“Teneinde dit recht te verzekeren,

waarborgen zij een inclusief

onderwijssysteem op alle niveaus”

De paradigmashiftin het onderwijs

• Inclusief onderwijs?

• Standard rules

• Richtlijnen voor actie (op nationaal niveau)

• Universal design (for learning)

Inhoud

Vaststellingen

• België wereldrecordhouder buiten-gewoon onderwijs (voor Duitsland)

• Toekomstperspectieven personen met een handicap (tewerkstelling, participatie, …) liggen lager in België dan meeste omringende landen

• Buitengewoon onderwijs kost meer dan dubbele gewoon onderwijs

• Effectiviteit van buitengewoon onderwijs werd nooit aangetoond

Vaststellingen

Pupils identified as having special educational needs as a % of the total school population

Vaststellingen

Pupils identified as having special educational needs as a % of the total school population

Vaststellingen

Vaststellingen

• België wereldrecordhouder buiten-gewoon onderwijs (voor Duitsland)

• Toekomstperspectieven personen met een handicap (tewerkstelling, participatie, …) liggen lager in België dan meeste omringende landen

• Buitengewoon onderwijs kost meer dan dubbele gewoon onderwijs

• Effectiviteit van buitengewoon onderwijs werd nooit aangetoond

Vaststellingen

Vaststellingen

• België wereldrecordhouder buiten-gewoon onderwijs (voor Duitsland)

• Toekomstperspectieven personen met een handicap (tewerkstelling, participatie, …) liggen lager in België dan meeste omringende landen

• Buitengewoon onderwijs kost meer dan dubbele gewoon onderwijs

• Effectiviteit van buitengewoon onderwijs werd nooit aangetoond

Vaststellingen

Evolutie kostprijs per leerling in secundair onderwijs

Vaststellingen

• België wereldrecordhouder buiten-gewoon onderwijs (voor Duitsland)

• Toekomstperspectieven personen met een handicap (tewerkstelling, participatie, …) liggen lager in België dan meeste omringende landen

• Buitengewoon onderwijs kost meer dan dubbele gewoon onderwijs

• Effectiviteit van buitengewoon onderwijs werd nooit aangetoond

Inclusief onderwijs?

• Niet • recht op het regulier onderwijs• recht op redelijke aanpassingen in

het regulier onderwijs

• Wel • onderwijssysteem ontworpen om

alle leerlingen te bedienen• onderwijssysteem zonder segregatie• onderwijssysteem waarin

ondersteuning én flexibiliteit binnen de reguliere setting aanwezig is

Inclusief onderwijs?

Bronnen binnen menseninstrumentarium

• Tallinn Guidelines for action in Human Resources Development in the Field of Disability (1989)

• Standard Rules on the Equalization for Opportunities for Persons with Disabilities (1993)

• Salamanca Statement on Principles, Policy and Practice and Practice in Special Needs Education (1994) + Framework for action

• General Comment N° 9 (2006) Committee on the Rights of the Child

Standard rules

• Duidelijk beleid uitwerken, dat begrepen en aanvaard wordt door scholen en ruimere maatschappij

• Flexibiliteit in het curriculum brengen, door toevoeging aan dit curriculum en aanpassing ervan toe te laten

• Zorgen voor kwaliteitsmateriaal, voortdurende professionalisering en ondersteuning van leerkrachten

Standard rules

• Geïntegreerd onderwijs en gemeen-schapsgebaseerde programma’s voor kostenefficiënt onderwijs aan personen met beperking

• Wanneer schoolsysteem NOG NIET adequaat voor personen met beperking, mag speciaal onderwijs MAAR dit moet voorbereiden op gewoon onderwijs

• Enige uitzondering op specifieke categorieën: blind, doof, doofblind

Richtlijnen voor actie

• Beleid en organisatie • beleid moet bepalen dat kind met

handicap naar buurtschool kan, (d.w.z. school waar kind naartoe zou gaan als geen beperking had)

• wanneer niet volledig mogelijk, dan streven naar parttime schoollopen in reguliere school (voor dove, blinde, doofblinde kinderen)

• beleid én vooral financiering moet totstandkoming inclusieve scholen bevorderen

Richtlijnen voor actie

• Beleid en organisatie

• er moet gewerkt worden aan flexibiliteit van curriculum, inclusief wijze van toetsing

• centrale rol schoolleiderschap: bevorderen van juiste attitude

• Verantwoordelijkheid wordt gedeeld door schoolteam en ligt niet bij één leerkracht alleen

Richtlijnen voor actie

• Rekrutering en opleiding onderwijskundig personeel• belangrijkste competentie is en blijft

goed les kunnen geven• positieve attitude t.o.v. handicap en

goed begrip van wat kan bereikt worden in school met juiste ondersteuning

• eigen autonomie en vaardigheden versterken om instructie en curriculum te kunnen aanpassenaan noden van leerling

• training in samenwerking met ouders

Richtlijnen voor actie

• Externe ondersteunende diensten• doorslaggevend belang voor succes• speciale scholen moeten in

toenemende mate functioneren als ‘resource centres’

• coördinatie van deze scholen op clusterniveau

• Gemeenschapsperspectieven• niet taak van scholen of ministerie

van onderwijs alleen• samenwerking met families• mobilisatie lokale gemeenschap

Universal design

Universal design

Universal design

Universal design for learning

Universal design for learning

Universal design for learning

• Spellingcorrector voor alle studenten

• Standaard ICT-tools om op verschillende manieren actiefom te gaan met leerstof

Universal design for learning

• Vanzelfsprekendheden in de organisatie

• Programma zonder afstands-leren

• Informatiedragers

• Openingsuren bibliotheek

• Avondlessen of daglessen

• Lesrooster spoorregeling

Universal design for learning

• … in onderwijswerkvormen

• Cursusmateriaal: vooraf flexibel (digitaal) ter beschikking; vorm-geving (eenduidige indeling, studeerinstructies, …) complementair tekst-, audio-, beeldmateriaal; …

• Evaluatie: evaluatievormen overeenkomstig onderwijs-vormen; studenten zelf kiezen uit meerdere evaluatievormen

Universal design for learning

• … in het curriculum

• Wat behoort tot de kern van een opleiding?

• Wat betekent het weglaten van de noodzaak om bepaalde competentie te bereiken? (dispenseren)

• …t.o.v. diploma

• Wat is civiele effect van diploma?

Conclusie

• Regulier onderwijs omschrijven als ‘voor wie het gemeen-schappelijk curriculum aankan’ is conceptueel fout

• Vlaanderen heeft paradigmaprobleem• Bij overheid• Bij onderwijs• Bij (sommige) juristen?

• Fundamenteel andere visie en beleid is nodig

Conclusie

Vandaag beginnen= over 15 jaar landen

Uitstel onaanvaardbaar