Inhoud - Royal BAM Group€¦ · 0.1 Voorwoord 2010 raad van bestuur Mensen 0.2 De Europese...

0 Inleiding

0.1 Voorwoordraadvanbestuur

0.2 DeEuropesebouwsector

0.3 Profiel

0.4 Organisatieennetwerkvestigingen

1 KoninklijkeBAMGroep

1.1 Activiteiten

1.2 Duurzaambouwen

1.3 Sturenopduurzaamheidinprojecten

2 Strategieenbeleid

2.1 Strategischeagenda

2.2 Stakeholders

2.3 Ondernemingsprincipes

2.4 Sturenopduurzaamheidinbedrijfsvoering

2.5 Doelstellingen2020

3 Mensen

3.1 Opdrachtgevers

3.2 Samenleving

3.3 Medewerkers

3.3.1 Gezondheidenveiligheid

3.3.2 Gelijkheidendiversiteit

3.3.3 Opleidingenontwikkeling

3.4 Ketenpartners

4 Milieu

4.1 Energie

4.2 Grondstoffen

4.3 Milieu-effecten

5 Meerwaarde

5.1 Innovatie

5.2 Voorspoed

6 Eerlijkzakendoen

7 Overditverslag

8 Assurance-rapport

9 Bijlagen

9.1 GRI-tabel

9.2 Overzichtselectieduurzametools

enproductenBAM

9.3 CertificatenBAM

9.4 Verklarendewoordenlijst

Inhoud

2010

1

Kerngegevens

Mensen

Gemiddeldaantalfte

Vrouwen(%)

Mannen(%)

Ongevallenindex(IF)

Opleidingsuitgaven(in€/medewerker)

Milieu

CO2(inKiloton)

Energie(inTerraJoules)

Afval(inmiljoenm3)

Meerwaarde

Opbrengsten(in€miljoen)

Nettoresultaattoerekenbaaraan

aandeelhouders(in€miljoen)

3

5

6

6

7

9

9

10

12

17

17

17

20

22

23

25

25

28

30

30

34

36

39

47

47

52

54

57

57

59

65

67

68

70

71

76

77

79

2010

26.840

14

86

7,3

795

272

3.692

3,7

7.611

15,3

2009

28.464

15

85

7,3

-

277

-

5,0

8.353

31,3

0.1 Voorwoordraadvanbestuur

Inperiodenvaneconomischeteruggangblijvenrende-

mentenoplangeretermijnbelangrijkeaandachtspunten.

Ookin2010heeftBAMsamenmetopdrachtgeversen

ketenpartnersduurzaamheidverderkunnenconcreti-

seren.WijhebbenonzeBAMOndernemingsprincipes

uitgebreidmetduurzaamheidalsbusinessdrivereneen

duurzamerelatiemetketenpartnersverderbenadrukt,

omdatwijindepraktijkziendatdoorintensieveresamen-

werkingindeketensubstantiëleduurzaamheidswinsten

zijntebehalen.

DeinspanningenvanBAMophetgebiedvanduurzaam-

heidwordensteedsmeer(h)erkend.BAMisopgenomen

inhetEthibelExcellenceInvestmentRegister.Tevens

maaktBAMin2010deeluitvanhetbeleggingsuniver-

sumvanTriodosBank.IndeTransparantiebenchmark

vanhetministerievanEconomischeZaken,Landbouw

enInnovatieinNederlandbehoortdeverslaglegging

vanBAMtotdebestetwintigenisBAMuitgeroepen

totsectorwinnaar.Ookonzewerkmaatschappijen

BAM ConstructUKenBAMNuttallzijnin2010opgeno-

menindelijstvanBestGreencompanies,zoalsgepubli-

ceerddoordeSundayTimes.

Deimpactvandegebouwdeomgevingopdesamen-

levingenhetmilieuisgroot.DeambitievandeGroepis

bijtedragenaaneenveiligeengezondeomgevingomin

tewerken,wonen,verplaatsenenontspannen.

Debouwsectoriseencyclischesectorenisgevoeligvoor

de(verwachte)economischegroei.Oponzemarktenis

sprakevaneengroteconcurrentieenprijzenbepalenin

hogematedekansomwerkteacquireren.Wijgeloven

datdesectordekomendejarenverderzalgroeienals

gevolgvaneconomischegroeiendemografischeontwik-

kelingen,waarondereentoenemendemobiliteit.

Marktprijzenvoorhout,brandstof,bitumen,steenenstaal

variërenenhebbeneengroteimpactopbouwkosten.

Geziendetoekomstigedrukopgrondstoffenishetvan

belanghetgebruikteoptimaliseren.

Velepartijen,variërendvanopdrachtgevers,adviseurs,

leveranciersenonderaannemers,zijnbetrokkenbijonze

activiteiten.Ditvraagtomeenhogematevancoördinatie

inallefasenvanhetbouwproces.Bijdeselectievanleve-

ranciersenonderaannemerszullennaastdetraditionele

criteriaalskwaliteit,veiligheidenprijsintoenemende

mateduurzaamheidsaspecteneenrolspelen.

Weersomstandighedenhebbeninvloedoponzeproduc-

tiviteitendaarmeeoponzewinstgevendheid.Alsgevolg

vanklimaatveranderingenendeverwachtezeespiegelstij-

gingzienwijmeerkansenindemarktvankust-enoever-

werkenenandereaanwatermanagementgerelateerde

activiteiten,inclusiefhetaanbiedenvanonzekennis

enervaringopditgebiedviahetadviserenvanderden.

Dankzijonzegespreideportfolioenkennisvanhetgehele

bouwproceskunnenwijintegraleoplossingenbieden.

0 Inleiding

WijzijnverheugduhierbijhetvierdeduurzaamheidsverslagvanKoninklijkeBAMGroepte

kunnenpresenteren.Ditverslagmaaktdeeluitvanhet(financiële)jaarrapportvanBAM

overhetverslagjaar2010.HetmaaktduidelijkdatduurzaamheidbijBAMinmiddelseen

onlosmakelijkaspectvandebedrijfsvoeringisgeworden.Waarhetinonsfinanciëlejaarrapport

vooralommeerwaardegaat,staaninditduurzaamheidsverslagmensenmilieucentraal.Het

duurzaamheidsverslagvanKoninklijkeBAM Groepisevenalsvorigjaarexterngeverifieerden

voldoetaanGRIB+.

2010

3

KoninklijkeBAMGroepissinds16september2009

geselecteerdvooropnameinhetEthibelEXCELLENCE-

investeringsregister.Dezeopnamewerdonlangsopnieuw

bevestigdop28februari2011.

Wijzieninonzemarkteneentoenemendeaandachtvoor

duurzaamheid,inhetbijzondermetbetrekkingtothet

reducerenvanhetenergiegebruikendaarmeeookvande

CO2-emissie.Steedsvakerzullenenergiemanagementsys-

temeninonzebouwwerkenwordentoegepast,waardoor

de(technische)complexiteitvanbouwwerkenzaltoene-

men.Metdekennisdiewijopditgebiedinhuishebben,

hetvakmanschapvanonzemedewerkersenonzepro-

jectmanagementkwaliteitenkunnenwijkansrijkopdeze

ontwikkelingeninspelen.

Debebouwdeomgevingisnooitafenzalerin2020

andersuitziendanvandaag.Delangelevensduurvan

bouwwerkenimpliceertdathuidigeprojectontwikkelin-

genhieropmoetenanticiperen,bijvoorbeeldtenaanzien

vanenergiegebruikenCO2-emissies,demografischever-

anderingen,uitputtingvangrondstoffenenafnamevan

biodiversiteit.

Duurzameinnovatieszijnnoodzakelijk.Ditvraagtomhet

mobiliserenvanallekennisophetgebiedvanduurzaam-

heidbinnenonzeorganisatieennietindelaatsteplaats

oprechtebetrokkenheidvanonzemedewerkers.

In2011zalBAMverderestappenzettenommeerinzicht

teverkrijgenindeeigenduurzaamheidsprestaties,zodat

kanwordengestuurdopduurzameoplossingen,waarbij

BAMsamenmetketenpartnersenbelanghebbenden

eenbelangrijkerolvervultbijhetrealiserenvaneen

duurzame(re)leef-enwerkomgeving.

2010

4

Ir.N.J.deVries(1951),voorzitter:

Handelenvanuithethartmetoogoponzetoekomst,

omdatonzewereldnooitafis

BAMwilvoorkeursleverancierzijnvanduurzameoplos-

singen,eenhogeambitie.Wijzienduurzaamheidalseen

kansomonsvakmanschapzichtbaartemakenenverder

teontwikkelenmetalsresultaateenplezierigewoon-en

werkomgevingvoorallegeneraties.

M.J.RogersFCIOB,FICE(1955):

Mobiliserenvanpotentieel

Indeovergangnaareenduurzaamgebouwdeomgeving

iskenniscruciaal.Dewereldverandertsnelenditbete-

kentdatdeorganisatiesnelmoetschakelenencommu-

niceren.Hiervoorishetmobiliserenvanpotentieelinde

Groepvanbelang,nietalleenviaopleidingsprogramma’s,

maarookviahetdelenvankennis.

J.Ruis(1950):

Zoektochtnaarduurzaamheidsparameters

Transparantieisessentieelvoorhetsturenopduurzaam-

heid.Wijwerkenhardaandatatrackingenhetkoppelen

vaninternekennis,zodatwijintegraleoplossingenkun-

nenbiedendiezichtbaarwaardetoevoegenaanonze

leefomgeving.

Ir.R.P.vanWingerdenMBA(1961):

Managementennieuwesamenwerkingsvormen

Meeraandachtvoorduurzaamheidvraagtomeengeïnte-

greerdeaanpak,waarbijdelangetermijnviahetconcept

‘totalcostofownership’inogenschouwdientteworden

genomen.MetpartnersinhetbouwproceswerktBAM

aannieuweenvruchtbaresamenwerkingsvormen.Lean

constructionenvirtueelbouwenvormendaarbijsleutel-

begrippen.

Raadvanbestuur,vanlinksaf:

N.J.deVries,M.J.Rogers,J.Ruisen

R.P.vanWingerden.

2010

5

Meerwaarde

HeteconomischbelangvandebouwsectorinEuropais

ongeveer6 procentvanhetBrutoBinnenlandsProduct.

Desectorzorgtvoor10 procentvandetotalewerkgele-

genheidindeEuropa.Bijna50procentvanalleinvesterin-

geninEuropavindtplaatsindebouwsector.InNederland

zijnintotaal85.000bedrijvenactiefindebouw,waarin

eenhalfmiljoenmensenwerkzaamzijn.Samenzor-

genzijvooreenomzetvan48miljardeuro.Debouw

draagtinNederlandvoorachtprocentbijaanhetBruto

BinnenlandsProductenisdaarmeeéénvandebelangrijk-

stebedrijfstakkenvandeeconomie.

(Bron: Strategic Research Agenda for the European

Construction Sector, European Construction Technology

Platform (ECTP), december 2005).

0.3 Profiel

KoninklijkeBAMGroepnviseensuccesvolleEuropese

bouwgroep,diewerkmaatschappijenverenigtinvijf

thuismarkten.DeGroepbeschiktovereenadministra-

tiefcentruminNederlandenisgenoteerdaanEuronext

Amsterdam.

BAMisactiefindesectorenbouw,vastgoed,infra,

publiekprivatesamenwerking,installatietechniek,con-

sultancyenengineeringeninfacilitymanagement.De

Groepbehoorttotdegrootstebouwondernemingenin

Europa.

BAMismarktleiderinNederlandenneemtinhetVerenigd

Koninkrijk,Ierland,BelgiëenDuitslandsterkemarktposi-

tiesin.KenmerkendvoorBAMishetwijdvertakteregio-

nalenetwerkvanvestigingen,waardoordeonderneming

dichtbijdeopdrachtgeverstaat.Indethuismarktenbiedt

BAMopdrachtgeverseenomvangrijkproducten-endien-

stenpakket.WereldwijdvoertdeGroepinnichemarkten

gespecialiseerdebouw-eninfrawerkenuit.BAMisinter-

nationaalopererendeopdrachtgevers–‘globalclients’

–tevensvandienstophetgebiedvanconsultancyen

engineering.Ziekerncijferspagina1.

0.2 DeEuropesebouwsector

Debouwsectorvervulteenonmiskenbareenbelang-

rijkerolindeeconomie.Desectoriszowelwerkgever

alsproducentenafnemervanproductenendiensten.

Bouwondernemingenstaanmiddenindemaatschap-

pijenhebbenopallerleimaniereninvloedopmensen

milieu.

Mens

Debouwheeftgroteinvloedopdemens,dooronder

meereenveiligeenaangenamewoon-enwerkomgeving

tebiedenentezorgenvooreenadequateinfrastructuur.

IndeEuropesebouwsectorwerkenongeveertwaalfmil-

joenmensen.

Opbouwplaatsenkomenrelatiefveelveiligheids-en

gezondheidsrisico’ssamen,zoalshetwerkenophoogte

enomgaanmetzwarebouwmaterialen.Hetaantalonge-

lukkenindebouwsectorisrelatiefgrootinvergelijking

metanderesectoren.

Milieu

Indirectesamenhangmetdebouwstaatdeproductie,

hettransportendeverwerkingvanbouwmaterialen.

Hiermeeistevenseengrotehoeveelheidafvalgemoeid.

HetEuropeesMilieuagentschap(EMA)onderscheidtbin-

nendeEuropeseUniedevolgendegroteafvalstromen:

fabricageafval(26 procent),afvaluitmijnenensteen-

groeven(29 procent),bouw-ensloopafval(22 procent)

engemeentelijkvastafval(14 procent).

• Europa stelt in 2020 recycling van 70 procent van het

sloop- en bouwafval verplicht. In Nederland wordt van het

sloop- en bouwafval 95 procent gerecycled.

Deenergiebehoeftevandebebouwdeomgevingismet

nameindegebruiksfase,waardeconsumentsteedsmeer

eisensteltaancomfort,relatiefhoog.

20-20-20-doelstellingen Europese Unie:

• Reductie van CO2-emissies met 20 procent

(ten opzichte van 1990).

• 20 procent van energieverbruik van EU afkomstig uit

hernieuwbare bronnen.

• Vermindering van 20 procent verbruik van primaire

energie in vergelijking met de verwachte niveaus

door verbetering van energie-efficiëntie.

2010

6

0.4 Organisatieennetwerkvestigingen

2010

7

InfraBouw Vastgoed

BAM Deutschland

BAM International

Duitsland

BAM Construction * BAM Properties *

Kaïros

BAM Building ** BAM Property **

BAM Nuttall

BAM InternationalWereldwijd Consultancy en engineering

Tebodin

Verenigd Koninkrijk

BAM Civil **

W&F Ingenieurbau

Ierland

Interbuild CEI-De Meyer

BetonacImmo BAMCEI-De Meyer

BAM WallonieBAM WallonieBelgië

Installatietechniek

Heilijgers

Pennings

IPMMC

BAM Civiel

BAM PPP

BAM Utiliteitsbouw

Werkmaatschappij

Deelneming

BAM Infratechniek

BAM Rail

BAM Wegen

BAM Techniek

BAM Woningbouw

Nederland

Publiekprivate samenwerking

AM

Van Oord (21,5%)

Actief in deze sector

Sector

* BAMConstructionenBAMPropertiesmakendeeluitvanBAMConstructUK.

**BAMBuilding,BAMPropertyenBAMCivilmakendeeluitvanBAMContractors.

Onderaannemers

Projectenwordenmerendeelsuitgevoerddooronze

werkmaatschappijeninsamenwerkingmetonzeonder-

aannemers.Ditgebeurtviaeengrootnetwerkvanvesti-

gingenindediversethuislandenendaarbuiten.

Projectenkunnenooksamenmetanderebouwbedrijven

wordenuitgevoerd(inzogenoemdejointventures).Dit

isbijcirca13 procentvandeomzetvanBAMhetgeval.

Gemiddeldwordt55à60 procentvandeomzetuitbe-

steedaanonderaannemers.Hetgaathierbijomgrote

aantallen,waarbijdeGroepbijvoorkeurlangdurige

samenwerkingsrelatiesmethenwilaangaan.

Contractvorming

BAMsluitjaarlijkseengrootaantalomvangrijkeenkleine

contractenaf.Devolgendeviersoortencontracten

komenhetmeestevoor:

• bouw;

• ontwerpenbouw;

• ontwerp,bouw,exploitatieenonderhoud,meestaltus-

sentweeentienjaar(DBOM);

• ontwerp,bouw,financiering,exploitatieenonderhoud

(DBFMO).

BijeenbouwcontractverplichtBAMzichtegeneen

bepaaldeprijsenbinneneenbepaaldeperiodeeenbouw-

werkopteleveren.Bijeenontwerpenbouwvertaalt

BAM dewensenvandeopdrachtgevernaarprojectspeci-

ficaties.

Ineenzogenoemdpubliek-privaatsamenwerkingsproject

(PPS)wordtveelaldooreen(semi-)publiekeopdrachtge-

verhetgeheletrajectvanontwerp,bouw,exploitatieen

onderhoud,inclusiefhetarrangerenvanexternefinancie-

ringvanhetprojectuitbesteed(DBFMO).Hetbetreftvaak

complexeprojectenmeteenlangdurigeperiode(bijvoor-

beeld25jaar)vanexploitatieenonderhoud.

BAMbehaalteendeelvandeomzetuitonderhouds-

contractenvoorgebouweneninfrastructuur.Inhet

marktsegmentInfrabestaanprojectenintoenemende

mateuiteendeelprojectuitvoeringeneendeelonder-

houd.Inpps-projectenzijndezewerkzaamhedeninbegre-

peninhetcontract.

1 KoninklijkeBAMGroep

1.1 Activiteiten

BAMrealiseertgebouweneninfrastructuur,zoalswonin-

gen,kantoren,scholen,ziekenhuizen,winkelsenwegen.

Metzo’n26.000medewerkersbrengtBAMjaarlijksdui-

zendenprojectentotstand.

DebedrijfsfilosofievanBAMisopdrachtgeverswaarde

tebiedeneneenhechteenlangdurigerelatiemethen

optebouwenomzototoptimaleoplossingenophet

gebiedvanonderhoud,vernieuwingenuitbreidingvan

degebouwdeomgevingtekomen.BAMstaatbekendom

hetvakmanschapvandemedewerkers.

InbeginselisKoninklijkeBAMGroepbereidelkebouw-

opdrachtuittevoerenwaaraaneenzorgvuldigbesluit-

vormingsprocestengrondslagligtdatwordtgesteund

vanuitdepolitiekendesamenlevingopgrondvan

diepgeworteldedemocratischeprincipes.Indiende

samenlevingaanindividuenen/ofbelangengroeperingen

voldoendejuridischemogelijkhedenbiedtomhuneven-

tuelebezwarentegendegeheleofgedeeltelijkeuitvoe-

ringvaneenbouwprojecttetoetsen,zietBAMaanleiding

nochmogelijkhedenomhierineigenafwegingente

maken.Inalleanderegevallenwegenwijonzebetrokken-

heidbijprojectenvangevaltotgevalaf.Indiesituaties

laatBAMzichleidendoorondermeerhaareigenbusiness

principlesenalgemeengeaccepteerderichtlijnenvanbij-

voorbeelddeOECDendeWereldbank.

Sectoren en landen

EenbeschrijvingvandesectorenenlandenwaarinBAM

werkzaamis,staatinhetjaarrapport2010.Hierinzijn

tevensderisico’senkansenbeschreven.Ditgeldtook

voordealgemeneontwikkelingenindesectorenonze

positiedaarin.

Projectverwerving

Projectenwordenvoornamelijkverworvenineenzoge-

noemde‘een-op-een-relatie’metdeopdrachtgeverofvia

eentenderprocedure.

Tenders(projectaanbiedingen)wordengegundopbasis

vanprijs,vakmanschapenfinanciëleratio’s,zoalssolvabi-

liteit.Tendertrajectenkunnenbijgrote,complexeprojec-

tentijdrovendzijnendekostenkunnenoplopentot1à

2 procentvandetotalebouwkosten.

2010

9

tijkishetdoorvoerenvanduurzameoplossingenhierlas-

tiger,omdatsprakeisvaneengefragmenteerdeaanpak,

waarbijbetrokkenpartijenveelalhuneigendeelproces

optimaliseren.

BAMisvoorstandervanhetwerkenmetgeïntegreerde

contractvormen,omdatdanbeterkanwordengestuurd

opduurzaamheidendeefficiencyvanhetgehelebouw-

processterkkanwordenverbeterd.Diesturingop

optimalisatievanhetgehelebouwprocesinplaatsvan

optimalisatievandedeelprocessen,vraagtomandere

samenwerkingsvormenindegehelebouwprocesketen.

BijdeGroepzijnalleschakelsaanwezigomditproceste

faciliteren.

BAMwildespecialistzijnophetgebiedvanduurzaam

bouwen.DeGroepisinsamenwerkingmetderden

zeeractiefinhetontwikkelenvankennisopditgebied.

Voorbeeldenhiervanzijndeontwikkelingvandiverse

duurzaamheidstoolkits.Dezetoolkitsbevattenduurzame

conceptenophetgebiedvanenergie,gezondheiden

materiaalvoordenieuwbouwenrenovatievanwoningen

enkantoren.MomenteelwerktAMaandetoolkitvoor

energieneutralegebiedsontwikkeling.Dezehandleiding

beschrijftwatdeessentiëlestappenzijninhetproces

vanduurzamegebiedsontwikkeling,watdebestuurlijke,

procesmatigeentechnischeknelpuntenzijnenwatdient

teveranderenomophetniveauvangebiedsontwikkeling

toteenwerkelijkeenergietransitietekomen.Dezetool-

kitszijnpubliekbeschikbaargesteld(ziebijlage9.2).

1.2 Duurzaambouwen

VoorBAMisduurzaambouwenhetcreërenvaneenvei-

lige,gezondeencomfortabelewoon-enwerkomgeving

voordegebruiker.Toekomstbestendigheidvanbouw-

werkeneninfrastructurenisdaarbijhetuitgangspunt,

waarbijverantwoordelijkwordtomgegaanmetnatuur-

lijkehulpbronnen.

Veelpartijenzijnbetrokkeninhetbouwproces,zoals

opdrachtgevers,adviseurs,leveranciersenonderaan-

nemers.

Eendeelvanonzeactiviteitenishetzelfontwikkelenen

beherenvanbouwwerkeneninfrastructurenviaonze

vastgoedbedrijvenenbijDBFMOviaBAMPPP.Indezerol

isvoorBAMderuimtevoorhetrealiserenvanduurzame

productenhetgrootst.BAM voertinzo’ngevalderegie

overdediversefasenvanhetgehelebouwprocesinnauw

overlegmetallebetrokkenen.Duurzameoplossingenzijn

inhetgehelebouwprocesgoedteintegrerenenoptima-

liseren.

BAMrealiseerthetgrootstedeelvandeomzet

(circa90 procent)inopdrachtvanderdenenneemtde

(technische)voorbereidingenbouwalsaannemervoor

zijnrekening.IndezeroladviseertBAMopdrachtgevers

overduurzameoplossingen.Ookhiergeldtdathoevroe-

gerBAMinhetbouwprocesdeelneemt,hoeefficiënter

hettotalebouwproceskanwordendoorlopen.Indeprak-

Ontwikkel Ontwerp Bouw ExploitatieOnderhoud

2010

10

Dematevaninvloedopduurzaamheideindproduct

Hogeinvloed

Lageinvloed

Cruciale stap

‘Slimsamenwerkeniseencrucialestapopwegnaar

duurzaamheid.Hetbegintmetbeheersingvanhetbouw-

proces.Hetgelddatjebespaartmethetreducerenvan

verspillingkunjeinvestereninduurzaamheidsmaatrege-

len.Diemoetendanwelookanderevoordelendanalleen

milieuvoordelenhebben.Indatgevalslajetweevliegen

ineenklap.

In2020voorzieikdateensuccesvollebouwonderneming

zichuitsluitendkanonderscheidenopbasisvankwali-

teit,waaronderookduurzaamheidvalt,inplaatsvanop

prijs.Daarvoormoetennustappenwordengezet.Meer

transparantieindeketenbijvoorbeeld.Gelukkigzieje

datnualgebeuren.ZoalsdejongeprofessionalsvanBAM

encollega-bouwbedrijvensamenmethunmanagement

opendiscussiesvoeren,dathadikeenpaarjaargeleden

nietvoormogelijkgehouden.’

‘Samenwerking,zowelbinneneenconcernalsBAM,

alsbinnendegeheleketenvanhetbouwproces,iseen

absolutevoorwaardeomdeomschakelingnaareen

duurzaamgebouwdeomgevingtedoenslagen.De

economischecrisisishetmomentdaarserieuswerk

vantemaken.Veranderingisnodig,duswaaromniet

meteendestapnaarduurzaamheid?Steedsmeerpar-

tijenwillenminderafhankelijkzijnvanenergie,water

engrondstoffendiealleenmaarschaarserworden.

Wiedenktdatnadezecrisisdesectoropoudevoet

verderkan,mistdeboot.Concurrerenopprijsisniet

langerdeenigeweg.Anderebusinessmodellen–mede

gebaseerdopduurzaamondernemen–zijneenabso-

lutevoorwaardeomsuccestehebbenenjeteonder-

scheidenvanconcurrenten.’

Prof.dr.ir.AnkevanHalispraktijkhoogleraarSustainable

HousingTransformationaandefaculteitBouwkunde

vandeTUDelftenhoogleraarSustainableBuilding

andDevelopmentbijhetCenterforSustainabilityvan

NyenrodeBusinessUniversiteit.BAMondersteuntdeze

Nyenrodeleerstoel.‘Vooreenparticuliereuniversiteit

alsNyenrodeisfinanciëlesteunvanuithetbedrijfsleven

onmisbaar.Hetsteltonsinstaatonzewetenschappelijke

diepgangtebehouden.InruildaarvoorkrijgtBAMonder

anderealseenvandeeerstetoegangtotnieuwekennis.’

VanHal:‘Duurzaamheidisgeenhypedieoverwaait.

Gelukkigziensteedsmeermensendenoodzaakvan

veranderingin.Hetisbinneneenorganisatievanbelang

dezegroepvernieuwersruimtetegevenideeënteont-

wikkelen.’

Actuele thema’s

WilBAMvooroplopenbijdeomschakelingnaarduur-

zameoplossingen,danishetvolgensdehoogleraar

noodzakelijkdeaandachtterichtenopenkeleactuele

thema’s.Zijnoemtalsvoorbeeldhetverduurzamenvan

debestaandewoningvoorraadendeaanpak(herbestem-

ming)vanleegstaandekantoren.‘Duurzaambouwen

gaatnogteveel–ookinhetonderwijs–overnieuw-

bouw.Terwijlhetvangrootbelangisietstedoenmetde

enormehoeveelheidbestaandewoningen,onderandere

dieuitdejarenzestigenzeventig.Wiedaarvoorslimme

oplossingenweetteontwikkelen,vergrootzijnkansenop

demarkt.’

AnkevanHal

Prof.dr.ir.AnkevanHal(1965)

ishoogleraarSustainable

BuildingbijhetCenterfor

SustainabilityvanNyenrode

BusinessUniversiteitenprak-

tijkhoogleraarSustainable

HousingTransformationaan

defaculteitBouwkundevandeTUDelft.OpNyenrode

richtzijzichopintegratievanduurzaambouwenin

demarkt.InDelftconcentreertzijdezeopgaveopde

actueleproblematiekvanbestaandewoningenen

wijken.Voorzijwerdaangesteldalshoogleraarrunde

zijeeneigenadviesbureaudateveneensgespeciali-

seerdwasinhetcreërenvaneenvraagnaarduurzaam

bouwen.Zijheefteentechnischeachtergrondin

architectuur,maarwasookjarenlangactiefindejour-

nalistiek.Zijwasgedurendetienjaarhoofdredacteur

vanhetvakbladPuurBouwen(voorheenDuurzaam

Bouwen)engedurendedriejaarhoofdredacteurvan

hetconsumententijdschriftPuurWonen.Zijschreef

veleboekenenartikelenoverhaarvakgebiedenislid

vandiversewerkgroepenencommissies.

2010

11

Prof.dr.ir.AnkevanHal(TUDelftenNyenrodeBusinessUniversiteit):

‘Meeraandachtvoorbestaandewoningvoorraad’

‘Duurzaamheid is de toekomst’

VoorbeeldenhiervanzijndeGreenUp-toolvanBAM

Utiliteitsbouw.Ditmodelmaaktduurzamealternatieven

inzichtelijk,concreetenmeetbaarzowelophetgebied

vanduurzaamheidscorealsfinancieel.DeGreenUp-tool

geeftdaarmeerichtingaanambitiesvanhetontwerpen

maaktvastgoedwaardevast.BijTebodinwordtgebruik

gemaaktvanvalueengineeringomduurzaamheidinpro-

jectenteversterkenopbasisvanfunctioneleanalyses.

BAMervaartindepraktijkdatenergiemanagement-

systemenenautomatisering(domotica)bijdragenaan

hetcomfort,deveiligheidenduurzaamheidvande

gebouwdeomgeving.Dezeaspectenkunneneveneens

wordenmeegenomenindetechnischeontwerpfase.

BAMbereidtsteedsvakerhetbouwprocesvirtueelvoor

doorBuildingInformationModelling(BIM).Doordeze

simulatiekandebouwefficiënterwordenuitgevoerden

kunnennauwkeurigerinschattingenwordengemaaktvan

debenodigdematerialen.Hetbiedttevensmogelijkhe-

denvooreenbeteresamenwerkingmetonderaannemers

enleveranciers.DoorBIMkomeneventueleontwerpfou-

tenvoorafaanhetlichtinplaatsvanopdebouwplaats.

Bouwfase

DoorbouwprojectengoedvoortebereidenvermijdtBAM

deveiligheid-engezondheidsrisico’svanmedewerkersen

voorallendietemakenhebbenmetdebouwactiviteiten,

waaronderhetpubliek.Dooreenuitgekiendelogistiek

wordtzominmogelijkoverlastvoordeomgevingver-

oorzaakt.Veelaandachtwordtbesteedaanhetverder

ontwikkelenvanhetvakmanschapvandemedewerkers

viadeBAMVakschool.

Alsbouwerishetbeheersenvanhetbouwproceseneen

goedecommunicatiemetallebetrokkenenvanbelang

omdekwaliteitvanheteindproductendeleefbaar-

heidvoordeomgevingtijdenshetbouwproceszohoog

mogelijktehouden.BAMiseenvandeoprichtersvan

hetBewusteBouwerskeurmerk,datinnavolgingvanhet

BritseConsiderateConstructorsSchemeinapril2010offi-

cieelinNederlandisgeïntroduceerd.

