvoeren van de pilot is gekeken naar mogelijke ethische dilemma’s die zich kunnen voordoen.

Hieronder wordt een ethisch dilemma uitgewerkt:

- Dilemma: John is zich ervan bewust dat hij niet vitaal is. Hij heeft overgewicht, eet slecht en

beweegt weinig. Hij wil graag zijn levensstijl verbeteren en zou graag een gesprek willen met de

HR consultant over de mogelijkheden om vitaler te worden. Het bedrijf waar hij nu werkt

investeert echter niet veel in de vitaliteit van werknemers. Daar komt ook nog eens bij dat John

zich schaamt om hierover te praten. Hij denkt de enige op zijn afdeling te zijn die niet vitaal is en

ongezond leeft. Hij kiest er daarom voor om het met niemand te bespreken. Thuis kan de

werknemer helaas geen motivatie vinden om aan zijn vitaliteit te werken, hij is bang dat hij

uiteindelijk zo ongezond is, dat hij niet meer kan werken hierdoor.

- Oplossing: De innovatieve interventie tool kan hier verandering in brengen. Als zijn organisatie

deze tool implementeert in het bedrijf zal iedere maand een vitaliteitsthema aan bod komen.

Hierdoor krijgt John veel ideeën om vitaler te worden en is het voor hem makkelijker om met de

hr consultant een gesprek aan te gaan. Dit komt doordat de organisatie nu laat zien dat ze wil

investeren in de vitaliteit van de werknemers en ze zo gezond mogelijk te maken. Met zijn team

gaat John aan de slag met verschillende vitaliteitsthema’s. John kan nu iedere keer zijn

betrokkenheid laten zien in de verschillende thema’s die aan bod komen. Omdat veel

onderwerpen in de thema’s in teamverband kunnen plaatsvinden, heeft John veel motivatie

gekregen om aan zijn vitaliteit te werken. Hij wil laten zien dat hij niet opgeeft om er voor te

zorgen dat hij vitaler wordt. Doordat hij op het werk veel bezig is met vitaliteit heeft hij het

gevoel gekregen er niet alleen voor te staan. Andere collega’s hebben ook verhalen gedeeld,

waaruit blijkt dat ze niet altijd vitaal bezig zijn. John kan hierdoor veel motivatie en energie

krijgen en dit ook buiten de werktijden voortzetten, door bijvoorbeeld met collega’s naar de

sportschool te gaan of door gezonde recepten van collega’s te proberen.

Rolverdeling bij implementatie

Er zijn verschillende stappen nodig om deze tool te implementeren. Hieronder zullen de verschillende

rolbeschrijvingen worden beschreven en daarna zal een implementatiestappenschema worden

beschreven. Er is vanuit gegaan dat de website al volledig is gebouwd en al klaar ligt om

geïmplementeerd te worden.

Werkgever

Het is aan de werkgever de taak om een toestemming te geven tot aanschaf van deze tool. Ook is het de

taak van de werkgever om toestemming te geven tot een gesprek met de contactpersonen van de tool.

Management

Het is de rol van het management om bij elkaar te zitten en af te stemmen welke onderwerpen in de

29

bepaalde thema’s zij het belangrijkst vinden in de organisatie. Hier moet duidelijk worden in welke

thema’s geld wordt geïnvesteerd.

HR

Het is de rol van HR om gesprekken te voeren met de contactpersonen van de tool om een duidelijk

beeld te krijgen van de bedoeling, thema’s en wat voor voordelen het voor de organisatie heeft. HR

neemt de beslissingen van het management mee om hier afstemming in te maken. Na deze afstemming

wort er een plan gemaakt. Dit moet door HR en het management team worden goedgekeurd.

Na goedkeuring is het voor HR van belang om op een zo creatieve manier mogelijk een

communicatieplan te maken, waardoor iedereen in de organisatie betrokken en gemotiveerd wordt om

mee te doen.

Leidinggevenden/supervisors

Het is de taak van de leidinggevenden of supervisor om hun werknemer zo enthousiast mogelijk te

maken, zodat zo veel mogelijk werknemers deelnemen aan de tool. HR zou in het communicatieplan

wat gemaakt moet worden ook de manier waarop supervisors en leidinggevende de werknemers

enthousiast moeten maken meenemen.

