Into great silence

Extase van de Heilige Teresia van Avila (1515 -1585)

Innerlijke ervaring van Godfried Bomans

Emmanuel Levinas(1906 – 1995)

Het ware leven is afwezig,

Het ware leven is afwezig,

maar wij zijn in de wereld.

In deze afwezigheid ontstaat metafysica

en zij handhaaft er zich.

Ze is gericht op het elders, het anders en het andere.

De metafysische begeerte streeft naar iets heel anders, naar het absolute andere.

Uit totaliteit en het oneindige.

Blaise Pascal

Het genadejaar 1654Maandag 23 november (...)vanaf ongeveer half elf 's avonds tot ongeveer half één 's nachts.VUURGod van Abraham, God van Isaak, God van Jakob. Niet de God van filosofen en geleerden. Zekerheid. Zekerheid. Gevoel. Vreugde. Vrede. God van Jezus Christus …

Kenmerken Innerlijke ervaring1. Het overkomt je, passieve houding2. Onzegbaar, onmededeelzaam3. Euforie, onvergetelijk4. Oorzaakloze vreugde5. Vrede, rust, ruimte6. Verzoening, verlossing, onthechting7. Tijdsbesef verdwijnt, tijdloosheid8. Openbaring, bron van kennis van het

gans andere.9. Opgaan in iets groters10. Je voelt jezelf niet meer.

Kenmerken dagelijks leven1. Zorgen2. Goede dagen en slechte dagen3. Begeerten4. Angsten5. Libido, liefde, vriendschap6. Gedachten7. Lijden8. Paradigma, beelden van de werkelijkheid9. Contacten, relaties10. Piramide van Maslov, behoeften11. Zijnsvergetelheid (Heidegger)12. We weerspiegelen onze ervaringen13. Sein zum Tode14. We ervaren: We worden geleefd15. Ewige Wiederkehr16. Maskerade, vervreemding17. De wereld is een schouwtoneel, ieder speelt zijn rol en krijgt zijn deel.18. IJdelheid der ijdelheden, alles is ijdelheid

Godfried Bomans (1913 – 1971)

Er is in ieder mens

een conflict

tussen wat hij in gedachten heeft

en de wereld

zoals zij in werkelijkheid blijkt te zijn.

Soren Kierkegaard (1813 – 1855)

De mens is geest.

Maar wat is geest?

Geest is het zelf.

Maar wat is het zelf?

Maar wat is het zelf?

Het zelf is een verhouding

die zich verhoudt

tot zichzelf

het is in de verhouding

het feit

dat de verhouding

zich tot zichzelf verhoudt.

Uit: De ziekte tot de dood

De mensIs een synthese tussen:

1. Eindigheid & oneindigheid2. Tijdelijkheid & eeuwigheid3. Noodzakelijkheid, plicht & vrijheid

en uit dit besef wordt het Zelfen we ervaren vertwijfelingtwijfel is de oerzondevan de onwetendheid

Drie stadia van Kierkegaard

1. Esthetisch stadium

2. Ethisch stadium

3. Sprong in het geloof

William James (1842 – 1910)

1. Spirituele zelf

2. Materiele zelf

3. Sociale zelf

Ieder van ons heeft zoveel maatschappelijke zelven als er mensen zijn die we kennen.

Dietrich Bonhoeffer (1906 – 1945)Wie ben ik? Ze zeggen me vaak: je treedt uitje cel rustig blij en zeker als een burchtheer uit zijn slot.

Wie ben ik? Ze zeggen me vaak: je spreekt met de bewakers vrij rechtuit en vriendelijk als was je hun heer.

Wie ben ik? Ze zeggen me ook: je draagt je zwarte dagen evenwichtig en waardig als iemand die gewend is te overwinnen.

Dietrich Bonhoeffer (1906 – 1945)Ben ik werkelijk wat anderen van mij zeggen? Of ben ik alleen wat ik weet van mijzelf: onrustig vol heimwee ziek als een gekooide vogel snakkend naar lucht als werd ik geworgd hongerend naar kleuren naar bloemen en vogels dorstend naar een woord naar een mens dichtbij trillend van woede om willekeur om de geringste krenking opgejaagd wachtend op iets groots machteloos bang om vrienden in den vreemde moe en te leeg om te bidden te danken te werken murw en bereid om van alles afscheid te nemen?

Wie ben ik? De een of de ander? Ben ik nu de een en morgen de ander? Ben ik beiden tegelijk? Huichel ik voor de mensen en ben ik in mijzelf een verachtelijk huilende zwakkeling? Lijkt wat nog in mij is op een verslagen leger wanordelijk vluchtend na de verloren slag?

Wie ben ik? Ik ben de speelbal van mijn eenzaam vragen. Wie ik ook ben Gij kent mij ik ben van U mijn God.