BAMheeftdiverseinitiatievengestartomhetenergiever-

bruiktereduceren,dehoeveelheidafvaltebeperkenen

meergescheidenteverwerken.OmdeCO2-emissiezicht-

baartemakenkunnenmetdeProjectCarbonCalculator

andereenergiezuinigerebouwmethodenwordengeselec-

teerd.MetdeintroductievanleanbouwenbijBAMvoor

zoweldeplanningsfasealsdeuitvoeringsfasewordtdoor

eengoedeafstemmingmetdeheleketenhettransport,

1.3 Sturenopduurzaamheidinprojecten

BAM’sinvloedopduurzaamheidindebouwfaseisafhan-

kelijkvanderoldiedeonderneminginhetbouwproces

inneemt.

Ontwikkelfase

Zoalseerderaangegevenisderuimtebijhetzelfontwik-

kelenvangebouweneninfrastructurenvoorhetrealise-

renvanduurzameproductenhetgrootst.

Wanneeringebouwenengebiedenmeerderefuncties

wordengeïntegreerd,kandetotaleduurzaamheidgroter

wordendandesomderdelen.

Voorbeeldenvandezegeïntegreerdeconceptenzijnde

EmissielozeWeg(waarinonderanderegroenegeluids-

schermenfijnstofafvangen),cradle-to-cradlegebiedsont-

wikkelingenmetenergieuitonbehandeldgrondwater

wordteenzwembadverwarmdeneenschoolgekoeld.

TevenswerktdeGroepaandeverdereontwikkelingvan

energieneutralegebouwen,energiezuinigasfalt(LEAB),

Xbloc,Dijkdeuvels,W&RGroenwoning,Ecobeachen

andereinnovaties(ziebijlage9.2).BAMwildekennisen

ervaringophetgebiedvangroeneenCO2-armebouw-

materialendekomendejarenverderontwikkeleneninde

praktijktestensamenmetopdrachtgevers,kennisinstel-

lingeneninnovatievepartijen.

Ontwerpfase

Inderolvan(technisch)ontwerperkanBAMduurzame

oplossingenaanbiedenenzichtbaarmakenwaarom

dezeduurzaamzijn.Doorslimmerteontwerpen,het

toepassenvanervaringenuitverschillendedisciplinesen

sectorenalsookeenintegraleaanpakkanBAMdeduur-

zaamheidgedurendedelevenscyclusvaneenbouwwerk

vergroten.

InzijnalgemeenheidgeldtdatwanneerBAMinvloed

heeftophettechnischontwerpderuimtevoorhet

realiserenvanduurzameoplossingenvanuitdeGroep

hetgrootstis.Inzo’ngevalkanBAMzonodigdeverant-

woordelijkheidnemenvoorduurzamereuitwerkingen.

Wanneerookdeexploitatieinhetcontractisbetrokken

kanBAM,vialifecycle-costing,eengoedebalansvinden

tusseninvesteringenenexploitatiekostenvanduurzame

oplossingen.

OmenergieneutraalteontwerpenmaaktBAMde

gebruikskostenzichtbaar.Hierdoorkrijgenopdrachtge-

versinzichtindeopbrengstenvanduurzameontwerpen.

2010

12

dehoeveelheidafvalendehindervoordeomgeving

geminimaliseerd.

Exploitatie/onderhoudsfase

Bouwwerkenhebbenmeestaleenlangelevensduuren

demilieuimpactisoverhetalgemeenhetgrootstinde

gebruiksfase.Hiermeedienthetontwerprekeningte

houden.

Bestaandegebouwenkunnendoorgoedonderhoudvol-

doenaandeenergiestandaardenvandetoekomst.Het

grootstepotentieelaanenergiebesparingistebehalenin

debestaandebouwvoorraad.WaardeToolkitDuurzame

Woningbouwzichconcentreertopnieuwbouw,gaatde

ToolkitBestaandeBouwdieperinopdeenergiebesparing

indebestaandewoningbouw.Ookaandezetoolkitheeft

BAMeenbelangrijkebijdragegeleverd.

Detoenemendeleegstandinbinnenstedelijkgebied

vraagtomcreatieveoplossingen.Omgevingsbouwer

TomorrowToday(www.tt-now.com)enBAM

Utiliteitsbouwzijningesprekmetgemeentenom

bestaanderuimteeenanderefunctietegeven.

Kortom:aandachtvoordegebruiker,life-cycle-costing,nieuwesamenwerkingsvormenenleanconstructionzijnsleutelsvooreensuccesvolleduurzameontwikkeling.

2010

13

14

2010

1

3

5

7

6

2

152010

1 Modulogreen®

2 SoccerCity

3 Passiefhuizen

4 HoofdkantoorCo-operativeGroup

5 EmissielozeWeg

6 SouterRain

7 GreenUpTool

8 Hernieuwbareenergie

4

8

2.2 Stakeholders

BAMheeftregelmatigcontactmetdiversegroepenstake-

holders,inhetbijzondermetdieindefinanciëlewereld,

potentiëleopdrachtgeversenpartnersindeprocesketenals

ookkennisinstellingen,niet-gouvernementeleorganisaties

(ngo’s)enoverheden.

BAM-medewerkersonderhoudenvelecontactenmetdiverse

stakeholdersenzijgaaninhetkadervanprojectendagelijks

dedialoogaanmethunketenpartnersenomgeving.

In2010isBAMgestartmeteenzogenoemdemultistakehol-

derdialoog,waarinmeerderestakeholders,zoalsopdracht-

gevers,leveranciers,overheidenngo’sgezamenlijkzijn

uitgenodigdomhunvisietegevenmetbetrekkingtotde

ontwikkelingenophetgebiedvanduurzaamheid,hetbepa-

lenvanderelevantievandezeontwikkelingenvoorBAM

enhetadviserenovereenmogelijkeaanpak.BAMheeftde

VerenigingvanBeleggersvoorDuurzameOntwikkeling

(VBDO)verzochtdezemultistakeholderdialoogtotenmet

2012jaarlijksvoorBAMteorganiseren.

Opdrachtgevers

BAMisdagelijksinoverlegmetopdrachtgevers.Meeren

meerisduurzaamheiddaarbijonderwerpvangesprek.

DaarnaastorganiseertBAMopdrachtgeversbijeenkom-

stenomkennistedelenenvernieuwingindeketente

realiseren.Diverseopdrachtgevershebbeneeneigen

duurzaamheidsmeetlatontwikkeld,zoalsProRailmetde

CO2-prestatieladder.

Medewerkers

Demedewerkersstaancentraalenallewerkmaatschappijen

hebbenregelmatigbijeenkomstenomduurzaamheidsas-

pectentebesprekenenkennistedelen.Uiteraardvinden

frequentgesprekkenplaatstussenleidinggevendenen

(groepen)medewerkers.Ookinhetkadervanmedezeg-

genschapvindtregulieroverlegplaatsbijvoorbeeldmetde

EuropeseOndernemingsraad(EOR).

Aandeelhouders

Decommunicatiemetbeleggersenmeerinhetalgemeen

definanciëlewereldvertaaltzichinhetgroteaantalcontac-

tenindevormvanroadshows,deelnameaanseminarsen

presentatiesvoorondermeerbeleggingsclubsdoordechief

financialofficerendemanagerinvestorrelations.In2010

warenermeerdan25roadshowdagenenruim200ont-

moetingen.Alledataenlocatiesvanroadshows,seminars

endergelijkewordengepubliceerdopdewebsitevan

KoninklijkeBAMGroep.

2 Strategieenbeleid

2.1 Strategischeagenda

BAMsteltvoorelkeperiodevandriejaareenzogenoemde

strategischeagendaop,diehetmanagementalsrichtsnoer

dientbijdeverdereontwikkelingvanhetconcern.Begin

2010heeftBAMdestrategischeagendavoordeperiode

2010-2012gepubliceerd.Dezestrategischeagendaisin

nauwoverlegmetdedirectiesvandewerkmaatschappijen

totstandgekomen.Hetvaststellenvandeprioriteitenen

hetbewakenvandedoelstellingenvindeneveneensplaats

inoverlegmethetseniormanagement.

BAMbundeltallekrachtenomdefinanciëleenduurzaam-

heidsdoelstellingentebereiken.BAMwilaandeelhouders

eensolidewinstbiedendieresulteertineenaantrekkelijk

dividendeneenwaardevermeerderingvandeaandelen.

BAMstreefteengezondegroeivandeactiviteitennain

allethuismarkteninderolalstotaalaanbiederinhetbouw-

procesvanontwikkelentotenmetfacilitymanagement.

HiervoorzalBAMnieuweconceptenofproductenontwik-

keleninsegmentenmetgroeimogelijkhedenvooreen

energiezuinigeleefomgeving.

HetGroepsbeleidsteuntopvierpijlers:

1.Vakmanschapopalleniveausblijftdebasisvoorhet

primaireproces.BAMontwikkeltzichgestaagtoteen

organisatievanprofessionals.Ditbetekenttoepassing

vancreativiteitstechnieken,leanconstructionmanage-

mentenvirtueelbouwen.

2.Allemedewerkersdienendekennisenervaringdiebreed

indeGroepaanwezigistekunneninzettenenzode

slagkrachtvanBAMtevergroten.Hetpotentieelvande

Groep(medewerkers,kennis,vakmanschapenmateri-

eel)dienttenvolletewordenbenut.

3.Humanresourcesmanagementzalzorgenvoorvoldoen-

devakbekwaamheidenhetontwikkelenvanmanage-

mentpotentieelopelkniveauvanhetbedrijf.Hierbijgaat

aandachtuitnaardeontwikkelingvanvaardighedenen

verbredingvankennis,dediversiteitvanhetpersoneels-

bestand,alsooknaarwervingenselectie.

4.Hetbeleidtenaanzienvanmaatschappelijkverantwoord

ondernemenzalzichtoespitsenophetbevorderenvan

eengoedegezondheidenveiligewerkomstandigheden

inhetgehelebouwproces,hetverminderenvande‘CO2-

voetafdruk’enopafvalverwerking.

Duurzaamheidiseenintegraalonderdeelvandestrategi-

scheagenda.

2010

17

Leveranciers, onderaannemers en co-makers

InkopersvanBAMzijndagelijksingesprekmetleveran-

ciers,onderaannemersenco-makersoverduurzame

inkoop(metnameoverveiligheids-,gezondheids-en

milieuaspectenvanproducteneninnovatie).Afgelopen

jaarheeftBAMeenleveranciersevaluatieuitgevoerdop

hetgebiedvanduurzaamheid.Deresultatenhiervanzijn

besprokeninjanuari2010metdehonderdgrootsteleve-

ranciersinNederland.Eldersinditverslagwordthierover

uitvoerigerbericht.Ditgeldtookvooreenbijeenkomstin

september2010meteengrootaantalleveranciersrondom

hetthema‘deGroeneBouwplaats’.Ongeveerzestig

deelnemerswarennaarNyenrodeBusinessUniversiteit

gekomenomervaringentedelenenideeënoptedoenover

duurzame(re)bouwplaatsen.Deinitiatiefnemershadden

eeninteractiefprogrammaopgezet,waarindedeelnemers

increativiteitssessieszelfideeënkondenformuleren,die

werdengepresenteerdaaneendeskundigejury.Dejury

riep‘deslimmekeet’uittothetwinnendeidee.Debeden-

kerspresenteerdendebouwkeetalsuithangbord.Door

deuitgangspuntenvanhetpassiefhuistevertalennaarde

bouwkeetkunjeopdebouwplaatsduurzamebouwketen

plaatsen,diebovendienalsinformatiepuntvoordeomge-

vingdienstdoen(communityengagement).

Kennisinstellingen

BAMwerktsamenmetuniversiteiten,hogescholenen

onderzoeksinstellingeninhetkadervaninnovatieenoplei-

dingsplaatsen.BAMheeftverschillendesamenwerkings-

verbanden,ondermeermetTUDelftenNyenrodeBusiness

Universiteit.

BAMondersteuntdeTUDelftalsinds2008bijeenproject

voorstrategischekennisuitwisselingoverenonderzoek

naarduurzametechnologischeontwikkelingindebouw.

DaarnaastheeftBAMin2010eenovereenkomstgesloten

ophetgebiedvanonderwijsenonderzoek.Hetbetreftde

onderzoeksgebieden‘Deltatechnologie’,‘BouwenInfra’

en‘Transport’.

BAMondersteuntsinds2009hetfundamenteelentoe-

gepastonderzoekvandeNyenrodeBusinessUniversiteit

ophetgebiedvanduurzameinnovatieenontwikkeling.

BAMishiermeeeenprominentesponsorvanhetCenterfor

SustainabilityvanNyenrode.

Branchegenoten

BAMwerktsamenmetvelebranchegenotenen

brancheorganisatiesindethuislandenvandeGroep,

zoalsinNederland:BouwendNederlandeninhet

VerenigdKoninkrijk:TheFederationofBritishIndustry.

BAMvindthetvanstrategischbelangominternationale

ontwikkelingenindebouwwereldopdevoettevolgen

enwaarmogelijkeeninhoudelijkebijdrageteleveren.

EenvoorbeeldhiervanisENCORD(EuropeanNetworkof

ConstructionCompaniesforResearchandDevelopment)en

ECTP(EuropeanConstructionTechnologyPlatform).Beide

organisatieswordenvoorgezetendoorprof.ir.G.J.Maas,

directeurstrategievanKoninklijkeBAMGroep.Daarnaast

dragenmedewerkersvanBAMbijaancasestudies,richt-

lijnenviawerkgroepenenworkshops.

Overheden

Omprojectenterealiseren,zijnoverhedeninhetkadervan

vergunningverlening,regelgevingentoezichteenvaste

gesprekspartner.Delaatstejarenneemtdeinvloedvanuit

Europaenvaninternationalenormentoe.BAMwordt

regelmatiggevraagdomkennisophetgebiedvanduur-

zaamaanbestedentedelen.Prof.ir.Maasheeftnamens

ECTPindialoogmethetEuropeseparlementdeEuropese

Commissiegesprokenoveronderzoeknaareenbouwsector

diein2030duurzaamencompetitieveris.

Ngo’s

Doorondertekeningvaneenconvenantin2009geeftBAM

steunaanTheBorneoInitiative.TheBorneoInitiativebevor-

dertduurzaambosbeheerinIndonesië.Daarnaastheeft

BAMalsinds2007eenconvenantmetFSCNederlandom

verantwoordebosbouwtestimulerendoortekiezenvoor

FSC-gecertificeerdhout.

2010

18

Symposium’Opwegnaardegroene

bouwplaats’,Breukelen.

bewustekeuzesheeftgemaaktophetgebiedvanduur-

zaamondernemen.Hetgaatgefaseerd,maarwelheel

grondig.Menbeschouwtduurzaamheidterechtalseen

bedrijfsbelang.Ookisdiscussiemogelijkenismenbereid

zwakkepuntenaantegeven.Ditduidtopeenopen

bedrijfsvoering,eenbelangrijkerandvoorwaarde.

Nahetgrondigeonderzoeknaardeduurzamebedrijfs-

voeringblijktdatBAMgoedscoortentweederdevanzijn

wereldwijdeconcurrentenachterzichlaat.Hetzoumij

nietverbazenalshetbedrijfzichindetoekomstindekop

vanhetpelotonbevindt.BAMin2020?Uitdiversiteits-

oogpuntzouhetmooizijnalsdevragenindejaarver-

gaderingvan2020aan‘mevrouwdevoorzitter’kunnen

wordengesteld’,zegtRennenmeteenknipoog.‘Maar

denkookeensaanhetkoppelenvanduurzaamheidspres-

tatiesaanbeloningsstructuren,naasteconomischepres-

taties.Enomtegendietijdeenleideropmilieugebiedte

zijn,moetjeallesenergieneutraalkunnenbouwen.’

DuurzaambeleggeninBAM?Sindsdezomervan2010

isditmogelijkviaeenvandebeleggingsfondsenvan

TriodosBank.Alleenbedrijvendieophetgebiedvan

duurzaamheidbeterpresterendanhunbranchegeno-

ten,komeninaanmerkingvoorbelegging.Bovendien

moetenzevoldoenaanTriodos’striktenormen.Inhet

–uiteraard–duurzamekantoorgebouwvanTriodosin

ZeistverteltTonRennen,duurzaamheidsanalist,over

hetonderzoekdatvoorafgingomKoninklijkeBAM

GroepaanhetbeleggingsuniversumvanTriodostoete

voegen.

’Debeoordelinggaatintweestappen’,legtRennenuit.

‘Indeeerstestapvergelijkenweeenbedrijfmetzijn

sectorgenotenopduurzaamheid.Wijlichtendandrie

onderdelen‘door’:corporategovernance,sociaalgedrag

enmilieugedrag.Daarondervallenzo’ntachtigdeel-

onderwerpen,dieelkeenafzonderlijkgewichtkrijgen.

Uiteindelijkleidtdattoteentotaalscoreengaanwemet

debeste50procentvandesectordoor.Dezebedrijven

zijndoorgaansactiefmetduurzaamheidbezigencom-

municerendaaropenover’.

Triodosbeoordeeltzeerstreng.Hetgaatonzeklanten

immersom‘bewust’beleggen.Omdattekunnenwaar-

maken,gaanwijindetweedestapzorgvuldignaofde

bedrijvenuitdebeste-50%-categorieaanonzecriteriavol-

doen.BAMvaltindesector‘Construction&Engineering’.

Debelangrijksteaandachtspuntenvoordezesectorzijn

kartelvorming,corruptie,natuuraantastingenmilieu-

verontreiniging.BAMdoorstonddetoetsenscoort

bovengemiddeldopcorporategovernanceenmilieu.

Verbeterpunten?AlsmarktleiderzouBAMeenactievere

rolkunnenspeleninsectorinitiatievendieuitdagingenop

milieugebiedaanpakken,zoalsafvalverwerkingenCO2-

reductie.Dezeonderwerpenmoetenookeenrolspelen

bijhetselecteren,assisterenenmonitorenvanleveran-

ciers,zodatookzijduurzaamhandelen.

HetcontactmetdeduurzaamheidsexpertsvanBAM

verliepheelsoepel.Onzevragenwerdendirectdieperde

organisatieingezet.IkhebdeindrukdatBAMheel

TonRennen,duurzaamheidsanalistTriodosBank

BewustbeleggeninBAM

‘BAM beschouwt duurzaamheid

terecht als een bedrijfsbelang’

TonRennenDuurzaamheidsanalist

Triodos Bank

TriodosBankisdoorde

FinancialTimesin2009uit-

geroepentotduurzaamste

bankterwereld.Demissie

vanTriodosBankisomhet

geldvanhaarklantentelatenwerkenaanpositieve

maatschappelijke,ecologischeencultureleverande-

ringen.AlsenigegespecialiseerdebankbiedtTriodos

demogelijkheidmetgeïntegreerdelenings-enbeleg-

gingsproductenbinnenEuropateinvestereninduur-

zamesectoren.Omaanhetbeleggingsuniversumvan

TriodosBanktoegevoegdteworden,beoordeeltde

bankbedrijvenopduurzaamhandelen.

www.triodos.nl

2010

19

Mensen:Toegevoegdewaardebiedenaanopdrachtgevers,medewerkers,zakenpartnersendesamenleving.

1.Opdrachtgevers:Wijstrevenernaardeverwachtingen

vanopdrachtgeversteovertreffen.

Wijwerkeninpartnerschapmetonzeopdrachtgevers

omhoogwaardigeprojectentotstandtebrengenbin-

nendegesteldetermijn,veiligenmetinachtneming

vanhetmilieu.Wijzullenonzeopdrachtgeversstimu-

lerenenmethensamenwerkenbijhetontwikkelenvan

passendeduurzameoplossingen.Wijwillendevoor-

keursleverancierzijnvoorCO2-neutraleoplossingen.

2.Samenleving:Wijbevorderengoedecontactenmet

onzeomgeving.

Onzebouwenrenovatiewerkzaamhedenhebbenvan

natureeeneffectopdelokaleomgeving,gebruikers

ensamenleving.Wijzijnproactiefinhetminimaliseren

vanhindervoordelokaleomgevingenstrevenernaar

eenpositievebijdrageteleverenaandelokalegemeen-

schap.

3.Medewerkers:Wijstaanvooronzemedewerkers.

Wijcreëreneenveiligeeninspirerendeomgeving

waarinonzemensenzichkunnenontwikkelen.Opdeze

manierdragenmedewerkersbijaanverdereontwikke-

lingengroeivanonzeorganisatie.Debetrokkenheid

bijonzemedewerkersisuitgewerktin:

• Gezondheidenveiligheid–Wijbeschouwengezond-

heidenveiligheidalstopprioriteitvooronzeonder-

neming.

Wijhechtenaanhetcontinuverbeterenvanonze

prestatiesophetgebiedvanveiligheidengezond-

heidvooralonzemedewerkersenonderaannemers

enallendietemakenhebbenmetonzeactiviteiten,

waaronderhetpubliekinhetalgemeen.

• Gelijkheidendiversiteit–Wijbiedeneenuitdagende

werkomgeving,waariedereenzichgewaardeerden

gerespecteerdweet.

Wijzettenonsinvoorhetprincipevangelijkekansen

enwijstellenzekerdatgeensollicitantofmede-

werkerwordtbenadeeldopgrondvangeslacht,

burgerlijkestaat,ras,huidskleur,etnischeherkomst,

geloofsovertuiging,seksuelegeaardheid,handicap

ofleeftijd.

• Opleidingenontwikkeling–Wijwilleneenlerende

cultuurscheppenenmogelijkhedenbieden,waarbij

2.3 Ondernemingsprincipes

Bijstrategischebesluitvormingwordteenafwe-

ginggemaakttussensociale,milieu-eneconomi-

schebelangenopkorteenlangetermijn.DeBAM

Ondernemingsprincipeszijnafgeleidvandestrategische

agendaenvormendebasisvoorhetmanagenvande

maatschappelijkeverantwoordelijkheidvandeGroep.

Deondernemingsprincipeszijnbepaaldopbasisvanhet

maatschappelijkbelangindialoogmetbelanghebbenden

endeinvloedvanBAMopdezeonderwerpen.Jaarlijks

wordtdittijdenseenstakeholdersbijeenkomstgetoetst.

In2010hebbenstakeholdersaangegevenverdereverdui-

delijkingvandehuidigeprincipesvanbelangtevinden.

Bovendienbestaatbehoefteomexplicieterintegaan

opdeverantwoordelijkheidvanBAMtenaanzienvande

ketenpartnersenopdevisievanBAMhoeduurzaamheid

eneconomischegroeikunnensamengaan.Deonderne-

mingsprincipeszijnhieropaangepast.

Wijrealiserenvoordesamenlevingnoodzakelijkevoor-

zieningen,zoalshuisvesting,ziekenhuizen,scholen,

winkelruimten,ontspannings-enindustriëlefaciliteiten,

transport,nutsvoorzieningeneninfrastructuur.Wanneer

wijdezegebouwdeomgevingtotstandbrengen,dragen

wijookverantwoordelijkheidomonseffectopmaat-

schappijenmilieuzobeperktmogelijktehouden.

Bijalleaspectenvanmaatschappelijkeverantwoorde-

lijkheidwerktKoninklijkeBAMGroepnauwsamenmet

medewerkers,opdrachtgevers,leveranciersenonderaan-

nemers.Wijstrevenernaarombelangenopkortetermijn

enoplangetermijnmetelkaarinevenwichttebrengen

eneconomische,milieu-ensocialeoverwegingenteinte-

grereninonzestrategischebesluitvorming.Wijstreven

naareenopendialoogmethendiedooronzeactiviteiten

wordenbeïnvloedenwijcommunicerentijdigenefficiënt

metonzeexternerelaties.

BAMwileenverantwoordelijkeondernemingzijn.Dit

betekentdatwijonzewerkzaamhedenuitvoereninover-

eenstemmingmetdegeldendeethische,professionele

enjuridischenormen.Wijvindencorruptie,omkopingen

concurrentievervalsingonaanvaardbaar.

2010

20

Meerwaarde:Creërenvaneconomischewaarde.

8.Innovatie:Wijinnoverenomevenwichtigeduurzame

oplossingentevinden.

Innovatieisessentieelvoordeontwikkelingvanonze

ondernemingenvoorhetvindenvankrachtigeduur-

zameoplossingenindegebouwdeomgeving.

Wijzullensamenmetonzepartnersindeketenvan

opdrachtgevertotonderaannemersenleveranciers

duurzameoplossingenaanrijken,waarbijeconomische,

milieu-enmaatschappelijkebelangenmetelkaarin

evenwichtzijn.

Hierdoorkunnenwijverzekerendatwijmaterialeneffi-

ciëntgebruikenenwaardebiedenaanonzeopdracht-

gevers.

9.Voorspoed:Wijgelovendatduurzaamheidresulteert

ineconomischewaarde.

Wijkiezenervoorwaardetecreërendoortewerken

aaneffectieveenwinstgevendeoplossingenvooronze

aandeelhoudersdiebijdragenaaneenduurzametoe-

komst.

Wijmenendatwijdoorhethanterenvandeze

Ondernemingsprincipeswaardecreërenvooronzeaan-

deelhouders,opdrachtgevers,medewerkersenvoorde

samenlevinginbredezin.

onzemedewerkershunkennisenvaardigheden

optimaalkunnenaanwendenvoordeonderneming.

Wijzullenonzemedewerkershelpenzichverderte

ontwikkelenwaardoorzijkunnenbijdragenaande

ondernemingenzijndoelstelling.

4.Ketenpartners:Wijkopenopeenverantwoordelijke

wijzein.

Wijbehandelenonzeketenpartnerseerlijkenver-

antwoord.Wijwerkensamenmetonderaannemers

enleveranciersomervoortezorgendatzijveiligen

milieubewustwerken.Samenmetonzevoorkeurspart-

nersbevorderenenontwikkelenwijduurzameoplos-

singenenbestpracticesvoordesector.

Milieu:Wijonderkennenonzeverantwoordelijkheidmethetoogoptoekomstigegeneraties.

5.Energie:Wijstrevenernaaronzeimpactopdekli-

maatsveranderingterugtedringen.

Wijzullenonzeenergie-efficiëntieverbeteren,onze

CO2-emissieverminderenensamenwerkenmetonze

opdrachtgeversaanCO2-neutraleoplossingen.

6.Grondstoffen:Wijverbeterendeefficiëntetoepassing

vanmaterialen.

Wijstaanvoorhetterugdringenvanonzeimpactop

natuurlijkegrondstoffen,diewordengebruiktvoor

onzeproducten.Wijzullensamenwerkenmetonze

opdrachtgeversenleveranciersomalternatievemate-

rialenenmethodentoetepassenomhetgebruikvan

grondstoffenteoptimaliseren.

Tevensbevorderenwijdejuistehandelswijzemet

betrekkingtothergebruikenhetbeperkenvanafval.

7.Milieu:Wijzullenonzemilieu-impactbeperken.

Wijtreffenalleredelijkerwijsmogelijkemaatregelen

omonzeactiviteitenzodaniguittevoerendatmilieuef-

fectenzominimaalmogelijkzijnvoordelocaleomge-

ving.Wijbevorderenmilieubewusthandelenenzoeken

naarmogelijkhedenomdiversiteitoponzebouwplaat-

sentebevorderen.

Missie

Kernwaarden en principes

Regels en normen

Beleid

BAMStrategische

Agenda

MVO-beleidwerkmaatschappijen

Gedragscode

Veiligheids-beleid

CodeVoorwetenschap

Inkoop-voorwaarden

Safety Awareness AuditConsiderate Constructors Scheme

Toolkit Integriteit

BAM Ondernemingsprincipes

2010

21

nisatieinhetbijzondereenthemainNederland,terwijl

vooralBritsewerkmaatschappijenzichmeerrichtenop

maatschappelijkebetrokkenheid–communityengage-

ment.

Elkewerkmaatschappijheefteendirectieliddiever-

antwoordelijkisvoorduurzaamheid.Dewerkmaat-

schappijenrapporterenaanderaadvanbestuurover

devoortgangenactiesvoordeimplementatievande

ondernemingsprincipesenoverdebijdrageaande

Groepsdoelstellingen.Werkmaatschappijenvertalende

Groepsdoelstellingen.Hetdelenvanervaringen(best

practices)staathierbijcentraal.

Hetonderwerpduurzaamheidmaaktdeeluitvandefunc-

tie-uitoefeningvanleidinggevendenenmedewerkers.Dit

komtondermeertotuitinginregelmatigewerkbespre-

kingenenbeoordelingsgesprekken.

2.4 Sturenopduurzaamheid inbedrijfsvoering

Deondernemingsprincipeswordendoorvertaaldnaar

Groepsbeleidenmeetbareresultaten.OpGroepsniveau

steltderaadvanbestuurhetduurzaamheidsbeleidvast

inoverlegmetdedirectiesvandewerkmaatschappijen.

Indezemeetingsmethetseniormanagementwordende

duurzaamheidissuesvastgesteldenafsprakengemaakt

overdeprioritering,doelstellingen,monitoringenrap-

portages.

Veiligheid,CO2-reductieenafvalmanagement,alsmede

integriteit,geldenGroepsbreedvoorallewerkmaatschap-

pijen.Naastdezespeerpuntenzijnwerkmaatschappijen

vrijomonderwerpentoetevoegen.Zoisdiversiteit,in

hetbijzondermetbetrekkingtothetvergrotenvande

participatievanvrouwen,ookintopfunctiesindeorga-

2010

22

Inko

op

Direct

eur

Corporate

safety officer

Directeur

Strategie

Hu

man Resources

Dire

cteu

r

Directeur

Cor

pora

te so

cial

resp

onsib

ility

Raad van bestuur

CSR-beleidwerkmaatschappijniveau

CSR-beleidgroepsniveau

Opdrachtgevers

Om

gevingInnovatie

Diversiteit en gelijkheid

Opleiding en ontw

ikkelingV

eiligheid en gezondheid

Milieu

Energie en hulpbronnen

Integriteit

Milieu

Energie en hulpbronnenInnovatie

Om

gevingV

eiligheid en gezondheid

BAM Ondernemings-principes

Opdrachtgeversngo’s en

samenleving

Branchegenoten

LeveranciersOnderaannemers

Aandeelhouders

Medewerkers

Overheden

Directeur Juridische zaken

Dir

ecte

ur w

erkm

aats

chappijKwaliteitsm

anager (in NL KA

M)

Directeur werkmaatschappij

voor NL-werkmaatschappijen)

Afdeling H

uman resources

Veiligheidsmanager

Compliance officer (alleen

Regi

odire

cteu

r / P

roje

ctleid

ers

Manager HR

Medew

erkers

Regiodirecteur / Projectleiders

Inko

pers

Medewerkers

Inkoopm

anag

ers

2010

23

Deduurzaamheidsmedewerkerskomenregelmatigbij-

eenomervaringenuittewisselen.Daarnaastwordteen

beroepgedaanoptechnischespecialistendiewerkzaam

zijnbijdeGroep.Tijdensdezebijeenkomstenwordenook

regelmatigexternestakeholdersgevraagdaantesluiten.

In2010zijnwegestartmetlandelijkebijeenkomsten

ombestpracticesenkennistedelenindeGroep.Een

voorbeeldhiervaniseenbijeenkomstmetalsthema‘de

groenebouwplaats’opNyenrodeBusinessUniversiteit.