Werknemer

De werknemer moet openstaan om mee te werken aan deze tool. Elke afdeling moet gemotiveerd om

mee te werken aan de tool.

Kritische succes factoren

Na invoering van de innovatieve interventie tool kunnen er verschillende kritische succesfactoren van

het bedrijf aan worden gekoppeld. Er wordt gemeten of de interventies daadwerkelijk effect zullen

hebben.

Als de tool wordt ingezet zal het effect hebben op de volgende KSF’s:

- Daling ziekteverzuim: Doordat de werknemers vitaler worden, zullen ze minder vaak ziek zijn.

- Daling verzuimkosten: Doordat het ziekteverzuim omlaag gaat, zullen organisaties kosten

kunnen besparen.

- Verhoging productie: Doordat het ziekteverzuim omlaag gaat en werknemers vitaler worden, zal

de productiviteit verhogen

Als na de implementatie deze KSF’s gerealiseerd kunnen worden, dan is de tool succesvol.

In bijlage 6 is een overzicht te vinden van de kosten en baten van verschillende onderwerpen die terug

komen in de tool.

30

Reflectie Vitaliteit en gezondheid zijn thema’s die steeds belangrijker worden in het HR veld. Zoals al is

aangegeven worden mensen steeds ouder en werken we ook nog eens steeds langer door. Dit is een van

de redenen waarom deze thema’s zo belangrijk zijn voor een organisatie. Daarnaast hebben vitale

werknemers een positieve invloed op het bedrijf. Als een organisatie investeert in de vitaliteit van de

werknemers, laat dit alleen maar zien dat het bedrijf veel geeft om de gezondheid van haar

werknemers. Dit zorgt ook voor een stukje betrokkenheid. Ik vind het onderwerp vitaliteit ook zeer

interessant en belangrijk. In mijn werkervaringen heb ik vaak meegemaakt dat de werkzaamheden

continu zittend of continu staand zijn. Ook bij de praktijkorganisatie waar ik nu stage loop is dit te zien.

Werknemers die op kantoor werken hebben te weinig beweging op een dag. Vaak zie ik dat er niet eens

pauze wordt genomen van de werkzaamheden. Werknemers eten vaak achter het bureau.

Werknemers die in het magazijn werken bij mijn praktijkorganisatie lopen juist heel erg veel, zonder

genoeg rust.

Zelf ben ik erg gefascineerd door het thema gezondheid. Genoeg beweging, sport, voeding en

ontspanning zijn onderwerpen die ik erg belangrijk vind en waar ik veel mee bezig ben.

Om een onderwerp voor deze innovatieve interventie te bepalen, ben ik gaan nadenken over de

verschillende ergernissen die ik heb bij mijn bijbaan/stages. Hier kwam snel naar voren dat ik

gezondheid een belangrijk thema vond. Ook is met de HR manager van mijn praktijkorganisatie gespard

en kwam naar voren dat vitaliteit een van onderwerpen is die prioriteit heeft. Dit gaf mij het definitieve

idee om vitaliteit als mijn onderwerp te nemen.

Om vitaliteit van werknemers te verhogen, is deze innovatieve interventie, die hierboven is beschreven,

een goede oplossing. Werknemers krijgen door deze interventie de mogelijkheid om op veel

verschillende manieren hun vitaliteit te verhogen.

Het is mogelijk om verschillende onderwerpen te kiezen die per thema aan bod komen en hierdoor kan

er maatwerk plaatsvinden. Organisaties kunnen zelf bepalen in welke onderwerpen ze meer willen

investeren en in welke minder. Zoals al eerder is aangegeven zal een bedrijf met kantoorfuncties andere

onderwerpen belangrijk vinden dan een productiebedrijf.