George Bataille (1897-1962)

Thema’s

1. Dood

2. Liefde

3. Extase

4. Sacrale

5. God is dood

6. Leegte

7. Innerlijke ervaring

8. Kunst

Martin Heidegger(1889-1976)

ego-intentionele emotionaliteit:

de mens verkeert in stemmingen, die gericht zijn op zelfbehoud

alter intentionaliteit

mystieke stemmingen zijn gericht op het andere

Katalysatoren voor een innerlijke ervaring

1. de natuur, landschappen,

2. zonsopgang/ondergang

3. lopen, wandelen, baden, bed

4. bidden, vasten, contemplatie,

5. meditatie, bijbel lezen

6. alleen zijn, ‘s nachts, stilte, zwijgen

7. stress, angst, doodsnood, ziekte,

8. levenscrisis, uitputting

De afwezige God

1. God zwijgt

2. Mijn God, mijn God waarom hebt Ge mij verlaten?

3. Tranen zijn mijn brood… , want heel de dag hoor ik zeggen: Waar is dan je God?

4. God is een verborgen God: Hoelang nog, Heer? Bent u voor altijd verborgen?

5. God is de gans Andere

De Eeuwige spreekt……1. Gevoeligheid voor God wordt geschonken aan een

gebroken hart.

2. Openbaring..

3. Door het woord….

4. Door de schepping….

5. Door een mens….

6. Engelen

7. Dromen, visioenen, gezichten

8. Het lot, urim & tummim

9. Tekenen, wonderen

Job 33 innerlijke ervaringWant God spreekt op een wijze of op twee, maar men let daar niet op.

In een droom, in een nachtgezicht wanneer diepe slaap op de mensen valt in sluimering op de legerstede.

Hij heeft mijn ziel bevrijdt van den gang naar de groeve en mijn leven verlustigt zich in het licht.

Zie dit alles doet God tweemaal, driemaal met een mens. Zijn ziel terugbrengen van de groeve, zodat hij bestraalt wordt door het levenslicht.

Joodse mystiek

Kawwana = gerichtheid op God

Devekoet = aankleving van God

Hitlachawoet = extatische vreugde

Bat Kol = roepstem van God

Da’ath Elohim = kennis van God

Marc Chagall (1887 -1985)

Nu haal mij een speelman

en het is geschied

met dat de speelman speelt

komt over hem

de hand van de ENE.

2 Kon 3:15

Marc Chagall (1887 -1985)

In een gevangenis in Sint Petersburg kreeg de kunstenaar een mystieke ervaring.

‘Ineens opent het plafond zich en zweeft er met veel luister een gevleugeld wezen naar beneden en vult de kamer zich met een golvende nevel…’.

Dit visioen heeft hij verbeeld in vele schilderijen.

Gevangenis & innerlijke ervaring

1. Etty Hillesum

2. Floris Bakels

3. Dietrich Bonhoeffer

4. Johannes van het Kruis

5. Shlomo ben Ammon

6. Titus Brandsma

7. Richard Wurmbrand

8. Marc Chagall

Etty Hillesum (1914 – 1943)

Het leven is mooi en ik geloof in God. En ik wil midden daartussen zitten wat de mensen gruwelen noemen en dan nog zeggen: het leven is mooi.

Ik durf ieder lijden recht in de ogen te kijken, ik ben er niet bang voor.

Ik heb de mensen lief.

Floris Bakels (1915 – 2000)Er licht iets op, gindsboven Pijnacker, boven de verre kerktoren, een brede zilveren straal licht, de toren licht. Er is ook een schaal, een wijde lichtende schaal, waarin ik ben, een hand onder mij komt en mij optilt boven het leven uit, waarin alleen stilte en licht zijn.En ik verneem: Vrees niet, Ik ben het.

Johannes van het Kruis (1542 -1591)

Als ik niets met eigen belang begeer wordt mij alles gegeven zonder dat ik ernaar zoek.

Wilt ge ertoe komen alles te weten, wens dan in niets iets te weten.

Wilt ge ertoe komen alles te genieten, wens dan in niets enig genot te vinden.

Wilt ge ertoe komen alles te bezitten, wens dan in niets iets te bezitten.

Wilt ge ertoe komen alles te zijn, wens dan in niets iets te zijn.

Evagrius Ponticus ( 346 – 399)

De Geest is werkelijkheid het beeld van God en hij hoeft slechts in zichzelf te

schouwen om God te schouwen.

Dit schouwen in zichzelf is onmogelijk zolang de geest nog te beïnvloeden is

door zintuigelijke gewaarwordingen van het lichaam.

Meister Eckhart (1260 – 1328)

God is nooit te bevatten in menselijke woorden.

De diepste grond van de menselijke geest valt samen met God.

De weg naar de vereniging van God en de mens is een houding van loslaten, onthechten en totale onbaatzuchtige ontvankelijkheid.

Dag Hammarskjöld (1905- 1961) Maartzon.

In de dunne schaduw,

die de tengere berkenboom

op de sneeuwkorst werpt,

kristalliseert de bevroren stilte van de lucht.

Dan – plotseling –

de tastende lokroep van de merel,

een werkelijkheid buiten je eigen werkelijkheid,

het werkelijke.

Plotseling: het paradijs,

waar we door onze kennis buiten gesloten zijn’.

ALLE DINGEN (Hadewijch)

Alle dingenzijn me te klein;ik ben zo wijd!

Één, ongeschapenheeft me gevatin eeuwige tijd.

Ik heb ‘t gevangen.Het heeft me geopend,

wijder nog dan wijd;te klein is al het anderevoor mij – en dat weet u

die ook daar zijt.

Men is vrijin het nabij-zijn,ongescheiden;daarom wil hij

dat het net zo ismet ons beiden.

Jezus Christus

En men zal niet zeggen:

ziet hier, of ziet daar,

want het Koninkrijk Gods is

binnen ulieden.

Lukas 17: 21