Omcontinuteverbeteren,ishetvanbelanginzicht

tehebbenindeimpactvanonzeactiviteitenendeze

effectentemeten.DaaromheeftBAMnaastdeallanger

bestaanderapportagesopondermeerhetgebiedvan

veiligheidenhumanresources,in2009eenintegraal

rapportagesysteemvoorafvalenCO2ingevoerd.Hierin

wordennogsteedsverbeterslagengemaaktdoorhet

groeiendeinzichtbinnendewerkmaatschappijenendoor

overlegmetinterneenexternepartijen.Deinformatie

inditverslagisverzameldopbasisvanopgavenvan

werkmaatschappijeneninternedocumentatiebronnen.

Dewerkmaatschappijenrapporterenelkkwartaalover

deindicatoren,zodattijdigkanwordengestuurd.BAM

issteedsopzoeknaarverbeteringvanderapportageen

hetopstellenvangoedekengetallenvoorduurzaamheid

inprojecten.Transparantiehieroververgroothetinzicht,

zowelinternalsextern.

InhetjaarlijkseduurzaamheidsverslagrapporteertBAM

devorderingenperondernemingsprincipeaanstakehol-

ders.Daarnaastiseropdewebsitewww.bam.nlonder

Duurzaamnogmeerinformatietevindenovervorderin-

gen,ondermeeropdeBAMCO2-Desk.

2.5 Doelstellingen2020

IndestrategischeagendabesteedtBAMexplicietaan-

dachtaanmaatschappelijkverantwoordondernemen

doorzichtendoeltestellenomkpi’steontwikkelenente

implementerenvoorgezondeenveiligewerkomstandig-

heden,CO2-emissieenafval.

Omaansluitingtevindenmetdedagelijksewerkzaamhe-

den,envoortgangtekunnenmonitorenisdestrategische

agendaverderuitgewerktdoorspecifiekedoelstellingen

tezettenvoorelkondernemingsprincipe.Dezedoelstel-

lingenwordenjaarlijksgeëvalueerddoorderaadvan

bestuurenwaarnodigverderaangescherpt.

BAMheeftervoorgekozenomopdebelangrijkethema’s

veiligheid,energieenafvaldoelstellingenteformuleren

metalsmijlpaal2015.Vooralleanderethema’szijndoel-

stellingenvoor2011geformuleerd.

InaansluitingopdestrategischeagendaheeftBAMzich

tendoelgesteldomin2020tebeschikkenoverenergie-

neutraleoplossingendietoepasbaarzijnindebouwsector.

Deaanpakvoorhetrealiserenvandezedoelstellingis:

• Zichtbaarenmeetbaarmakenvanbeschikbareduurzame

oplossingenenconceptenindeGroepviadewebsite,

bijeenkomstenendoortraining;

• Duurzaamheidstoolsontwikkelenenindepraktijktoe-

passen;

• Focusopduurzametendersenopdrachtgeversmethoge

ambitiesominnovatieveoplossingenenconcepteninde

praktijktebrengen;

• Hetmetenvandeduurzaamheidsprestatiesvanonze

projecten,zetebenchmarkenendoorhetdelenvanbest

practices;

• Samenwerkenmetinnovatievebedrijven,kennis-

instellingenenanderepartijendiedeBAM-doelstelling

delen.

Doorbovenstaandewerkwijzeteimplementereninde

GroepwilBAMvooropdrachtgeversdéspecialistzijnop

hetgebiedvanduurzameoplossingenenhetbiedenvan

‘duurzame’meerwaarde.BovendienwilBAMhiermee

aansluitingzoekenbijdeEuropesewetgevingwaarin

isopgenomendatnieuwegebouwenna2020klimaat-

neutraalmoetenzijn.DaarnaastiserEuropeseregelgeving

dielidstatenverplichtomwerktemakenvanduurzame

energieproductieenhetterugdringenvanCO2-uitstoot.

Praktijkvoorbeelden

Zonnepanelen voor eigen energiebehoefte

DeMontgomeryschoolinExeterisdeeersteCO2-neutrale

schoolinhetVerenigdKoninkrijk.Deschoolbeschiktover

1.300m2zonnepanelenenkandaarmeeindeeigenener-

giebehoeftevoorzien.Wanneerdeschoolnietingebruik

is,zoalstijdensdevakanties,wordtdeopgewekteenergie

aanhetelektriciteitsnetdoorgeleverd.Hetsuccesvan

ditprojectistedankenaandegoedekennisuitwisseling

ophetvlakvantechnologieeninnovatietussendever-

schillendewerkmaatschappijen.BAMDeutschlandheeft

kennisenervaringophetgebiedvanhet‘passiefhuis-con-

cept’ingebracht,evenalsAM.Eenbezoekvanhetproject-

teamaanhetColumbuskwartierinAlmerewaarAMen

BAMWoningbouw103passiefhuizenrealiseerden,gafde

medewerkersvanBAMConstructUKgenoeghandvatten

omhetprojectinExetertoteengoedeindetebrengen.

Minder overlast door slimme en snelle aanpak

DeverbredingvanhettrajectA12Utrecht-Lunetten-

VeenendaaliseenDBFM-project.BAMzalhetwegvak

twintigjaarlangonderhouden.

HetprojectisverworvendoorPoortvanBunnik,een

combinatiewaarinBAMPPP,BAMCiviel,BAM

Infratechniek,BAMWegenenBAMInfraconsultsamen-

werken.Naarverwachtingzullendebouwwerkzaam-

hedenbegin2011vanstartgaanenruimtweejaarin

beslagnemen.Mededoorderelatiefkorteuitvoeringstijd

isdeoverlastvoorweggebruikersendenabijeomgeving

beperkt.

Creatieve oplossingen voor leegstand

Detoenemendeleegstandinbinnenstedelijkgebied

vraagtomcreatieveoplossingen.Omgevingsbouwer

TomorrowTodayenBAMUtiliteitsbouwhebbendehan-

denineengeslagenomgezamenlijkoptetredenbijde

transformatievanleegstaandegebouwentotleefomge-

vingen.Ditconceptmaakthetmogelijkomeenbestaan-

delegeruimtebinneneendagomtebouwennaareen

completeoplossingvoorslapen,verzorging,werken,was-

senenkoken.Hetconceptisgeschiktvoorverschillende

functiesofcombinatiesdaarvan.

W&R-Groenwoning

DeW&R-Groenwoningisprimairontwikkeldomdewoon-

consumenttelatenprofiterenvaneenhoogcomfort

metopvallendlageenergielasten.DeW&R-Groenwoning

bouwtvoortophetsuccesvanW&R.Dekernvande

W&R-succesformuleiseengeoptimaliseerdeprocesgang

opbasisvaneenreferentiewoning,metco-makers.Het

3 Mensen:Toegevoegdewaardebiedenaanopdrachtgevers,medewerkers,zakenpartnersendesamenleving.

3.1 Opdrachtgevers:Wijstrevenernaardeverwachtingenvanopdrachtgeversteovertreffen.

Wijwerkeninpartnerschapmetonzeopdrachtgevers

omhoogwaardigeprojectentotstandtebrengenbinnen

degesteldetermijn,veiligenmetinachtnemingvanhet

milieu.Wijzullenonzeopdrachtgeversstimulerenenmet

hensamenwerkenbijhetontwikkelenvanpassendeduur-

zameoplossingen.Wijwillendevoorkeursleverancierzijn

voorCO2-neutraleoplossingen.

Beleid

Ineenmaatschappijdiemeerwaardetoekentaande

kwaliteitvanlevenishetvanbelangomdewensenvan

opdrachtgeversgoedinbeeldtekrijgen.Klantgericht

bouwenisbelangrijkvoorBAM,omdathetdemogelijkheid

biedtomsamenmetopdrachtgeversenco-makerseen

eindproductterealiserendatdewensenvandeopdracht-

gevermaarmeernogvandegebruiker,overtreft.

HetisvangrootbelangdatdeGroepinallefasenvanhet

bouwprocesbetrokkenis,omzototdemeestduurzame

oplossingtekomen.Bovendieniseennauwesamenwer-

kingmetdeverschillendeketenpartnersvanvitaalbelang

voordesuccesvolletotstandkomingvanprojecten.

Resultatendoelstellingen2010

1.Verderimplementerenvanco-makershipinsamen-

werkingmetketenpartners;

2.Organiserenvankpi-gerelateerdeklanttevredenheidson-

derzoekenenkwantitatievedoelstellingenformuleren.

In2010zijnenkeleinitiatievenopgezetmetbetrek-

kingtotsamenwerkingindeketen.Tevensiseenstart

gemaaktmethetopstellenvanklanttevredenheidson-

derzoeken.Hieraanzalin2011verdereinvullingworden

gegeven.Diversewerkmaatschappijenhebbeninhet

kwaliteitssysteemopgenomendatklanttevredenheids-

rapportageswordenuitgevoerdomtetoetsenofvoldaan

isaandeverwachtingen.

Doelstellingen2011

• Verderimplementerenvanco-makershipinsamen-

werkingmetketenpartners.

• Startmetgestructureerdklanttevredenheidsonderzoek

bijhonderdopdrachtgevers.

• Intensiverenvanhetaanbiedenvanduurzamevarian-

tenaanopdrachtgevers.

2010

25

resultaat:duidelijkheid,zekerheid–ookoverdeprijsen

planning–kostenreductie,minderfouten,eenkorteont-

wikkeltijdeneenuitstekendeprijs-kwaliteitverhouding.

DeW&R-Groenwoningvoldoetnualaandeenergiepres-

tatienormenvoor2015,bevatgeenstoringsgevoelige

(WTW-)apparatuurenisvollediggebaseerdopbeproefde

technieken.

DeW&R-Groenwoningbiedtmeer:blijvendlagewoon-

lasten,duurzaamwooncomfortenwaardeontwikkeling.

HetW&R-Groenwoningconceptisintezettenvoorzowel

koopwoningenalshuurwoningen.

Deoptimalisatietussenisolatieschil,techniekenbouw-

kostenleidtoteenEPC(Energieprestatiecoefficiënt)van

0,32(hoekwoning0,35),metalsresultaathetterugdrin-

gingvanhetgebruikvanfossielebrandstoffenendaar-

meebeperkingvandeCO2-uitstoot.Voorwoningbouwis

deEPCper1januari2011verlaagtvan0,8naar0,6.

ImpressievandeEmissielozeWeg.

BAM-infrabedrijven.

2010

26

EmissielozeWeg

DeinfrabedrijvenvanBAMhebbeneengroot

aantalinnovatieveoplossingenontwikkeldomde

aanlegvanwegenendedaarnavolgendeverkeers-

stroomgroener,stillerenschonertemaken.De

innovatiesbiedenopzichzelfoplossingenvoorde

reductievangeluid,energieverbruik,wateroverlast

enwaterverontreinigingenlicht-enluchtvervui-

ling.Incombinatiemetelkaarbiedenzemeer.

Doorveertieninnovatieveproductenentech-

niekentoetepassenbijdeaanlegvanwegenof

wegverbeteringontstaatdeEmissielozeWeg.BAM

heeftdezenaammeegegevenaanhetconcept

voorwegendiehuneigenemissiesneutraliseren.

Eenvoorbeeldisgroenerewegendoordeaanplant

vanbomenenstruikenintegraaloptenemenin

hetweg-enomgevingsontwerp.Eengezonde

groenstructuurlangsdewegisvanessentieel

belangvoorhetcreërenvanwindluwezoneswaar-

doordeenergievraaginenrondomgebouwen

vermindert,voorverderegeluidsreductieenvoor

eenverbeteringvandeluchtkwaliteit.

Hoofdingenieur-DirecteurDienstInfrastructuurRijkswaterstaat

‘Veranderendoejesamen’

‘Veiligheidsbewustzijn zou in onze

genen moeten zitten.’

CeesBrandsenHoofdingenieur-Directeur Dienst

Infrastructuur Rijkswaterstaat

Rijkswaterstaatbeheerten

ontwikkeltinopdrachtvan

deministerendestaatsse-

cretarisvanInfrastructuuren

Milieuhetnationalenetwerk

vanwegenenvaarwegen.Rijkswaterstaatwerktaan

devlotteenveiligedoorstromingvanhetverkeer,

aaneenveilig,schoonengebruikersgerichtlandelijk

watersysteemenaandebeschermingvanonsland

tegenoverstromingen.

www.rijkswaterstaat.nl

2010

27

Rijkswaterstaat(RWS)iseenuitvoerendedienstvan

deoverheidenisactiefopdrienationalenetwerken:

verkeerswegen,vaarwegenenhoofdwaterbeheer.

RWSzorgtdatdezenetwerkenbeschikbaarzijn,func-

tionerenenonsbeschermen.MetuitzichtopdeA12

verteltCeesBrandsen,Hoofdingenieur-DirecteurRWS,

overdeduurzameactiviteitenvanRijkswaterstaaten

desamenwerkingmetBAM.

‘RWSbeseftheelgoeddatduurzaamondernemeneen

vandeveranderpijlersisvooreenbeteremaatschappij.

Hetmoetschonerenbeter.Tegelijkertijdisduurzaam

ondernemenvooronsookeendilemma.Hetmoetén

robuusténveiligénduurzaam.Datis–inveelgevallen

–duurderalswordtgedachtengerekendintraditionele

modellen:watleverthetopkortetermijnop?Onze

doelstellingoplangetermijn:energienulconcepteninde

marktzetten.

DuboCalc

Tweejaargeledenisgestartmeteenwerkgroep

‘DuurzaamheidenVeiligheid’,deaanjagervoorduurzaam

handelen.RWSvaltonderhetMinisterievanInfrastructuur

enMilieu.Alleministeriesmoetensindsjanuari2010

honderdprocentduurzaaminkopen.DaartoeisDuboCalc

geïntroduceerd,eencomputerprogrammadatdemilieuef-

fectenberekentvanhetmateriaal-enenergiegebruikvan

infrastructurelewerken.Demarktwordtdaarbijuitge-

daagdduurzaamheidmeetenemenbijinschrijvingvoor

eenproject.DeeerstepilotswijzenuitdatDuboCalcnog

niettotwezenlijkeveranderingenleidt.Ditwordtmede

veroorzaaktdoordatdedoordeopdrachtgeveropgestelde

randvoorwaardenvaakzodanigspecifiekzijn,datervoor

aannemersweinigspeelruimteisomtekiezenvoorduur-

zamealternatieven.Daaromzijnwijbezigomditinstru-

mentverderteontwikkelen.

A12

RWSheeftmetDuboCalcdriepilotsgehouden,waar-

vanhetA12-project(wegverbredingA12Utrecht-

Veenendaal)eréénis.BAMheefthieraandeelgenomen

endeaanbestedingvoorhetA12-projectgewonnen.Het

BAM-teamwasduidelijkonderscheidend:indezetender

heeftmenslimmefaseringenbedachtenervaringenvan

andereprojecteningezet.Tevensiserhogebetrokken-

heidvanhetteambijhetproject.

Samen veranderen

BAM’sprestatiesopduurzaamheidsgebiedzijngoed.

Daarnaastwordtprimakwaliteitgeleverd.Somsismen

heelinnovatief,maarsomsooknogheelouderwets.

RWSwilgraagdatermeerwordtmeegedachtinzake

bestvalueprocurement.Veranderendoejenueenmaal

samen.BAMstaatdaarvooropenenneemtactiefdeel.

Meteenkleinbeetjeveranderenbereikjeweinig.BAMis

eenclubvan‘gewoonhardwerken’:gedegenendemou-

wenomhoog.IndatopzichtlijkenweopBAM.Ikbespeur

bijBAMsomsaleenmentaleverandering,maarerkan

nogweleenschepjebovenop.Echtveranderenbetekent

eenflinkeveranderingindenken.

Veiligheid

BinnenRWShandelenweopeenhoogveiligheidsniveau

endaarbenikheeltrotsop,maarveiligheidsbewustzijn

zouinonzegenenmoetenzitten.Ditbewustzijnisop

projectenalsterkgestegen,wantwerkenwordenveiliger

voorbereidenuitgevoerd,terwijldedoorstrominger

weinigvantelijdenheeft.Veiligwerkenenproactiefrea-

gerenisnudemaatstaf.Ookdemarktreageerthiergoed

op.Veranderenkostineersteinstantiegeld,verkeergoed

geleidenisduurenintensief,tochrealiserenwezowelvei-

ligtewerkenalshetaantal‘spitshinderuren’tebeperken.

Endatlevertweerveelgeldop.’

HetKeurmerkBewusteBouwersisgebaseerdophet

succesvanhetConsiderateConstructionScheme(CCS).

ZowelBAMConstructUKalsBAMNuttallzijngeas-

socieerdlidvanhetConsiderateConstructionScheme.

BouwplaatsendiegeregistreerdzijnviaCCSworden

gemonitordophetnalevenvande‘CodeofConsiderate

Practice’,dieisontwikkeldomgoedepraktijkentestimu-

leren,dieverdergaandandewettelijkeisen.

Verder ontwikkelen community engagement

BAMConstructUKontvingvoorhet‘ReadySteadyWork

Experience’-programmade‘WorkInspirationAward’.

Hetdoelvanditprogrammaisomwerklozendejuiste

handvattentegevenomzichaantebiedenopdearbeids-

markt.Doorhenondermeertebegeleidenmetsollicita-

tiegesprekkenwordenhunkansenopdearbeidsmarkt

groter.

Daarnaastbiedthet‘ReadySteadyWorkExperience’pro-

grammamogelijkhedenaanstudentenomzichteoriënte-

renindebouw,alsmedetijdelijkearbeidsplaatsen.

Studentenwerdenuitgenodigdvooreeninteractievedag,

waarzijmethulpvanjongeBAM-professionalswerden

geïnformeerdoverhuncarrièremogelijkheden.Bovendien

kregenzijenkelepraktischelessenoverpresentatietech-

niekenensolliciteren.Aanheteindevandedagontvin-

genvijftienleerlingeneenarbeidscontractvoortwee

wekenbijBAM.Ookin2011zalhetprogrammablijven

doorgaanomleerlingenenwerklozentebegeleidenin

hunzoektochtnaareenbaan.

Doelstellingen2011

• Verderinvullinggevenaancommunityengagement;

• MinimaalvijftigprojectenaanmeldenvoorBewuste

Bouwers.

3.2 Samenleving:Wijbevorderengoedecontactenmetonzeomgeving.

Onzebouwenrenovatiewerkzaamhedenhebbenvan

natureeeneffectopdelokaleomgeving,gebruikersen

samenleving.Wijzijnproactiefinhetminimaliserenvan

hindervoordelokaleomgevingenstrevenernaareen

positievebijdrageteleverenaandelokalegemeenschap.

Beleid

BAMstaatmiddenindesamenlevingenneemtzijnver-

antwoordelijkheidverdertewerkenaanduurzaamheid.

DatvraagtcontinueaandachtbijalleswatBAMdoetom

deeffectenvanonshandelentebeheersen.

WerkmaatschappijenvandeGroepopererenvoorname-

lijkvanuitregiokantorenenstaandaardoordichtbijhun

opdrachtgevers.Hierdoorisdebetrokkenheidvanmede-

werkersbijprojecteninhunleefomgevinggroot.BAM

stimuleertmedewerkersinitiatievenaantemeldenop

sociaal-maatschappelijk,cultureel,sportiefeneducatief

gebieddiedeGroeponderneemtofsteunt.


• ImplementatieKeurmerkBewusteBouwersvoor

bouwplaatsen;

• Verderontwikkelenvanbreedomvattendcommunity

engagementbeleid.

Implementatie Keurmerk Bewuste bouwers

In2009isinNederlanddestichtingBewusteBouwersgeïni-

tieerdwaarbijBAMeenvandeoprichterswas.

In2010zijndeeerstekeurmerkenverleend.BAMontving

hetkeurmerkvoordebouwvanJuBi,denieuweministeries

vanJustitieenBinnenlandseZakenenKoninkrijks-relaties

inDenHaag.Hetkeurmerkstimuleertgoedecommunicatie

metdeomgevingenmaaktdeprofessionaliteitopbouw-

plaatsenzichtbaar.Ookin2011zalBAMbouwplaatsenaan-

meldenvoorhetverkrijgenvanhetkeurmerk.

Overhandigingkeurmerk‘Bewuste

Bouwers’,DenHaag.

BouwenmetBAM,Amsterdam.

BAMUtiliteitsbouw.

2010

28

Dag van de Bouw

OpdezejaarlijkseopendagvanBouwendNederlanden

deaangeslotenbouwbedrijven,openenbouwbedrijven

hunmooiste,grootsteofmeestcomplexeprojectenvoor

publiek.In2010steldeBAM21bouw-eninfraprojecten

openterbezichtiging.Iedereenwaswelkomomeenkijkje

tenemenachterdeschermen:omwonenden,passanten,

bewonersengebruikersenookeigenBAM-medewerkers

metfamilie.Debezoekerskondenkennismakenmetde

positieveaspectenendemaatschappelijkebetekenisvan

debouw.

BAM helpt in Afrika

BAMisalvelejarenbetrokkenbijontwikkelingsprojecten

inKeniaenGhana.

InsamenwerkingmetHabitatforHumanityorganiseert

BAMWoningbouweenjaarlijksebouwreisnaarGhana.

BAMWoningbouwheeftafgelopendriejaarmeege-

bouwdaanvijftienwoningeninhetdorpKyekyewere.

HabitatforHumanityrichtzichopduurzamearmoede-

bestrijding.In2010hebben32BAM-medewerkersvrijwil-

ligmeegewerktaannieuweprojecten.

AlruimtienjaargeeftBAMTechniekdoorsponsoringvan

scholingsprojecteninKeniauitingaanmaatschappelijke

betrokkenheid.Ookrelatieslevereneenbijdrageaandeze

gerichtevormvanontwikkelingshulpdoortegenwaarde

vanheteindejaarsgeschenktengoedetelatenkomen

vandestichting‘BAMTechniekhelptKenia’.Inmiddels

heeftBAMTechniekdebouwvanvierbasisscholen,twee

technischescholen,eenweeshuis,eenmedischeposten

tweemiddelbarescholeneneenhogeschoolmogelijk

gemaakt.Specialeaandachtwordtgegevenaanwees-

meisjes.

Praktijkvoorbeelden

Cursus verkeersveiligheid door projectteam TanZam

Highway

BAMInternationalrealiseerdein2010eenwegen-

bouwprojectinTanzania,waarbijeenhoofdwegwerd

verbeterdinhetzuidwestenvanTanzania.Naastde

veiligheidsmaatregelendieinhetwegontwerpwerden

voorzien,wildehetteamkinderenvanlokalegemeen-

schappenoververkeersveiligheidopleiden.Voorde

lokalescholenorganiseerdehetprojectteamdecursus

‘Bewustwordingvanverkeersveiligheid’.Hetprojectliep

insamenwerkingmetAmend,eenverkeersveiligheids-

organisatie,enwerdbijgestaandoorstudentenvaneen

lokaleuniversiteitendelokaleverkeerspolitie.

Unicef

Tebodinheefttergelegenheidvanhet65-jarigbestaaneen

donatiegedaanaanUnicef.Dekinderrechtenorganisatie

vandeVerenigdeNatiesisactiefinmeerdan155landen

metprojectenvoorhetwelzijnvankinderen.Unicefzalde

donatiegebruikenvoorwater-enscholingsprojecten.

Bouwen met BAM

BAMUtiliteitsbouwheefthetlespakketvoorbasisscholen

‘BouwenmetBAM’ontwikkeldinsamenwerkingmethet

ExpertisecentrumWetenschapenTechniek.Ditlespakket

zalwordeningezetvoortechniekonderwijs.Aanleiding

voorditinitiatiefwasdewensombelangstellingbijjonge

kinderenoptewekkenvoorbouwentechniek.Hetles-

pakketbestaatuitzeslesbrieven,waarindekinderendoor

middelvanproefjesindeklas,spelenderwijsmeerleren

overbasisbeginselenvantechniekenbouw.

VerkeerslessenTanzamHighway,Tanzania.

BAMInternational.

Unicef-donatie,DenHaag.

Tebodin.

DegemiddeldeCCS-scorevan

BAMConstructUKenBAMNuttall

ishogerdandegemiddelde

CCS-scorevandeBritsebouw-

sector.BAMNuttallstreefternaar

80procentvandeeigenbouw-

plaatsenonderCCSteregistreren.

2010

29

2008 2009 2010

BAMConstruct

UK

BAMNuttall

BAMConstruct

UK

BAMNuttall

BAMConstruct

UK

BAMNuttall

%geregistreerdebouwlocaties 98,9 54,3 98,7 49,2 98,9 94,2

GemiddeldeCCS-score 34,9 33,5 35,0 33,9 35,1 34,4

Gemiddeldescorebouwsector 31,4 31,4 31,8 31,9 32,2 32,6

2010

30

• Dedirectievanelkewerkmaatschappijisverantwoor-

delijkvoordeimplementatievanhetBAM-veiligheids-

engezondheidsbeleidindeorganisatie;

• Permanenteensystematischeverbeteringenvormen

eenintegraalonderdeelvanhetveiligheids-engezond-

heidsmanagementsysteemvanelkewerkmaatschappij;

• BAM-medewerkersgevengeenonveiligeopdrachten

enweigerenonveiligeopdrachtenvanderden.

Eengezondeenveiligewerkomgevingstaatcentraalvoor

BAM.BAMverwachtvanallemedewerkerseengrote

betrokkenheidbijveiligheidengezondheid.Eenactieve

houdingenelkaaraansprekenwerktpreventief,ofdit

nuopkantooris,onderweg,bijopdrachtgeversofopde

bouwplaats.OpelkniveauleverenBAM-medewerkers

eenactievebijdrageaanhetverbeterenvandeveiligheid.

HetbeleidvanBAMiseropgerichtallewerkzaamheden

zodaniguittevoerendatelkevormvanpersoonlijklet-

selenschadeaandegezondheidwordtvoorkomen.Dit

beleidligtaandebasisvandeGroepsbredeRichtlijnvoor

veiligheids-engezondheidsmanagement,diegeldtvoor

allewerkmaatschappijen.


• OrganiserenvanBAM-bredeveiligheidsdagvooreigen

medewerkersenketenpartners;

• Verbeterenveiligheidsresultatenvanwerkmaatschap-

pijenmetondergemiddeldeSafetyAwarenessAudits

(SAA)enbovengemiddeldeincidentenfactor(IF).

BAM-brede veiligheidsdag

HetaantalongevallenbinnenBAMwasin2009voorhet

eerstnietverderafgenomen.Dezeontwikkelingwasvoor

BAMnietacceptabelendaaromwerd19oktober2010

doorderaadvanbestuuruitgeroepentot‘Wereldwijde

BAMVeiligheidsdag’.DeBAMVeiligheidsdagheeftals

doeldekomendejareneensterkeafnamevanhetaantal

ongevallenterealiserendoorondermeereengrotere

bekendheidvanhetveiligheidsbeleidvanBAM.

3.3 Medewerkers: Wijstaanvooronzemedewerkers.

Wijcreëreneenveiligeeninspirerendeomgevingwaarin

onzemensenzichkunnenontwikkelen.Opdezemanier

dragenmedewerkersbijaandeverdereontwikkelingen

groeivanonzeorganisatie.Debetrokkenheidbijonze

medewerkersisuitgewerktin:(1)Gezondheidenveilig-

heid,(2)diversiteiten(3)opleidingenontwikkeling.

3.3.1Gezondheidenveiligheid

Wijbeschouwengezondheidenveiligheidalstopprioriteit

vooronzeonderneming.

Wijhechtenaanhetcontinuverbeterenvanonzepres-

tatiesophetgebiedvanveiligheidengezondheidvoor

alonzemedewerkersenonderaannemersenallendie

temakenhebbenmetonzeactiviteiten,waaronderhet

publiekinhetalgemeen.

Beleid

IntegraalonderdeelvanhetstrevenvanBAMomtot

debestebedrijventebehorenvormtdewilomopalle

aspectenophetgebiedvanveiligheidengezondheid

teexcelleren.WerkmaatschappijenvanBAMhanteren

uitgebreideveiligheidsmanagementsystemen(ziebijlage

9.3)enwerkenvoortdurendaandeverdereontwikkeling

hiervanmethetoogoppermanenteverbeteringvande

veiligheids-engezondheidsprestatiesbinnenBAM.

Deraadvanbestuurheeftkernpuntenvastgesteldterver-

beteringvandeveiligheidsprestatie.

• Bedrijfsongevallen,arbeidsongeschiktheidengezond-

heidsklachtentengevolgevanhetwerkzijnvermijdbaar;

• Persoonlijkletselenschadeaangezondheid,milieuen

eigendommenkunnenwordenvoorkomen;

• Werkzaamhedenmetrisico’svoorveiligheiden

gezondheid,zijnontoelaatbaarenmoetendoor

beheersmaatregelentoteenaanvaardbaarniveau

wordenteruggebracht.

Sjabloonvalgevaar.

2010

31

Opdezedagbrachtenalleleidinggevendeneenbezoek

aanprojectenomaandemedewerkers–zowelvan

BAMalsvanbouwpartnersenonderaannemers–het

BAM-veiligheidsbeleidtoetelichten.OokdeBAM-

medewerkersvandediversekantorenwerdendoormid-

delvanpresentatiesbetrokkenbijditinitiatief.

Hetfeitdatdezedaginternationaaleninsamenwerking

meteengrootaantalketenpartnerswerdgeorganiseerd

maakteheteenuitzonderlijkgeslaagdproject.Deopen-

heidwaarmeeervaringenwerdengedeeldlaatzienhoe

betrokkendeBAM-medewerkersenketenpartnersbij

veiligheidzijn.

Eenbelangrijkeconclusieisdatveiligwerkenvooreen

grootdeelindehandenligtvandewerknemerszelf,maar

datditnietzondersamenwerkingmetanderepartijenop

dewerkplekkan.Veiligheidbegintweliswaarbijjezelf,

‘Maar’,zoalseenBAM-medewerkerhetverwoordde,‘ik

hoopweldateenanderzichookverantwoordelijkvoelt

voormijnveiligheid,netzoalsikmijverantwoordelijkvoel

voordievaneenander.’

Verbeteren veiligheidsresultaten

Doorhetinternbenchmarkenvandewerkmaatschappij-

envanBAM,wordtinzichtelijkgemaaktwelkebedrijven

bovengemiddeldpresterenenwelkebedrijvenachter-

blijven.Hetpresenterenvandezeinternevergelijking

geeftdeondergemiddeldebedrijveneenextrastimulans

omteverbeteren.Indeperiodiekeoverleggentussen

raadvanbestuurendirectieswordtinhetbijzonderaan-

dachtgevraagdvoorverbeteringsactiesenmaatregelen.

Bovendienwordengoedevoorbeeldenenpraktijkenuit-

gewisselddiekunnenwordenovergenomenmetrespect

voorcultuurverschillenindeondernemingenenlanden.