31

Literatuurlijst Arboned. (z.d.). Werkstress. Geraadpleegd op 07 maart 2016, van

https://www.arboned.nl/werkstress-voorkom-te-hoge-werkdruk

Baroncini, B. (2011, 30 december). Overgewicht groot probleem op werkvloer. Geraadpleegd op 29

februari 2016, van

http://www.penoactueel.nl/Arbo/Algemeen/2011/12/Overgewicht-groot-probleem-op-werkvloer-

PENO007908W/

CBS. (z.d.). Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Geraadpleegd op 03 maart 2016, van

https://www.cbs.nl/nl-nl/artikelen/nieuws/2015/15/leefstijl-en-gezondheidsmetingen-tijdens-het-

nederlands-congres-volksgezondheid/nederlandse-norm-gezond-bewegen

CBS. (2016, 05 april). Lengte en gewicht van personen, ondergewicht en overgewicht; vanaf 1981.

Geraadpleegd op 05 april 2016, van

http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=81565NED&LA=NL

CBS. (z.d.). Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Geraadpleegd op 25 februari 2016, van

ttps://www.cbs.nl/nl-nl/artikelen/nieuws/2011/13/vooral-jongens-verleid-door-drank-en-

drugs/nederlandse-norm-gezond-bewegen

CBS. (2015, 17 juli). Ziekteverzuim volgens werknemers; geslacht en leeftijd. Geraadpleegd op 25

februari 2016, van

http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=83056NED&D1=a&D2=a&D3=a&D4=l&VW=T

CBS. (2016, 18 januari). Gezonde levensverwachting; vanaf 1981. Geraadpleegd op 20 januari 2016, van

http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=71950NED&D1=0-

2%2c5%2c7&D2=a&D3=a&D4=a&D5=l&HD=121001-1214&HDR=G4%2cG3%2cT&STB=G1%2cG2

CBS. (2014, 18 december). CBS: AOW-leeftijd stijgt vanaf 2022 verder door koppeling aan levensduur.

Geraadpleegd op 26 februari 2016, van

https://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/C4B1BE17-BE9A-47F3-AB27-B8EE9C0C5A99/0/pb14n083.pdf

CBS. (2016, 5 april). Leefstijl en (preventief) gezondheidsonderzoek; persoonskenmerken. Geraadpleegd

op 06 april 2016, van

http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=83021NED&D1=0-16&D2=0-2,5-

13,37-41&D3=0&D4=l&HD=150430-1352&HDR=T&STB=G1,G2,G3

Essers, G. (2015, 6 januari). Staand vergaderen: verkort de meeting, verlengt je leven. Geraadpleegd op

15 maart 2016, van

https://timemanagement.nl/staand-vergaderen/

Fellowes. (2015, 19 juni). Vier op de vijf medewerkers loopt door met ergonomische klachten.

Geraadpleegd op 05 maart 2016, van

32

https://www.hrpraktijk.nl/topics/arbo/nieuws/vier-op-de-vijf-medewerkers-loopt-door-met-

ergonomische-klachten

Gezondheidsnet. (2015, 02 juni). Twee uur bewegen tijdens werkdag belangrijk voor gezondheid.

Geraadpleegd op 03 maart 2016, van

http://www.nu.nl/werk-en-prive/4060343/twee-uur-bewegen-tijdens-werkdag-belangrijk-

gezondheid.html

Groot de, I. (2012, 3 juli). Steeds meer overgewicht. Geraadpleegd op 26 februari 2016, van

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2012/27/steeds-meer-overgewicht

Hovemann, M. (2016, 18 april). Zitgedrag ontmoedigen: 6 tips. Geraadpleegd op 04 maart 2016, van

https://www.hrpraktijk.nl/topics/arbo/nieuws/zitgedrag-ontmoedigen-6-tips

Hupkens, C. (2004, 19 januari). Depressiviteit en stress op het werk. Geraadpleegd op 07 maart 2016, van

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2004/04/depressiviteit-en-stress-op-het-werk

Janssen, B. (2014, 13 oktober). Oorzaken en gevolgen van werkstress. Geraadpleegd op 05 maart 2016,

van

http://www.penoactueel.nl/Personeel/Algemeen/2014/9/Oorzaken-en-gevolgen-van-werkstress-

1606107W/

Koningklijke Ahrend. (2016, 13 jan). Nederlandse werknemers zitten meer dan 7 uur per dag.