DepositieveeffectenhiervanzijnvooralbijdeBelgische

bedrijvenduidelijkgebleken.

Safety Awareness Audits

SafetyAwarenessAudits(SAA’s)wordenjaarlijks

uitgevoerdbijallewerkmaatschappijendieopbouw-

projectenwerkzaamzijn.DezeBAMSAA’szijnintern

ontwikkeldeevaluatiesystemen,waarmeedooreen

systematischonderzoekvandeveiligheidsperformance

vandewerkmaatschappijen,demateendekwaliteit

vandebeheersingdoorhetmanagementkanworden

bepaald.HierbijwordtnietalleenbeoordeeldofdeBAM

RichtlijnvoorVeiligheidsmanagementwordtgevolgd,

maarookinwelkematedenalevingisgeïntegreerdinde

bedrijfscultuur.Eenhogematevanveiligheidsbewustzijn

wordtpositiefgewaardeerdenopdiemanierzichtbaar

gemaakt.

Perbedrijfwordtdoormiddelvaneenscoreopeenschaal

van0tot100eenwaarderinggegeven.Bijderapportage

overdeauditresultatenwordenaltijdaanbevelingenvoor

verdereverbeteringgegeven,ookdaarwaargeentekort-

komingentenaanzienvandeBAM-richtlijnzijngeconsta-

teerd.Hetgemiddeldevandeauditresultatengeefteen

beeldvandeveiligheidsperformancevanBAMalsGroep.

ResultatenvandezeSAA’stoneneengestagetoename

vanhetbewustzijnvandemedewerkersvanBAM.

Veiligheidsbewustzijn(SAA)KoninklijkeBAMGroep

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2005 2006 2007 2008 2009 2010

6062,2 63,5

65,467,1

70,6

BijeenkomstvoordeWereldwijde

BAM-Veiligheidsdag.

PostervoordeWereldwijde

BAM-Veiligheidsdag.

Ongevallenindex(IF)BAMperland

0

10

20

30

40

50

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

BelgiëDuitslandNederlandVerenigd Koninkrijk

Ongevallenindex(IF)KoninklijkeBAMGroep

0

3

6

9

12

15

20052004 2006

BAM EuropaBAM Totaal

2007 2008 2009 2010

14,3

10,6

13,2

9,7

12,1

8,2

12,2

7,4

11,8

6,8

13,0

7,3

10,1

7,3

Wijbetreurendatin2010éénmedewerker(2009:0)van

BAMtengevolgevaneenbedrijfsongevalisoverleden.In

hetverslagjaarhebbenhelaas64medewerkersvanBAM

eenbedrijfsongevalgehadmeternstigletsel.

Ongevallenindex

NaastdeabsoluteaantallenbedrijfsongevallenlegtBAM

ookeenrelatietussenongevallenengewerkteurenviade

Ongevallenindex(IF).

DeOngevallenindexIF(afgeleidvanIncidentFrequency)

iseenindicatorwaarmeedefeitelijkeveiligheidsprestatie

vaneenorganisatiekanwordenvastgesteld.Omdateen

internationaalerkendeindicatorontbreekt,heeftBAM

hiervooreeneigendefinitieingevoerd,waarmeedewerk-

maatschappijenzichaanelkaarkunnenspiegelen.

WaardeSAA-scoreeenindicatiegeeftoverdemate

vanbeheersingvanrisico’sengevaren,isdeBAM-IFte

beschouwenalsderesultantevandeinspanningen.DeIF

vanBAMalsGroepwordtbepaalddoorhettotaalaantal

bedrijfsongevallenmetverzuimtedelendoorhettotaal

aantalgewerkteurenopbouwplaatsen.

HetstrevenvanBAMisgerichtopeenregistratievoor

zowelmedewerkersdiebijBAMindienstzijnalsvoor

medewerkersdiezijningeleendofbijonderaannemers

werken.Tevenswordteenonderscheidnagestreefd

tussenbouwplaatsenwaarBAMhoofdaannemerisen

bouwplaatsenwaarbijanderebedrijvenbetrokkenzijn

indevormvanpartnersofnevenaannemers.Geziende

complexiteitvandegegevensverstrekkingen-vastleg-

gingbijanderebedrijvenisvoorlopigalleendeBAM-IF

voorBAM-medewerkersvoldoendebetrouwbaarals

stuurinformatie.

2010

32

Veiligheidsspel,Maastricht.

Tebodin.

Veiligheidskaart‘BeyondZeroProgramme’.

BAMNuttall.

Doelstellingen2015

• Verbeterenveiligheidsresultatenvanwerkmaatschap-

pijenmetondergemiddeldeSAA-scoreenbovengemid-

deldeongevalsindex(IF);

• Meeraandachtvoorbijna-ongevallen;

• OrganiserenvanjaarlijkseBAM-bredeveiligheidsdag

vooreigenmedewerkersenketenpartners;

• Veiligheidsprestatieindeheleketenmeetbaarmaken

insamenwerkingmetdeEuropesebouwbranche.

Praktijkvoorbeelden

Veiligheid in opleidingen: Zo werken wij bij BAM

BAMheefteencursus‘ZowerkenwijbijBAM’ontwikkeld,

waardethema’svakmanschap,kwaliteit,veiligheid,inno-

vatieencommunicatieuitvoerigwordenbehandeld.De

trainingismedetotstandgekomendoordedoelstelling

voorveiligheidzoalsin2009geformuleerd.

Veiligheidsspel Tebodin

Doordeelnameaaneenspelbijlerenoverhetnemenvan

juistebeslissingen,washetuitgangspuntvanTebodinbij

hetopstellenvanhetQHSE-spel.Hetmenselijkegedragen

decultuurzijnbelangrijkefactorenindewerkomgeving.

Hetgedragendecultuurvandemedewerkersbeïnvloeden

dekeuzesdieindedagelijkseactiviteitenwordengemaakt.

Hetspelisgebaseerdopdeervaringendiezijnopgedaanbij

dewereldwijdeprojectenvanTebodin.Hetspeldwingtde

spelersomkeuzestemakendiedeaspectenalskwaliteit,

gezondheid,veiligheidenmilieukunnenbeïnvloeden.

Beyond Zero

AlsonderdeelvanhetBeyond-Zero-veiligheids-

programmaheeftBAMNuttallveiligheidskaartengeïntro-

duceerdombijna-ongevallentekunnenmelden.Erwas

behoefteaaneensnelle,gemakkelijkeentoegankelijke

methodevoordebouwplaatsmedewerkersombijna-

ongevallentekunnenmelden.Dekaartenkunnendoor

iedereenwordeningevuldengedeponeerd.Hetaantal

meldingenvanbijna-ongevallensteegdoortoepassing

vandezekaartenvan1.600in2009naar2.600in2010.

Hetsuccesvandezeveiligheidskaartenisookandere

BAM-bedrijvennietontgaan.Hetsysteemwordtop

diversebouwplaatsentoegepast.

Veiligheidsonderscheiding voor BAM Infratechniek

BijEnexis(energienetwerkbeheerder)wordtsindsdrie

jaarde‘ContractorSafetyAward’uitgereiktaanbouw-

ondernemingendiezichophetgebiedvanveiligheid

positiefhebbenonderscheiden.Erwordenjaarlijksdrie

bouwondernemingengenomineerd.Nanominatiesin

2008en2009werdBAMInfratechniekin2010opnieuw

genomineerd.Ditjaarkondewerkmaatschappijde

onderscheidingookdaadwerkelijkinontvangstnemen.

Nieuw veiligheidsbord in de keet

BAMplaatsteenAED(automatischeexternedefibril-

lator)inhetnieuweveiligheidsbord,datindebouwkeet

isgemonteerd.OphetdoorBAMMaterieelgeleverde

bordisookplaatsvooreenbrandblusser,blusdekenen

verbandtrommel,alsmedebeademingsmasker,pleister-

automaatenoogspoelmiddel.

Verleggen van de focus van veiligheid

BAMConstructUKheeftnetalsalleanderewerkmaat-

schappijenbinnenBAMveelaandachtvoorveiligheid.

Sindsdelanceringvanhetoverheidsrapport‘Revitalising

HealthandSafety’in2000wistBAMConstructUKhet

aantalongevallenindelaatstetienjaarmet65 procent

terugtedringendandenationaledoelstelling.

In2010heeftBAMConstructUKhetveiligheidsbeleid

aangepast.Inplaatsvanhetvaststellenvandoelstellingen

omtoteenminimumaantalongevallentekomen,ligt

inhetnieuwebeleiddenadrukophetbereikenvaneen

werkomgevingdiegeengevarenvormt.

2010

33

NieuwVeiligheidsbordindekeet,Lelystad.

BAMMaterieel.

OpleidingaanBAMVakschool,Lelystad.

3.3.2 Gelijkheidendiversiteit

Wijbiedeneenuitdagendewerkomgeving,waariedereen

zichgewaardeerdengerespecteerdweet.

Wijzettenonsinvoorhetprincipevangelijkekansenen

wijstellenzekerdatgeensollicitantofmedewerkerwordt

benadeeldopgrondvangeslacht,burgerlijkestaat,ras,

huidskleur,etnischeherkomst,geloofsovertuiging,

seksuelegeaardheid,handicapofleeftijd.

Beleid

BAMwileenafspiegelingvormenvandemaatschappij.

VanuitdiegedachtetrachtdeGroepdediversiteitbinnen

deorganisatietebevorderen.Eendiverspersoneelsbe-

standbiedtdaarnaastzekerheiddatdeorganisatiezich

optimaalkaninlevenindewensenenverwachtingenvan

opdrachtgeversensamenleving.

Ervaringleertdatgemengdeteamseffectieverkunnen

werken.BAMvoertdanookeenactiefdiversiteitsbeleid.

InNederland,waartraditioneelmindervrouwenparti-

ciperen,richtBAMzichophetvergrotenvanhetaantal

vrouwenbinnendeorganisatie.Indebouwsectorzijn

vrouwentraditioneelondervertegenwoordigdenstromen

minderdoornaartopposities.Eenaandachtspuntisde

instroomvanjongemensenenhetbiedenvanvervan-

gendwerkvoor(gedeeltelijk)arbeidsongeschikten.

Resultatendoelstelling2010

• Introductievankpi’sendoelstellingen:minimaal

15 procentvaninstroomenmaximaal5 procentvan

uitstroombestaatuitvrouwelijkemedewerkers.

BAMheefthetdiversiteitsprogrammametvollekracht

gecontinueerd.In2010heeftBAMbekendgemaaktdat

mevrouwdrs.C.M.C.Mahieuwordtvoorgedragenvoor

eenvacantezetelinderaadvancommissarissendieter

goedkeuringvoorligtvoordealgemenevergaderingvan

20 april2011.Zijwordtdandeeerstevrouwelijkecom-

missarisvanBAM.

Deresultatenopdedoelstellingdoentotophedennog

geenrechtaandeinspanningenvanBAMophetgebied

vandiversiteit.

Nederland2010Functiegroep Man Vrouw

Uitvoerend 75% 10%

Middenkader 13% 1%

Hogerkader 2% 0%

Totaal 89% 11%

VerloopIn 7,0% 10,7%

VerloopUit 9,4% 12,5%

VerenigdKoninkrijk2010Functiegroep Man Vrouw

Uitvoerend 68% 20%

Middenkader 11% 0%

Hogerkader 1% 0%

Totaal 80% 20%



Duitsland2010Functiegroep Man Vrouw

Uitvoerend 64% 17%

Middenkader 10% 1%

Hogerkader 7% 1%

Totaal 81% 19%



België2010Functiegroep Man Vrouw

Uitvoerend 80% 7%

Middenkader 10% 1%

Hogerkader 1% 0%

Totaal 92% 8%



Ierland2010Functiegroep Man Vrouw

Uitvoerend 69% 18%

Middenkader 6% 1%

Hogerkader 7% 0%

Totaal 82% 18%



Wereldwijd2010Functiegroep Man Vrouw

Uitvoerend 81% 10%

Middenkader 7% 1%

Hogerkader 1% 0%

Totaal 89% 11%



2010

34

2010

35

AantalmedewerkersBAM(fteultimojaar)

0

6.000

12.000

18.000

24.000

30.000

2007 2008 2009 2010

27.578

29.050

27.21226.088

Aantalmedewerkers(fteultimojaar)perthuisland(%)

0

10

20

30

40

50

Nederland België Duitsland Ierland VerenigdKoninkrijk

Wereldwijd

4746

9 9

6 6

2 2

15 15

21 22

20102009

ProcentueleverdelingfulltimeversusparttimeBAM(%)

9

91

ParttimeFulltime

PersoneelnaarleeftijdsgroepBAM(%)

0

6

12

18

24

30

<20 20-29 30-39 40-49 50-59 60-64 >64

1

16

2627

23

6

1

VerzuimpercentageBAMopbasisvan

ziekteverzuimdagent.o.v.beschikbaredagen

0

2

4

6

8

10


Wereldwijd

4,3

8,7

3,0

2,4

1,4

0,7

DiversiteitBAM(%)

14

86

VrouwMan

Doelstellingen2011

• Minimaal15 procentvaninstroomenmaximaal

5 procentvanuitstroombestaatuitvrouwelijke

medewerkers;

• HR-rapportagesverderverbeteren.

Praktijkvoorbeelden

Actieve reïntegratie (gedeeltelijk) arbeidsongeschikten

BAMzetzichactiefinommedewerkersdiegedeeltelijk

arbeidsongeschiktzijnteherplaatsenbinnendeeigen

organisatie.Indeafgelopenjarenisditmetsucces

gebeurd.Voordemedewerkerswaarvoorgeenpassende

arbeidsplaatskanwordengevonden,zoektBAMactief

naarexterneherplaatsingsmogelijkheden.

BAMUtiliteitsbouwschakeltbijvoorbeeldeenreïntegratie-

bureauinenstelteenopleidingsbudgetterbeschikking

aandebetreffendemedewerker.Naasthetreïntegreren

vaneigenmedewerkersheeftBAMUtiliteitsbouwookeen

programmaomwerklozenengedeeltelijkarbeidsgeschik-

tendekanstegeventereïntegreren.

BAM Gender Diversity Programme

InhetkadervanhetBAMGenderDiversityProgramme

organiseertBAMBusinessSchoolvanaf2009workshops

enopleidingenophetterreinvandiversiteit.Deraadvan

bestuurendirectievoorzittersvandeNederlandsewerk-

maatschappijenhebbenin2009alseerstendeworkshop

Diversiteitenleiderschapgevolgdwaarnaruimtwee-

honderdleidinggevendenaandezelfdeworkshopsdeel-

namen.In2010ishetprogrammaverderuitgeroldmet

tweeprogramma’s,tewetenBAMCircleenBAMFemale

EmpowermentProgramme.

• BAMCircle

EengroepvrouwenvandiverseBAM-bedrijvenentwee

mentorenuithetseniormanagementzijninde‘BAM

Circle’(hetBAMmentoring/intervisieprogramma)aan

deslaggegaanmetspecifiekethema’s,zoalscarrière-

planning,ambitieenwerk-privébalans.Hetprogramma

2010

36

bestonduitvierbijeenkomsten.Uitdeevaluatiekwam

ondermeernaarvorendathetdelenvanwederzijdse

ervaringenenhetuitbreidenvanheteigennetwerk

zeerwaardevolzijn.

• BAMFemaleEmpowermentProgramme

HetBAMFemaleEmpowermentProgrammeisontwik-

keldomdedoorstroomvanvrouwennaarhogerefunc-

tiestebevorderendoorhenondermeerbewusttelaten

wordenvanhunambities,authentiekebeïnvloedings-

stijlenenkeuzesinverschillendelevensfasen.Daarnaast

richthetprogrammazichopdeinvloedvandeBAM-

cultuuroploopbaankeuzesenpersoonlijkeprofilering,

strategisch/politiekhandelenenonderhandelen.

Female Capital BAM

Hetin2008opgerichtevrouwennetwerkvanBAM,

FemaleCapitalBAM,organiseerdein2010hettweede

FC BAMCongres.Dedoelstellingvanditcongreswas

opeeninspirerendeenmotiverendemanierduidelijkte

makenwaarBAMmetbetrekkingtotdiversiteitstaat,

waardeGroepnaartoegaatenhoedaartekomen’.

TevenswerdtijdensditcongresdeFCTrofeeuitgereikt.

OokdekomendejarenzullenvanuitFCBAMinitiatie-

venwordengenomenomhetvrouwennetwerkuitte

bouwen.Diversewerkmaatschappijenhebbeninde

afgelopentweejaarinitiatievengenomenenactiesgefor-

muleerdvoormeervrouwenoptopposities.

3.3.3 Opleidingenontwikkeling

Wijwilleneenlerendecultuurscheppenenmogelijk-

hedenbieden,waarbijonzemedewerkershunkennis

envaardighedenoptimaalkunnenaanwendenvoorde

onderneming.Wijzullenonzemedewerkershelpenzich

verderteontwikkelenwaardoorzijkunnenbijdragenaan

deondernemingenzijndoelstelling.

Beleid

Viaopleidings-enontwikkelingsplannenwordtinvulling

gegevenaanpersoonlijkeontwikkelingsplannenvan

TijdenshettweedeFCBAMCongresontvangtSander

teHoontedeFCTrofeeuithandenvanFemale

CapitalBAM-voorzitterDasjaWickenhagen.

medewerkers.Hiervoorzijndiverseinstrumentenzoals

deLoopbaannavigator.Omgoedeopleidingentebieden

werktBAMsamenmetuniversiteitenenhogescholen

enheeftBAMeigenopleidingscentrazoalsdeBAM

VakschoolenBAMBusinessSchool.

Omhetopleidingsaanbodzoveelmogelijktelatenaan-

sluitenbijdestrategischeagenda2010-2012worden

aspectenalsondernemerschap,creativiteit,veiligheids-

bewustzijn,duurzaamheidendiversiteitverweveninde

opleidingenenwordennieuweopleidingenontwikkeld.

Deopleidingenzijngerichtopbevorderingvansyner-

gietussenbedrijfsonderdelenenbestedenmaximaal

aandachtaandesamenwerkingtussendiversediscipli-

nes.Kennisuitwisselingenhetdelenvanbestpractices

gebeurtsteedsvakerviasymposia,werkgroepen,nieuws-

brievenenintranet.DaarmeebevordertdeGroepdatde

goedeervaringenvandeenewerkmaatschappijworden

overgenomendooranderewerkmaatschappijen.Hierbij

ontstaatdirectmeerwaardeindeGroep.

DiverseGroepsonderdelenhebbenin2010eenstart

gemaaktmetonderzoeknaartevredenheidvanmedewer-

kers.LangsdezewegkanBAMvaststellenhoemedewerkers

denkenoverhunverantwoordelijkheden,hunontwikke-

lingsmogelijkheden,hunmatevanbetrokkenheidbijonder-

nemingsdoelstellingenenmatevanbevlogenheidomdeze

doelstellingenterealiseren.Hetisdedoelstellingvande

Groepomdezeonderzoekenregelmatiguittevoeren.


• Opnemenvanmaatschappelijkverantwoordonderne-

menindeBAM-opleidingen;

• Meeraandachtvoorhetontwikkelenvancommerciële

vaardighedenbijdeBAM-medewerkers.

Opnemen van maatschappelijk verantwoord ondernemen

in de BAM-opleidingen

BAMheefttweeeigenopleidingscentra;deBAM

VakschoolendeBAMBusinessSchool.Beideopleidings-

centrazorgenvoordeimplementatievanduurzaamheid

indeopleidingen.

Ontwikkelen van commerciële vaardigheden

Naastaandachtvoorduurzaamheidindeopleidingen,

biedtdeBAMBusinessSchoolooknegenopleidingenin

commerciëlevaardigheden,zoalscommercieelonderhan-

delen,eenworkshopnetwerkentotpresentatievaardig-

heden.

Doelstellingen2011

• Veiligheidenduurzaamheidverderintegrereninde

opleidingen,ondermeerviaeennieuwecursus‘CSR

voorcontrollers’;

• Opleiding‘Leanconstructionenplanning’enOpleiding

Virtueelbouwenontwikkelen;

• ContinuerenBAMGenderDiversityProgramme;

• Implementereningezetbeleidinzakemedewerkers-

tevredenheidsonderzoeken.

Praktijkvoorbeelden

BAM Vakschool

DevakschoolvanBAMisin2010gegroeidvanzo’n880

naar3.747deelnemers.Dezegroeiisvooreengrootdeel

tedankenaanhettraject‘ZowerkenwijbijBAM’.Tijdens

dittrainingstrajectmaaktdedeelnemeruitgebreid

kennismetdemaatschappelijkeverantwoordelijkheid

dieBAMneemtendekernwaardendiedaarvoorzijn

geformuleerd.Dedeelnemerwordtzichsterkbewust

vanzijnverantwoordelijkheidomdekernwaardeninhet

dagelijkswerkzogoedmogelijktoetepassen.Doormeer

verantwoordelijkheidsbesefenanderemanierenvan

communicerenensamenwerkenkandebouwplaatsme-

dewerkerbinnenzijneigenmogelijkhedenbijdragenaan

hetbeoogderesultaat.

Erhebben133bijeenkomstenplaatsgevonden,zoals

praktijkgerichteopleidingenentrainingen,themadagen

enworkshops.Blikvangerswarendethemadagenvan

2010

37

CursusZowerkenwijbijBAM.

BAMBusinessSchool/Vakschool

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

2006

BAM Business schoolBAM Vakschool

2007 2008 2009 2010

1.7731.862

1.744

2.392

883

1.418

3.747

Gemiddeldeopleidingskosten(€)

permedewerkerperthuisland*

0

250

500

750

1000

1250


Wereldwijd

1.014976

164

257

508

701

1.247

1.083

115

20092010

* exclusiefsubsidiesofverlet.

Gemiddeldaantalurenopleiding

permedewerkerperthuisland

0

7

14

21

28

35


Wereldwijd

22,1823,82

21,97

12,22

13,98

12,00

33,92

37,67

7,34

20092010

BAMUtiliteitsbouwenBAMWoningbouw.Tijdensdeze

dagenisvoorallebouwplaatsmedewerkershetomgaan

metdekernwaardenvanBAMonderdeaandacht

gebracht.

Ookheeftinhetverslagjaareencollectieve

BedrijfshulpverlenerdagvanBAMWoningbouwplaatsge-

vonden,waaraan791personenhebbendeelgenomen.

VerderhadBAMUtiliteitsbouweendagvoorleiding-

gevendengeorganiseerdoveromgaanmetveiligheid

opdebouwplaats.Naastinternebijeenkomsten,zoals

deBAMInkoopdag2010endemanagementdagvan

BAMUtiliteitsbouw,werddevakschoolookgebruikt

ominstantiesalsdeArbeidsinspectiebijtescholenover

nieuwetechniekenentoepassingenbinnenhetmateri-

eelgebied.

BAM Business School

BAMBusinessSchoolstreeftnaareenoptimaalrende-

mententoepasbaarheidvandeopleidingen.Ditkomt

medetotstanddooreenverdereverankeringvanhet

geleerdebinnenhetwerkgebiedvandecursist,onder

meerdoorreflectieverslagenenopdrachtentoete

voegenaandeopleiding.Dezekwaliteitsverhoging

brengtmetzichmee,dateenerkenddeelcertificaatHBO

Bedrijfskundekanwordenverkregen.

Duurzaamheidencommerciëlevaardighedenzijnbelang-

rijkeonderwerpenindeBAMIntroductiecursus.In2010is

dezecursusdoor42medewerkersgevolgd.

DeelnemersaandeopleidingBAMBedrijfsmanagement

hebbenbinnendeondernemingonderzoekgedaannaar

alleduurzaamheidsactiviteiten.

OphetcommerciëlevlakheeftBAMBusinessSchoolin

samenspraakmethetBAM-vrouwennetwerkFemale

CapitaldeworkshopNetwerkengegeven.Deworkshop

heefttotdoelheteigennetwerkteversterkendoorzich

meerbewusttewordenvandecommerciëlekantenen

mogelijkhedenervan.

Inkooptrainingenzijngestartmetalsdoelprofessionalise-

ringvanBAM-inkopers.Aspectenalscontractuelekennis,

categorysourcingeninkoopethiekzijnindezecursussen

aandeordegekomen.

Tenslottezijn(tender)managersopgeleidtotfacilitator,

zodatzijvaardighedenontwikkeleninhetwerkenmet

creativiteitstechnieken.Dezetechniekenkunnenzij

effectiefinzettentijdensbijeenkomstenmethuneigen

team,zodatdeprojectaanbiedingensuccesvollerworden

uitgebracht.

2010

38

2010

39

BAM Nuttall Academy

DeBAMNuttallAcademyiseeninternopleidingscentrum

voorallemedewerkersvanBAMNuttall.DeAcademy

biedtopleidingenaanvoordeontwikkelingenverbre-

dingvandekennisvanmedewerkers.Deopleidingendie

wordenaangebodendoordeAcademy,wordencontinu

beoordeeldopeffectiviteit.DeAcademybegeleidtook

nieuwemedewerkersdoorhenwegwijstemakeninde

organisatiedoormiddelvanintensievebegeleidingenvia

eene-book.

In2010kregendemedewerkersvanBAMNuttallgemid-

deld7,5dagentraining(2009:6dagen).Ditkomtover-

eenmeteenopleidingsinvesteringvan£7,6miljoen

(2009:£4,8miljoen).Ookin2011zaldeBAMNuttall

Academyhetopleidingsprogrammavoortzetten.

Enkeleveiligheidsopleidingendiein2010werden

gehoudenwaren:

• Deworkshops‘Sturenopveiligheid’voorprojectleiders

enbouwplaatsmanagers.Hetprogrammawerdafge-

slotenmeteenworkshopvoordehoofdenProductie,

waarindearbo-actiesvoor2010enverderzijnafge-

sproken;

• Detraining‘Veiligheidsmanagementindeuitvoering’

vooruitvoerdersisbegin2010ontwikkeldenisinde

tweedehelftvanhetverslagjaaraan150uitvoerders

gegeven.

3.4 Ketenpartners:Wijkopenopeenverantwoordelijkewijzein.

Wijbehandelenonzeketenpartnerseerlijkenverant-

woord.Wijwerkensamenmetonderaannemersen

leveranciersomervoortezorgendatzijveiligenmilieu-

bewustwerken.Samenmetonzevoorkeurspartners

bevorderenenontwikkelenwijduurzameoplossingenen

bestpracticesvoordesector.

Beleid

BinnendeprocessenvanBAMnemenonderaannemers,

toeleveranciersenco-makerseenbelangrijkerolin.Met

betrekkingtotdeonderlingerelatierichtBAMzichvooral

opvolgendefactoren:

• Verlagingvanintegralekosten;

• Verlagingvanintegralerisico’s;

• Werkkapitaalmanagement;

• Waardecreatie.

BAMstreefternaaromduurzaamheideenintegraal

onderdeeltelatenzijnvanhetinkoopproces.Hiervoorwil

BAMlangetermijnrelatiesopbouwenmetleveranciersen

onderaannemersmetspecifiekeaandachtvoorintegratie

vanduurzaamheidindeketen,veiligheid,CO2-reductie

enafvalbeperking.HiervoorzijnindeGroepinstrumenten

ontwikkeld.Eenvoorbeeldhiervanisdecarbonassess-

menttool.Dezewordtterbeschikkinggesteldaanleve-

ranciers,onderaannemersenco-makersviadeBAMCO2

deskomeenberekeningtemakenvanhunCO2-uitstoot.

Hetinstrumentmaakthettevensmogelijkreductievoor-

stellentegenereren.BAMheeftditinitiatiefgenomen

naaraanleidingvaneenBAMleverancierssymposium.

EengrootdeelvandeBAM-bredeinkoopbestaatuit

onderaanneming,materialeneninstallaties.Veelgebruik-

tematerialenzijnbeton,staal,kunststoffen,hout,koper

enbitumen.

Vooreenaantalspecifiekeinkoopsegmentenwordtcen-

traalingekocht.Voorbeeldenhiervanzijn:ict,facilitaire

dienstenenhetwagenpark(zieverderpagina52).

Voorprojectgerelateerdeinkopenwordtdoordewerk-

maatschappijenregionaalingekocht.BAMwerktaande

uitbreidingvantoekomstigeafsprakenopwerkmaat-

schappij-enopGroepsniveau.

Verderwordendiversethema’scentraalgeïnitieerden

gepromoot.EenvoorbeeldhiervanisFSC-hout.Voor

eigenontwikkelingsprojectenwordtzoveelmogelijk

FSC-houtinNederlandtoegepastenbijopdrachtenvoor

derdenwordtditactiefgepromootbijdeopdrachtgever.

Deomzetperinkoopsegmentisafhankelijkvanhetsoort

endefasevaneenproject.In2010wasdeomzettop5

naarsegmentenvanBAMinNederlandalsvolgt:aanne-

mersalgemeen,werktuigbouwkundigeinstallaties,weg-

enterreinverharding,grondwerken

inlenenbouwpersoneel.


• Insamenwerkingmetketenpartnersinvoerenvaneen

wederzijdseduurzaamheidsverklaring;

• Datarapportagebijbouwpartnersstimuleren.

Invoeren wederzijdse duurzaamheidsverklaring

BAMheefteenconvenantmetFSCNederland.Hiermee

spantBAMzichinNederlandinvoordetoepassingvan

FSC-gecertificeerdhoutterondersteuningvanbosbehoud

enbiodiversiteit.

Eenonderdeelvandeafspraakvormtdemonitoringvan

hetaandeelgecertificeerdhoutbinnenhettotaalaan

ingekochthout.InhetverslagjaarheeftBAMdetop34

Nederlandseleveranciersbenaderddieproductenleveren

waarinhoutkanvoorkomen,omtekiezenvoorFSC.Deze

leveranciersdekkenruim86procentvandeinkoopomzet

inhout.Twaalfleverancierswareninstaatvoldoende

informatiebetreffendegeleverdFSC-houtaanteleveren.

Uitdegerapporteerdegegevensvan2010blijktdat,

voorzovermeetbaar,ongeveer28procentvanhetaan

BAMgeleverdehouteenFSC-labeldraagt,tegenover

17 procentin2009.

BAMervaartdathetvoortoeleveranciersmoeilijkis

ominformatietegenererenoverhetvolumeniet-FSC-

gecertificeerdhoutvoorproductendienietvoor

honderd procentuithoutbestaan,zoalsdeurenen

kozijnen.Ditbemoeilijktdemetingvanhetaandeel

FSC-gecertificeerdhoutvoorleveranciers.Inoverleg

metFSCNederlandisafgesprokendatin2011hiervoor

aandachtwordtgevraagdbijleveranciers.

Omleveranciersmedebewusttemakenvanduur-

zaamondernemen,zijnin2008voorheteerstdeBAM

OndernemingsprincipesopgenomenindeAlgemene

Inkoop-enOnderaannemingsvoorwaarden(AIOV)in

Nederland.Dezezijneind2010verderaangescherpt.