Geraadpleegd op 02 maart 2016, van

https://www.hrpraktijk.nl/topics/arbo/nieuws/nederlandse-werknemers-zitten-meer-dan-7-uur-dag

Loketgezondleven. (2016). Voeding en werk. Geraadpleegd op 01 maart 2016, van

https://www.loketgezondleven.nl/gezond-werk/gezondheidsthemas/voeding-en-werk

Personeel-inhuren. (2016). Wat is het belang van gezonde voeding op de werkvloer? Geraadpleegd op

01 maart 2016, van

http://personeel-inhuren.nl/belang-gezonde-voeding-werkvloer/

P&Oactueel. (2013, 19 dec). ‘Werkgever moet langdurig zitten voorkomen’ Geraadpleegd op 03 maart

2016, van

http://www.penoactueel.nl/Arbo/Algemeen/2013/11/Werkgever-moet-langdurig-zitten-voorkomen-

1419851W/

Raaijmakers, T. (2014, 30 april). Gezondheidsmanagement: verzuim en vitaliteit. Geraadpleegd op 29

februari 2016, van

https://www.hrpraktijk.nl/topics/ziekteverzuim-re-integratie/achtergrond/gezondheidsmanagement-

verzuim-en-vitaliteit

33

Rokeninfo. (z.d.). Hoeveel mensen roken? Geraadpleegd op 28 februari 2016 van,

http://www.rokeninfo.nl/publiek/cijfers/hoeveel-mensen-roken

Schouten en Nelissen. (2015, 11 november). Vitaliteit Nederlandse werknemers te laag. Geraadpleegd

op 05 maart 2016, van

http://www.penoactueel.nl/Personeel/Algemeen/2015/11/Vitaliteit-Nederlandse-werknemers-te-laag-

2715687W/

Speklé, E. (2015, 2 juli) Staan is het nieuwe zitten. Geraadpleegd op 02 maart 2016, van

https://www.hrpraktijk.nl/topics/arbo/achtergrond/staan-het-nieuwe-zitten

Veltmeijer, H. (2008, 29 juli). Nationale vitaliteits top 10: tips voor een succesvol gezondheidsbeleid.

Geraadpleegd op 08 maart 2016, van

https://www.hrpraktijk.nl/topics/arbo/nieuws/nationale-vitaliteits-top-10-tips-voor-een-succesvol-

gezondheidsbeleid

Warmink, M. (2016). Meer bewegen op de werkplek. Geraadpleegd op 04 maart 2016, van

http://zitwerk.nl/meer-bewegen-op-de-werkplek

Widdershoven, J. (2014, 11 juni). De fysiotherapeut op de werkvloer. Geraadpleegd op 05 maart 2016,

van

http://www.penoactueel.nl/Arbo/Algemeen/2014/6/De-fysiotherapeut-op-de-werkvloer-1524750W/

Wijk van, J. (2015, 29 oktober). Gezonde voeding draagt bij aan productiviteit en daling verzuim.

Geraadpleegd op 01 maart 2016, van

https://www.hrpraktijk.nl/topics/ziekteverzuim-re-integratie/nieuws/gezonde-voeding-draagt-bij-aan-

productiviteit-en-daling-verzuim

34

Bijlagen

Bijlage 1: Plan van aanpak

Lesweek Datum Uitwerking IIO Stappen

1 01-02 Vooronderzoek Op internet onderwerpen gezocht. HR trends lezen.

2 08-02 Vooronderzoek Op internet onderwerpen gezocht. HR trends lezen.

3 15-02 Oriëntatie Gesprekken met HR manager over mogelijke onderwerpen

4 22-02 Onderwerp vaststellen Sparren met HR collega’s over onderwerpen

5 29-02 Bronnen Theorieën mbt vitaliteit gezocht

6 07-03 Bronnen Interview over belang van vitaliteit.