Hierbijisvooralgekekennaardeintegraleketenbena-

dering.Quamonitoringisafgesprokendatindieneen

leveranciernietakkoordgaatmeteenspecifiekartikel

vandeAIOV,diteenzogenoemdknock-outcriterium

istijdensdeleveranciersselectiefaseenereen-op-een

gesprekkenzullenplaatsvindenomhieraangezamenlijk

tewerken.Tevensheefthetthemamaatschappelijk

verantwoordondernemeneenvasteplekgekregeninde

afsprakenencontractenmetdezogenoemdeBIS(BAM

InkoopSynergie)leveranciers.Opbasishiervanworden

dansituatiespecifiekeenconcreteplannengemaaktmet

betrekkingtotditthema.

ProRail-prestatieladder

EenvandegrootstefactorenombinnendeProRail-

prestatieladdervanniveau4naar5doortegroeien

isdeintegraleketenbenadering.BAMbetrektookde

leveranciersactiefbijCO2-gerelateerdedoelstellingenen

acties.HiertoezijndeA-leveranciersvoordesbetreffende

BAM-bedrijvenbenaderdmetdevraagomhunCO2-

berekeningenaanteleverenentelatenverifiëren.Tevens

hebbenzijduurzaamheidsverklaringengetekend.

Datarapportage bij bouwpartners stimuleren

In2010isBAMgestartmetdeuitrolvaneenBAM-breed

leveranciersprestatiemetingssysteem.Inditsysteem

wordenvariabelenperprojectgemeten.Dezevariabelen

zijn:veiligheid,kwaliteit,totalekosten,logistiekentech-

niek/proces.De‘scores’wordenviaBAMPlaza(intranet)

terbeschikkinggesteldaanalleaangesloteninkopers,

waardoorsneleneenvoudigeeneerstescankanworden

gemaaktvaninkoperswaarmeeBAMvoorheteerstzaken

doet.Bovendienkanopdezemaniereenbrederebeoor-

2010

40

deling,selectieenterugkoppelingplaatsvindenrichting

dezeleverancieroverzijnprestaties.

TenbehoevevandeCO2-enafvalrapportagemaaktBAM

gebruikvaninformatiedievanleveranciersbeschikbaar

komt.Opdezemanierwordtdeinformatieefficiëntver-

kregenengebruikt.Tevensvindtcentraaleencheck/audit

plaatsopdebetrouwbaarheidenvolledigheidvandeaan-

geleverdeinformatie.

IndepraktijkzietdeGroepverschillendefocuspuntenen

verschillendestadiavanvolwassenheidvanduurzaamheid

binnendeinkoopwereld.BAMzaleenvoortrekkersrolblij-

venvervullenenzalketenpartnersondersteunenbijdeont-

wikkelingenimplementatievaneenduurzaamheidsbeleid.

Doelstellingen2011

• Betrouwbaarheidhoutrapportageverhogen;

• GebruikFSC-houtinNederlandverhogen;

• IntroductieelektrischevoertuigeninBAM-

bedrijfswagenpark;

• Duurzaamheidsbijeenkomstenopregio-enwerkmaat-

schappijniveaumetvoorkeursleveranciers;

• Uitrolenoptimalisatiedigitaalfacturerenenleveran-

ciersprestatiemeting;

• CommunicatieenborgingnieuweAlgemeneInkoop-

enOnderaannemingsvoorwaardeninclusiefduurzaam-

heidsissues;

• Optimaliserenvandedatarapportageindeketenvan-

uitleveranciers;

• Inventarisatiehighrisksegmenten/leveranciers;

• Inzichtinherkomstvangekochtematerialenper

leverancierverbeteren.

Praktijkvoorbeelden

Digitaal factureren

In 2010 zijn inclusiefinternedeclaraties42.000digitale

facturenverstuurdenverwerktinplaatsvaneenpapieren

versie.Ditleidttotsubstantieelminderpapierverbruik,

lageretotaleverwerkingskosteneneenbetere

werkdoorstroming.Hierwordtnauwsamengewerktmet

hetbranchebredeinitiatiefS@lesindeBouw.

Symposium Duurzaam Bouwen met BAM

Inheteerstekwartaalvan2010iseenbijeenkomst

georganiseerdvoordeTop100vanleveranciersvande

NederlandseBAM-werkmaatschappijen.Indialoogwerd

gesprokenoverdeimplementatieenuitwerkingvanhet

BAM-duurzaamheidsbeleid.Eenvanderesultatenvan

dezeworkshopisdezogenaamdeCarbonAssessment

ToolontwikkelddoorBAM.Hiermeekunnenbedrijvenop

eenrelatiefeenvoudigemanierhunCO2-uitstootbereke-

nenenadvieskrijgenhoedezeteverlagen.

FSC Global Partner Award voor BAM Utiliteitsbouw

BAMUtiliteitsbouwheeftin2010vanFSCdirecteur-gene-

raalAndreGiacinideFreitas,deFSCGlobalPartnerAward

ontvangen.FSC,deinternationaleorganisatiedieverant-

woordbosbeheerstimuleert,reiktjaarlijksonderschei-

dingenuitaanorganisatiesdieuitmuntendeprestaties

hebbengeleverdbijhetpromotenvanhetgebruikvan

FSC-houtenverhogenvanhetbewustzijnrondFSC.

Verspreiding FSC-certificering naar buitenlandse

toeleveranciers

BAMWoningbouwheeftgedurende2010ookbuiten-

landsetoeleveranciersentoeleveranciersvanhouten

deelfabrikatenaangezettotFSC-certificering.Ditheeft

ondermeergeleidtotdecertificeringvaneenRoemeense

timmerfabriekdiehoutendeelfabrikatenlevertaaneen

onderaannemervanBAMWoningbouw.

2010

41

AlgemeneInkoop-enOnderaannemings-

voorwaardeninclusiefduurzaamheidsissues.

Elektrische auto’s

Ongeveer25vooraanstaandeNederlandsebedrijvenen

overheidsinstantieshebbenkennisenkoopkrachtgebun-

deldomdeintroductievanelektrischevoertuigenin

Nederlandeensterkeimpulstegeven.BAMis,naasteen

vandefoundingpartnersvanditvraagconsortium(DC

TECgenaamd),ookzeeractiefindeuitwerkinghiervan.

Alsgevolgvanveranderendeconsumentenverwachtingen

ennieuwewetgevingontstaanerkansenvoorvoertuigen

diegebruikmakenvanhernieuwbareenergie,zuiniger

zijneneenhogerenergierendementhebben.Elektrische

voertuigenzijninmiddelszoverontwikkelddatzeeen

realistischalternatiefvormenvoorconventionelevoer-

tuigen.BAMbesteldein2010vijftienelektrischeauto’s.

Dezezullenwordeningezetdoorverschillendewerkmaat-

schappijen.Indetoekomstzalhetaandeelelektrische

auto’sbinnenBAMtoenemen.

Positieveeerstegebruikerservaringenzijnessentieel

omvanelektrischrijdeneensuccestemaken.Snelladen

draagtbijaandezepositievegebruikerservaring.BAM

InfratechniekenEssentzijndaaromeenstrategischpart-

nerschapaangegaanvoordeinstallatieenexploitatievan

snellaadstationstenbehoevevanelektrischevoertuigen

inNederland.

Bestuursvoorzitterir.N.J.deVriesindeeersteNissan

LEAFdievoorBAMdewegopgaat.BAMbehoorttotde

eerstegebruikersvandezevolledigelektrischeauto.

2010

42

2010

43

BartvanderLinde,directeurFSCNederland

‘FSC-houtisgewoonleverbaar’

Stel,jebeweegtmeteenscannerovereenhouten

kozijnenindedisplayverschijnt:‘100%FSC-hout,uit

Schwarzwald,Duitsland.’Ookziejeeenafbeeldingvan

diteeuwenoudewoud…Sciencefiction?Dathoefthet

in2020helemaalniettezijnvolgensBartvanderLinde,

directeurFSCNederland(deNederlandseRaadvoor

GoedBosbeheer).Hijverteltover‘goed’bosbeheeren

duurzaaminkopen,nuenindetoekomst.

DeForestStewardshipCouncil(FSC)iseeninternationale

organisatiedieverantwoordbosbeheerstimuleert.Dekern

vangoedbosbeheerisdateenbosinstandblijftendatde

natuurlijkeaanwasaltijdgroterisdanwatuithetboswordt

gehaald.FSCsteltwereldwijdestandaardenvoorbosbeheer

op,metdaaraangekoppeldeenkeurmerk.

Wereldwijdverdwijnenofverschralenbossen.Onsdoel

isbehoud.Goedebeheersplannenzijnooknoodzakelijk

omeenbos‘fit’tehouden.Daarnaastkijkenwijaltijd

naardelangetermijn:eenbeheersplanwordtvoor25jaar

opgesteld.

FSCNederlandwilinzichtelijkmakenwatdestandvan

zakenindeNederlandsebossenisenmeerbossenonder

goedbosbeheerbrengen.Wijgevenvoorlichtingenpro-

bereniedereenindebouwketenervantedoordringen,

daterwattekiezenvaltendatjedaarmeegoedbosbe-

heerondersteunt.

Samenwerkingmetpartnersisessentieel.BAMwerkt

samenmetFSCaannieuwecertificeringsprojectenen

participeertinhetinternationaleBorneoInitiative.BAM

begrijptdaterwattekiezenvaltenkiestwaarmogelijk

voorFSC-hout.Deervaringvanhetafgelopenjaarheeft

geleerddatjejepootstijfmoethoudeninhetinkoop-

proces,zekerinrelatietotdetraditionelehouthandel.

‘Goed’houtisgewoonleverbaaralshetvroegtijdiginhet

bouwproceswordtmeegenomen.

FSC-houtwordtbijdebrongecertificeerd.Iedereendie

FSC-houtaanBAMlevert,moetkunnenaantonendathet

bosbeheerscertificaataanwezigisófdathijbeschiktover

hetvereistehandelscertificaat(chainofcustody),waar-

doorwordtaangetoonddatdepartijfysiekenadministra-

tiefaanalleeisenvoldoet.

‘Wij willen de hele bouwketen ervan

doordringen dat er wat te kiezen valt’

BartvanderLindeDirecteur FSC Nederland

FSCNederlandiseenplatform

vanbedrijvenvoorbedrij-

ven,datsamenwerktmet

milieuorganisaties,ontwik-

kelingsorganisatiesenandere

maatschappelijkeorganisaties.

Hetdoelvandestichtingishetbevorderenvanverant-

woordbosbeheerwereldwijddoorhetvergrotenvan

hetmarktaandeelvanFSC-houten-houtproductenin

Nederland.BAMheeftsinds2007eenconvenantmet

FSCNederland.

www.fsc.nl

The Borneo Initiative

KoninklijkeBAMGroepsteunt–samenmet

BouwfondsOntwikkeling–TheBorneoInitiative.

Dezeorganisatiebevordertduurzaambosbeheerin

Indonesiëdoorhetstimulerenvanenondersteunenbij

certificeringvanhoutvolgenshetFSC-keurmerk.BAM

heeftin2009eenconvenantgeslotenmetTheBorneo

Initiative.

www.theborneoinitiative.org

2010

44

VerbeterpuntenvoorBAMalsconvenantpartner?In

plaatsvanvooralcontactmetdeGroep,willenwede

BAM-werkmaatschappijenookmeerengerichterbena-

deren.Hetwasbijvoorbeeldheelprettigbetrokkente

wordenbijeenrestauratieprojectvanSchakel&Schrale.

Samenwerkingwordtdoordezedirectelijnenveelcon-

creter,maarookefficiënter.

Watdetoekomstbetreft?Doornieuwetechniekenwordt

hetmogelijktevisualiserenuitwelkboseenstukhout

afkomstigis.Doorhetinjecterenvaneenslimmechip,

waaraandatawordentoegevoegd,kanhetheleproces

inzichtelijkgemaaktworden.Derelatietusseneenstuk

houthierenhetboseldersinoptimaforma!’

2010

45

Bouwactiviteitenhebbeneengroteinvloedophetmilieu.

Erzijnveelgrondstoffennodigvoordeproductievan

bouwmaterialen.Bovendienvergendezeactiviteitenveel

energie.Doorhergebruikkanhetgebruikvangrondstof-

fenwordenbeperkt.

4.1 Energie:Wijstrevenernaaronzeimpactopdeklimaatsveranderingterugtedringen.

Wijzullenonzeenergie-efficiëntieverbeteren,onzeCO2-

emissieverminderenensamenwerkenmetonzeopdracht-

geversaanCO2-neutraleoplossingen.

Beleid

BAMonderkenthetbelangvanhetverminderenvanhet

energiegebruikenCO2-emissievandegebouwdeomge-

vingomdeklimaatveranderingtebestrijden.Ditdoet

BAMdoordeeigenCO2-voetafdruktemetenenwaar

mogelijktereducerenendoorsamenmetpartnersinde

bouwketenenergiebesparingindehelelevensduurte

beschouwenentewerkenaanCO2-neutraleoplossingen.

BAMiszichbewustvanhetreductiepotentieeldatvooral

samenmetketenpartnersgerealiseerdkanworden.

HierbijkanwordengedachtaandeCO2-uitstootvande

gebruiktematerialen,vaneigenproductieprocessenen

deCO2-uitstoottijdenshetgebruikvanhetopgeleverde

werktereduceren.BAMheeftCO2-neutraleconcepten

ontwikkeld,zoalsdeW&R-GroenwoningenEmissieloze

Weg.NaaropdrachtgeversbiedtBAMsteedsvakeralter-

natievenvoorCO2-reductiedoorwijzigingenindeont-

werpkeuzes,waardoordebouwenexploitatieduurzamer

worden.

BAMstuurtenlevertinspanningenvoornamelijkopdie

plaatsenwaarBAMdegrootsteefficiencyverbeteringkan

realiseren,zowelbinnenalsbuitendeGroep.Voorhet

terugdringenvandeCO2-uitstoothanteertBAMhetvol-

gendestappenplan:

1.BerekenenvandeeigenCO2-emissieomnategaan

waardegrootstereductiekansenliggen;

2.ReducerenvandeeigenCO2-emissiedoorhetenergie-

gebruiktijdenshetproductieprocesteverminderen;

3.Metketenpartnersvaststellenvandereductiemogelijk-

hedenzowelupstreamendownstream;

4.Onderzoekenvandemogelijkhedenomresterende

CO2-emissietecompenseren.

1 Berekeningenexclusiefzakelijkevliegreizen.2 Berekeningeninclusiefzakelijkevliegreizen.

2010

47

4 Milieu:Wijonderkennenonzeverantwoordelijkheidmethetoogoptoekomstigegeneraties.


• ReductievanCO2-emissiemet5 procentin2010ten

opzichtevan2009,gerelateerdaanomzetenaardvan

bedrijfsactiviteiten;

• Bewustwordingbijketenpartnersrondnutennood-

zaakvandatabeschikbaarheidvergroten.

Reductie van CO2-emissie

DeberekeningvandeCO2-emissievanBAMisuitgevoerd

opbasisvanhetGreenHouseGasProtocol(GHG-

protocol).

Opbasisvanhetenergieverbruikvanallewerkmaat-

schappijenwereldwijd,isdeCO2-voetafdrukvanBAMals

gevolgvandedirecteenindirecteCO2-emissiesdoorde

bedrijfsactiviteitenin2010berekend.

DetotaleenergieconsumptievanBAMin2010bedroeg

3.692TJ.1HiermeehangteenCO2-uitstootsamenvan

272kiloton.2

InabsolutezinisdeCO2-voetafdrukvanBAMafgenomen

met1,8procenttenopzichtevan2009(277kiloton).De

emissie-intensiteit(deCO2-emissie/omzet)verschiltper

sector.Doordathetprocentueleaandeelvaninfra-activi-

teitenindeomzetvanBAMistoegenomen,isdeemissie-

intensiteitvandeGroeptoegenomenvan33,3naar

35,7tonper€miljoen(+7,5procent).

DeemissiesinNederland,hetVerenigdKoninkrijken

Ierlandendeuitstoottengevolgevandewereldwijde

activiteitenzijntenopzichtevan2009afgenomen.De

BelgischeenDuitseondernemingenrapportereneen

toenamevandeCO2-emissie.

2010

48

CO2-emissiepersector(inkiloton)

0

43

86

129

172

215

Bouw Vastgoed Infra Techniek Engi-neering

Overig + PPP

48,252,7

20092010

1,51,7

215,3204,9

4,85,0 0,9

1,56,16,3

DeverdelingvandeCO2-voetafdrukoverdeverschillende

bronnenlaatziendatdeafnamevanCO2-emissiemet

nameopdebouwplaatsenenvooreenkleinerdeelinhet

wagenparkheeftplaatsgevonden.

CO2-emissieperthuisland(inkiloton)

0

21

42

63

84

105

Nederland België VerenigdKoninkrijk

Ierland Duitsland Wereld-wijd

105,6102,3

20092010

24,5

33,9

66,6

59,7

23,0

12,4

42,9

31,4

14,2

32,4

CO2

Scope 2Scope 1 Scope 3

Gasgebruik

Brandstof

Bedrijfswagens

Zakenreizen

Kantoorbestellingen

Leaseauto’s Elektriciteit vanhet nationale net

Figuur 3 BAM CO -emissie per scope2

Wegenwoning

BAMheefteenrekenmodelontwikkeld,waarmee

bouwondernemingenhunCO2-emissiekunnen

vaststellen.Hetrekenmodelhoudtrekeningmet

deuitstootvanCO2doorbouwpartnersentoele-

veranciers.

DeCO2-voetafdrukindeketenvoorwoningenis

bepaaldaandehandvannieuwewoningendie

doorBAMzijnopgeleverdin2007.

Uitdeberekeningblijktdathetgrootstedeel

vandeCO2-emissieindeketenplaatsvindtinde

gebruiksfasevandewoningen.

DeCO2-emissieverhoudingindeketenvoorauto-

wegenvoorhethoofdwegennetisbepaaldaan

dehandvandoorBAMin2007nieuwaangelegde

wegen.DeCO2-emissiealsgevolgvanhetrijden

vanauto’sisnietverwerktindeberekeningomdat

bijdeopzetvanhetmodelisuitgegaanvande

invloeddieBAMredelijkerwijskanuitoefenenop

gerealiseerdeproducten.Degrootsteemissievan

CO2wordtveroorzaaktdoordeinkoopvangrond-

stoffen.Deuitgebreideresultatenvandezestudie

zijngepresenteerdinhetBAM-symposium2008

waarbijdebouwsectorwasuitgenodigd.

CO2-emissieperbron(inkiloton)

0

30

60

90

120

150

Kantoren Bouw-plaatsen

Asfalt-centrales

Wagen-park

Vlieg-reizen

19,120,9

20092010

146,8

140,4

28,428,8

5,86,1

76,876,4

Onderliggendwordenbijdewerkmaatschappijenver-

schillentenopzichtevan2009geconstateerd,zowel

toenamesalsafnames.DeCO2-voetafdrukvaneenwerk-

maatschappijisvooreenbelangrijkdeelafhankelijkvan

deaard,defaseendelocatievanprojectenineenjaar,

waardoorschommelingenoptreden(volatiliteit).Een

grondsaneringsprojectgenereerteenaanzienlijkhogere

CO2-emmissiedaneeninstallatietechnischproject.De

doordeGroepgerapporteerdeCO2-uitstootweerspiegeld

daaromnieteenopeendereductie-inspanningen.Dit

isinhetbijzondervantoepassingopinfra-activiteiten.

MedevanwegedezevolatiliteitheeftdeGroepeen

langeretermijndoelstellingvoor2015geformuleerd.

Doordeondernomenmaatregelenomemissiesteredu-

ceren,zoalsdetoepassingvanbewegingsmeldersen

innovatieveverlichtinginhoofdkantoreninBunnik,ishet

elektriciteitsgebruikinonzekantorendeafgelopenjaren

metcirca23 procentgedaald.Anderemaatregelenzijn

mindergeneratorenopbouwplaatsen(omdateerderwordt

aangeslotenophetelektriciteitsnet)entrainingeninHet

NieuweRijdenvoormedewerkers.

2010

49

Deverbeteringinhetinternerapportageprocesende

databeschikbaarheidinjointventures,heeftgeleidtot

eentoenamevandeCO2-voetafdruk,netalsdemaat-

regelentengevolgevanvorstperiodesbegin2010en

eind2010.

InhetGreenhouseGasProtocolwordendriezogenoemde

scopesonderscheidenteweten:hetenergiegebruikin

deeigenproductie(scope1),devanhetelektriciteits-

netafgenomenelektriciteit(scope2)enhetindirecte

energiegebruikbijvoorbeeldalsgevolgvanzakelijke

vliegreizen(scope3).Indeverdelingnaarscopeistezien

dateenlichteverschuivingheeftplaatsgevondenvan

CO2-emissiestengevolgevanhetdirecteverbruikvan

brandstoffennaarindirecteCO2-emissiestengevolgevan

hetgebruikvanelektriciteitopdebouwplaatsen.

CO2-emissieperscope(inkiloton)

0

45

90

135

180

225

Scope 1 Scope 2 Scope 3

223,6

208,9

31,4

40,7

21,9 22,4

2009

2010

Bewustwording bij ketenpartners rond nut en noodzaak van

databeschikbaarheid vergroten

BAMgeeftmetdein2008geïntroduceerdeBAMProject

CarbonCalculator(PCC)kwantitatieveinvullingaan

CO2-reductieindeinkoop-enbouwfasevaneenproject.

CO2

Scope 2Scope 1 Scope 3

Gasgebruik

Brandstof

Bedrijfswagens

Zakenreizen

Kantoorbestellingen

Leaseauto’s Elektriciteit vanhet nationale net

Figuur 3 BAM CO -emissie per scope2

UitdetoepassingvandePCCin28projectenblijkteen

gemiddeldereductievan8 procentmogelijktezijn.Voor

onsaanleidingomdePCCtegebruikenomopdracht-

geverstewijzenopCO2-reductiemogelijkheden.BAM

wilhiermeeookeenaanzetgevenvooruniformebere-

keningsmethoden,dieeenvastonderdeeluitkunnen

makenvanbestekkenvoorduurzameaanbesteding.

BAMsteltzijnkennisronddereductievanCO2centraal

beschikbaarvoorpartnersinhetbouwprocesviadeBAM

CO2-reductiedesk(www.bamco2desk.nl).

In2010isdoordeenergiedeskundigenvanBAMeencar-

bonassessmenttoolontwikkeld.Dezeisterbeschikking

gesteldaanleveranciers(zieduurzaaminkopen).

Omhetinzichtinonzemilieu-impactteverbeterenwerkt

BAMcontinuaandeverbeteringvanhetprocesvandata-

verzameling.Derapportagelijnenenmethodes,alsmede

deverificatiekrijgeneenvasteplaatsbijdewerkmaat-

schappijen.Erliggentegelijknoguitdagingenomdevol-

ledigheidvandedatatewaarborgen.Metnameinsteeds

wisselendesamenwerkingsverbandenmetandereonder-

nemingenoverdehelewereldisdedataverzamelingen

-sturingnogeenuitdaging.

Doelstellingen2015

OnzedoelstellingisomonzeCO2-emissiein2015met

15 procenttereducerentenopzichtevan2009,rekening-

houdendmetdeomzetenaardvandeprojecten.In2010

zijnreductiemogelijkhedengeïnventariseerddiezullen

wordenvertaaldnaarconcreteinitiatieven.Tedenkenvalt

hierbijaaneenverderevergroeningvanhetwagenpark,die

dekomendejarenzalwordendoorgevoerd.

Onderdelenvanonsplanvanaanpakzijndevolgende

stappen:

1.OmdewijzevandatarapportagebinnenBAMte

harmoniserenendekwaliteitvandataverderteverbe-

terenwordteeninternauditeringsprogrammaopge-

2010

50

zet,naaranalogievanderapportagevanfinanciëleen

veiligheidsdata.

2.DeduurzaamheidsverantwoordelijkenbijBAMworden

voorzienvanbetererapportenomsturingvanCO2-

reductieopbasisvankeyperformanceindicatorsbeter

mogelijktemaken.

3.Beschikbaarstellenvankennismetbetrekkingtot

mogelijkemaatregelenomCO2-reductietestimuleren,

ondermeerdoordeorganisatievanspecifiekeduur-

zaamheidsoverleggenenvirtueleondersteuningvia

intranet.

DaarnaastwilBAMverdergaanmethetbegeleidenen

adviserenvanleveranciershoehunCO2-emissiekan

wordengereduceerdenberekend,enookstreeftde

Groepnaarmeerbewustwordingbijketenpartnersover

nutennoodzaakvandatabeschikbaarheid.

Praktijkvoorbeelden

Bovenaan CO2-prestatieladder

BAMCiviel,BAMInfratechniek,BAMRailenBAM

Wegenbezettenhethoogsteniveau(5)opdeCO2-

prestatieladdervanProRail.Ditbetekentdatzijzeer

klimaatbewustwerkeneneerderinaanmerkingkomen

voornieuweopdrachtenvanProRail.In2010zijninonze

asfaltcentralesenkantorenmaatregelengenomenomde

CO2-uitstootteverminderen.Ookwordenmedewerkers

getraindinenergiezuiniggebruikvanauto’senbouw-

plaatsmaterieel.

Energieneutraal Kantoor BAM Infratechniek

HetkantoorvanBAMInfratechniekinOotmarsumwordt

narenovatieenuitbreidingCO2-neutraalopgeleverd.

Hiervoorwordtgebruikgemaaktvanwarmte-koudeop-

slag,energiezuinigeverlichting,betonkernactiveringen

zonnepanelendieelektriciteitopwekkenomdeelsinde

eigenbehoeftetevoorzien.HetrestantCO2datdannog

wordtgeproduceerd,kanwordengecompenseerdmet

CO2-certificaten.Hiermeewordtgeïnvesteerdinduurza-

ToepassingZOAB,Zutphen.

BAMWegen.

meprojecteninontwikkelingslanden.Hetresultaatiseen

goedgeïsoleerdgebouwmeteenlaagenergieverbruik.

BAM Building bouwt Curaheen ziekenhuis Cork

BAMBuildingstarttemetdebouwvanhetCuraheen

ziekenhuisinCork(Ierland).Naasthetverzekerenvande

veiligheid,werdenduurzaamheidsaspectenenmilieusy-

stemenstrikttoegepast.Doordeintroductievaninno-

vatieswerdervoorgezorgddatduurzametoepassingen

werdengebruiktdaarwaarmogelijk.

Vroegeinterventiesmetdeontwerperszorgdeervoor

datduurzaamheidnietenkelverzekerdwerdtijdensde

bouwfase,maarookvoorhetafgewerktegebouw.Enkele

duurzametoepassingenwarenFSC-hout,gordijngevels

geconstrueerduitgerecycleerdaluminiumenGGBS

(GroundGranulatedBlastfurnaceSlag)betonwatresul-

teerdeineenreductievanopgegravenkalksteenenbroei-

kasgassen.HetgebruikvanLED-verlichtingresulteerdein

eenbijkomendereductievanenergietijdensgebruik.

Energiemanagement BAM Materieel

BAMMaterieelwerktaanbeterenergiemanagement.

Hetdoelishetinkaartbrengenvanenergiestromenen

kostenvandegebruikersenhetdetecterenvanenergie-

besparendemogelijkheden.In2011zullendegebouwen

wordendoorgelichttenaanzienvanbesparingsmo-

gelijkhedenenzaleenmodelwordenopgezetomhet

besparingspotentieelvasttestellenentemeten.Dit

modelbevatnaastderelatietusseninvesteringskosten

enterugverdientijdookdereductievandeCO2-uitstoot.

Deimplementatievanditvoorstelisopgenomeninhet

meerjaren-onderhoudsplandatisopgezetdoorBAM

Gebouwbeheer.

Westwijk Zuidoost te Amstelveen

GemeenteAmstelveenishalfweg2010gestartmetde

bouwvanwoningenindiversetypen.Hetgebiedomvat

ongeveer900woningenenappartementen,waarbijveel

aandachtisvoormilieu,groenenwater.HierisBAM

Techniekgeselecteerdvoorhetontwerp,realisatieen

2010

51

30-jarigeexploitatievandeduurzameenergievoorziening

voordewoningenenappartementen.Deduurzaamheids-

doelstellingwordtbehaalddoordiversebouwkundige

voorzieningeneneenduurzameenergievoorziening.

Eerste toepassing energiezuinig asfalt ZOAB/LEAB

IndegemeenteZutphenwerdin2010voorheteerst

inNederlandeenenergiezuiniggeproduceerdmengsel

ZeerOpenAsfaltBeton(ZOAB)aangebracht.Deproef

vondplaatsissamenwerkingmetBAMWegen,provincie

GelderlandenRijkswaterstaat.Hetnieuweasfaltmeng-

selcombineertdevoordelenvanZOABmetdievan

LaagEnergieAsfaltBeton(LEAB).VoorLEABheeftBAM

WegenalseersteasfaltproducentinNederlandeenMRPI-

certificaat.Ophetcertificaatwordtaangegevenwatde

specifiekemilieuprestatieisvanLEAB.

ZOABwordtnugeproduceerdbijeentemperatuurvan

150graden.BijZutphenwerdvoorheteerstZOAB/LEAB

geproduceerdbijeentemperatuurvan105graden.

Daarbijwordtongeveer25 procentenergiebespaard.De

CO2-emissieneemtnavenantaf.ZOAB/LEABpastdaar-

meeuitstekendindeduurzaamheidsambitiesvanBAM

Wegen,deprovincieGelderlandenRijkswaterstaat.Als

voorbeeld:bijhetvervangenvandedeklaagvandeA12

tussenArnhemenUtrechtmetLEABkaneenkwartmil-

joenkubiekemetergaswordenbespaard.

BAM Construct UK

BAMConstructUKisin2010actiefbetrokkenbijeeniniti-

atiefvanCarbonTrustomCO2-reductiemaatregeleninde

bouwplaatsteinventariseren.Resultaatiseenactieplan

datisopgesteldomoptermijnreductiedoelstellingen

vanmeerdan50 procentterealiseren.BAMheeftviade

StrategicForumCarbonSubgroupactiefbijgedragenaan

hetrapport‘Carbon:Reducingthefootprintofthecon-

structionindustry’(ziewww.carbontrust.co.uk).

WestwijkZuidoost,Amstelveen.

BAMTechniek.

BAM Deutschland

BijhetproefprojectMinisteriumStuttgartwordtgebruik

gemaaktvanhethoofdkanaalvanderioleringvande

stadStuttgartomwarmteindewinterenkoelingin

dezomerteproduceren.BAMDeutschlandheefteen

systeemgerealiseerd,waarbijdewarmtevanhetafval-

waterwordtbenutvoordeverwarmingvanhetgebouw

teraanvullingopdestadsverwarming.‘sZomersworden

ongeveer660kantoorkamers,eenbedrijfsrestaurant,een

kinderdagverblijfenenkeleandereruimtenvoorzienvan

koeling.