7 14-03 Uitwerking Inleiding schrijven + theoretische verantwoording

8 21-03 Uitwerking Methodische verantwoording

9 28-03 Uitwerking Beschrijving tool

10 04-04 Uitwerking Beschrijving tool

11 11-04 Pilot Interviews mbt implementatie IIO (Pilot)

12 18-04 Uitwerking HRM spanningsdriehoek + Macro meso micro uitwerken

13 25-04 Uitwerking Relevantie van IIO uitwerken

14 02-05 Uitwerking Implementatieplan uitwerken + reflectie

15 09-05 Inleveren IIO

35

Bijlage 2: Gezond recept

Bananenpannenkoeken

Benodigdheden 1 persoon:

- 2 bananen

- 60 gram havermout

- 2 eieren

- Olijfolie

- Blauwe bessen

Bereiding:

- Maal de havermout fijn met een staafmixer.

- Giet dat in een kom en voeg daar de twee bananen en de twee eieren aan

toe.

- Mix dit geheel 1 minuut totdat alles is vermalen en er een dik beslag

ontstaat.

- Verwarm een pan en giet een scheutje olijfolie in de pan.

- Schep met behulp van een kleine opscheplepel een schep in de pan.

- Zorg ervoor dat de pannenkoek ongeveer een diameter van 10 centimeter

heeft.

- Bak deze tot beide kanten goudbruin van kleur zijn.

- Doe hetzelfde met de rest van het beslag.

- Serveer de bananenpannenkoeken op een bord

- Gooi een handje blauwe bessen over de pannenkoeken.

Eet smakelijk!

36

Bijlage 3: Voorbeeld kantine bordje

37

Bijlage 4: Pop-up beweging

38

Bijlage 5: Voorbeelden juiste houding

39

Bijlage 5: Implementatieplan

Hieronder het concrete implementatieplan:

week Fase Stappen

1 Afstemming - Vergadering MT - Budget bespreken - Welke onderwerpen in welke thema’s? - Contact met contactpersoon Calendar+

2 Afstemming - Vergadering MT - Welke onderwerpen in welke thema’s? - Contact met contactpersoon Calendar+

3 Opzet communicatie - Supervisors/leidinggevende op de hoogte stellen van product - MT Sparren op welke manier het beste gecommuniceerd kan worden naar werknemers

4 Opzet communicatie - Concrete communicatiestappen bepalen

5 Communicatieplan - Supervisors/leidinggevenden informatie en communicatieplan duidelijk maken. - Richtlijnen duidelijk maken wat besproken gaat worden

6 Introductie - Tool en website presenteren aan werknemers

7 Introductie - Website online zetten - Handleiding beschikbaar stellen voor alle werknemers

8 Introductie - Controleren of werknemers duidelijkheid hebben. - Beginnen met eerste thema

9 Gewenningsfase - Vragen van werknemers beantwoorden - Werknemers laten aanmelden voor de verschillende onderwerpen die per thema aan bod komen.

10 Controle - Controleren of alles duidelijk is voor werknemers

40

Bijlage 6: Kosten

Voedingscoach

Een voedingscoach kost per uur €97,50.

Voor kleine bedrijven zou een spreekuur voldoende zijn. Bij grote organisaties met veel werknemers zal

de coach 2 tot 3 keer langskomen.

2 keer: €195,-

3 keer: € 292,50

Kookcursus

Sl!im eten & bewegen bied gezonde kookcursussen aan voor:

€49,- per persoon.

Competitiespel

10000stappen.nl is besproken is een organisatie die er voor wilt zorgen dat werknemers 10000 stappen

per dag zetten met behulp van stappentellers. Dit is ook beschreven in het hoofdstuk verantwoording

interventie. De kosten zijn:

€44,95 per persoon met een minimale afnamen van 150.

Fysiotherapeut

Een fysiotherapeut kost per afspraak tussen de €28 en €40.

Om een uur aanwezig te zijn als spreker of om vragen te beantwoorden wordt hetzelfde tarief

gehanteerd.

Ergonomische materialen

Ergonomische bureaustoel: €349,-

Monitorarm: €159,-

Zit sta bureau elektrisch: €799,-

Deskbike: €249,-

Sta kruk: € 249,-

Totaal pakket: €1695,-

Sprekers

Vakspecialist basis: €250 - €1000

Vakspecialist gevorderd: €1000 - €5000

Professionele spreker: €2500 - €8000

41

Bijlage 7: Website Calendar+