Wagenparkbeheer

MeerdaneenkwartvandeemissiesvanBAMzijnafkom-

stigvanhetwagenpark.OmdittereducerenheeftBAM

devolgendeactiesgenomen:

• A/B/C-energielabeling;

• HetNieuweRijden;

• NS-BusinesscardBAMRail;

• Mobiliteitskaart.

A/B/C-energielabeling

HetwagenparkvanBAMbestaatvoor85 procentuitper-

sonenauto’smeteenA/B/C-label.Deouderepersonen-

auto’smetlagereenergielabelszullenmetdetijdworden

vervangen.

Het Nieuwe Rijden

In2010zijnBAMInfratechniekenBAMCivielgestartmet

hetaanbiedenvandecursus‘HetNieuweRijden’aanalle

medewerkersdieineenleaseautorijden,evenals

demedewerkersdieopdebouwplaatsgebruikmaken

vanmaterieel.Hiermeewordtbeoogddeuitstootop

scope1(’directeemissies’)verdertereduceren.Deze

cursuswordtin2011vervolgd.

NS-Businesscard BAM Rail

Eind2009heeftBAMRail425medewerkerseen

NS-Businesscardaangeboden.DeNSrapporteertelk

kwartaalhoeveelkilometermedewerkersmetdetreinrei-

zen.Inheteerstehalfjaarvan2010isongeveer145.000

kilometerperspoorafgelegd.Indiendezeafstandmet

deautowasafgelegd,was12tonCO2meeruitgestoten

dannuhetgevalis.Indetoekomstzalhetgebruikvan

deNS-Businesscardverderwordenaangemoedigden

gemonitord.

Mobiliteitskaart

Voor2010hadBAMzichtotdoelgesteldomeenproef-

projecttestarten,waarbijaan1.000medewerkerseen

mobiliteitskaartzouwordenaangeboden.Nadateenvan

2010

52

deprojectpartnerszichterugtrok,ontbrakhetaanvol-

doendedraagvlakommetdezeproefvanstarttegaan.

Erzullenandereinitiatievenwordengenomenomde

automobiliteitbijdeGroepterugtedringen.

4.2 Grondstoffen:Wijverbeterendeefficiëntetoepassingvanmaterialen.

Wijstaanvoorhetterugdringenvanonzeimpactop

natuurlijkegrondstoffendiewordengebruiktvooronze

producten.Wijzullensamenwerkenmetonzeopdracht-

geversendeleveranciersomalternatievematerialenen

methodentoetepassenomhetgebruikvangrondstoffen

teoptimaliseren.

Tevensbevorderenwijdejuistehandelwijzemetbetrek-

kingtothergebruikenhetbeperkenvanafval.

Beleid

Omhetinzichttevergrotenindeafvalproductieen

-management,rapporteertelkewerkmaatschappijover

deafvalstromen.Ditbetreftalleafvaldatdebouwplaats

verlaat,ongeachtdevraagwiehetafvalverwijdert.Er

wordtwatbetreftherkomstonderscheidgemaaktnaar

volgendeafvalsoorten:afgravingsafval,sloopafval,bouw-

afvalenkantoorafval.Afvaldefinitiesvandeverschillende

afvalsoortenzijnvastgelegdinonzereportingmanual.

Metnamederegistratievanafgravingsafvalisindeprak-

tijklastig.

BAMzalin2011overgaanopafvalrapportageintonnen

inplaatsvankubiekemetersomgebruikvanomrekenfac-

torenteverminderen.Ditjaarzullendeomrekenfactoren

wordengebruiktvanuithet‘Waste&ResourcesAction

Program’(WRAP)inhetVerenigdKoninkrijk,tenzijspeci-

fiekeomrekenfactorenvoorhandenzijn.

Watbetrefthetafvalmanagementwordtonderscheid

gemaakttussendriebestemmingscategorieën:herge-

bruikofrecycling;verbrandingmetenergieterugwinning

enstortofverbrandingzonderenergieterugwinning.

Indemeestelandenishergebruikvanafvalalineen

vergevorderdstadiumenisstortenvanafvalgeenoptie.

Inmiddelskunnendemeesteafvalverwerkersoverdever-

schillendeverwerkteafvalstromenrapporteren.

Ookzijneralveleinitiatieven,vaaksamenmetbouw-

partners,ophetgebiedvanafvalscheidingopdebouw-

plaats,verminderingvanafval(onderanderedoorandere

verpakkingen)enverbeteringenindeverzamelingen

rapportagevanafvaldata.OmdatBAMactiefisindiverse

landenengezamenlijkmetallewerkmaatschappijen

aanafvalverminderingdoet,ishetbelangrijkomzoveel

mogelijkdezelfdeuitgangspunten,rapportagetechnieken

encontracteisentehanteren.

Afvalproductienaarherkomst(volumein1.000m3)

0

765

1530

2295

3060

3825

Afgravings-afval

Sloop-afval

Bouw-afval

Kantoor-afval

3.825

2.834

340245

745

546

4185

20092010

Afvalproductienaarbestemming(volumein1.000m3)

0

729

1458

2187

2916

3645

Recycling/hergebruik

Verbranding met energie-terugwinning

Verbranding zonder energie-

terugwinning/Stort

3.645

2.868

8079

1.275

720

20092010

2010

53


• Formulerenvankwantitatievedoelstellingenvoor

afvalmanagementenreductie;

• InVerenigdKoninkrijk:introductievanBAMSMaRT

tool.

Inmaart2010heeftdewerkgroepAfvalresultaten

gepresenteerdaandeGroep.

DeafvalwerkgroepbestonduitBAM-medewerkers

vandiversewerkmaatschappijen,disciplinesenuit

vertegenwoordigersvaneenaantalbelangrijkeleveran-

ciersenbouwpartnersalsSITA,TechnischeUnie,CRH

BouwmaterialenenPontMeijer.Indewerkgroepisvooral

aandachtbesteedaanafvalscheidingopdebouwplaatsen

verminderingvanbouwafval.

Deafvalwerkgroepheeftdevolgendeindicatorengeadvi-

seerdaandeGroep:

• Reductieongesorteerdafval:10 procentmeerbouwaf-

valsorteren;

• Reductiehoeveelheidafval:5 procentvanhettotaal

afvalvolume/omzetvoorbouw-enkantoorafval).

TrendsinafgevoerdafvalzijnnetalsCO2-emissiessterk

afhankelijkvandefaseentypevaneenproject.Metname

bijdeinfrabedrijvenkunnenhierdoorgroteverschillen

ontstaan.Vanwegevolatiliteitisookvoorafvaleendoel-

stellingvoor2015geformuleerd.

In Verenigd Koninkrijk introductie van BAM SMaRT tool

BuildingResearchEstablishment(BRE)heeftvoor

deBritsemarkteenSustainabilityMeasurementand

ReportingTool(kortBAMSMaRT)ontwikkeld.

Dezeweb-gebaseerdetoolismedeontwikkeldomvan

eenprojectdeafval-,energie-enhoutafvalstromen,

waterverbruikenandererelevantemilieudata,zoalsde

BREEAM-scoreenhoeveelhedenhergebruiktegrondstof-

fen,inkaarttekunnenbrengen.Tijdenseenprojectkan

real-timedevoortgangwordengetoondvoorwatbetreft

deverschillendeafvalstromen,energieverbruik,herge-

bruiktematerialen,zowelopprojectniveaualsophet

niveauvanBAMConstructUK.

In2011zullenNederlandsewerkmaatschappijendit

instrumentopproeftoepassen.Indienderesultatenvan

ditproefprojectgunstigzijn,zaldezenieuwetoolinde

geheleorganisatiewordenuitgerold.

Doelstellingen2015

• 25 procentmeerafvalscheidingbouwafvalvoor

hergebruik;

• 15 procentreductievanbouw-enkantoorafval;

• Zoekennaargroenerevariantenvoorbouwmaterialen;

• Verbeterenkwaliteitrapportageafgravingsafval.

Praktijkvoorbeelden

Waste to Energy

BAMCivielheeftinRoosendaal,inhetconsortiumBAM-

VonRoll,tweenieuweafvalverbrandingslijnengebouwd

voorSitaRe-energy.Hetprojectisonderdeelvanhetpro-

gramma’WastetoEnergy‘.Dezetweelijnenzullensamen

meerdan300.000tonafvalperjaarverbranden.Metde

verbrandingvanditafvalwordtgroenestroomopgewekt

engeleverdaanhetbestaandeelektriciteitsneténwordt

warmtegeleverdaaneennaastgelegenkassencomplex.

Indetoekomstkanhieropookeennieuwewoonwijkop

wordenaangesloten.

BAM past eerste duurzame bamboebekisting toe bij Isala

klinieken Zwolle

BAMUtiliteitsbouwheeftbijdenieuwbouwvandeIsala

kliniekeninZwollevoordeeerstemaalinNederland

gebruikgemaaktvanbamboebekistingsplaten.Bamboe

biedteenduurzaamalternatiefvoordetraditionelemul-

tiplexbekistingen.Bamboegroeitzeersnelenisharder

dandemeestetropischehardhoutsoorten.Hetneemt

vierkeerzoveelCO2opalshoutengeeft35 procentmeer

zuurstofaf.BAMUtiliteitsbouwwerktaanhetnieuwe

ziekenhuisinZwolle,eenvandegrootstetopklinische

ziekenhuizenvanNederland.Denieuwbouwwordt

opgetrokkenineenorganischebouwstijl,waarbijdemen-

selijkemaathetuitgangspuntvormt.Doortoepassing

vanzachtekleuren,natuurlijkematerialenenveelgroen

willendeIsalakliniekenhetwelbevindenvanpatiënten,

bezoekersenmedewerkersbevorderen.Naarverwach-

tingzalhetziekenhuisin2013wordenopgeleverd.

2010

54

4.3 Milieu-effecten:Wijzullenonzemilieu-impactbeperken.

Wijtreffenalleredelijkerwijsmogelijkemaatregelenom

onzeactiviteitenzodaniguittevoerendatmilieueffectenzo

minimaalmogelijkzijnvoordelocaleomgeving.Wijbevor-

derenmilieubewusthandelenenzoekennaarmogelijkhe-

denomdiversiteitoponzebouwplaatsentebevorderen.

Beleid

Debouwfaseheefteenimpactopdeomgeving.Denk

aandehindervanwegeafsluitingvanwegenenheien

datgeluidsoverlastmetzichmeebrengt.Daaromishet

vantevoreninbeeldbrengenvanmogelijkeimpactop

hetmilieu,mensennatuureenbelangrijkepijlervanhet

beleid.BAMkandooreenslimmeaanpakengoedecom-

municatiehinderbeperkenenalternatievenaanbieden

aandelokaleomgeving.

Voordeaanvangvanelkprojectwordtonderzochtwelke

invloedhetprojectheeftopdeomgeving.Delaatste

jarenissteedsmeeraandachtvoorwaterbergingenhet

creërenvanbiodiversiteit.

HetmilieubeleidwordtbijdemeesteNederlandsewerk-

maatschappijengecoördineerddoorzogenoemdeKAM-

managers(Kwaliteit,Arbo,Milieu).BijdeBritseenIerse

werkmaatschappijenvanBAMzijnenvironmentalmana-

gersaangesteldomdemilieuprestatiesvandeorganisatie

teverbeteren.

Veelwerkmaatschappijenhebbenmilieuzorgsystemenom

deimpactophetmilieugestructureerdteminimaliseren.In

bijlage3iseenoverzichtopgenomenvancertificaten.

Doelstellingen2011

• Vergrotenvanonsaandeelvandeomzetdatwordtuitge-

voerdonderISO14001ofvergelijkbaar;

Toepassingbamboebekisting,Zwolle.

BAMUtiliteitsbouw.

2010

55

• Onderzoekuitvoerennaarbestpracticesopgebied

vanverbeteringwaterkwaliteitenbiodiversiteit.

Praktijkvoorbeelden

BAMConstructUKenBAMNuttallzijnopgenomen

indetopzestigvandeGroensteBedrijvenindeUK.

BAMConstructUKstaatoppositievijfentwintigin

delijstdiegepubliceerdwerdindeSundayTimes.

ZusterondernemingBAMNuttallstaatopdevijftigste

plaatsgerangschikt.Onzemilieuprestatiesverbeteren

nogdagelijks,doorhetverlagenvandeCO2-emissies,

hetverminderenvanafvalendoorefficiëntergebruikvan

energie.Hetvergttijdeninspanningomeenmaatschap-

pelijkverantwoordbedrijftezijn,maarderesultaten

wordensteedsvakergemetenenmeerzichtbaar.

BAM-keet van de toekomst

HetideevoordeBAM-keetvandetoekomstisontstaan

uitdiverseervaringendiemensenhebbenmetbouwke-

ten.Erzijnallerleigedachtenvoorverbeteringbijzowel

mensenindeomgevingalsdewerknemersindebouw-

keet.DezeideeënzijngebundeldindeBAM-keetvande

toekomst.

HetinnovatieveaspectvandeBAM-keetvandetoekomst

zitinhetfeitdatdoorbundelingvandiverseslimmeinno-

vatiesophetgebiedvanenergieeennieuwebouwkeetis

ontstaan.Toepassingvangroenedakenterbevordering

vanhetbinnenklimaat,koude-warmteopslag,zonnecel-

lenenwindturbinesvoorenergieopwekkingenLED-

verlichtingmakenhetmogelijkomhetenergieverbruik

opdebouwplaatsteverminderenendewerkomstandig-

hedenteverbeteren.Hetaanbiedenvaneenlaadstation

voorelektrischeauto’sisdaarbijinnovatiefenmilieube-

wust.Ditideezalin2011verderwordenuitgewerkt.

5.1 Innovatie:Wijinnoverenomevenwichtigeduurzameoplossingentevinden.

Innovatieisessentieelvoordeontwikkelingvanonze

ondernemingenvoorhetvindenvankrachtigeduurzame

oplossingenindegebouwdeomgeving.

Wijzullensamenmetonzepartnersindeketenvan

opdrachtgevertotonderaannemersenleveranciers

duurzameoplossingenaanrijken,waarbijeconomische,

milieu-enmaatschappelijkebelangenmetelkaarineven-

wichtzijn.

Hierdoorkunnenwijverzekerendatwijmaterialeneffi-

ciëntgebruikenenwaardebiedenaanonzeopdrachtge-

vers.


• Stimulerenvankennisuitwisselingeninnovatieve

cultuur;

• Verderontwikkelenvaninnovatiesmetsterkpotenti-

eel,zoalsenergieneutralegebiedsontwikkeling.

Stimuleren van kennisuitwisseling en innovatieve cultuur

BAMneemtdeelaanzowelnationalealsEuropeseken-

nisplatforms,zoalsENCORDenECTP.ENCORD(European

NetworkofConstructionCompaniesforResearchand

Development)iseenbedrijfsforumvooronderzoeken

ontwikkelingbinnendebouwsector.Prof.ir.G.J.Maas,

directeurStrategievanKoninklijkeBAMGroep,isvoor-

zittervanENCORDenECTP.

MedeopinitatiefvanBAMzijninENCORD-verbandde

volgendeonderwerpenophetgebiedvanduurzaamheid

aandeordegekomen:

• CO2-enafvalrapportage;

• Veiligheidsbeleid;

• HetGRIsectorsupplementvoordebouw(CRESS:

ConstructionRealEstateSectorSupplement).

OmkennisontwikkelingbijBAMtestimuleren,organi-

seertdeGroepinterneinnovatie-enideeënwedstrijden

eninnovatiedagen.VoorbeeldisdejaarlijkseBAMInfra

Innovatiewedstrijd,diein2010maarliefstvijftiginzendin-

genopleverdeendaarmeeillustratiefisvoordevernieu-

wendebedrijfscultuurvanBAM.

2010

57

Verder ontwikkelen van innovaties met sterk potentieel,

zoals energieneutrale gebiedsontwikkeling

BAMstreefternaaromdewensenvanopdrachtgeverszo

goedmogelijkintevullenenheefthiervoordiverseprak-

tischeinstrumentenontwikkeldomdeduurzaamheids-

aspectenbinneneenprojectmeetbaartemaken.

In2010zijnbestaandeinstrumentenverderontwik-

keldenregelmatigdoorBAMingezetvooropdracht-

gevers,anderebouwpartnersenleveranciers(onder

meerGreenUpTool,ProjectCarbonCalculator,Toolkit

BestaandeBouw).BovendienontwikkeldeBAMin2010

deToolkitDuurzaamWinkelvastgoed.

DeToolkitDuurzameGebiedsontwikkelingontwikkelde

zichverderin2010,waarbijBAMeenactieverolopzich

neemtbijmeerdereinitiatievenenpilots.Duurzame

gebiedsontwikkelingiseennieuwemaniervanontwik-

kelen.Hetomvatthema’szoalscultuurhistorie,ecologie,

landschapsontwerp,woonkwaliteit,milieu,natuur,

recreatie,water,waterveiligheidenduurzamemobiliteit.

Dezethema’sspeleneenintegralerolenvragenomeen

nieuwemaniervansamenwerkingenaansturing.

PieterHameetman,directeurvanAMDuurzaam,ismede-

auteurvandezetoolkit.Daarnaastishijsinds2006voor-

zittervandewerkgroepInnovatiebinnenhetPlatform

EnergietransitieGebouwdeOmgeving(PeGo):‘Met

energieneutralegebiedsontwikkelingmakenwijeenver-

taalslagvanhetklimaatprobleemnaarnieuwebusiness.

AlsmultidisciplinairebouwerheeftBAMdeoplossingenin

huisvoorditvraagstuk.’

AMwerktactiefmeeaanhetplatform’gebiedsontwikke-

ling.nu‘,dateeninitiatiefisvandeTUDelft.Ditplatform

isopgezetinsamenwerkingmetdiversepubliekeen

privatepartijendiehunkrachtenbundelenindeStichting

KennisGebiedsontwikkeling(SKG).Samenwerkenen

meerwaardecreatieisnodigomcomplexeopgaven

hethoofdtekunnenbieden.Kennisuitwisselingtussen

wetenschapenpraktijkenhetaanjagenvanhetdebat,

tussenpubliekenprivaatendeverschillendebijgebieds-

ontwikkelingbetrokkendisciplines,kanbijdragenaan

concreteoplossingenennieuwestrategieën.

5 Meerwaarde: creërenvaneconomischewaarde

Praktijkvoorbeelden

Cleanscreen

Fijnstofiseenwereldwijdprobleemvoordevolksgezond-

heid.Redubel(BAMWegen)ontwikkeldesamenmetenke-

lepartnershetzogenoemde‘Cleanscreen’.Cleanscreen

reinigtdevervuildeluchtdoorgebruiktemakenvanlucht-

stromendiealtijdrondomwegenaanwezigzijn(verkeer

enatmosferischewind).Begin2011iseenproefproject

gestart.Ditproefprojectonderzoektdemogelijkheden

totverbeteringvandeluchtkwaliteitdoormiddelvande

Cleanscreens.DetoepassingvanCleanscreensheefteerder

zijneffectiviteitbewezenindeThomassentunnel(A15)bij

Rotterdam.www.cleanscreen.nl

Energy Valley Topclub

BAMInfratechniekheeftzichsamenmetdiverseandere

ondernemingen,deStichtingEnergyValleyenFC

GroningenverenigdinEnergyValleyTopclub.Metdit

initiatiefwillendepartnersdekrachtvandenoordelijke

energiewereldversterkenendespeerpunteninnovatieen

energietransitieuitdragennaardesamenleving.

EnergyValleyTopclubheeftalsmissieombedrijven,

kennisinstellingenenoverheidsinstantiestestimuleren,

activeren,faciliterenenverbindenomsamenprojecten

teontwikkelenenconcreetwerktemakenvanschone,

betrouwbareeninnovatieveenergie.

BAMbrengtkennisinophetgebiedvanduurzameener-

gieoplossingen.Erwordtsamengewerktmetvergelijk-

bareinitiatieveninDuitslandenhetVerenigdKoninkrijk.

Diepgravende kennisdag voor graafloze technieken

DiverseinfrabedrijvenvanBAM(waaronderBAMWallonie

enBAMInfratechniek)hebbenzichopdeNo-DigDag

2010gepresenteerdophetgebiedvanborenensleufloze

leidingrenovatie.VoordezedoorNSTT(Nederlandse

verenigingvoorSleuflozeTechniekenenToepassingen)

georganiseerdedagwerden250relatiesuitgenodigd.

Onderleidingvanprof.ir.JohanBosch,hoogleraar

OndergrondseBouwvandeTUDelft,namendeaanwe-

zigenkennisvandenieuwsteboor-enleidingrenovatie-

2010

58

technieken.BAMdemonstreerdeduurzameoplossingen

vooraanleg,renovatieenvervangingvandeondergrond-

seinfrastructuur.’

Passiefhuisproject

BAMWoningbouwW&Rheeftin2010heteersteserie-

matiggebouwdepassiefhuisprojectopgeleverd.De103

passiefhuizeninhetColumbuskwartiervanAlmerezijn

overgedragenaanwoningstichtingGoedeStedediede

woningenverhuurt.Hetpassiefhuisprincipegaatuitvan

eenmaximalebeperkingvandeenergiebehoeftevoor

ruimteverwarmingenhuishoudelijkgebruik.Ditbetekent

datgevels,vloerendakzodanigzijngeïsoleerddatde

behoeftevoorruimteverwarmingbeperktblijft.Inde

zomerheeftdewoningeencomfortabelbinnenklimaat

dankzijspuivoorzieningenindegevelsdievoorpassieve

koelingzorgen.Perwoningzorgenveertienfotovoltaï-

schepanelenophetdakvoorhetduurzaamopwekken

vanelektriciteit.Heteventueleoverschothiervanwordt

geleverdaanhetelektriciteitsnet.

Groene kantoorgevel

InDenHaagwerddeeerstegroenegevelonthuld.Via

eenverticaletuinwordteenbijdragegeleverdaanhet

verbeterenvandeleefomstandighedenindestad.De

beplanting,geplaatstinhetModulogreen®gevelsysteem

vandeGroenspecialistenvandeGroepgeefthetgebouw

eenaantrekkelijkgroenaccentendraagtbovendienbij

aanhetverbeterenvandeluchtkwaliteit.Zoneemtde

beplantingCO2openwordthetstraatgeluidgedempt.

Hetgevelpaneelsysteemvervangthetbuitenspouwblad

enismodulair.Deverticaletuinheefttevenseenisole-

rendewerkingenbeschermttegenuv-straling.Bovendien

neemtdetuingeenschaarsgrondoppervlakingebruik.

Toolkit Duurzaam Winkelvastgoed

DeToolkitDuurzaamWinkelvastgoedheeftalsdoelde

duurzaamheidvanwinkelcentrastructureelteverbeteren.

Metdezetoolkitkunnengemeenten,beleggers,retailers,

ontwikkelaarsenbouwbedrijvenvanuiteengezamenlijke

visieopduurzaamheidstructureelwerkenaandeontwikke-

Schematischeweergave‘Cleanscreen’. ToepassingCleanscreen,Rotterdam.

BAMWegen.

lingenrealisatievanconcreteduurzameprojecten.Binnen

duurzamevastgoedontwikkelingiswinkelvastgoedopdit

momentnogonderbelicht.Vanuitdeverschillendebelan-

genvanbeleggers,retailersenontwikkelaarsishetmoeilijk

dezepartijentenaanzienvanduurzaamheidopeenlijn

tekrijgen.Dedeelnemendepartijen,waaronderAM,zijn

vanmeningdatallepartijenbelanghebbenbijduurzaam

vastgoedenwillendaaromdezeproblematiekinzichtelijk

makenenconcreteoplossingenaandragen.

5.2 Voorspoed:Wijgelovendatduurzaamheidresulteertineconomischewaarde.

Wijkiezenervoorwaardetecreërendoortewerkenaan

effectieveenwinstgevendeoplossingenvooronzeaan-

deelhoudersdiebijdrageaaneenduurzametoekomst.

Beleid

DeactiviteitenvanBAMzijngerichtophetcreërenvan

meerwaardeenhetbiedenvanoplossingendiepassenbij

debehoeftenvandesamenleving.Ineensteedsverande-

rendewereldvraagtditomduurzameinnovaties.Naast

vernieuwendeproductenenproductieprocessengaat

hetomaangepastefinancieringsmethodendiehoren

bijcontractvormenzoalsDBFM(design,build,finance,

maintenance).BAMonderkentdatinnovatieessentieel

isvoordeverdereontwikkelingvandeonderneming.

Klimaatverandering,vergrijzingenandereontwikkelin-

genvormenkansenommeerwaardetecreërenvoorde

samenlevingendeGroep.

Resultaten2010

BAMConstructionrealiseertvoordeCo-operativeGroup

eennieuwhoofdkantoorinManchesternabijhetoude

hoofdkantoor.Hetcomplexzalnaarverwachtingmedio

2012gereedzijn.Hetvijftienverdiepingenhogegebouw

zalwerkplekkenbiedenaanmeerdan3.000medewerkers.

DeCo-operativeGroupisuitsluitendactiefinhet

2010

59

VerenigdKoninkrijkmetondermeersupermarkten,

reizen,financiëleproductenendrogisterijenmeteen

jaaromzetvan14miljardBritsepondenen120.000

medewerkers.Viavijfduizendwinkelshebbenzemeer

dantwintigmiljoenklantenperweek.

Cradle-to-cradle creëert waarde

OpverzoekvandegemeenteVeldhovenheeftTebodinde

cradle-to-cradle-mogelijkhedenonderzochtvoorRunport

A2,eenindustrieterreinbinneneeninternationaalhigh-

techlocatievanBrainport.Denatuurwaardevanhet

gebiedkanwordenverbeterdenverrijktdoorluchtreini-

gendegroeneschermenendakendieverontreinigende

stoffenvasthouden,CO2afvangen,zuurstofafgeven

envochtvasthouden.Aldezemaatregelenhelpenhet

‘warmte-eilandeffect’tegentegaan.Daarnaastwordt

eenoudewaterweghersteldomtedienenalswaterber-

ging.Dewaterkwaliteitterplaatsewordtverbeterdmet

rietveldenvoorbiofiltratie.Ditzijnbelangrijkestappen

naareencradle-to-cradle-omgeving.

BAMUtiliteitsbouwisin2010gestartmetbouwvande

InnovatoreninVenlo.Ditiseenvandeeerstegebouwen

dieontworpenzijnopbasisvandecradle-to-cradle-princi-

pes.Hetgebouwisenergieneutraaldankzijeeninnovatief

ontworpenzonnegevelmetnatuurlijkeventilatie.

BAMWegenheeftdeopdrachtontvangenvoorde

GreenportlaneinVenlo.Ookvoordezewegzijnde

cradle-to-cradle-principeswaarmogelijkvertaaldnaar

toepassingvoorgroenvoorzieningen.Daarnaastzijn

maatregelengenomendiedeverkeersdoorstroming

bevorderen.

Woontorens Euroborg

BijhetEuroborgstadioninGroningenstaandetwee

appartemententorensStokerenBrander,dieelkonge-

veerzeventigmeterhoogzijn.BAMTechniekisverant-

woordelijkvoorhetontwerp,derealisatieende30-jarige

exploitatievandeduurzame-energievoorzieningvande

Groenekantoorgevel,Hardinxveld-Giessendam.

MostertDeWinterbv.

KennisdagGraaflozetechnieken,Harderwijk.

BAMWallonie,BAMInfratechniek.

2010

60

tweeappartemententorens.Deappartementeninde

woontorenszijnvoorzienvanlage-temperatuurverwar-

mingenhoge-temperatuurkoeling.Dewarmteenkoude

wordenduurzaamopgewektmeteenwarmtepomp.

Brug over het Albertkanaal in Vroenhoven

InopdrachtvanhetVlaamsGewest(nvDeScheepvaart)

realiseertCEI-DeMeyerinBelgischLimburgeencomplex

projectinhetkadervandeverbredingswerkenaanhet

AlbertkanaalinVroenhoven.Naasteennieuwe,slanke

stalentuibrugwerdookeenmultifunctioneelgebouw

voorziendatdientalslandhoofdvanhetkunstwerk.Om

ditbouwwerkzogoedmogelijkteintegrereninhetland-

schapzijnstreekgebondenbouwmaterialengekozen,

zoalshetkleurrijkeMaasgrind.Deruweafwerkingvande

wandengeefthetgebouweennatuurlijk‘mergel-effect’,

dattyperendisvoorZuid-Limburg.Voordeuitzonderlijke

engeslaagdeuitvoeringontvingCEI-DeMeyerin2010de

prestigieuze‘ConcreteExcellenceAward’,voorheteerst

aaneenbouwonderneminguitgereiktdoordeBelgische

BetonGroepering.Naastesthetiekwerdervoorhetpro-

jectbijzondereaandachtgeschonkenaandelokalefauna.

Zozijnereendassentunnel,enkelewilduitklimplaatsen

eneenruimteonderhetgebouwvoorvleermuizen.Het

gebouwbiedtonderdakaaneenmuseumoverdeTweede

Wereldoorlog,horeca,vergaderruimtes,eenamfitheater

enzoweleenbinnen-alsbuitenklimmuur.

SouterRain-project voor waterbergingsproject

Hemelwaterafvoerennaardebestaanderioleringpast

nietmeerinhethuidigeregelgevinginNederland.Onder

denaamSouterRain-projectrealiseertBAMeenuniek

waterbergingssysteem.SouterRainiseenwaterbergende

wegfunderingopbasisvanasfalt.Ondereen‘gewone’

straatwordtde‘firstflush’vaneenregenbuimeteven-

tueleverontreinigingenviahetrioolstelselafgevoerd.

Daarnatreedtdebergingonderdewegviaspecialekol-

keninwerking.Dezekolkenwordengevuldenhetwater

kanvervolgensviainfiltratiewegzakkenindeonder-

grond.Hetnieuwesysteemblijkteenperfecteoplossing

tezijnvoordewaterbergingsproblemen.

Snellaadstation

BAMInfratechniekbiedtsamenmetprojectpartnerEssent

deoplossingvoorhetinstallerenenexploiterenvan

snellaadstationsvoorelektrischeauto’s.Hiervoorwordt

samengewerktmetEpyon,leveranciervansnellaadstati-

ons.Inhetbeginvan2011zullendeeerstetweesnellaad-

stationsgeplaatstworden.Voertuigenzullenbinneneen

halfuuropgeladenworden.Snelladengeeftelektrischrij-

deneenanderedimensie,wantdedagelijkseactieradius

vanelektrischeauto’swordterdoorverdubbeld.Voorde

laadinfrastructuurwordenuitsluitendcontractenafgeslo-

tenvoorgecertificeerdegroenestroom(groenestroom

uithernieuwbarebronnen).

Doelstelling2011

• Verderontwikkelenbestpracticesenbeschikbaar

makenviaintranet.

103PassiefhuizenColumbuskwartier,Almere.

AMenBAMWoningbouw.

612010

Duurzameenergievoorziening180appartementen

BranderenStoker,Groningen.

BAMTechniek(ontwerpenuitvoering),BAM

Duurzaam(energielevering),AM(incombinatie)en

BAMWoningbouw(incombinatie).

BrugoverhetAlbertkanaal,Vroenhoven.

CEI-DeMeyer.

lichtinvalennatuurlijkeluchtcir-

culatie,alsmedehetgebruikvan

gerecycledebouwmaterialen.

‘Alvoordestartvanhetproject

wasduidelijkdateenBREEAM

Outstanding-certificaatvoorons

een‘must’was.Ditwasuitgangs-

puntbijhetontwerp.Doortevol-

doenaandestrengecriteriavan

BREEAMOutstandingstrevenwijnaareenreductievan

energiekostenvanveertigtotzestig procenttenopzichte

vanonzehuidigekosten.EenvoordeelvanhetBREEAM-

certificaatishetfeitdathetwordttoegekenddooreen

objectievepartij.’

‘WijhebbenvoorBAMgekozen,omdatwijvanmening

zijndatdeethischewaardenvanBAMdirectaansluitenop

deonze.Zijzettenwaarmogelijklokalemedewerkersin

engebruikenlokalematerialen.Eenandergrootvoordeel

isdeervaringvanBAMmetditsoortgebouwenoverheel

Europa.’

TotbesluitsteltCookson:‘Watwijopditmomentaan

hetdoenzijnindebouwsector,lijktmisschieneenbeetje

pionierswerk.Maarwijgeloveneroprechtindatditsoort

gebouwengewoondestandaardzalwordenvoorde

nieuwegeneratiekantoren.Degrootsteuitdagingvoor

onsishetbehoudenvandehogeBREEAM-scoreinde

gebruiksfase.Dehogenormendiewijhebbengehanteerd

voorontwerpenbouw,moetendegebruikersvanhet

kantoorvoortzetten.’

www.co-operative.coop/corporate/

PeterCookson,programmadirecteurhoofdkantoorCo-operativeGroup

NieuwhoofdkantoorvoorCo-operative

Group‘BREEAMOutstanding’

‘Wij geloven sterk in

toekomst bestendig bouwen.’

DeCo-operativeGroupisuitsluitendactiefinhet

VerenigdKoninkrijkmetondermeersupermarkten,

reizen,financiëleproductenendrogisterijen.Almeer

dan150jaarishethoofdkantoorvandeconsumen-

tenorganisatiegevestigdinManchester.Hetnieuwe

hoofdkantoordatBAMConstructUKhiervoorde

Co-Operativebouwtvormthetbewijsvanhetsucces

vandeonderneming,hetvertrouwenindetoekomst

endehechtebandmetManchester.

BAMsprakmetPeterCookson,programmadirecteur

vandeCo-operativevoorhetnieuwehoofdkantoor.

‘Duurzaamheidzitingebakkenindecultuurvande

Co-operativeGroup.Hetnieuwehoofdkantoorzalop

grondvandeuitstekendeenergieprestatieshet‘BREEAM

Outstanding’-certificaatontvangen.Bovendienvormt

hetdeeerstefasevandeverdereontwikkelingvande

omgeving.Denieuwbouwwerktalskatalysatorvoor

deherontwikkelingvandebinnenstedelijkelocatie.Het

kantoorzalindedirecteomgevingleidentotondermeer

nieuwebanen,kleinewinkeltjes,woonruimteenontspan-

ningsmogelijkheden‘,zosteltCookson.

‘Onsnieuwekantoordruktinallesdeondernemingswaar-

denvandeCo-operativeGroupuit.Hetduurzamekarak-

tervanhetgebouwblijktondermeeruitdemaatregelen

diezijngenomenomCO2-emissietevoorkomen.Zozal

bijvoorbeeld,deenergieafkomstigzijnuitbiodiesel,dat

doorlokalelandbouwerswordtgeproduceerdvoorde

Co-operativeGroup.’

BREEAMmaaktvoordecertificeringgebruikvaneenpun-

tensysteemomdeduurzaamheidvaneengebouwuitte

drukken.Erwordenondermeerpuntentoegekendvoor

water-enenergiebesparing,stimulerenvannatuurlijke

62

2010

‘Wij geloven sterk in

toekomst bestendig bouwen.’

2010

63

NieuwhoofdkantoorCo-operativeGroup,

Manchester(VerenigdKoninkrijk).

BAMConstructUK.

2010

65

6 Eerlijkzakendoen

BAMwileenverantwoordelijkeondernemingzijn.Dit

betekentdatwijonzewerkzaamhedenuitvoereninover-

eenstemmingmetdegeldendeethische,professionele

enjuridischenormen.Wijvindencorruptie,omkopingen

concurrentievervalsingonaanvaardbaar.

Beleid

HetintegriteitsbeleidvanBAMsteuntopdeGedragscode

integriteit.ElkemedewerkerinNederlandondertekent

ditdocumentalsintegraalonderdeelvanzijnofhaar

arbeidsovereenkomst.Metdezegedragscodeschrijft

BAMvoordatelkemedewerkerzichinteger,transparant

enverantwoordelijkgedraagttenopzichtevanopdracht-

gevers,zakenpartners,aandeelhoudersencollega’s.

BovendienonderschrijftBAMdebedrijfscodevande

StichtingBeoordelingIntegriteitindeBouwnijverheid

(SBIB).Dezestichtingregistreertbouwbedrijvendieeen

bedrijfscodehebbeningevoerdovereenkomstighetSBIB-

model.Vooreenactieveencorrecteuitvoeringvanhet

integriteitsbeleidheeftBAMeencorporatecompliance

officeraangesteld,dieinelkeNederlandsewerkmaat-

schappijwordtbijgestaandooreencomplianceofficer.

Medewerkerskunnenbijdezevertrouwenspersoon

terechtmethunvragenoverintegriteitofmetmeldingen

van(vermeende)misstanden.Opbasisvandeeveneens

bijBAMgeldendeklokkenluidersregelingkanditanoniem

gebeuren.

Resultaten2010

InhetverslagjaarzijninNederland53meldingenvan

vermeendeonregelmatighedenontvangendoordecom-

plianceofficers.In40vande53gevallen(2009:21vande

36)iseenovertredingvandegedragscodevastgesteld.

Hetbetrofondermeeronregelmatighedenindeadmi-

nistratie,intimidatie,nietcorrecteomgangmetbedrijfs-

eigendommenenhandelinginstrijdmetdewet(onder

meerdiefstalenverduistering).Tegenbetrokkenmede-

werkerszijngepastedisciplinairemaatregelengetroffen.

In2010werdengeenklachtenontvangeninzakedeover-

tredingvandemededingingsregelengeenklachtenover

zakendoenmetbedrijvenvanfamilie/vrienden.

Bijdiversewerkmaatschappijenendestafgroephebben

in2010workshopsentrainingenplaatsgevondenophet

terreinvanintegriteit,georganiseerdinsamenwerking

metKPMG.

BijdewerkmaatschappijenvanBAMontstaathierdoor

meeraandachtvoorhetthemaintegriteit,metalsgevolg

wellichteenverscherptefocusophandelingeninstrijdmet

dewet.

Intotaliteitkomthetaantalmeldingenenadviesaanvragen

in2010(134)vrijwelovereenmethetaantalvan2009

(129).

Nognietgoedteverklaren,maarwellichtvoortkomenduit

eentoegenomenbewustwordingalsgevolgvantrainingen,

isdetoenamevanhetaantalmeldingenvanhandelingenin

strijdmetdewet(in2010:10waarvan8daadwerkelijkeen

overtreding;in2009:0).

Integriteitstraining

In2010hebben123medewerkersdeelgenomenaan

cursussenwaarinintegriteitwordtbehandeld.Ditkomt

overeenmet1.072cursusdagen.Cursussenwaarintegriteit

wordtbehandeld,zijndeBAMIntroductieCursus(BIC),

Inkooptraining,ManagenvanProjectenenBAMManager.

Opdezecursussenwordenmedewerkersingelichtover

hetintegriteitsbeleidvanBAMenkrijgenzijhandvattenaan-

gereiktomcorrecttekunnenomgaanmetsituatieswaarin

deondernemingsintegriteitinhetgedrangkankomen.

In2010hebben1.640medewerkersviadeBAMVakschool

eencursus‘ZowerkenwijbijBAM’gevolgd.Integriteitis

eenbelangrijkonderdeelvandezecursus(zieopleidingen).

Convenant Building and Woodworkers International (BWI)

Nietalleendoorinternemaatregelen,zoalsdeGedragscode

integriteit,maarookmetexterneintegriteitsverklaringen

wordtdeondernemingsintegriteitdoorBAMgeborgd.

EenovereenkomstmetBuildingandWoodworkers

International(BWI)benadruktsindsjarendeintentievan

BAMomdebedrijfsactiviteitenuittevoereninovereen-

stemmingmetnationaleeninternationalewetgevingen

tevenstevoldoenaanderelevanterichtlijnenenaanbeve-

lingenvanInternationalLabourOrganisation(ILO).BAM

enBWIondertekendenop31maart2006eenzogenoemd

frameworkagreement,dattotdoelheeftomderechten

vanmedewerkerstebevorderenentebeschermen.

MetdeondertekeninggeeftBAMaanteerkennenen

respecteren:

- defundamenteleprincipesvanmensenrechten,zoals

gedefinieerdindeUniversaldeclarationofhumanrights;

- deILODeclarationonfundamentalprinciplesandrights

atwork;

- deILOConventionsinforce;

- deILOTripartitedeclarationofprincipleconcerning

multinationalentreprisesandsocialpolicy;

- deOECDGuidelinesformultinationalentreprises.

2010

66

Corruptie-index

DeCorruptiePerceptieIndex(CPI)wordtjaarlijksvast-

gestelddoorTransparencyInternational.Transparency

InternationalisgevestigdinLondenenrichtzichopeen

striktenalevingvandeVNConventietegencorruptie.

DeCPIclassificeertstatenopbasisvanhetgepercipieerde

corruptieniveauopeenschaalvan1tot10.

BAMbehaalthetovergrotedeelvandeomzetinlanden

meteencorruptie-indexdiehogerisdanzes.Ditwil

zeggendatindielandeneenlaagtotzeerlaagrisicoop

corruptieaanwezigis.

OmzetBAMverdeeldoverlandenvandeCorruptie

PerceptieIndex

0

10

20

30

40

50

60

Heel laagrisico

CPI >8

Omzet BAM (%)

Laagrisico

8<=CPI >6

Gemiddeldrisico

6<=CPI >4

Hoogrisico

4<=CPI >2

Heel hoogrisico

CPI <=2

49,35 47,98

1,14 1,52

DaarnaastonderschrijftBAMdenoodzaakvaneerlijke

onderhandelingsproceduresmetnationalevakbonden

enerkentdatcorruptie,omkopingenanticompetitieve

actiesdemarktwerkingverstoren.BAMcommitteertzich

omtewerkenaanhetbereikenvansocialerechtvaardig-

heidenduurzameontwikkelinginzijnactiviteitenmet

handelspartners,onderaannemersenleveranciers.In

datkaderwerkenBAMenBWIsamenomdeeffectieve

implementatievandevolgendesocialecriteriatebewerk-

stelligen:

- hetverbodopdwangarbeid;

- hetrechtopgelijkheidendiversiteitinetnische

afkomst,huidskleur,sekse,religie,politiekeovertui-

ging,nationaliteitofandereonderscheidendeken-

merken;

- hetverbodopkinderarbeid;

- hetrechtophetinitiërenvanenaansluitenbijvak-

bondsorganisaties;

- hetrechtopeerlijkebeloningvanmedewerkersmet

respectvoorhetminimumloon;

- hetrechtopgepastearbeidsomstandigheden(werk-

tijden,-faciliteiten,opleidingenontwikkeling,veilig-

heidengezondheid).

Omdegesteldedoelstellingenendegemaakteafspraken

tebereiken,komtopregelmatigebasiseenzogenoemde

‘referencegroup’samen,bestaandeuiteenmanage-

mentvertegenwoordigingvanBAMenvertegenwoor-

digersvanvakverenigingen,waaronderBWI,omde

implementatievandeovereenkomsttemonitoren.

Ookwerdendeafgelopenjarenprojectenbezochtin

ondermeerZuid-AfrikaenDubai.Voor2011iseen

bezoekgeplandaanTanzania.

2010

67

Ditishetvierdeseparateduurzaamheidsverslagvan

KoninklijkeBAMGroepnv.Sinds2007wijdtBAMjaarlijks

eenspecifiekverslagaanhetbeleidvandeGroepophet

gebiedvanduurzaamheidenmaatschappelijkverantwoord

ondernemen,alsmedeaanderesultatenvandatbeleid.

Metditverslagjaarisermedeopverzoekvanstake-

holderseenduidelijkekoppelinggemaaktnaarhetstra-

tegischebeleidvanBAM.Daarnaasthebbenweervoor

gekozenomonzeactiviteitenendesturingopduurzaam-

heidoptenemen.

Afbakening van het verslag

Ditverslagbevatkwantitatieveenkwalitatievegegevens

diebetrekkinghebbenophetkalenderjaar2010.De

informatieinditverslagheeftbetrekkingopallewerk-

maatschappijenvandeGroepwereldwijd,tenzijanders

vermeld.DeactiviteitenvanbaggerbedrijfVanOordnv,

waarinBAMeenbelangheeftvan21,5procent,zijnniet

meegenomen.

Rapportageprincipes

Ditverslagisopgesteldopbasisvanderichtlijnenvan

GlobalReportingInitiative(GRI),versieG3.Inbijlage1

iseenoverzichtopgenomenvandeGRIG3-principesen

prestatie-indicatorenwaaroverditverslaginformeert.

Allewerkmaatschappijenrapporterenperkwartaalover

dedriespeerpuntenveiligheid,CO2enafval.Voorveilig-

heidbestaatalgeruimetijdeenrapportagesysteem.Voor

derapportageoverCO2enafvalisin2009eenrapporta-

gesysteemgeïntroduceerdalsuitbreidingophetfinan-

ciëlerapportagesysteem.

Verificatie van het verslag

BAMhechtbelangaanhetvolledigentransparantrappor-

terenoverdeinspanningen.Omdieredenkentdescope

vandeverslaggevinggeenbeperkingenenrapporteert

deGroepoverallebedrijfsactiviteiten.Omdezeggings-

krachtvanhetrapporttevergrotenheeftBAMookditjaar

PwCverzochtomditduurzaamheidsverslagteverifiëren.

Ditverslagvoor2010voldoetdaarmeeaanGRI-levelB+.

Deassurance-scopebeperktzichtotalleinformatiemet

betrekkingtothetjaar2010.Hetassurance-rapportis

opgenomenalshoofdstuk8inhetverslag.

Ookmetbetrekkingtotdeexterneassurance(zekerheid)

pastBAMhetprincipevan‘beststandard’toe.BAMheeft

PwCdaaromgevraagdgebruiktemakenvanNVCOS

3410N,eenstandaarddieexplicietisontworpenvoorde

verificatievanduurzaamheidsverslagen.Dezestandaard

stelthogeeisenaandekwaliteitvandeadministratieen

inhetverslagopgenomenindicatorenenteksten.Andere

standaardenstellenflexibelereeisenaandeinhetverslag

opgenomeninformatieenstaanbepaaldebeperkingen

inhetverslagtoedieonderdezerichtlijnnietacceptabel

zijn.DoordatBAMeenapartduurzaamheidsverslaguit-

brengtenditdoorPwCopbasisvanNVCOS3410Nlaat

verifiëren,kunnenlezerseropvertrouwendathetverslag

overdehelebreedtevanduurzaamheideengetrouw

beeldgeeft.

BAMstreeft,gefaseerd,naardehoogstematevanassu-

rancedieteverkrijgenis.Dezehoogstevorm,aangeduid

met‘redelijkematevanzekerheid’verkrijgtBAMmomen-

teelopdeindicatorVeiligheid.Verdereprofessionalise-

ringvandeinterneprocessenzaldekomendejarenleiden

totuitbreidingvandematevanzekerheidbijhetduur-

zaamheidsverslag.Hetassurance-rapportisopgenomen

oppagina68.

Doelgroep van het verslag

MetditverslaglegtKoninklijkeBAMGroepverant-

woordingafoverhetduurzaamheidsbeleidenbijho-

renderesultatenaanallestakeholders.Hetgaatom

opdrachtgevers,BAM-medewerkers,leveranciersen

onderaannemers,aandeelhouders,branchegenoten,niet-

gouvernementeleorganisatiesenoverheden.Daarnaast

ishetvooriedereendiehiervoorinteresseheeftbeschik-

baar.

Verslaggevingsproces

Dedataverzamelingisgerichtopdedecentralestructuur

vandeorganisatieenopdeprioriteringvandeonder-

werpen.Vanallewerkmaatschappijenindesectorenen

thuislandenwaarinBAMactiefis,wordtkwalitatieveen

kwantitatieveinformatiegerapporteerdaandeGroep.

ConsolidatievandedatagebeurtopGroepsniveau.

Andere bronnen

KoninklijkeBAMGroeprapporteertinhetfinanciëlejaar-

rapportuitgebreidoverdeactiviteitenvandeorganisatie.

Ookdebestuursstructuur,corporategovernanceen

remuneratiebeleidwordenhierinbesproken.

Dezeinformatieisookbeschikbaarviawww.bam.nl.

7 Overditverslag

68

2010

Opdrachtenverantwoordelijkheden

WijhebbenhetDuurzaamheidsverslag2010(hierna:‘het

Verslag’)vanKoninklijkeBAMGroepnvteBunnikonder-

zocht.InditVerslaglegtKoninklijkeBAMGroepnv(hierna:

‘BAM’)verantwoordingafoverhaarmaatschappelijkepres-

tatiesin2010.

Combinatievancontroleenbeoordelingswerkzaamheden

Onsonderzoekbestaatuitdevolgendecombinatievan

controleenbeoordelingswerkzaamheden:

• Controlevanalleinformatiezoalsgepresenteerdinhet

hoofdstuk3.3.1gezondheidenveiligheid;

• BeoordelingvanalleoverigeonderdelenvanhetVerslag.

Controlewerkzaamhedenzijngerichtophetverkrijgenvan

eenredelijkematevanzekerheidopbasisvanvoldoendeen

geschiktecontrole-informatie.

Beoordelingswerkzaamhedenzijngerichtophetverkrijgen

vaneenbeperktematevanzekerheidopbasisvanwerk-

zaamhedendieminderdiepgaandzijndanbijeencontrole.

Dematevanzekerheidbijbeoordelingswerkzaamhedenis

daaromooklagerdanbijcontrolewerkzaamheden.

Omdieredenrapporterenwijonzeconclusiemetbetrekking

totcontrolewerkzaamhedenenbeoordelingswerkzaamhe-

denafzonderlijk.Naaronzemeningvervultdezegecombi-

neerdeopdrachteenrationeeldoel.

Wijgevengeenzekerheidbijdevooronderstellingenen

dehaalbaarheidvantoekomstgerichteinformatieinhet

Verslag,zoalsdoelstellingen,verwachtingenenambities.

DeraadvanbestuurvanBAMisverantwoordelijkvoorhet

opstellenvanhetVerslag.Wijzijnverantwoordelijkvoorhet

verstrekkenvaneenassurance-rapportinzakehetVerslag.

Verslaggevingscriteria

BAMheeftverslaggevingscriteriaontwikkelddiezijngeba-

seerdopdeinoktober2006gepubliceerde‘G3Richtlijnen’

vanhetGlobalReportingInitiative(GRI),alsvermeldin

bijlage9.1vanhetVerslag.Wijachtendeverslaggevings-

criteriarelevantentoereikendvooronsonderzoek.

Reikwijdteenwerkzaamheden

Wijhebbenonsonderzoekverrichtinovereenstemmingmet

Nederlandsrecht,waaronderStandaard3410N‘Assurance-

opdrachteninzakemaatschappelijkeverslagen’.

Algemene werkzaamheden

Voorwatbetreftdetebeoordelenendetecontroleren

onderdelenhebbenwijondermeerdevolgendewerkzaam-

hedenverricht:

• Hetuitvoerenvaneenomgevingsanalyseenhetverkrij-

genvaninzichtindebranche,relevantemaatschappelijke

thema’senkwesties,relevantewettenenregelsende

kenmerkenvandeorganisatie;

• Hetevaluerenvandeaanvaardbaarheidvanhetverslag-

gevingsbeleidendeconsistentetoepassinghiervan,waar-

onderhetevaluerenvandeuitkomstenvandedialoog

metbelanghebbendenenderedelijkheidvanschattingen

gemaaktdoorhetmanagement,alsmedeeenevaluatievan

hetalgehelebeeldvanhetVerslag;

• HetevaluerenvanhettoepassingsniveauvolgensdeG3

RichtlijnenvanGRI.

Controlewerkzaamheden

Voorwatbetreftdetecontrolerenonderdelenhebbenwij

ondermeerdevolgendecontrolewerkzaamhedenverricht:

• Hettestenvandeopzet,hetbestaanendeeffectieve

werkingvanderelevanteinternebeheersingsmaatregelen

gedurendehetverslagjaar;

• Cijferbeoordelingen,verbandscontrolesengegevens-

gerichtewerkzaamheden.

Beoordelingswerkzaamheden

Onzebelangrijkstebeoordelingswerkzaamheden

bestondenuit:

• Hetopbasisvaninterviewsenanalysesbeoordelenvan

desystemenenprocessenvoorinformatieverzameling,

internecontrolesenverwerkingvandeoverigeinformatie,

waaronderdeaggregatievangegevenstotinformatiezoals

opgenomeninhetVerslag;

• Hetvoerenvangesprekkenmetmanagementtenaanzien

vandeinhetduurzaamheidsverslagopgenomeninformatie

enhetanalyserenvandeinterneenexternedocumentatie

diealsbasisisgebruiktvoordeinformatieinhetVerslag;

Wijzijnvanmeningdatdedooronsverkregenassurance-

informatievoldoendeengeschiktisalsbasisvooronze

conclusie.

Conclusie

Gebaseerd op onze controlewerkzaamheden

Wijzijnvanoordeeldatdeinformatie,zoalsopgenomenin

hethoofdstuk3.3.1gezondheidenveiligheid,inallevan

materieelbelangzijndeopzichten,betrouwbaarentoereikend

isweergegeven,inovereenstemmingmetdeverslaggevings-

criteriavanBAM.

Gebaseerd op onze beoordelingswerkzaamheden

Tenaanzienvandeoverigeonderdelenvanhetverslaghebben

wij,opgrondvanonsonderzoek,geenredenomteconclude-

rendathetVerslaggeen,inallevanmaterieelbelangzijnde

opzichten,betrouwbareentoereikendeweergavebevatvan

hetbeleidvanBAMtenaanzienvanmaatschappelijkverant-

woordondernemen,vandebedrijfsvoering,degebeurtenissen

endeprestatiesopdatgebiedinhetverslagjaar,inovereen-

stemmingmetdeverslaggevingscriteriavanBAM.

Amsterdam,4april2011

PricewaterhouseCoopersAccountantsN.V.

Mr.drs.J.vanHeesRA

8 Assurance-rapport

Aan:deraadvanbestuurvanKoninklijkeBAMGroepnv

692010

‘InhetduurzaamheidsverslaglegtBAMaanallestakehol-

dersverantwoordingafoverhetduurzaamheidsbeleiden

deresultatenin2010.Naasthetverslagzijnermeerdere

communicatiemiddelendieBAMgebruiktvoordedialoog

metopdrachtgevers,medewerkers,leveranciersenonder-

aannemers,aandeelhouders,branchegenoten,niet-gou-

vernementeleorganisaties(ngo’s)enoverheden.Nieuwe

mediabiedenkansenindezedialoog.

Wijhebbenhardgewerktaaneendatabankvoorbest

practicesenkennisdelingenaanvernieuwingen

uitbreidingvandeduurzaamheidsinformatieopde

BAM-website,waarmeewijeenplatformvooropen

innovatiebieden.

Daarnaastzijnwijbezigmethetvertalenvannieuwe

onderwerpen,zoalswaterenbiodiversiteit,dienaast

energieenafvaleensteedsbelangrijkererolgaanspelen

inonzeprojecten.BovendientreedtBAMnaaraanleiding

T.P.L.M.vanBeek,directeurCorporatesocialresponsibility

‘Omdat onze wereld nooit af is’

‘Met het instellen van communities of practice

in de Groep worden belangrijke stappen gezet

in kennisdeling in de Groep. Maar ook met partners

worden best practices steeds vaker succesvol

gedeeld en toegepast in nieuwe projecten’

vanditduurzaamheidsverslagindialoogmetstakehol-

ders.Zijwordenuitdrukkelijkuitgenodigdtereageren.’

Geïnteresseerdenkunnenzich

metvragenoverhetduurzaam-

heidsbeleidvanBAMofoverdit

duurzaamheidsverslagrichten

totdedirecteurCorporate

socialresponsibility,

drs.T.P.L.M.vanBeek

KoninklijkeBAMGroepnv

Postbus20

3980CABunnik

[email protected]

2010

70

9 Bijlagen

9.1 GRI-tabel

9.2 OverzichtselectieduurzametoolsenproductenBAM

9.3 CertificatenBAM

9.4 Verklarendewoordenlijst

GRI-code

Onderwerp Niveauvan

rappor-tage

Paginanummer Toelichting

1 Strategieenanalyse.

1.1 Verklaringvanraadvanbestuuroverrelevantievanduurzameontwikkelingvoordeorganisatieenhaarstrategie.

3,4,5

1.2 Beschrijvingvanbelangrijkegevolgen,risico’senmogelijkheden. 3,4,5

2 Organisatieprofiel.

2.1 Naamvandeorganisatie. 6

2.2 Voornaamstemerken,productenen/ofdiensten. 6,9-10

2.3 Operationelestructuurvandeorganisatie,metinbegripvandivisies,dochterondernemingenensamenwerkingsverbanden.

7 Bijkomendeinformatieinfinancieeljaarverslag.

2.4 Locatievanhethoofdkantoorvandeorganisatie. 6

2.5 Hetaantallandenwaardeorganisatieactiefis(metrelevanteduurzaamheidskwesties). 6,9

2.6 Eigendomsstructuurenderechtsvorm. 6

2.7 Afzetmarkten(geografischeverdeling,sectoren,ensoortenklanten). 6,9 FinancieelJaarverslag2010.

2.8 Omvangvandeverslaggevendeorganisatie. 9

2.9 Significanteveranderingentijdensdeverslagperiodewatbetreftdeomvang,structuurofeigendom.

Geenveran-deringentemelden

2.10 Onderscheidingendietijdensdeverslagperiodewerdentoegekend. 3,28,33,40,41,50,55

3 Verslagparameters.

3.1 Verslagperiodewaaropdeverstrekteinformatiebetrekkingheeft. 67

3.2 Datumvanhetmeestrecenteverslag. 29-03-2010

3.3 Verslaggevingscyclus(jaarlijks,tweejaarlijks,…). 67

3.4 Contactpuntvoorvragenoverhetverslagofdeinhoudervan. 69

3.5 Procesvoorhetbepalenvandeinhoudvanhetverslag,metinbegripvan:relevantie,materialiteitenstakeholders.

17-18,20

3.6 Afbakeningvanhetverslag. 67

3.7 Specifiekebeperkingenvoordereikwijdtevanhetverslag. 67

3.8 Basisvoorverslaggevingoversamenwerkingsverbanden,dochterondernemingeningedeeltelijkeigendom,gehuurdefaciliteiten,uitbestedeactiviteitenofandereentiteiten.

67,80

3.9 Detechniekenenberekeningsgrondslagenvoorgegevensmetingen,waaronderdevoorschattingengebruikteaannames.

DaarwaarmogelijkisgebruikgemaaktvangemetendataafkomstiguitdeverschillendedatafilesvanBAM.Indienditnietvoorhandenwas,isgekozenomgerichteschattingentegebruikenenandersuittegaanvanberekeningen.

3.10 Uitlegoverdegevolgenvaneventueleherformuleringvaneerderverstrekteinformatie. n.v.t.

3.11 Significanteveranderingent.o.v.vorigeverslagperiodestenaanzienvanreikwijdte,afbakeningofmeetmethodenvanhetverslag.

3,67

3.12 GRI-tabel. 71-75 Bijlage1

3.13 BeleidenhuidigepraktijkmetbetrekkingtothetverstrekkenvanexterneAssurancevanhetverslag.

67

2010

71

Bijlage1:GRI-tabelGRIG3-overzichtKoninklijkeBAMGroepnv

Gerapporteerdinduurzaamheidsverslag2010

Deelsgerapporteerd

Nietgerapporteerd

GRI-code

Onderwerp Niveauvan

rappor-tage


4 Bestuur,verplichtingenenbetrokkenheid.

4.1 Debestuursstructuurvandeorganisatie,metinbegripvancommissiesdievallenonderhethoogstebestuurslichaam.

FinancieelJaarverslag2010

4.2 Geefaanofdevoorzittervanhethoogstebestuurslichaameveneenseenleidinggevendefunctieheeft.


4.3 Voororganisatiesmeteenenkelvoudigebestuursstructuur:vermeldhetaantalonafhankelijkeen/ofnietleidinggevendeledenvanhethoogstebestuurslichaam.

n.v.t.

4.4 Overlegorganenvooraandeelhoudersenmedewerkersvooraanbevelingenofmedezeggenschapophethoogstebestuurslichaam.

3-5,17,18

4.5 Eenkoppelingtussenvergoedingenvoorledenvanraadvanbestuuren(top)managersende(MVO)prestatiesvandeorganisatie.


4.6 Processenwaarmeederaadvanbestuurwaarborgtdatstrijdigebelangenwordenvermeden.


4.7 ProcesvoorhetbepalenvandekwalificatiesenexpertisevandeledenvanderaadvanbestuurvoorhetsturenvandeMVO-strategie.


4.8 InternontwikkeldemissieverklaringenengedragscodedievanbelangzijnvoordeMVO-prestaties,metdematevaninvoeringervan.

17,20-22,65-66

4.9 ProceduresvanderaadvanbestuurvoorhetoverzienvandeMVO-prestaties,metinbegripvanrelevanterisico’senkansenennalevingvaninternationalovereengekomenstandaardenenprincipes.

17

4.10 ProcessenvoorhetevaluerenvandeeigenprestatiesvanderaadvanbestuurinhetbijzonderbetreffendeMVO-prestaties.


4.11 Toelichtingoverdetoepassingvanhetvoorzorgprincipe. FinancieelJaarverslag2010

4.12 Externontwikkeldeeconomische,milieugerelateerdeensocialehandvesten,principesofstandaardendiedeorganisatieonderschrijft.

Bijlage3

4.13 Lidmaatschappenvanverenigingenen(inter)nationalebelangenorganisaties. 18 Ziewebsite

4.14 Lijstvanrelevantegroepenbelanghebbendenvoordeorganisatie. 17-18

4.15 Basisvoorinventarisatieenselectievanstakeholders. 17-18

4.16 Benaderingvanstakeholdersendefrequentievancontacten. 17-18

4.17 Reactieorganisatieopdevoornaamsteonderwerpenenvraagstukkennaarvorengekomenincontactmetstakeholders.

17-18

Economischeprestatie-indicatoren.

Inzichtinmanagementbenadering.

DMA Doelenenresultaten. 3-6,22-23

DMA Beleid. FinancieelJaarverslag2010

DMA Verantwoordelijkheid. Raadvanbestuur

DMA Training. 36-37

DMA Voortgangsbewaking. Raadvanbestuur

Prestatie-indicatoren.

EC1 Directeeconomischewaardendiezijngegenereerd. 1 Additioneleinformatieinfinancieeljaarverslag2010.

EC2 Financiëleimplicatiesenandererisico’senmogelijkhedenvoordeactiviteitenvandeorganisatiealsgevolgvanklimaatverandering.

3-5,10

EC3 Dekkingvandeverplichtingeninverbandmethetvastgestelde(pensioen)uitkeringenplanvandeorganisatie.

Financieeljaarrapport2010

EC4 Significantefinanciëlesteunvaneenoverheid. BAMheeftgeenfinanciëlesteunontvangenvaneenoverheid.

EC5 Spreidingindeverhoudingtussenhetstandaardaanvangssalarisenhetlokaleminimumloonopbelangrijkebedrijfslocaties.

EC6 Beleid,methodenendeelvanuitgavenbetreffendelokaalgevestigdeleveranciersopbelangrijkebedrijfslocaties.

EC7 Proceduresvoorlokalepersoneelswervingenaandeelvanhettopkaderafkomstiguitdelokalegemeenschap.

EC8 Ontwikkelingengevolgenvaninvesteringenininfrastructuurendienstenvoorhetalgemeennut.

EC9 Inzichtinenbeschrijvingvansignificanteindirecteeconomischegevolgen,waaronderdeomvangervan.

Milieuprestatie-indicatoren.


DMA Doelenenresultaten. 6,47-50,52-53

2010

72

GRI-code

Onderwerp Niveauvan

rappor-tage


DMA Beleid. 47,52,54

DMA Verantwoordelijkheid. 22,23 DirecteurCSR

DMA Training. 36-37

DMA Voortgangsbewaking. 67 DirecteurCSR


EN1 Totalehoeveelheidgebruiktematerialennaargewichtofvolume.

EN2 Percentagevandegebruiktematerialendatbestaatuitafvaluitexternebronnen.

EN3 Directenergieverbruikdoorprimaireenergiebron. 47-50

EN4 Indirectenergieverbruikdoorprimairebron. 47-50

EN5 Energiediebespaardisdoorbesparingenefficiëntieverbetering. 47-51

EN6 Initiatieventenbehoevevanenergie-efficiënteofopduurzameenergiegebaseerdeproductenendiensten,evenalsverlagingenvandeenergie-eisenalsresultaatvandezeinitiatieven.

47-51

EN7 Initiatieventerverlagingvanhetindirecteenergieverbruikenalgerealiseerdeverlaging.

EN8 Totaalwaterverbruik.

EN9 Waterbronnenwaarvoorwateronttrekkingsignificantegevolgenheeft.

EN10 Percentageentotaalvolumevangerecycledenhergebruiktwater.

EN11 Locatieenoppervlaktevanlanddateigendomis,gehuurdwordt,beheerdwordtinofgrenstaanbeschermdegebiedenengebiedenmeteenhogebiodiversiteitswaardebuitenbeschermdegebieden.

EN12 Beschrijvingvansignificantegevolgenvanactiviteiten,productenendienstenopdebiodiversiteitinbeschermdegebiedenengebiedenmeteenhogebiodiversiteitswaardebuitenbeschermdegebieden.

EN13 Beschermdeofhersteldehabitats.

EN14 Strategieën,huidigemaatregelenentoekomstigeplannenvoorhetbeheersenvandegevolgenvandebiodiversiteit.

21,54

EN15 AantalopderodelijstvandeIUCNvermeldesoortenensoortenopnationalebeschermingslijstenmethabitatsingebiedenbinnendeinvloedssfeervanbedrijfsactiviteiten,ingedeeldnaarhoogtevanhetrisicovanuitsterven.

EN16 Totaledirecteenindirecteemissievanbroeikasgassennaargewicht. 47-52

EN17 Andererelevanteindirecteemissievanbroeikasgassennaargewicht. 47-52

EN18 Initiatieventerverlagingvandeemissievanbroeikasgassenengerealiseerdeverlagingen. 50-52

EN19 Emissievanozonafbrekendestoffennaargewicht.

EN20 NO,SOenanderesignificanteluchtemissiesnaartypeengewicht.

EN21 Totalewaterafvoernaarkwaliteitenbestemming.

EN22 Totaalgewichtafvalnaartypeenverwijderingsmethode. 52-53

EN23 Totaalaantalenvolumevansignificantelozingen.

EN24 Gewichtvangetransporteerd,geïmporteerd,geëxporteerdofverwerktafvaldatalsgevaarlijkgeldtopgrondvanbijlageI,II,IIIenVIIIvandeConventievanBazelenhetpercentageafvaldatinternationaalisgetransporteerd.

EN25 Benaming,grootte,beschermingsstatusenbiodiversiteitswaardevanwaterenengerelateerdehabitatsdiesignificantegevolgenondervindenvandewaterafvoeren-afvloeiingvandeverslaggevendeorganisatie.

EN26 Initiatieventercompensatievandemilieugevolgenvanproductenendienstenendeomvangvandezecompensatie.

GroenestroomcertificatenvoorNederlandsebedrijven.

EN27 Percentageproductendatisverkochtenwaarvandeverpakkingisingezameld,naarcategorie.

EN28 Monetairewaardevansignificanteboetesentotaalaantalniet-monetairesanctieswegenshetnietnalevenvanmilieuwet-en-regelgeving.

ErzijnbijdestafafdelingJuridischezakenvanBAMgeenboetesen/ofsanctiesbekend.

EN29 Significantemilieugevolgenvanhettransportvanproductenenanderegoederenenmaterialendiewordengebruiktvoordeactiviteitenvandeorganisatieenhetvervoervanpersoneelsleden.

48,49,51

EN30 Totaleuitgavenaaneninvesteringeninmilieubeschermingnaartype.

Socialeprestatie-indicatoren:Arbeidsomstandigheden.


DMA Doelenenresultaten. 30,33,34-36

DMA Beleid. 30-33

2010

73

GRI-code

Onderwerp Niveauvan

rappor-tage


DMA Verantwoordelijkheid. 22,23 DirecteurCSR

DMA Training. 33,36-38

DMA Voortgangsbewaking. DirecteurCSR


LA1 Totalepersoneelsbestandnaartypewerk,arbeidsovereenkomstenregio. 34-36

LA2 Totaalaantalensnelheidvanpersoneelsverloopperleeftijdsgroep,geslachtenregio. 34-36

LA3 Uitkeringenaanvoltijdmedewerkersdienietbeschikbaarzijnvoordeeltijdmedewerkers,pergrootschaligeactiviteit.

BAMvoorzieteengelijkebehandelingvanvoltijd-endeeltijdmedewerkers.

LA4 Percentagemedewerkersdatondereencollectievearbeidsovereenkomstvalt. IndienvantoepassingvallenonzemedewerkersondereenCAO.

LA5 Minimaleopzegtermijn(en)inverbandmetoperationeleveranderingen,inclusiefspecificatieincollectieveovereenkomsten.

LA6 Percentagevanhettotalepersoneelsbestanddatisvertegenwoordigdinformelegezamenlijkearbocommissiesvanwerkgeversenwerknemersdiebijdragenaandecontroleopenadviesoverarbo-programma’s.

LA7 Letsel-,beroepsziekte-,uitvaldagen-enverzuimcijfersenhetaantalwerkgerelateerdesterfgevallenperregio.

30-32,35

LA8 Opleidings-,trainings-,advies-,preventie-enrisicobeheersingsprogramma’stenbehoevevanpersoneelsleden,hunfamiliesofomwonendeninverbandmeternstigeziekten.

LA9 Afsprakenoverarbo-onderwerpenvastgelegdinformeleovereenkomstenmetvakbonden.

LA10 Gemiddeldaantalurendateenwerknemerperjaarbesteedtaanopleidingen,onderverdeeldnaarwerknemerscategorie.

38

LA11 Programma’svoorcompetentiemanagementenlevenslanglerendiedeblijvendeinzetbaarheidvanmedewerkersgaranderenenhenhelpenbijhetafrondenvanhunloopbaan.

36-38

LA12 Percentagemedewerkersdatregelmatigwordtingelichtomtrentprestatie-enloopbaanontwikkeling.

LA13 Samenstellingvanbestuurslichamenenonderverdelingvanmedewerkersnaargeslacht,leeftijdsgroepenminderheid(diversiteit).

34-35

LA14 Verhoudingtussenbasissalarissenvanmannenenvrouwenpermedewerkerscategorie. BAMmaaktgeenonderscheidindesalariëringvanmannenenvrouwen.

Socialeprestatie-indicatoren:Mensenrechten.


DMA Doelenenresultaten. 65-66

DMA Beleid. 65-66

DMA Verantwoordelijkheid. 65-66 Complianceofficer

DMA Training. 65

DMA Voortgangsbewaking. Complianceofficer


HR1 Percentageentotaalvanaantalinvesteringsovereenkomstenwaarinclausulesovermensenrechtenzijnopgenomenofwaarvandenalevingisgetoetst.

HR2 Percentagebelangrijkeleveranciersenaannemersdiegetoetstzijnopnalevingvandemensenrechtenenopgetroffenmaatregelen.

HR3 Totaalaantalurenpersoneelstrainingoverbeleidenproceduresbetreffendeaspectenvanmensenrechtendierelevantzijnvoordeactiviteiten,metinbegripvanhetpercentagevanhetpersoneeldatdetrainingengevolgdheeft.

Werkmaatschappijendieineencontextopererenwaarditrelevantis,geventrainingenopadhocbasis.

HR4HR5HR6

Totaalaantalgevallenvandiscriminatieendegetroffenmaatregelen. 65-66

HR7 Activiteitenwaarvanisvastgestelddatereenaanzienlijkrisicoisvangevallenvan(1)hetontnemenvanhetrechtopdeuitoefeningvandevrijheidvanverenigingencollectievearbeidsonderhandelingen,of(2)kinderarbeid,of(3)gedwongenofverplichtearbeid,alsmededemaatregelenomdituittebannen.

HR8 Percentagevanhetbeveiligingspersoneeldattrainingheeftgevolgdinhetbeleidofdeproceduresvandeorganisatiebetreffendeaspectenvandemensenrechtendierelevantzijnvoordeactiviteiten.

HR9 Totaalaantalgevallenvanovertredingvanderechtenvandeinheemsebevolking,alsmededegetroffenmaatregelen.

Socialeprestatie-indicatoren:Maatschappij.

2010

74

GRI-code

Onderwerp Niveauvan

rappor-tage



DMA Doelenenresultaten. 28

DMA Beleid. 28

DMA Verantwoordelijkheid. Complianceofficer

DMA Training. 37,65

DMA Voortgangsbewaking. Complianceofficer


SO1 Aard,reikwijdteeneffectiviteitvanprogramma’senmethodendieeffecthebbenopgemeenschappen.

SO2 Percentagevanentotaalaantalbedrijfseenhedengeanalyseerdopcorruptiegerelateerderisico’s.

66

SO3 Percentagevanhetpersoneeldattraininginanticorruptiebeleiden-proceduresvandeorganisatieheeftgevolgd.

65-66

SO4 Maatregelendiezijngetroffennaaraanleidingvangevallenvanfraude/corruptie. 65-66

SO5 Standpuntenbetreffendepubliekbeleidendeelnameaandeontwikkelingervan,evenalslobbyen.

SO6 Totalewaardevanfinanciëleenin-natura-bijdragenaanpolitiekepartijen,politiciengerelateerdeinstellingenperland.

BAMverleentgeenbijdragenofsteunvanwelkeaardookaanpolitiekepartijenofpersonen.

SO7 Totaalaantalrechtszakenvanwegeconcurrentiebelemmerendgedrag,anti-kartel-,enmonopolistischepraktijken,alsmedederesultatenvandezerechtszaken.

ErzijnbijBAMgeengevallenvanniet-nalevingvandezeregelgevingbekend.

SO8 Monetairewaardevansignificanteboetesentotaalaantalniet-monetairesanctieswegenshetnietnalevenvanwet-en-regelgeving.


Socialeprestatie-indicatoren:Productverantwoordelijkheid.


DMA Doelenenresultaten. 54-55

DMA Beleid. 10

DMA Verantwoordelijkheid. DirecteurCSR,CSR-managers.

DMA Training. 37

DMA Voortgangsbewaking. DirecteurCSR,CSR-managers.


PR1 Levensduurstadiawaarindegevolgenvanproductenendienstenvoorgezondheidenveiligheidwordenbeoordeeldmethetoogopverbeteringenhetpercentagevanbelangrijkeproduct-endienstencategorieëndieaandergelijkeproceduresonderhevigzijn.

PR2 Totaalaantalgevallenvanniet-nalevingvanregelgevingenvrijwilligecodesbetreffendegevolgenvoorgezondheidenveiligheidvanproductenendienstengedurendedelevensduur,naartyperesultaat.

PR3 Typeinformatieoverproductenendienstendatverplichtwordtgestelddoorprocedures.

PR4 Totaalaantalgevallenvanniet-nalevingvanregelgevingenvrijwilligecodesbetreffendeinformatieoverenetiketteringvanproductenendiensten,naartyperesultaat.

PR5 Beleidtenaanzienvanklanttevredenheid,metinbegripvanresultatenvanonderzoekennaardeklanttevredenheid.

25-26

PR6 Nalevingvanwetten,standaardenenvrijwilligecodesovermarketing(reclame,promotieensponsoring).

PR7 Totaalaantalgevallenvanniet-nalevingvanregelgevingenvrijwilligecodesbetreffendemarketingcommunicatie,waaronderreclame,promotieensponsoring,naartyperesultaat.


PR8 Totaalaantalgegrondeklachtenoverinbreukenopdeprivacyvanklantenenhetkwijtrakenvanklantgegevens.


PR9 Monetairewaardevansignificanteboeteswegenshetniet-nalevenvanwet-en-regelgevingbetreffendedeleveringenhetgebruikvanproductenendiensten.


2010

75

2010

76

Bijlage2:OverzichtselectieduurzametoolsenproductenBAM

Tool Verwijzing

GreenUptool www.bam.nl/baminternet/baminternet/portalen/BAM_Utiliteitsbouw/content/Duurzaamheid/GreenUp_Tool_Film.jsp

ToolkitDuurzameWoningbouw www.toolkitduurzamewoningbouw.nl

ToolkitBestaandeBouw www.toolkitonline.nl/toolkit-bestaande-bouw.5353.lynkx

ToolkitDuurzameKantoren www.aeneas.nl/toolkit-duurzame-kantoren.8152.lynkx

ToolkitDuurzameGebiedsontwikkeling toolkitduurzamegebiedsontwikkeling.nl

PCC-tool(ProjectCarbonCalculator) www.bamco2desk.nl

Product Verwijzing

EmissielozeWeg:

Geluid:GROAB,Redufalt,Dubofalt,SoundKiller

Groen:IntegraalTechnischGroen

Licht:Luxfalt,SmartLeds,Dynov

Lucht:CleanScreen,DustKiller,FineDustReduction

Water:SouterRain,Run-offStopper

Energie:LichtWindTurbine(LWT),LEAB

www.emissielozeweg.nl

Xbloc www.xbloc.com

Ecobeach www.ecobeach.nl

Dijkdeuvels www.dijkdeuvel.nl

BoxBarrier www.boxbarrier.com

PassiefHuis www.w-en-r.nl

OfficeUp www.office-up.nl

www.vastgoedtransformatie.nl

BewusteBouwers www.bewustebouwers.nl

Cradle-to-Cradle www.epea.com/www.tebodin.com

W&RGroenwoning www.w-en-r.nl

www.w-en-r.nl/client/bam/upload/images/groenwoning_online.swf

Recyclingvanballastuithetspoorindeweg

StillereTreinen

www.bamrail.nl

KipQuiet www.bamciviel.nl

Vegetatiedaken

Modulogreen®

www.mostertdewinter.nl

e-Calculator www.e-calculator.nl/intro

2010

77

Bijlage3:Certificaten

Werkmaatschappij Certificering

BAMTechniek VCA**,VCAPetrochemie,ISO14001,ISO9001,BRL6000(scope1tem8),SCIOS,BMI,

BRL9500(scope00,03,04),F-Gassenbesluit,BRLBORG,CriteriavoorToezicht,LPS1233

Brandblusinstallaties,CATO.

BAMRail ProrailCO2–bewustniveau5,CertificaatErkendleerbedrijf,BTR,ISO3834-2,Certificaat

Kabelerkenning,ISO14001,ISO9001,VCA,CertificaatveiligheiddeelAenB,Prorail2006

branchekabelaannemersenboorbedrijven,ProRail2004brancheonderhoudsaannemers,

Erkenningssysteemspooraannemers,ErkenningWerkplaatsIVW,Erkenningssysteem

voorWerkplekbeveiligingsbedrijven.

BAMInfratechniek ISO9001,VCA**/P,CKB,BTR,CO2prestatieladder,ISO14001,

Werkplekbeveiligingsbedrijf,OHSAS18001.

BAMWoningbouw ISO9001,VCA,DeelnemerkeurmerkBewusteBouwers,FSC-certificaatvoorhoofdkantoor.

BAMUtiliteitsbouw ISO9001,VCA**,BranchegerichteToelichtingRailinfrastructuur,ErkendRestauratie

Bouwbedrijf(ERB),deelnemerkeurmerkBewusteBouwer,enFSClandelijk.

BAMInfraconsult ISO9001(BAMInfraconsult,DeltaMarineConsultantsenMulticonsult),VCA**,ProRail

erkenning.

BAMMaterieel ISO9001,VCA**B.

BAMCiviel CO2-bewustcertificaatniveau5,ISO9001,VCA**,Branchegerichtetoelichting

railinfrastructuur2004.

BAMWegen ISO9001,ISO14001,VCAPetrochemie,BranchegerichteToelichtingRailinfrastructuur,

OHSAS18001,ProrailCO2–bewustniveau5.

BAMMilieu BRL7000(water)bodemsanering,BRL2319,BRL2362,BRL2372.

HokaVerkeerstechniek BRL9101.

Asfaltcentrales BRL9320.

MostertDeWinter BRLdak-engevelbegroening,BRLgroenvoorziening,BRLTuinaanlegentuinonderhoud,

BRL7000protocol7003waterbodemsanering.

BAMBetonwegen/

Betontechnieken

BRL3201.

BAMGeleiderail BRL9161.

BAMWegenbvregioWest FSCChainofCustody,BRL9335.

BAMInternational ISO9001,OHSAS18001.

BAMDecorient ISO9001,OHSAS18001,ISO14001.

Tebodin ISO14001:TebodinHongarije,Roemenie,RepubliekTsjechië,Oman

ISO9001-EN;TebodinAbuDhabi,Dubai,Russia,Romania,Netherlandsb.v.,Oman,

Poland,Ukraine,Slovakia,Hungary,Germany,CzechRep.,China,Tebodinb.v.

OHSAS18001;TebodinCzechrep.,Romania,Oman,Slovakia

SCC**;TebodinNetherlandsb.v.Germany

ISO9001-CN;TebodinChina.

Heilijgers ISO9001,VCA,KeurmerkKlantgerichtBouwen.

Pennings VCA-enFSC-certificaat.

Interbuild VCA**,ISO9001,ISO14001.

CEI-De-Meyer VCA**,ISO9001.

Betonac VCA**,ISO9001,BENORstortklaarbeton,BENORmanuelebetonherstellingvan

gecarbonateerdbeton.

Galère VCA**,ISO9001,OHSAS18001,ISO14001.

FED ISO9001,VCA**.

2010

78

Werkmaatschappij Certificering

Balteau GezamenlijkeISOenVCA**certificatenmetGalère.

BAMNuttall ISO9001,ISO14001,BSOHSAS18001.

BAMConstructUK ISO14001,ISO9001.

Contractors(BAMCivil,

Buildings)

ISO14001,ISO9001,SafeTcert.RatingA,DNVlevel6.

BAMDeutschland ISO9001BAMDeutschlandHBMStadien-undSportstättenbauGmbH,

ISO9001BAMMüller–AltvatterGebäudemanagementEignungsnachweisHammer-und

Pressluftbohren,HAVO-zertifikat,AMSBau(NLF/ILO-OSH).

Wayss&FreytagIngenieurbau - ISO9001.

- EignungsnachweisentsprechendHersteller-undAnwenderverordnung(HAVO)fürdie

HerstellungunddenEinbauvonBetonderÜberwachungsklasse2und3undanderen

besonderenEigen¬schaftenaufBaustellenentspr.DIN1045-3.

- EignungsnachweisentsprechendHersteller-undAnwenderverordnung(HAVO)fürdie

Instand¬setzungvontragendenBetonbauteilen,derenStand-sicherheitgefährdetist.

- Präqualifikation;111-09Betonerhaltungsarbeiten,311-01Beton-und

Stahlbetonarbeiten.

- Einbauen,InstandhaltenundInstandsetzenvonBeschichtungenvonBetonbauwerken

beimUmgangmitwassergefährdendeStoffen(WHG).

- EinbauenvonBetonbeimUmgangmitwassergefährdendenStoffen(WHG).

- Einbauen,InstandhaltenundInstandsetzungvonBeschichtungenvonBetonbauwerken

beimUmgangmitwassergefährdendenStoffen.

- GütezeichenErhaltungvonBauwerken(GEB).

- GütezeichenBeton(b).

- KTA1401,PlanungundErrichtungvonStahlbetonundStahlbetonbauwerkenfürkern-

technischeAnlageneinschließlichRückbau.

2010

79

Bijlage4:Verklarendewoordenlijst

Afgravingsafval Ongewenstmateriaaldatontstaatalsgevolgvanafgravingsactiviteiten,zoalsbijde

bouwvanvoorbereidingswerken,bijnivellerenenbijdeuitgravingvanfunderingen,

kelderverdiepingen,tunnelsendienstgeulen,meestalbestaanduitgrondenstenen.

AIOV AlgemeneInkoop-enOnderaannemingsvoorwaarden.

A-leveranciers Beperktaantalleveranciersdathetgrootstedeel(60procent)vandeinkoopomzet

voorhunrekeningneemt.

BIM(BuildingInformation

Modelling)

Maniervanontwerpenenbouwenwaarbijhetgebouwofdeconstructieineen

computerals3D-modelendatabankwordtopgebouwd.

BIS-leveranciers LeverancierswaarmeeBAMwerkmaatschappij-overkoepelendecontractenheeft

(zowelfacilitaire,ICT-alsbouwprocesgerelateerdeleveranciers).

Bouwafval Ongewenstmateriaaldatopdebouwwerfwordtgeproduceerd,datniet

geclassificeerdwordtalssloop-ofafgravingsafval.

BREEAM(BuildingResearch

EstablishmentEnvironmental

AssessmentMethod)

Beoordelingsmethodeomdeduurzaamheidsprestatiesvangebouwentebepalen.

BREEAMstelteenstandaardvooreenduurzaamgebouwengeeftvervolgensaanwelk

prestatieniveauhetonderzochtegebouwheeft.Hetdoelisgebouwenteanalyserenen

eenduurzaamheidslabel(pass,good,verygood,excellentenoutstanding)tegeven.

CCS(ConsiderateConstruction

Scheme)

NationaalinitiatiefinhetVerenigdKoninkrijk,opgezetdoordebouwnijverheid,ter

verbeteringvanhaarimago.BouwplaatsenenbedrijvendiezichregisterenbijCCS,

wordengecontroleerdconformdeCodevanGoedePraktijk.

CO2(-emissie) Hetvrijkomenvankoolstofdioxide(CO2)indeatmosfeer.CO2ontstaattijdenseen

oxidatiereactievankoolwaterstoffen,zoalsdeverbrandingvanfossielebrandstoffen.

DBFMO(Design,Build,Finance,

MaintainandOperate)

Aanbestedingsvormwaarbij-naastallebouwfasen-ookdefinancieringintegraalen

vooreenlangereperiode(bijvoorbeeld20,25of30jaar)wordtovergedragenaan

eenprivatepartij.

DBOM(Design,Build,Operate

andMaintain)

Constructiecontractwaarbijeenpartijdeverantwoordelijkheidkrijgtoverhet

ontwerp,debouw,hetgebruikenhetonderhoudvaneenbouwwerk,gedurendeeen

vastgelegdeperiode.

20-20-20-doelstellingenEU LangetermijnstrategievandeEuropeseUnievooreensterkeenduurzameeconomie,

waardeuitstootvanbroeikasgassenmet20procentmoetwordenverminderdten

opzichtevan1990,deenergie-efficiëntiemet20procentmoetzijnverhoogden20

procentvandeenergieopduurzamewijzemoetwordenopgewekt.

ECTP(EuropeanConstruction

TechnologyPlatform)

Platformdatontwikkelingenindebouwsectorbehandelttenaanzienvande

samenleving,duurzaamheidentechnischeontwikkelingen.

EMA(Europees

Milieuagentschap)

AgentschapvandeEuropeseUniedatinformatieoverhetmilieuverstrekt.HetEMA

teltmomenteel32lidstaten.

ENCORD(EuropeanNetwork

ofConstructionCompaniesfor

ResearchandDevelopment)

Europeesforumvoordoordebouwindustriegeleidonderzoek,ontwikkelingen

innovatie.

EPC(EnergiePrestatie

Coëfficiënt)

DeeenheidwaarindeEPN(EnergiePrestatieNorm)wordtuitgedrukt.DeEPCvoor

nieuwbouwwoningenisper1januari2011aangescherptvan0,8naar0,6.EenEPC

gelijkaan0istheoretischenergieneutraal.

Ethibel Onafhankelijkadviesagentschapvoorsociaalverantwoordelijkeinvesteringendat

bankenenmakelaarsadviseertbijhetaanbiedenvanethischespaarrekeningenen

investeringsfondsen.

EOR EuropeseOndernemingsraad.

FSC(ForestStewardship

Council)

Internationaleorganisatiedieverantwoordbosbeheerstimuleert.FSCstelt

wereldwijdestandaardenvoorbosbeheerop,metdaaraangekoppeldeenkeurmerk.

GHG-protocol(TheGreenhouse

GasProtocol)

Protocoldatfungeertalsinternationaaladministratiefhulpmiddelvooroverheden

enbedrijfsleiders,ominzichttekrijgeninhetkwantificerenenbeherenvan

broeikasgasemissies.

GRI(TheGlobalReporting

Initiative)

Netwerkorganisatiediedebasislegdevoor’swereldsmeestgebruiktematrixinzake

duurzaamheidsverslagen.

2010

80

IF(IncidentFrequency) DoorBAMgehanteerdeongevallenindex.Wordtgedefinieerdalsdeverhouding

tussenhetaantalbedrijfsongevallenmetverzuimpermiljoengewerkteurenop

bouwplaatsen.Eenbedrijfsongevalmetverzuimisgedefinieerdalseenvoorval

dattijdensdeuitvoeringvanbetaaldewerkzaamhedenplaatsvindtendat

resulteertinlichamelijkletselofziekte,waarbijdebetrokkenpersoonminimaalde

daaropvolgendenormalewerkdaggedurendedegeheledienstafwezigis.

IndeIFzijngegevensopgenomenvanallewerkmaatschappijenen-indienBAM

penvoerderis-vandejointventuresvanBAMInternational.

Kantoorafval Afvaldattijdenskantoorwerkzaamhedenvrijkomt,zoalspapierenkarton.

kpi(keyperformance

indicators)

Variabelenomprestatiesvanondernemingenteanalyseren(ookwelkritieke

prestatie-indicatorengenoemd).

LEAB(LaagEnergieAsfalt

Beton)

DoorBAMontwikkeldasfaltwaarvandeproductieminderenergiekostdande

productievantraditioneelasfalt,omdathetgeproduceerdwordtbijeentemperatuur

van95°Cinplaatsvan165°C.

LEAN-constructie Eenmaniervanbouwenenconstruerendieeropgerichtisomverspillingenandere

zakendiegeentoegevoegdewaardebiedenteelimineren.

ngo(niet-gouvernementele

organisatie)

Organisatiedieonafhankelijkisvandeoverheidenzichopéénofanderemanierricht

opeenverondersteldmaatschappelijkbelang.

OHSAS(OccupationalHealth&

SafetyAdvisoryServices)

Arbozorgsysteemdateisenbevatvooreenarbomanagements-systeemwaarmeede

organisatiedearborisico’sdieverbandhoudenmetdeactiviteitenvandeorganisatie

kanbeheersenendeprestatievanhetsysteemkanverbeteren.

PPS Publiekprivatesamenwerking.

ProRail-prestatieladder ProRailisverantwoordelijkvoorhetspoorwegnetvanNederland.DeProRail-prestatie-

ladderisontwikkeldomdebedrijvendiedeelnemenaanaanbestedingentestimuleren

huneigenCO2-productieinkaarttebrengenenteverminderen.Destemeereenbedrijf

zichinspantomCO2tereduceren,destegroterdekansopgunningvaneenopdracht.

QHSE(QualityHealthSafety

andEnvironment)

Kwaliteit,gezondheid,veiligheidenmilieu.

SAA(SafetyAwerenessAudits) Internontwikkeldevaluatiesysteemwaarmeedemateenkwaliteitvande

ongevallenbeheersingdoorhetmanagementkanwordenbepaald.

Sloopafval ‘Ongewenst’materiaaldatontstaatbij(selectieve)sloopwerkzaamheden.

Valueengineering Systematischemethodevandetechnischeuitwerkingvaneenontwerpomde

‘waarde’vangoederenofproductenendienstenteverbeterendoormiddelvaneen

onderzoeknaardefunctie.

Dewaarde,zoalsbepaald,isdeverhoudingvandefunctietenopzichtevandekosten.

VBDO(Verenigingvan

BeleggersvoorDuurzame

Ontwikkeling)

Verenigingopgerichtmethetdoelomkapitaalmarktteverduurzamen.DeVBDO

maaktmultinationalsenbeleggersbewustvanhunbijdrageaaneenduurzame

kapitaalmarkt,doorhentewijzenophunmaatschappelijkeverantwoordelijkheid.

W&RGroenwoning Duurzameenenergiezuinigewoningen.

ZOAB(ZeerOpenAsfaltBeton) Asfaltmeteenhoogpercentageholleruimte.Deopenholtesinditasfaltwerken

geluidsabsorberend.

Colofon

Vormgeving:

BoulogneJonkers,Zoetermeer

Illustraties:

DeBeeldredactie,MichaelBoulogne,JeroenKleijn,LexKlimbie,AnnaGreen,RobBergervoet.

04.04.2011

Inhoud - Royal BAM Group€¦ · 0.1 Voorwoord 2010 raad van bestuur Mensen 0.2 De Europese...

Documents

Transcript of Inhoud - Royal BAM Group€¦ · 0.1 Voorwoord 2010 raad van bestuur Mensen 0.2 De Europese...